Rozdział 3 - Ewaluacja jakości działalności naukowej - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2023.742 t.j.

Akt obowiązujący

Wersja od: 7 marca 2024 r. do: 30 września 2024 r.

Rozdział  3

Ewaluacja jakości działalności naukowej

Art.  265.  [Zakres ewaluacji jakości działalności naukowej]

1. Ewaluacji podlega jakość działalności naukowej prowadzonej przez:

1) uczelnię akademicką, instytut PAN oraz instytut międzynarodowy;

2) uczelnię zawodową, instytut badawczy oraz podmiot, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 8, posiadający siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Ewaluacja obejmuje osiągnięcia wszystkich pracowników prowadzących działalność naukową w podmiotach, o których mowa w ust. 1.

3. Ewaluację w stosunku do podmiotów, o których mowa w ust. 1 pkt 2, przeprowadza się na wniosek.

4. Ewaluację przeprowadza się w ramach dyscypliny w podmiocie zatrudniającym według stanu na dzień 31 grudnia roku poprzedzającego rok przeprowadzenia ewaluacji co najmniej 12 pracowników prowadzących działalność naukową w danej dyscyplinie, w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy związanej z prowadzeniem działalności naukowej w tej dyscyplinie.

5. Pracownik prowadzący działalność naukową, w terminie 14 dni od dnia zatrudnienia, nie później niż do dnia 31 grudnia roku, w którym został zatrudniony, składa oświadczenie upoważniające zatrudniający go podmiot do zaliczenia go do liczby pracowników, o których mowa w ust. 4. W przypadku zmiany dyscypliny oświadczenie składa się niezwłocznie. Oświadczenie można złożyć tylko w jednym podmiocie i w nie więcej niż 2 dyscyplinach, o których mowa w art. 343 ust. 7 i 8.

6. Ewaluacją obejmuje się osiągnięcia, które powstały w związku z zatrudnieniem lub odbywaniem kształcenia w podmiocie.

7. Ewaluacją obejmuje się także osiągnięcia artystyczne, które powstały bez związku z zatrudnieniem lub odbywaniem kształcenia w podmiocie.

8. W przypadku gdy ewaluacja jakości działalności naukowej obejmuje osiągnięcia związane z prowadzeniem badań naukowych lub prac rozwojowych na rzecz obronności i bezpieczeństwa państwa objętych ochroną informacji niejawnych, ewaluację w zakresie dotyczącym tych osiągnięć przeprowadza się w sposób uwzględniający ich specyfikę.

9. Osiągnięcie, o którym mowa w ust. 6, może stanowić w szczególności:

1) monografia naukowa wydana przez wydawnictwo publikujące recenzowane monografie naukowe;

2) artykuł naukowy opublikowany w:

a) czasopiśmie naukowym publikującym recenzowane artykuły lub recenzowanych materiałach z konferencji międzynarodowej, ujętych w międzynarodowych bazach czasopism naukowych o największym zasięgu,

b) czasopiśmie naukowym będącym przedmiotem projektów finansowanych w ramach programu "Wsparcie dla czasopism naukowych", o którym mowa w art. 401.

10. Wydawnictwom, czasopismom i materiałom z konferencji, o których mowa w ust. 9, przypisuje się punkty będące miarą ich renomy. Czasopismom i materiałom z konferencji przypisuje się dyscypliny naukowe.

11. Monografie naukowe i artykuły naukowe uwzględnia się w ewaluacji, jeżeli informacje o nich są umieszczone w bazie danych dostępnej za pośrednictwem elektronicznego identyfikatora naukowca zgodnego z międzynarodowymi standardami określonego na podstawie przepisów wydanych na podstawie art. 353 pkt 1. Informacje wprowadzają do bazy danych osoby prowadzące działalność naukową.

12. Na potrzeby ewaluacji osiągnięcia jednej osoby mogą być wykazywane w ramach nie więcej niż 2 dyscyplin, przy czym dane osiągnięcie może być wykazane przez osobę będącą jego autorem tylko raz i tylko w ramach jednej dyscypliny.

