Rozdział 3 - PROCEDURA ADMINISTRACYJNA - Rozporządzenie 2024/1348 w sprawie ustanowienia wspólnej procedury ubiegania się o ochronę międzynarodową w Unii i uchylenia dyrektywy 2013/32/UE

Dzienniki UE

Dz.U.UE.L.2024.1348

Akt oczekujący

Wersja od: 22 maja 2024 r.

ROZDZIAŁ  III

PROCEDURA ADMINISTRACYJNA

SEKCJA  I

Dostęp do procedury

Artykuł  26

Wystąpienie z wnioskiem o udzielenie ochrony międzynarodowej

1. Uznaje się, że wystąpiono z wnioskiem o udzielenie ochrony międzynarodowej wtedy, gdy obywatel państwa trzeciego lub bezpaństwowiec, w tym małoletni bez opieki, wyrażają osobiście przed właściwym organem, o którym mowa w art. 4 ust. 1 i 2, chęć otrzymania ochrony międzynarodowej od państwa członkowskiego.

W przypadku gdy urzędnicy tego właściwego organu mają wątpliwości co do tego, czy dane oświadczenie należy rozumieć jako wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej, wyraźnie pytają daną osobę, czy chce otrzymać ochronę międzynarodową.

2. Organy odpowiedzialne za ośrodki przyjmowania zgodnie z dyrektywą (UE) 2024/1346 są w stosownych przypadkach informowane o tym, że wystąpiono z wnioskiem. W odniesieniu do obywateli państw trzecich podlegających kontroli przesiewowej, o których mowa w art. 5 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2024/1356, państwa członkowskie mogą zdecydować, że niniejszy ustęp jest stosowany dopiero po zakończeniu kontroli przesiewowej.

Artykuł  27

Rejestrowanie wniosków o udzielenie ochrony międzynarodowej

1. Bez uszczerbku dla obowiązków gromadzenia i przesyłania danych zgodnie z art. 15 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2024/1358, organy właściwe do rejestrowania wniosków, organy innego państwa członkowskiego, o których mowa w art. 5 ust. 1 lit. b) niniejszego rozporządzenia, lub eksperci oddelegowani przez Agencję ds. Azylu wspomagający je w tym zadaniu rejestrują wniosek niezwłocznie i w każdym razie nie później niż pięć dni, licząc od daty wystąpienia z wnioskiem. Do tego celu rejestrują następujące informacje, które mogą pochodzić z formularza kontroli przesiewowej, o którym mowa w art. 17 rozporządzenia (UE) 2024/1356:

a) imię i nazwisko osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową, jej data i miejsce urodzenia, płeć, obywatelstwa lub bezpaństwowość, członkowie rodziny zdefiniowani w art. 2 pkt 8 rozporządzenia (UE) 2024/1351, a w przypadku małoletnich - rodzeństwo lub krewni zdefiniowani w art. 2 pkt 9 tego rozporządzenia obecni w państwie członkowskim, w stosownych przypadkach, a także inne dane identyfikacyjne osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową istotne dla procedury ubiegania się o ochronę międzynarodową i dla ustalenia odpowiedzialnego państwa członkowskiego;

b) jeżeli są dostępne - rodzaj, numer i okres ważności jakiegokolwiek dokumentu tożsamości lub dokumentu podróży osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową oraz państwo wydania tego dokumentu oraz inne dokumenty dostarczone przez tę osobę, które właściwy organ uznaje za istotne dla potwierdzenia jej tożsamości, dla procedury ubiegania się o ochronę międzynarodową i dla ustalenia odpowiedzialnego państwa członkowskiego;

c) data wniosku, miejsce wystąpienia z wnioskiem oraz organ, do którego wystąpiono z wnioskiem;

d) lokalizacja osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową lub jej miejsce pobytu, lub adres, a jeżeli są dostępne - numer telefonu i adres e-mail, za pośrednictwem których można się skontaktować z tą osobą.

W przypadku gdy państwa członkowskie uzyskały już dane, o których mowa w akapicie pierwszym lit. a) i b), zanim wystąpiono z wnioskiem, nie żądają ich ponownie.

2. W przypadku gdy dana osoba twierdzi, że nie posiada obywatelstwa, fakt ten jest wyraźnie rejestrowany w oczekiwaniu na ustalenie, czy osoba ta jest bezpaństwowcem.

3. W przypadku gdy z wnioskiem występuje się do organu, któremu powierzono zadanie przyjmowania wniosków o udzielenie ochrony międzynarodowej i który nie jest odpowiedzialny za rejestrowanie wniosków, organ ten niezwłocznie, najpóźniej w terminie trzech dni roboczych od złożenia wniosku, informuje o tym organ odpowiedzialny zarejestrowanie wniosków. Organ odpowiedzialny za rejestrowanie wniosków rejestruje wniosek najszybciej jak to możliwe, nie później niż w terminie pięciu dni od otrzymania informacji.

4. W przypadku gdy informacje są gromadzone przez organ rozstrzygający lub inny organ wspomagający go do celów rozpatrzenia wniosku, podczas rejestracji gromadzone mogą być także dodatkowe dane niezbędne do rozpatrzenia wniosku.

5. W przypadku gdy liczba obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców, którzy występują z wnioskiem w tym samym okresie, jest nieproporcjonalnie duża, co uniemożliwia rejestrowanie wniosków w terminach przewidzianych w ust. 1 i 3, wniosek zostaje zarejestrowany nie później niż w terminie piętnastu dni, licząc od daty wystąpienia z wnioskiem.

6. Bez uszczerbku dla prawa osoby ubiegającej się o ochronę do przedstawienia nowych elementów na poparcie wniosku, w przypadku kolejnego wniosku, jeżeli informacje, o których mowa w ust. 1 lit. a), b) i d) i ust. 2, są już dostępne właściwemu organowi, właściwy organ nie musi gromadzić takich danych.

7. W odniesieniu do obywateli państw trzecich podlegających kontroli przesiewowej, o których mowa w art. 5 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2024/1356, ust. 1-6 niniejszego artykułu stosuje się dopiero po zakończeniu kontroli przesiewowej.

Artykuł  28

Złożenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej

1. Osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową składa wniosek do właściwego organu państwa członkowskiego, w którym wystąpiono z wnioskiem, najszybciej jak to możliwe i nie później niż 21 dni, licząc od daty zarejestrowania wniosku, chyba że zastosowanie ma ust. 6 niniejszego artykułu, pod warunkiem że osobie ubiegającej się o ochronę międzynarodową zostanie zapewniona rzeczywista możliwość uczynienia tego zgodnie z niniejszym artykułem. W przypadku gdy wniosek nie zostaje złożony do organu rozstrzygającego, właściwy organ niezwłocznie informuje organ rozstrzygający, że wniosek został złożony.

2. W następstwie przekazania zgodnie z art. 46 rozporządzenia (UE) 2024/1351 osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową składa wniosek do właściwych organów odpowiedzialnego państwa członkowskiego najszybciej jak to możliwe i nie później niż 21 dni, licząc od daty potwierdzenia przez osobę ubiegającą się o ochronę międzynarodową swojej tożsamości wobec właściwych organów odpowiedzialnego państwa członkowskiego.

3. Wniosek składa się osobiście w wyznaczonym dniu i miejscu oraz, o ile został podany do wiadomości, w wyznaczonym czasie. Właściwe organy informują osobę ubiegającą się o ochronę międzynarodową o tym dniu i miejscu. Właściwe organy mogą poinformować osobę ubiegającą się o ochronę międzynarodową o tym czasie.

Państwa członkowskie mogą przewidzieć w prawie krajowym, że wniosek uznaje się za złożony osobiście wtedy, gdy właściwy organ sprawdził, że osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową była fizycznie obecna na terytorium danego państwa członkowskiego w momencie rejestracji wniosku lub składania wniosku.

4. Na zasadzie odstępstwa od ust. 3 państwa członkowskie mogą przewidzieć w prawie krajowym, że osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową może złożyć wniosek za pomocą formularza, w tym w przypadku gdy nie jest ona w stanie stawić się osobiście z powodu utrzymujących się poważnych okoliczności, na które nie ma ona wpływu, takich jak pozbawienie wolności lub długoterminowa hospitalizacja. Wniosek uznaje się za złożony, o ile osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową przedłoży formularz w terminie określonym w ust. 1 i o ile właściwy organ stwierdzi, że spełniono warunki przewidziane w niniejszym ustępie. W takich przypadkach termin na rozpatrzenie wniosku zaczyna bieg w dniu, w którym właściwy organ otrzymuje formularz.

5. Do celów ust. 3 akapit pierwszy, gdy z wnioskami o ochronę międzynarodową występuje w tym samym okresie nieproporcjonalnie duża liczba obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców, co uniemożliwia wyznaczenie spotkania każdej osobie ubiegającej się o ochronę międzynarodową w terminie określonym w ust. 1, osobie ubiegającej się o ochronę międzynarodową wyznacza się spotkanie w celu złożenia wniosku mające miejsce nie później niż dwa miesiące od daty zarejestrowania wniosku.

6. Podczas składania wniosku osoby ubiegające się o ochronę międzynarodową są zobowiązane przedstawić, najszybciej jak to możliwe, wszystkie elementy i dokumenty, którymi dysponują i o których mowa w art. 4 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2024/1347, potrzebne do uzasadnienia ich wniosku. Po złożeniu wniosku osoby ubiegające się o ochronę międzynarodową mają możliwość przedstawienia, w szczególności podczas przesłuchania, wszelkich dodatkowych elementów istotnych dla rozpatrzenia wniosku, do momentu aż podjęta zostanie decyzja w sprawie ich wniosku w ramach procedury administracyjnej.

Państwa członkowskie mogą w tych ramach czasowych wyznaczyć termin na przedstawienie tych dodatkowych elementów, do którego to terminu osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową stara się zastosować.

7. Państwa członkowskie mogą zorganizować dostęp do procedury w taki sposób, żeby wystąpienie z wnioskiem, zarejestrowanie go lub złożenie odbywały się w tym samym czasie. W takich przypadkach państwa członkowskie zapewniają, aby wszystkie osoby ubiegające się o ochronę międzynarodową korzystały z gwarancji przewidzianych w art. 8 ust. 2-6. W przypadku gdy wystąpienie z wnioskiem, zarejestrowanie go lub złożenie odbywają się w tym samym czasie, osoby ubiegające się o ochronę międzynarodową mają możliwość przedstawienia wszystkich elementów i dokumentów, którymi dysponują, o których mowa w art. 4 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2024/1347 niezbędnych do uzasadnienia ich wniosku podczas swojego przesłuchania.

Ponadto osoby ubiegające się o ochronę międzynarodową mają możliwość przedstawienia wszelkich dodatkowych elementów istotnych dla rozpatrzenia ich wniosku, do momentu aż podjęta zostanie decyzja w sprawie ich wniosku w ramach procedury administracyjnej. Państwa członkowskie mogą w tych ramach czasowych wyznaczyć termin na przedstawienie tych dodatkowych elementów, do którego to terminu osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową stara się zastosować.

Artykuł  29

Dokumenty wydawane osobie ubiegającej się o ochronę międzynarodową

1. Właściwe organy państwa członkowskiego, w którym występuje się z wnioskiem o udzielenie ochrony międzynarodowej, w momencie rejestrowania wniosku wydają osobie ubiegającej się o ochronę międzynarodową dokument na jej nazwisko stwierdzający, że wystąpiła z wnioskiem i że wniosek został zarejestrowany. Dokument ten jest ważny do czasu wydania dokumentu, o którym mowa w ust. 4.

Po przekazaniu zgodnie z art. 46 rozporządzenia (UE) 2024/1351 właściwe organy odpowiedzialnego państwa członkowskiego, w przypadku gdy osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową potwierdza wobec nich swoją tożsamość, wydają osobie ubiegającej się o ochronę międzynarodową dokument na jej nazwisko stwierdzający, że wystąpiła z wnioskiem i że wniosek został zarejestrowany oraz że została przekazana. Dokument ten zachowuje ważność do czasu wydania dokumentu, o którym mowa w ust. 4.

2. Dokument, o którym mowa w ust. 1, nie musi zostać wydany, jeżeli możliwe jest wydanie dokumentu, o którym mowa w ust. 4 do czasu zarejestrowania wniosku.

3. Dokument, o którym mowa w ust. 1, zostaje wycofany w momencie wydania dokumentu, o którym mowa w ust. 4.

4. Właściwe organy państwa członkowskiego, w którym składany jest wniosek zgodnie z art. 28 ust. 1 i 2, najszybciej jak to możliwe po złożeniu wniosku wydają dokument zawierający co najmniej następujące elementy, które w razie konieczności należy aktualizować:

a) imię i nazwisko, data i miejsce urodzenia, płeć, obywatelstwa lub, stosownie do przypadku, bezpaństwowość osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową, jej wizerunek twarzy i podpis;

b) nazwa organu wydającego, data i miejsce wydania oraz okres ważności dokumentu;

c) status danej osoby jako osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową;

d) oświadczenie, że osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową ma prawo do pozostania na terytorium tego państwa członkowskiego do celów rozpatrzenia wniosku, oraz wskazanie, czy osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową może swobodnie przemieszczać się po całości lub części terytorium tego państwa członkowskiego;

e) oświadczenie, że dokument nie jest dokumentem podróży i że osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową nie może podróżować bez zezwolenia do innych państw członkowskich.

