Szczegółowy zakres działania Ministra Pracy, Płac i Spraw Socjalnych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1972.28.201

Akt utracił moc

Wersja od: 20 lipca 1972 r.

ROZPORZĄDZENIE

RADY MINISTRÓW

z dnia 23 czerwca 1972 r.

w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Pracy, Płac i Spraw Socjalnych.

Na podstawie art. 4 ustawy z dnia 29 marca 1972 r. o utworzeniu urzędu Ministra Pracy, Płac i Spraw Socjalnych (Dz. U. Nr 11, poz. 80) zarządza się, co następuje:

§ 1. Minister Pracy, Płac i Spraw Socjalnych jest naczelnym organem administracji państwowej w dziedzinie zatrudnienia i wykorzystania zasobów siły roboczej, płac, świadczeń socjalnych, organizacji i normowania pracy, prawa pracy, warunków pracy i warunków socjalnych załóg, ubezpieczeń społecznych oraz zaopatrzeń emerytalnych i rentowych.

§ 2. Do zakresu działania Ministra Pracy, Płac i Spraw Socjalnych należą sprawy:

1. w dziedzinie zatrudnienia:

1) wnioskowania w zakresie środków ekonomicznego i społecznego oddziaływania, zapewniających racjonalne rozmieszczenie i wykorzystanie zasobów siły roboczej,

2) oceny stanu i przyrostu zasobów siły roboczej oraz przedkładania w tym zakresie odpowiednich wniosków do planów,

3) współudziału przy opracowaniu analiz i ocen procesów społeczno-demograficznych oraz ich wpływu na politykę zatrudnienia,

4) ustalania zasad dopływu pracowników do zakładów pracy, ze szczególnym uwzględnieniem absolwentów i młodzieży oraz międzygałęziowych i międzyregionalnych przemieszczeń pracowników,

5) aktywizacji lokalnych rezerw siły roboczej (w szczególności kobiet), a także dysponowania w porozumieniu z Komisją Planowania przy Radzie Ministrów funduszem interwencyjnym i funduszem na organizowanie dodatkowych tanich miejsc pracy, oraz przedstawiania propozycji w sprawie rozdziału funduszy przeznaczonych na aktywizację gospodarczą,

6) programowania optymalnych struktur zatrudnienia, w tym ludności zawodowo czynnej, i przedstawiania w tym zakresie odpowiednich wniosków do planów,

7) zatrudniania osób:

- o ograniczonej zdolności do pracy,

- z marginalnych zasobów siły roboczej,

8) koordynacji w zakresie metod doboru, wykorzystania oraz dokształcania i doskonalenia kadr dla potrzeb gospodarki narodowej,

9) określania i doskonalenia ogólnych zasad i metod oceny kadr, tworzenia rezerw kadrowych, polityki awansowej i wyróżnień pracowników,

10) określania metod i techniki pracy kadrowej oraz doskonalenia służb zajmujących się sprawami pracowników (komórek kadrowych, szkoleniowych, zatrudnieniowo-płacowych, socjalnych),

11) wnioskowania w zakresie doskonalenia kadr dla całej gospodarki narodowej, z wyjątkiem kadr kierowniczych objętych szczególnym systemem szkolenia,

12) ocen i analiz efektywności zastosowanych metod doskonalenia kadr,

13) koordynacji w porozumieniu z Ministrem Oświaty i Wychowania w zakresie poradnictwa zawodowego dla młodzieży i osób poszukujących pracy;

2. w dziedzinie płac:

1) opracowywania ogólnych kierunków polityki płac i systemów wynagradzania, z uwzględnieniem problematyki płac minimalnych i najniższych, oraz ogólnych programów i projektów reform płac,

2) prowadzenia prac związanych z tworzeniem i zapewnieniem racjonalnych międzybranżowych i branżowych poziomów i proporcji wynagrodzeń poszczególnych grup pracowniczych oraz właściwego kształtowania wewnętrznej struktury płac,

3) opracowywania ogólnie obowiązujących taryfikatorów kwalifikacyjnych oraz ustalania siatek i stawek taryfowych - w ramach granicznych stawek płac ustalonych przez Radę Ministrów dla określonej grupy pracowników,

4) ustalania ramowych wytycznych w zakresie stosowania systemu taryfowego i form wynagradzania,

5) dysponowania określaną przez Radę Ministrów, w ramach centralnej rezerwy, rezerwą funduszu płac oraz dokonywania w ramach tej rezerwy, a także w ramach planu funduszu płac zmian w zakresie płac o nieznacznych skutkach finansowych, których przeprowadzenie jest uzasadnione pilnością potrzeb o charakterze społeczno-ekonomicznym,

6) programowania, opiniowania i wprowadzania ogólnych systemów zachęt materialnych i pozamaterialnych;

3. w dziedzinie ubezpieczeń społecznych, zaopatrzeń emerytalnych i rentowych oraz świadczeń i spraw socjalnych:

