Rozdział 1 - Ewaluacja jakości kształcenia - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2023.742 t.j.

Akt obowiązujący

Wersja od: 7 marca 2024 r. do: 30 września 2024 r.

Rozdział  1

Ewaluacja jakości kształcenia

Art.  241.  [Formy ewaluacji]

1. Jakość kształcenia na studiach podlega ewaluacji przeprowadzanej przez PKA.

2. Ewaluacji dokonuje się w formie oceny programowej lub oceny kompleksowej.

Art.  242.  [Ocena programowa]

1. Ocena programowa polega na cyklicznej ocenie jakości kształcenia na kierunku studiów.

2. Przeprowadzając ocenę programową, bierze się pod uwagę w szczególności:

1) programy studiów i standardy kształcenia;

2) kadrę dydaktyczną i naukową;

3) infrastrukturę wykorzystywaną do realizacji programu studiów;

4) współpracę z otoczeniem społeczno-gospodarczym;

5) umiędzynarodowienie;

6) wsparcie studentów w procesie uczenia się.

3. Ocenę programową przeprowadza się z inicjatywy PKA, na wniosek uczelni lub niezwłocznie na wniosek ministra.

4. Ocena programowa kończy się wydaniem oceny pozytywnej albo negatywnej.

5. Pozytywna ocena programowa jest wydawana na okres do 6 lat.

6. Jeżeli uczelnia uniemożliwia lub utrudnia przeprowadzenie oceny programowej, wydaje się ocenę negatywną.

Art.  243.  [Ocena kompleksowa]

1. Ocena kompleksowa polega na ocenie działań na rzecz zapewniania jakości kształcenia w uczelni.

2. Przeprowadzając ocenę kompleksową, bierze się pod uwagę w szczególności skuteczność działań na rzecz zapewniania jakości kształcenia w uczelni we wszystkich dziedzinach, w których prowadzone jest kształcenie.

3. Ocenę kompleksową przeprowadza się na wniosek uczelni posiadającej wyłącznie pozytywne oceny programowe albo pozytywną ocenę kompleksową.

4. PKA podejmuje decyzję o przeprowadzeniu oceny kompleksowej albo odmowie jej przeprowadzenia z uwzględnieniem wyników ocen programowych.

5. Ocena kompleksowa kończy się wydaniem oceny pozytywnej albo odmową wydania oceny pozytywnej.

6. Pozytywna ocena kompleksowa jest wydawana na okres od 3 do 8 lat.

7. PKA, wydając pozytywną ocenę kompleksową, może wskazać dziedziny, w których jakość kształcenia jest szczególnie wysoka. W okresie, o którym mowa w ust. 6, na kierunkach studiów przyporządkowanych do dyscyplin w ramach tych dziedzin nie przeprowadza się oceny programowej, chyba że z wnioskiem o jej przeprowadzenie wystąpi minister.

8. W przypadku odmowy wydania pozytywnej oceny kompleksowej, uczelnia nie może wystąpić o przeprowadzenie takiej oceny przez okres 5 lat, chyba że PKA wskaże krótszy termin.

Art.  244.  [Wydanie oceny na podstawie oceny, akredytacji lub certyfikatu podmiotu dokonującego ocen jakości kształcenia]

Przeprowadzając ocenę programową albo ocenę kompleksową, PKA może:

1) wydać ocenę na podstawie oceny, akredytacji lub certyfikatu podmiotu dokonującego ocen jakości kształcenia:

a) zarejestrowanego w Europejskim Rejestrze Instytucji Działających na rzecz Zapewniania Jakości w Szkolnictwie Wyższym (EQAR) lub

b) z którym PKA zawarła umowę o uznawalności ocen;

2) uwzględnić ocenę, akredytację lub certyfikat międzynarodowego lub krajowego podmiotu dokonującego ocen jakości kształcenia.

Art.  245.  [Uchwały Prezydium PKA]

1. Prezydium PKA podejmuje uchwały na podstawie opinii zespołu, o którym mowa w art. 254 ust. 1 pkt 1, sporządzonej na podstawie:

1) recenzji - w przypadku spraw, o których mowa w art. 258 ust. 1 pkt 1, 2 i 7;

2) raportu zespołu oceniającego i stanowiska uczelni - w przypadku spraw, o których mowa w art. 258 ust. 1 pkt 3 i 4.

2. Prezydium podejmuje uchwały w sprawach, o których mowa w art. 258 ust. 1 pkt 1, 2 i 7, w terminie 2 miesięcy od dnia wpływu wniosku do PKA.

3. Do członków PKA oraz ekspertów stosuje się odpowiednio przepisy art. 24 Kpa. Wyłączenia eksperta dokonuje przewodniczący PKA.

4. Strona niezadowolona z uchwały w sprawie, o której mowa w art. 258 ust. 1 pkt 1-4, może zwrócić się, w terminie 14 dni od dnia doręczenia uchwały, z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy, informując o tym ministra.

