Księga 2 - PRAWO MATERIALNE - Rozporządzenie 2100/94 w sprawie wspólnotowego systemu ochrony odmian roślin

Dzienniki UE

Dz.U.UE.L.1994.227.1

Akt obowiązujący

Wersja od: 31 stycznia 2008 r.

CZĘŚĆ  DRUGA

PRAWO MATERIALNE

ROZDZIAŁ  I

ZASADY REGULUJĄCE PRZYZNAWANIE WSPÓLNOTOWYCH PRAW DO OCHRONY ODMIAN ROŚLIN

Artykuł  5

Przedmiot wspólnotowych praw do ochrony odmian roślin

1. Odmiany wszystkich botanicznych rodzajów i gatunków oraz mieszańce pomiędzy rodzajami i gatunkami, mogą być przedmiotem wspólnotowego prawa do ochrony odmian roślin.

2. Do celów niniejszego rozporządzenia "odmiana" oznacza zbiorowość roślin jednej botanicznej jednostki systematycznej najniższego znanego stopnia, którą, niezależnie od tego czy w pełni odpowiada warunkom przyznania prawa do odmian roślin, można:

– określić na podstawie przejawianych właściwości wynikających z określonego genotypu lub kombinacji genotypów,

– odróżnić od każdej innej zbiorowości roślin na podstawie przejawiania co najmniej jednej wspomnianej właściwości,

– uznać za jednostkę systematyczną ze względu na jej właściwość rozmnażania się bez zmian.

3. Zbiorowość roślin składa się z całych roślin lub części roślin, o ile te części mogą wytwarzać całe rośliny, zwanych dalej "składnikami odmiany".

4. Przejawiane właściwości, wspomniane w ust. 2 pierwsze tiret, mogą zmieniać się lub nie między tego samego rodzaju składnikami odmiany, o ile stopień zmienności również wynika z genotypu lub kombinacji genotypów.

Artykuł  6

Odmiany podlegające ochronie

Wspólnotowe prawa do ochrony odmian roślin przyznaje się w odniesieniu do odmian, które są:

a) odrębne;

b) wyrównane;

c) trwałe; i

d) nowe.

Ponadto odmiana musi być oznaczona nazwą zgodnie z przepisami art. 63.

Artykuł  7

Odrębność

1. Odmianę uważa się za odrębną, jeżeli odróżnia się wyraźnie przejawianymi właściwościami wynikającymi ze szczególnego genotypu lub kombinacji genotypów każdej innej odmiany, powszechnie znanej w dniu złożenia wniosku, określonym zgodnie z art. 51.

2. Inną odmianę uważa się w szczególności za powszechnie znaną, jeżeli w dniu złożenia wniosku, określonym zgodnie z art. 51:

a) była ona przedmiotem prawa do ochrony odmian roślin lub wpisano ją do urzędowego rejestru odmian roślin we Wspólnocie lub jakimkolwiek Państwie lub w międzynarodowej organizacji o odpowiednich kompetencjach;

b) zgłoszono wniosek o przyznanie w stosunku do niej prawa do ochrony odmian roślin lub o wpisanie jej do urzędowego rejestru odmian, o ile w międzyczasie doszło do przyznania prawa lub do wpisania do rejestru.

Przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 114 mogą wyszczególnić przykłady innych przypadków, w których uważa się odmianę za powszechnie znaną.

Artykuł  8

Wyrównanie

Odmianę uważa się za wyrównaną, jeżeli, przy uwzględnieniu sposobu rozmnażania właściwego tej odmianie, jest ona wystarczająco jednolita we właściwościach uwzględnianych przy badaniu jej odrębności, jak również wszelkich innych właściwościach użytych do opisu tej odmiany.

Artykuł  9

Trwałość

Odmianę uważa się za trwałą, jeżeli właściwości, uwzględnione przy badaniu jej odrębności, jak również inne właściwości użyte do opisu odmiany, nie zmieniają się po jej powtarzanym rozmnażaniu, w przypadku szczególnego cyklu rozmnażania lub na końcu takiego cyklu.

Artykuł  10

Nowość

1. Odmianę uważa się za nową, jeżeli przed dniem zgłoszenia wniosku określonym zgodnie z art. 51, jej hodowca, określony na podstawie art. 11, nie sprzedał lub w inny sposób nie przekazał osobom trzecim składników lub materiału ze zbioru lub nie wyraził na to zgody:

a) na terytorium Wspólnoty wcześniej niż jeden rok przed wskazaną uprzednio datą;

b) poza terytorium Wspólnoty wcześniej niż cztery lata, a w przypadku drzew i winorośli wcześniej niż sześć lat przed wskazaną uprzednio datą.