1) programowania w porozumieniu z Komisją Planowania przy Radzie Ministrów, a także wnioskowania w zakresie całokształtu świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia społecznego oraz zaopatrzeń emerytalnych i rentowych na rzecz pracowników i ich rodzin oraz innych grup ludności,

2) opracowywania projektów przepisów oraz wydawania przepisów wykonawczych dotyczących spraw, o których mowa w pkt 1, z wyłączeniem zaopatrzeń emerytalnych i rentowych należących do zakresu działania Ministrów: Komunikacji, Obrony Narodowej, Spraw Wewnętrznych oraz Sprawiedliwości,

3) wydawania wyjaśnień w zakresie stosowania przepisów w sprawach, o których mowa w pkt 1, z wyłączeniem spraw należących do zakresu działania ministrów wymienionych w pkt 2,

4) współdziałania z właściwymi ministrami w zakresie spraw określonych w pkt 2,

5) nadzoru nad realizacją przepisów, o których mowa w pkt 2, z wyłączeniem przepisów dotyczących spraw należących do zakresu działania ministrów wymienionych w pkt 2,

6) analizy orzecznictwa rad nadzorczych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz nadzoru nad działalnością rzecznika interesu publicznego,

7) programowania rozwoju świadczeń socjalnych i bytowych na rzecz pracowników i innych grup ludności, w szczególności ustalania zasad tworzenia funduszów socjalnych i mieszkaniowych, innych form działalności socjalnej oraz określania normatywów świadczeń socjalnych,

8) ustalania ogólnych zasad dotyczących przedsięwzięć resortów i administracji terenowej w zakresie ich działalności socjalnej i bytowej na rzecz pracowników i ich rodzin oraz ustalania zasad eksploatacji urządzeń socjalnych i bytowych,

9) analizy i oceny kształtowania się dochodów poszczególnych grup ludności, z uwzględnieniem zmian zachodzących w dochodach nominalnych, kosztach utrzymania i dochodach realnych,

10) ustalania generalnych założeń w zakresie zasad odpłatności za korzystanie z urządzeń socjalnych i bytowych,

11) programowania w porozumieniu z Komisją Planowania przy Radzie Ministrów, a także analizy w zakresie wykorzystania czasu wolnego od pracy;

4. w dziedzinie organizacji i warunków pracy:

1) upowszechniania najnowszych rozwiązań w zakresie naukowej organizacji pracy,

2) inicjowania i koordynowania prac związanych z normowaniem pracy, normatywami zatrudnienia, normowaniem obsad oraz upowszechnianiem jednolitych norm,

3) analizy gospodarowania czasem pracy,

4) koordynacji opracowań resortowych w zakresie nomenklatury zawodów,

5) opracowywania założeń i kierunków poprawy warunków pracy załóg,

6) nadzoru i kontroli stanu bezpieczeństwa i higieny pracy oraz określania kierunków właściwego wykorzystania środków przeznaczonych na bezpieczeństwo i higienę pracy,

7) ustalania ramowych zasad gospodarowania odzieżą ochronną, roboczą i sprzętem ochrony osobistej,

8) ustalania zasad przydziału umundurowania pracownikom,

9) opracowywania zasad i koordynacji w zakresie przyznawania świadczeń profilaktycznych z tytułu uciążliwych i szkodliwych dla zdrowia warunków pracy (urlopy profilaktyczne, skracanie czasu pracy, posiłki profilaktyczne),

10) opracowywania programów skracania czasu pracy i koordynowania ich realizacji;

5. w dziedzinie prawa pracy:

1) opracowywania projektów ogólnych założeń polityki w zakresie prawa pracy,

2) opracowywania projektów przepisów oraz wydawania przepisów wykonawczych dotyczących powszechnie obowiązujących norm prawa pracy,

3) wydawania wyjaśnień i wytycznych w zakresie stosowania powszechnie obowiązujących przepisów prawa pracy,

4) współdziałania z właściwymi ministrami w zakresie stosowania pragmatyk służbowych i innych odrębnych unormowań z dziedziny prawa pracy,

5) kontroli stosowania i przestrzegania przepisów ustawodawstwa pracy,

6) analizy i oceny działania powszechnie obowiązujących przepisów prawa pracy;

6. w dziedzinie spraw międzynarodowych:

1) organizowania współpracy z innymi państwami, w szczególności współpracy z organami do spraw pracy krajów członkowskich Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej, oraz Międzynarodową Organizacją Pracy,

2) nadzoru nad wykonywaniem podpisanych z upoważnienia Rady Państwa lub Rady Ministrów przez Ministra Pracy, Płac i Spraw Socjalnych międzynarodowych umów państwowych i rządowych oraz zawierania i realizacji umów resortowych w zakresie spraw socjalnych, a w szczególności w zakresie ubezpieczenia społecznego,

3) organizowania zatrudnienia pracowników polskich za granicą, z wyjątkiem pracowników zatrudnionych w organizacjach międzynarodowych i w służbie zagranicznej, oraz koordynowania działalności resortów w zakresie zatrudniania pracowników polskich za granicą w ramach realizacji umów gospodarczych,

4) organizowania praktyk i kursów zawodowych dla cudzoziemców na zasadach stypendialnych,

5) współdziałania z Ministrem Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki oraz z innymi zainteresowanymi ministrami w zakresie ustalania zasad polityki dokształcania i doskonalenia specjalistów polskich za granicą.

