Dział 1 - Przepisy ogólne. - Powszechne zaopatrzenie emerytalne pracowników i ich rodzin.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1968.3.6

Akt utracił moc

Wersja od: 9 marca 1982 r.

DZIAŁ  I.

Przepisy ogólne.

Rozdział  1.

Zakres zaopatrzenia emerytalnego.

Art.  1.

Powszechne zaopatrzenie emerytalne stanowi system obowiązkowego zabezpieczenia społecznego:

1) pracowników - w razie osiągnięcia wieku emerytalnego lub w razie inwalidztwa,

2) rodzin pracowników, emerytów i rencistów - w razie śmierci i ich żywiciela.

Art.  2.

Świadczenia przewidziane w ustawie obejmują:

A. Świadczenia pieniężne:

1) emeryturę,

2) rentę inwalidzką,

3) rentę rodzinną,

4) dodatki do emerytury i rent,

5) zasiłek pogrzebowy.

B. Świadczenia w naturze:

1) świadczenia lecznicze i położnicze,

2) protezownie,

3) przysposobienie zawodowe,

4) umieszczenie w domu rencistów.

Art.  3.

1. Odrębne przepisy regulują:

1) zaopatrzenie emerytalne niektórych grup pracowników zatrudnionych w górnictwie i na kolei, żołnierzy zawodowych i nadterminowych, funkcjonariuszów Milicji Obywatelskiej i Służby Więziennej oraz rodzin tych osób,

2) świadczenia pieniężne - w razie inwalidztwa lub śmierci wskutek wypadku przy pracy.

2. Na warunkach określonych w ustawie przysługują świadczenia w niej przewidziane również osobom objętym odrębnymi przepisami (ust. 1), jeżeli osoby te nie spełniają warunków wymaganych do uzyskania świadczeń na podstawie tych przepisów albo jeżeli świadczenia z ustawy są dla tych osób korzystniejsze.

Art.  4.

Użyte w ustawie określenia:

1) renta - oznacza rentę inwalidzką i rentę rodzinną,

2) rencista - oznacza osobę mającą ustalone prawo do emerytury lub do renty,

3) organ rentowy - oznacza organ Zakładu Ubezpieczeń Społecznych właściwy do ustalania prawa do emerytur i rent oraz do ich wypłaty.

Art.  5.

1. Pracownikiem w rozumieniu ustawy jest osoba pozostająca w stosunku pracy na podstawie umowy o pracę, mianowania lub powołania oraz osoba, która w związku z wyborem pozostaje w stosunku pracy na podstawie szczególnych przepisów, jak również członek lub kandydat na członka spółdzielni pracy pozostający ze spółdzielnią w stosunku pracy.

2. Za pracownika w rozumieniu ustawy uważa się również:

1) osobę zatrudnioną na podstawie umowy o naukę zawodu, o przyuczenie do określonej pracy lub o odbycie wstępnego stażu pracy,

2) osobę wykonującą pracę nakładczą, jeżeli spełnia warunki, które określa w drodze rozporządzenia Przewodniczący Komitetu Pracy i Płac,

3) adwokata z tytułu pracy w zespołach adwokackich od dnia 1 stycznia 1964 r.

3. Nie jest pracownikiem w rozumieniu ustawy małżonek osoby prowadzącej zakład pracy na rachunek własny lub wspólny z inną osobą - z tytułu pracy w tym zakładzie.

Art.  6.

1. Zatrudniony w nie uspołecznionym zakładzie pracy najbliższy krewny i powinowaty osoby, która prowadzi ten zakład na rachunek własny lub wspólny z inną osobą, korzysta ze świadczeń przewidzianych w ustawie tylko z tytułu wypadku w zatrudnieniu lub choroby zawodowej, jeżeli:

1) umowa o pracę została zawarta w formie aktu notarialnego oraz

2) nie mieszka wspólnie z osobą, na której rachunek zakład jest prowadzony.

2. Najbliższymi krewnymi i powinowatymi w rozumieniu ust. 1 są dzieci własne i przysposobione, pasierbowie, rodzice, osoby przysposabiające, ojczym, macocha, wnuki, dziadkowie, rodzeństwo, teściowie, zięciowie, synowe, szwagierki i szwagrowie.