2. Przekazanie składników odmiany urzędowej instytucji do celów statutowych lub osobom trzecim na podstawie stosunków umownych lub innych stosunków prawnych, wyłącznie do wytwarzania, reprodukcji, rozmnażania, przygotowanie do rozmnażania lub przechowywania nie uważa się za przekazanie osobom trzecim w rozumieniu ust. 1, jeżeli hodowca zachowuje wyłączne prawo przekazywania tych i innych składników odmiany i nie nastąpi dalsze przekazanie. Jednak tego rodzaju przekazanie uważa się za przekazanie w rozumieniu ust. 1, jeżeli składników tych używa się powtarzalnie w wytwarzaniu odmiany mieszańcowej i jeżeli ma miejsce przekazanie składników odmiany lub materiału ze zbioru odmiany mieszanej.

Podobnie, przekazanie odmiany przez spółkę, w rozumieniu art. 58 ust. 2 Traktatu, innej spółce nie uważa się za przekazanie osobom trzecim, jeżeli jedna z nich należy w całości do drugiej albo obie należą w całości do trzeciej spółki lub przedsiębiorstwa, o ile nie nastąpi dalsze przekazanie. Przepisu tego nie stosuje się do spółdzielni.

3. Przekazania składników lub materiału ze zbioru odmiany wytworzonych z roślin uprawianych w celach określonych w art. 15 lit. b) i c) i których nie używa się do dalszej reprodukcji lub rozmnażania, nie uważa się za wykorzystywanie odmiany, o ile cele tego przekazania nie dotyczą tej odmiany.

Podobnie, nie bierze się pod uwagę przekazania osobom trzecim, o ile doszło do niego bezpośrednio lub pośrednio w wyniku wystawienia odmiany przez hodowcę na oficjalnej lub oficjalnie uznanej wystawie w rozumieniu Konwencji o Wystawach Międzynarodowych lub na wystawie w Państwie Członkowskim oficjalnie uznanej za równorzędną przez to Państwo Członkowskie.

ROZDZIAŁ  II

OSOBY UPRAWNIONE LUB NASTĘPCY PRAWNI

Artykuł  11

Prawo do wspólnotowej ochrony odmian roślin

1. Osoba, która wyhodowała lub odkryła i rozwinęła odmianę lub jej następca prawny, zwana dalej "hodowcą", jest uprawniona do wspólnotowej ochrony odmian roślin.

2. Jeżeli dwie lub więcej osób wspólnie wyhodowało lub odkryło i rozwinęło odmianę, wówczas oni i ich następcy prawni wspólnie korzystają z tego prawa. Przepis ten stosuje się również do dwóch lub więcej osób, jeżeli jedna lub więcej osób odkryła odmianę, a inna lub inne ją rozwinęły.

3. Uprawnienie przysługuje wspólnie hodowcy i każdej innej osobie lub osobom, jeżeli hodowca i inna osoba lub osoby zgodziły się w pisemnym oświadczeniu, by prawo przyznać im łącznie.

4. Jeżeli hodowca jest pracownikiem, prawo do wspólnotowej ochrony odmian roślin określa prawo krajowe właściwe dla stosunku pracy, w ramach którego wyhodowano lub odkryto i rozwinięto odmianę.

5. Jeżeli prawo do wspólnotowej ochrony odmian roślin przysługuje łącznie dwóm lub więcej osobom, zgodnie z ust. 2-4, wówczas jedna lub więcej z nich może w pisemnym oświadczeniu upoważnić inne osoby do domagania się dla nich takiej ochrony.

Artykuł  12 ¹

Uprawnienie do złożenia wniosku o przyznanie wspólnotowego prawa do ochrony odmian roślin

Wniosek o przyznanie wspólnotowego prawa do ochrony odmian roślin może złożyć każda osoba fizyczna lub prawna, lub każda instytucja, którą zgodnie z mającym wobec niej zastosowanie prawem traktuje się jako osobę prawną.

Wniosek może zostać złożony łącznie przez przynajmniej dwie osoby.

