Dział 2 - Zasady szczegółowe i tryb rozliczeń. - Rozliczenia z budżetem centralnym z tytułu zysków i strat niektórych przedsiębiorstw, zjednoczeń i ministerstw w roku 1959.

Monitor Polski

M.P.1959.38.172

Akt utracił moc

Wersja od: 1 stycznia 1959 r.

DZIAŁ  II.

Zasady szczegółowe i tryb rozliczeń.

Rozdział  1.

Rozliczenie zysków i terminy wpłat.

§ 7. Planowany zysk dzieli się na:

1) fundusz zakładowy przedsiębiorstw;

2) fundusz rozwoju przedsiębiorstw;

3) fundusz rezerwowy zjednoczeń, a jeżeli przedsiębiorstwo bezpośrednio podlega ministrowi - na fundusz rezerwowy ministerstwa;

4) wpłatę z zysku do budżetu w wysokości zysku planowanego, pomniejszonego o odpisy z zysku, o których mowa w pkt 1-3.

§  8.

1. Przy rozliczeniach okresowych wpłatę z zysku stanowi taka cześć zysku wykazanego w sprawozdaniu finansowym, jaka wynika z zastosowania do zysku osiągniętego, pomniejszonego o odpisy na fundusz zakładowy (§ 12 pkt 1) rocznego planowanego procentu wpłat z zysku (§ 1 ust. 1 pkt 5 i § 4 ust. 5).

2. Przepis powyższy stosuje się odpowiednio przy dokonywaniu odpisów na fundusz rozwoju i fundusz rezerwowy zjednoczenia.

§  9.

1. Przy rozliczeniach ostatecznych przedsiębiorstw odpisy na fundusze rozwoju i rezerwowy dokonywane są w takich procentach od zysku wykazanego w sprawozdaniu finansowym, pomniejszonego o odpisy na fundusz zakładowy (§ 12 pkt 2) oraz skorygowanego zgodnie z przepisami § 7 uchwały, jakie ustalone zostały w zatwierdzonych rocznych zadaniach planowanych. Wysokość tych odpisów podlega jednak degresywnemu zmniejszeniu stosownie do tabeli, stanowiącej załącznik do uchwały, jeżeli zysk wykazany w sprawozdaniu finansowym, pomniejszony i skorygowany w powyższy sposób, przekracza zysk planowany, pomniejszony o planowany odpis na fundusz zakładowy. Kwota zysku pozostała po uwzględnieniu odpisów na fundusz zakładowy oraz odpisów na fundusze rozwoju i rezerwowy oraz po wyłączeniu zysku nieprawidłowego i niezależnego podlega odpowiedniemu przelaniu na rachunek rozliczeń zjednoczenia lub ministerstwa.

2. Zysk nieprawidłowy oraz niezależny przedsiębiorstwo przelewa według zasad ustalonych w odrębnym zarządzeniu Ministra Finansów.

3. Odpisy na fundusz rozwoju oraz na fundusz rezerwowy w przypadkach, gdy podlegają one degresywnemu zmniejszeniu (ust. 1), należy ustalać w taki sposób, aby odpisy od zysku wykazanego w sprawozdaniu finansowym, nie były niższe od odpisów, jakieby przysługiwały, gdyby osiągnięto polepszenie wyników w najwyższej wysokości, przewidziane w granicach poprzedniego stopnia skali, podanej w tabeli stanowiącej załącznik do uchwały.

§  10.

1. Przy rozliczeniach ostatecznych zjednoczeń i ministerstw odpisy na fundusze rozwoju i rezerwowy dokonywane są od zysku wykazanego w zbiorczym sprawozdaniu finansowym, pomniejszonego o odpisy na fundusz zakładowy (§ 12 pkt 2) oraz o sumę zysków nieprawidłowych i niezależnych podległych przedsiębiorstw zgodnie z przepisami § 7 uchwały. Kwoty odpisów na fundusze rozwoju i rezerwowy ustala się w takich procentach od zysku pomniejszonego, jakie wynikają ze stosunku ustalonych w zatwierdzonych rocznych zadaniach planowanych odpisów na fundusz rozwoju oraz na fundusz rezerwowy do zysku pomniejszonego o fundusz zakładowy. Kwota zysku, pozostała po uwzględnieniu odpisów na fundusz zakładowy oraz fundusze rozwoju i rezerwowy oraz po wyłączeniu zysku nieprawidłowego i niezależnego (§ 9 ust. 2), podlega przelewowi przez zjednoczenie na rachunek rozliczeń ministerstwa, a przez ministerstwo - do budżetu.