Art.  7.

1. Zakładem pracy w rozumieniu ustawy jest osoba prawna albo inna jednostka organizacyjna wykonująca działalność produkcyjną, usługową lub inną, zatrudniająca pracowników (art. 5).

2. Przepisy ustawy dotyczące zakładów pracy stosuje się również do osoby fizycznej zatrudniającej pracownika.

Rozdział  2

Okresy zatrudnienia.

Art.  8.

1. Za okresy zatrudnienia uważa się okresy pozostawania w stosunku pracy (art. 5 ust. 1) na obszarze Państwa Polskiego, jeżeli osoby zatrudnione pobierały w tych okresach wynagrodzenie lub zasiłki z ubezpieczenia społecznego na wypadek choroby i macierzyństwa.

2. Okresy zatrudnienia obywateli polskich za granicą po Wyzwoleniu w polskich przedstawicielstwach i misjach oraz delegowanych do międzynarodowych instytucji lub komisji uważa się za zatrudnienie na obszarze Państwa Polskiego.

3. Przewodniczący Komitetu Pracy i Płac określa w drodze rozporządzenia:

1) jakie okresy zatrudnienia uważa się za okresy zatrudnienia na obszarze Państwa Polskiego (ust. 1),

2) jakie okresy zatrudnienia obywateli polskich za granicą, inne niż wymienione w ust. 2, uważa się za okresy zatrudnienia na obszarze Państwa Polskiego oraz warunki i zasady udzielania świadczeń z tytułu zatrudnienia w tych okresach.

4. Przy ustalaniu okresów zatrudnienia wymaganych do uzyskania emerytury lub renty inwalidzkiej nie uwzględnia się okresów zatrudnienia wykonywanego w wymiarze czasu pracy niższym niż połowa obowiązującego w danym zawodzie. W razie wykonywania równocześnie dwóch lub więcej zatrudnień bierze się pod uwagę łączny wymiar czasu pracy.

5. Nie są okresami zatrudnienia w rozumieniu ustawy okresy zatrudnienia na obszarze Państwa Polskiego obywateli państw obcych w przedstawicielstwach lub misjach państw obcych albo w międzynarodowych instytucjach lub komisjach, chyba że umowy, układy lub porozumienia międzynarodowe stanowią inaczej.

Art.  9. ¹

1.  Za okresy równorzędne z okresami zatrudnienia uważa się okresy:

1) pobierania zasiłków z ubezpieczenia społecznego na wypadek choroby i macierzyństwa po ustaniu zatrudnienia wykonywanego w wymiarze czasu pracy wymaganym dla uwzględnienia okresu zatrudnienia zgodnie z art. 8 ust. 4,

2) nauki i pracy osób wymienionych w art. 5 ust. 2 pkt 1,

3) uczęszczania do szkół związków zawodowych i szkół partyjnych pod warunkiem zatrudnienia bezpośrednio przed wstąpieniem do tych szkół,

4) (skreślony),

5) sprawowania mandatu posła do Krajowej Rady Narodowej oraz mandatu posła na Sejm w Polsce Ludowej,

6) wykonywania pracy nakładczej przez osoby określone w art. 5 ust. 2 pkt 2,

7) pracy adwokatów w zespołach adwokackich od dnia 1 stycznia 1964 r.,

8) pracy członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych wykonywanej w tych spółdzielniach, jeżeli spełnione są warunki określone w odrębnych przepisach,

9) 2  opieki pielęgnacyjnej nad inwalidą wojennym zaliczonym do I grupy inwalidów, sprawowanej przez dorosłego członka jego rodziny - na zasadach określonych przez Ministra Pracy, Płac i Spraw Socjalnych w porozumieniu z Ministrem do Spraw Kombatantów.

2.  Za okresy równorzędne z okresami zatrudnienia uważa się również okresy zawodowej i nadterminowej służby wojskowej pełnionej w Wojsku Polskim od dnia 1 listopada 1918 r. oraz okresy służby w Milicji Obywatelskiej i w organach bezpieczeństwa publicznego od dnia 22 lipca 1944 r. Okresy te zalicza się do I kategorii zatrudnienia. Przy ustalaniu tych okresów uwzględnia się obliczenie ich w wymiarze korzystniejszym przewidzianym w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych i ich rodzin i w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszów Milicji Obywatelskiej oraz ich rodzin.