ROZDZIAŁ  III

SKUTKI WSPÓLNOTOWEJ OCHRONY ODMIAN ROŚLIN

Artykuł  13

Uprawnienia posiadacza wspólnotowego prawa do ochrony odmian roślin i jego ograniczenia

1. Wspólnotowe prawo do ochrony odmian roślin wywiera taki skutek, iż posiadaczowi lub posiadaczom wspólnotowego prawa do ochrony odmian roślin, zwanym dalej "posiadaczami", przysługuje prawo do wykonywania działań wymienionych w ust. 2.

2. Bez uszczerbku dla przepisów art. 15 i 16, następujące działania w odniesieniu do składników odmiany lub materiału ze zbioru odmiany chronionej, zwanych dalej "materiałem", wymagają upoważnienia posiadacza:

a) wytwarzanie lub rozmnażanie (reprodukcja);

b) przygotowanie do rozmnażania;

c) oferowanie do sprzedaży;

d) sprzedaż lub inne wprowadzenie do obrotu;

e) eksport ze Wspólnoty;

f) import do Wspólnoty;

g) przechowywanie do każdego z celów wymienionych w lit. a)-f).

Posiadacz może udzielić swojego upoważnienia na określonych warunkach i z ograniczeniami.

3. Przepisy ust. 2 stosuje się do materiału ze zbioru tylko wówczas, jeżeli ten materiał otrzymano w drodze nieupoważnionego użytkowania składników chronionej odmiany i, o ile posiadacz nie miał wystarczającej możliwości wykonywania jego prawa w odniesieniu do wymienionych składników odmiany.

4. Przepisy wykonawcze określone w art. 114 mogą przewidywać, że w szczególnych przypadkach stosuje się przepisy ust. 2 niniejszego artykułu w odniesieniu do produktów wytworzonych bezpośrednio z materiału chronionej odmiany. Można je stosować tylko wówczas, jeżeli takie produkty wytworzono w drodze nieuprawnionego użytkowania materiału chronionej odmiany i o ile posiadacz nie miał wystarczającej możliwości do wykonywania jego prawa w odniesieniu do tego materiału; jeżeli stosuje się przepisy ust. 2 do wyrobów otrzymywanych bezpośrednio uznaje się je także za "materiał".

5. Przepisy ust. 1-4 stosuje się także do:

a) odmian w przeważającej mierze pochodnych od odmiany macierzystej, w stosunku do której przyznano wspólnotowe prawo do ochrony odmian roślin, o ile ta odmiana sama nie jest odmianą pochodną;

b) odmian, które nie są odrębne od odmiany chronionej, zgodnie z przepisami art. 7; i

c) odmian, których wytwarzanie wymaga powtórnego używania chronionej odmiany.

6. Do celów stosowania ust. 5 lit. a) odmianę uznaje się za pochodną od innej odmiany, zwanej dalej "odmianą macierzystą", gdy:

a) w przeważającej mierze pochodzi ona od odmiany macierzystej lub od innej odmiany, która sama jest pochodna od tej samej odmiany macierzystej;

b) jest odrębna od odmiany macierzystej, zgodnie z przepisami art. 7; i

c) odpowiada odmianie macierzystej w przejawie właściwości wynikających z genotypu lub kombinacji genotypów odmiany macierzystej, pomijając różnice wynikające z czynności jej wytworzenia.

7. W przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 114 można określić możliwe czynności wytworzenia, które podlegają przepisom określonym ust. 6.

8. Bez uszczerbku dla art. 14 i 29, wykonywanie praw wynikających ze wspólnotowej ochrony odmian roślin nie może naruszać jakichkolwiek przepisów przyjętych w celu ochrony moralności publicznej, porządku publicznego, bezpieczeństwa publicznego, ochrony zdrowia i życia ludzi, zwierząt lub ochrony roślin, ochrony środowiska naturalnego, ochrony własności przemysłowej lub handlowej albo zapewnienie konkurencji w handlu i w produkcji rolnej.

Artykuł  14

Odstępstwo od wspólnotowego prawa do ochrony odmian roślin

1. Nie naruszając przepisów art. 13 ust. 2 i w celu ochrony produkcji rolnej rolnicy są upoważnieni do używania do rozmnażania w uprawie polowej materiału ze zbioru uzyskanego w ich własnym gospodarstwie, z uprawy materiału rozmnożeniowego odmiany chronionej wspólnotowym prawem do ochrony odmian roślin, ale niebędącej mieszańcem lub odmianą syntetyczną.