2. Ustaloną w trybie ust. 1 wpłatę z zysku powiększa się o sumę wpłat jednostek podległych z tytułu nieprawidłowego i niezależnego zysku (§ 9 ust. 2) oraz o sumę kwot degresywnego zmniejszenia odpisów na fundusze rozwoju i rezerwowy (§ 9 ust. 1).

3. Kwoty niezależnego i nieprawidłowego zysku przelewane są przez przedsiębiorstwa, zjednoczenia i ministerstwa odrębnie od pozostały wpłat z zysku.

§ 11. Jeżeli w planowanym podziale zysku nie przewidziano wpłaty z zysku, natomiast z rozliczenia ostatecznego wynika, że osiągnięto zysk wyższy od planowanego, należną wpłatę z zysku stanowi 60% zysku ponadplanowego, pomniejszonego o dodatkowe odpisy na fundusz zakładowy; udzielone dotacje podmiotowe na fundusze rozwoju i rezerwowy do wysokości planu nie podlegają zwrotowi. Pozostałe 40% zysku ponadplanowego przeznacza się na fundusz rozwoju przedsiębiorstwa.

§ 12. Odpisy na fundusz zakładowy uwzględniane są:

1) przy rozliczeniach okresowych - w wysokości kwot przelanych na specjalny rachunek bankowy,

2) przy rozliczeniach ostatecznych - w wysokości kwot należnych po zatwierdzeniu podziału zysku.

§  13.

1. Część zysku podlegająca wpłacie do budżetu (na rachunek rozliczeń jednostki nadrzędnej) powinna być przelewana w okresach miesięcznych i rocznych przez:

1) przedsiębiorstwa na rachunek rozliczeń zjednoczenia oraz przez przedsiębiorstwa podległe bezpośrednio ministrowi na rachunek rozliczeń ministerstwa - w ciągu 2 dni od terminu ustalonego do składania jednostce nadrzędnej sprawozdań finansowych,

2) zjednoczenia na rachunek rozliczeń ministerstwa - w ciągu 5 dni od terminu ustalonego do składania ministerstwu sprawozdań finansowych,

3) ministerstwa na rzecz budżetu - w ciągu 3 dni od terminu składania Ministerstwu Finansów sprawozdań finansowych.

2. Dopłaty z tytułu wpłat z zysku, wynikające ze sprawdzonych w trybie § 24 rozliczeń okresowych, powinny być dokonane w ciągu 5 dni od daty otrzymania sprawdzonego rozliczenia, a wynikające z rozliczeń ostatecznych - w ciągu 10 dni od daty zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego.

3. Nadpłacone kwoty wpłat z zysku, ustalone na podstawie rozliczeń okresowych i ostatecznych, podlegają zaliczeniu na poczet wpłat okresu następnego lub też zwrotowi w terminie 5 dni od daty otrzymania odpowiedniego wniosku.

§  14.

1. Przy przelewaniu wpłat z zysku należy przesyłać zawiadomienia według wzoru ustalonego w załączniku nr 1 jednostkom wymienionym w tym wzorze.

2. Przy przelewaniu wpłat na poczet ostatecznego rozliczenia z zysku (§§ 9 i 10) w razie wystąpienia wpłat z tytułu nieprawidłowego i niezależnego zysku należy przesyłać dodatkowe zawiadomienie również według wzoru ustalonego w załączniku nr 1.

Rozdział  2.

Rozliczenie strat, dotacji podmiotowych i terminy przelewów.

§  15.

1. Dotacje podmiotowe na pokrycie strat oraz dotacje podmiotowe na fundusze rozwoju i rezerwowy przelewane są co miesiąc w zasadzie w kwotach odpowiadających ¹/₁₂ części dotacji planowanych, zatwierdzonych w rocznych zadaniach planowanych, dotacje zaś podmiotowe na fundusz zakładowy przedsiębiorstwa w wysokości określonej w § 20 ust. 1.