Art.  10.

1. Za okresy zaliczalne do okresów zatrudnienia uważa się okresy:

1) nauki w szkole, do której pracownik został skierowany przez zakład pracy,

2) nauki w szkołach wyższych pod warunkiem uprzedniego zatrudnienia,

3) studiów doktoranckich (aspirantury naukowej),

4) niezawodowej służby w Wojsku Polskim po dniu 1 listopada 1918 r. i służby w oddziałach powstańczych w powstaniach śląskich w latach 1919-1921 oraz w powstaniu wielkopolskim,

5) służby w polskich formacjach wojskowych za granicą w czasie od dnia 1 września 1939 r. do dnia 13 lutego 1946 r.,

6) służby w oddziałach oraz czynnego udziału w organizacjach młodzieżowych, prowadzących walkę z hitlerowskim okupantem, działających na obszarze Państwa Polskiego lub innych państw,

7) służby pełnionej przez osoby posiadające obywatelstwo polskie w Armii Związku Socjalistycznych Republik Rad oraz w okresie wojny 1939-1945 w innych armiach sojuszniczych,

8) pobytu w niewoli lub w obozach dla internowanych żołnierzy w czasie od dnia 1 września 1939 r. do dnia 9 maja 1945 r.,

9) pobytu w hitlerowskich więzieniach za działalność polityczną, obozach koncentracyjnych i w obozach pracy przymusowej w czasie od dnia 1 września 1939 r. do dnia 9 maja 1945 r.,

10) działalności rewolucyjnej i działalności w postępowych organizacjach politycznych lub społecznych oraz pobytu w więzieniach i w obozach odosobnienia za tę działalność,

11) służby w wojskowych oddziałach ludowych w czasie wojny domowej w Hiszpanii oraz internowania wskutek tej służby,

12) udziału w walce o wolność narodową i zachowanie polskości, a w szczególności Gdańska, Pomorza, Warmii i Mazur, Śląska, Wielkopolski, Ziemi Lubuskiej oraz okresy represji z tego tytułu,

13) bezrobocia przed Wyzwoleniem udowodnionego dokumentami,

14) tajnego nauczania wykonywanego w czasie okupacji przez pracowników naukowo-dydaktycznych szkół wyższych oraz przez nauczycieli stwierdzonego zaświadczeniem właściwego organu administracji państwowej,

14a) 3  ubezpieczenia społecznego na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia oraz podlegające zaliczeniu do okresów ubezpieczenia na podstawie tych przepisów okresy stałego wykonywania umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo stałej współpracy przy wykonywaniu takiej umowy,

14b)   ⁴  ubezpieczenia społecznego na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rzemieślników i niektórych innych osób prowadzących działalność zarobkową na własny rachunek oraz ich rodzin, a także podlegające zaliczeniu do okresów ubezpieczenia na podstawie tych przepisów okresy wykonywania rzemiosła lub innej działalności zarobkowej na własny rachunek przed objęciem ubezpieczeniem,

15) uznane w odrębnych przepisach za zaliczalne do okresów zatrudnienia.

2. Okresy wymienione w ust. 1 nie podlegają zaliczeniu, jeżeli ten sam okres został już uwzględniony z tytułu zatrudnienia.

3. Przewodniczący Komitetu Pracy i Płac określa w drodze rozporządzenia zasady i tryb zaliczania do okresów zatrudnienia okresów wymienionych w ust. 1 pkt 6 oraz 9-12.

4. Do okresów zatrudnienia wymaganych do uzyskania emerytury lub renty mogą być zaliczone obywatelom polskim również okresy służby z poboru w charakterze szeregowca lub niezawodowego podoficera w innych formacjach wojskowych niż określone w ust. 1. Przewodniczący Komitetu Pracy i Płac określa w drodze rozporządzenia zasady i tryb zaliczania tych okresów.

5. 5  Okresy służby wojskowej wymienione w ust. 1 pkt 4, 5 i 7, pełnionej w czasie wojny 1939-1945 na froncie oraz w czasie walk z bandami, zalicza się do okresów zatrudnienia w wymiarze dwukrotnym.