13. Osoba, której osiągnięcia są wykazywane na potrzeby ewaluacji, składa oświadczenie upoważniające dany podmiot do wykazania tych osiągnięć w ramach poszczególnych dyscyplin, o których mowa w art. 343 ust. 7 i 8, a w przypadku doktoranta:

1) w dyscyplinie, w której jest przygotowywana rozprawa doktorska, albo

2) w jednej z dyscyplin zawierających się w dziedzinie, w której jest przygotowywana rozprawa doktorska.

14. Ewaluacji nie przeprowadza się w stosunku do pomocniczej jednostki naukowej PAN i podmiotów niespełniających wymagań określonych w ust. 4.

Art.  266.  [Terminy ewaluacji]

1. Ewaluację przeprowadza się co 4 lata.

2. Ewaluacja obejmuje okres 4 lat poprzedzających rok jej przeprowadzenia.

Art.  267.  [Podstawowe kryteria ewaluacji]

1. Podstawowymi kryteriami ewaluacji są:

1) poziom naukowy lub artystyczny prowadzonej działalności;

2) efekty finansowe badań naukowych i prac rozwojowych;

3) wpływ działalności naukowej na funkcjonowanie społeczeństwa i gospodarki.

2. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki określi, w drodze rozporządzenia:

1) rodzaje osiągnięć naukowych i artystycznych uwzględnianych w ewaluacji jakości działalności naukowej, definicje monografii naukowej i artykułu naukowego, szczegółowe kryteria i sposób oceny osiągnięć, sposób określania kategorii naukowej, a także sposób przeprowadzania ewaluacji, mając na uwadze specyfikę prowadzenia działalności naukowej w ramach dziedzin, zwłaszcza w zakresie nauk społecznych, humanistycznych i teologicznych, oraz specyfikę osiągnięć, o których mowa w art. 265 ust. 8, porównywalność wyników osiąganych przez podmioty w ramach dyscyplin, a także rzetelność i przejrzystość ewaluacji;

2) sposób sporządzania wykazów:

a) wydawnictw, o których mowa w art. 265 ust. 9 pkt 1, oraz sposób ustalania i przypisywania im liczby punktów, mając na uwadze uznaną renomę wydawnictw oraz ich podział na grupy odpowiadające ich randze,

b) czasopism naukowych i recenzowanych materiałów z konferencji międzynarodowych, o których mowa w art. 265 ust. 9 pkt 2, oraz sposób ustalania i przypisywania im liczby punktów, mając na uwadze uznaną renomę czasopism i materiałów z konferencji.

3. Wykazy, o których mowa w ust. 2 pkt 2, sporządza minister i udostępnia w BIP na swojej stronie podmiotowej. Sporządzając wykaz, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lit. b, minister przypisuje czasopismom i materiałom z konferencji dyscypliny naukowe.

Art.  268.  [Uchwała KEN w sprawie proponowanych kategorii naukowych]

1. KEN podejmuje uchwałę w sprawie proponowanych kategorii naukowych na podstawie wyników ewaluacji.

2. Przewodniczący KEN przekazuje ministrowi uchwałę, o której mowa w ust. 1, w terminie 7 dni od dnia jej podjęcia.

Art.  269.  [Decyzja w sprawie przyznania kategorii naukowej]

1. Minister, biorąc pod uwagę uchwałę, o której mowa w art. 268 ust. 1, w drodze decyzji administracyjnej, przyznaje kategorię naukową A+, A, B+, B albo C, przy czym kategoria A+ jest kategorią najwyższą, a kategoria C - najniższą.

2. Kategoria naukowa jest przyznawana na okres do dnia, w którym decyzja o przyznaniu kategorii naukowej w ramach kolejnej ewaluacji stanie się ostateczna. W przypadku gdy podmiot nie jest objęty kolejną ewaluacją w danej dyscyplinie, traci kategorię naukową z końcem roku, w którym rozpoczęła się ta ewaluacja.