2. Przepisy ust. 2 odnoszą się tylko do następujących gatunków roślin uprawnych:

a) rośliny pastewne:

Cicer arietinum L. - ciecierzyca pospolita

Lupinus luteus L. - łubin żółty

Medicago sativa L. - lucerna siewna

Pisum sativum L. (partim) - groch zwyczajny

Trifolium resupinatum L. - koniczyna perska

Trifolium alexandrinum L. - koniczyna aleksandryjska

Vicia faba - bobik

Vicia sativa L. - wyka siewna,

a w przypadku Portugalii, Lolium multiflorum Lam. - rajgras włoski;

b) zboża:

Avena sativa - owies zwyczajny

Hordeum vulgare L. - jęczmień

Oryza sativa L. - ryż

Phalaris canariensis L. - kanar

Secale cereale L. - żyto

X Triticosecale Wittm. - pszenżyto

Triticum aestivum L. emend. Fiori et Paol. - pszenica

Triticum durum Desf. - pszenica Durum

Triticum spelta L. - pszenica orkisz;

c) ziemniaki:

Solanum tuberosum L. - ziemniak;

d) rośliny oleiste i włókniste:

Brassica napus L. (partim) - rzepak

Brassica rapa L. (partim) - rzepik

Linum usitatissimum - len oleisty, z wyłączeniem lnu włóknistego.

3. Warunki mające na celu uregulowanie odstępstwa przewidzianego w ust. 1 i ochronę uzasadnionych interesów określonych hodowców i rolników, zostaną ustanowione przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia w drodze przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 114 i w oparciu o następujące kryteria:

– nie zostaną ustanowione żadne ograniczenia ilościowe w odniesieniu do gospodarstw rolnych tych rolników, o ile jest to niezbędne dla wymogów tych gospodarstw,

– materiał ze zbioru może być przygotowany do uprawy przez samego rolnika lub w ramach świadczonych mu usług, nie naruszając przepisów ograniczających, które mogą wprowadzić Państwa Członkowskie w odniesieniu do organizacji przygotowania do siewu tego materiału, aby w szczególności zapewnić tożsamość materiału oddanego do przygotowania z materiałem otrzymanym po przygotowaniu,

– rolników prowadzących małe gospodarstwa nie obowiązuje wymóg zapłaty wynagrodzenia posiadaczowi; za rolników prowadzących małe gospodarstwa uważa się:

– w przypadku gatunków roślin wymienionych w ust. 2 niniejszego art., do których stosuje się rozporządzenie Rady (EWG) nr 1795/92 z dnia 30 czerwca 1992 r. ustanawiające system pomocy dla producentów niektórych roślin uprawnych⁽⁴⁾, rolników, którzy nie uprawiają roślin na powierzchni większej niż ta, która potrzebna jest do wytworzenia 92 ton zboża; do obliczenia powierzchni stosuje się art. 8 ust. 2 wymienionego uprzednio rozporządzenia,

– w przypadku innych gatunków roślin wymienionych w ust. 2 niniejszego artykułu, rolników, którzy spełniają stosowne porównywalne kryteria,

– inni rolnicy obowiązani są do zapłaty godziwego wynagrodzenia posiadaczowi, którego wysokość powinna być w rozsądnym stopniu niższa od wysokości wynagrodzenia pobieranego w przypadku umowy licencyjnej na produkcję materiału rozmnożeniowego tej samej odmiany, na tym samym obszarze; właściwa wysokość godziwego wynagrodzenia może podlegać zmianom w czasie, w zależności od stopnia w jakim stosuje się odstępstwo określone w ust. 1, w odniesieniu do tej odmiany,

– monitorowanie zgodności z przepisami niniejszego artykułu lub przepisami przyjętymi zgodnie z niniejszym artykułem spoczywa wyłącznie na posiadaczach, którzy nie mogą, przy organizacji tego monitorowania, korzystać z pomocy organów publicznych,

– rolnicy, a także świadczący usługi przygotowawcze, przekazują posiadaczom na ich żądanie istotne informacje; także organy urzędowe biorące udział w monitorowaniu produkcji rolnej mogą przekazywać istotne informacje, o ile zbiera się je w ramach normalnej działalności i nie jest to związane z dodatkowym obciążeniem lub kosztami. Niniejsze przepisy, w odniesieniu do danych osobowych, nie naruszają ustawodawstwa Wspólnoty i ustawodawstwa krajowego w odniesieniu do ochrony osób fizycznych przy przetwarzaniu i swobodnym przepływie danych osobowych.