5. Nie ma konieczności wydawania dokumentów, o których mowa w niniejszym artykule, w przypadku gdy i w okresie gdy osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową przebywa w ośrodku detencyjnym lub jest pozbawiona wolności.

Po zwolnieniu z ośrodka detencyjnego lub zakończeniu pozbawienia wolności osobie ubiegającej się o ochronę międzynarodową wydaje się dokument, o którym mowa w ust. 1 lub 4. W przypadku gdy osobie ubiegającej się o ochronę międzynarodową wydaje się dokument, o którym mowa w ust. 1 po zwolnieniu, osoba ta otrzymuje dokument, o którym mowa w ust. 4 najszybciej jak to możliwe.

6. W przypadku małoletnich pod opieką dokumenty, o których mowa w niniejszym artykule, wydane jednemu z rodziców osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową lub osobie pełnoletniej odpowiedzialnej za osobę ubiegającą się o ochronę międzynarodową z mocy prawa lub zgodnie z praktyką danego państwa członkowskiego, mogą również, w stosownych przypadkach, dotyczyć tego małoletniego.

7. Dokumenty, o których mowa w niniejszym artykule, nie muszą być dowodem tożsamości, ale są uznawane za wystarczający dla osób ubiegających się o ochronę międzynarodową środek do celów potwierdzenia swojej tożsamości wobec krajowych organów podczas trwania procedury ubiegania się o ochronę międzynarodową.

8. W dokumencie, o którym mowa w ust. 1 i 4, podaje się datę zarejestrowania wniosku.

9. Dokument, o którym mowa w ust. 4, jest ważny maksymalnie 12 miesięcy lub do momentu przekazania osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową do innego państwa członkowskiego zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2024/1351. W przypadku gdy dokument jest wydany przez odpowiedzialne państwo członkowskie, ważność tego dokumentu zostaje przedłużona, tak aby obejmowała okres, w którym osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową ma prawo do pozostania na terytorium odpowiedzialnego państwa członkowskiego. Okres ważności dokumentu nie stanowi prawa do pozostania, w przypadku gdy prawo to zostało wycofane lub zawieszone zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

Artykuł  30

Dostęp do procedury w ośrodkach detencyjnych i na przejściach granicznych

1. W przypadku gdy istnieją powody, aby przypuszczać, że obywatele państw trzecich lub bezpaństwowcy umieszczeni w ośrodkach detencyjnych lub obecni na przejściach granicznych, w tym w strefach tranzytowych, na granicach zewnętrznych mogą chcieć wystąpić z wnioskiem o udzielenie ochrony międzynarodowej, organy właściwe na mocy art. 4 przekazują im informacje o możliwości wystąpienia z takim wnioskiem.

2. W przypadku gdy osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową występuje z wnioskiem w ośrodku detencyjnym, w więzieniu lub na przejściu granicznym - w tym w strefach tranzytowych - na granicy zewnętrznej, organy właściwe a mocy art. 4 wprowadzają rozwiązania dotyczące usług tłumaczenia ustnego w zakresie niezbędnym do ułatwienia dostępu do procedury ubiegania się o ochronę międzynarodową.

3. Organizacje i osoby dopuszczone na mocy prawa krajowego do udzielania porad prawnych i doradztwa mają skuteczny dostęp do osób ubiegających się o ochronę międzynarodową przetrzymywanych w ośrodkach detencyjnych lub obecnych na przejściach granicznych, w tym w strefach tranzytowych, na granicach zewnętrznych. Taki dostęp może podlegać uprzedniej zgodzie właściwych organów.

Państwa członkowskie mogą wprowadzić ograniczenia dostępu, o którym mowa w akapicie pierwszym, na mocy prawa krajowego, w przypadku gdy jest to obiektywnie niezbędne ze względów bezpieczeństwa, porządku publicznego lub zarządzania administracyjnego przejściem granicznym, w tym strefami tranzytowymi, lub ośrodkiem detencyjnym, pod warunkiem że dostęp nie zostanie drastycznie ograniczony lub uniemożliwiony.

Artykuł  31

Wnioski w imieniu osób pełnoletnich wymagających pomocy w dokonywaniu czynności prawnych

1. W przypadku gdy osoba pełnoletnia wymaga pomocy w dokonywaniu czynności prawnych zgodnie z prawem krajowym (zwana dalej "zależną osobą pełnoletnią"), osoba odpowiedzialna za nią z mocy prawa lub zgodnie z praktyką danego państwa członkowskiego może wystąpić z wnioskiem i złożyć wniosek w imieniu zależnej osoby pełnoletniej.

2. Zależna osoba pełnoletnia jest obecna do celów złożenia wniosku, z wyjątkiem sytuacji, w której z uzasadnionych powodów jest niezdolna do obecności lub nie jest w stanie być obecna lub wniosek jest składany za pomocą formularza, jeżeli prawo krajowe przewiduje taką możliwość.

Artykuł  32

Wnioski w imieniu małoletniego pod opieką

1. Małoletni pod opieką ma prawo złożyć wniosek w swoim imieniu, jeżeli ma zdolność do czynności prawnych zgodnie z prawem krajowym danego państwa członkowskiego. W przypadku gdy małoletni pod opieką nie ma zdolności do czynności prawnych zgodnie z prawem krajowym danego państwa członkowskiego, rodzic albo inna osoba pełnoletnia, np. opiekun prawny lub służba odpowiedzialna za ochronę dzieci, odpowiedzialna za małoletniego, z mocy prawa lub zgodnie z praktyką danego państwa członkowskiego, składa wniosek w jego imieniu.

2. W przypadku małoletniego pod opieką, który nie ma zdolności do czynności prawnych zgodnie z prawem krajowym danego państwa członkowskiego i który jest obecny w momencie wystąpienia przez rodzica lub innej osoby pełnoletniej odpowiedzialnej za niego na mocy prawa lub praktyki danego państwa członkowskiego z wnioskiem o udzielenie ochrony międzynarodowej lub złożenia przez rodzica wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej na terytorium tego samego państwa członkowskiego, w szczególności jeżeli taki małoletni nie ma innych możliwości prawnych pobytu na terytorium tego samego państwa członkowskiego, wystąpienie z wnioskiem i złożenie wniosku przez rodzica lub inną osobę pełnoletnią odpowiedzialną za małoletniego z mocy prawa lub zgodnie z praktyką danego państwa członkowskiego jest również uznawane za wystąpienie z wnioskiem i złożenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej w imieniu małoletniego.

Państwa członkowskie mogą postanowić o stosowaniu akapitu pierwszego także w przypadku małoletniego pod opieką, który rodzi się lub który jest obecny w trakcie procedury administracyjnej.

3. W przypadku gdy rodzic lub osoba pełnoletnia odpowiedzialna za małoletniego pod opieką, o którym mowa w ust. 2, składają wniosek w imieniu małoletniego, małoletni jest obecny do celów złożenia wniosku, z wyjątkiem sytuacji, w której z uzasadnionych powodów jest niezdolny do obecności lub nie jest w stanie być obecny lub wniosek jest składany w imieniu małoletniego za pomocą formularza, jeżeli prawo krajowe przewiduje taką możliwość.

Artykuł  33

Wnioski małoletnich bez opieki

1. Małoletni bez opieki ma prawo złożyć wniosek w swoim imieniu, jeżeli ma zdolność do czynności prawnych zgodnie z prawem krajowym danego państwa członkowskiego. W tym celu małoletniego bez opieki informuje się o wieku osiągnięcia zdolności do czynności prawnych obowiązującym w państwie członkowskim odpowiedzialnym za rozpatrzenie jego wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej. W przypadku gdy małoletni bez opieki nie ma zdolności do czynności prawnych zgodnie z prawem krajowym danego państwa członkowskiego, przedstawiciel lub osoba, o której mowa w art. 23 ust. 2 lit. a), składają wniosek w jego imieniu.

Akapit pierwszy niniejszego ustępu stosuje się bez uszczerbku dla prawa małoletnich bez opieki do doradztwa prawnego oraz do pomocy i zastępstwa prawnego zgodnie z art. 15 i 16.

2. W przypadku małoletniego bez opieki, który nie ma zdolności do czynności prawnych zgodnie z prawem krajowym danego państwa członkowskiego, wniosek zostaje złożony w terminie określonym w art. 28 ust. 1 z uwzględnieniem najlepszego interesu dziecka.

3. W przypadku gdy przedstawiciel małoletniego bez opieki lub osoba, o której mowa w art. 23 ust. 2 lit. a), składają wniosek w imieniu małoletniego, małoletni jest obecny do celów złożenia wniosku, z wyjątkiem sytuacji, w której z uzasadnionych powodów jest niezdolny do obecności lub nie jest w stanie być obecny lub wniosek jest składany za pomocą formularza, jeżeli prawo krajowe przewiduje taką możliwość.

SEKCJA  II

Procedura rozpatrywania wniosków

Artykuł  34

Rozpatrywanie wniosków

1. Organ rozstrzygający rozpatruje wnioski o udzielenie ochrony międzynarodowej i podejmuje decyzje w ich sprawie zgodnie z podstawowymi zasadami i gwarancjami określonymi w rozdziale II.

2. Organ rozstrzygający podejmuje decyzje w sprawie wniosków o udzielenie ochrony międzynarodowej po odpowiednim rozpatrzeniu dopuszczalności lub zasadności wniosku. Organ rozstrzygający rozpatruje wnioski obiektywnie, bezstronnie i indywidualnie. Do celów rozpatrzenia wniosku organ rozstrzygający uwzględnia następujące elementy:

a) stosowne oświadczenia i dokumenty przedstawione przez osobę ubiegającą się o ochronę międzynarodową zgodnie z art. 4 ust. 1 i 2 rozporządzenia (UE) 2024/1347;

b) istotne, dokładne i aktualne informacje o sytuacji panującej w kraju pochodzenia osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową w chwili podejmowania decyzji w sprawie wniosku, w tym o przepisach ustawowych i wykonawczych obowiązujących w kraju pochodzenia oraz o sposobie, w jaki są stosowane, uzyskane z istotnych i dostępnych krajowych, unijnych i międzynarodowych źródeł, w tym od organizacji praw dziecka oraz, jeśli są dostępne, wspólną analizę na temat sytuacji w konkretnych krajach pochodzenia, a także wytyczne, o których mowa w art. 11 rozporządzenia (UE) 2021/2303;

c) w przypadku stosowania koncepcji kraju pierwszego azylu lub bezpiecznego kraju trzeciego - istotne, dokładne i aktualne informacje o sytuacji panującej w chwili podejmowania decyzji w sprawie wniosku w państwie trzecim, który jest uznawany za kraj pierwszego azylu lub bezpieczny kraj trzeci, w tym informacje i analizy na temat bezpiecznych krajów pochodzenia, o których to informacjach i analizach mowa w art. 12 rozporządzenia (UE) 2021/2303;

d) indywidualną sytuację i osobiste uwarunkowania osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową, w tym takie czynniki, jak: jej przeszłość, wiek, płeć, tożsamość płciową i orientację seksualną - by ocenić, czy w świetle osobistych uwarunkowań tej osoby akty, których doświadczyła lub na które mogłaby zostać narażona, stanowią prześladowanie lub poważną krzywdę;

e) czy działania osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową od chwili opuszczenia kraju pochodzenia służyły wyłącznie lub głównie stworzeniu warunków niezbędnych do ubiegania się o udzielenie ochrony międzynarodowej - aby ocenić, czy takie działania naraziłyby tę osobę na prześladowanie lub poważną krzywdę, o czym mowa w art. 5 rozporządzenia (UE) 2024/1347, gdyby powróciła ona do tego kraju;

f) czy od osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową można by zasadnie oczekiwać, że powinna skorzystać z ochrony innego państwa, na którego obywatelstwo mogłaby się powołać;

g) o ile podmiotami dopuszczającymi się prześladowania nie są państwo lub jego przedstawiciele - czy mają zastosowanie alternatywne możliwości ochrony, o których mowa w art. 8 rozporządzenia (UE) 2024/1347.

3. Personel rozpatrujący wnioski i podejmujący decyzje ma odpowiednią wiedzę i przeszedł szkolenie w tym odpowiednie szkolenie na podstawie art. 8 rozporządzenia (UE) 2021/2303 na temat odpowiednich norm obowiązujących w dziedzinie prawa azylowego i uchodźczego. Personel ma możliwość konsultacji z ekspertami w niezbędnym zakresie, na temat konkretnych zagadnień, takich jak kwestie medyczne, kulturowe, religijne, dotyczące zdrowia psychicznego oraz kwestie związane z dziećmi lub dotyczące płci. W stosownych przypadkach mogą składać zapytania do Agencji ds. Azylu zgodnie z art. 10 ust. 2 lit. b) rozporządzenia (UE) 2021/2303.

4. Dokumenty ocenione przez organ rozstrzygający jako istotne dla rozpatrzenia wniosków są w stosownych przypadkach tłumaczone na potrzeby takiego rozpatrzenia.