2. Ministerstwa oraz zjednoczenia mogą udzielać dotacji w kwotach większych lub mniejszych bądź wstrzymać udzielanie dotacji, jeżeli uzasadnia to stan finansowy bądź wymaga tego sezonowość produkcji i zbytu lub nierównomierny w ciągu roku wzrost środków obrotowych jednostek rozliczających się. W zależności od wykonania planu sprzedaży produkcji lub usług mogą ulec proporcjonalnemu podwyższeniu lub zmniejszeniu dotacje na pokrycie strat. Podwyższenie dotacji ponad planowaną kwotę roczną może nastąpić jedynie w ramach funduszu rezerwowego zjednoczenia, po uwzględnieniu kształtowania się faktycznych wyników przedsiębiorstw. Dotacje z budżetu dla ministerstw mogą być udzielane w trybie obowiązujących przepisów budżetowych.

§ 16. Dotacje, o których mowa w § 15, powinny być przelewane przez:

1) ministerstwo na rzecz zjednoczeń i przedsiębiorstw podległych bezpośrednio ministrowi:

a) dotacje na pokrycie strat oraz na fundusze rozwoju i rezerwowy - do dnia 2 każdego miesiąca bądź w ciągu 5 dni od daty otrzymania na ten cel środków,

b) dotacje na fundusz zakładowy - w terminie 2 dni po zatwierdzeniu kwartalnych odpisów na ten fundusz,

2) zjednoczenie na rzecz podległych przedsiębiorstw:

a) dotacje na pokrycie strat oraz na fundusz rozwoju - do dnia 5 każdego miesiąca bądź w ciągu 5 dni od daty otrzymania środków na ten cel,

b) dotacje na fundusz zakładowy - w terminie 5 dni po zatwierdzeniu kwartalnych odpisów na ten fundusz.

§ 17. Rozliczenie z otrzymanych dotacji następuje w terminach określonych w § 13 ust. 1 i 2.

§  18.

1. Przy rozliczeniach okresowych podlegają rozliczeniu jedynie dotacje na pokrycie strat oraz dotacje na fundusz zakładowy. Dotacje podmiotowe na fundusz rezerwowy i rozwoju przyjmuje się w wysokości przekazanej zgodnie z § 15.

2. Jeżeli strata wykazana w miesięcznym sprawozdaniu finansowym jest niższa od dotacji przypadającej za dany okres zgodnie z § 15, należną dotację na pokrycie strat ustala się w wysokości faktycznie poniesionej straty.

3. Nadpłacone kwoty dotacji na pokrycie strat po uwzględnieniu dodatkowych odpisów na fundusz zakładowy podlegają zwrotowi w terminach określonych w § 13 ust. 1 i 2 lub zaliczeniu na poczet dotacji okresu następnego.

4. Jeżeli strata wykazana w miesięcznym sprawozdaniu finansowym jest wyższa od dotacji przypadającej za dany okres zgodnie z § 15, dodatkowa dotacja na pokrycie ponadplanowych i nie planowanych strat może być przyznana przez ministerstwo lub zjednoczenie w ciągu roku, z uwzględnieniem kształtowania się faktycznych wyników, z części dotacji nie wykorzystanych przez inne przedsiębiorstwa lub zjednoczenia, a w ich braku - z funduszu rezerwowego zjednoczenia lub środków ministerstwa, o których mowa w § 29 ust. 4, po przeprowadzeniu szczegółowej analizy przyczyn powstania strat i ustaleniu środków zmierzających do ich usunięcia.

5. Jeżeli zamiast straty w miesięcznym sprawozdaniu finansowym wykazany zostanie zysk, wówczas osiągnięty zysk po odliczeniu dodatkowych odpisów od zysku nie planowanego na fundusz zakładowy (§ 20 ust. 1) podlega odprowadzeniu na rzecz budżetu bądź jednostki nadrzędnej. Przepisy ust. 3 dotyczące dotacji na pokrycie strat mają odpowiednie zastosowanie.

§  19.

1. Po upływie roku sprawozdawczego przedsiębiorstwo rozlicza się ze zjednoczeniem z tytułu dotacji podmiotowych na pokrycie strat, na fundusz zakładowy oraz na fundusz rozwoju. Rozliczenia zjednoczeń z ministerstwami oraz ministerstwa z budżetem następują tylko w tych przypadkach, gdy zamiast straty wykazany zostanie zysk.

