Normy przebiegu opon samochodów osobowych i ciężarowych, ciągników używanych w transporcie drogowym, samochodów specjalnych, autobusów, trolejbusów oraz przyczep i naczep oraz przechowywanie, użytkowanie, naprawa i ewidencja ogumienia pojazdów drogowych.

Monitor Polski

M.P.1955.79.950

Akt utracił moc

Wersja od: 2 maja 1963 r.

ZARZĄDZENIE

MINISTRA TRANSPORTU DROGOWEGO I LOTNICZEGO

z dnia 24 sierpnia 1955 r.

w sprawie norm przebiegu opon samochodów osobowych i ciężarowych, ciągników używanych w transporcie drogowym, samochodów specjalnych, autobusów, trolejbusów oraz przyczep i naczep oraz w sprawie przechowywania, użytkowania, naprawy i ewidencji ogumienia pojazdów drogowych.

Na podstawie art. 1 i art. 3 ust. 1 pkt 1 dekretu z dnia 29 października 1952 r. o gospodarowaniu artykułami obrotu towarowego i zaopatrzenia (Dz. U. Nr 44, poz. 301) i § 1 zarządzenia Przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego z dnia 16 czerwca 1955 r. w sprawie przekazania uprawnień do wydawania przepisów o gospodarowaniu częściami zamiennymi i ogumieniem do pojazdów samochodowych oraz o normowaniu zużycia materiałów pędnych w eksploatacji i obsłudze tych pojazdów (Monitor Polski Nr 58, poz. 713) oraz na podstawie art. 1 i art. 2 pkt 9 dekretu z dnia 8 stycznia 1946 r. o organizacji administracji i gospodarki motoryzacyjnej w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz. U. Nr 7, poz. 58) i art. 4 pkt 5, 7 i 14 ustawy z dnia 26 lutego 1951 r. o organizacji władz w dziedzinie komunikacji (Dz. U. Nr 14, poz. 108 i Nr 41, poz. 310) zarządza się, co następuje:

§ 1. Urzędy, instytucje i przedsiębiorstwa państwowe, jednostki spółdzielcze oraz organizacje społeczne dotowane przez Państwo obowiązane są stosować:

1) "Normy przebiegu opon samochodów osobowych i ciężarowych, ciągników używanych w transporcie drogowym, samochodów specjalnych, autobusów, trolejbusów oraz przyczep i naczep", stanowiące załącznik nr 1 do zarządzenia,

2) "Instrukcję o przechowywaniu, użytkowaniu, naprawie i ewidencji ogumienia pojazdów drogowych", stanowiącą załącznik nr 2 do zarządzenia.

§ 2. 1 Przepisów zarządzenia nie stosuje się do pojazdów samochodowych jednostek wojskowych oraz Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i jednostek podległych temu Ministerstwu, z wyjątkiem pojazdów Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii, Instytutu Geodezji i Kartografii oraz przedsiębiorstw podległych Ministerstwom Obrony Narodowej i Spraw Wewnętrznych.

§ 3. Tracą moc zarządzenia Ministra Komunikacji:

a) z dnia 18 maja 1949 r. w sprawie zatwierdzenia norm zużycia ogumienia (Dz. T. i Z. K. z 1949 r. Nr 22, poz. 141 i z 1950 r. Nr 5, poz. 23) oraz

b) z dnia 1 czerwca 1948 r. o zatwierdzeniu instrukcji o użytkowaniu i przechowywaniu ogumienia pojazdów mechanicznych (Dz. T. i Z. K. Nr 18, poz. 114).

§ 4. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK  Nr 1 ²

NORMY PRZEBIEGU OPON SAMOCHODÓW OSOBOWYCH I CIĘŻAROWYCH, CIĄGNIKÓW UŻYWANYCH W TRANSPORCIE DROGOWYM, SAMOCHODÓW SPECJALNYCH, AUTOBUSÓW, TROLEJBUSÓW ORAZ PRZYCZEP I NACZEP

§ 1. Ustala się następujące normy przebiegu opon:

1) dla opon produkcji krajowej:

a) wszystkich wymiarów, z wyjątkiem wymienionych pod lit. b), c), d), e) 30.000 km,

b) o wymiarach:

7.50–20 (z wyjątkiem ciągnikowych sześciowarstwowych), 8.25–20, 9.00–20, 11.00–20 (z wyjątkiem dwunastowarstwowych), 12.00–22 oraz 34 x 7 40.000 km,

c) o wymiarach 10.00–20 45.000 km,

d) sześciowarstwowych ciągnikowych o wymiarze 7.50–20 30.000 km,

e) dwunastowarstwowych o wymiarze 11.00–20 35.000 km;

2) dla opon importowanych z Chińskiej Republiki Ludowej, Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej, Niemieckiej Republiki Demokratycznej, Węgierskiej Republiki Ludowej i Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich:

a) wszystkich wymiarów o średnicy wewnętrznej poniżej wymiaru 20 cali angielskich lub 500 mm oraz o wymiarach 11.25–24 i 12.75–28 (z wyjątkiem wymiaru 7.50–16) 35.000 km,

b) o wymiarach 7.50–16, 7.50–20 i 8.25–20 45.000 km,

c) o wymiarach 10.00–20, 11.00–20 i 12.00–20 50.000 km,

d) o wymiarach innych niż wymienione pod lit. a), b), c) 40.000 km;

3) dla opon innych niż wymienione w pkt 1 i 2:

a) wszystkich wymiarów o średnicy wewnętrznej poniżej 20 cali angielskich lub 500 mm (z wyjątkiem wymiarów 6.00–16, 9.00–16 i 10.00–16) 40.000 km,

b) wszystkich wymiarów o średnicy wewnętrznej 20 cali angielskich lub 500 mm oraz 9.00–16, 10.00–16, 11.25–24 i 12.75–28 (z wyjątkiem wymiarów 7.50–20, 8.25–20, 10.00–20, 11.00–20 i 12.00–20) 50.000 km,

c) o wymiarze 8.25–20 60.000 km,

d) o wymiarach 6.00–16, 7.50–20 55.000 km,

e) pozostałych opon, nie wymienionych pod lit. a), b), c), d), oraz o wymiarach 10.00–20, 11.00–20 i 12.00–20 65.000 km.

§ 2. W stosunku do nowych opon, których osnowa zawiera elementy metalowe, normy określone w § 1 podwyższa się o 40%.

§ 3. Norma przebiegu opony po bieżnikowaniu wynosi 40% normy określonej w § 1.

§  4.