Tłumaczenia tych istotnych dokumentów lub ich części mogą być zapewnione przez inne podmioty i opłacone ze środków publicznych zgodnie z prawem krajowym danego państwa członkowskiego. Osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową może na własny koszt zapewnić tłumaczenie innych dokumentów. W przypadku kolejnych wniosków na osobę ubiegającą się o ochronę międzynarodową można nałożyć odpowiedzialność za tłumaczenie dokumentów.

5. Organ rozstrzygający może uznać, że dany wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej ma zostać rozpatrzony priorytetowo, w szczególności w przypadku gdy:

a) uznaje, że istnieje prawdopodobieństwo, że wniosek jest uzasadniony;

b) osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową ma szczególne potrzeby w zakresie przyjmowania w rozumieniu art. 24 dyrektywy (UE) 2024/1346 lub potrzebuje szczególnych gwarancji proceduralnych, o których mowa w art. 20-23 niniejszego rozporządzenia, w szczególności w przypadku gdy jest małoletnim bez opieki;

c) istnieją uzasadnione powody, aby uznać, że osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego lub porządku publicznego państwa członkowskiego;

d) dany wniosek jest kolejnym wnioskiem;

e) osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową podlega decyzji podjętej zgodnie z art. 23 ust. 2 lit. e) dyrektywy (UE) 2024/1346 lub uczestniczyła w zakłócaniu porządku publicznego albo zachowaniu przestępnym.

Artykuł  35

Czas trwania procedury rozpatrywania wniosku

1. Rozpatrywanie mające na celu ustalenie dopuszczalności wniosku zgodnie z art. 38 ust. 1 lit. a), b), c) i d) oraz art. 38 ust. 2 zostaje zakończone najszybciej jak to możliwe i nie później niż dwa miesiące od daty złożenia wniosku.

W przypadku, o którym mowa w art. 38 ust. 1 lit. e), organ rozstrzygający kończy rozpatrywanie w terminie dziesięciu dni roboczych.

Wniosku nie uznaje się za dopuszczalny wyłącznie z powodu faktu, że w terminach określonych w niniejszym ustępie i w ust. 2 nie została przyjęta decyzja w sprawie niedopuszczalności.

2. Organ rozstrzygający może przedłużyć terminy przewidziane w ust. 1 akapit pierwszy o maksymalnie dwa miesiące, w przypadku gdy:

a) liczba obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców, którzy występują z wnioskami o udzielenie ochrony międzynarodowej w tym samym okresie, jest nieproporcjonalnie duża, co uniemożliwia zakończenie procedury dotyczącej dopuszczalności w wyznaczonym terminie;

b) występują złożone okoliczności faktyczne lub prawne;

c) opóźnienie może być jednoznacznie przypisane niewywiązaniu się przez osobę ubiegającą się o ochronę międzynarodową z obowiązków ciążących na niej na mocy art. 9.

3. Organ rozstrzygający kończy procedurę rozpatrywania wniosku prowadzoną w trybie przyspieszonym najszybciej jak to możliwe i nie później niż trzy miesiące od dnia złożenia wniosku.

4. Organ rozstrzygający zapewnia, aby procedura rozpatrywania wniosku pod kątem zasadności, o ile nie jest to procedura rozpatrywania prowadzona w trybie przyspieszonym, została zakończona najszybciej jak to możliwe i nie później niż sześć miesięcy od złożenia wniosku, bez uszczerbku dla odpowiedniego i pełnego rozpatrzenia.

5. Organ rozpatrujący może przedłużyć ten termin sześciu miesięcy, o którym mowa w ust. 4, o okres nie dłuższy niż sześć miesięcy, w przypadku gdy:

a) liczba obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców, którzy występują z wnioskiem o udzielenie ochrony międzynarodowej w tym samym okresie, jest nieproporcjonalnie duża, co uniemożliwia zakończenie procedury w terminie sześciu miesięcy;

b) występują złożone okoliczności faktyczne lub prawne;

c) opóźnienie może być jednoznacznie przypisane niewywiązaniu się przez osobę ubiegającą się o ochronę międzynarodową z jej obowiązków wynikających z art. 9.

6. W przypadku gdy osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową podlega procedurze przekazania ustanowionej w art. 46 rozporządzenia (UE) 2024/1351, termin, o którym mowa w ust. 4 niniejszego artykułu, zaczyna bieg od dnia, w którym wniosek zostaje złożony zgodnie z art. 28 ust. 2.

7. Organ rozstrzygający może przesunąć termin zakończenia procedury rozpatrywania wniosku w przypadku, gdy nie można zasadnie oczekiwać, by organ ten podjął decyzję w terminach określonych w ust. 4 ze względu na niepewną sytuację w kraju pochodzenia, co do której oczekuje się, że będzie mieć charakter tymczasowy. W takich przypadkach organ rozstrzygający:

a) dokonuje przeglądu sytuacji w tym kraju pochodzenia co najmniej raz na cztery miesiące;

b) uwzględnia przeglądy sytuacji w kraju pochodzenia przeprowadzane przez Agencję ds. Azylu, jeżeli są dostępne;

c) informują zainteresowane osoby ubiegające się o ochronę międzynarodową, w języku, który rozumieją lub co do którego można zasadnie przypuszczać, że jest dla nich zrozumiały, oraz najszybciej jak to możliwe, o powodach przesunięcia terminu.

Państwo członkowskie informuje Komisję i Agencję ds. Azylu najszybciej jak to możliwe o przesunięciu terminu zakończenia procedur w odniesieniu do tego kraju pochodzenia. W każdym wypadku państwa członkowskie kończą procedurę rozpatrywania wniosku w terminie 21 miesięcy od złożenia wniosku.

8. Państwa członkowskie ustalają terminy zakończenia procedury rozpatrywania wniosku, w przypadku gdy sąd lub trybunał unieważniają decyzję organu rozstrzygającego i przekazują sprawę do ponownego rozpoznania. Terminy te muszą być krótsze niż terminy określone w niniejszym artykule.

SEKCJA  III

Decyzje w sprawie wniosków

Artykuł  36

Decyzje w sprawie wniosków

1. Decyzję w sprawie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej wydaje się na piśmie i powiadamia się o niej osobę ubiegającą się o ochronę międzynarodową jak najszybciej zgodnie z prawem krajowym danego państwa członkowskiego. Jeżeli przedstawiciel lub doradca prawny jest przedstawicielem prawnym osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową, organ rozstrzygający może powiadomić go o decyzji zamiast powiadamiać tę osobę.

2. W przypadku gdy wniosek zostanie odrzucony jako niedopuszczalny, jako bezzasadny lub oczywiście bezzasadny w odniesieniu do statusu uchodźcy lub statusu ochrony uzupełniającej, jako wyraźnie wycofany lub jako wycofany w sposób dorozumiany, decyzja zawiera uzasadnienie faktyczne i prawne tego odrzucenia.

3. Osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową zostaje poinformowana o wyniku decyzji i o tym, jak się odwołać od decyzji o odrzuceniu wniosku jako niedopuszczalnego, bezzasadnego lub oczywiście bezzasadnego w odniesieniu do statusu uchodźcy lub statusu ochrony uzupełniającej lub jako wycofanego w sposób dorozumiany. Informacje te mogą zostać przekazane jako część decyzji w sprawie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej. W przypadku gdy osobie ubiegającej się o ochronę międzynarodową nie udziela pomocy doradca prawny, informacja ta jest przekazywana w języku który osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową rozumie lub co do którego można zasadnie przyjąć, że zostanie przez nią zrozumiany.

4. W przypadku gdy osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową jest reprezentowana przez doradcę prawnego będącego jej przedstawicielem prawnym, informacja, o której mowa w ust. 3, może zostać przekazana tylko temu doradcy prawnemu i nie musi zostać przetłumaczona na język, który osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową rozumie lub co do którego można zasadnie przyjąć, że zostanie przez nią zrozumiany. W takim przypadku osobie ubiegającej się o ochronę międzynarodową przekazuje się informację o udzieleniu lub nieudzieleniu ochrony międzynarodowej na piśmie, w języku, który osoba ta rozumie lub co do którego można zasadnie przyjąć, że zostanie przez nią zrozumiany, wraz z ogólnymi informacjami na temat sposobu odwołania się od decyzji.

5. W przypadku wniosków w imieniu małoletnich lub zależnych osób pełnoletnich i gdy wszystkie wnioski oparte są na dokładnie tych samych podstawach co wniosek osoby pełnoletniej odpowiedzialnej za małoletniego lub zależną osobę pełnoletnią, organ rozstrzygający może, w następstwie indywidualnej oceny dotyczącej każdej z osób ubiegających się o ochronę międzynarodową, podjąć jedną decyzję odnoszącą się do wszystkich osób ubiegających się o ochronę międzynarodową, chyba że prowadziłoby to do ujawnienia szczególnej sytuacji jednej z tych osób, co mogłoby zagrozić jej interesom, w szczególności w sprawach związanych z przemocą ze względu na płeć, handlem ludźmi, prześladowaniem ze względu na płeć, orientację seksualną, tożsamość płciową lub wiek. W takich przypadkach wydaje się osobną decyzję i powiadamia się o niej daną osobę zgodnie z ust. 1.

Artykuł  37

Odrzucenie wniosku i wydanie decyzji nakazującej powrót

W przypadku gdy wniosek zostanie odrzucony jako niedopuszczalny, bezzasadny lub oczywiście bezzasadny, zarówno w odniesieniu do statusu uchodźcy, jak i do statusu ochrony uzupełniającej, albo jako wycofany w sposób dorozumiany lub wyraźny, państwa członkowskie wydają decyzję nakazującą powrót zgodną z dyrektywą 2008/115/WE i zgodnie z zasadą non-refoulement. W przypadku gdy decyzja nakazująca powrót lub inna decyzja nakładająca zobowiązanie do powrotu została już wydana zanim wystąpiono z wnioskiem o udzielenie ochrony międzynarodowej, decyzja nakazująca powrót na podstawie niniejszego artykułu nie jest wymagana. Decyzję nakazującą powrót wydaje się jako część decyzji o odrzuceniu wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej lub w osobnym akcie. W przypadku gdy decyzja nakazująca powrót jest wydawana jako osobny akt, wydaje się ją jednocześnie z decyzją o odrzuceniu wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej i łącznie z tą decyzją lub później bez zbędnej zwłoki.

Artykuł  38

Decyzja w sprawie dopuszczalności wniosku

1. Organ rozstrzygający może ocenić dopuszczalność wniosku zgodnie z podstawowymi zasadami i gwarancjami przewidzianymi w rozdziale II i może zostać upoważniony na mocy prawa krajowego do odrzucenia wniosku jako niedopuszczalnego w przypadku, gdy zastosowanie ma którakolwiek z następujących podstaw:

a) państwo niebędące państwem członkowskim jest uznawane za kraj pierwszego azylu w odniesieniu do osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową zgodnie z art. 58, chyba że jest oczywiste, że osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową nie zostanie przyjęta ani nie będzie podlegała readmisji do tego państwa;

b) państwo niebędące państwem członkowskim jest uznawane za bezpieczny kraj trzeci w odniesieniu do osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową zgodnie z art. 59, chyba że jest oczywiste, że osoba ta nie zostanie przyjęta ani nie będzie podlegała readmisji do tego państwa;

c) państwo członkowskie inne niż państwo członkowskie rozpatrujące wniosek udzieliło ochrony międzynarodowej osobie ubiegającej się o tę ochronę;

d) międzynarodowy sąd lub trybunał karny zapewniły osobie ubiegającej się o ochronę międzynarodową bezpieczną relokację do państwa członkowskiego lub państwa trzeciego lub jednoznacznie podejmują działania w tym zakresie, chyba że zaistniały nowe istotne okoliczności, których sąd lub trybunał nie uwzględniły, lub w przypadku gdy nie było możliwości prawnej powołania się przed tym sądem lub trybunałem na okoliczności istotne dla standardów praw człowieka uznanych na poziomie międzynarodowym;

e) wobec danej osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową wydano decyzję nakazującą powrót zgodnie z art. 6 dyrektywy 2008/115/WE i wystąpiła ona z wnioskiem dopiero po siedmiu dniach roboczych, licząc od daty otrzymania przez nią decyzji nakazującej powrót, pod warunkiem że została ona poinformowana o skutkach niewystąpienia z wnioskiem w tym terminie i że nie zaistniały żadne nowe istotne elementy od końca tego okresu.

2. Organ rozstrzygający odrzuca wniosek jako niedopuszczalny, w przypadku gdy jest to kolejny wniosek i nie zaistniały ani nie zostały przedstawione przez osobę ubiegającą się o ochronę międzynarodową żadne nowe istotne elementy, o których mowa w art. 55 ust. 3 i 5, dotyczące rozpatrzenia tego, czy osoba ta kwalifikuje się jako osoba korzystająca z ochrony międzynarodowej zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2024/1347, lub dotyczące uprzednio zastosowanych podstaw niedopuszczalności.

