Rozdział 2 - Postępowanie wyjaśniające - Szczegółowy tryb prowadzenia mediacji, postępowania wyjaśniającego i postępowania dyscyplinarnego w sprawach odpowiedzialności dyscyplinarnej nauczycieli akademickich, a także sposób wykonywania kar dyscyplinarnych i ich zatarcia.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2022.1236

Akt obowiązujący

Wersja od: 10 czerwca 2022 r.

Rozdział  2

Postępowanie wyjaśniające

§  6. 

1. Rzecznik dyscyplinarny rozpoczyna prowadzenie sprawy:

1) na polecenie organu, który go powołał, albo

2) z urzędu, na podstawie zawiadomienia lub informacji.

2. Jeżeli zawiadomienie lub informacja dotyczą czynu osoby wymienionej w art. 277 ust. 3 ustawy, rektor, a w przypadku gdy dotyczą czynu rektora - osoba wyznaczona w uczelni do jego zastępowania, przekazuje to zawiadomienie lub informację ministrowi lub ministrowi nadzorującemu.

§  7. 

1. Zażalenie na postanowienie rektora o poleceniu rozpoczęcia prowadzenia sprawy, w przypadku gdy sprawa objęta postanowieniem dotyczy wyrażania przekonań religijnych, światopoglądowych lub filozoficznych, wnosi się do komisji przy ministrze za pośrednictwem rzecznika dyscyplinarnego, któremu zostało wydane polecenie rozpoczęcia prowadzenia sprawy, w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia. Rzecznik dyscyplinarny przekazuje zażalenie komisji przy ministrze w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia.

2. Przewodniczący komisji przy ministrze wyznacza skład orzekający, w tym przewodniczącego i sprawozdawcę, oraz protokolanta i kieruje zażalenie do rozpatrzenia na posiedzeniu niejawnym.

3. Z przebiegu posiedzenia niejawnego sporządza się protokół, który zawiera:

1) opis przebiegu posiedzenia;

2) informację o wydanych w toku posiedzenia postanowieniach składu orzekającego i zarządzeniach przewodniczącego składu orzekającego;

3) stwierdzenie innych okoliczności dotyczących przebiegu posiedzenia.

4. Protokół, o którym mowa w ust. 3, podpisują przewodniczący składu orzekającego i protokolant.

5. Postanowienie wydane po rozpatrzeniu zażalenia przez skład orzekający komisji przy ministrze zawiera:

1) nazwę komisji dyscyplinarnej;

2) tytuły profesora, stopnie naukowe, stopnie w zakresie sztuki albo tytuły zawodowe, imiona i nazwiska oraz stanowiska członków składu orzekającego i protokolanta;

3) datę i miejsce rozpoznania sprawy i wydania postanowienia;

4) tytuł profesora, stopień naukowy albo stopień w zakresie sztuki albo tytuł zawodowy, imiona i nazwisko oraz datę i miejsce urodzenia osoby, której czynu dotyczy zawiadomienie lub informacja;

5) rozstrzygnięcie wraz z przytoczeniem podstaw prawnych;

6) uzasadnienie;

7) pouczenie o trybie i terminie wniesienia zażalenia.

6. Sentencję i uzasadnienie postanowienia, o którym mowa w ust. 5, podpisują wszyscy członkowie składu orzekającego.

7. Postanowienie, o którym mowa w ust. 5, doręcza się rektorowi, rzecznikowi dyscyplinarnemu, zawiadamiającemu oraz osobie, której czynu dotyczy zawiadomienie lub informacja.

§  8. 

1. Wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia zażalenia, o którym mowa w § 7 ust. 1, składa wraz z zażaleniem osoba, której czynu dotyczy zawiadomienie lub informacja, w terminie 7 dni od dnia ustania przeszkody.

2. Skład orzekający komisji przy ministrze, na posiedzeniu niejawnym, przywraca termin do wniesienia zażalenia, jeżeli osoba, której czynu dotyczy zawiadomienie lub informacja, uprawdopodobni, że uchybienie nastąpiło wskutek niezawinionej przez nią przeszkody.

§  9. 

1. Przed wszczęciem postępowania wyjaśniającego rzecznik dyscyplinarny bada, czy zachodzą przesłanki określone w art. 294 ust. 3 i 4 ustawy oraz w odpowiednio stosowanym art. 17 § 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego (Dz. U. z 2021 r. poz. 534, 1023 i 2447 oraz z 2022 r. poz. 655 i 958), a w przypadku niezaistnienia tych przesłanek - czy jest to czyn stanowiący przewinienie dyscyplinarne mniejszej wagi, uzasadniający wystąpienie do rektora z wnioskiem o ukaranie karą, o której mowa w art. 276 ust. 1 pkt 1 ustawy.

