Pomoc osobom uprawnionym do alimentów.
Dz.U.2023.1993 t.j.
Akt obowiązującyUSTAWA
z dnia 7 września 2007 r.
o pomocy osobom uprawnionym do alimentów
dostarczanie środków utrzymania osobom, które nie są w stanie samodzielnie zaspokoić swoich potrzeb, a w szczególności dzieciom, jest w pierwszej kolejności obowiązkiem wskazanych w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym członków ich rodziny,
konstytucyjna zasada pomocniczości nakłada na państwo obowiązek wspierania jedynie tych osób ubogich, które nie są w stanie samodzielnie zaspokoić swoich potrzeb i nie otrzymują należnego im wsparcia od osób należących do kręgu zobowiązanych wobec nich do alimentacji,
wspieranie osób znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej z powodu niemożności wyegzekwowania alimentów należy łączyć z działaniami zmierzającymi do zwiększenia odpowiedzialności osób zobowiązanych do alimentacji, stanowi się co następuje:
Przepisy ogólne
Przepisy ogólne
Ilekroć w ustawie jest mowa o:
Zasady pomocy państwa osobom uprawnionym do alimentów na podstawie tytułu wykonawczego w przypadku bezskuteczności egzekucji oraz działania podejmowane wobec dłużników alimentacyjnych
Zasady pomocy państwa osobom uprawnionym do alimentów na podstawie tytułu wykonawczego w przypadku bezskuteczności egzekucji oraz działania podejmowane wobec dłużników alimentacyjnych
- organ właściwy dłużnika wszczyna postępowanie dotyczące uznania dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych.
Organ właściwy dłużnika informuje organ właściwy wierzyciela oraz organ prowadzący postępowanie egzekucyjne o podjętych działaniach wobec dłużnika alimentacyjnego oraz ich efektach.
Sąd przesyła organowi właściwemu wierzyciela i organowi właściwemu dłużnika orzeczenia wydane na podstawie art. 132 i 138 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359, z 2022 r. poz. 2140 oraz z 2023 r. poz. 1606 i 1615) w sprawach, w których osoba uprawniona otrzymuje świadczenie z funduszu alimentacyjnego, w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się orzeczenia.
Organ właściwy dłużnika może upoważnić w formie pisemnej swojego zastępcę, pracownika urzędu albo kierownika ośrodka pomocy społecznej, a w przypadku przekształcenia ośrodka pomocy społecznej w centrum usług społecznych na podstawie przepisów ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o realizowaniu usług społecznych przez centrum usług społecznych - dyrektora centrum usług społecznych, lub kierownika innej jednostki organizacyjnej gminy, a także inną osobę na wniosek kierownika ośrodka pomocy społecznej, a w przypadku przekształcenia ośrodka pomocy społecznej w centrum usług społecznych na podstawie przepisów ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o realizowaniu usług społecznych przez centrum usług społecznych - dyrektora centrum usług społecznych, lub innej jednostki organizacyjnej gminy do podejmowania działań wobec dłużników alimentacyjnych, prowadzenia postępowania i wydawania w tych sprawach decyzji.
Przepis art. 8b stosuje się odpowiednio do organu właściwego wierzyciela w zakresie realizacji obowiązku określonego w art. 8a ust. 1.
Po otrzymaniu wniosku polskiego organu centralnego, działającego na podstawie art. 51 ust. 2 lit. c oraz art. 53 rozporządzenia Rady (WE) nr 4/2009 z dnia 18 grudnia 2008 r. w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń oraz współpracy w zakresie zobowiązań alimentacyjnych (Dz. Urz. UE L 7 z 10.01.2009, str. 1, z późn. zm.), organ właściwy dłużnika przeprowadza wywiad alimentacyjny, w celu ustalenia sytuacji rodzinnej, dochodowej i zawodowej dłużnika alimentacyjnego, a także jego stanu zdrowia i przyczyn niełożenia na utrzymanie osoby uprawnionej oraz odbiera od niego oświadczenie majątkowe.