Artykuł  15

Ograniczenie skutków wspólnotowych praw do ochrony odmian roślin

Wspólnotowe prawa do ochrony odmian roślin nie obejmują działań:

a) podjętych w celach prywatnych i niehandlowych;

b) podjętych w celach doświadczalnych;

c) podjętych w celu hodowli lub odkrycia i rozwijania innych odmian;

d) określonych w art. 13 ust. 2-4 w odniesieniu do tych innych odmian, z wyjątkiem kiedy stosuje się przepisy art. 13 ust. 5 lub gdy inna odmiana lub materiał tej odmiany chroniony jest prawem niezawierającym porównywalnych przepisów; oraz

e) których zakaz naruszałby przepisy art. 13 ust. 8, art. 14 lub art. 29.

Artykuł  16

Wyczerpanie wspólnotowych praw do ochrony odmian roślin

Wspólnotowe prawo do ochrony odmian roślin nie obejmuje działań dotyczących jakiegokolwiek materiału chronionej odmiany lub odmiany chronionej przepisami art. 13 ust. 5 oraz jakiegokolwiek materiału pochodzącego z wymienionego materiału, który został przekazany osobom trzecim przez posiadacza lub za jego zgodą w jakiejkolwiek części Wspólnoty, chyba że działania te:

a) obejmują dalsze rozmnażanie danej odmiany, chyba że takie rozmnażanie było zamierzone gdy przekazywano ten materiał; lub

b) obejmują wywóz składników odmiany do kraju trzeciego, który nie chroni rodzaju lub gatunku, do którego przynależy odmiana, chyba że wywożony materiał przeznaczono do konsumpcji.

Artykuł  17

Używanie nazwy odmiany

1. Każdy, kto na terytorium Wspólnoty oferuje lub zbywa w celu zarobkowym składniki chronionej odmiany lub odmiany, do której odnoszą się przepisy art. 13 ust. 5, musi używać nazwy odmiany określonej na podstawie art. 63; w przypadku używania nazwy odmiany na piśmie jest ona łatwo odróżnialna i wyraźnie czytelna. Jeżeli z ustaloną nazwą odmiany łączy się znak towarowy, nazwa handlowa lub podobny znak, to nazwa odmiany jako taka musi być łatwo rozpoznawalna.

2. Każdy, kto wykonuje wspomniane działania w stosunku do materiału odmiany, musi powiadamiać o tej nazwie zgodnie z innymi przepisami prawa lub na żądanie organu władzy, kupującego lub jakąkolwiek inną osobę, która ma w tym interes prawny.

3. Ustęp 1 i 2 stosuje się także po wygaśnięciu wspólnotowego prawa do ochrony odmian roślin.

Artykuł  18

Ograniczenia używania nazwy odmiany

1. Posiadacz nie może używać jakiegokolwiek prawa przyznanego w odniesieniu do oznaczenia tożsamego z nazwą odmiany, aby przeszkadzać w swobodnym używaniu tego oznaczenia w odniesieniu do odmiany, także po wygaśnięciu wspólnotowego prawa do ochrony odmian roślin.

2. Osoba trzecia może używać prawa przyznanego do oznaczania tożsamego znazwą odmiany tylko wówczas, gdy takie prawo zostało przyznane przed ustaleniem nazwy odmiany na podstawie art. 63.

3. Jeżeli odmianę chroni wspólnotowe prawo do ochrony odmian roślin lub krajowe prawo własności intelektualnej w Państwie Członkowskim albo w państwie członkowskim Międzynarodowego Związku ds. Ochrony Nowych Odmian Roślin, nie można używać na terytorium Wspólnoty jej ustalonej nazwy ani jakiegokolwiek oznaczenia, które może być nierozróżnialne od niej, w odniesieniu do innej odmiany tego samego gatunku botanicznego lub gatunku uważanego za pokrewny w oparciu o ogłoszenie dokonane na podstawie art. 63 ust. 5.