5. Wniosek, o którym mowa w ust. 4, jest opiniowany przez zespół odwoławczy.

6. Przewodniczący zespołu odwoławczego uczestniczy z prawem głosu w posiedzeniach prezydium, na których są podejmowane uchwały w sprawach wniosków o ponowne rozpatrzenie sprawy.

7. Prezydium podejmuje uchwałę w sprawie, o której mowa w ust. 4, w terminie 45 dni od dnia wpływu wniosku do PKA.

8. Opinie i uchwały PKA, o których mowa w art. 258 ust. 1 pkt 1-4 i 7, są przekazywane ministrowi oraz ministrom nadzorującym uczelnie, w terminie 7 dni.

Art.  246.  [Konsekwencje wydania negatywnej oceny jakości kształcenia]

Jeżeli PKA wydała negatywną ocenę jakości kształcenia na kierunku studiów, uczelnia, o której mowa w art. 53 ust. 7-9, zaprzestaje prowadzenia studiów na tym kierunku z końcem semestru, w którym uchwała stała się ostateczna. Jeżeli do końca semestru pozostało mniej niż 3 miesiące, uczelnia zaprzestaje prowadzenia studiów na tym kierunku z końcem kolejnego semestru.

Art.  247.  [Uchwały PKA udostępniane w BIP]

1. Uchwałę dotyczącą oceny programowej lub oceny kompleksowej wraz z uzasadnieniem oraz raport zespołu oceniającego wraz ze stanowiskiem uczelni PKA udostępnia w BIP na swojej stronie podmiotowej, w terminie 14 dni od dnia, w którym uchwała stała się ostateczna.

2. Uchwałę dotyczącą oceny wraz z uzasadnieniem uczelnia udostępnia w BIP na swojej stronie podmiotowej.

Art.  248.  [Delegacja ustawowa]

Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki określi, w drodze rozporządzenia, kryteria:

1) oceny programowej,

2) oceny kompleksowej

- mając na uwadze międzynarodowe standardy w zakresie zapewniania jakości kształcenia oraz potrzebę zapewnienia właściwych wzorców oceny.

Art.  249.  [Ocena jakości kształcenia w przypadku prowadzenia studiów wspólnych]

1. W przypadku studiów, o których mowa w art. 60 ust. 1, prowadzonych z zagraniczną uczelnią lub instytucją naukową, ocena jakości kształcenia jest przeprowadzana przez PKA albo inny podmiot zarejestrowany w Europejskim Rejestrze Instytucji Działających na rzecz Zapewniania Jakości w Szkolnictwie Wyższym (EQAR), wskazany w umowie, o której mowa w tym przepisie. Ocena jest przeprowadzana zgodnie z międzynarodowymi standardami w zakresie zapewniania jakości kształcenia na studiach wspólnych.

2. W przypadku pozytywnego wyniku oceny, o której mowa w ust. 1, w okresie, na który przyznano tę ocenę, nie przeprowadza się oceny programowej, chyba że z wnioskiem o jej przeprowadzenie wystąpi minister.

Art.  250.  [Certyfikaty przyznawane przez PKA]

PKA może przyznawać certyfikaty stanowiące potwierdzenie osiągnięcia wyróżniającego poziomu kształcenia w uczelni, na zasadach określonych w statucie.

Art.  251.  [Skład PKA]

1. PKA jest instytucją działającą niezależnie na rzecz doskonalenia jakości kształcenia.

2. W skład PKA wchodzi:

1) nie więcej niż 100 członków;

2) przewodniczący PSRP.

3. Członków PKA powołuje minister.

4. Kandydatów na członków PKA mogą zgłosić uczelnie, Rada Główna Nauki i Szkolnictwa Wyższego, zwana dalej "RGNiSW", Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich, Konferencja Rektorów Publicznych Uczelni Zawodowych, Konferencja Rektorów Zawodowych Szkół Polskich, prezydium PKA, PSRP, ogólnokrajowe stowarzyszenia naukowe i organizacje pracodawców.

5. Członkiem PKA może być osoba, która:

1) ma nieposzlakowaną opinię i przestrzega zasad etyki naukowej;

2) posiada co najmniej stopień doktora i osiągnięcia dydaktyczne, a w przypadku kandydata zgłoszonego przez organizację pracodawców - wykształcenie wyższe;

3) nie ukończyła 70. roku życia do dnia rozpoczęcia kadencji;

4) spełnia wymagania, o których mowa w art. 20 ust. 1 pkt 1-5.

6. Członkiem PKA nie może być:

1) członek KEN;

2) założyciel;

3) rektor;

4) członek rady uczelni;

5) pracownik Biura PKA.

7. Rektor, na wniosek członka PKA będącego nauczycielem akademickim, może zwolnić go całkowicie lub częściowo z obowiązków dydaktycznych.