§ 3. Minister Pracy, Płac i Spraw Socjalnych sprawuje koordynację i kontrolę w dziedzinach objętych zakresem jego działania.

§ 4. Minister Pracy, Płac i Spraw Socjalnych:

1) wydaje w sprawach należących do jego właściwości zarządzenia, wytyczne, wyjaśnienia i instrukcje,

2) udziela wytycznych w sprawie zawierania układów zbiorowych pracy.

§ 5. Uzgodnienia z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych wymagają projekty:

1) branżowych zasad wynagradzania, obejmujących:

a) siatki taryfowe i tabele płac zasadniczych,

b) generalne założenia stosowania branżowych systemów wynagradzania,

c) formy rekompensat za pracę w trudnych, uciążliwych i szkodliwych dla zdrowia warunkach pracy,

d) ramowe zasady tworzenia i podziału premii i nagród wypłacanych poza planowym funduszem płac,

e) dodatki, dopłaty i świadczenia z tytułu pracy,

2) branżowych taryfikatorów kwalifikacyjnych oraz zasad ich zmian i uzupełnień,

3) ogólnobranżowych normatywów wyposażenia zakładów w urządzenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz w urządzenia socjalne i bytowe,

4) układów zbiorowych pracy, a także protokołów dodatkowych wprowadzających istotne zmiany w zakresie praw i obowiązków pracowników,

5) odrębnych unormowań z zakresu prawa pracy, ubezpieczeń społecznych, bezpieczeństwa i higieny pracy oraz spraw socjalnych dla niektórych grup pracowników.

§ 6. Opinii Ministra Pracy, Płac i Spraw Socjalnych wymagają:

1) projekty ogólnokrajowych bilansów zasobów ludzkich, planów wzrostu zatrudnienia w przekroju gałęziowo-branżowym, działowym, terytorialnym i kwalifikacyjnym,

2) rozmiary rekrutacji uczniów i studentów do poszczególnych typów szkół zawodowych i wyższych, sieć i profil tych szkół,

3) założenia i kierunki polityki lokalizacji inwestycji oraz lokalizacja zakładów o swobodnych warunkach lokalizacji - objętych planem centralnym - wpływających na zmiany liczby miejsc pracy,

4) ogólnokrajowe i branżowe plany zatrudnienia i przyrostu funduszu płac, w szczególności z punktu widzenia środków przeznaczonych na opłacanie przyrostu wydajności pracy, przeszeregowania, awanse,

5) projekty taryfikatorów kwalifikacyjnych dla zawodów występujących wyłącznie w jednym resorcie.

§  7.

1. Zadania wymienione w § 2 ust. 2 pkt 1 i 2 oraz ust. 3 pkt 7 Minister Pracy, Płac i Spraw Socjalnych wykonuje w porozumieniu z Przewodniczącym Komisji Planowania przy Radzie Ministrów.

2. Minister Pracy, Płac i Spraw Socjalnych przy wykonywaniu zadań współdziała:

1) z właściwymi ministrami, a w szczególności:

a) z Ministrem Finansów - przy ustalaniu zasad tworzenia funduszów socjalnych i mieszkaniowych, określaniu normatywów świadczeń socjalnych i bytowych oraz programowaniu ogólnych systemów zachęt materialnych,

b) z Ministrem Spraw Wewnętrznych - przy programowaniu prac nad perspektywicznym, kompleksowym, centralnym i terenowym systemem ewidencji ludności,

2) z Centralną Radą Związków Zawodowych:

a) przy opracowywaniu i wydawaniu przepisów i wyjaśnień o istotnym znaczeniu w sprawach zatrudnienia, płac, świadczeń, organizacji i normowania pracy, prawa pracy, warunków pracy i warunków socjalnych załóg, ubezpieczeń społecznych oraz zaopatrzeń emerytalnych i rentowych,

b) przy udzielaniu wytycznych w sprawie zawierania układów zbiorowych pracy,

3) z organizacjami społecznymi, których statutowa działalność wiąże się z jego zakresem działania, oraz udziela tym organizacjom pomocy dla realizacji ich zadań.

§ 8. Minister Pracy, Płac i Spraw Socjalnych opracowuje w porozumieniu z Przewodniczącym Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Prezesem Głównego Urzędu Statystycznego i Ministrem Finansów system ewidencji pracowników i dochodów z tytułu pracy oraz świadczeń, jak również współdziała w ustalaniu klasyfikacji i nomenklatur w tym zakresie.

§ 9. Minister Pracy, Płac i Spraw Socjalnych sprawuje nadzór nad działalnością organów prezydiów rad narodowych do spraw zatrudnienia w zakresie ustalonym ustawą o radach narodowych.

§ 10. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.