Warunki nabywania prawa do świadczenia z funduszu alimentacyjnego
Warunki nabywania prawa do świadczenia z funduszu alimentacyjnego
Przy ustalaniu prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego i ich wysokości:
Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, może podwyższać wysokość kwot, o których mowa w art. 9 ust. 2 oraz art. 10 ust. 1, kierując się wysokością wyegzekwowanych świadczeń alimentacyjnych.
Zasady i tryb postępowania w sprawach przyznawania i wypłacania świadczeń z funduszu alimentacyjnego
Zasady i tryb postępowania w sprawach przyznawania i wypłacania świadczeń z funduszu alimentacyjnego
- kierując się koniecznością zapewnienia prawidłowego przebiegu postępowania w sprawach świadczeń z funduszu alimentacyjnego oraz dokumentacji niezbędnej do sprawnej realizacji, również drogą elektroniczną, zadań w zakresie świadczeń z funduszu alimentacyjnego.
- mając na uwadze potrzebę zapewnienia spójności systemów teleinformatycznych stosowanych w urzędach administracji publicznej do realizacji zadań w zakresie świadczeń, w szczególności w odniesieniu do jednorodności zakresu i rodzaju danych, która umożliwi ich scalanie w zbiór centralny, a także zachowanie zgodności z minimalnymi wymogami i sposobem stwierdzania zgodności oprogramowania, określonymi na podstawie ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne. Systemy teleinformatyczne nie mają zastosowania do działalności naczelnika urzędu skarbowego wynikającej z przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2023 r. poz. 775 i 803).
- w roku kalendarzowym poprzedzającym okres świadczeniowy;
- przy czym po przerwaniu biegu terminu przedawnienia biegnie on na nowo odpowiednio od dnia następującego po dniu odroczenia terminu płatności należności, rozłożenia spłaty należności na raty lub zastosowania środka egzekucyjnego, o którym dłużnik został powiadomiony.
W sprawach nieuregulowanych stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego.
Organ prowadzący postępowanie egzekucyjne jest obowiązany udzielać organowi właściwemu wierzyciela informacji mających wpływ na wypłatę świadczeń z funduszu alimentacyjnego.
- po należnościach określonych w art. 1025 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego, a przed należnościami określonymi w art. 1025 § 1 pkt 2-10 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego.
- po należnościach określonych w art. 1025 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego, a przed należnościami określonymi w art. 1025 § 1 pkt 2-10 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego.
Minister właściwy do spraw rodziny może przekazywać na wskazany we wniosku o ustalenie prawa do świadczenia z funduszu alimentacyjnego adres poczty elektronicznej informacje związane z uprawnieniami dla rodzin.
Finansowanie realizacji zadań przewidzianych w ustawie
Finansowanie realizacji zadań przewidzianych w ustawie
Zmiany w przepisach obowiązujących
Zmiany w przepisach obowiązujących
W ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59, z późn. zm.) w art. 52 wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte).
W ustawie z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte).
W ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954, z późn. zm.) w art. 10 § 4 otrzymuje brzmienie: (zmiany pominięte).
W ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.) w art. 21 w ust. 1 pkt 8 otrzymuje brzmienie: (zmiany pominięte).
W ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z późn. zm.) art. 209 otrzymuje brzmienie: (zmiany pominięte).
W ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60, z późn. zm.) w art. 299 wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte).
W ustawie z dnia 14 lutego 2003 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych (Dz. U. Nr 50, poz. 424, z 2004 r. Nr 68, poz. 623 i Nr 116, poz. 1203 oraz z 2006 r. Nr 157, poz. 1119) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte).
Przepisy przejściowe, uchylające i przepisy o wejściu w życie
Przepisy przejściowe, uchylające i przepisy o wejściu w życie
Sprawy o zaliczki alimentacyjne, do których prawo powstało do dnia wejścia w życie ustawy, podlegają rozpatrzeniu na zasadach i w trybie określonych w przepisach dotychczasowych.