2a. W przypadku zmiany nazwy dyscypliny, w której podmiotowi została przyznana kategoria naukowa, kategorię przyznaną w dyscyplinie przed zmianą jej nazwy uważa się za kategorię w dyscyplinie po zmianie jej nazwy, zgodnie z przyporządkowaniem dokonanym przez RDN na podstawie art. 5 ust. 4 pkt 2.

2b. W przypadku włączenia dyscypliny, w której podmiotowi została przyznana kategoria naukowa, do innej dyscypliny albo do innych dyscyplin wskazanych przez RDN zgodnie z art. 5 ust. 4 pkt 3, podmiot ten zachowuje przyznaną kategorię do dnia, w którym decyzja o przyznaniu kategorii naukowej w ramach kolejnej ewaluacji jakości działalności naukowej w dyscyplinie, do której dana dyscyplina została włączona, albo w co najmniej 1 z dyscyplin, do których dana dyscyplina została włączona, stanie się ostateczna. Jeżeli podmiot nie jest objęty kolejną ewaluacją jakości działalności naukowej w dyscyplinie, do której dana dyscyplina została włączona, albo w co najmniej 1 z dyscyplin, do których dana dyscyplina została włączona, traci kategorię naukową przyznaną w dyscyplinie, która została włączona, z końcem roku, w którym rozpoczęła się ta ewaluacja.

2c. Niezależnie od zachowania przyznanej kategorii naukowej zgodnie z ust. 2b:

1) od dnia włączenia dyscypliny do innej dyscypliny albo do innych dyscyplin nie wszczyna się postępowań w sprawie nadania stopnia doktora i stopnia doktora habilitowanego w dyscyplinie, która została włączona;

2) postępowania w sprawie nadania stopnia doktora i stopnia doktora habilitowanego wszczęte przed dniem włączenia dyscypliny do innej dyscypliny albo do innych dyscyplin, prowadzi się w dyscyplinie, która została włączona, na zasadach dotychczasowych do dnia zakończenia tych postępowań.

3. Minister wydaje decyzję w sprawie przyznania kategorii naukowej w terminie do dnia 31 lipca roku następującego po ostatnim roku okresu objętego ewaluacją.

4. Od decyzji przysługuje wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji.

5. Wniosek jest opiniowany przez KEN w terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania wniosku przekazanego przez ministra.

6. W przypadku połączenia, o którym mowa w art. 35 ust. 3 i art. 43 ust. 1, oraz włączenia, o którym mowa w art. 35 ust. 4-6 i art. 44 ust. 1, uczelnia utworzona w wyniku połączenia oraz uczelnia, do której włączono inny podmiot, zachowuje kategorię naukową najwyższą z posiadanych w danej dyscyplinie odpowiednio przez podmioty uczestniczące w połączeniu oraz podmioty uczestniczące we włączeniu. Przepis stosuje się odpowiednio w przypadku połączenia instytutów badawczych, instytutów PAN lub instytutów międzynarodowych oraz włączenia do nich innego podmiotu.

Art.  270.  [Wyłączenie stosowania wybranych przepisów k.p.a.]

Do postępowań w sprawie przyznania kategorii naukowej nie stosuje się przepisów art. 10, art. 35-37, art. 61 § 4, art. 79a, art. 81 oraz art. 96a-96n Kpa.

Art.  271.  [Powołanie, skład, kadencja i obsługa KEN]

1. KEN powołuje minister.

2. W skład KEN wchodzą:

1) po 3 przedstawicieli poszczególnych dziedzin;

2) 7 osób z doświadczeniem w zakresie polityki naukowej.

3. Członkowie KEN, o których mowa w ust. 2 pkt 1, są powoływani spośród osób, o których mowa w ust. 4.

4. Uczelnia, instytut PAN, instytut badawczy oraz instytut międzynarodowy mogą zgłosić po jednym kandydacie w każdej dziedzinie, w ramach której prowadzą działalność naukową, jeżeli:

1) co najmniej w 1 dyscyplinie w danej dziedzinie posiadają kategorię naukową A+, A albo B+ albo uprawnienie nadane w trybie określonym w art. 226a ust. 1 oraz

2) nie posiadają kategorii naukowej C.