1. Norma przebiegu opony obowiązuje niezależnie od warunków użytkowania (eksploatacji ) pojazdu.

2. W razie stałego użytkowania opon w wyjątkowo trudnych warunkach jazd terenowych lub na placach budowy normy przebiegu tych opon mogą być przez użytkownika pojazdu obniżone w miarę konieczności, lecz najwyżej o 20%, za zgodą właściwego do spraw komunikacji organu prezydium wojewódzkiej rady narodowej (rady narodowej miasta wyłączonego z województwa).

3. Dla pojazdów stale eksploatowanych na terenie zamkniętym, należącym do określonej jednostki, i nie poruszających się po drogach publicznych, normy przebiegu ogumienia ustala jednostka nadrzędna, zawiadamiając o tym równocześnie właściwy do spraw komunikacji organ prezydium wojewódzkiej rady narodowej (rady narodowej miasta wyłączonego z województwa) właściwej ze względu na siedzibę jednostki eksploatującej.

4. Wyjątkowe normy przebiegu opon, stale używanych na pojazdach używanych do wywozu drewna z wyrębów leśnych, ustala w razie potrzeby Minister Komunikacji na wniosek Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego.

ZAŁĄCZNIK  Nr 2

INSTRUKCJA O PRZECHOWYWANIU, UŻYTKOWANIU, NAPRAWIE I EWIDENCJI OGUMIENIA POJAZDÓW DROGOWYCH

Wskazówki wstępne.

§  1.

1. Opony i dętki wszelkich ogumionych pojazdów drogowych (mechanicznych, konnych i rowerów) wymagają starannego i umiejętnego przechowywania, gdyż w przeciwnym razie mogą utracić swą wartość użytkową będąc na składzie. Tam samo użytkowanie ogumienia wymaga skrupulatnego stosowania się do przepisów. Odnosi się to zwłaszcza do pojazdów mechanicznych, jeśli mają być osiągnięte obowiązujące normy przebiegu opon samochodów oraz ciągników drogowych i przyczep używanych w transporcie drogowym. Podkreślić należy, że bezpieczeństwo i wydajność transportu zależą od umiejętnego obchodzenia się z ogumieniem. Oszczędność w zużyciu ogumienia w dużym stopniu decyduje o kosztach eksploatacji, jak również przyczynia się do zmniejszenia importu surowców, potrzebnych do fabrykacji opon i dętek, bądź importu gotowego ogumienia.

2. Do ogumienia rowerowego i używanego w trakcji konnej mają zastosowanie ust. 1, § 2, § 4 ust. 1, § 6 ust. 1-4, § 9 ust. 4, § 10, § 11 i § 13 instrukcji.

Magazynowanie ogumienia.

§ 2. 3 Magazynowanie ogumienia powinno odbywać się zgodnie z Polską Normą PN-59/C-94099. Wyroby gumowe. Wytyczne przechowywania i konserwacji (Monitor Polski z 1960 r. Nr 27, poz. 130).

§ 3. Przy wymianie opon na nowe pożądana jest równoczesna wymiana opon na wszystkich kołach pojazdu, gdyż ważną jest rzeczą, aby stan bieżników na wszystkich kołach był jednakowy, albowiem to zapewnia jednakową średnicę zewnętrzną kół ogumionych. O ile taka wymiana nie byłaby możliwa, należy wymieniać równocześnie:

1) opony na kołach przednich;

2) opony na wszystkich kołach tylnych jednej osi.

Szczególnie ważną rzeczą jest, aby średnice zewnętrzne kół bliźniaczych były jednakowe. W tym celu zaleca się pomiar obwodu kół w samym środku bieżnika przy pomocy taśmy z podziałką milimetrową lub przy pomocy sznurka. Oczywiście, że ciśnienie w oponach kół bliźniaczych powinno być jednakowe. W razie braku dwu zupełnie jednakowych opon dla kół bliźniaczych koło ogumione zewnętrzne powinno posiadać większą średnicę od koła wewnętrznego, a to ze względu na kształt poprzecznego profilu drogi (wypukłość drogi). Przy wymianie opon zużytych na inne używane należy dobierać opony jednakowego typu, o jednakowej rzeźbie i możliwie o jednakowym zużyciu bieżnika. Nie wolno używać równocześnie na kołach jednej osi opon różnych rodzajów i typów (nie należy używać na kołach jednej osi opon o różnych rzeźbach bieżnika).

Techniczna obsługa ogumienia.

§ 4. 4

1. Miejsca postoju wszelkich pojazdów ogumionych powinny być czysto utrzymane. Zwłaszcza niedopuszczalne jest ustawianie tych pojazdów na miejscach zanieczyszczonych produktami naftowymi, wszelkimi tłuszczami i kwasami. Zaleca się posypywanie czystym suchym piaskiem miejsc postoju, jeśli utrzymanie ich w zupełnej czystości jest utrudnione. Podczas postoju pojazdów należy dbać, aby na koła ogumione nie kapały paliwa napędowe płynne lub olej.

2. W większych jednostkach transportu samochodowego (posiadających około 10 pojazdów ogumionych lub więcej) zaleca się urządzenie specjalnego stanowiska roboczego dla technicznej obsługi ogumienia. Stanowisko takie powinno posiadać pompę do opon ze sprężarką lub przewód sprężonego powietrza z odpowiednią końcówką do pompowania opon, ciśnieniomierz dokładnie wypróbowany i sprawdzany raz na tydzień przez porównanie z innym ciśnieniomierzem co do prawdziwości wskazań, wreszcie komplet narzędzi do montowania opon.

3. 5 Przegląd techniczny ogumienia polega na:

1) oczyszczeniu opon i wyjęciu przedmiotów, które uwięzły w bieżniku lub między oponami bliźniaczymi;

2) sprawdzeniu ciśnienia (po ostygnięciu opon);

3) sprawdzeniu stanu bieżnika i boków opon;

4) sprawdzeniu odstępu między kołami bliźniaczymi;

5) sprawdzeniu odstępów między oponami i błotnikami lub nadwoziem (w samochodach ciężarowych);

6) sprawdzeniu zbieżności rozchylenia kół kierowanych oraz luzów w układzie kierowniczym (aby uniknąć zdzierania bieżników);

7) statycznym sprawdzeniu wyważenia kół ogumionych.