2. W przypadku stwierdzenia okoliczności, o których mowa w ust. 1, rzecznik dyscyplinarny, odpowiednio:

1) wydaje postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania wyjaśniającego i przekazuje je, wraz z uzasadnieniem, organowi, który go powołał, do zatwierdzenia albo

2) występuje do rektora z wnioskiem o ukaranie karą, o której mowa w art. 276 ust. 1 pkt 1 ustawy.

§  10. 

1. Organ, który powołał rzecznika dyscyplinarnego, w terminie 21 dni od dnia otrzymania postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania wyjaśniającego, zatwierdza to postanowienie albo odmawia jego zatwierdzenia.

2. Organ, który powołał rzecznika dyscyplinarnego, przekazuje rzecznikowi dyscyplinarnemu:

1) zatwierdzone postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania wyjaśniającego albo

2) informację o odmowie zatwierdzenia postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania wyjaśniającego, wraz z uzasadnieniem.

3. W przypadku odmowy zatwierdzenia postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania wyjaśniającego organ, który powołał rzecznika dyscyplinarnego, poleca rozpoczęcie prowadzenia sprawy innemu rzecznikowi dyscyplinarnemu. Polecenie takie może być wydane tylko raz.

4. Brak stanowiska organu, który powołał rzecznika dyscyplinarnego, w przedmiocie zatwierdzenia postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania wyjaśniającego, w terminie określonym w ust. 1, jest równoznaczny z zatwierdzeniem tego postanowienia.

5. W przypadku, o którym mowa w ust. 4, rzecznik dyscyplinarny dokonuje adnotacji w aktach sprawy.

6. W przypadku nieuwzględnienia wniosku rzecznika dyscyplinarnego o nałożenie kary upomnienia rektor poleca rozpoczęcie prowadzenia sprawy innemu rzecznikowi dyscyplinarnemu. Polecenie takie może być wydane tylko raz.

§ 11. Zatwierdzone postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania wyjaśniającego rzecznik dyscyplinarny doręcza:

1) zawiadamiającemu;

2) pokrzywdzonemu;

3) osobie, której czynu dotyczy zawiadomienie lub informacja.

§  12. 

1. W przypadku niestwierdzenia okoliczności, o których mowa w § 9 ust. 1, rzecznik dyscyplinarny wydaje postanowienie o wszczęciu postępowania wyjaśniającego i doręcza je osobie, której czynu dotyczy postępowanie wyjaśniające, oraz zawiadamia o wszczęciu postępowania wyjaśniającego:

1) organ, który go powołał;

2) zawiadamiającego;

3) pokrzywdzonego.

2. W postanowieniu, o którym mowa w ust. 1, rzecznik dyscyplinarny zamieszcza pouczenie o uprawnieniach określonych w art. 286 ust. 2 ustawy i o okolicznościach, o których mowa w § 13 ust. 7.

§  13. 

1. Rzecznik dyscyplinarny w toku postępowania wyjaśniającego:

1) może przesłuchiwać świadków, zasięgać opinii biegłych oraz przeprowadzać, zabezpieczać i utrwalać inne dowody;

2) wzywa osobę, której czynu dotyczy postępowanie wyjaśniające, w celu przedstawienia jej zarzutów i do złożenia wyjaśnień, w tym do zajęcia stanowiska wobec przedstawionych zarzutów i zebranych dowodów.

2. Osobie przesłuchiwanej należy umożliwić swobodne wypowiedzenie się w granicach określonych celem danej czynności, a następnie, w przypadku potrzeby, zadaje się pytania zmierzające do uzupełnienia, wyjaśnienia lub kontroli wypowiedzi. Pytania te nie mogą sugerować osobie przesłuchiwanej treści odpowiedzi.

3. Przed rozpoczęciem przesłuchania świadka należy uprzedzić go o odpowiedzialności karnej za zeznanie nieprawdy lub zatajenie prawdy. Świadek podpisuje oświadczenie, że został pouczony o tej odpowiedzialności i że zrozumiał to pouczenie.

4. Świadka należy uprzedzić o treści odpowiednio stosowanego art. 182 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego i o treści odpowiednio stosowanych art. 183 i art. 185 tej ustawy, gdy ujawnią się okoliczności objęte tymi przepisami.

5. Jeżeli stwierdzenie okoliczności mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy wymaga wiadomości specjalnych, rzecznik dyscyplinarny może zasięgnąć opinii biegłego.

6. Przesłuchanie osoby, której czynu dotyczy postępowanie wyjaśniające, świadka lub biegłego może nastąpić osobiście lub przy użyciu urządzeń technicznych umożliwiających przeprowadzenie tej czynności na odległość z jednoczesnym bezpośrednim przekazem obrazu i dźwięku.

