Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Dz.U.2023.742 t.j.
Akt obowiązującyUSTAWA
z dnia 20 lipca 2018 r.
Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce
- obowiązkiem władzy publicznej jest tworzenie optymalnych warunków dla wolności badań naukowych i twórczości artystycznej, wolności nauczania oraz autonomii społeczności akademickiej,
- każdy uczony ponosi odpowiedzialność za jakość i rzetelność prowadzonych badań oraz za wychowanie młodego pokolenia,
- uczelnie oraz inne instytucje badawcze realizują misję o szczególnym znaczeniu dla państwa i narodu: wnoszą kluczowy wkład w innowacyjność gospodarki, przyczyniają się do rozwoju kultury, współkształtują standardy moralne obowiązujące w życiu publicznym.
Przepisy ogólne
Przepisy ogólne
Ustawa określa zasady funkcjonowania systemu szkolnictwa wyższego i nauki.
Misją systemu szkolnictwa wyższego i nauki jest prowadzenie najwyższej jakości kształcenia oraz działalności naukowej, kształtowanie postaw obywatelskich, a także uczestnictwo w rozwoju społecznym oraz tworzeniu gospodarki opartej na innowacjach.
Szkolnictwo wyższe
Szkolnictwo wyższe
Uczelnie
Uczelnie
Uczelnia może prowadzić działalność gospodarczą wyodrębnioną organizacyjnie i finansowo od działalności polegającej na wykonywaniu zadań, o których mowa w art. 11, w zakresie i formach określonych w statucie, w szczególności przez tworzenie spółek kapitałowych.
- poprzedzających rok akademicki, w którym złożono wniosek.
- z zachowaniem niezbędnych zasad bezpieczeństwa.
- zgodnie z ustawą z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji (Dz. U. z 2020 r. poz. 226);
- z zachowaniem niezbędnych zasad bezpieczeństwa.
Rozstrzygnięcia organów uczelni nie naruszają uprawnień związków zawodowych wynikających z ustaw.
- poprzedzających rok akademicki, w którym przekazano informację.
- w którym postawiono uczelnię w stan likwidacji.
- w którym postawiono uczelnię w stan likwidacji.
Uczelnia zagraniczna może tworzyć uczelnie lub filie z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Utworzenie uczelni lub filii wymaga:
Do postępowań w sprawach, o których mowa w art. 16 ust. 6, art. 37 ust. 7, art. 41 ust. 3, art. 45 ust. 1, art. 46 ust. 7 i art. 47 pkt 1, nie stosuje się przepisów art. 35-37, art. 79a oraz art. 96a-96n ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2022 r. poz. 2000 i 2185), zwanej dalej "Kpa".
W przypadkach uzasadnionych nadzwyczajnymi okolicznościami zagrażającymi życiu lub zdrowiu członków wspólnoty uczelni minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki, w drodze rozporządzenia, może czasowo ograniczyć lub czasowo zawiesić funkcjonowanie uczelni na obszarze kraju lub jego części, uwzględniając stopień zagrożenia na danym obszarze.
Prowadzenie studiów
Prowadzenie studiów
Do postępowań w sprawach, o których mowa w art. 57, nie stosuje się przepisów art. 35-37 oraz art. 96a-96n Kpa, a w przypadku postępowań w sprawach, o których mowa w art. 56 ust. 1, nie stosuje się tych przepisów oraz art. 79a Kpa.
- na kierunku, który ma być prowadzony wspólnie.
Uczelnia może prowadzić studia dualne, które są studiami o profilu praktycznym prowadzonymi z udziałem pracodawcy. Organizację studiów określa umowa zawarta w formie pisemnej.
Rok akademicki trwa od dnia 1 października do dnia 30 września i dzieli się na 2 semestry. Statut uczelni może przewidywać szczegółowy podział roku akademickiego w ramach semestrów.
- uwzględnia się standardy kształcenia.
- mając na uwadze konieczność zapewnienia wysokiej jakości kształcenia i właściwego doboru efektów uczenia się w celu odpowiedniego przygotowania do wykonywania zawodu z uwzględnieniem jego specyfiki, a w przypadku kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela - również czas trwania i właściwy dobór efektów uczenia się na studiach podyplomowych.
Uczelnia ustala, jakie wyniki stanowią podstawę przyjęcia na studia, i podaje do wiadomości publicznej w terminie, o którym mowa w ust. 1.
- i podaje je do wiadomości publicznej w terminie, o którym mowa w ust. 1, z wyprzedzeniem co najmniej 4 lat.
- z zachowaniem niezbędnych zasad bezpieczeństwa.
Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki określi, w drodze rozporządzenia:
- mając na uwadze konieczność zapewnienia wysokiej jakości kształcenia, właściwego przebiegu kształcenia, doboru efektów uczenia się i sposobów ich weryfikacji z zachowaniem spójności procesu ich uzyskiwania, racjonalnej organizacji kształcenia umożliwiającej najbardziej skuteczne uzyskanie efektów uczenia się szczególnie istotnych z punktu widzenia przygotowania zawodowego absolwentów, prawidłowości i rzetelności dokumentowania przebiegu studiów, adekwatności wysokości opłat do kosztów, potrzebę poświadczenia statusu studenta, a także tradycyjne nazewnictwo w zakresie tytułów zawodowych i szczególne znaczenie dokumentów przeznaczonych do obrotu prawnego z zagranicą.
W przypadku zaprzestania prowadzenia studiów na określonym kierunku, poziomie i profilu uczelnia zapewnia studentom możliwość kontynuowania studiów na tym samym poziomie i profilu oraz takim samym albo innym kierunku studiów związanym z dyscypliną, do której był przyporządkowany dotychczas prowadzony kierunek.