W razie stwierdzenia niewielkich uszkodzeń ogumienia należy naprawić je w miarę możności natychmiast, jeśli to jest zgodne z warunkami gwarancji udzielonej przez dostawcę. Przy większych uszkodzeniach należy zgłosić ogumienie do wykonania naprawy bądź do wycofania go z eksploatacji Oponę należy wycofać z eksploatacji w trakcji mechanicznej, niezależnie od wykonanego przez nią przebiegu, jeżeli przy przeglądzie technicznym (pkt 3) stwierdzono starcie bieżnika w tym stopniu, że na szczycie opony przestaje być widoczny wzór (rzeźba) bieżnika lub gdy na oponie posiadającej bieżnik z podkładem gumy kolorowej ukażą się plamy w kolorze podkładu.

4. Oponę przeznaczoną do bieżnikowania lub do trakcji wolnobieżnej należy wycofać z trakcji szybkobieżnej, niezależnie od wykonanego przez nią przebiegu, jeżeli stwierdzono, że jej zużycie osiągnęło granicę określoną warunkami technicznymi obowiązującymi przy zdawaniu opon do bieżnikowania.

5. Opony nie objęte przepisem ust. 4 należy wycofać z eksploatacji niezależnie od wykonanego przez nie przebiegu, jeżeli stwierdzono zużycie bieżnika w tym stopniu, że na szczycie opony przestaje być widoczny wzór (rzeźba) bieżnika, lub gdy na oponie posiadającej bieżnik z podkładem gumy kolorowej ukażą się plamy w kolorze podkładu.

6. Dla ułatwienia kierowcy kontroli ciśnienia w oponach należy ponad oponami samochodów, ciągników i przyczep oznaczyć przepisowe ciśnienie w atmosferach. Cyfry wysokości 10-15 mm powinny być namalowane trwałą farbą o kolorze dobrze widocznym na tle. (Przepis ten nie dotyczy samochodów reprezentacyjnych ani pojazdów konnych i rowerów).

7. Niezależnie od przeglądów ogumienia (ust. 3) sprawdzenie ciśnienia w oponach powinno być wykonywane przy pomocy ciśnieniomierza, znajdującego się w posiadaniu kierowcy, codziennie przed wyjazdem pojazdu do pracy. Sprawdzanie ciśnienia bez użycia ciśnieniomierza jest niemożliwe, a zatem bezcelowe. Po powrocie z pracy i ostygnięciu opon kierowca powinien ponownie sprawdzić ciśnienie. Znaczny spadek ciśnienia wskazuje na konieczność przeprowadzenia przeglądu opony i dętki. Małą różnicę ciśnienia należy wyrównać przez dopompowanie. Wszelkie zaworki dętek powinny być zaopatrzone w kapturki; nie należy zatykać zaworków kołkiem, korkiem itp. Postój pojazdu bez powietrza w oponach jest niedozwolony. Pojazdy ogumione wycofane z pracy na więcej niż 7 dni powinny być ustawiane na kobyłkach, tak aby opony kół nie dotykały ziemi.

8. Podczas jazdy po głębokim śniegu lub w razie gołoledzi należy używać łańcuchów przeciwślizgowych. Łańcuchy te powinny odpowiadać wymiarowi opony. Przy zakładaniu należy dbać, aby łańcuchy były dobrze naciągnięte, gdyż łańcuchy zbyt luźne niszczą opony. Przed nałożeniem łańcuchów należy wypuścić trochę powietrza, a po założeniu i spięciu na właściwy wymiar dopompować oponę do przepisowego ciśnienia.

Obowiązki kierowcy podczas pracy pojazdu.

§  5.

1. Do obowiązków kierowcy przed wyjazdem należy:

1) sprawdzić, czy pojazd ma te same opony, jakie zapisane są w książce pojazdu mechanicznego łącznie z kołem zapasowym;

2) sprawdzić zewnętrznie stan opon;

3) sprawdzić ciśnienie w oponach (§ 4 ust. 5);

4) sprawdzić, czy na zaworkach dętek znajdują się kapturki;

5) sprawdzić umocowanie koła zapasowego;

6) sprawdzić, czy dętki zapasowe są opakowane i dobrze zabezpieczone przed uszkodzeniem w czasie jazdy;

7) sprawdzić, czy pojazd wyposażony jest w narzędzia potrzebne do zmiany koła (podnośnik i klucz do kół), do montowania opon (łyżki) i do naprawy dętek w drodze (łatki, klej i zapasowe kapturki).

2. Do obowiązków kierowcy podczas jazdy należy:

1) ruszać i zatrzymywać się łagodnie, by nie dopuścić do poślizgu kół, szczególnie ruszać bardzo łagodnie w czasie mrozu, aby uniknąć uszkodzenia opon, które mogą być przymarznięte; po dłuższym postoju w czasie mrozu podsypać piasku lub popiołu pod koła, aby uniknąć poślizgu, dla uniknięcia przymarzania opon na długich postojach podkładać pod koła deski lub słomę;

2) nie stosować zbyt dużej szybkości, szczególnie w trudnych warunkach drogowych, ruchowych lub atmosferycznych;

3) zmniejszać szybkość na zakrętach, ponieważ nadmierna szybkość na zakrętach może spowodować katastrofę wskutek wyrwania opony z obręczy;

4) jechać bardzo wolno (najwyżej 20 km na godzinę) na drodze uszkodzonej, wyboistej lub bardzo nierównej, unikać jazdy w koleinach dróg gruntowych, aby nie dopuścić do uszkodzenia i nierównomiernego zużywania opon;

5) zwalniać zawczasu przed skrzyżowaniami dróg, sygnałami ulicznymi, zamkniętymi przejazdami lub sygnałami kolejowymi i innymi przeszkodami na drodze, aby uniknąć gwałtownego hamowania;

6) nie dopuszczać do poślizgu kół (np. w razie gdy pojazd ugrzęźnie w miękkim terenie);

7) jadąc wymijać większe a zwłaszcza ostre przedmioty leżące na drodze, a w zimie unikać przejeżdżania przez zamarznięte kałuże, aby uniknąć uszkodzenia opon;

8) nie najeżdżać na krawężniki chodników;

9) nie dopuszczać do jazdy na oponach bez powietrza nawet na najkrótszych odcinkach drogi, ponieważ jazda bez powietrza może spowodować przecięcie osnowy, którego nie da się naprawić;

10) zatrzymać pojazd natychmiast, jeśli ciągnie on w bok, co utrudnia kierowanie, i sprawdzić ciśnienie w oponach;

11) sprawdzać na postojach, gdy opony ostygną - ciśnienie przy użyciu ciśnieniomierza (sprawdzanie bez ciśnieniomierza jest bezcelowe), ponieważ jazda na oponach ze zbyt małym lub wysokim ciśnieniem powoduje ich szybkie zniszczenie;