Artykuł  39

Decyzja co do zasadności wniosku

1. Wniosek nie jest rozpatrywany pod kątem zasadności, w przypadku gdy:

a) zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2024/1351 odpowiedzialne jest inne państwo członkowskie;

b) wniosek zostaje odrzucony jako niedopuszczalny zgodnie z art. 38; lub

c) wniosek zostaje wycofany w sposób wyraźny lub dorozumiany, bez uszczerbku dla art. 40 ust. 2 i art. 41 ust. 5.

2. Podczas rozpatrywania wniosku pod kątem zasadności organ rozstrzygający podejmuje decyzję, czy osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową kwalifikuje się jako uchodźca, a jeżeli nie, ustala, czy jest osobą kwalifikującą się do objęcia jej ochroną uzupełniającą zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2024/1347.

3. Organ rozstrzygający odrzuca wniosek jako bezzasadny, w przypadku gdy ustalił, że osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową nie kwalifikuje się do otrzymania ochrony międzynarodowej zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2024/1347.

4. Organ rozstrzygający może zostać upoważniony na mocy prawa krajowego do stwierdzenia, że wniosek bezzasadny jest oczywiście bezzasadny, jeżeli w momencie zakończenia rozpatrywania ma zastosowanie którakolwiek z okoliczności, o których mowa w art. 42 ust. 1 i 3.

Artykuł  40

Wyraźne wycofanie wniosków

1. Osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową może z własnej inicjatywy i w dowolnym momencie procedury wycofać swój wniosek. Osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową wycofuje wniosek na piśmie i dostarcza to wycofanie osobiście lub za pośrednictwem doradcy prawnego będącego jej przedstawicielem prawnym zgodnie z prawem krajowym.

2. W momencie wycofania wniosku właściwe organy informują osobę ubiegającą się o ochronę międzynarodową zgodnie z art. 8 ust. 2 lit. c) w języku, który rozumie lub co do którego można zasadnie przyjąć, że zostanie przez nią zrozumiany, o wszystkich skutkach proceduralnych takiego wycofania.

3. W przypadku gdy wyraźne wycofanie wniosku ma miejsce przed właściwym organem innym niż organ rozstrzygający, organ ten informuje organ rozstrzygający o takim wycofaniu. Organ rozstrzygający przyjmuje decyzję stwierdzającą, że wniosek został wycofany w sposób wyraźny. Decyzja ta jest ostateczna i nie przysługuje od niej odwołanie, o którym mowa w rozdziale V niniejszego rozporządzenia.

4. W przypadku gdy na etapie wyraźnego wycofania wniosku przez osobę ubiegającą się o ochronę międzynarodową organ rozstrzygający już stwierdził, że osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową nie kwalifikuje się do otrzymania ochrony międzynarodowej na podstawie rozporządzenia (UE) 2024/1347, może nadal podjąć decyzję o odrzuceniu wniosku jako bezzasadnego lub oczywiście bezzasadnego.

Artykuł  41

Dorozumiane wycofanie wniosków

1. Wniosek uznaje się za wycofany w sposób dorozumiany, jeżeli:

a) osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową nie złożyła, bez podania ważnej przyczyny, swojego wniosku zgodnie z art. 28, mimo że miała rzeczywistą możliwość, by to uczynić;

b) osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową odmawia współpracy, nie przekazując informacji, o których mowa w art. 27 ust. 1 lit. a) i b), lub nie przekazując swoich danych biometrycznych;

c) osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową odmawia podania swojego adresu, chyba że zakwaterowanie zapewniają właściwe organy;

d) osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową bez uzasadnionej przyczyny nie uczestniczyła w przesłuchaniu, chociaż została do tego zobowiązana na podstawie art. 13, lub bez uzasadnionej przyczyny odmówiła odpowiedzi na zadane pytania podczas przesłuchania do tego stopnia, że wynik przesłuchania nie był wystarczający, aby podjąć decyzję co do zasadności wniosku;

e) osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową wielokrotnie nie wywiązywała się ze swoich obowiązków w zakresie zgłaszania się, nałożonych na nią zgodnie z art. 9 ust. 4 lub nie pozostaje do dyspozycji właściwych organów administracyjnych lub sądowych, chyba że może wykazać, że niepozostawanie do dyspozycji wynikało ze szczególnych okoliczności, na które nie ma ona wpływu;

f) osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową złożyła wniosek w państwie członkowskim innym niż państwo członkowskie przewidziane w art. 17 ust. 1 i 2 rozporządzenia (UE) 2024/1351 i nie pozostaje w tym państwie członkowskim w oczekiwaniu na ustalenie odpowiedzialnego państwa członkowskiego lub na przeprowadzenie procedury przekazania, stosownie do przypadku.

2. W przypadku gdy organem, który ocenia, czy wniosek został wycofany w sposób dorozumiany, jest właściwy organ inny niż organ rozstrzygający i w przypadku gdy organ ten uzna, że wniosek należy uznać wycofany w sposób dorozumiany, informuje o tym organ rozstrzygający. Organ rozstrzygający przyjmuje decyzję stwierdzającą, że wniosek został wycofany w sposób dorozumiany.

3. Jeżeli osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową jest obecna, właściwy organ w momencie wycofania wniosku informuje osobę ubiegającą się o ochronę międzynarodową zgodnie z art. 8 ust. 2 lit. c) w języku, który rozumie lub co do którego można zasadnie przyjąć, że zostanie przez nią zrozumiany, o wszystkich skutkach proceduralnych takiego wycofania.

4. Właściwy organ może zawiesić procedurę w celu umożliwienia osobie ubiegającej się o ochronę międzynarodową uzasadnienia lub skorygowania zaniechań lub działań określonych w ust. 1, zanim podjęta zostanie decyzja stwierdzająca, że wniosek został wycofany w sposób dorozumiany.

5. Wniosek może zostać odrzucony jako bezzasadny lub jako oczywiście bezzasadny, w przypadku gdy organ rozstrzygający już ustalił na tym etapie, że osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową nie kwalifikuje się do otrzymania ochrony międzynarodowej na podstawie rozporządzenia (UE) 2024/1347.

SEKCJA  IV

Procedury specjalne

Artykuł  42

Procedura rozpatrywania wniosku w trybie przyspieszonym

1. Bez uszczerbku dla art. 21 ust. 2 organ rozstrzygający przyspiesza - zgodnie z podstawowymi zasadami i gwarancjami przewidzianymi w rozdziale II - rozpatrywanie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej pod kątem zasadności, w przypadkach gdy:

a) osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową, składając swój wniosek i przedstawiając stan faktyczny, poruszyła jedynie kwestie, które nie są istotne dla rozpatrzenia, czy kwalifikuje się ona jako osoba korzystająca z ochrony międzynarodowej zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2024/1347;

b) osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową przedstawiła wyraźnie niespójne lub sprzeczne lub wyraźnie nieprawdziwe lub ewidentnie nieprawdopodobne wyjaśnienia, lub wyjaśnienia, które są sprzeczne z istotnymi i dostępnymi informacjami dotyczącymi kraju pochodzenia, sprawiając tym samym, że w sposób oczywisty jej twierdzenia są nieprzekonujące co do tego, czy kwalifikuje się ona jako osoba korzystająca z ochrony międzynarodowej na mocy rozporządzenia (UE) 2024/1347;

c) osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową, po tym, jak w pełni umożliwiono jej podanie ważnej przyczyny, umyślnie wprowadziła organy w błąd, przedstawiając nieprawdziwe informacje lub dokumenty lub zatajając istotne informacje lub dokumenty, w szczególności dotyczące jej tożsamości lub obywatelstwa, które mogłyby mieć negatywny wpływ na decyzję, lub gdy istnieją jasne podstawy, aby uznać, że osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową w złej wierze zniszczyła lub pozbyła się dokumentu tożsamości lub dokumentu podróży w celu uniemożliwienia ustalenia jej tożsamości lub obywatelstwa;

d) osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową występuje z wnioskiem jedynie w celu opóźnienia lub uniemożliwienia wykonania decyzji dotyczącej jej wydalenia z terytorium państwa członkowskiego;

e) państwo trzecie można w odniesieniu do osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową uznać za bezpieczny kraj pochodzenia w rozumieniu niniejszego rozporządzenia;

f) istnieją uzasadnione powody, aby uznać, że osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego lub porządku publicznego państw członkowskich, lub osoba ta została wcześniej przymusowo wydalona z poważnych powodów związanych z bezpieczeństwem narodowym lub porządkiem publicznym na mocy prawa krajowego;

g) dany wniosek jest kolejnym wnioskiem, który nie jest niedopuszczalny;

h) osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową przybyła na terytorium państwa członkowskiego nielegalnie lub nielegalnie przedłużyła swój pobyt na nim oraz bez ważnego powodu nie zgłosiła się do właściwych organów ani nie wystąpiła, najszybciej jak to możliwe, z wnioskiem o udzielenie ochrony międzynarodowej, zważywszy na takie okoliczności jej wjazdu;

i) osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową wjechała na terytorium państwa członkowskiego legalnie i bez ważnego powodu nie wystąpiła, najszybciej jak to możliwe, z wnioskiem o udzielenie ochrony międzynarodowej, zważywszy na podstawy jej wniosku; niniejsza litera pozostaje bez uszczerbku dla potrzeby ochrony międzynarodowej powstającej po przybyciu do państwa członkowskiego; lub

j) osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową posiada obywatelstwo lub - w przypadku bezpaństwowców - poprzednie miejsce zwykłego pobytu w państwie trzecim, dla którego odsetek decyzji organu rozstrzygającego w sprawie udzielenia ochrony międzynarodowej wynosi - zgodnie z najnowszymi dostępnymi średnimi rocznymi ogólnounijnymi danymi Eurostatu - 20 % lub mniej, chyba że organ rozstrzygający stwierdzi, że w danym państwie trzecim nastąpiła istotna zmiana od czasu publikacji odpowiednich danych Eurostatu lub że osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową należy do kategorii osób, w przypadku których odsetka 20 % lub niższego nie można uznać za reprezentatywny w odniesieniu do ich potrzeb w zakresie ochrony, przy uwzględnieniu między innymi istotnych różnic między decyzjami wydanymi w pierwszej instancji a decyzjami ostatecznymi.

W przypadku gdy Agencja ds. Azylu przedstawiła wytyczne dotyczące kraju pochodzenia zgodnie z art. 11 rozporządzenia (UE) 2021/2303 wykazujące, że w danym państwie trzecim nastąpiła istotna zmiana od czasu publikacji odpowiednich danych Eurostatu, państwa członkowskie stosują te wytyczne jako odniesienie do celów stosowania akapitu pierwszego lit. j) niniejszego ustępu.

2. W przypadku gdy organ rozstrzygający uzna, że rozpatrywanie wniosku obejmuje okoliczności faktyczne lub prawne, które są zbyt złożone, aby rozpatrywać je w ramach procedury rozpatrywania wniosku prowadzonej w trybie przyspieszonym, może kontynuować rozpatrywanie wniosku pod kątem zasadności zgodnie z art. 35 ust. 4 i art. 39. W takim przypadku informuje się daną osobę ubiegającą się o ochronę międzynarodową o zmianie procedury.

3. Procedura rozpatrywania wniosku prowadzona w trybie przyspieszonym może być stosowana w odniesieniu do małoletnich bez opieki wyłącznie w przypadku, gdy:

a) osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową pochodzi z państwa trzeciego, które można uznać za bezpieczny kraj pochodzenia w rozumieniu niniejszego rozporządzenia;

b) istnieją uzasadnione powody, aby uznać, że osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego lub porządku publicznego państwa członkowskiego, lub osoba ta została wcześniej przymusowo wydalona z poważnych powodów związanych z bezpieczeństwem narodowym lub porządkiem publicznym na mocy prawa krajowego;

c) dany wniosek jest kolejnym wnioskiem, który nie jest niedopuszczalny;

d) uznaje się, że osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową, po uzyskaniu pełnej możliwości podania ważnej przyczyny, wprowadziła organy w błąd, przedstawiając nieprawdziwe informacje lub dokumenty lub zatajając istotne informacje lub dokumenty, w szczególności dotyczące jej tożsamości lub obywatelstwa, które mogłyby mieć negatywny wpływ na decyzję, lub istnieją wyraźne podstawy, by sądzić, że osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową, w złej wierze, zniszczyła lub pozbyła się dokumentu tożsamości lub dokumentu podróży w celu uniemożliwienia ustalenia jej tożsamości lub obywatelstwa; lub

e) osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową posiada obywatelstwo lub - w przypadku bezpaństwowców - poprzednie miejsce zwykłego pobytu w państwie trzecim, dla którego odsetek decyzji organu rozstrzygającego w sprawie udzielenia ochrony międzynarodowej wynosi - zgodnie z najnowszymi dostępnymi średnimi rocznymi ogólnounijnymi danymi Eurostatu - 20 % lub mniej, chyba że organ rozstrzygający stwierdzi, że w danym państwie trzecim nastąpiła istotna zmiana od czasu publikacji odpowiednich danych Eurostatu lub że osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową należy do kategorii osób, w przypadku których odsetka 20 % lub niższego nie można uznać za reprezentatywny w odniesieniu do ich potrzeb w zakresie ochrony, przy uwzględnieniu między innymi istotnych różnic między decyzjami wydanymi w pierwszej instancji a decyzjami ostatecznymi;

W przypadku gdy Agencja ds. Azylu przedstawiła wytyczne dotyczące kraju pochodzenia zgodnie z art. 11 rozporządzenia (UE) 2021/2303 wykazujące, że w danym państwie trzecim nastąpiła istotna zmiana od czasu publikacji odpowiednich danych Eurostatu, państwa członkowskie stosują te wytyczne jako odniesienie do celów stosowania akapitu pierwszego lit. e) niniejszego ustępu.