5. Kadencja KEN trwa 4 lata i rozpoczyna się w dniu 1 stycznia. Ta sama osoba może być członkiem KEN nie dłużej niż przez 2 kolejne kadencje.

5a. W przypadku zmiany w klasyfikacji dziedzin i dyscyplin polegającej na:

1) wyodrębnieniu nowej dziedziny,

2) włączeniu dziedziny do innej dziedziny albo do innych dziedzin

- KEN działa w dotychczasowym składzie do końca kadencji, w trakcie której wyodrębnienie albo włączenie nastąpiło.

6. Pracami KEN kieruje przewodniczący, wskazany przez ministra spośród członków KEN.

7. Obsługę KEN zapewnia urząd obsługujący ministra.

Art.  272.  [Wymagania wobec członków KEN]

1. Członkiem KEN może być osoba, która:

1) ma nieposzlakowaną opinię i przestrzega zasad etyki naukowej;

2) nie popełniła czynu określonego w art. 115 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, stwierdzonego prawomocnym wyrokiem;

3) posiada co najmniej stopień doktora;

4) aktywnie uczestniczy w realizacji badań naukowych i ma znaczące osiągnięcia w tym zakresie;

5) nie ukończyła 70. roku życia do dnia rozpoczęcia kadencji KEN;

6) spełnia wymagania, o których mowa w art. 20 ust. 1 pkt 1-6.

2. Członkiem KEN nie może być:

1) członek PKA;

2) członek RDN;

3) członek Komitetu Polityki Naukowej, zwanego dalej "KPN";

4) rektor;

5) (uchylony);

6) Prezes i wiceprezes PAN;

7) przewodniczący lub wiceprzewodniczący RGNiSW;

8) dyrektor instytutu PAN;

9) dyrektor instytutu badawczego;

10) dyrektor instytutu międzynarodowego;

11) Sekretarz Generalny Akademii Kopernikańskiej;

12) Dyrektor Centrum Badawczego Mikołaja Kopernika.

Art.  273.  [Stwierdzenie wygaśnięcia mandatu członka KEN]

1. Przewodniczący KEN stwierdza wygaśnięcie mandatu członka KEN w przypadku:

1) śmierci;

2) złożenia rezygnacji;

3) niezłożenia oświadczenia lustracyjnego albo informacji lustracyjnej;

4) niespełniania choćby jednego z wymagań określonych w art. 272 ust. 1 pkt 1-3 i 6 oraz ust. 2;

5) niewykonywania pracy w KEN przez okres dłuższy niż 6 miesięcy.

2. W przypadku wygaśnięcia mandatu członka KEN minister może powołać nowego członka, który pełni funkcję do końca kadencji.

Art.  274.  [Zadania KEN; udział ekspertów w pracach KEN]

1. Do zadań KEN należy:

1) przeprowadzanie ewaluacji jakości działalności naukowej, o której mowa w art. 265;

2) przygotowanie projektów wykazów, o których mowa w art. 267 ust. 2 pkt 2;

3) przedstawianie ministrowi propozycji kategorii naukowych dla podmiotów poddanych ewaluacji;

4) sporządzanie opinii i ocen w sprawach określonych przez ministra lub z własnej inicjatywy;

5) ewaluacja jakości kształcenia w szkole doktorskiej;

6) sporządzanie analiz w zakresie ewaluacji jakości działalności naukowej i jakości kształcenia w szkołach doktorskich;

7) współpraca z krajowymi i międzynarodowymi instytucjami zajmującymi się ewaluacją jakości działalności naukowej.

2. W pracach KEN mogą uczestniczyć eksperci. Do ekspertów stosuje się odpowiednio przepis art. 272 ust. 1.

3. Kandydat na eksperta urodzony przed dniem 1 sierpnia 1972 r. składa przewodniczącemu KEN oświadczenie dotyczące pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z tymi organami w okresie od dnia 22 lipca 1944 r. do dnia 31 lipca 1990 r.