Prawa i obowiązki studentów
Prawa i obowiązki studentów
Osoba przyjęta na studia rozpoczyna studia i nabywa prawa studenta z chwilą złożenia ślubowania.
- na zasadach określonych w regulaminie studiów.
- z tym że jeżeli koniec urlopu przypada w trakcie semestru, urlop może być przedłużony do końca tego semestru.
Stypendium dla osób niepełnosprawnych może otrzymać student posiadający orzeczenie o niepełnosprawności, orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie, o którym mowa w art. 5 oraz art. 62 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 100, 173 i 240).
Zapomogę może otrzymać student, który znalazł się przejściowo w trudnej sytuacji życiowej.
Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:
- mając na uwadze potrzebę zapewnienia przyznawania i wypłaty kredytów studenckich w sposób sprawny i terminowy, należyty poziom ochrony kredytobiorcy, a także uwarunkowania socjalno-bytowe studentów i absolwentów.
BGK przekazuje ministrowi właściwemu do spraw zdrowia informacje dotyczące zawartych umów kredytu na studia medyczne.
Minister właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:
- mając na uwadze potrzebę zapewnienia właściwych środków na pokrycie opłat za usługi edukacyjne na studiach na kierunku lekarskim, przekazywania transz semestralnych kredytu na studia medyczne w sposób sprawny i terminowy, należytego poziomu ochrony kredytobiorcy, a także możliwie szerokiego dostępu do kształcenia na kierunku lekarskim.
Student może ubiegać się o:
Osobie legitymującej się legitymacją studencką przysługuje prawo do korzystania z 50% ulgi w opłatach za przejazdy publicznymi środkami komunikacji miejskiej.
Osoba, która ukończyła studia pierwszego stopnia, zachowuje prawa studenta do dnia 31 października roku, w którym ukończyła te studia, z wyłączeniem prawa do świadczeń, o których mowa w art. 86 ust. 1 pkt 1-4.
Samorząd studencki i organizacje studenckie
Samorząd studencki i organizacje studenckie
Pracownicy uczelni
Pracownicy uczelni
Pracownikami uczelni są nauczyciele akademiccy oraz pracownicy niebędący nauczycielami akademickimi.
Nauczycielem akademickim może być osoba, która:
Nauczycieli akademickich zatrudnia się w grupach pracowników:
- przepisów art. 251 § 1-3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy nie stosuje się.
Czynności z zakresu prawa pracy w stosunku do rektora uczelni publicznej wykonuje przewodniczący rady uczelni, a w uczelni niepublicznej - założyciel.
Umowa o pracę z nauczycielem akademickim wygasa w przypadku:
- przy czym 1 godzina dydaktyczna wynosi 45 minut.
- termin dokonania oceny okresowej ulega przedłużeniu o czas tej nieobecności.
Rektor może udzielić nauczycielowi akademickiemu:
Koszty badań lekarskich, o których mowa w art. 131 ust. 7 oraz w art. 132 ust. 4, ponosi, nie częściej niż raz na 3 lata, uczelnia.
Minister właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw szkolnictwa wyższego i nauki określi, w drodze rozporządzenia:
- mając na uwadze konieczność obiektywnej oceny stanu zdrowia, a także zapewnienia jednolitości stosowanych dokumentów.
- które stanowią stałe składniki wynagrodzenia.
- które stanowią zmienne składniki wynagrodzenia.
- wynagrodzenia profesora.
Wynagrodzenie, o którym mowa w art. 136 ust. 1 oraz ust. 2 pkt 1 i 2, jest wypłacane nauczycielowi akademickiemu miesięcznie z góry. Prawo to wygasa z ostatnim dniem miesiąca, w którym ustał stosunek pracy, z tym że pracownik zachowuje wypłacone za ten miesiąc wynagrodzenie.
Pracownikowi uczelni publicznej przysługuje dodatkowe wynagrodzenie roczne na zasadach określonych w przepisach o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym pracowników jednostek sfery budżetowej.
Komercjalizacja wyników działalności naukowej oraz know-how
Komercjalizacja wyników działalności naukowej oraz know-how
Uczelnie, w celu komercjalizacji wyników badań naukowych, prac rozwojowych oraz know-how związanego z tymi wynikami, a także w celu prowadzenia działań z zakresu transferu technologii i promocji nauki, realizowanych w ramach projektów finansowanych lub współfinansowanych ze środków publicznych, mogą tworzyć spółki celowe, w których udziałowcami lub wspólnikami mogą być instytuty badawcze, instytuty Sieci Łukasiewicz lub instytuty PAN.
Do wykonywania czynności w zakresie komercjalizacji oraz do wniesienia wkładu do spółki celowej nie stosuje się przepisów art. 38-41 ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. o zasadach zarządzania mieniem państwowym.
Do wyników:
- powstałych w ramach wykonywania przez pracownika uczelni publicznej obowiązków ze stosunku pracy oraz do know-how związanego z tymi wynikami stosuje się przepisy art. 154-157.
- nie dłużej niż przez okres przysługiwania praw uczelni.
Po otrzymaniu od pracownika informacji o wynikach działalności naukowej oraz o know-how związanym z tymi wynikami, o których mowa w art. 153, uczelnia publiczna oraz pracownik mogą, w sposób odmienny niż stanowi ustawa, określić w drodze umowy prawa do tych wyników lub sposób komercjalizacji tych wyników.
W sprawach nieuregulowanych ustawą stosuje się przepisy ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2021 r. poz. 324 oraz z 2022 r. poz. 2185) oraz ustawy z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz. U. z 2021 r. poz. 213).