Artykuł  43

Warunki stosowania azylowej procedury granicznej

1. Po przeprowadzeniu kontroli przesiewowej zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2024/1356 w stosownych przypadkach i pod warunkiem, że osobie ubiegającej się o ochronę międzynarodową nie zezwolono jeszcze na wjazd na terytorium państw członkowskich, państwo członkowskie może, zgodnie z podstawowymi zasadami i gwarancjami przewidzianymi w rozdziale II, rozpatrzyć wniosek w ramach procedury granicznej, w przypadku gdy z wnioskiem tym wystąpił obywatel państwa trzeciego lub bezpaństwowiec, który nie spełnia warunków wjazdu na terytorium państwa członkowskiego określonych w art. 6 rozporządzenia (UE) 2016/399. Procedura graniczna może mieć miejsce:

a) w następstwie wystąpienia z wnioskiem na przejściu granicznym na granicy zewnętrznej lub w strefie tranzytowej;

b) w następstwie zatrzymania w związku z niedozwolonym przekroczeniem granicy zewnętrznej;

c) w następstwie zejścia na ląd na terytorium państwa członkowskiego po operacji poszukiwawczo-ratowniczej;

d) w następstwie relokacji przeprowadzonej zgodnie z art. 67 ust. 11 rozporządzenia (UE) 2024/1351.

2. Bez uszczerbku dla art. 51 ust. 2 i art. 53 ust. 2 osobom ubiegającym się o ochronę międzynarodową podlegającym procedurze granicznej nie zezwala się na wjazd na terytorium państwa członkowskiego. Wszelkie środki podejmowane przez państwa członkowskie w celu zapobieżenia niedozwolonemu wjazdowi na ich terytorium muszą być zgodne (UE) 2024/1346.

3. Na zasadzie odstępstwa od art. 51 ust. 2 akapit pierwszy ostatnie zdanie osobie ubiegającej się o ochronę międzynarodową nie zezwala się na wjazd na terytorium państwa członkowskiego, jeżeli:

a) osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową nie ma prawa do pozostania na terytorium państwa członkowskiego zgodnie z art. 10 ust. 4 lit. a) lub c);

b) osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową nie ma prawa do pozostawania na terytorium państwa członkowskiego zgodnie z art. 68 i nie złożyła wniosku o zezwolenie na pozostanie do celów procedury odwoławczej w mającym zastosowanie terminie;

c) osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową nie ma prawa do pozostawania na terytorium państwa członkowskiego zgodnie z art. 68, a sąd lub trybunał postanowiły, że osoba ta nie może uzyskać zezwolenia na pozostanie w oczekiwaniu na wynik postępowania odwoławczego.

W przypadkach, o których mowa w akapicie pierwszym niniejszego ustępu, jeżeli wobec osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową wydano decyzję nakazującą powrót zgodnie z dyrektywą 2008/115/WE lub odmówiono mu wjazdu zgodnie z art. 14 rozporządzenia (UE) 2016/399, zastosowanie ma art. 4 rozporządzenia (UE) 2024/1349.

4. Bez uszczerbku i w ramach uzupełnienia mechanizmu monitorowania ustanowionego w art. 14 rozporządzenia (UE) 2021/2303, każde państwo członkowskie przewiduje mechanizm monitorowania praw podstawowych w odniesieniu do procedury granicznej spełniający kryteria określone w art. 10 rozporządzenia (UE) 2024/1356.

Artykuł  44

Decyzje w ramach azylowej procedury granicznej

1. W przypadku gdy stosowana jest procedura graniczna, decyzje mogą być podejmowane w następujących sprawach:

a) w sprawie niedopuszczalności wniosku zgodnie z art. 38;

b) w sprawie zasadności wniosku, w przypadku gdy ma zastosowanie którakolwiek z okoliczności wymienionych w art. 42 ust. 1 lit. a)-g) i j) oraz art. 42 ust. 3 lit. b).

2. Jeżeli liczba osób ubiegających się o ochronę międzynarodową przekracza liczbę, o której mowa w art. 47 ust. 1, oraz w celu ustalenia, w stosunku do kogo zastosować procedurę graniczną na podstawie art. 42 ust. 1 lit. c), f) lub j) lub art. 42 ust. 3 lit. b), pierwszeństwo przyznaje się następującym kategoriom wniosków:

a) wnioski niektórych obywateli państw trzecich lub, w przypadku bezpaństwowców, osób mających poprzednie miejsce zwykłego pobytu w państwie trzecim, którzy w przypadku decyzji odmownej mają większe szanse na powrót, stosownie do przypadku, do ich kraju pochodzenia, do państwa poprzedniego miejsca zwykłego pobytu, do bezpiecznego kraju trzeciego lub do kraju pierwszego azylu w rozumieniu niniejszego rozporządzenia;

b) wnioski niektórych obywateli państw trzecich lub, w przypadku bezpaństwowców, osób mających poprzednie miejsce zwykłego pobytu w państwie trzecim, co do których z poważnych powodów uznaje się, że stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego lub porządku publicznego państwa członkowskiego;

c) bez uszczerbku dla lit. b), wnioski niektórych obywateli państw trzecich lub, w przypadku bezpaństwowców, osób mających poprzednie miejsce zwykłego pobytu w państwie trzecim, niebędących małoletnimi, oraz członków ich rodzin.

3. W przypadku gdy procedura graniczna jest stosowana wobec małoletnich i członków ich rodzin, rozpatrzeniu ich wniosków przyznaje się pierwszeństwo.

Państwa członkowskie mogą również przyznać pierwszeństwo rozpatrzeniu wniosków niektórych obywateli państw trzecich lub, w przypadku bezpaństwowców, osób mających poprzednie miejsce zwykłego pobytu w państwie trzecim, którzy w przypadku decyzji odmownej mają większe szanse na powrót, stosownie do przypadku, do ich kraju pochodzenia, do państwa poprzedniego miejsca zwykłego pobytu, do bezpiecznego kraju trzeciego lub do kraju pierwszego azylu w rozumieniu niniejszego rozporządzenia.

Artykuł  45

Obowiązkowe stosowanie azylowej procedury granicznej

1. Państwo członkowskie rozpatruje wniosek w ramach procedury granicznej w przypadkach, o których mowa w art. 43 ust. 1, gdy ma zastosowanie którakolwiek z okoliczności, o których mowa w art. 42 ust. 1 lit. c), f) lub j).

2. W przypadku gdy zastosowanie mają okoliczności, o których mowa w art. 42 ust. 1 lit. f), i bez uszczerbku dla art. 54, państwa członkowskie podejmują odpowiednie środki, aby w ramach procedury granicznej zachować, w miarę możliwości, jedność rodziny.

3. Do celów ust. 2, aby zachować jedność rodziny, "członkowie rodziny tej osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową" oznaczają - o ile rodzina istniała już, zanim osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową przybyła na terytorium państw członkowskich - następujących członków rodziny osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową, którzy są obecni na terytorium tego samego państwa członkowskiego w odniesieniu do wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej:

a) małżonka osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową lub będącego stanu wolnego partnera tej osoby, z którym osoba ta pozostaje w stałym związku, jeżeli prawo lub praktyka danego państwa członkowskiego traktuje pary niepozostające w związku małżeńskim w taki sam sposób, jak pary pozostające w związku małżeńskim;

b) małoletnie dzieci pochodzące ze związków, o których mowa w lit. a), lub małoletnie dzieci osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową, pod warunkiem że nie pozostają one w związku małżeńskim oraz bez względu na to, czy urodziły się one w związku małżeńskim czy poza nim, lub czy zostały przysposobione zgodnie z przepisami prawa krajowego;

c) w przypadku gdy osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową jest małoletnia i nie pozostaje w związku małżeńskim - ojca, matkę lub inną osobę pełnoletnią odpowiedzialną za osobę ubiegającą się o ochronę międzynarodową z mocy prawa lub zgodnie z praktyką państwa członkowskiego, w którym ta osoba pełnoletnia jest obecna;

d) w przypadku gdy osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową jest małoletnia i nie pozostaje w związku małżeńskim - rodzeństwo osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową, pod warunkiem że nie pozostaje ono w związku małżeńskim i że są to małoletni.

Do celów akapitu pierwszego lit. a), b) i d), na podstawie indywidualnej oceny, małoletniego uznaje się za niepozostającego w związku małżeńskim, jeżeli jego małżeństwo nie mogłoby zostać zawarte zgodnie z prawem krajowym w danym państwie członkowskim, w szczególności z uwzględnieniem legalnego wieku małżeństwa.

4. W przypadku gdy na podstawie informacji uzyskanych w ramach monitorowania prowadzonego zgodnie z art. 14 i 15 rozporządzenia (UE) 2021/2303 Komisja ma podstawy, by uznać, że państwo członkowskie nie spełnia wymogów ustanowionych w art. 54 ust. 2, niezwłocznie zaleca zawieszenie stosowania procedury granicznej do rodzin z małoletnimi zgodnie z art. 53 ust. 2 lit. b). Komisja udostępnia publicznie to zalecenie.

Zainteresowane państwo członkowskie w jak największym stopniu uwzględnia zalecenie Komisji w odniesieniu do swoich obowiązków wynikających z art. 53 ust. 2 lit. b) oraz w celu wyeliminowania wszelkich stwierdzonych niedociągnięć, z myślą o zapewnieniu pełnego spełnienia wymogów art. 54 ust. 2. Zainteresowane państwa członkowskie powiadamiają Komisję o środkach podjętych w celu zastosowania się do tego zalecenia.

Artykuł  46

Odpowiednia zdolność na poziomie Unii

Uznaje się, że odpowiednia zdolność na poziomie Unii wynosi 30 000.

Artykuł  47

Odpowiednia zdolność państwa członkowskiego

1. Komisja, w drodze aktów wykonawczych, oblicza liczbę odpowiadającą odpowiedniej zdolności każdego państwa członkowskiego, stosując wzór określony w ust. 4.

Bez uszczerbku dla ust. 3 Komisja, w drodze aktów wykonawczych, określa także maksymalną liczbę wniosków, którą państwo członkowskie zobowiązane jest rozpatrzyć rocznie w ramach procedury granicznej. Ta maksymalna liczba wynosi: dwukrotność liczby uzyskanejpo zastosowaniu wzoru określonego w ust. 4 - od dnia 12 czerwca 2026 r., trzykrotność liczby uzyskanej po zastosowaniu wzoru określonego w ust. 4 - od dnia 13 czerwca 2027 r. i czterokrotność liczby uzyskanej po zastosowaniu wzoru określonego w ust. 4 - od dnia 13 czerwca 2028 r.

2. W przypadku gdy odpowiednia zdolność państwa członkowskiego, o której mowa w ust. 1 akapit pierwszy zostanie wyczerpana, państwo to nie jest już zobowiązane do przeprowadzania procedur granicznych w przypadkach, o których mowa w art. 43 ust. 1, gdy mają zastosowanie okoliczności, o których mowa w art. 42 ust. 1 lit. j).

3. W przypadku gdy państwo członkowskie rozpatrzyło maksymalną liczbę wniosków, o której mowa w ust. 1 akapit drugi, państwo to nie jest już zobowiązane do przeprowadzania procedur granicznych w przypadkach, o których mowa w art. 43 ust. 1, jeżeli zastosowanie mają okoliczności, o których mowa w art. 42 ust. 1 lit. c) lub j). Państwo to pomimo tego nadal rozpatruje w ramach procedury granicznej wnioski obywateli państw trzecich, do których zastosowanie mają okoliczności, o których mowa w art. 42 ust. 1 lit. f) i art. 42 ust. 3 lit. b).

4. Liczbę, o której mowa w ust. 1 akapit pierwszy, oblicza się poprzez pomnożenie liczby określonej w art. 46 przez sumę liczby osób, które w sposób niedozwolony przekroczyły granicę zewnętrzną, osób które przybyły w następstwie operacji poszukiwawczo-ratowniczych oraz osób którym odmówiono zgody na wjazd na zewnętrznej granicy w danym państwie członkowskim w poprzednich trzech latach, a następnie podzielenie tak uzyskanego wyniku przez sumę osób, które w sposób niedozwolony przekroczyły granicę zewnętrzną, osób, które przybyły w następstwie operacji poszukiwawczo-ratowniczych oraz osób, którym odmówiono zgody na wjazd na zewnętrznej granicy w całej Unii w tym samym okresie według najnowszych dostępnych danych Fronteksu i Eurostatu.

5. Pierwszy z aktów wykonawczych, o których mowa w ust. 1, zostaje przyjęty przez Komisję dnia 12 sierpnia 2024 r., a następnie co trzy lata w dniu 15 października.