ROZDZIAŁ  IV

CZAS TRWANIA I WYGAŚNIĘCIE WSPÓLNOTOWYCH PRAW DO OCHRONY ODMIAN ROŚLIN

Artykuł  19

Czas trwania wspólnotowych praw do ochrony odmian roślin

1. Wspólnotowe prawo do ochrony odmian roślin rozpoczyna się i trwa do końca 25-go dnia miesiąca roku kalendarzowego, a w przypadku odmian winorośli i gatunków drzew - do końca 30-go dnia miesiąca roku kalendarzowego następującego po roku przyznania tego prawa.

2. Na wniosek Komisji Rada może kwalifikowaną większością głosów postanowić o przedłużeniu tych okresów o dalsze pięć lat w odniesieniu do ściśle określonych rodzajów i gatunków.

3. Wspólnotowe prawo do ochrony odmian roślin wygasa przed upływem okresów wymienionych w ust. 1 lub na podstawie ust. 2, jeżeli posiadacz zrzeknie się go przesyłając na piśmie oświadczenie do Urzędu, ze skutkiem od dnia następującego po dniu otrzymania oświadczenia przez Urząd.

Artykuł  20

Unieważnienie wspólnotowych praw do ochrony odmian roślin

1. Urząd unieważnia wspólnotowe prawo do ochrony odmian roślin, jeżeli ustalono, że:

a) nie spełniono warunków przewidzianych w art. 7 lub 10 w czasie, w którym przyznano wspólnotowe prawo do ochrony odmian roślin; lub

b) nie spełniono warunków przewidzianych w art. 8 i 9 przy przyznawaniu wspólnotowego prawa do ochrony odmian roślin, w przypadku gdy przyznanie prawa oparto na informacjach i dokumentach dostarczonych przez wnioskującego; lub

c) przyznano prawo osobie nieuprawnionej, chyba że zostało ono przeniesione na osobę uprawnioną.

2. W przypadku unieważnienia wspólnotowego prawa do ochrony odmian roślin, uważa się, że od początku nie miały miejsca skutki określone w niniejszym rozporządzeniu.

Artykuł  21

Uchylenie wspólnotowego prawa do ochrony odmian roślin

1. Urząd uchyla wspólnotowe prawo do ochrony odmian roślin ze skutkiem ex nunc, jeżeli stwierdzi, że warunki ustanowione w art. 8 lub 9 nie są już spełnione. Jeżeli stwierdzono, że tych warunków nie spełniono od dnia poprzedzającego to cofnięcie skutkuje od tego dnia.

2. Urząd może uchylić wspólnotowe prawo do ochrony odmian roślin ze skutkiem ex nunc, jeżeli posiadacz, mimo odpowiedniego upomnienia, w ciągu okresu czasu określonego przez Urząd:

a) nie dopełnił obowiązku określonego w art. 64 ust. 3; lub

b) nie zaproponował innej stosownej nazwy odmiany w przypadku określonym w art. 66; lub

c) nie uiszcza ewentualnych opłat za utrzymywanie w mocy wspólnotowego prawa do ochrony odmian roślin; lub

d) nie spełnia już warunków przewidzianych w art. 12 i 82, czy to jako pierwszy posiadacz czy to jako następca prawny w oparciu o przekazanie prawa na podstawie art. 23.

ROZDZIAŁ  V

WSPÓLNOTOWE PRAWA DO OCHRONY ODMIAN ROŚLIN JAKO PRZEDMIOT PRAWA WŁASNOŚCI

Artykuł  22

Włączenie do prawa krajowego

1. Z zastrzeżeniem odmiennych przepisów art. 23-29, wspólnotowe prawo do ochrony odmian roślin, jako przedmiot prawa własności, będą uważane pod każdym względem i na terytorium całej Wspólnoty za odpowiadające mu prawo własności w Państwie Członkowskim, w którym:

a) zgodnie z wpisem do rejestru wspólnotowego prawa do ochrony odmian roślin, w stosownej dacie, posiadacz stale zamieszkiwał albo miał swoją siedzibę lub w którym jego przedsiębiorstwo zostało utworzone; lub

b) jeżeli nie spełniono warunków przewidzianych w lit. a), w którym wskazany we wspomnianym rejestrze pierwszy pełnomocnik posiadacza miał, w dniu rejestracji, stałe miejsce zamieszkania, siedzibę lub w którym jego przedsiębiorstwo zostało utworzone.

2. Jeżeli nie spełniono warunków przewidzianych w ust. 1, to Państwem Członkowskim określonym w ust. 1 jest Państwo Członkowskie, w którym Urząd ma swoją siedzibę.