2. Wykazane w rocznych sprawozdaniach finansowych wyniki (strata lub zysk) podlegają skorygowaniu zgodnie z § 10 ust. 4 uchwały.

3. Jeżeli przy rozliczeniu strata jest mniejsza od straty planowanej, nadmiernie udzielona dotacja na pokrycie strat, po uwzględnieniu dodatkowych odpisów na fundusz zakładowy, podlega zwrotowi z uwzględnieniem przepisu § 10 ust. 3 uchwały. Dotacje podmiotowe na fundusz rozwoju i fundusz rezerwowy przyjmuje się w wysokości przekazanej zgodnie z § 15 łącznie z dodatkowymi odpisami, przewidzianymi w § 10 ust. 3 uchwały.

4. Jeżeli przy rozliczeniu zamiast straty wystąpi zysk, wówczas zysk nie planowany po odliczeniu dodatkowych odpisów na fundusz zakładowy podlega w wysokości 60% odprowadzeniu na rzecz budżetu, pozostałe zaś 40% zysku wpływa na fundusz rozwoju przedsiębiorstwa. Udzielona przedsiębiorstwom dotacja na straty podlega zwrotowi na rachunek rozliczeń zjednoczenia w wysokości 60%. Do dotacji podmiotowych na fundusz rozwoju i fundusz rezerwowy mają zastosowanie przepisy ust. 3.

5. Jeżeli przy rozliczeniu wystąpi strata wyższa od straty planowanej, dodatkowa dotacja na pokrycie straty nie planowanej może być przyznana na zasadach i w trybie przewidzianych w § 18 ust. 4 bądź w trybie obowiązujących przepisów budżetowych.

6. Pozostałe po upływie roku na rachunkach rozliczeń zjednoczeń nie wykorzystane dotacje przeznacza się na fundusz rezerwowy tych zjednoczeń, natomiast dotacje niewykorzystane przez ministerstwa do końca roku rozliczeniowego należy przelać do budżetu bądź - za zgodą Ministerstwa Finansów - na rachunek, o którym mowa w § 29 ust. 4, jeżeli zostanie otwarty.

§  20.

1. Odpisy na fundusz zakładowy uwzględnia się:

1) przy rozliczeniach okresowych - w wysokości wykazanej w sprawozdaniach finansowych,

2) przy rozliczeniach ostatecznych - w wysokości kwot należnych po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego.

2. Przy rozliczeniach rocznych odpisy na fundusz rozwoju przedsiębiorstwa, w przypadkach przewidzianych w § 10 ust. 3 uchwały, oblicza się zgodnie z przepisami § 9 ust. 3.

3. Kwoty, o które nieprawidłowo polepszono wyniki (§ 10 ust. 4 uchwały), podlegają odprowadzeniu na zasadach określonych w § 9 ust. 2.

Rozdział  3.

Przepisy szczególne dla niektórych resortów.

§  21.

1. W Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego przedsiębiorstwa wielozakładowe dokonują rozliczeń za podległe zakłady, działające według zasad pełnego wewnętrznego rozrachunku gospodarczego.

2. W Ministerstwie Przemysłu Spożywczego i Skupu przedsiębiorstwa podległe Centrali Przemysłu Zbożowo-Młynarskiego "PZZ" oraz Centrali Przemysłu Mięsnego dokonują rozliczeń za pośrednictwem zjednoczeń wojewódzkich (okręgowych) lub wojewódzkich przedsiębiorstw wielozakładowych.

3. W Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego przedsiębiorstwa wielozakładowe (rejony przemysłu leśnego i zarządy lasów państwowych) dokonują rozliczeń za podległe zakłady działające według zasad pełnego wewnętrznego rozrachunku gospodarczego.

4. W Ministerstwie Komunikacji przedsiębiorstwa wielozakładowe (zarządy okręgowe "PKS") dokonują rozliczeń za podległe zakłady działające według zasad pełnego wewnętrznego rozrachunku gospodarczego.

