Rozdział 1 - Ułatwienia osobiste - Rzesza Niemiecka-Polska. Układ między Rzecząpospolitą Polską a Rzeszą Niemiecką w sprawie ułatwień, dotyczących ruchu granicznego.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1922.87.782

Akt utracił moc
Wersja od: 9 września 1923 r.

I.

Ułatwienia osobiste

1.
Osobom, które mieszkają w obrąbie powiatów granicznych, lecz nie dalej jak w odległości 10 kilometrowej od granicy polsko-niemieckiej i tamże dłużej niż 3 miesiące przebywają, zezwala się na przekraczanie granicy pieszo, konno, na kole (rowerze), wozem, saniami lub koleją i na przebywanie poza granicą w myśl postanowień artykułów 2 -10, a to nawet bez posiadania paszportu i wizy. Posługiwanie się przytem samochodami dozwala się je dynie urzędnikom publicznym w celach służbowych, dalej księżom, lekarzom, weterynarzom i akuszerkom celem spełniania swych obowiązków zawodowych oraz w wypadkach niesienia pomocy w razie niebezpieczeństwa powodzi i pożaru. Korzystanie z pociągów osobowych i pośpiesznych jest dozwolone tylko wtedy, jeżeli dany pociąg zatrzymuje się w obrębie 10 kilom. od granicy polsko-niemieckiej.
2.
Powiatami granicznemi są powiaty, przylegające do polsko-niemieckiej granicy. O ile zajdzie nadzwyczajna potrzeba, może każdy z obu zainteresowanych Rządów uznać za obszar należący do powiatu granicznego w myśl niniejszego układu te części innych sąsiednich powiatów, które położone są w odległości nie dalszej jak 10 kilom. od granicy polsko-niemieckiej. O powyższem ma być uwiadomiony Rząd strony przeciwnej.
1.
Osoby, które pragną korzystać z ulg, przewidzianych w artykule 1, muszą być w posiadaniu przepustki, określonej w artykule 3.
2.
Przepustki te uprawniają do przekraczania granicy i do przebywania na odległości nie dalszej jak 10 kilometrów od granicy w obrębie tego przeciwległego powiatu, który graniczy z powiatem, w którym wydano przepustkę. Jeżeli powiat ten przylega do kilku powiatów, położonych po drugiej stronie granicy, wówczas pozwolenie na pobyt obejmuje wszystkie te powiaty. W razie nadzwyczajnej potrzeby ma władza powołana do wydawania przepustek prawo, rozciągnąć ważność wydanej przepustki na inne powiaty graniczne, z obu stron sąsiadujące.
1.
W myśl artykułu 2 wydaje się następujące przepustki:
a)
przepustki do jednorazowych podróży,
b)
przepustki stałe,
c)
przepustki nadzwyczajne,
d)
przepustki gospodarcze.
2.
Do przepustek należy używać formularzy drukowanych w językach polskim i niemieckim. Co do treści z formy tych formularzy nastąpiło osobne porozumienie. W przepustkach muszą być wypisane:
a)
imię i nazwisko, stanowisko lub zawód, miejsce i data urodzenia oraz miejsce zamieszkania właściciela dokumentu,
b)
cel podróży,
c)
miejsce przekroczenia granicy,
d)
oznaczenie powiatu lub powiatów granicznych, w których obrębie przepustka jest ważną,
e)
wszelkie ograniczenia przebywania poza granicą tak co do miejscowości jak i co do czasu wynikające w celu podróży lub z innych powodów,
f)
wymienienie osób towarzyszących w wieku poniżej lat 12 (ustęp 5).
3.
Przepustki, wymienione w ustępie 1, pod a), b) i d) muszą być zaopatrzone w fotografję właściciela odstemplowaną bezpłatnie urzędową pieczęcią, oraz własnym właściciela podpisem lub znakiem. Jeżeli właściciel przepustki, wymienionej pod № 1a), okaże jaki inny dokument urzędowy względnie urzędowo potwierdzony, zaopatrzony w fotografję swą, wówczas można obyć się bez fotografji na wy mienionej przepustce.
4.
Przepustki wyliczone w ustępie 1 a), b) i d) wystawiają po stronie polskiej władze administracyjne I instancji, zaś po stronie niemieckiej landraci wzgl. policyjne władze obwodów miejskich. Przepustki, wymienione pod c) wydają po stronie polskiej zwierzchnicy gmin, wzgl. obszarów dworskich, a po stronie niemieckiej policyjne władze miejscowe. Właściwą do wystawiania przepustek jest władza, w której obrębie petent stale zamieszkuje. Władze jednej ze stron zawierających układ winny o każdej przez siebie wystawionej przepustce uwiadomić niebawem właściwe władze strony przeciwnej. Zastrzega się bezpośrednie porozumienie się właściwych władz administracyjnych obu stron zainteresowanych co do bliższych szczegółów postępowania. W wypadkach przewidzianych w artykule 2 ustęp 2 (zdanie końcowe) winno nastąpić zawiadomienie o wydaniu prze pustki przed jej wręczeniem. Władza wystawiająca przepustki nadzwyczajne winna o jej wydaniu uwiadomić swoją władzę przełożoną.
5.
Przepustki wolno wydawać tylko osobom w wieku powyżej lat 12, wyjątkowo może być wy dana przepustka w razie nadzwyczajnej potrzeby także dla osoby, liczącej poniżej lat 12. Pozatem wolno młodzieży poniżej lat 12 przekraczać granice bez przepustki tylko w towarzystwie osoby dorosłej i tylko wówczas, gdy w przepustce wydanej tym osobom dorosłym jest wyraźnie zaznaczone upoważnienie d< zabrania ze sobą młodzieży.
6.
Wszystkie przepustki po upływie terminu ich ważności winny być zwrócone władzy, która je wydała.
1.
Przepustki do podróży jednorazowych wy stawiać należy osobom, wymienionym w artykule 1 ustęp 1, które pragną przekroczyć granicę celem jednorazowego pobytu (przejściowego) na obszarze, oznaczonym w artykule 2, ustąp 2. Przepustka taka ważną jest najwyżej na przeciąg 14 dni i uprawnia do pobytu zagranicą co najwyżej przez 6 dni.
2.
Za wystawienie przepustki należy, poza wypadkiem ubóstwa płacić 24 mk. polskie lub 2 mk. niem.
3.
Do wystawienia przepustek jednorazowych należy używać formularzy czerwonych.
1.
Mieszkańcy pogranicza, którzy zmuszeni są częściej przekraczać granicę wobec swych zajęć zawodowych i gospodarczych, dla spraw kościelnych lub dla innych specjalnych powodów, otrzymywać będą stałe przepustki z ważnością 3 miesięczną. Jednorazowy nieprzerwany pobyt zagranicą nie może przekraczać 6 po sobie następujących dni.
2.
Za wystawienie przepustki opłaca się 60 mk. polskich lub 5 mk. niemieckich. Parafjanie udający się na nabożeństwo oraz dzieci idące na naukę religji są uwolnieni od opłat należytości; tak samo w razie ubóstwa nie pobiera się tej należytości.
3.
Przepustki przedłużać można bezpłatnie na dalsze 3 miesiące.
4.
Do wystawiania przepustek stałych należy używać formularzy zielonych.
1.
Przepustki nadzwyczajne można wydawać, jeżeli się. okaże, że istnieje specjalny i dostatecznie sprawdzony powód, i że petent z powodu nagłości tego wypadku nie może się wystarać o przepustkę innego rodzaju, bez narażenia się na udaremnienie celu przekroczenia granicy.
2.
Postanowienia artykułu 4 ustęp 1 zdanie 2 I artykułu 4, ustęp 2, znajdują zastosowanie przy wy dawaniu przepustek nadzwyczajnych.
3.
Do wystawiania tych przepustek należy używać o ile możności papieru białego.
1.
Właścicielom gruntów, członkom ich rodzin oraz osobom w ich gospodarstwie zatrudnionym wydaje się przepustki gospodarcze o ile grunta tych osób lub większa ilość ich gruntów, tworzących jedną całość gospodarczą, przecięte są przez granicę, lub też o ile są tak położone, że bez przekroczenia linji granicznej nie mogą być prawidłowo zagospodarowane. To samo obowiązuje, gdy kierownictwo warsztatu gospodarczego rozciąga się na obejście położone na terytorjum strony przeciwnej. Narówni z właścicielami uważane są inne osoby, uprawnione na podstawie roszczeń obligacyjnych lub rzeczowych do użytkowania gruntów tego rodzaju. Przepustki gospodarcze uprawniają do przekraczania granicy i do pobytu poza linją graniczną co do terminu i przestrzeni tylko o tyle, o ile tego wymaga zagospodarowanie i użytkowanie gruntów, których położenie geograficzne winno być oznaczonem w przepustce.