3. Jeżeli do rejestru określonego w ust. 1 wpisano w odniesieniu do posiadacza lub pełnomocnika dwa lub więcej stałych miejsc zamieszkania, siedzib lub państw, w których przedsiębiorstwo zostało utworzone, dla potrzeb ust. 1 stosuje się pierwsze wpisane stałe miejsce zamieszkania lub siedzibę.

4. Jeżeli dwie lub więcej osób wpisano do rejestru określonego w ust. 1 jako posiadaczy solidarnych, posiadaczem do którego stosuje się ust. 1 lit. a), jest ten z posiadaczy solidarnych, który pierwszy spełnił warunki wpisania do rejestru. Jeżeli żaden z posiadaczy solidarnych nie spełnia warunków przewidzianych w ust. 1 lit. a), to stosuje się ust. 2.

Artykuł  23

Przeniesienie prawa

1. Wspólnotowe prawo do ochrony odmian roślin można przenieść na jednego lub więcej następców prawnych.

2. Wspólnotowe prawo do ochrony odmian roślin można przenieść tylko na tych następców, którzy spełniają warunki określone w art. 12 i 82. Wymagana jest forma pisemna, z podpisami umawiających się stron, chyba że przeniesienie następuje na skutek wyroku sądowego lub innego aktu kończącego procedurę sądową. W razie niespełnienia tych warunków przeniesienie jest nieważne.

3. Przeniesienie nie narusza praw osób trzecich nabytych przed datą przeniesienia, z zastrzeżeniem odmiennych przepisów art. 100.

4. Przeniesienie nie skutkuje w stosunku do Urzędu ani wobec osób trzecich, w zakresie w jakim nie wynika to z materiałów dowodowych przewidzianych w przepisach wykonawczych i dopiero po wpisaniu do rejestru wspólnotowych praw do ochrony odmian roślin. Przeniesienie, którego jeszcze nie wpisano do rejestru, jest skuteczne wobec osób trzecich, które nabyły prawa po dniu przeniesienia i wiedziały o przeniesieniu w dniu nabycia tych praw.

Artykuł  24

Egzekucja

Wspólnotowe prawo do ochrony odmian roślin może podlegać egzekucji i być przedmiotem środków tymczasowych i zabezpieczających w rozumieniu art. 24 Konwencji o Jurysdykcji i Wykonywaniu Orzeczeń Sądowych w Sprawach Cywilnych i Handlowych, podpisanej w Lugano dnia 16 sierpnia 1988 r., zwanej dalej "Konwencją z Lugano".

Artykuł  25

Postępowanie upadłościowe lub podobne postępowania

Do czasu wejścia w życie w tej dziedzinie wspólnych przepisów dla Państw Członkowskich, jedynym Państwem Członkowskim, w którym wspólnotowe prawo do ochrony odmian roślin może być objęte postępowaniem upadłościowym jest to Państwo, w którym jako pierwszym otwarto takie postępowanie w rozumieniu prawa krajowego lub konwencji stosowanych w tej dziedzinie.

Artykuł  26

Wniosek o przyznanie wspólnotowego prawa do ochrony odmian roślin jakoprzedmiot prawa własności

Artykuł 22-25 stosuje się do wniosków o przyznanie wspólnotowego prawa do ochrony odmian roślin, użyte w tych artykułach odniesienia do rejestru wspólnotowych praw do ochrony odmian roślin uważa się za odniesienia do rejestru wniosków o przyznanie wspólnotowego prawa do ochrony odmian roślin.

Artykuł  27

Umowne licencje na eksploatację

1. Wspólnotowa ochrona odmian roślin może być, w całości lub w części, przedmiotem umownej licencji na eksploatację. Licencje mogą być wyłączne lub niewyłączne.

2. Posiadacz może powołać się na prawa wynikające ze wspólnotowej ochrony odmian roślin przeciwko osobie upoważnionej do korzystania z niego, która wykracza przeciwko jakimkolwiek warunkom lub ograniczeniom związanym z korzystaniem z tego prawa na podstawie ust. 1.

Artykuł  28

Współwłasność

Artykuł 22-27 stosuje się mutatis mutandis w przypadku współwłasności wspólnotowej ochrony odmian roślin odpowiednio do posiadanego udziału, jeżeli takie udziały zostały określone.