Studia podyplomowe, kształcenie specjalistyczne i inne formy kształcenia
Studia podyplomowe, kształcenie specjalistyczne i inne formy kształcenia
Osoba, która ukończyła inną formę kształcenia, otrzymuje dokument potwierdzający ukończenie tej formy kształcenia. Rodzaj i wzór dokumentu określa podmiot prowadzący tę formę kształcenia.
Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki określi, w drodze rozporządzenia:
- mając na uwadze konieczność zapewnienia kompletności informacji zawartych w tych dokumentach, szczególne znaczenie dokumentów przeznaczonych do obrotu prawnego z zagranicą, a także adekwatność wysokości opłat do kosztów.
Federacje
Federacje
Minister likwiduje federację w przypadku nieuzyskania przez nią kategorii naukowej A+, A albo B+ w co najmniej 1 dyscyplinie.
Do federacji stosuje się odpowiednio przepisy:
Stopnie i tytuł w systemie szkolnictwa wyższego i nauki
Stopnie i tytuł w systemie szkolnictwa wyższego i nauki
Przepisy ogólne
Przepisy ogólne
- z zachowaniem niezbędnych zasad bezpieczeństwa.
Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki określi, w drodze rozporządzenia:
Nauczyciel akademicki oraz pracownik naukowy nie może bez uzasadnionej przyczyny uchylić się od pełnienia funkcji promotora, promotora pomocniczego, recenzenta w postępowaniu w sprawie nadania stopnia doktora, stopnia doktora habilitowanego lub tytułu profesora, a także funkcji recenzenta, o którym mowa w art. 238 ust. 2.
- wynagrodzenia profesora.
Stopień doktora
Stopień doktora
Nadawanie stopnia doktora
Nadawanie stopnia doktora
- zwane dalej "podmiotem doktoryzującym".
- z zachowaniem niezbędnych zasad bezpieczeństwa.
W przypadku zaistnienia określonych w Kpa przyczyn wznowienia postępowania administracyjnego w sprawie nadania stopnia doktora albo rażącego naruszenia prawa przez podmiot doktoryzujący, RDN wydaje postanowienie o wznowieniu postępowania i wskazuje podmiot doktoryzujący, który prowadzi postępowanie.
W przypadku gdy osoba ubiegająca się o stopień doktora przypisała sobie autorstwo istotnego fragmentu lub innych elementów cudzego utworu lub ustalenia naukowego, podmiot doktoryzujący stwierdza nieważność decyzji o nadaniu stopnia.
Przygotowanie rozprawy doktorskiej odbywa się w trybie:
Kształcenie doktorantów
Kształcenie doktorantów
w art. 226a ust. 1 w co najmniej 1 dyscyplinie, albo
- zwane dalej "podmiotem prowadzącym szkołę doktorską".
W przypadkach uzasadnionych nadzwyczajnymi okolicznościami zagrażającymi życiu lub zdrowiu doktorantów minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki, w drodze rozporządzenia, może czasowo ograniczyć lub czasowo zawiesić kształcenie doktorantów w podmiotach prowadzących to kształcenie na obszarze kraju lub jego części, uwzględniając stopień zagrożenia na danym obszarze.
W przypadku czasowego ograniczenia lub czasowego zawieszenia kształcenia doktorantów, w okresie tego ograniczenia lub zawieszenia oraz przez 60 dni po jego zakończeniu, legitymacje doktoranta są ważne, bez konieczności potwierdzania ich ważności. Przepis stosuje się również do legitymacji, które utraciły ważność w okresie 30 dni poprzedzających czasowe ograniczenie lub czasowe zawieszenie kształcenia doktorantów.
Podmiot prowadzący szkołę doktorską traci możliwość:
- i zaprzestaje kształcenia z końcem roku akademickiego, w którym wystąpiła ta okoliczność; przepisy art. 206 stosuje się.
- podmiot prowadzący szkołę doktorską, w której zaprzestano kształcenia, pokrywa temu doktorantowi koszty postępowania w sprawie nadania stopnia doktora w trybie eksternistycznym.
- okres kształcenia w tej szkole, nie dłuższy niż 4 lata, zalicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze, o ile uzyskał stopień doktora.
Doktorant może ubiegać się o kredyt studencki. Przepisy o kredytach studenckich stosuje się odpowiednio, z tym że:
Doktorant może ubiegać się o:
- na zasadach i w trybie określonych w regulaminie świadczeń dla studentów.
Stypendium może być przyznane doktorantowi przez jednostkę samorządu terytorialnego na zasadach określonych zgodnie z art. 96 ust. 2 i 3.
Stypendium naukowe może być przyznane doktorantowi przez osobę fizyczną lub osobę prawną niebędącą państwową ani samorządową osobą prawną na zasadach określonych w art. 97 ust. 2.
Jednostka samorządu terytorialnego może przyznać osobom legitymującym się legitymacją doktoranta ulgi w opłatach za przejazdy publicznymi środkami komunikacji miejskiej.
Tryb eksternistyczny
Tryb eksternistyczny
Osoba ubiegająca się o nadanie stopnia doktora w trybie eksternistycznym przed wszczęciem postępowania składa wniosek o wyznaczenie promotora lub promotorów albo promotora i promotora pomocniczego.
Promotor lub promotorzy sporządzają opinię o rozprawie doktorskiej przygotowanej w trybie eksternistycznym w terminie 2 miesięcy od dnia jej przekazania do zaopiniowania.
Do osób przygotowujących rozprawę doktorską w trybie eksternistycznym, którym wyznaczono promotora lub promotorów albo promotora i promotora pomocniczego, stosuje się odpowiednio przepisy art. 212 i art. 213.