2.
Postanowienia ustępu 1 odnoszą się tylko do tych gruntów posiadłości ziemskich, dla których w chwili wejścia w moc obowiązującą niniejszego układu istniały już warunki, wymagane dla wystawiania przepustek gospodarczych.
3.
Przepustki gospodarcze mają ważność na przeciąg roku kalendarzowego, winny być jednak niebawem zwrócone, jeżeli odpadł powód, dla którego je wystawiono.
4.
Za wystawienie przepustek gospodarczych opłaca się należytość 60 mk. polskich lub 5 mk. niemieckich.
5.
Dla wydawania przepustek gospodarczych należy używać formularzy bronzowych.
1.
Przepustki do jednorazowych podróży, prze pustki stałe i nadzwyczajne uprawniają do przekraczania granicy w punktach przejściowych, wyszczególnionych w przepustce. Właściwe władze administracyjne II instancji obu stron zawierających układ oznaczą po obopólnem porozumieniu się punkty przejściowe i podadzą je do wiadomości publicznej.
2.
Przepustki gospodarcze uprawniają do przekraczania granicy również poza stałem) punktami przejściowemi wszędzie tam, gdzie tego wymagać będzie konieczność wykonania robót gospodarczych. Punkty przejściowe winny być ustalone przez właściwe władze celne obu stron zawierających układ w porozumieniu z zainteresowanemi osobami za uwzględnieniem faktycznych potrzeb gospodarczych.
1.
Przekroczenie granicy na podstawie prze pustek, określonych w artykule 3, dozwolone jest regularnie w godzinach dziennych, a mianowicie w cza się od 1 kwietnia do 30 września od godz. 7-mej rano do 9-tej wieczorem (czas polski) czyli od godz. 6-ej rano do 8-mej wieczorem (czas niemiecki), a w czasie od 1 października do 31 marca od godz. 8-mej rano do 7-mej wieczorem (czas polski) czyli od godz. 7-mej rano do 6-tej wieczorem (czas niemiecki). Władze miejscowe obu stron zawierających układ mogą na mocy bezpośredniego porozumienia zmienić czas do przekraczania granicy wyż. ustalony. Istniejące zapory graniczne należy otwierać na czas i nie wolno ich przedwcześnie spuszczać.
2.
Przepustki gospodarcze uprawniają w czasie od 1 maja do 30 września do przekraczania granicy począwszy od godz. 5-tej rano (czas polski) czyli od 4-tej rano według czasu niemieckiego.
3.
Przy wykonywaniu zawodowych obowiązków uprawniają przepustki dla księży i ich pomocników, dla lekarzy, weterynarzy i dla akuszerek do przekraczania granicy także nocą. To samo dozwala się też innym osobom w razie wypadków nagłych i ważnych, jako w razie powodzi - dozorcom upustów.
4.
Przekraczanie granicy koleją żelazną nie podlega ograniczeniom co do czasu, przewidzianego powyżej.

Obie strony zawierające układ zastrzegają się co do przeprowadzenia w obopólnem porozumieniu oraz w miarę potrzeby zmiany w postanowieniach o należytościach, przewidzianych w artykułach 4, 5 i 7.

Członkowie Związków Straży pożarnych jednej ze stron zawierających układ, którzy są odpowiednio oznaczeni, mają w celu niesienia pomocy przy pożarach na terytorjum strony drugiej prawo przekraczania granicy z narzędziami i furgonami. swemi w miejscach, które okażą się wedle okoliczności dogodnemi, - przy tem mogą nie posiadać określonych w artykule 3, przepustek oraz mają prawo przebywać na terytorjum strony drugiej przez czas udzielania pomocy, z tem jednakże zastrzeżeniem, że winni poddać się kierownictwu osoby, właściwej wedle przepisów wydanych na miejscu pożaru.