Po przyjęciu przez Komisję jednego z aktów wykonawczych, o których mowa w ust. 1, w ciągu sześciu miesięcy od przyjęcia drugiego i wszystkich kolejnych takich aktów wykonawczych, każde państwo członkowskie zapewnia posiadanie przez siebie odpowiedniej zdolności określonej w tym akcie wykonawczym. Do celów pierwszego takiego aktu wykonawczego, państwa członkowskie zapewniają posiadanie przez siebie odpowiedniej zdolności określonej w tym akcie wykonawczym przed dniem 12 czerwca 2026 r.

Artykuł  48

Środki mające zastosowanie, w przypadku gdy odpowiednia zdolność państwa członkowskiego jest wyczerpana

1. Jeżeli liczba osób ubiegających się o ochronę międzynarodową, które w danym momencie podlegają azylowej procedurze granicznej w danym państwie członkowskim w połączeniu z liczbą osób podlegających powrotowej procedurze granicznej ustanowionej na podstawie rozporządzenia (UE) 2024/1349 lub, w stosownych przypadkach, równoważnej powrotowej procedurze granicznej ustanowionej na mocy prawa krajowego, jest równa liczbie określonej dla tego państwa członkowskiego w akcie wykonawczym Komisji, o którym mowa w art. 47 ust. 1 akapit pierwszy lub jest wyższa, państwo to może powiadomić Komisję o tym fakcie.

2. W przypadku gdy państwo członkowskie powiadomi Komisję zgodnie z ust. 1, na zasadzie odstępstwa od art. 45 ust. 1, państwo to nie jest zobowiązane do rozpatrywania w ramach procedury granicznej wniosków, z którymi występują osoby ubiegające się o ochronę międzynarodową, o których mowa w art. 42 ust. 1 lit. j) w momencie, gdy liczba osób ubiegających się o ochronę międzynarodową podlegających procedurze granicznej w tym państwie członkowskim jest równa liczbie, o której mowa w art. 47 ust. 1 akapit pierwszy, lub jest od niej wyższa.

3. Środek przewidziany w ust. 2 jest stosowany na zasadzie napływu-odpływu i dane państwo członkowskie jest zobowiązane do dalszego rozpatrywania w ramach procedury granicznej wniosków, z którymi występują osoby ubiegające się o ochronę międzynarodową, o których mowa w art. 42 ust. 1 lit. j), gdy tylko liczba osób ubiegających się o ochronę międzynarodową podlegających w danym momencie procedurze granicznej w tym państwie członkowskim jest niższa niż liczba, o której mowa w art. 47 ust. 1 akapit pierwszy.

4. Środek przewidziany w ust. 2, może być stosowany przez państwo członkowskie przez pozostały okres tego samego roku kalendarzowego, licząc od dnia następującego po dniu powiadomienia na podstawie z ust. 1.

Artykuł  49

Powiadomienie przekazywane przez państwo członkowskie, w przypadku gdy odpowiednia zdolność państwa członkowskiego została wyczerpana

1. Powiadomienie, o którym mowa w art. 48, zawiera następujące informacje:

a) liczba osób ubiegających się o ochronę międzynarodową podlegających azylowej procedurze granicznej, powrotowej procedurze granicznej ustanowionej na podstawie rozporządzenia (UE) 2024/1349 lub, w stosownych przypadkach, równoważnej powrotowej procedurze granicznej ustanowionej na mocy prawa krajowego w danym państwie członkowskim w momencie powiadomienia;

b) środek, o którym mowa w art. 48 i który dane państwo członkowskie zamierza zastosować lub nadal stosować;

c) uzasadniona argumentacja na poparcie zamiaru danego państwa członkowskiego zastosowania środka, opisująca, jak wykorzystanie danego środka mogłoby pomóc w rozwiązaniu sytuacji i, w stosownych przypadkach, inne środki, które dane państwo członkowskie przyjęło lub zamierza przyjąć na poziomie krajowym, aby załagodzić sytuację, w tym środki, o których mowa w art. 6 ust. 3 rozporządzenia (UE) 2024/1351.

2. Państwa członkowskie mogą powiadomić Komisję zgodnie z art. 48 niniejszego rozporządzenia - w ramach powiadomienia, o którym mowa w art. 58 i 59 rozporządzenia (UE) 2024/1351, w stosownych przypadkach.

3. W przypadku gdy państwo członkowskie powiadamia Komisję zgodnie z art. 48, dane państwo członkowskie informuje o tym również inne państwa członkowskie.

4. Państwo członkowskie stosujące środek, o którym mowa w art. 48 co miesiąc informuje Komisję o następujących kwestiach:

a) liczba osób ubiegających się o ochronę międzynarodową, które podlegają procedurze granicznej w tym państwie członkowskim w danym momencie;

b) zmiany napływu-odpływu w odniesieniu do liczby osób podlegających procedurom granicznym w każdym tygodniu w danym miesiącu;

c) liczba pracowników odpowiedzialnych za rozpatrywanie wniosków w ramach procedury granicznej;

d) średni czas rozpatrywania wniosków na etapie administracyjnym procedury; oraz

e) średni czas rozpatrywania przez sąd lub trybunał wniosku o zezwolenie na pozostanie w oczekiwaniu na rozstrzygnięcie odwołania.

Komisja monitoruje stosowanie środka, o którym mowa w art. 48 niniejszego rozporządzenia i w tym celu weryfikuje informacje przekazane przez państwa członkowskie. W ramach sprawozdania, o którym mowa w art. 9 rozporządzenia (UE) 2024/1351 Komisja przedstawia ocenę stosowania środka, o którym mowa w art. 48 niniejszego rozporządzenia we wszystkich państwach członkowskich.

Artykuł  50

Powiadomienie przekazywane przez państwo członkowskie, w przypadku gdy maksymalna liczba wniosków została osiągnięta

W przypadku gdy liczba wniosków rozpatrywanych w ramach procedury granicznej w państwie członkowskim w terminie jednego roku kalendarzowego jest równa maksymalnej liczbie wniosków określonej w odniesieniu do tego państwa członkowskiego w akcie wykonawczym, o którym mowa w art. 47 ust. 1 lub jest wyższa, państwo to może powiadomić o tym Komisję.

W przypadku gdy państwo członkowskie powiadomiło Komisję zgodnie z akapitem pierwszym niniejszego artykułu, Komisja niezwłocznie analizuje informacje przekazane przez dane państwo członkowskie, weryfikując, czy to państwo członkowskie rozpatrzyło w ramach procedury granicznej od początku roku kalendarzowego liczbę wniosków, która jest równa liczbie określonej w odniesieniu do tego państwa członkowskiego w akcie wykonawczym, o którym mowa w art. 47 ust. 1, lub jest od niej wyższa.

Po zakończeniu weryfikacji Komisja, w drodze aktu wykonawczego, zezwala danemu państwu członkowskiemu na nierozpatrywanie w ramach procedury granicznej wniosków złożonych przez osoby ubiegające się o ochronę międzynarodową, o których mowa w art. 42 ust. 1 lit. c) oraz j).

Zezwolenie takie nie zwalnia państwa członkowskiego z obowiązku rozpatrywania w ramach procedury granicznej wniosków złożonych przez osoby ubiegające się o ochronę międzynarodową, o których mowa w art. 42 ust. 1 lit. f) oraz art. 42 ust. 5 lit. b).

Artykuł  51

Terminy

1. Na zasadzie odstępstwa od art. 28 niniejszego rozporządzenia wnioski objęte procedurą graniczną składa się nie później niż pięć dni od daty pierwszej rejestracji lub, po przekazaniu na mocy art. 67 ust. 11 rozporządzenia (UE) 2024/1351, pięć dni po przybyciu osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową do państwa członkowskiego relokacji w następstwie takiego przekazania, pod warunkiem, że osobie ubiegającej się o ochronę międzynarodową zostanie zapewniona rzeczywista możliwość złożenia takiego wniosku. Niedotrzymanie terminu pięciu dni nie wpływa na dalsze stosowanie procedury granicznej.

2. Procedura graniczna trwa jak najkrócej, a jednocześnie umożliwia pełne i rzetelne rozpatrywanie wniosków. Bez uszczerbku dla akapitu trzeciego niniejszego ustępu maksymalny czas trwania procedury granicznej wynosi 12 tygodni od daty zarejestrowania wniosku do momentu gdy osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową nie ma już prawa do pozostania i nie ma zezwolenia na pozostanie. Po upływie tego okresu osobie ubiegającej się o ochronę międzynarodową zezwala się na wjazd na terytorium państwa członkowskiego, z wyjątkiem przypadków gdy zastosowanie ma art. 4 rozporządzenia (UE) 2024/1349.

Państwa członkowskie ustanawiają przepisy dotyczące czasu trwania procedury rozpatrywania wniosku na zasadzie odstępstwa od art. 35, dotyczące czasu trwania rozpatrywania przez sąd lub trybunał wniosku o pozostanie złożonego zgodnie z art. 68 ust. 4 i art. 68 ust. 5 oraz, tam gdzie ma to zastosowanie, dotyczące czasu trwania postępowania odwoławczego. Określony czas trwania zapewnia zakończenie wszystkich tych czynności proceduralnych w ciągu 12 tygodni od daty zarejestrowania wniosku.

Okres 12 tygodni może zostać przedłużony do 16 tygodni, jeżeli państwo członkowskie, do którego dana osoba została przekazana zgodnie z art. 67 ust. 11 rozporządzenia (UE) 2024/1351 stosuje procedurę graniczną.

Artykuł  52

Ustalenie odpowiedzialnego państwa członkowskiego i relokacja

1. W przypadku gdy zastosowanie mają warunki stosowania procedury granicznej, państwa członkowskie decydują o przeprowadzeniu procedury ustalenia państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku, określoną w rozporządzeniu (UE) 2024/1351 w miejscach, w których przeprowadzona będzie procedura graniczna, bez uszczerbku dla terminów określonych w art. 51 ust. 2 niniejszego rozporządzenia.

2. W przypadku gdy warunki stosowania procedury granicznej są spełnione w państwie członkowskim, z którego przekazywana jest osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową, państwo członkowskie, do którego osoba ta jest przekazywana zgodnie z art. 67 ust. 11 rozporządzenia (UE) 2024/1351, bez uszczerbku dla terminów określonych w art. 51 ust. 2 niniejszego rozporządzenia.

Artykuł  53

Wyjątki dotyczące stosowania azylowej procedury granicznej

1. Procedurę graniczną stosuje się wobec małoletnich bez opieki wyłącznie w okolicznościach, o których mowa w art. 42 ust. 3 lit. b). W przypadku wątpliwości co do wieku osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową, właściwe organy niezwłocznie przeprowadzają ocenę wieku zgodnie z art. 25.

2. Państwa członkowskie nie stosują procedury granicznej lub zaprzestają jej stosowania na dowolnym etapie procedury, w przypadku gdy:

a) organ rozstrzygający uzna, że podstawy odrzucenia wniosku jako niedopuszczalnego lub zastosowania procedury rozpatrywania wniosku prowadzonej w trybie przyspieszonym nie mają zastosowania lub przestały mieć zastosowanie;

b) nie można udzielić niezbędnego wsparcia osobom ubiegającym się o ochronę międzynarodową mającym szczególne potrzeby w zakresie przyjmowania, w tym małoletnim, zgodnie z rozdziałem IV dyrektywy (UE) 2024/1346 w miejscach, o których mowa w art. 54,

c) nie można udzielić niezbędnego wsparcia osobom ubiegającym się o ochronę międzynarodową potrzebującym szczególnych gwarancji proceduralnych w miejscach, o których mowa w ust. 54;

d) istnieją istotne względy medyczne przemawiające za niestosowaniem procedury granicznej, w tym względy zdrowia psychicznego;

e) gwarancje i warunki zatrzymania określone w art. 10-13 dyrektywy (UE) 2024/1346 nie są spełnione lub przestały być spełniane, przy czym procedura graniczna nie może być stosowana wobec danej osoby bez zatrzymania.

W przypadkach określonych w akapicie pierwszym niniejszego ustępu właściwy organ zezwala osobie ubiegającej się o ochronę międzynarodową na wjazd na terytorium państwa członkowskiego i stosuje odpowiednią procedurę przewidzianą w rozdziale III.

Artykuł  54

Miejsca przeprowadzania azylowej procedury granicznej

1. Podczas rozpatrywania wniosków podlegających procedurze granicznej państwo członkowskie zobowiązuje osoby ubiegające się o ochronę międzynarodową - na podstawie art. 9 dyrektywy (UE) 2024/1346 i bez uszczerbku dla jej art. 10 - do przebywania, co do zasady, na granicy zewnętrznej, w jej pobliżu albo w strefach tranzytowych, lub w innych wyznaczonych miejscach na jego terytorium, z pełnym uwzględnieniem szczególnych okoliczności geograficznych tego państwa członkowskiego.

2. Bez uszczerbku dla art. 47 państwa członkowskie zapewniają, aby rodziny z małoletnimi przebywały w ośrodkach przyjmowania dostosowanych do ich potrzeb, po dokonaniu oceny najlepszego interesu dziecka, oraz zapewniają poziom życia odpowiedni dla rozwoju fizycznego, psychicznego, duchowego, moralnego i społecznego małoletniego, przy pełnym poszanowaniu wymogów rozdziału IV dyrektywy (UE) 2024/1346.