7. Odmowa złożenia wyjaśnień przez osobę, której czynu dotyczy postępowanie wyjaśniające, lub jej nieusprawiedliwione niestawiennictwo nie stanowią przeszkody do zakończenia tego postępowania w sposób określony w art. 287 ust. 6 ustawy, jeżeli pozostałe zebrane dowody dają do tego podstawę.

8. Po zakończeniu postępowania dowodowego rzecznik dyscyplinarny zawiadamia osobę, której czynu dotyczy postępowanie wyjaśniające, i jej obrońcę, jeżeli został ustanowiony, o zakończeniu postępowania dowodowego oraz o prawie do zapoznania się z zebranymi dowodami, do sporządzenia z akt sprawy wypisów, notatek i fotokopii, i do zgłoszenia wniosku o uzupełnienie postępowania dowodowego, w terminie 3 dni od dnia doręczenia zawiadomienia.

§  14. 

1. Z każdej czynności w postępowaniu wyjaśniającym rzecznik dyscyplinarny sporządza protokół określający rodzaj czynności, czas trwania i miejsce jej dokonania oraz przebieg i uczestników tej czynności.

2. Protokół, o którym mowa w ust. 1, podpisują rzecznik dyscyplinarny i wszyscy uczestnicy danej czynności.

§  15. 

1. Rzecznik dyscyplinarny, który po wszczęciu postępowania wyjaśniającego stwierdzi spełnienie przesłanek określonych w art. 294 ust. 3 lub 4 ustawy lub w odpowiednio stosowanym art. 17 § 1 pkt 1 lub 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego albo stwierdzi, że czyn, którego dotyczy postępowanie wyjaśniające, stanowi przewinienie dyscyplinarne mniejszej wagi, odpowiednio:

1) wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania wyjaśniającego albo

2) występuje do rektora z wnioskiem o ukaranie karą, o której mowa w art. 276 ust. 1 pkt 1 ustawy.

2. Postanowienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, doręcza się:

1) organowi, który powołał rzecznika dyscyplinarnego;

2) zawiadamiającemu;

3) pokrzywdzonemu;

4) osobie, której czynu dotyczyło postępowanie wyjaśniające.

3. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, stosuje się odpowiednio § 10 ust. 6.

§  16. 

1. Jeżeli zebrany w toku postępowania wyjaśniającego materiał dowodowy daje podstawę do wszczęcia postępowania dyscyplinarnego, rzecznik dyscyplinarny przygotowuje wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego.

2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, zawiera:

1) dane osoby, której czynu dotyczyło postępowanie wyjaśniające:

a) imiona i nazwisko,

b) tytuł profesora, stopień naukowy albo stopień w zakresie sztuki albo tytuł zawodowy,

c) stanowisko,

d) datę i miejsce urodzenia,

e) adres zamieszkania;

2) dokładne określenie zarzucanego przewinienia dyscyplinarnego, ze wskazaniem czasu, miejsca i okoliczności jego popełnienia;

3) określenie proponowanej kary dyscyplinarnej;

4) listę świadków, którzy powinni być wezwani na rozprawę, z podaniem ich imion i nazwisk, albo wniosek o zaniechanie wzywania świadków i o odczytanie na rozprawie ich zeznań, złożonych w toku postępowania wyjaśniającego;

5) wykaz innych dowodów;

6) uzasadnienie.

3. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, może zawierać wniosek o wydanie orzeczenia o uznaniu osoby, której czynu dotyczyło postępowanie wyjaśniające, za winną popełnienia przewinienia dyscyplinarnego i o wymierzenie kary uzgodnionej z tą osobą, bez przeprowadzania postępowania dowodowego, jeżeli okoliczności popełnienia przewinienia dyscyplinarnego i wina tej osoby nie budzą wątpliwości, cel postępowania dyscyplinarnego zostanie osiągnięty mimo nieprzeprowadzania postępowania dowodowego oraz nie sprzeciwia się temu pokrzywdzony lub taki wniosek został uzgodniony w trybie mediacji.

4. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, dołącza się, do wiadomości komisji dyscyplinarnej, adresy zamieszkania świadków, o których mowa w ust. 2 pkt 4.

5. Wraz z wnioskiem, o którym mowa w ust. 1, rzecznik dyscyplinarny przekazuje komisji uczelnianej albo komisji przy Radzie dokumentację postępowania wyjaśniającego.

§ 17. Rzecznik dyscyplinarny niezwłocznie informuje organ, który go powołał, zawiadamiającego i osobę, której czynu dotyczyło postępowanie wyjaśniające, o skierowaniu wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego do komisji dyscyplinarnej.