5. Wymienione w ust. 1-4 przedsiębiorstwa wielozakładowe oraz zjednoczenia wojewódzkie (niższe szczeble zarządu) rozliczają się według zasad i trybu przewidzianych dla zjednoczeń i prowadzą we właściwych terenowo oddziałach banków rachunki pod nazwą "Rachunek rozliczeń z tytułu wpłat i zysku oraz dotacji podmiotowych".

6. W razie występowania niższego szczebla zarządu:

1) część zysku podlegająca wpłacie na rzecz zjednoczenia powinna być przelewana w okresach miesięcznych i rocznych przez przedsiębiorstwa wielozakładowe oraz zjednoczenia wojewódzkie w ciągu 3 dni od terminu ustalonego do składania zjednoczeniom zbiorczych sprawozdań finansowych;

2) dotacje podmiotowe na pokrycie strat oraz dotacje podmiotowe na fundusze rozwoju i rezerwowy w zakresie przewidzianym w niniejszym zarządzeniu powinny być przelewane przez przedsiębiorstwa wielozakładowe oraz zjednoczenia wojewódzkie na rzecz podległych zakładów, działających według zasad pełnego wewnętrznego rozrachunku gospodarczego i przedsiębiorstw - do dnia 8 każdego miesiąca bądź w ciągu 5 dni od daty otrzymania środków na ten cel.

§  22.

1. Ministerstwo Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych oraz podległe mu jednostki dokonują rozliczeń za okresy kwartalne (rozliczenia okresowe) i okres roczny (rozliczenia ostateczne).

2. W miesiącach nie kończących kwartału jednostki wymienione w ust. 1 dokonują zaliczkowych wpłat miesięcznych na poczet rozliczeń kwartalnych według zasad i trybu ustalonych dla rozliczeń okresowych.

3. Przedsiębiorstwa budowlano-montażowe i przedsiębiorstwa świadczące usługi na rzecz przedsiębiorstw budowlano-montażowych oraz ich jednostki nadrzędne dokonają rozliczeń okresowych (kwartalnych) i rocznych (ostatecznych) oraz zaliczkowych wpłat miesięcznych na podstawie sprawozdań finansowych oraz zatwierdzonych rocznych zadań finansowych, obejmujących okres roku gospodarczego od dnia 1 kwietnia do dnia 31 marca roku następnego.

4. Ministerstwo Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych dla celów rozliczenia z budżetem dokonuje odrębnego ustalenia wpłat:

1) za jednostki rozliczające się według roku kalendarzowego,

2) za jednostki rozliczające się według roku gospodarczego.

5. Jednostki, o których mowa w ust. 4 pkt 2, rozliczają się za rok budżetowy 1959:

1) na podstawie wyników wykazanych w rocznym sprawozdaniu finansowym na dzień 31 marca 1959 r., pomniejszonych o wyniki na dzień 31 grudnia 1958 r.; należną wpłatę z zysku ustala się w wysokości różnicy między kwotą przypadającą z rozliczenia roku gospodarczego a kwotą wpłat z zysku, należną na podstawie wyników na dzień 31 grudnia 1958 r., oraz

2) na podstawie wyników wykazanych w sprawozdaniu finansowym na dzień 31 grudnia 1959 r.

Jednostki powyższe dokonują odpowiednio rozliczeń okresowych na podstawie wskaźników dotyczących właściwych okresów gospodarczych.

§  23.

1. W Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego Naczelny Zarząd Lasów Państwowych i Centralny Zarząd Leśnej Produkcji Niedrzewnej oraz jednostki podległe dokonują rozliczań za okresy kwartalne (rozliczenia okresowe) i za okres roczny (rozliczenia ostateczne).

2. Naczelny Zarząd Lasów Państwowych dokonuje rozliczeń według zasad i trybu ustalonych dla zjednoczeń.

3. Naczelny Zarząd Lasów Państwowych oraz jednostki podległe dokonują rozliczeń na podstawie sprawozdań finansowych oraz zatwierdzonych rocznych zadań planowanych, obejmujących okres roku gospodarczego od dnia 1 października do dnia 30 września następnego roku.

4. Jednostki wymienione w ust. 3 dokonują rozliczeń okresowych na podstawie zysku przyjętego w wysokości szacunkowej przez zastosowanie rocznego planowanego wskaźnika rentowności do sprzedaży produkcji lub usług, pomniejszonej o podatek obrotowy, oraz na podstawie zatwierdzonych rocznych zadań planowanych.