12) w dni upalne na długich odcinkach drogi, gdy opony nagrzewają się i ciśnienie w nich wzrasta, zatrzymać pojazd co pewien czas i ustawić go w cieniu dla ochłodzenia opon; przed ponownym ruszeniem sprawdzić ciśnienie; nie wypuszczać powietrza z nagrzanych opon celem obniżenia w nich ciśnienia;

13) unikać pozostawiania pojazdu w słońcu podczas dłuższego postoju, jeśli wyszukanie miejsca zacienionego jest możliwe;

14) obejrzeć na każdym postoju opony i wyjąć obce przedmioty z rzeźby bieżnika oraz z pomiędzy kół bliźniaczych; w razie zauważenia uszkodzenia opony wymienić koło na zapasowe;

15) dbać o to, aby pojazdy ciężarowe nie jeździły z opuszczonymi burtami skrzyni ładunkowej, ponieważ mogą one uszkodzić opony;

16) uważać, aby ładunek był równomiernie rozłożony na całej powierzchni ładunkowej celem niedopuszczenia do jednostronnego przeciążania opon (uważać zwłaszcza przy mechanicznym naładunku ładunków nasypywanych);

17) wymienić w razie przebicia dętki koło na zapasowe; w razie ponownego przebicia dętki oponę zdemontować i dętkę wymienić na zapasową lub naprawić;

18) nie nakładać bez koniecznej potrzeby łańcuchów przeciwślizgowych na koła.

3. Do obowiązków kierowcy po zakończeniu pracy pojazdu należy:

1) pojazd ustawić na suchym i czystym miejscu (unikać miejsc zanieczyszczonych olejami i smarami), w ogrzewanym garażu zachować odległość pojazdu co najmniej 1 m od grzejnika lub pieca;

2) zbadać ciśnienie i stan opon i o zauważonych uszkodzeniach zawiadomić niezwłocznie kierownictwo jednostki;

3) oddać dętki naprawione w drodze do wulkanizacji;

4) zdjąć wszystkie opony i dętki w razie postoju dłuższego niż 20 dni i zdać je na przechowanie do magazynu, a pojazd ustawić na kobyłkach.

Zakładanie i zdejmowanie (montowanie) opon z dętkami.

§  6.

1. Zakładanie opon powinno odbywać się przy pomocy narzędzi przeznaczonych do tego celu (łyżki i dźwignie). Opony należy zakładać na czystym pomoście lub stole. Należy unikać montowania opon na ziemi lub brudnej podłodze. Na drogę należy zaopatrzyć się w worek lub kawałek brezentu dla podłożenia przy montowaniu opony. Opony, dętki i taśmy ochronne, przeznaczone do zakładania, powinny być czyste i suche. Przed zakładaniem opon dętki i taśmy ochronne oraz wnętrza opon należy posypać cienką warstwą talku, wcierając go na całej powierzchni. Nadmiar talku należy usunąć i użyć go powtórnie.

2. Podczas montowania ogumienia należy uważać na prawidłowe położenie zaworu dętki w stosunku do obręczy koła i nie dopuszczać do skośnego ustawienia.

3. Koła i ich obręcze, obrzeża zdejmowane i pierścienie powinny mieć swój prawidłowy kształt bez żadnych uszkodzeń i wygięć, wyrobionych otworów do śrub mocujących koła, zadziorów i rdzy. Dla ochrony przed rdzą obrzeża i pierścienie należy pomalować.

4. Koło zapasowe powinno być dobrze umocowane. Nie wolno wozić koła zapasowego w skrzyni samochodu ciężarowego.

5. Rozmontowywanie opon dużych wymiarów zaleca się wykonywać przy użyciu klatki ochronnej na koło, zabezpieczającej zatrudnionego pracownika.

Nośność (dopuszczalne obciążenie) opon i przepisowe ciśnienie.

§  7.

1. Zużycie ogumienia należy do najpoważniejszych kosztów utrzymania pojazdów. Przebieg wykonany przez oponę aż do jej zużycia zależy nie tylko od jej jakości, ale przede wszystkim od umiejętności i staranności w użytkowaniu. Oprócz stosowania się do przepisów, dotyczących magazynowania i użytkowania ogumienia, należy dbać o zastosowanie opony do tej pracy, do jakiej jest ona przeznaczona. Należy zatem stosować opony:

1) zgodnie z warunkami pracy pojazdu, tzn. do jazdy w terenie - opony terenowe, do pracy pojazdu w wyjątkowo trudnych warunkach - opony wzmocnione, a do pracy pojazdu w przeciętnych lub łatwych warunkach - opony zwykłe;

2) 6 zgodnie z ich nośnością (dopuszczalnymi obciążeniami) określoną w Polskich Normach, a w razie nieobjęcia określonego rodzaju opon tymi normami – zgodnie z danymi fabrycznymi.

2. 7 Wykonanie norm przebiegu opon jest możliwe tylko przy stosowaniu właściwych opon do określonych warunków pracy, przy nieprzeciążaniu opon ponad ich nośność oraz przy zachowaniu przepisowego ciśnienia. Za wysokie lub za niskie ciśnienie nie tylko jest zawsze przyczyną przedwczesnego zużycia opony, lecz wpływa również ujemnie na bezpieczeństwo jazdy.

Badanie, klasyfikowanie i reklamowanie ogumienia. Nie należy w szczególności stosować opon bieżnikowanych na kołach przednich.

§  8.

1. Badanie i klasyfikowanie ogumienia należy wykonywać w myśl obowiązujących przepisów.

2. W razie ustalenia wady fabrycznej jako przyczyny uszkodzenia opony w czasie trwania gwarancji udzielonej przez dostawcę należy zgłosić reklamację do dostawcy.

3. 8 Reklamację należy zgłaszać u tego dostawcy, który oponę dostarczył. Jeżeli dostawcą jest Centrala Techniczno-Handlowa "Motozbyt", to reklamację przyjmuje właściwa terenowo jednostka podległa tej centrali.

4. Tryb postępowania przy reklamacji ustala dostawca, u którego w chwili odbioru należy zasięgnąć informacji o sposobie załatwiania reklamacji.

Naprawy ogumienia w drodze.

§  9.