Ustalając prawo do świadczeń z funduszu alimentacyjnego na okres świadczeniowy od dnia 1 października 2008 r. do dnia 30 września 2009 r. i od dnia 1 października 2009 r. do dnia 30 września 2010 r., do dochodu rodziny nie wlicza się otrzymanych w 2007 r. i w 2008 r. zaliczek alimentacyjnych.
Zaświadczenie o bezskutecznej egzekucji organ prowadzący postępowanie egzekucyjne wydaje, począwszy od dnia 1 sierpnia 2008 r.
Traci moc ustawa z dnia 22 kwietnia 2005 r. o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej (Dz. U. poz. 732 i 1366, z 2008 r. poz. 770 oraz z 2009 r. poz. 1261), z wyjątkiem art. 17 ust. 5, który traci moc z dniem 1 grudnia 2008 r.
Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 października 2008 r., z wyjątkiem:
Dokumenty powiązane
Jeżeli chcesz mieć dostęp do wszystkich dokumentów powiązanych, zaloguj się do LEX-a Nie korzystasz jeszcze z programów LEX? Zamów dostęp testowy »
Pytania i odpowiedzi liczba obiektów na liście: (2521)
Pytania i odpowiedzi liczba obiektów na liście: (2521)
- Czy na podstawie wpłaty bezpośrednio do wierzyciela można zwrócić się o zwrot prawa jazdy?
- Czy w związku z faktem przybycia po terminie na wywiad alimentacyjny należy wydać decyzję uznającą osobę za uchylającą się od zobowiązań alimentacyjnych?
- Czy wszcząć postępowanie w sprawie nienależnie pobranych świadczeń z FA?
Akty prawne liczba obiektów na liście: (84)
Akty zmieniające liczba obiektów na liście: (48)
- Świadczenie wspierające.
- Świadczenie pieniężne przysługujące członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia.
- Wysokość kwoty kryterium dochodowego uprawniającego do świadczeń z funduszu alimentacyjnego od dnia 1 października 2023 r.
Akty zmieniane liczba obiektów na liście: (10)
Akty wykonawcze liczba obiektów na liście: (21)
- Wysokość dochodu za rok 2022 z działalności podlegającej opodatkowaniu na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.
- Sposób i tryb postępowania, sposób ustalania dochodu oraz zakres informacji, jakie mają być zawarte we wniosku, zaświadczeniach i oświadczeniach w sprawach o ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego
- Wysokość dochodu za rok 2021 z działalności podlegającej opodatkowaniu na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.
Akty interpretujące liczba obiektów na liście: (2)
Akty uchylane liczba obiektów na liście: (3)
- Sposób sporządzania sprawozdań rzeczowo-finansowych o wydatkach na zaliczki alimentacyjne poniesionych ze środków budżetu państwa oraz budżetów gmin.
- Wzór wniosku o ustalenie prawa do zaliczki alimentacyjnej oraz odpowiednich zaświadczeń.
- Postępowanie wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczka alimentacyjna.
Orzeczenia i pisma urzędowe liczba obiektów na liście: (4284)
Orzeczenia sądów liczba obiektów na liście: (4219)
- I OSK 2358/22 - Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego
- II SA/Gl 1001/23, Umorzenie należności z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Trudna sytuacja materialna dłużnika alimentacyjnego - Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach
- II SAB/Gl 131/23 - Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach
Pisma urzędowe liczba obiektów na liście: (10)
- IBPBII/1/415-537/12/AA, Określenie skutków podatkowych umorzenia nienależnie pobranych świadczeń z funduszu alimentacyjnego wraz z odsetkami. - Pismo wydane przez: Izba Skarbowa w Katowicach
- SPS-023-19137/10, Zasady wypłaty świadczeń z funduszu alimentacyjnego. - Pismo wydane przez: Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej
- SPS-023-17414/10, Stosowanie przepisu art. 29 ust. 1 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów w zakresie zmiany wysokości świadczeń z funduszu alimentacyjnego w przypadkach, w których komornik nie prowadzi egzekucji wobec swojej niewłaściwości. - Pismo wydane przez: Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej