Dział 7 - Przepisy karne i przepisy o karach pieniężnych - Bankowy Fundusz Gwarancyjny, system gwarantowania depozytów oraz przymusowa restrukturyzacja.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2024.487 t.j.

Akt obowiązujący
Wersja od: 2 kwietnia 2024 r.

DZIAŁ  VII

Przepisy karne i przepisy o karach pieniężnych

1. 
Kto, będąc członkiem zarządu lub rady nadzorczej podmiotu krajowego, organu administrującego spółki europejskiej albo dyrektorem oddziału banku zagranicznego, doprowadza do powstania straty po stronie Funduszu w wyniku tego, że podmiot ten nie wyodrębnił i nie lokował środków odpowiadających zobowiązaniom do zapłaty w sposób, o którym mowa w art. 304 ust. 1,

podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.

2. 
Tej samej karze podlega, kto, będąc członkiem zarządu lub rady nadzorczej podmiotu krajowego, organu administrującego spółki europejskiej albo dyrektorem oddziału banku zagranicznego, przez obciążenie środków, o których mowa w ust. 1, doprowadza do powstania straty po stronie Funduszu.

Kto, będąc członkiem zarządu lub rady nadzorczej podmiotu objętego systemem gwarantowania, podmiotu krajowego, organu administrującego spółki europejskiej albo dyrektorem oddziału banku zagranicznego, przez nieodprowadzenie przez ten podmiot obowiązkowych składek, o których mowa w art. 286 ust. 2 lub 3 lub art. 295 ust. 2 lub 4, lub składek nadzwyczajnych, o których mowa w art. 291 ust. 1, art. 292 ust. 1, art. 299 ust. 1 lub art. 300 ust. 1, lub nieodprowadzenie tych składek w odpowiedniej wysokości mimo dysponowania przez ten podmiot wystarczającymi środkami pieniężnymi pozwalającymi na wniesienie tych składek, doprowadza do powstania straty po stronie Funduszu,

podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.

1. 
Kto, będąc członkiem zarządu lub rady nadzorczej banku objętego systemem gwarantowania, organu administrującego spółki europejskiej albo członkiem zarządu lub rady nadzorczej kasy objętej systemem gwarantowania albo członkiem zarządu lub rady nadzorczej banku zrzeszającego albo członkiem zarządu lub rady nadzorczej Kasy Krajowej obowiązanym do ujawnienia Funduszowi informacji dotyczących podmiotu objętego systemem gwarantowania lub jego deponentów w zakresie ustalonym w ustawie, podaje nieprawdziwe lub zataja prawdziwe dane,

podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

2. 
Tej samej karze podlega, kto nie przekazuje informacji, o których mowa w art. 85, art. 86 ust. 1 i art. 88 ust. 1.
3. 
Tej samej karze podlega, kto, będąc obowiązany na postawie art. 118 ust. 1, nie wydaje Funduszowi całego majątku lub dokumentów podmiotu restrukturyzacji.
4. 
Tej samej karze podlega, kto, będąc odpowiedzialnym za zapewnienie właściwego funkcjonowania wewnętrznej kontroli danych i informacji wymaganych w zakresie ustalonym w ustawie lub za udzielanie informacji i wyjaśnień na żądanie Funduszu, nie wykonuje ciążącego na nim obowiązku albo wykonuje go nieterminowo.
5. 
Tej samej karze podlega także ten, kto, sprawując nadzór zgodnie z art. 9a ust. 2 ustawy - Prawo bankowe, art. 212 § 1, art. 213 § 1 lub art. 382 § 1 Kodeksu spółek handlowych albo art. 44 ustawy z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze, nie egzekwuje wypełnienia przez zarząd banku, firmy inwestycyjnej albo kasy obowiązku powiadomienia Komisji Nadzoru Finansowego o wypełnieniu przesłanek wszczęcia przymusowej restrukturyzacji zgodnie z art. 157f ust. 3 ustawy - Prawo bankowe albo art. 110zzh ust. 3 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, albo wykonuje go nierzetelnie lub nieterminowo.
6. 
Tej samej karze podlega także ten, kto:
1)
nie wykonuje ciążącego na nim obowiązku powiadomienia Komisji Nadzoru Finansowego o wypełnieniu przesłanek wszczęcia przymusowej restrukturyzacji zgodnie z art. 157f ust. 3 ustawy - Prawo bankowe albo art. 110zzh ust. 3 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, albo wykonuje go nierzetelnie lub nieterminowo;
2)
nie dopełnia obowiązków, o których mowa w art. 110zj ust. 1 i 7, art. 110zk ust. 1, art. 110zl ust. 1, art. 110zm ust. 1 oraz art. 110zx ust. 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi lub art. 141m ust. 1, 4 i 5, art. 141n ust. 1 oraz art. 141v ust. 7 pkt 1 ustawy - Prawo bankowe;
3)
nie wykonuje ciążącego na nim obowiązku sporządzenia lub przedstawienia Funduszowi sprawozdania finansowego lub innych sprawozdań i informacji związanych z przygotowaniem i przeprowadzeniem przymusowej restrukturyzacji albo wykonuje go nierzetelnie lub nieterminowo.
7. 
Tej samej karze podlega także ten, kto:
1)
nie wykonuje ciążącego na nim obowiązku, o którym mowa w art. 140 ust. 5;
2)
nie przekazuje informacji, o których mowa w art. 330 ust. 1.
1. 
Komisja Nadzoru Finansowego może, w drodze decyzji, nałożyć karę pieniężną do wysokości 5 000 000 euro na członka zarządu lub rady nadzorczej podmiotu krajowego, organu administrującego spółki europejskiej albo dyrektora oddziału banku zagranicznego, który nie wykonuje ciążącego na nim obowiązku powiadomienia Komisji o wypełnieniu przesłanek wszczęcia przymusowej restrukturyzacji zgodnie z art. 157f ust. 3 ustawy - Prawo bankowe albo art. 110zzh ust. 3 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, albo wykonuje go nierzetelnie lub nieterminowo.
1a. 
W przypadku gdy jest możliwe ustalenie kwoty korzyści uzyskanych w wyniku niewykonania albo nierzetelnego lub nieterminowego wykonania obowiązków, o których mowa w ust. 1, przez osoby, o których mowa w tym przepisie, Komisja Nadzoru Finansowego może nałożyć na te osoby karę pieniężną, o której mowa w ust. 1, do wysokości dwukrotności kwoty uzyskanych korzyści.
2. 
Komisja Nadzoru Finansowego może, w drodze decyzji, nałożyć karę pieniężną do wysokości 5 000 000 euro na członka zarządu lub rady nadzorczej podmiotu krajowego, organu administrującego spółki europejskiej albo dyrektora oddziału banku zagranicznego, który nie dopełnia obowiązków, o których mowa w art. 110zj ust. 1 i 7, art. 110zk ust. 1, art. 110zl ust. 1, art. 110zm ust. 1 oraz art. 110zx ust. 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi lub art. 141m ust. 1, 4 i 5, art. 141n ust. 1 oraz art. 141v ust. 7 pkt 1 ustawy - Prawo bankowe.
2a. 
W przypadku gdy jest możliwe ustalenie kwoty korzyści uzyskanych w wyniku niedopełnienia obowiązków, o których mowa w ust. 2, przez osoby, o których mowa w tym przepisie, Komisja Nadzoru Finansowego może nałożyć na te osoby karę pieniężną, o której mowa w ust. 2, do wysokości dwukrotności kwoty uzyskanych korzyści.
3. 
Komisja Nadzoru Finansowego, wydając decyzję, o której mowa w ust. 1 i 2, uwzględnia:
1)
wagę naruszenia i czas jego trwania;
2)
przyczyny naruszenia przepisów;
3)
sytuację finansową osoby, na którą jest nakładana kara;
4)
gotowość osoby odpowiedzialnej za dane naruszenie do współpracy z Komisją Nadzoru Finansowego oraz
5)
uprzednie naruszenia przepisów prawa regulujących funkcjonowanie rynku finansowego popełnione przez osobę odpowiedzialną za dane naruszenie.
1. 
Fundusz może, w drodze decyzji, nałożyć karę pieniężną do wysokości 5 000 000 euro na członka zarządu lub rady nadzorczej podmiotu krajowego, organu administrującego spółki europejskiej albo dyrektora oddziału banku zagranicznego, który nie wykonuje ciążącego na nim obowiązku sporządzenia lub przedstawienia Funduszowi sprawozdania finansowego lub innych sprawozdań i informacji związanych z przygotowaniem i przeprowadzeniem przymusowej restrukturyzacji albo wykonuje go nierzetelnie lub nieterminowo.
1a. 
W przypadku gdy jest możliwe ustalenie kwoty korzyści uzyskanych w wyniku niewykonania albo nierzetelnego lub nieterminowego wykonania obowiązków, o których mowa w ust. 1, przez osoby, o których mowa w tym przepisie, Fundusz może nałożyć na te osoby karę pieniężną, o której mowa w ust. 1, do wysokości dwukrotności kwoty uzyskanych korzyści.
2. 
Fundusz, wydając decyzję, o której mowa w ust. 1, uwzględnia:
1)
wagę naruszenia i czas jego trwania;
2)
przyczyny naruszenia przepisów;
3)
sytuację finansową osoby, na którą jest nakładana kara;
4)
gotowość osoby odpowiedzialnej za dane naruszenie do współpracy z Funduszem oraz
5)
uprzednie naruszenia przepisów prawa regulujących funkcjonowanie rynku finansowego popełnione przez osobę odpowiedzialną za dane naruszenie.