1. Naprawa opon i dętek powinna być przeprowadzana w garażu przez specjalistę lub w warsztacie naprawy ogumienia, gdyż tylko w ten sposób można zapewnić właściwą jakość naprawy. Dla uniknięcia konieczności napraw w drodze każdy samochód powinien być wyposażony w kompletne, ogumione koło zapasowe oraz w parę zdatnych do użytku i sprawdzonych na szczelność dętek. Naprawę ogumienia w drodze należy uważać za zło konieczne, po pierwsze dlatego, że nie wykonuje jej specjalista, po drugie - naprawy takie wykonuje się w nieodpowiednich warunkach i bez odpowiednich urządzeń. Naprawa ogumienia w drodze powinna zapewnić kierowcy możność dojechania do garażu lub do miejsca, gdzie będzie można wykonać właściwą co do jakości naprawę. Należy pamiętać, że uszkodzenia ogumienia są jedną z głównych przyczyn przestojów samochodów w drodze oraz że nawet najdrobniejsze uszkodzenie nie naprawione we właściwym czasie może być powodem całkowitego zniszczenia ogumienia.

2. W celu umożliwienia wykonania napraw w drodze każdy pojazd samochodowy powinien być wyposażony w:

1) dwa mankiety o wymiarach około 350 × 250 mm, wykonane z osnowy starej, zużytej opony i przeznaczone do tymczasowej naprawy opony przy jej przebiciu lub rozerwaniu;

2) kawałek ścisłej tkaniny nagumowanej z jednej strony, o wymiarze około 200 × 120 mm, przeznaczony do naklejania z wewnętrznej strony opony w przypadku jej przebicia lub rozdarcia;

3) pudełko łatek na gorąco oraz imadełko do nich, 10 łatek wulkanizacyjnych, wykonanych ze starej dętki, z tego 5 prostokątnych o wymiarach 150 × 100 mm i 5 okrągłych o średnicy 75 mm;

4) 200 g kleju do gumy i pędzel do kleju;

5) 150 g talku do talkowania przyklejanych łatek;

6) szczotkę drucianą i papier ścierny do czyszczenia gumy w miejscach nakładania łatek;

7) rolkę do wygładzania i dociskania łatek w czasie ich przyklejania;

8) ostry nóż i krzywe nożyczki typu chirurgicznego;

9) zapasowe kapturki do zaworów.

Ponadto każdy pojazd samochodowy powinien być wyposażony w pompę do pompowania powietrza.

3. W otwory powstałe wskutek uszkodzenia opony przenikają w czasie jazdy wilgoć, piasek i ewentualnie inne zanieczyszczenia, które w czasie pracy opony w szybkim czasie powodują uszkodzenie (rozwarstwienie) osnowy i osłabiają wytrzymałość nici, dlatego też oponę uszkodzoną należy natychmiast naprawić, jeśli posiadane środki dają możność wykonania naprawy. Należy pamiętać, że naprawa opon w drodze jest jedynie naprawą prowizoryczną i że natychmiast po powrocie do garażu należy oddać oponę do właściwej naprawy przez specjalistę. Naprawy większych uszkodzeń przeprowadza się przy pomocy mankietów, których głównym zadaniem jest zabezpieczenie dętki od uszkodzeń w dalszej jeździe oraz zapobieganie wybrzuszaniu się dętki w otworze powstałym wskutek uszkodzenia. Przed przystąpieniem do założenia mankietu należy oponę zdjąć z obręczy, oczyścić z zewnątrz i wewnątrz z brudu i kurzu oraz wysuszyć miejsce uszkodzone, jeśli jest wilgotne. Zakładając mankiet należy:

1) oczyścić przy pomocy szczotki drucianej lub papieru ściernego wewnętrzną stronę opony dookoła miejsca uszkodzenia, tak aby stała się szorstka, po czym przy pomocy miękkiej szczotki lub suchej szmatki usunąć pył, powstały przy oczyszczaniu;

2) oczyszczoną w ten sposób wewnętrzną powierzchnię opony posmarować dwukrotnie klejem; po każdym posmarowaniu klej powinien przeschnąć; czas potrzebny do wyschnięcia kleju wynosi 15-20 minut w dni pogodne, słoneczne i suche oraz 30-45 minut w dni wilgotne i pochmurne;

3) krawędzie mankietu ściąć ukośnie (zukosować) przy pomocy ostrego noża, gdyż w przeciwnym razie będą podczas jazdy przecinać dętki;

4) posmarować mankiet klejem tylko z jednej strony; mankiet smaruje się klejem tylko jeden raz; po posmarowaniu klej powinien przeschnąć; czas schnięcia kleju jak wyżej;

5) unikać suszenia na słońcu lub na wietrze posmarowanych klejem opon i mankietów, gdyż promienie słoneczne i wiatr obniżają klejące własności kleju gumowego;

6) po wyschnięciu kleju w oponie i na mankiecie nałożyć mankiet powierzchnią posmarowaną klejem na wewnętrzną powierzchnię opony na miejsce uszkodzone, po czym mocno i dokładnie wywalcować go przy pomocy metalowej rolki; walcować należy od środka mankietu do jego skraju;

7) posypać talkiem powierzchnię przyklejonego mankietu i wcierać w nią talk, pamiętając o usunięciu jego nadmiaru przed założeniem opony na obręcz.

Opony naprawione w wyżej podany sposób należy natychmiast po powrocie do garażu oddać do trwałej naprawy w warsztacie. Naprawę przy pomocy mankietu należy traktować jako prowizoryczną i tymczasową, ponieważ przy pracy i nagrzaniu się opony mankiet stosunkowo szybko odklei się od osnowy opony i spowoduje przetarcie dętki. Należy również pamiętać, że założenie mankietu powoduje niezrównoważenie opony, co zwiększa zużycie części samochodu.

4. Uszkodzoną dętkę należy wymienić na zapasową, a w razie jej braku - naprawić. Uszkodzone dętki można naprawiać przy pomocy łatek gumowych wulkanizowanych, przyklejanych na zimno, lub przy pomocy łatek przyklejanych na gorąco. W razie naprawy na zimno należy:

1) wyjąć dętkę z opony, dokładnie oczyścić ją z brudu i kurzu i w razie potrzeby wysuszyć;

2) ustalić miejsce uszkodzenia;

3) jeżeli miejsce uszkodzenia posiada poszarpane krawędzie, należy je obciąć przy pomocy ostrego stalowego noża; nóż należy maczać często w wodzie, co w znacznym stopniu ułatwia cięcie gumy; miejscu wyciętemu w dętce należy nadać kształt okrągły lub owalny;

4) dobrać łatkę pod względem wielkości i kształtu do miejsca uszkodzonego; odpowiedni kształt nadaje się łatwo przy pomocy nożyczek; łatka powinna być okrągła lub owalna; w żadnym razie łatka nie może mieć wyraźnych kątów;