Rozdział  3.

Kategorie zatrudnienia pracowników.

Art.  11.

1. Ustala się dwie kategorie zatrudnienia pracowników.

2. Pierwsza kategoria zatrudnienia obejmuje pracowników zatrudnionych:

1) pod ziemią,

2) w warunkach szkodliwych dla zdrowia,

3) na statkach żeglugi powietrznej,

4) na statkach morskich w żegludze międzynarodowej i w polskim ratownictwie okrętowym,

5) w stoczniach morskich na niektórych stanowiskach pracy bezpośrednio przy budowie i remoncie statków morskich,

6) w charakterze nauczycieli podlegających przepisom ustawy z dnia 27 kwietnia 1956 r. o prawach i obowiązkach nauczycieli (Dz. U. Nr 12, poz. 63),

7) w zespołach formujących szkło (art. 54 ust. 1).

3. Druga kategoria zatrudnienia obejmuje pracowników nie wymienionych w ust. 2.

4. Rada Ministrów określa w drodze rozporządzenia, jakie prace wykonywane przez pracowników wymienionych w ust. 2 pkt 1-6 uzasadniają zaliczenie do pierwszej kategorii zatrudnienia oraz warunki wymagane do uzyskania emerytury lub renty inwalidzkiej dla pracowników pierwszej kategorii zatrudnienia.

Rozdział  4.

Inwalidztwo.

Art.  12.

1. Inwalidą w rozumieniu ustawy jest osoba częściowo lub całkowicie niezdolna do wykonywania zatrudnienia z powodu stałego lub długotrwałego naruszenia sprawności organizmu.

2. Ustala się trzy grupy inwalidów w zależności od stopnia niezdolności do wykonywania zatrudnienia i do zarobkowania.

3. Do III grupy inwalidów zalicza się osobę, której zdolność do zarobkowania została ograniczona w sposób istotny wskutek:

1) częściowej niezdolności do wykonywania dotychczasowego zatrudnienia albo

2) pełnej utraty zdolności do wykonywania dotychczasowego zatrudnienia, jeśli jest zdolna do wykonywania innego niżej kwalifikowanego zatrudnienia,

przy wykorzystaniu pozostałej zdolności do pracy, posiadanych kwalifikacji ogólnych oraz przygotowania zawodowego.

4. Do II grupy inwalidów zalicza się osobę, która jest niezdolna do wykonywania jakiegokolwiek zatrudnienia.

5. Do I grupy inwalidów zalicza się osobę, która jest niezdolna do wykonywania jakiegokolwiek zatrudnienia i która ponadto wymaga opieki innej osoby.

6. Nie stanowi przeszkody do zaliczenia:

1) do I lub II grupy inwalidów osoby, która zdolna jest do wykonywania zatrudnienia i zarobkowania w specjalnie stworzonych dla niej warunkach lub na specjalnych stanowiskach pracy,

2) do III grupy inwalidów osoby, która zachowała dotychczasową zdolność do zarobkowania, w przypadkach szczególnych naruszeń sprawności organizmu, określonych w rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 7.

7. Przewodniczący Komitetu Pracy i Płac w porozumieniu z Ministrem Zdrowia i Opieki Społecznej i z Prezesem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych określa w drodze rozporządzenia szczegółowe zasady wykonywania przepisów ust. 3-6 oraz szczególne rodzaje naruszeń sprawności organizmu powodujących zaliczenie do jednej z grup inwalidów. Rozporządzenie to określa również zasady zaliczania do grup inwalidów osób nie będących pracownikami.

Art.  13.

1. Stwierdzanie utraty zdolności do wykonywania zatrudnienia i zarobkowania, określanie grupy inwalidów, ustalanie daty powstania inwalidztwa, związku przyczynowego inwalidztwa lub śmierci z wypadkiem w zatrudnieniu lub chorobą zawodową oraz ustalanie wskazań i przeciwwskazań dotyczących leczenia, przeszkolenia zawodowego i zatrudnienia inwalidów należy do komisji lekarskich do spraw inwalidztwa i zatrudnienia, zwanych dalej "komisjami lekarskimi".