3. Każde państwo członkowskie zgłasza do Komisji do dnia 11 kwietnia 2026 r. miejsca, w których będzie prowadzona procedura graniczna, w tym przy zastosowaniu art. 45. Państwa członkowskie zapewniają, aby przepustowość tych lokalizacji była wystarczająca do rozpatrywania wniosków objętych przepisami art. 45. Wszelkie zmiany w oznaczaniu miejsc, w których prowadzona jest procedura graniczna, zgłasza się Komisji w ciągu dwóch miesięcy po wprowadzeniu tych zmian.

4. Wymóg przebywania w konkretnym miejscu przewidziany w ust. 1, ust. 2 i ust. 3 nie jest uznawany za zezwolenie na wjazd ani pobyt na terytorium państwa członkowskiego.

5. W przypadku gdy osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową, która podlega procedurze granicznej musi zostać przeniesiona do organu rozstrzygającego lub do właściwego sądu lub trybunału pierwszej instancji na potrzeby takiej procedury lub przeniesiona w celu uzyskania pomocy medycznej, podróż taka nie stanowi wjazdu na terytorium państwa członkowskiego.

Artykuł  55

Kolejne wnioski

1. Wniosek, z którym wystąpiono w przypadku, gdy nie została jeszcze podjęta ostateczna decyzja w sprawie poprzedniego wniosku tej samej osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową, uznawany jest za dodatkowe wyjaśnienie, a nie za nowy wniosek.

To dodatkowe wyjaśnienie jest rozpatrywane w odpowiedzialnym państwie członkowskim w ramach trwającego rozpatrywania wniosku w procedurze administracyjnej lub w ramach jakiegokolwiek trwającego postępowania odwoławczego, o ile właściwy sąd lub trybunał może uwzględnić elementy będące podstawą dodatkowego wyjaśnienia.

2. Każdy następny wniosek, z którym wystąpiono w dowolnym państwie członkowskim po tym, jak została podjęta ostateczna decyzja w sprawie poprzedniego wniosku tej samej osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową, jest uznawany za kolejny wniosek i jest rozpatrywany przez odpowiedzialne państwo członkowskie.

3. Kolejny wniosek podlega wstępnemu rozpatrzeniu, w trakcie którego organ rozstrzygający ustala, czy zaistniały lub zostały przedstawione przez osobę ubiegającą się o ochronę międzynarodową istotne nowe elementy, które:

a) znacząco zwiększają prawdopodobieństwo, że osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową kwalifikuje się jako osoba korzystająca z ochrony międzynarodowej zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2024/1347; lub

b) odnoszą się do uprzednio zastosowanej podstawy niedopuszczalności, w przypadku gdy poprzedni wniosek został odrzucony jako niedopuszczalny.

4. Wstępne rozpatrzenie przeprowadza się na podstawie pisemnych oświadczeń lub przesłuchania zgodnie z podstawowymi zasadami i gwarancjami przewidzianymi w rozdziale II. W szczególności z przesłuchania można zrezygnować w tych przypadkach, w których z pisemnych oświadczeń wyraźnie wynika, że wniosek nie prowadzi do zaistnienia nowych elementów, o których mowa w ust. 3.

5. Elementy przedstawione przez osobę ubiegającą się o ochronę międzynarodową uznaje się za nowe tylko wtedy, gdy osoba ta nie była w stanie nie ze swojej winy przedstawić tych elementów w kontekście wcześniejszego wniosku. Wszelkie elementy, które mogły zostać wcześniej przedstawione przez osobę ubiegającą się o ochronę międzynarodową nie muszą być uwzględniane, chyba że znacznie zwiększają prawdopodobieństwo, że wniosek nie będzie niedopuszczalny lub że osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową będzie się kwalifikować do otrzymania ochrony międzynarodowej lub jeżeli poprzedni wniosek został odrzucony jako wycofany w sposób dorozumiany zgodnie z art. 41 bez rozpatrzenia jego zasadności.

6. W przypadku gdy nowe elementy, o których mowa w ust. 3 zostały przedstawione przez osobę ubiegającą się o ochronę międzynarodową lub zaistniały, wniosek jest dalej rozpatrywany pod kątem zasadności, chyba że może zostać uznany za niedopuszczalny na innej podstawie przewidzianej w art. 38 ust. 1.

7. W przypadku gdy żadne nowe elementy, o których mowa w ust. 3 nie zostały przedstawione przez osobę ubiegającą się o ochronę międzynarodową lub nie zaistniały, wniosek zostaje odrzucony jako niedopuszczalny na podstawie art. 38 ust. 2.

Artykuł  56

Wyjątek od stosowania prawa do pozostania w przypadku kolejnych wniosków

Bez uszczerbku dla zasady non-refoulement państwa członkowskie mogą przewidzieć wyjątek od prawa do pozostania na ich terytorium i odstąpić od stosowania art. 68 ust. 5 lit. d), w przypadku gdy:

a) pierwszy kolejny wniosek złożono jedynie w celu opóźnienia lub zakłócenia wykonania decyzji, która skutkować ma natychmiastowym wydaleniem osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową z tego państwa członkowskiego i wniosek ten nie jest dalej rozpatrywany na podstawie art. 55 ust. 7; lub

b) w jakimkolwiek państwie członkowskim wystąpiono z drugim lub dalszym kolejnym wnioskiem po tym, jak wydana została ostateczna decyzja o odrzuceniu poprzedniego kolejnego wniosku jako niedopuszczalnego, bezzasadnego, lub w sposób oczywisty bezzasadnego.

SEKCJA  V

Koncepcje bezpiecznego kraju

Artykuł  57

Pojęcie skutecznej ochrony

1. Państwo trzecie, które ratyfikowało konwencję genewską i przestrzega jej w ramach odstępstw lub ograniczeń wprowadzonych przez to państwo trzecie w zakresie, w jakim zezwala ta konwencja, uznaje się za państwo zapewniające skuteczną ochronę. W przypadku ograniczeń geograficznych wprowadzonych przez państwo trzecie istnienie ochrony dla osób, które nie są objęte zakresem stosowania konwencji genewskiej, ocenia się zgodnie z kryteriami określonymi w ust. 2.

2. W przypadkach innych niż przypadek, o którym mowa w ust. 1 państwo trzecie uznaje się za państwo zapewniające skuteczną ochronę tylko, jeżeli spełnione są, jako minimum, następujące kryteria:

a) osobom, o których mowa w ust. 1, zezwala się na pozostanie na terytorium danego państwa trzeciego;

b) osoby, o których mowa w ust. 1 mają dostęp do środków utrzymania wystarczających, aby zachować odpowiedni poziom życia w odniesieniu do ogólnej sytuacji w tym przyjmującym państwie trzecim;

c) osoby, o których mowa w ust. 1 mają dostęp do opieki zdrowotnej i leczenia chorób w podstawowym zakresie na warunkach ogólnie przewidzianych w tym państwie trzecim;

d) osoby, o których mowa w ust. 1 mają dostęp do edukacji na warunkach ogólnie przewidzianych w tym państwie trzecim; oraz

e) skuteczna ochrona jest dostępna do czasu znalezienia trwałego rozwiązania.

Artykuł  58

Koncepcja kraju pierwszego azylu

1. Państwo trzecie może zostać uznane za kraj pierwszego azylu dla osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową tylko w przypadku, gdy w tym państwie:

a) osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową przed przyjazdem do Unii korzystała ze skutecznej ochrony zgodnie z konwencją genewską, o której mowa w art. 57 ust. 1 lub korzystała ze skutecznej ochrony, o której mowa w art. 57 ust. 2 i nadal może korzystać z tej ochrony;

b) życie i wolność osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową nie są zagrożone z powodu rasy, religii, obywatelstwa, przynależności do określonej grupy społecznej lub poglądów politycznych;

c) osobie ubiegającej się o ochronę międzynarodową nie grozi rzeczywiste ryzyko doznania poważnej krzywdy, o której mowa w art. 15 rozporządzenia (UE) 2024/1347;

d) osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową jest chroniona przed refoulement zgodnie z konwencją genewską i przed wydaleniem z naruszeniem prawa do ochrony przed torturami oraz okrutnym, nieludzkim lub poniżającym traktowaniem lub karaniem, jak określono w prawie międzynarodowym.

2. Koncepcja kraju pierwszego azylu może zostać zastosowana tylko pod warunkiem, że osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową nie może dostarczyć, w ramach indywidualnej oceny, elementów uzasadniających, dlaczego koncepcja kraju pierwszego azylu nie ma do niej zastosowania.

3. Państwo trzecie może zostać uznane za państwo pierwszego azylu dla małoletniego bez opieki tylko wtedy, gdy nie jest to sprzeczne z jego najlepszym interesem, a organy państw członkowskich otrzymały najpierw od organów danego państwa trzeciego zapewnienie, że organy te zajmą się małoletnim bez opieki i że zostanie on natychmiast objęty skuteczną ochroną, o której mowa w art. 57.

4. W przypadku gdy wniosek zostanie odrzucony jako niedopuszczalny w wyniku zastosowania koncepcji kraju pierwszego azylu, organ rozstrzygający:

a) informuje osobę ubiegającą się o ochronę międzynarodową zgodnie z art. 36; oraz

b) wydaje jej dokument informujący organy danego państwa trzeciego, w języku tego państwa, że wniosek nie został rozpatrzony merytorycznie wskutek zastosowania koncepcji kraju pierwszego azylu.

5. W przypadku gdy dane państwo trzecie odmówi readmisji osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową na swoje terytorium lub nie udzieli odpowiedzi w terminie wyznaczonym przez właściwy organ, osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową uzyskuje dostęp do procedury zgodnie z podstawowymi zasadami i gwarancjami przewidzianymi w rozdziale II oraz w rozdziale III sekcja I.

Artykuł  59

Koncepcja bezpiecznego kraju trzeciego

1. Państwo trzecie może zostać wskazane jako bezpieczny kraj trzeci tylko w przypadku, gdy w tym państwie:

a) życie i wolność cudzoziemców nie są zagrożone z powodu rasy, religii, obywatelstwa, przynależności do określonej grupy społecznej lub poglądów politycznych;

b) cudzoziemcom nie grozi rzeczywiste ryzyko doznania poważnej krzywdy, o której mowa w art. 15 rozporządzenia (UE) 2024/1347;

c) cudzoziemcy są chronieni przed przeprowadzeniem refoulement zgodnie z konwencją genewską i przed wydaleniem z naruszeniem prawa do ochrony przed torturami oraz okrutnym, nieludzkim lub poniżającym traktowaniem lub karaniem, określonego w prawie międzynarodowym;

d) istnieje możliwość wystąpienia o skuteczną ochronę określoną w art. 57 i, jeżeli spełnione są warunki, jej otrzymania.

2. Wskazanie państwa trzeciego jako bezpiecznego kraju trzeciego zarówno na poziomie Unii, jak i na poziomie krajowym może nastąpić z wyłączeniem konkretnych części jego terytorium lub łatwych do zidentyfikowania kategorii osób.

3. Ocena, czy państwo trzecie można wskazać jako bezpieczny kraj trzeci zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, opiera się na zróżnicowanych istotnych i dostępnych źródłach informacji, w tym na informacjach z państw członkowskich, Agencji ds. Azylu, Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych, Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców, Rady Europy i innych właściwych organizacji międzynarodowych.

4. Koncepcja bezpiecznego kraju trzeciego może zostać zastosowana:

a) w przypadku gdy państwo trzecie zostało wskazane na poziomie Unii lub poziomie krajowym jako bezpieczny kraj trzeci zgodnie z art. 60 lub 64; lub

b) w odniesieniu do konkretnej osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową - w przypadku gdy państwo nie zostało wskazane na poziomie Unii lub poziomie krajowym jako bezpieczny kraj trzeci, pod warunkiem że spełnione są względem tej osoby warunki określone w ust. 1.

5. Koncepcja bezpiecznego kraju trzeciego może zostać zastosowana tylko pod warunkiem, że:

a) osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową nie może dostarczyć w ramach indywidualnej oceny elementów uzasadniających, dlaczego nie ma do niej zastosowania koncepcja bezpiecznego kraju trzeciego;

b) istnieje związek między osobą ubiegającą się o ochronę międzynarodową a danym państwem trzecim, na podstawie którego udanie się do tego państwa byłoby rozsądne z punktu widzenia tej osoby;

6. Państwo trzecie może zostać uznane za bezpieczny kraj trzeci dla małoletniego bez opieki tylko wtedy, gdy nie jest to sprzeczne z jego najlepszym interesem, a organy państw członkowskich otrzymały najpierw od organów danego państwa trzeciego zapewnienie, że organy te zajmą się małoletnim bez opieki i że uzyska on natychmiastowy dostęp do skutecznej ochrony, o której mowa w art. 57.