5) oczyścić i nadać szorstkość powierzchni dętki dookoła miejsca uszkodzenia i powierzchni łatki przy pomocy szczotki drucianej i papieru ściernego, po czym usunąć pył gumowy czystą szczotką włosianą i przetrzeć benzyną; miejsc oczyszczonych nie wolno dotykać rękami, jak również należy strzec je przed zanieczyszczeniem;

6) przygotowane w ten sposób powierzchnie dętki i łatki dwukrotnie posmarować klejem do gumy, rozprowadzając go równomiernie cienką warstwą przy pomocy miękkiego włosianego pędzla; po każdym nasmarowaniu należy miejsce nasmarowane przesuszyć, strzegąc je przed zanieczyszczeniem, jak również przed słońcem i wiatrem; nie wolno sprawdzać wyschnięcia kleju przez dotykanie rękami; wyschnięcie kleju rozpoznać można z wyglądu zewnętrznego oraz przez zniknięcie zapachu benzyny; czas potrzebny do wyschnięcia kleju wynosi 15-20 minut w dni pogodne i suche, a w dni wilgotne i pochmurne - dwukrotnie więcej; nie należy kłaść kleju zbyt grubą warstwą, ponieważ obniża to trwałość przyklejenia łatki;

7) po sprawdzeniu, że po drugim posmarowaniu klej dostatecznie wysechł (nie czuć zapachu benzyny), należy przyłożyć łatkę i dokładnie docisnąć ją do dętki przy pomocy rolki, po czym nałożoną łatkę i miejsca przyległe należy dokładnie natalkować; po usunięciu nadmiaru talku można tak naprawioną dętkę wziąć do użytku; ponieważ klej do gumy nie zawiera siarki i przy nagrzaniu mięknie, tracąc zdolność trzymania przyklejonej łatki, która przy dłuższych jazdach i nagrzaniu ogumienia, zwłaszcza w dni upalne, odkleja się (tzw. odparzenie łatki), należy ten sposób naprawy uważać za prowizoryczny i dętkę naprawioną na zimno po powrocie do garażu oddać do warsztatu do trwałej naprawy; w razie naprawy na gorąco należy wszelkie czynności przygotowawcze, jak oczyszczenie i przygotowanie miejsca uszkodzonego do naprawy, wykonać tak samo, jak podano w punkcie poprzednim przy naprawie na zimno, po czym należy:

a) zdjąć celofan z łatki i przyłożyć ją razem z miseczką do miejsca uszkodzonego, tak aby z każdej strony zachodziła 15-20 mm poza nie; jeżeli uszkodzenie jest większe i nie może być pokryte jedną łatką, należy użyć kilku łatek, tak aby zachodziły jedna na drugą,

b) miseczkę wraz z łatką docisnąć dokładnie przy pomocy imadełka,

c) przy pomocy noża wzruszyć kawałek masy wypełniającej miseczkę i podpalić ją; masa wypełniająca miseczkę jest tak obliczona, aby spalanie jej trwało 10-15 minut,

d) po wypaleniu masy i ostygnięciu miseczki odkręcić imadełko i zdjąć miseczkę, ostudzić całkowicie łatkę,

e) sprawdzić, czy łatka została dobrze zwulkanizowana; dobrze zwulkanizowana łatka powinna nie odstawać od dętki i dobrze się na niej trzymać, a przy naciśnięciu paznokciem lub tępą stroną noża wgniecenie powinno natychmiast po ustaniu nacisku zniknąć.

Naprawę dętek przy pomocy łatek na gorąco można uważać za naprawę trwałą.

Naprawy ogumienia we własnym warsztacie.

§  10.

1. Poważniejsze naprawy ogumienia wolno przeprowadzać w jednostce tylko wówczas, gdy posiada ona właściwie wyposażony warsztat wulkanizacyjny. W razie braku takiego warsztatu w jednostce ogumienie należy oddawać do naprawy w uspołecznionych (spółdzielczych) warsztatach naprawy ogumienia. Wszelkie naprawy przy pomocy prymitywnych urządzeń, jako nie dające gwarancji właściwego wykonania, są niedozwolone.

2. W zakres pracy warsztatu wulkanizacyjnego jednostki wchodzi naprawa uszkodzonych opon i dętek, na co składają się następujące czynności:

1) przyjęcie do naprawy i ostateczne ustalenie, czy opona nadaje się do naprawy; opony nie nadające się do naprawy należy przekazać na złom, a przy oponach nadających się do naprawy - oznaczyć miejsce uszkodzone i określić rodzaj potrzebnej naprawy;

2) oczyszczenie, umycie i wysuszenie opony;

3) wycięcie uszkodzonych odcinków;

4) szorstkowanie gumy w tych miejscach, gdzie mają być nałożone łaty;

5) smarowanie klejem wulkanizującym się i suszenie po nasmarowaniu;

6) nałożenie łat lub wypełnienie wyciętych odcisków;

7) wulkanizacja;

8) wykończenie i kontrola wykonania naprawy;

9) przyjęcie dętki do naprawy i ostateczne ustalenie, czy dętka nadaje się do naprawy; dętki nie nadające się do naprawy należy przekazać na złom, a nadające się do naprawy podzielić według rodzaju wymaganej naprawy na: dętki z przebiciami niewidocznymi, dętki z uszkodzeniami widocznymi, dętki z uszkodzonymi zaworami i dętki rozerwane na dużej przestrzeni wymagające naprawy na styk;

10) zdjęcie łatek przyklejonych na zimno i odstających łatek przywulkanizowanych;

11) oczyszczenie, umycie i wysuszenie dętki;

12) oznaczenie miejsc uszkodzonych i określenie potrzebnej naprawy;

13) wycięcie miejsc uszkodzonych, o ile tego wymaga naprawa;

14) szorstkowanie gumy w miejscach, gdzie mają być nałożone łaty;

15) smarowanie klejem wulkanizującym się i suszenie;

16) nałożenie łat lub wypełnienie styków;

17) wulkanizacja;

18) wykończenie i kontrola wykonania naprawy.

Odbiór ogumienia z naprawy.

§  11.