Artykuł  29 ²

Przyznawanie licencji przymusowych

1. Urząd przyznaje jednej lub większej liczbie osób licencję przymusową na wniosek tej osoby lub tych osób, wyłącznie wtedy, gdy przemawia za tym interes publiczny i po konsultacji z Radą Administracyjną określoną w art. 36.

2. Na wniosek Państwa Członkowskiego, Komisji lub organizacji utworzonej dla całej Wspólnoty i zarejestrowanej przez Komisję licencja przymusowa może zostać udzielona określonej kategorii osób spełniających szczególne wymagania lub jakimkolwiek osobom w jednym lub więcej Państw Członkowskich albo na obszarze całej Wspólnoty. Udzielenie to może nastąpić jedynie z uwagi na interes publiczny i za zgodą Rady Administracyjnej.

3. Udzielając licencji przymusowej zgodnie z ust.1, 2, 5 i 5a, Urząd określa rodzaj czynności, które są nią objęte i rozsądne warunki, które mają do niej zastosowanie oraz szczególne wymagania określone w ust. 2. Rozsądne warunki uwzględniają interesy wszystkich posiadaczy prawa do ochrony odmian roślin, wobec których skuteczna będzie licencja przymusowa. Rozsądne warunki mogą obejmować ograniczenia czasowe, uiszczanie odpowiedniej opłaty licencyjnej jako słusznego wynagrodzenia dla posiadacza i mogą nakładać pewne obowiązki, których spełnienie jest konieczne do korzystania z licencji przymusowej.

4. Po upływie każdego okresu rocznego od udzielenia licencji przymusowej i w ramach wspomnianego wcześniej możliwego ograniczenia czasowego określonego w ust. 3, każda ze stron może żądać uchylenia lub zmiany decyzji dotyczącej udzielenia licencji. Podstawami takiego żądania może być wyłącznie zaistniała w tym czasie zmiana okoliczności przesądzających o rozstrzygnięciu.

5. Na wniosek licencja przymusowa jest przyznawana posiadaczowi w odniesieniu do odmiany pochodnej, jeżeli spełniono kryteria określone w ust. 1. Rozsądne warunki określone w ust. 3 obejmują uiszczanie odpowiedniej opłaty licencyjnej, jako słusznego wynagrodzenia dla posiadacza odmiany macierzystej.

5a. Zgodnie z art. 12 ust. 2 dyrektywy 98/44/WE niewyłączna licencja przymusowa przyznawana jest posiadaczowi patentu na wynalazek biotechnologiczny na wniosek, stosownie do uiszczenia odpowiedniej opłaty licencyjnej jako słusznego wynagrodzenia po warunkiem, że posiadacz patentu wykazał, iż:

i) jego wniosek do posiadacza prawa ochrony odmian roślin o licencję umowną został odrzucony, oraz

ii) wynalazek stanowi znaczący postęp techniczny o dużym znaczeniu ekonomicznym w porównaniu z chronionymi odmianami roślin.

W przypadku gdy w celu umożliwienia nabycia lub korzystania z jego prawa ochrony odmian roślin posiadacz uzyskał licencję przymusową zgodnie z art.12 ust. 1 dyrektywy 98/44/WE na niewyłączne wykorzystanie opatentowanego wynalazku, przyznawana jest posiadaczowi patentu na ten wynalazek, na wniosek, niewyłączna licencja wzajemna na korzystanie z odmiany na rozsądnych warunkach.

Zakres terytorialny licencji lub licencji wzajemnej, o której mowa w tym ustępie jest ograniczona do tego lub tych obszarów Wspólnoty, które są objęte tym patentem.

6. Zgodnie z art. 114 przepisy wykonawcze mogą określić niektóre pozostałe przykłady licencji w interesie publicznym, o których mowa w ust. 1, 2 i 5a, a ponadto określają szczególne zasady wykonywania przepisów ust. 1-5a.

7. Licencje przymusowe nie mogą być przyznane przez Państwo Członkowskie w odniesieniu do wspólnotowej ochrony odmian roślin.

¹ Art. 12 zmieniony przez art. 1 pkt 1 rozporządzenia nr 15/2008 z dnia 20 grudnia 2007 r. (Dz.U.UE.L.08.8.2) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 31 stycznia 2008 r.

² Art. 29 zmieniony przez art. 1 rozporządzenia nr 873/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. (Dz.U.UE.L.04.162.38) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 20 maja 2004 r.