Senat albo rada naukowa określi w drodze uchwały warunki korzystania z infrastruktury badawczej i informatycznej podmiotu doktoryzującego przez osoby przygotowujące rozprawę doktorską w trybie eksternistycznym.
Stopień doktora habilitowanego
Stopień doktora habilitowanego
Uprawnienie do nadawania stopnia doktora habilitowanego posiadają uczelnia, instytut PAN, instytut badawczy albo instytut międzynarodowy, które w danej dyscyplinie posiadają:
- zwane dalej "podmiotem habilitującym".
- z zachowaniem niezbędnych zasad bezpieczeństwa.
Do wznowienia postępowania w sprawie nadania stopnia doktora habilitowanego oraz do stwierdzenia nieważności decyzji o nadaniu tego stopnia stosuje się odpowiednio przepisy art. 194 i art. 195.
Szczególne zasady nadawania uprawnień do nadawania stopnia doktora i doktora habilitowanego
Szczególne zasady nadawania uprawnień do nadawania stopnia doktora i doktora habilitowanego
Tytuł profesora
Tytuł profesora
- a także spełnia wymaganie, o którym mowa w art. 20 ust. 1 pkt 5.
Postępowania w sprawie nadania tytułu profesora w:
- wszczęte przed dniem wprowadzenia tej zmiany do klasyfikacji dziedzin i dyscyplin prowadzi się w dyscyplinie albo w dziedzinie, która została włączona, na zasadach dotychczasowych do dnia zakończenia tych postępowań.
- przez osobę, o której mowa w art. 227 ust. 1 albo 2, której nadano tytuł profesora, skutkuje utratą tego tytułu.
Rada Doskonałości Naukowej
Rada Doskonałości Naukowej
- RDN działa w dotychczasowym składzie do końca kadencji, w trakcie której wyodrębnienie albo włączenie nastąpiło.
- z zachowaniem niezbędnych zasad bezpieczeństwa.
W ramach nadzoru, o którym mowa w art. 238 ust. 1 pkt 6, RDN może:
Ewaluacja jakości kształcenia, ewaluacja szkół doktorskich i ewaluacja jakości działalności naukowej
Ewaluacja jakości kształcenia, ewaluacja szkół doktorskich i ewaluacja jakości działalności naukowej
Ewaluacja jakości kształcenia
Ewaluacja jakości kształcenia
Przeprowadzając ocenę programową albo ocenę kompleksową, PKA może:
Jeżeli PKA wydała negatywną ocenę jakości kształcenia na kierunku studiów, uczelnia, o której mowa w art. 53 ust. 7-9, zaprzestaje prowadzenia studiów na tym kierunku z końcem semestru, w którym uchwała stała się ostateczna. Jeżeli do końca semestru pozostało mniej niż 3 miesiące, uczelnia zaprzestaje prowadzenia studiów na tym kierunku z końcem kolejnego semestru.
Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki określi, w drodze rozporządzenia, kryteria:
- mając na uwadze międzynarodowe standardy w zakresie zapewniania jakości kształcenia oraz potrzebę zapewnienia właściwych wzorców oceny.
PKA może przyznawać certyfikaty stanowiące potwierdzenie osiągnięcia wyróżniającego poziomu kształcenia w uczelni, na zasadach określonych w statucie.
Ewaluacja szkół doktorskich
Ewaluacja szkół doktorskich
Pierwszą ewaluację jakości kształcenia w szkole doktorskiej przeprowadza się po upływie co najmniej 5 lat od dnia rozpoczęcia kształcenia w ramach tej szkoły. Na wniosek ministra ewaluacja może być przeprowadzona przed upływem tego terminu.
Przy ewaluacji uwzględnia się następujące kryteria:
Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe kryteria ewaluacji jakości kształcenia w szkole doktorskiej oraz sposób jej przeprowadzania, mając na uwadze specyfikę kształcenia w szkole doktorskiej.
W przypadku oceny negatywnej uczelnia, instytut PAN, instytut badawczy oraz instytut międzynarodowy traci możliwość prowadzenia szkoły doktorskiej, której dotyczy ocena, z końcem roku akademickiego, w którym ta ocena stała się ostateczna. Przepisy art. 206 stosuje się.
Ewaluacja jakości działalności naukowej
Ewaluacja jakości działalności naukowej
Do postępowań w sprawie przyznania kategorii naukowej nie stosuje się przepisów art. 10, art. 35-37, art. 61 § 4, art. 79a, art. 81 oraz art. 96a-96n Kpa.
- KEN działa w dotychczasowym składzie do końca kadencji, w trakcie której wyodrębnienie albo włączenie nastąpiło.
Odpowiedzialność dyscyplinarna
Odpowiedzialność dyscyplinarna
Odpowiedzialność dyscyplinarna nauczycieli akademickich
Odpowiedzialność dyscyplinarna nauczycieli akademickich
W postępowaniu dyscyplinarnym orzekają:
Kadencja komisji dyscyplinarnej trwa 4 lata i rozpoczyna się w przypadku:
Obsługę komisji dyscyplinarnej przy RGNiSW, komisji dyscyplinarnej przy ministrze oraz rzeczników dyscyplinarnych powołanych przez ministra zapewnia urząd obsługujący ministra.
Rektor, po otrzymaniu zawiadomienia o popełnieniu czynu mającego znamiona przewinienia dyscyplinarnego lub powzięciu w inny sposób informacji o możliwości popełnienia takiego czynu, może:
W przypadku gdy:
- rzecznik dyscyplinarny może wydać postanowienie o zawieszeniu postępowania wyjaśniającego na czas trwania przeszkody, postępowania przygotowawczego lub postępowania sądowego.