1. Odbiór ogumienia z naprawy należy przeprowadzać bardzo szczegółowo, tak aby nie dopuścić do eksploatacji ogumienia niewłaściwie naprawionego, gdyż spowodowałoby to jego szybkie zniszczenie. Przy odbiorze ogumienia z naprawy należy je dokładnie obejrzeć i zbadać przez dotyk. Oględziny zewnętrzne mają na celu wykrycie ewentualnych niedokładności naprawy, jak: porowatość, niedowulkanizowanie lub przewulkanizowanie, odklejanie się łat oraz złe wykończenie naprawy, jak również sprawdzenie, czy wszystkie uszkodzenia są naprawione. Badanie przez dotyk ma na celu wykrycie takich niedokładności naprawy, jak: wzdęcia, fałdy i zgrubienia.

2. Opony naprawione powinny odpowiadać następującym warunkom:

1) wszystkie uszkodzenia powinny być naprawione;

2) wewnątrz opony nie powinno być wzdęć, śladów odklejenia się łat, fałd, zgrubień, nie zebranych krawędzi łat i innych nierówności, powodujących przecieranie dętki w czasie jazdy;

3) na stronie zewnętrznej opony, tak na bieżniku, jak i na bokach, nie powinno być ani zgrubień, ani wklęśnięć zmieniających zewnętrzne wymiary opony;

4) kształt obrzeża nie może być zmieniony; w razie naprawy obrzeża dopuszczalne jest jego zgrubienie najwyżej o 2 mm, pod warunkiem że średnica wewnętrzna opony zostanie zachowana;

5) miejsca naprawione muszą być dobrze sprasowane, nie powinny odklejać się i nie mogą być porowate; na powierzchni poszczególnych łat są dopuszczalne wgłębienia i porowatości o powierzchni do 20 mm² i głębokości do 2 mm, w ilości nie większej niż dwa takie defekty na 1 decymetr kwadratowy łaty;

6) jeżeli rzeźba bieżnika zużyta jest nie więcej niż około 60%, to miejsca naprawione na bieżniku powinny posiadać taką samą rzeźbę jak bieżnik;

7) miejsca naprawione nie mogą być przewulkanizowane ani nie dowulkanizowane. Twardość gumy prawidłowo zwulkanizowanej, mierzona przy pomocy twardościomierza Shore'a, powinna wynosić 55-65. Guma nie dowulkanizowana ma twardość poniżej 55, a przewulkanizowana - powyżej 65. W przypadku braku twardościomierza stopień zwulkanizowania można sprawdzić naciskając na gumę paznokciem lub tępą stroną noża. O ile guma jest dobrze zwulkanizowana, wklęśnięcie spowodowane przez nacisk zniknie natychmiast po ustaniu nacisku. O ile guma jest nie dowulkanizowana, ślad pozostanie.

3. Dętki otrzymane z naprawy powinny odpowiadać następującym warunkom:

1) guma w miejscach naprawionych powinna być elastyczna, bez pęcherzy i porowatości, a łata należycie zwulkanizowana z dętką; twardość gumy, łat i stopień ich wulkanizacji powinny być takie jak całość dętki;

2) łaty muszą być dobrze dopasowane, a krawędzie ich w miejscu łączenia się z dętką nie mogą mieć zgrubień, lecz muszą być zebrane i dobrze zeszlifowane;

3) uszkodzenia do 30 mm muszą być naprawiane gumą surową, a powyżej 30 mm mogą być naprawiane gumą ze starej dętki;

4) zawór dętki powinien posiadać nie uszkodzony gwint i nie uszkodzoną podkładkę.

Ewidencja opon.

§  12.

1. 9 Dla każdej opony nowej lub bieżnikowanej należy prowadzić oddzielną kartę ewidencyjną według wzoru (SM-108), stanowiącego załącznik nr 1 do instrukcji. Zapisy w karcie ewidencyjnej opony należy prowadzić bieżąco. Karta ewidencyjna każdej opony (również i opony zapasowej) towarzyszy jej, jeśli zachodzi potrzeba przekazania opony innej jednostce.

2. Zapisy w karcie ewidencyjnej opony świadczą o wykonanym przebiegu opony (również i opony zapasowej). Nie wolno obliczać przebiegu opon przez dzielenie przebiegu pojazdu przez ilość opon wchodzących w wyposażenie pojazdu.

3. Zapisy przebiegu opon należy opierać na danych z karty drogowej pojazdu oraz na danych otrzymywanych od kierowcy i uwzględniających obieg koła zapasowego (kół zapasowych).

4. Karta ewidencyjna ogumienia składa się z dwóch części:

1) z nagłówka oddzielonego od reszty karty grubą czarną linią i zawierającego cechy charakterystyczne opony; nagłówek wypełnia magazyn przy zakładaniu karty wpisując:

a) w rubryce "wymiar" - wymiar danej opony,

b) w rubryce "rodzaj - typ" - oznaczenie: opona zwykła, wzmocniona, terenowa,

c) w rubryce "marka" - markę fabryczną opony,

d) w rubryce "nr fabryczny" - numer fabryczny opony,

e) w rubryce "zakup - przyjęcie" - w odpowiednich podrubrykach datę, rodzaj i numer dowodu przyjęcia,

f) w rubryce "jednostka służbowa" - odciskając pieczątkę podłużną bądź wypisując odręcznie nazwę jednostki;

w następnych rubrykach należy wpisać cenę opony nowej lub bieżnikowanej i obowiązującą normę przebiegu; jeśli opona jest używana, należy wpisać cenę zakupu i normę przebiegu obowiązującą dla takiej samej opony nowej; w przypadku zakupu (przyjęcia) używanej opony bieżnikowanej należy wpisać cenę zakupu i normę przebiegu obowiązującą dla takiej samej opony bieżnikowanej nie używanej;

2) z części drugiej (pod grubą czarną linią), obejmującej trzy kolumny, których rubryki podzielone są poziomo na rubrykę A i rubrykę B; rubrykę A wypełnia się z chwilą przydziału opony na pojazd (również jako zapasowej); rubrykę B wypełnia się z chwilą zdjęcia opony z pojazdu bądź z chwilą przerwy w użytkowaniu opony (przełożenia na zapas koła będącego w użytkowaniu).

5. W rubryce A w pierwszej kolumnie z chwilą przydziału opony na pojazd lub z chwilą przełożenia koła nie pracującego (zapasowego) na miejsce użytkowania (do eksploatacji) należy wpisać datę, ewentualnie nr dowodu przychodowego lub rozchodowego (w razie przydziału opony); w drugiej kolumnie należy wpisać nr rejestracyjny pojazdu, stan licznika pojazdu przy wydaniu (zamianie koła), ilość km przebiegu od początku użytkowania; jeśli opona jest nowa (lub po bieżnikowaniu), wpisuje się cyfrę "0"; w trzeciej kolumnie należy wpisać markę, typ i rodzaj pojazdu oraz nazwisko kierowcy.