Rozdział  4.

Sprawozdawczość i kontrola.

§  24.

1. Ministerstwa przedstawiają Ministerstwu Finansów, zjednoczenia i przedsiębiorstwa podległe bezpośrednio ministrom - ministerstwom, a przedsiębiorstwa - zjednoczeniom rozliczenia okresowe według wzoru stanowiącego załącznik nr 2, a rozliczenia ostateczne - przedsiębiorstwa według wzoru nr 3 oraz ministerstwa i zjednoczenia według wzoru nr 4. Rozliczenia okresowe przedstawiane są w terminie przewidzianym do składania sprawozdania finansowego. Rozliczenia ostateczne przedstawiane są:

1) wstępnie w terminie przewidzianym do składania sprawozdania finansowego,

2) ponownie po zweryfikowaniu zysku i zatwierdzeniu sprawozdania finansowego.

2. Rozliczenia, o których mowa w ust. 1, powinny być sprawdzone w ciągu 5 dni od daty ich otrzymania.

3. Jeżeli w terminach przewidzianych do złożenia sprawozdań finansowych jednostki nadrzędne nie otrzymały sprawozdań finansowych od wszystkich jednostek podległych, powinny przy sporządzaniu rozliczeń zarówno okresowych, jak i ostatecznych oprzeć się w odniesieniu do jednostek, które nie złożyły sprawozdań, na danych ostatniego sprawozdania finansowego, uzupełniając okres brakujący danymi planowanymi. W tych przypadkach rozliczenia traktuje się jako wstępne, a rozliczenia właściwe przeprowadza się po sporządzeniu pełnego sprawozdania finansowego.

§  25.

1. W razie niedokonania przez zjednoczenia lub przedsiębiorstwa podległe bezpośrednio ministrowi wpłat na rzecz ministerstwa w terminach ustalonych zarządzeniem, bank dokona przelewu odpowiedniej kwoty na rzecz ministerstwa na podstawie zlecenia wystawionego przez ministerstwo lub organ finansowy.

2. Przepisy ust. 1 mają odpowiednie zastosowanie w razie niedokonania wpłat przez przedsiębiorstwa na rachunek rozliczeń zjednoczenia.

§  26.

1. Przedsiębiorstwa, które nie uiszczą w terminach ustalonych w zarządzeniu należnych wpłat na rachunek rozliczeń zjednoczenia, przekazują na rachunek dochodów budżetowych właściwego organu finansowego odsetki za zwłokę w wysokości 0,05% za każdy dzień zwłoki.

2. Ministerstwo może wstrzymać przekazanie należnych dotacji zjednoczeniom oraz przedsiębiorstwom podległym bezpośrednio ministrowi, a zjednoczenia - podległym im przedsiębiorstwom, które nie składają rozliczeń i nie dokonują wpłat w obowiązujących terminach.

§  27.

1. Ministerstwo Finansów i właściwe organy finansowe sprawują nadzór nad przebiegiem rozliczeń ministerstw, zjednoczeń i przedsiębiorstw na podstawie otrzymywanych od nich odpisów rocznych zadań planowanych, zawiadomień o przelewach i rozliczeń okresowych oraz ostatecznych, jak również kontrolują prawidłowość rozliczeń. W razie stwierdzenia nieprawidłowości organy finansowe obowiązane są sprostować rozliczenia, zawiadamiając o tym ministerstwa lub jednostki nadrzędne.

2. Właściwym organem finansowym dla zjednoczenia jest wydział finansowy prezydium właściwej miejscowo wojewódzkiej rady narodowej (rady narodowej miasta wyłączonego z województwa), a dla przedsiębiorstw zarówno podległych bezpośrednio ministrom, jak i zjednoczeniom oraz zjednoczeń okręgowych (wojewódzkich) - wydział finansowy prezydium powiatowej rady narodowej (rady narodowej miasta stanowiącego powiat) bądź równorzędny organ administracji finansowej prezydium dzielnicowej rady narodowej miasta wyłączonego z województwa, na którego terenie znajduje się siedziba przedsiębiorstwa.