Art.  252.  [Kadencja PKA; stwierdzenie wygaśnięcia mandatu członka PKA]

1. Kadencja PKA trwa 4 lata i rozpoczyna się w dniu 1 stycznia.

2. Przewodniczący PKA stwierdza wygaśnięcie mandatu członka PKA w przypadku:

1) śmierci;

2) złożenia rezygnacji;

3) niezłożenia oświadczenia lustracyjnego albo informacji lustracyjnej;

4) niespełniania choćby jednego z wymagań określonych w art. 251 ust. 5 i 6;

5) nieuczestniczenia w pracach PKA przez okres dłuższy niż 6 miesięcy.

3. W przypadku wygaśnięcia mandatu członka PKA minister może powołać nowego członka, który pełni funkcję do końca kadencji.

Art.  253.  [Organy PKA]

1. PKA działa przez swoje organy.

2. Organami PKA są:

1) przewodniczący;

2) prezydium.

3. W skład prezydium wchodzą:

1) przewodniczący;

2) sekretarz PKA;

3) przewodniczący zespołów, o których mowa w art. 254 ust. 1 pkt 1;

4) przewodniczący PSRP;

5) przedstawiciel organizacji pracodawców.

4. Przewodniczącego PKA powołuje spośród członków PKA i odwołuje minister.

5. Przewodniczący PKA i członek prezydium PKA nie mogą pełnić swoich funkcji dłużej niż przez 2 następujące po sobie kadencje.

Art.  254.  [Zespoły wchodzące w skład PKA]

1. W skład PKA wchodzą:

1) zespoły działające w ramach dziedzin i zespół do spraw kształcenia nauczycieli;

2) zespół odwoławczy.

2. W skład zespołu odwoławczego wchodzą członkowie PKA - co najmniej po 1 przedstawicielu każdej dziedziny. Członkostwa w tym zespole nie można łączyć z członkostwem w zespole, o którym mowa w ust. 1 pkt 1.

Art.  255.  [Zadania Przewodniczącego PKA; udział ekspertów w pracach PKA]

1. Przewodniczący PKA zwołuje posiedzenia PKA i im przewodniczy, reprezentuje ją na zewnątrz oraz podpisuje uchwały PKA.

2. W pracach PKA mogą uczestniczyć eksperci, a w pracach zespołu oceniającego także inna osoba pełniąca funkcję sekretarza. Do ekspertów stosuje się odpowiednio przepisy art. 251 ust. 5 i 6, a do ekspertów będących studentami - art. 251 ust. 5 pkt 1 i 4.

3. Kandydat na eksperta urodzony przed dniem 1 sierpnia 1972 r. składa przewodniczącemu PKA oświadczenie dotyczące pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z tymi organami w okresie od dnia 22 lipca 1944 r. do dnia 31 lipca 1990 r.

Art.  256.  [Statut PKA]

1. Statut PKA określa w szczególności:

1) organizację i sposób działania PKA;

2) szczegółowe zadania organów PKA;

3) szczegółowe kryteria i tryb dokonywania oceny programowej i oceny kompleksowej;

4) zasady doboru kierunków studiów do oceny programowej w danym roku;

5) zasady i tryb powoływania ekspertów;

6) zasady przyznawania certyfikatów.

2. Statut uchwala PKA na posiedzeniu plenarnym.

3. Statut wchodzi w życie, jeżeli minister nie zgłosi, w terminie 30 dni od dnia jego otrzymania, zastrzeżeń co do zgodności z prawem.

Art.  257.  [Biuro PKA]

1. Obsługę PKA zapewnia Biuro PKA.

2. Biuro PKA jest państwową jednostką budżetową finansowaną ze środków ustalanych w części budżetu państwa, której dysponentem jest minister.

3. Biurem PKA kieruje dyrektor, którego powołuje i odwołuje przewodniczący PKA. Powołanie dyrektora następuje po przeprowadzeniu konkursu. Pozostałych pracowników zatrudnia dyrektor po przeprowadzeniu otwartego i konkurencyjnego naboru.

4. Szczegółowy zakres działalności Biura PKA oraz jego organizację określa regulamin organizacyjny nadany przez przewodniczącego PKA.

Art.  258.  [Zadania PKA]

1. Do zadań PKA należy:

1) wyrażanie opinii w sprawie wpisu uczelni niepublicznej do ewidencji;

2) wyrażanie opinii w sprawie spełnienia warunków prowadzenia studiów na określonym kierunku, poziomie i profilu oraz związku studiów ze strategią uczelni;

3) przeprowadzanie oceny programowej;

4) przeprowadzanie oceny kompleksowej;

5) prowadzenie działalności analitycznej, szkoleniowej oraz upowszechnianie dobrych praktyk w zakresie jakości kształcenia;

6) współpraca z krajowymi i międzynarodowymi instytucjami i organizacjami działającymi w obszarze szkolnictwa wyższego;

7) wydawanie opinii w innych sprawach przedstawionych przez ministra.

2. PKA może zwracać się do uczelni o udzielenie wyjaśnień i informacji oraz przeprowadzać wizytacje uczelni.

3. (uchylony).