6. W rubryce B w pierwszej kolumnie należy wpisać dane z chwilą zakończenia lub przerwy w użytkowaniu opony, a mianowicie: datę i ewentualnie nr protokołu klasyfikacyjnego; w drugiej kolumnie należy wpisać przyczynę zakończenia lub przerwy w użytkowaniu (np. oddanie do magazynu lub przełożenie koła na zapas), stan licznika pojazdu z chwilą zakończenia lub przerwy w użytkowaniu, ilość km przebiegu; w trzeciej kolumnie należy wpisać dane dotyczące zwrotu, a jeśli opona była naprawiana - charakter naprawy i koszt naprawy (z wyjątkiem bieżnikowania).

7. Z chwilą zakwalifikowania i odesłania opony do bieżnikowania (protektorowania) należy w rubryce "B" wpisać datę i numer dowodu, za którym opona została przekazana, i podsumować całkowity przebieg opony od początku eksploatacji. Karta ewidencyjna zostaje w aktach magazynu.

8. 10 Z chwilą gdy oponę zakwalifikowano i odesłano do zbiornicy przemysłowych surowców wtórnych, po podsumowaniu całkowitego przebiegu opony należy wpisać w rubryce "B" datę i numer protokołu klasyfikacyjnego orzekającego przekazanie do zbiornicy oraz datę i numer dowodu, za którym przekazano do zbiornicy. Dowód przekazania opon do zbiornicy powinien zawierać specyfikację zdawanego ogumienia (wzór - załącznik nr 2 do instrukcji). Specyfikację sporządza się w 2 egzemplarzach, przy czym jeden egzemplarz pozostaje dla przekazującego, drugi zaś doręczany jest zbiornicy przemysłowych surowców wtórnych przyjmującej ogumienie.

Odpowiedzialność za przestrzeganie przepisów instrukcji.

§  13.

1. Kierownicy jednostek transportowych są odpowiedzialni za przestrzeganie i kontrolowanie całokształtu gospodarki ogumieniem i jego eksploatacji, określonych niniejszą instrukcją. W szczególności są oni odpowiedzialni za zaznajomienie pracowników z przepisami niniejszej instrukcji.

2. Każdy kierowca jest odpowiedzialny za przestrzeganie prawidłowego użytkowania ogumienia zgodnie z przepisami niniejszej instrukcji. Kierowca powinien dołożyć wszelkich starań, aby osiągnąć jak największe przebiegi na powierzonym mu do eksploatacji ogumieniu, przy jednoczesnym zachowaniu go w stanie nadającym się do bieżnikowania. Osiągnięcie i przekroczenie normy przebiegu opony zależy przede wszystkim od kierowcy. Każdy kierowca powinien pamiętać, że oszczędzając ogumienie przynosi Państwu oszczędności w dziedzinie surowców importowanych.

3. Pracownicy służby technicznej, którzy przeprowadzają naprawy ogumienia, są odpowiedzialni za właściwą jakościowo naprawę. Powinni oni pamiętać, że naprawa przeprowadzona właściwie i na czas przedłuża przebieg ogumienia.

4. Magazynierzy są odpowiedzialni za właściwe, zgodne z niniejszą instrukcją, magazynowanie ogumienia. Powinni oni pamiętać, że ogumienie niewłaściwie magazynowane może ulec obniżeniu wartości użytkowej lub nawet całkowitemu zniszczeniu.

5. Pracownicy administracyjni, prowadzący gospodarkę ogumieniem, są odpowiedzialni za właściwe prowadzenie ewidencji związanej z tą gospodarką.

6. Winni nieprzestrzegania przepisów niniejszej instrukcji będą pociągani do odpowiedzialności określonej obowiązującymi przepisami.

ZAŁĄCZNIK  Nr 1 ¹¹

..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Niniejsza treść dostępna jest wyłącznie w wersji pierwotnej treści w formacie PDF.

..................................................

ZAŁĄCZNIK  Nr 2 ¹²

SPECYFIKACJA

..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Niniejsza treść dostępna jest wyłącznie w wersji pierwotnej treści w formacie PDF.

..................................................

¹ § 2 zmieniony przez § 1 pkt 1 zarządzenia z dnia 28 lipca 1958 r. (M.P.58.65.387) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 27 sierpnia 1958 r.

² Załącznik nr 1:

-zmieniony przez § 1 pkt 2 zarządzenia z dnia 28 lipca 1958 r. (M.P.58.65.387) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 27 sierpnia 1958 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 1 zarządzenia z dnia 6 kwietnia 1963 r. (M.P.63.36.177) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 2 maja 1963 r.

³ Załącznik nr 2 § 2 zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. a) zarządzenia z dnia 6 kwietnia 1963 r. (M.P.63.36.177) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 2 maja 1963 r.

⁴ Załącznik nr 2 § 4 zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. b) i c) zarządzenia z dnia 6 kwietnia 1963 r. (M.P.63.36.177) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 2 maja 1963 r.

⁵ Załącznik nr 2 § 4 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 3 lit. a) zarządzenia z dnia 28 lipca 1958 r. (M.P.58.65.387) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 27 sierpnia 1958 r.

⁶ Załącznik nr 2 § 7 ust. 1 pkt 2 zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. d) zarządzenia z dnia 6 kwietnia 1963 r. (M.P.63.36.177) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 2 maja 1963 r.

⁷ Załącznik nr 2 § 7 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. e) zarządzenia z dnia 6 kwietnia 1963 r. (M.P.63.36.177) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 2 maja 1963 r.

⁸ Załącznik nr 2 § 8 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. f) zarządzenia z dnia 6 kwietnia 1963 r. (M.P.63.36.177) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 2 maja 1963 r.

⁹ Załącznik nr 2 § 12 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. g) zarządzenia z dnia 6 kwietnia 1963 r. (M.P.63.36.177) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 2 maja 1963 r.

¹⁰ Załącznik nr 2 § 12 ust. 8 zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. h) zarządzenia z dnia 6 kwietnia 1963 r. (M.P.63.36.177) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 2 maja 1963 r.

¹¹ Załącznik nr 1 według numeracji ustalonej przez § 1 pkt 4 zarządzenia z dnia 6 kwietnia 1963 r. (M.P.63.36.177) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 2 maja 1963 r.

¹² Załącznik nr 2 według numeracji ustalonej przez § 1 pkt 4 zarządzenia z dnia 6 kwietnia 1963 r. (M.P.63.36.177) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 2 maja 1963 r.