2. Komisja lekarska ustala datę powstania inwalidztwa w przypadkach, gdy od tego zależy powstanie prawa do świadczeń. Za datę powstania inwalidztwa przyjmuje się datę ustaloną przez komisję lekarską. Jeżeli komisja lekarska nie mogąc ustalić daty powstania inwalidztwa, ustaliła okres czasu, w którym inwalidztwo powstało, za datę powstania inwalidztwa przyjmuje się datę końcową tego okresu. Jeżeli komisja lekarska nie mogła ustalić ani daty, ani okresu powstania inwalidztwa, za datę powstania inwalidztwa przyjmuje się datę zgłoszenia wniosku o świadczenie lub datę wcześniejszego orzeczenia komisji lekarskiej.

3. Ustrój, zakres działania komisji lekarskich, tryb odwoławczy oraz sposób i zakres sprawowania nadzoru nad działalnością tych komisji określa Rada Ministrów w drodze rozporządzenia.

4. Przewodniczący Komitetu Pracy i Płac w porozumieniu z Ministrem Zdrowia i Opieki Społecznej oraz z Prezesem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych określa w drodze rozporządzenia skład komisji lekarskich, szczegółowe ich zadania, tryb postępowania, tryb kierowania na badania przez te komisje oraz sposób powoływania i zasady wynagradzania członków komisji lekarskich i lekarzy działających w zakresie orzecznictwa lekarskiego.

5. Przewodniczący Komitetu Pracy i Płac w porozumieniu z Ministrem Zdrowia i Opieki Społecznej oraz z Prezesem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych może w drodze rozporządzenia powierzyć komisjom lekarskim przeprowadzanie badań dla celów innych niż rentowe.

Rozdział  5.

Wypadki w zatrudnieniu i choroby zawodowe.

Art.  14.

1. Ustawa niniejsza obejmuje wypadki w zatrudnieniu, z tytułu których nie przysługują świadczenia pieniężne określone w ustawie z dnia 23 stycznia 1968 r. o świadczeniach pieniężnych przysługujących w razie wypadków przy pracy (Dz. U. Nr 3, poz. 8).

2. Za wypadek w zatrudnieniu w rozumieniu niniejszej ustawy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które zaszło w związku z zatrudnieniem:

1) podczas lub w związku z wykonywaniem zwykłych czynności albo poleceń osób, którym pracownik podlegał z tytułu zatrudnienia,

2) podczas lub w związku z wykonywaniem czynności w interesie zakładu pracy, nawet bez polecenia,

3) przy przechowywaniu, czyszczeniu, naprawie i przenoszeniu narzędzi pracy, chociażby dostarczonych przez samego pracownika,

4) w drodze do pracy lub z pracy.

Art.  15.

Przewodniczący Komitetu Pracy i Płac określa w drodze rozporządzenia, jakie wypadki pracowników należy uważać za zrównane z wypadkami wymienionymi w art. 14 oraz świadczenia dla osób, które uległy wypadkowi nie będąc pracownikami.

Art.  16.

1. Za choroby zawodowe w rozumieniu niniejszej ustawy uważa się choroby powstałe w związku z wykonywaniem określonej pracy lub z powodu warunków, w których pracę wykonywano.

2. Rada Ministrów ustala w drodze rozporządzenia wykaz chorób zawodowych uprawniających do świadczeń przewidzianych w ustawie w razie inwalidztwa lub śmierci z powodu choroby zawodowej oraz warunki wymagane do uzyskania tych świadczeń.

Rozdział  6.

Podstawa wymiaru emerytury lub renty.

Art.  17.

1. Podstawę wymiaru emerytury lub renty stanowi przeciętny miesięczny zarobek z okresu:

1) ostatnich 12 miesięcy zatrudnienia albo

2) kolejnych 24 miesięcy zatrudnienia dowolnie wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 12 lat zatrudnienia.

2. Rencista może wystąpić w ciągu 3 lat od wydania decyzji przyznającej emeryturę lub rentę o zmianę okresu, z którego zarobki zostały przyjęte do obliczania podstawy wymiaru emerytury lub renty. W uzasadnionych przypadkach Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych może wyrazić zgodę na rozpatrzenie wniosku zgłoszonego po tym terminie.