W przypadku gdy wszczęto postępowanie przygotowawcze lub postępowanie sądowe dotyczące czynu będącego przedmiotem postępowania dyscyplinarnego, postępowanie to może zostać zawieszone na czas trwania postępowania przygotowawczego lub postępowania sądowego.
- od dnia ich wykonania, jeżeli w tym okresie osoba ukarana nie została ponownie ukarana dyscyplinarnie albo skazana przez sąd za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe.
W sprawach przewinień dyscyplinarnych, które mogą stanowić naruszenie zasad etyki w nauce, komisja dyscyplinarna może zwrócić się o wydanie opinii do komisji do spraw etyki w nauce PAN. Opinia wiąże w zakresie ustalenia, czy czyn ma znamiona czynu, o którym mowa w art. 287 ust. 2 pkt 1-5.
Uczelnia oraz minister mogą zapewnić osobom powołanym albo wybranym do pełnienia funkcji rzecznika dyscyplinarnego oraz członka komisji dyscyplinarnej ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej z tytułu wykonywania ich zadań.
Do postępowań w sprawach odpowiedzialności dyscyplinarnej nauczycieli akademickich, w zakresie nieuregulowanym w ustawie, stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego (Dz. U. z 2022 r. poz. 1375, 1855, 2582 i 2600 oraz z 2023 r. poz. 289), z wyłączeniem art. 82.
Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy tryb prowadzenia mediacji, postępowania wyjaśniającego i postępowania dyscyplinarnego w sprawach odpowiedzialności dyscyplinarnej nauczycieli akademickich, a także sposób wykonywania kar dyscyplinarnych i ich zatarcia, mając na uwadze konieczność zapewnienia rzetelności, obiektywności, przejrzystości i sprawności prowadzenia postępowań.
Odpowiedzialność dyscyplinarna studentów
Odpowiedzialność dyscyplinarna studentów
Karami dyscyplinarnymi są:
Komisja dyscyplinarna orzeka w składzie złożonym z przewodniczącego składu orzekającego, którym jest nauczyciel akademicki, oraz w równej liczbie z nauczycieli akademickich i studentów.
Od prawomocnego orzeczenia odwoławczej komisji dyscyplinarnej służy skarga do sądu administracyjnego.
Do postępowania wyjaśniającego i postępowania dyscyplinarnego wobec studentów w sprawach nieuregulowanych w ustawie stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego, z wyłączeniem art. 82.
Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy tryb postępowania wyjaśniającego i postępowania dyscyplinarnego w sprawach studentów, a także sposób wykonywania kar dyscyplinarnych i ich zatarcia, mając na uwadze konieczność zapewnienia rzetelności, obiektywności, przejrzystości i sprawności prowadzenia postępowań.
Odpowiedzialność dyscyplinarna doktorantów
Odpowiedzialność dyscyplinarna doktorantów
Cudzoziemcy w systemie szkolnictwa wyższego i nauki
Cudzoziemcy w systemie szkolnictwa wyższego i nauki
- oraz członkowie jego rodziny, mieszkający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
- mając na uwadze konieczność zapewnienia sprawnego prowadzenia postępowań oraz różnorodność dokumentów potwierdzających ukończenie studiów występujących w obrocie międzynarodowym.
- mając na uwadze konieczność zapewnienia sprawnego przeprowadzania postępowań oraz różnorodność dokumentów potwierdzających nadanie stopnia występujących w obrocie międzynarodowym.
Instytucje przedstawicielskie środowiska szkolnictwa wyższego i nauki oraz organy pomocnicze ministra
Instytucje przedstawicielskie środowiska szkolnictwa wyższego i nauki oraz organy pomocnicze ministra
Minister może powoływać zespoły doradcze lub ekspertów w celu przedstawienia opinii lub ekspertyzy na jego potrzeby, w szczególności opinii dotyczących przyznawania lub rozliczania środków finansowych, o których mowa w art. 365 pkt 4 lit. b, pkt 5 i 7-9.
Systemy informatyczne szkolnictwa wyższego i nauki
Systemy informatyczne szkolnictwa wyższego i nauki
- osoba prowadząca działalność naukową i osoba biorąca udział w prowadzeniu działalności naukowej składa oświadczenie, o którym mowa w ust. 7, w terminie 30 dni od dnia wejścia w życie przepisów wydanych na podstawie art. 5 ust. 3, na mocy których zmiany te nastąpiły;
- w zakresie danych, o których mowa w ust. 1 pkt 1, 2 i 13;
- w zakresie danych, o których mowa w ust. 1 pkt 1, 2, 6 i 14;
Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki określi, w drodze rozporządzenia:
- mając na uwadze potrzebę zapewnienia kompletności i aktualności zgromadzonych w bazach danych służących właściwej realizacji polityki naukowej państwa i zadań z zakresu szkolnictwa wyższego i nauki oraz odpowiedniego poziomu ochrony przetwarzanych danych.
- osób, które w danym roku uzyskały najlepsze wyniki egzaminu maturalnego z poszczególnych przedmiotów na poziomie rozszerzonym lub dwujęzycznym, mieszczące się w przedziałach ustalonych przez ministra, wraz z tymi wynikami.
- w terminie 14 dni od dnia ich przyjęcia.
- w terminie 14 dni od dnia ich przyjęcia.