7. W przypadku gdy Unia i państwo trzecie wspólnie wypracowały - zgodnie z art. 218 TFUE - umowę przewidującą, że migranci przyjęci na mocy tej umowy będą chronieni zgodnie z właściwymi standardami międzynarodowymi i z pełnym poszanowaniem zasady non-refoulement, określone w niniejszym artykule warunki dotyczące statusu bezpiecznego kraju trzeciego można uznać za spełnione bez uszczerbku dla ust. 5 and 6.

8. W przypadku gdy wniosek zostanie odrzucony jako niedopuszczalny w wyniku zastosowania koncepcji bezpiecznego kraju trzeciego, organ rozstrzygający:

a) informuje osobę ubiegającą się o ochronę międzynarodową zgodnie z art. 36; oraz

b) wydaje jej dokument informujący organy państwa trzeciego, w języku tego państwa, że wniosek nie został rozpatrzony merytorycznie wskutek zastosowania koncepcji bezpiecznego kraju trzeciego.

9. W przypadku gdy dane trzecie państwo nie przyjmie osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową lub odmówi jej readmisji na swoje terytorium, osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową uzyskuje dostęp do procedury zgodnie z podstawowymi zasadami i gwarancjami przewidzianymi w rozdziale II oraz w rozdziale III sekcja I.

Artykuł  60

Wskazanie bezpiecznych krajów trzecich na poziomie Unii

1. Państwa trzecie wskazuje się jako bezpieczne kraje trzecie na poziomie unijnym zgodnie z warunkami określonymi w art. 59 ust. 1.

2. Komisja dokonuje przeglądu sytuacji w państwach trzecich uznanych za bezpieczne kraje trzecie, korzystając z pomocy Agencji ds. Azylu i na podstawie innych źródeł informacji, o których mowa w art. 59 ust. 3.

3. Agencja ds. Azylu przekazuje Komisji na jej wniosek informacje i analizę dotyczące konkretnych państw trzecich, których uznanie za bezpieczne kraje trzecie można rozważyć. Komisja niezwłocznie analizuje każdy otrzymany od państwa członkowskiego wniosek o ocenę, czy dane państwo trzecie może zostać wskazane jako bezpieczny kraj trzeci na poziomie Unii.

4. Zgodnie z art. 74 Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych dotyczących zawieszenia wskazania państwa trzeciego jako bezpiecznego kraju trzeciego na poziomie Unii z zastrzeżeniem warunków określonych w art. 63.

Artykuł  61

Koncepcja bezpiecznego kraju pochodzenia

1. Państwo trzecie może zostać wskazane jako bezpieczny kraj pochodzenia zgodnie z niniejszym rozporządzeniem wyłącznie w przypadku, gdy na podstawie sytuacji prawnej, stosowania prawa w ramach ustroju demokratycznego i ogólnych uwarunkowań politycznych można wykazać, że nie dochodzi w tym państwie do prześladowania określonego w art. 9 rozporządzenia (UE) 2024/1347 oraz nie występuje tam rzeczywiste ryzyko doznania poważnej krzywdy określonej w art. 15 tego rozporządzenia.

2. Wskazanie państwa trzeciego jako bezpiecznego kraju pochodzenia zarówno na poziomie Unii, jak i na poziomie krajowym może nastąpić z wyłączeniem konkretnych części jego terytorium lub łatwych do zidentyfikowania kategorii osób.

3. Ocena, czy dane państwo trzecie jest bezpiecznym krajem pochodzenia zgodnie z niniejszym rozporządzeniem opiera się na zróżnicowanych adekwatnych i dostępnych źródłach informacji, w tym na informacjach od państw członkowskich, Agencji ds. Azylu, Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych, Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców i innych właściwych organizacji międzynarodowych, oraz uwzględnia wspólną analizę informacji o kraju pochodzenia, o której mowa w art. 11 rozporządzenia (UE) 2021/2303,jeśli jest dostępna.

4. Przy dokonywaniu oceny, o której mowa w ust. 3 uwzględnia się między innymi poziom ochrony przed prześladowaniem lub poważną krzywdą zapewniany poprzez:

a) właściwe przepisy ustawowe i wykonawcze obowiązujące w danym państwie oraz sposób, w jaki są stosowane;

b) przestrzeganie praw i wolności ustanowionych w europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności lub Międzynarodowym pakcie praw obywatelskich i politycznych, lub Konwencji Organizacji Narodów Zjednoczonych w sprawie zakazu stosowania tortur, w szczególności praw, od których nie można czynić odstępstw na mocy art. 15 ust. 2 wspomnianej europejskiej Konwencji;

c) brak przypadków wydalania, odsyłania lub ekstradycji własnych obywateli do państw trzecich, w których między innymi istnieje poważne ryzyko, że mogliby oni zostać poddani karze śmierci, torturom, prześladowaniu lub innemu nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu, lub w których ich życie lub wolność byłyby zagrożone z powodu rasy, religii, narodowości, przynależności do określonej grupy społecznej lub poglądów politycznych, lub w których istnieje poważne ryzyko wydalenia, odesłania czy ekstradycji stamtąd do innego państwa trzeciego;

d) ustanowienie systemu skutecznych środków zaskarżenia przeciwko naruszaniu tych praw i wolności.

5. Koncepcja bezpiecznego kraju pochodzenia może zostać zastosowana tylko pod warunkiem, że:

a) osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową posiada obywatelstwo tego państwa lub jest bezpaństwowcem i w tym państwie miała poprzednie miejsce zwykłego pobytu;

b) osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową nie należy do kategorii osób, którą wyłączono podczas wskazywania państwa trzeciego jako bezpiecznego kraju pochodzenia;

c) osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową nie może dostarczyć w ramach indywidualnej oceny elementów uzasadniających, dlaczego nie ma do niej zastosowania koncepcja bezpiecznego kraju pochodzenia.

Artykuł  62

Wskazanie bezpiecznych krajów pochodzenia na poziomie Unii

1. Państwa trzecie wskazuje się jako bezpieczne kraje pochodzenia na poziomie Unii zgodnie z warunkami określonymi w art. 61.

2. Komisja dokonuje przeglądu sytuacji w państwach trzecich wskazanych jako bezpieczne kraje pochodzenia, korzystając z pomocy Agencji ds. Azylu i na podstawie innych źródeł informacji, o których mowa w art. 61 ust. 3.

3. Agencja ds. Azylu przekazuje Komisji na jej wniosek informacje i analizę dotyczące konkretnych państw trzecich, których uznanie za bezpieczne kraje pochodzenia na poziomie Unii można rozważyć. Komisja niezwłocznie analizuje każdy otrzymany od państwa członkowskiego wniosek o ocenę, czy dane państwo trzecie może zostać wskazane jako bezpieczny kraj pochodzenia na poziomie Unii.

4. Zgodnie z art. 74 Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych dotyczących zawieszenia wskazania państwa trzeciego jako bezpiecznego kraju pochodzenia na poziomie Unii z zastrzeżeniem warunków określonych w art. 63.

Artykuł  63

Zawieszenie i usunięcie wskazania państwa trzeciego jako bezpieczny kraj trzeci lub jako bezpieczny kraj pochodzenia na poziomie Unii

1. W przypadku znaczących zmian w sytuacji państwa trzeciego wskazanego za bezpieczny kraj trzeci lub za bezpieczny kraj pochodzenia na poziomie Unii Komisja przeprowadza uzasadnioną ocenę tego, czy to państwo trzecie spełnia warunki określone w art. 59 lub 61 oraz, w przypadku gdy Komisja uzna, że warunki te nie są już spełniane, przyjmuje akt delegowany zgodnie z art. 74 w celu zawieszenia wskazania tego państwa trzeciego jako bezpieczny kraj trzeci lub jako bezpieczny kraj pochodzenia na poziomie Unii na okres sześciu miesięcy.

2. Komisja stale monitoruje sytuację w państwie trzecim, o którym mowa w ust. 1, uwzględniając między innymi informacje przekazywane przez państwa członkowskie i Agencję ds. Azylu na temat późniejszych zmian sytuacji w tym państwie trzecim.

3. W przypadku gdy Komisja przyjęła zgodnie z ust. 1 akt delegowany zawieszający uznanie państwa trzeciego za bezpieczny kraj trzeci lub za bezpieczny kraj pochodzenia na poziomie unijnym, w ciągu trzech miesięcy od daty przyjęcia tego aktu delegowanego przedkłada wniosek, zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą, dotyczący zmiany niniejszego rozporządzenia w celu usunięcia wskazania tego państwa trzeciego jako bezpieczny kraj trzeci lub jako bezpieczny kraj pochodzenia na poziomie Unii.

4. Jeżeli Komisja nie przedłoży wniosku, o którym mowa w ust. 3 w terminie trzech miesięcy od przyjęcia aktu delegowanego, o którym mowa w ust. 1, akt delegowany zawieszający wskazanie państwa trzeciego jako bezpieczny kraj trzeci lub jako bezpieczny kraj pochodzenia na poziomie Unii przestaje obowiązywać. W przypadku gdy Komisja przedłoży taki wniosek w ciągu trzech miesięcy od przyjęcia aktu delegowanego, o którym mowa w ust. 1, jest ona uprawniona do przedłużenia - na podstawie popartejdowodami oceny - ważności tego aktu delegowanego o sześć miesięcy z możliwością ponownego jednokrotnego przedłużenia o taki okres.

5. Bez uszczerbku dla ust. 4 w przypadku gdy wniosek przedłożony przez Komisję w celu usunięcia wskazania państwa trzeciego jako bezpieczny kraj trzeci lub jako bezpieczny kraj pochodzenia na poziomie Unii nie zostanie przyjęty w ciągu 15 miesięcy od daty jego przedłożenia, zawieszenie wskazania państwa trzeciego jako bezpieczny kraj trzeci lub jako bezpieczny kraj pochodzenia na poziomie Unii przestaje obowiązywać.

Artykuł  64

Wskazanie państw trzecich jako bezpieczne kraje trzecie lub bezpieczne kraje pochodzenia na poziomie krajowym

1. Państwa członkowskie mogą zachować lub wprowadzić ustawodawstwo, które pozwala na wskazanie na poziomie krajowym bezpiecznych krajów trzecich lub bezpiecznych krajów pochodzenia innych niż te wskazane na poziomie unijnym do celów rozpatrywania wniosków o udzielenie ochrony międzynarodowej.

2. W przypadku gdy wskazanie państwa trzeciego jako bezpieczny kraj trzeci lub jako bezpieczny kraj pochodzenia na poziomie unijnym zostało zawieszone zgodnie z art. 63 ust. 1, państwa członkowskie nie mogą wskazać tego państwa na poziomie krajowym jako bezpieczny kraj trzeci ani bezpieczny kraj pochodzenia.

3. W przypadku, gdy wskazanie państwa trzeciego jako bezpiecznego kraju trzeciego lub jako bezpiecznego kraju pochodzenia na poziomie unijnym zostało zawieszone zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą, państwo członkowskie może powiadomić Komisję, że uznaje ono, iż w związku ze zmianą sytuacji w tym państwie, państwo to ponownie spełnia warunki określone w art. 59 ust. 1 i art. 61.

Powiadomienie zawiera uzasadnioną ocenę spełniania przez to państwo warunków określonych w art. 59 ust. 1 i art. 61, w tym wyjaśnienie konkretnych zmian w sytuacji w państwie trzecim, które powodują, że państwo to ponownie spełnia przedmiotowe warunki.

W następstwie tego powiadomienia Komisja występuje do Agencji ds. Azylu o informacje i analizę dotyczące sytuacji w danym państwie trzecim.

Powiadamiające państwo członkowskie może wskazać to państwo trzecie jako bezpieczny kraj trzeci lub bezpieczny kraj pochodzenia na poziomie krajowym tylko pod warunkiem, że Komisja nie wyrazi sprzeciwu wobec tego wskazania.

Przysługujące Komisji prawo sprzeciwu jest ograniczone do okresu dwóch lat od daty usunięcia wskazania tego państwa trzeciego jako bezpieczny kraj trzeci lub bezpieczny kraj pochodzenia na poziomie unijnym. Ewentualny sprzeciw Komisja zgłasza w okresie trzech miesięcy, licząc od daty każdego powiadomienia przez państwo członkowskie i po dokonaniu należytego przeglądu sytuacji w tym państwie trzecim, z uwzględnieniem warunków określonych w art. 59 ust. 1 i art. 61 niniejszego rozporządzenia.

Jeżeli Komisja uzna, że warunki te zostały spełnione, może wystąpić, zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą, z wnioskiem o zmianę niniejszego rozporządzenia w celu wskazania tego państwa trzeciego jako bezpieczny kraj trzeci lub bezpieczny kraj pochodzenia na poziomie unijnym.

4. Do dnia 12 czerwca 2026 r. i natychmiast po każdym wskazaniu lub po dokonaniu zmiany w tych wskazaniach państwa członkowskie powiadamiają Komisję i Agencję ds. Azylu o państwach trzecich wskazanych jako bezpieczne kraje trzecie lub bezpieczne kraje pochodzenia na poziomie krajowym. Państwa członkowskie informują Komisję i Agencję ds. Azylu raz do roku o innych bezpiecznych krajach trzecich, do których zastosowanie ma przedmiotowa koncepcja w odniesieniu do konkretnych osób ubiegających się o ochronę międzynarodową, o których mowa w art. 59 ust. 4 lit. b).