3. 6  Za zarobek z tytułu zatrudnienia w uspołecznionym zakładzie pracy uważa się wypłaty w gotówce i w naturze dokonane z osobowego funduszu płac, z wyjątkiem wypłat określonych w rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 7, jak również wymienione w tym rozporządzeniu niektóre wypłaty spoza osobowego funduszu płac.

4.   ⁷  Za zarobek z tytułu zatrudnienia w nie uspołecznionym zakładzie pracy uważa się wynagrodzenie zgłaszane bieżąco do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne.

5.   ⁸  Za zarobek z tytułu zatrudnienia uważa się również dochód stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne osób wykonujących pracę na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia i kwoty stanowiące podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne rzemieślników oraz niektórych innych osób prowadzących działalność zarobkową na własny rachunek.

6.   ⁹  Jeżeli zarobek podlega podatkowi od wynagrodzeń i składce na cele emerytalne, podstawę wymiaru emerytury lub renty ustala się odliczając kwoty tego podatku i składki.

7.   ¹⁰  Przewodniczący Komitetu Pracy i Płac w porozumieniu z Centralną Radą Związków zawodowych określa w drodze rozporządzenia:

1) wypłaty dokonywane z osobowego funduszu płac, których nie uważa się za zarobek, oraz wypłaty dokonywane na rzecz pracownika spoza osobowego funduszu płac, które uważa się za zarobek,

2) podstawę wymiaru emerytury lub renty w przypadkach wymienionych w art. 9 pkt 2-8 oraz dla osób, które były zatrudnione za granicą,

3) najniższą podstawę wymiaru emerytury lub renty,

4) przypadki, w których do obliczenia podstawy wymiaru emerytury i renty przyjmuje się kwoty ryczałtowe oraz ich wysokość,

5) szczegółowe zasady obliczania podstawy wymiaru emerytury i renty.

8. 11  Przy określaniu podstawy wymiaru emerytury lub renty dla osób wymienionych w art. 9 pkt 7 rozporządzenie, o którym mowa w ust. 7, wydawane jest ponadto w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości.

Rozdział  7.

Podwyższenie emerytur i rent.

Art.  18.

  ¹²

1.  Kwota emerytury, renty inwalidzkiej oraz renty rodzinnej nie może być - z zastrzeżeniem ust. 3 - niższa od kwot określonych w tabeli:

Rodzaj świadczenia	Kwota najniższych świadczeń w zł od dnia
	1 maja 1977 r.	1 stycznia 1978 r.	1 stycznia 1979 r.	1 stycznia 1980 r.	1 stycznia 1981 r.
Emerytura	1.275	1.450	1.625	1.800	2.000
Renta inwalidzka
- I i II grupy inwalidów	1.225	1.400	1.575	1.750	1.950
- III grupy inwalidów	975	1.100	1.225	1.350	1.550
Renta rodzinna
- dla 1 osoby	1.025	1.150	1.275	1.400	1.600
- dla 2 osób	1.175	1.350	1.525	1.700	1.900
- dla 3 i więcej osób	1.275	1.450	1.625	1.800	2.000

2. Świadczenia w wysokości określonej w tabeli podanej w ust. 1 na rok 1981 wypłaca się emerytom i rencistom, którzy osiągnęli wiek:

1) lat - od pierwszego dnia miesiąca, w którym osiągnęli ten wiek, nie wcześniej jednak niż od dnia 1 maja 1977 r.,

2) lat - od pierwszego dnia miesiąca, w którym osiągnęli ten wiek, nie wcześniej jednak niż od dnia 1 stycznia 1979 r.

3. Minister Pracy, Płac i Spraw Socjalnych po porozumieniu z Centralną Radą Związków Zawodowych określi najniższe kwoty emerytur, rent inwalidzkich i rent rodzinnych w wypadkach, gdy zarobek stanowiący podstawę wymiaru tych świadczeń był - wobec zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy - niższy od kwot określonych w ust. 1.

Art.  18a. ¹³

 Rada Ministrów po porozumieniu z Centralną Radą Związków Zawodowych może w drodze rozporządzenia podwyższać emerytury i renty, dodatki do emerytur i rent oraz kwoty najniższych emerytur i rent.