Stypendia i nagrody ministra, nagrody Prezesa Rady Ministrów oraz Medal "Zasłużony dla Nauki Polskiej Sapientia et Veritas"
Stypendia i nagrody ministra, nagrody Prezesa Rady Ministrów oraz Medal "Zasłużony dla Nauki Polskiej Sapientia et Veritas"
Za znaczące osiągnięcia w zakresie działalności naukowej, dydaktycznej, wdrożeniowej lub organizacyjnej albo za całokształt dorobku minister może przyznać nagrodę. Do przyznawania nagród nie stosuje się przepisów Kpa.
Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe kryteria i tryb przyznawania oraz sposób wypłacania:
- mając na uwadze potrzebę zapewnienia wysokiego poziomu osiągnięć umożliwiających uzyskanie stypendium lub nagrody, sprawnego przebiegu postępowań w sprawie ich przyznania i sprawnego ich wypłacania oraz adekwatności wysokości stypendium lub nagrody do rangi osiągnięć.
- uwzględniając stopnie Medalu i konieczność zapewnienia sprawności postępowania w sprawach o nadanie i pozbawienie Medalu oraz ponownego wydawania odznaki Medalu i duplikatu legitymacji potwierdzającej nadanie Medalu, a także uroczystego wręczania, godnego noszenia i przechowywania odznaki Medalu.
Finansowanie systemu szkolnictwa wyższego i nauki oraz gospodarka finansowa uczelni
Finansowanie systemu szkolnictwa wyższego i nauki oraz gospodarka finansowa uczelni
Środki finansowe na szkolnictwo wyższe i naukę przeznacza się na:
- mających istotne znaczenie dla realizacji polityki naukowej państwa;
Minister przekazuje:
(uchylony).
Jednostka samorządu terytorialnego, związek jednostek samorządu terytorialnego lub związek metropolitalny może przyznać uczelni środki finansowe na wykonywanie zadań, o których mowa w art. 11.
- mając na uwadze cele polityki naukowej państwa oraz potrzebę uzyskiwania informacji niezbędnych do prawidłowego przyznawania oraz rozliczania pomocy publicznej lub pomocy de minimis.
( 74 ) Korespondencja w sprawach, o których mowa w art. 365 pkt 4 lit. a i b, pkt 5 i 7, może być doręczana przez dedykowany system teleinformatyczny służący do obsługi wniosków, wskazany przez ministra.
Przy przyznawaniu środków finansowych w ramach programów uwzględnia się poziom merytoryczny wniosku oraz:
Przyznawanie środków finansowych, o których mowa w art. 365 pkt 9, oraz ich rozliczanie odbywa się zgodnie z przepisami o finansach publicznych, przepisami o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności albo zgodnie z umowami międzynarodowymi.
- stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
Jeżeli wynikiem działalności naukowej finansowanej ze środków finansowych, o których mowa w art. 365, jest wynalazek, wzór użytkowy, wzór przemysłowy, topografia układu scalonego lub wyhodowana albo odkryta i wyprowadzona odmiana rośliny, prawo do uzyskania patentu na wynalazek albo prawa ochronnego na wzór użytkowy, prawa z rejestracji wzoru przemysłowego lub układu scalonego oraz prawa do ochrony wyhodowanej albo odkrytej i wyprowadzonej przez hodowcę odmiany rośliny przysługują podmiotowi, któremu przyznano te środki, chyba że umowa między ministrem a tym podmiotem albo decyzja o przyznaniu środków stanowią inaczej.
Minister, na uzasadniony wniosek dłużnika lub z urzędu, może umorzyć należność finansową niestanowiącą pomocy publicznej lub pomocy de minimis w całości lub w części, odroczyć termin spłaty lub rozłożyć spłatę na raty, jeżeli:
Do należności pieniężnych mających charakter cywilnoprawny, przypadających uczelniom publicznym, stosuje się odpowiednio art. 55 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych.
Uczelnia, która przystąpiła do konkursu, z którą minister nie zawarł umowy, otrzymuje przez okres 6 lat, począwszy od roku następującego po roku, w którym została sporządzona lista rankingowa wniosków, środki finansowe stanowiące zwiększenie subwencji ze środków finansowych, o których mowa w art. 365 pkt 1 lit. a-c i pkt 2 lit. a-d, przyznanej w roku, w którym został ogłoszony konkurs, w wysokości 2% tej subwencji ustalonej na podstawie algorytmów, o których mowa w art. 368 ust. 2 i 3.
- mając na uwadze cel programu, o którym mowa w ust. 1, oraz potrzebę uzyskiwania informacji niezbędnych do prawidłowego przyznawania oraz rozliczania pomocy de minimis.
Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki określi, w drodze rozporządzenia:
- oraz zakres informacji zawartych we wniosku o przyznanie tych środków oraz w raporcie z ich wykorzystania, mając na uwadze konieczność zapewnienia jednolitości danych przekazywanych na potrzeby przyznawania i rozliczania środków;
Minister może prowadzić działania na rzecz podniesienia poziomu wiedzy w zakresie szkolnictwa wyższego i nauki, w tym realizując projekty, o których mowa w ustawie z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020 (Dz. U. z 2020 r. poz. 818) i w ustawie z dnia 28 kwietnia 2022 r. o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021-2027 (Dz. U. poz. 1079).
Przychodami uczelni publicznej są w szczególności środki finansowe, o których mowa w art. 365 pkt 1, 2 i 5.
Roczne sprawozdanie finansowe uczelni publicznej podlega badaniu przez firmę audytorską. Wyboru firmy audytorskiej dokonuje rada uczelni.
Uczelnia niepubliczna może przeznaczyć w danym roku budżetowym nie więcej niż 0,2% dotacji przyznanych ze środków finansowych, o których mowa w art. 365 pkt 3, na pokrywanie kosztów realizacji zadań związanych z przyznawaniem i wypłacaniem świadczeń, o których mowa w art. 86 ust. 1 pkt 1-4.