W decyzji o nałożeniu kary pieniężnej, o której mowa w art. 335 i art. 336, można nałożyć na członka zarządu lub rady nadzorczej podmiotu krajowego, organu administrującego spółki europejskiej albo dyrektora oddziału banku zagranicznego obowiązek zaprzestania określonego działania lub niepodejmowania takiego działania w przyszłości.

1. 
Fundusz może, w drodze decyzji, po zasięgnięciu opinii Komisji Nadzoru Finansowego, w przypadku naruszenia przez podmiot krajowy lub podmiot, o którym mowa w art. 64 pkt 2 lit. b-d, minimalnego poziomu funduszy własnych i zobowiązań kwalifikowalnych, o którym mowa w art. 97 i art. 98, nałożyć karę pieniężną:
1)
na podmiot krajowy lub podmiot, o którym mowa w art. 64 pkt 2 lit. b-d, do wysokości:
a)
10% przychodu wykazanego w ostatnim zbadanym sprawozdaniu finansowym tego podmiotu, a w przypadku braku takiego sprawozdania - karę pieniężną do wysokości 10% prognozowanego przychodu określonego na podstawie sytuacji ekonomiczno-finansowej tego podmiotu, nie wyższą jednak niż 100 000 000 zł, albo
b)
dwukrotności kwoty korzyści uzyskanych przez podmiot krajowy lub podmiot, o którym mowa w art. 64 pkt 2 lit. b-d, w wyniku naruszenia minimalnego poziomu funduszy własnych i zobowiązań kwalifikowalnych, o którym mowa w art. 97 i art. 98 - w przypadku gdy jest możliwe ustalenie kwoty uzyskanych korzyści;
2)
na członka zarządu lub rady nadzorczej podmiotu krajowego, organu administrującego spółki europejskiej albo dyrektora oddziału banku zagranicznego, który narusza minimalny poziom funduszy własnych i zobowiązań kwalifikowalnych, o którym mowa w art. 97 i art. 98 - do wysokości 5 000 000 euro, a w przypadku gdy jest możliwe ustalenie kwoty korzyści uzyskanych przez takie osoby - do wysokości dwukrotności kwoty uzyskanych korzyści.
2. 
Niezależnie od nałożenia kar pieniężnych, o których mowa w ust. 1, Fundusz może, po zasięgnięciu opinii Komisji Nadzoru Finansowego:
1)
w drodze decyzji, zakazać wypłaty zysków powyżej maksymalnej kwoty podlegającej wypłacie w sposób, o którym mowa w art. 96a;
2)
nakazać usunięcie okoliczności uniemożliwiających lub utrudniających przeprowadzenie przymusowej restrukturyzacji na zasadach określonych w art. 91-95.
3. 
W przypadku gdy podjęcie środków, o których mowa w ust. 1 i 2, nie prowadziłoby do zaprzestania naruszania przez podmiot krajowy lub podmiot, o którym mowa w art. 64 pkt 2 lit. b-d, minimalnego poziomu funduszy własnych i zobowiązań kwalifikowalnych, o którym mowa w art. 97 i art. 98, Fundusz informuje o tym Komisję Nadzoru Finansowego, która może zastosować:
1)
środki nadzorcze zgodnie z art. 138 ustawy - Prawo bankowe;
2)
środki wczesnej interwencji zgodnie z art. 142, art. 142a oraz art. 144-146a ustawy - Prawo bankowe;
3)
środki nadzorcze zgodnie z art. 71 ust. 2 ustawy o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych;
4)
środki nadzorcze zgodnie z art. 110y ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;
5)
środki wczesnej interwencji zgodnie z art. 110zz ustawy o obrocie instrumentami finansowymi.
4. 
Wydając decyzję, o której mowa w ust. 1, lub stosując środki, o których mowa w ust. 2, Fundusz uwzględnia:
1)
wagę naruszenia i czas jego trwania;
2)
przyczyny naruszenia;
3)
sytuację finansową osoby, na którą jest nakładana kara;
4)
gotowość osoby odpowiedzialnej za naruszenie do współpracy z Funduszem;
5)
uprzednie naruszenia przepisów regulujących funkcjonowanie rynku finansowego popełnione przez osobę odpowiedzialną za naruszenie;
6)
kwotę zysków osiągniętych lub strat unikniętych w wyniku naruszenia, jeżeli jest możliwe ich określenie;
7)
straty poniesione przez osoby trzecie w wyniku naruszenia, jeżeli jest możliwe określenie tych strat;
8)
stopień współpracy osoby odpowiedzialnej za naruszenie z Funduszem;
9)
uprzednie naruszenia dokonane przez osobę odpowiedzialną za naruszenie;
10)
potencjalne skutki systemowe naruszenia.
5. 
Egzekucja należności wynikających z decyzji o nałożeniu kary pieniężnej następuje w trybie określonym w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
1. 
W przypadku naruszenia obowiązków w zakresie współpracy i przekazywania informacji, o których mowa w art. 13 rozporządzenia nr 2021/23, Fundusz może, w drodze decyzji:
1)
podać do publicznej wiadomości informację wskazującą osobę fizyczną, CCP lub inną osobę prawną odpowiedzialne za naruszenie, a także wskazującą charakter tego naruszenia;
2)
nakazać osobie fizycznej, CCP lub innej osobie prawnej odpowiedzialnym za naruszenie zaprzestanie zachowania skutkującego naruszeniem oraz powstrzymanie się od takiego zachowania w przyszłości;
3)
tymczasowo zakazać osobie fizycznej odpowiedzialnej za naruszenie pełnienia funkcji członka organu CCP lub funkcji kierowniczych w CCP;
4)
nałożyć na osobę fizyczną odpowiedzialną za naruszenie karę pieniężną do wysokości:
a)
22 500 000 zł albo
b)
dwukrotności kwoty korzyści uzyskanych lub strat unikniętych w wyniku naruszenia - w przypadku gdy jest możliwe ich ustalenie;
5)
nałożyć na CCP lub inną osobę prawną odpowiedzialne za naruszenie karę pieniężną do wysokości:
a)
10% przychodu wykazanego w ostatnim zbadanym sprawozdaniu finansowym, a w przypadku braku takiego sprawozdania - w wysokości do 10% prognozowanego przychodu określonego na podstawie sytuacji ekonomiczno-finansowej tego CCP lub tej innej osoby prawnej, albo
b)
dwukrotności kwoty korzyści uzyskanych lub strat unikniętych w wyniku naruszenia - w przypadku gdy jest możliwe ich ustalenie.
2. 
W przypadku gdy CCP lub inna osoba prawna, o których mowa w ust. 1 pkt 5, są podmiotami zależnymi, przy obliczaniu przychodu bierze się pod uwagę przychód wynikający ze skonsolidowanego sprawozdania finansowego jednostki dominującej najwyższego szczebla wykazany w ostatnim zbadanym sprawozdaniu finansowym, a w przypadku braku takiego sprawozdania - prognozowany przychód określony na podstawie sytuacji ekonomiczno-finansowej tej jednostki dominującej.
3. 
Wydając decyzję, o której mowa w ust. 1, Fundusz uwzględnia okoliczności, o których mowa w art. 85 rozporządzenia nr 2021/23.
4. 
Egzekucja należności wynikających z decyzji o nałożeniu kary pieniężnej, o której mowa w ust. 1 pkt 4 i 5, następuje w trybie określonym w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

W przypadku, o którym mowa w art. 337b ust. 1, Fundusz niezwłocznie podaje do publicznej wiadomości, w szczególności przez publikację na swojej stronie internetowej, informację o treści rozstrzygnięcia oraz o rodzaju i charakterze naruszenia, imieniu i nazwisku osoby fizycznej lub o firmie (nazwie) podmiotu, na który została nałożona sankcja, zgodnie z art. 83 rozporządzenia nr 2021/23.

1. 
W przypadkach, o których mowa w art. 335, Komisja Nadzoru Finansowego może, w drodze decyzji, nałożyć karę pieniężną na podmiot zarządzany przez te osoby, do wysokości 10% przychodu wykazanego w ostatnim zbadanym sprawozdaniu finansowym, a w przypadku braku takiego sprawozdania - karę pieniężną do wysokości 10% prognozowanego przychodu określonego na podstawie sytuacji ekonomiczno-finansowej podmiotu, nie wyższą jednak niż 100 000 000 zł.
1a. 
W przypadku gdy jest możliwe ustalenie kwoty korzyści uzyskanych w wyniku niewykonania obowiązków, o których mowa w art. 335 ust. 1 i 2, przez podmiot zarządzany przez osoby, o których mowa w tych przepisach, Komisja Nadzoru Finansowego może nałożyć na te osoby karę pieniężną, o której mowa w ust. 1, do wysokości dwukrotności kwoty uzyskanych korzyści.
2. 
Komisja Nadzoru Finansowego, wydając decyzję, o której mowa w ust. 1, uwzględnia:
1)
wagę naruszenia i czas jego trwania;
2)
przyczyny naruszenia przepisów;
3)
sytuację finansową podmiotu, na który jest nakładana kara oraz
4)
uprzednie naruszenia przepisów prawa regulujących funkcjonowanie rynku finansowego.

Wpływy z tytułu kar pieniężnych, o których mowa w art. 335, art. 336, art. 337a, art. 337b ust. 1 pkt 4 i 5 i art. 338, stanowią dochód budżetu państwa.

1. 
W przypadku wydania decyzji o nałożeniu kary pieniężnej, o której mowa w art. 79 ust. 1, art. 95 ust. 6, art. 175 ust. 6, art. 335, art. 336 i art. 338, odpowiednio Komisja Nadzoru Finansowego albo Fundusz niezwłocznie informują Europejski Urząd Nadzoru Bankowego o nałożeniu kary pieniężnej, a w przypadku gdy od decyzji wniesiono wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy lub skargę do sądu administracyjnego, także o wniesieniu wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy lub skargi do sądu administracyjnego i o wyniku postępowania przed organem ponownie rozpatrującym sprawę lub sądem administracyjnym.
2. 
W przypadku, gdy decyzja o nałożeniu kary, o której mowa w art. 79 ust. 1, art. 95 ust. 6, art. 175 ust. 6, art. 335, art. 336 i art. 338, jest ostateczna, odpowiednio Komisja Nadzoru Finansowego albo Fundusz niezwłocznie zamieszczają na swojej stronie internetowej informację o nałożeniu kary, w tym o rodzaju i charakterze naruszenia przepisów prawa, wraz ze wskazaniem imienia i nazwiska osoby lub nazwy (firmy) podmiotu, na który nałożono karę.
3. 
Odpowiednio Komisja Nadzoru Finansowego albo Fundusz dokonują publikacji informacji o nałożeniu kary, o której mowa w ust. 2, w formie zanonimizowanej, w przypadku gdy:
1)
kara została nałożona na osobę fizyczną, a ujawnienie jej imienia i nazwiska byłoby środkiem niewspółmiernym do wagi dokonanego naruszenia;
2)
ujawnienie nazwy (firmy) podmiotu lub imienia i nazwiska osoby stanowiłoby zagrożenie dla stabilności rynków finansowych lub zagroziłoby prowadzonemu postępowaniu karnemu lub postępowaniu w sprawach o przestępstwa skarbowe;
3)
ujawnienie nazwy (firmy) podmiotu lub imienia i nazwiska osoby wyrządziłoby niewspółmierną szkodę tej osobie lub podmiotowi.
4. 
Odpowiednio Komisja Nadzoru Finansowego albo Fundusz mogą uzupełnić informację o nałożeniu kary o nazwę (firmę) podmiotu albo imię i nazwisko osoby, w przypadku gdy ustały przyczyny określone w ust. 3 pkt 1-3. Uzupełnienia nie dokonuje się po upływie roku od dnia publikacji.
5. 
Informacje, o których mowa w ust. 2, są dostępne na stronie internetowej odpowiednio Komisji Nadzoru Finansowego albo Funduszu przez okres 5 lat od dnia publikacji, z tym że wskazanie imienia i nazwiska osoby, na którą nałożono karę, przez okres nie dłuższy niż rok.

W przypadkach określonych w art. 335, art. 336 i art. 337a kwoty w euro przelicza się na złote według kursu średniego ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego wydanie decyzji o nałożeniu kary pieniężnej.