¹ Art. 9 zmieniony przez art. 85 pkt 1 ustawy z dnia 16 grudnia 1972 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych i ich rodzin (Dz.U.72.53.341) z dniem 1 stycznia 1973 r.

² Aty. 9 ust. 1 pkt 9 dodany przez art. 66 ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin (Dz.U.74.21.117) z dniem 1 sierpnia 1974 r.

³ Art. 10 ust. 1 pkt 14a dodany przez art. 41 pkt 1 ustawy z dnia 19 grudnia 1975 r. o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia (Dz.U.75.45.232) z dniem 1 stycznia 1976 r.

⁴ Art. 10 ust. 1 pkt 14b:

- dodany przez art. 41 pkt 1 ustawy z dnia 19 grudnia 1975 r. o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia (Dz.U.75.45.232) z dniem 1 stycznia 1976 r.

- zmieniony przez art. 33 pkt 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1976 r. o ubezpieczeniu społecznym rzemieślników i niektórych innych osób prowadzących działalność zarobkową na własny rachunek oraz ich rodzin (Dz.U.76.40.235) z dniem 1 marca 1977 r.

⁵ Art. 10 ust. 5 dodany przez art. 85 pkt 2 ustawy z dnia 16 grudnia 1972 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych i ich rodzin (Dz.U.72.53.341) z dniem 1 stycznia 1973 r.

⁶ Art. 17 ust. 3 zmieniony przez art. 7 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 31 marca 1977 r. o dalszym zwiększeniu emerytur i rent oraz o zmianie niektórych przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym (Dz.U.77.11.43) z dniem 1 maja 1977 r.

⁷ Art. 17 ust. 4 zmieniony przez art. 7 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 31 marca 1977 r. o dalszym zwiększeniu emerytur i rent oraz o zmianie niektórych przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym (Dz.U.77.11.43) z dniem 1 maja 1977 r.

⁸ Art. 17 ust. 5:

- dodany przez art. 41 pkt 2 ustawy z dnia 19 grudnia 1975 r. o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia (Dz.U.75.45.232) z dniem 1 stycznia 1976 r.

- zmieniony i według numeracji ustalonej przez art. 7 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 31 marca 1977 r. o dalszym zwiększeniu emerytur i rent oraz o zmianie niektórych przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym (Dz.U.77.11.43) z dniem 1 maja 1977 r.

⁹ Art. 17 ust. 6:

- dodany przez art. 33 pkt 2 ustawy z dnia 18 grudnia 1976 r. o ubezpieczeniu społecznym rzemieślników i niektórych innych osób prowadzących działalność zarobkową na własny rachunek oraz ich rodzin (Dz.U.76.40.235) z dniem 1 marca 1977 r.

- zmieniony i według numeracji ustalonej przez art. 7 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 31 marca 1977 r. o dalszym zwiększeniu emerytur i rent oraz o zmianie niektórych przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym (Dz.U.77.11.43) z dniem 1 maja 1977 r.

¹⁰ Art. 17 ust. 7 według numeracji ustalonej przez art. 7 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 31 marca 1977 r. o dalszym zwiększeniu emerytur i rent oraz o zmianie niektórych przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym (Dz.U.77.11.43) z dniem 1 maja 1977 r.

¹¹ Art. 17 ust. 8 zmieniony i według numeracji ustalonej przez art. 7 pkt 1 lit. c) ustawy z dnia 31 marca 1977 r. o dalszym zwiększeniu emerytur i rent oraz o zmianie niektórych przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym (Dz.U.77.11.43) z dniem 1 maja 1977 r.

¹² Art. 18 zmieniony przez art. 7 pkt 2 ustawy z dnia 31 marca 1977 r. o dalszym zwiększeniu emerytur i rent oraz o zmianie niektórych przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym (Dz.U.77.11.43) z dniem 1 maja 1977 r.

¹³ Art. 18a dodany przez art. 7 pkt 3 ustawy z dnia 31 marca 1977 r. o dalszym zwiększeniu emerytur i rent oraz o zmianie niektórych przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym (Dz.U.77.11.43) z dniem 1 maja 1977 r.