- w części pochodzącej z dotacji na koniec roku poprzedzającego rok przyznania dotacji przekraczającego 30% kwoty dotacji z roku poprzedzającego rok przyznania dotacji, dotację ustaloną na podstawie algorytmu zmniejsza się o kwotę stanowiącą różnicę między stanem tego funduszu na koniec roku poprzedzającego rok przyznania dotacji, w części pochodzącej z dotacji, a kwotą stanowiącą 30% kwoty dotacji z roku poprzedzającego rok przyznania dotacji.
Do czasu ustalenia wysokości:
- w okresie nie dłuższym niż do końca roku, w którym upływają 3 lata od dnia uchwalenia programu naprawczego.
- minister powołuje, na okres nie dłuższy niż 3 lata, osobę pełniącą obowiązki rektora, powierzając jej zadania dotyczące opracowania i wdrożenia kolejnego programu naprawczego.
Uczelnia jest zwolniona z opłat z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości Skarbu Państwa, z wyjątkiem opłat określonych w przepisach o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa.
Wykonywanie przez uczelnię zadań, o których mowa w art. 11, oraz prowadzenie działalności sportowej, rehabilitacyjnej lub diagnostycznej nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2023 r. poz. 221).
Nadzór nad systemem szkolnictwa wyższego i nauki
Nadzór nad systemem szkolnictwa wyższego i nauki
- w przypadku stwierdzenia ich niezgodności z przepisami prawa.
- wzywa do zaprzestania tej działalności i usunięcia naruszenia, określając termin usunięcia naruszenia.
Rektor zawiadamia ministra i ministra nadzorującego uczelnię oraz PKA o:
- w terminie miesiąca od dnia zaistnienia tych okoliczności.
Przepisy szczególne
Przepisy szczególne
W przypadkach uzasadnionych nadzwyczajnymi okolicznościami zagrażającymi życiu lub zdrowiu członków wspólnoty uczelni wojskowej, uczelni służb państwowych, uczelni artystycznej, uczelni medycznej lub uczelni morskiej, właściwy minister nadzorujący te uczelnie, w drodze rozporządzenia, może czasowo ograniczyć lub czasowo zawiesić funkcjonowanie uczelni na obszarze kraju lub jego części, uwzględniając stopień zagrożenia na danym obszarze.
- w odniesieniu do uczelni wojskowej, uczelni służb państwowych, uczelni artystycznej, uczelni medycznej i uczelni morskiej należy rozumieć ministra nadzorującego uczelnię.
W uczelni wojskowej oraz w uczelni służb państwowych organami uczelni są rektor i senat. Statut uczelni określa organy uczelni wykonujące zadania rady uczelni.
Ograniczenie wynikające z art. 30 ust. 2 nie dotyczy uczelni artystycznych.
- spełniających warunki określone w art. 24 ust. 1.
Rektor uczelni wojskowej oraz uczelni służb państwowych jest jednocześnie komendantem uczelni w rozumieniu przepisów odpowiednio o służbie wojskowej albo o właściwej służbie państwowej.
Statut uczelni wojskowej oraz statut uczelni służb państwowych wchodzi w życie z dniem wydania przez ministra nadzorującego uczelnię decyzji zatwierdzającej statut, chyba że został w nim określony termin późniejszy. Decyzję wydaje się w terminie 3 miesięcy od dnia przekazania statutu przez senat.
W uczelni wojskowej oraz w uczelni służb państwowych warunki i tryb rekrutacji, o których mowa w art. 70 ust. 1, w odniesieniu do kandydatów na żołnierzy zawodowych i funkcjonariuszy właściwych służb ustala, na wniosek rektora, minister nadzorujący uczelnię.
Regulamin studiów, o którym mowa w art. 75 ust. 1, w uczelni wojskowej oraz w uczelni służb państwowych wchodzi w życie po zatwierdzeniu przez ministra nadzorującego uczelnię.
Służbę kandydacką strażaka lub funkcjonariusza Służby Więziennej będącego studentem zalicza się na poczet praktyki zawodowej, o której mowa w art. 67 ust. 5.
Studentom będącym:
- nie przysługuje urlop od zajęć, świadczenia, o których mowa w art. 86 ust. 1, zakwaterowanie i wyżywienie, o których mowa w art. 104, oraz stypendium ministra, o którym mowa w art. 359 ust. 1.
Zatwierdzenie zasad przyznawania stypendium za wyniki w nauce lub w sporcie, o których mowa w art. 97 ust. 2, w odniesieniu do uczelni wojskowej, uczelni służb państwowych, uczelni artystycznej, uczelni medycznej i uczelni morskiej wymaga zasięgnięcia opinii ministra nadzorującego uczelnię.
Przepisów art. 106 nie stosuje się do uczelni wojskowej oraz uczelni służb państwowych.
Uczelnia służb państwowych skreśla z listy studentów studenta będącego funkcjonariuszem służby państwowej w służbie kandydackiej także w przypadku zwolnienia z tej służby.
W uczelni wojskowej nauczyciela akademickiego będącego żołnierzem zawodowym zwalnia się ze stanowiska na zasadach i w trybie określonych w przepisach o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych.
Świadczenia dla osób będących:
Do żołnierzy zawodowych zajmujących stanowiska w uczelniach stosuje się, w zakresie przebiegu zawodowej służby wojskowej, również przepisy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych.
- mając na uwadze potrzebę zapewnienia wysokiego poziomu osiągnięć umożliwiających uzyskanie stypendium lub nagrody, sprawnego przebiegu postępowań w sprawie ich przyznania i sprawnego ich wypłacania oraz adekwatności wysokości stypendium lub nagrody do rangi osiągnięć.
Środki finansowe na szkolnictwo wyższe i naukę przeznacza się w formie dotacji podmiotowej również na zadania związane z:
- minister nadzorujący uczelnię przekazuje NAWA środki finansowe.
- mając na uwadze podział na uczelnie akademickie i zawodowe, ich zróżnicowane zadania oraz właściwe wykonywanie tych zadań i jego wpływ na wysoki poziom kształcenia, a także na realizację polityki naukowej państwa.
Do konkursu w ramach programu "Inicjatywa doskonałości - uczelnia badawcza", o którym mowa w art. 387 ust. 1, może przystąpić także uczelnia medyczna, która:
Program naprawczy realizowany w uczelni wojskowej lub uczelni służb państwowych nie obejmuje działania uczelni jako jednostki wojskowej lub jednostki organizacyjnej właściwej służby.
Przepis art. 425 stosuje się odpowiednio do zadań, o których mowa w art. 459.
W przypadku udzielania zamówień, o których mowa w art. 11 ust. 5 pkt 1 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1710, 1812, 1933 i 2185 oraz z 2023 r. poz. 412), jeżeli ich wartość jest równa lub przekracza progi unijne, o których mowa w art. 3 ust. 1 tej ustawy, podmiot, o którym mowa w art. 4, art. 5 ust. 1 i art. 6 tej ustawy, do którego stosuje się przepisy niniejszej ustawy:
Przetwarzanie danych osobowych
Przetwarzanie danych osobowych
Obowiązek wynikający z realizacji żądania zgłoszonego na podstawie art. 16 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. Urz. UEL 119 z 04.05.2016, str. 1, z późn. zm.), zwanego dalej "rozporządzeniem 2016/679", wykonuje podmiot, który pozyskał dane od osoby, której dane dotyczą.
Przepis końcowy
Przepis końcowy
Ustawa wchodzi w życie w terminie 82 i na zasadach określonych w ustawie z dnia 3 lipca 2018 r. - Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. poz. 1669, z późn. zm.).
1) art. 5, art. 116 ust. 7, art. 265–274 i art. 401, które weszły w życie z dniem 31 sierpnia 2018 r.,
2) art. 68 ust. 3, art. 98–103, art. 403, art. 406–415, art. 418–422 i art. 460 ust. 8 pkt 2, które weszły w życie z dniem 1 stycznia 2019 r.,
3) art. 86–95, art. 198–216 i art. 263, które weszły w życie z dniem 1 października 2019 r.,
4) art. 122, art. 243 i art. 248 pkt 2, które weszły w życie z dniem 1 października 2020 r.,
5) art. 14 ust. 1 oraz art. 15 ust. 1 i ust. 5–9, które weszły w życie z dniem 1 października 2022 r.,
6) art. 69 ust. 2 pkt 2 i 3, które weszły w życie z dniem 1 stycznia 2022 r.,
7) art. 53 ust. 9, który wszedł w życie z dniem 1 stycznia 2023 r.
na podstawie art. 1 ustawy z dnia 3 lipca 2018 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. poz. 1669 oraz z 2020 r. poz. 695).
Dokumenty powiązane
Jeżeli chcesz mieć dostęp do wszystkich dokumentów powiązanych, zaloguj się do LEX-a Nie korzystasz jeszcze z programów LEX? Zamów dostęp testowy »
Pytania i odpowiedzi liczba obiektów na liście: (663)
Pytania i odpowiedzi liczba obiektów na liście: (663)
- Jak potraktować dodatek aktywizacyjny nabyty wraz z podjęciem pracy - nie widnieje on na liście dochodu uzyskanego zgodnie z art. 2 pkt 18 u.p.o.u.a.?
- Czy okres studiów doktoranckich w wymiarze do 4 lat zalicza się do okresów pracy uprawniających do dodatku za wysługę lat?
- Jakie wymagania powinien spełnić przedsiębiorca, aby podjąć działalność związaną z organizowaniem szkoleń z dziedziny bhp?
Procedury liczba obiektów na liście: (3)
Akty prawne liczba obiektów na liście: (536)
Akty zmieniające liczba obiektów na liście: (38)
Akty wykonawcze liczba obiektów na liście: (497)
- Zmiana zarządzenia w sprawie powołania Zespołu doradczego do oceny wniosków o przyznanie stypendiów ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego i nauki dla studentów i wybitnych młodych naukowców.
- Zmiana rozporządzenia w sprawie przyznawania i rozliczania środków finansowych na działalność bieżącą instytutów działających w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz.
- Zmiana rozporządzenia w sprawie współczynników kosztochłonności.
Akty wprowadzające liczba obiektów na liście: (1)
Orzeczenia i pisma urzędowe liczba obiektów na liście: (2195)
Pisma urzędowe liczba obiektów na liście: (408)
- DOP3.8222.33.2023.EILK, Skutki podatkowe zwolnienia studenta uniwersytetu w części lub w całości z opłat za kształcenie na studiach doktoranckich w związku z trudną sytuacją materialną studenta - Pismo wydane przez: Szef Krajowej Administracji Skarbowej
- 0111-KDIB1-3.4011.90.2022.3.ASZ, IP Box - przesłanki preferencyjnej stawki PIT – usługi IT - Pismo wydane przez: Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej
- 0111-KDIB3-3.4011.18.2022.4.PJ, IP Box - przesłanki 5% stawki PIT – usługi IT - Pismo wydane przez: Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej