Sekcja 1 - Przepisy ogólne - Rozporządzenie 2024/1624 w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu

Dzienniki UE

Dz.U.UE.L.2024.1624

Akt oczekujący

Wersja od: 19 czerwca 2024 r.

SEKCJA  1

Przepisy ogólne

Artykuł  19

Stosowanie środków należytej staranności wobec klienta

1. Podmioty zobowiązane stosują środki należytej staranności wobec klienta we wszystkich następujących okolicznościach:

a) przy nawiązywaniu stosunków gospodarczych;

b) gdy przeprowadzają transakcję sporadyczną o wartości co najmniej 10 000 EUR lub równowartości tej kwoty w walucie krajowej - niezależnie od tego, czy transakcja jest przeprowadzana jako pojedyncza operacja czy w ramach transakcji powiązanych - lub z zastosowaniem niższej wartości ustanowionej na podstawie ust. 9;

c) gdy uczestniczą w tworzeniu podmiotu prawnego, ustanowieniu porozumienia prawnego lub, w przypadku podmiotów zobowiązanych, o których mowa w art. 3 pkt 3 lit. a), b) lub c), w przeniesieniu własności podmiotu prawnego, niezależnie od wartości transakcji;

d) gdy istnieje podejrzenie prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu, bez względu na jakiekolwiek odstępstwo, wyłączenie lub próg;

e) gdy istnieją wątpliwości co do prawdziwości lub adekwatności wcześniej otrzymanych danych dotyczących ustalenia tożsamości klienta;

f) gdy istnieją wątpliwości co do tego, czy osoba, z którą podmiot zobowiązany się kontaktuje, to klient lub osoba upoważniona do działania w imieniu klientów.

2. Oprócz okoliczności, o których mowa w ust. 1, instytucje kredytowe i instytucje finansowe, z wyjątkiem dostawców usług w zakresie kryptoaktywów, stosują środki należytej staranności wobec klienta podczas inicjowania lub realizowania transakcji sporadycznej stanowiącej transfer środków pieniężnych zdefiniowany w art. 3 pkt 9 rozporządzenia (UE) 2023/1113 o wartości co najmniejl 000 EUR lub równowartości tej kwoty w walucie krajowej - niezależnie od tego, czy transakcja jest przeprowadzana jako pojedyncza operacja czy w ramach transakcji powiązanych.

3. Na zasadzie odstępstwa od ust. 1 lit. b) dostawcy usług w zakresie kryptoaktywów:

a) stosują środki należytej staranności wobec klienta podczas przeprowadzania transakcji sporadycznej o wartości co najmniej 1 000 EUR lub równowartości tej kwoty w walucie krajowej - niezależnie od tego, czy transakcja jest przeprowadzana jako pojedyncza operacja czy w ramach transakcji powiązanych;

b) stosują co najmniej środki należytej staranności wobec klienta, o których mowa w art. 20 ust. 1 lit. a), podczas przeprowadzania transakcji sporadycznej o wartości niższej niż 1 000 EUR lub równowartość tej kwoty w walucie krajowej - niezależnie od tego, czy transakcja jest przeprowadzana jako pojedyncza operacja czy w ramach transakcji powiązanych.

4. Na zasadzie odstępstwa od ust. 1 lit. b) podmioty zobowiązane stosują co najmniej środki należytej staranności wobec klienta, o których mowa w art. 20 ust. 1 lit. a), podczas przeprowadzania transakcji sporadycznej środkami pieniężnymi o wartości co najmniej 3 000 EUR lub równowartości tej kwoty w walucie krajowej - niezależnie od tego, czy transakcja jest przeprowadzana jako pojedyncza operacja czy w ramach transakcji powiązanych.

Akapit pierwszy niniejszego ustępu nie ma zastosowania, jeżeli państwa członkowskie wprowadziły, zgodnie z art. 80 ust. 2 i 3, limit dużych płatności gotówkowych w wysokości nieprzekraczającej 3 000 EUR, lub równowartości tej kwoty w walucie krajowej, z wyjątkiem przypadków objętych ust. 4 lit. b) tego artykułu.

5. Oprócz okoliczności, o których mowa w ust. 1, podmioty świadczące usługi hazardowe stosują należytą staranność wobec klienta przy odbiorze wygranych, obstawianiu stawek lub obu tych czynnościach - podczas przeprowadzania transakcji o wartości co najmniej 2 000 EUR lub równowartości tej kwoty w walucie krajowej - niezależnie od tego, czy transakcja jest przeprowadzana jako pojedyncza operacja czy w ramach transakcji powiązanych.

6. Do celów niniejszego rozdziału podmioty zobowiązane uznają za swoich klientów następujące osoby:

a) w przypadku podmiotów zobowiązanych, o których mowa w art. 3 pkt 3 lit. e), f) i i), oraz osób prowadzących handel towarami o wysokiej wartości, o których mowa w art. 3 pkt 3 lit. j), oprócz ich bezpośredniego klienta - dostawcę towarów;

b) w przypadku notariuszy, prawników praktyków i innych przedstawicieli wolnych zawodów prawniczych pośredniczących w transakcji oraz w zakresie, w jakim są oni jedynym notariuszem lub prawnikiem praktykiem lub innym przedstawicielem wolnych zawodów prawniczych pośredniczącym w danej transakcji - obie strony transakcji;

c) w przypadku pośredników w obrocie nieruchomościami - obie strony transakcji;

d) w odniesieniu do usług inicjowania płatności świadczonych przez dostawców usług inicjowania płatności - akceptanta;

e) w odniesieniu do dostawców usług finansowania społecznościowego i pośredników w zakresie finansowania społecznościowego - osobę fizyczną lub prawną zarówno tę ubiegającą się o finansowanie, jak i tę finansującą za pośrednictwem platformy finansowania społecznościowego.

7. Podmioty sprawujące nadzór mogą, bezpośrednio lub we współpracy z innymi organami w tym państwie członkowskim, wyłączyć podmioty zobowiązane ze stosowania - w całości lub w części - środków należytej staranności wobec klienta, o których mowa w art. 20 ust. 1 lit. a), b) i c), w odniesieniu do pieniądza elektronicznego na podstawie wykazanego niskiego ryzyka, z jakim wiąże się charakter produktu, jeżeli spełnione są wszystkie następujące warunki ograniczające ryzyko:

a) danego instrumentu płatniczego nie można doładować, a maksymalna kwota przechowywana elektronicznie nie przekracza 150 EUR, lub równowartości tej kwoty w walucie krajowej;

b) instrument płatniczy jest wykorzystywany wyłącznie do zakupu towarów lub usług dostarczanych przez emitenta lub w ramach sieci usługodawców;

c) instrument płatniczy nie jest powiązany z rachunkiem płatniczym i nie pozwala na wymianę przechowywanych kwot na środki pieniężne lub kryptoaktywa;

d) emitent prowadzi wystarczające monitorowanie transakcji lub stosunków gospodarczych, aby umożliwić wykrywanie nietypowych lub podejrzanych transakcji.

8. Podmioty świadczące usługi hazardowe wypełniają obowiązek stosowania środków należytej staranności wobec klienta, o którym mowa w art. 20 ust. 1 lit. a) poprzez identyfikację klienta i weryfikację tożsamości klienta przy wejściu do kasyna lub innego fizycznego obiektu hazardowego, pod warunkiem że posiadają systemy umożliwiające im przypisywanie transakcji do konkretnych klientów.

9. Do dnia 10 lipca 2026 r. AMLA opracuje projekty regulacyjnych standardów technicznych i przedłoży je Komisji do przyjęcia. Te projekty regulacyjnych standardów technicznych określają:

a) podmioty zobowiązane, sektory lub transakcje, które są związane z podwyższonym ryzykiem prania pieniędzy i finansowania terroryzmu i które muszą spełniać wymogi wartości niższej niż wartość określona w ust. 1 lit. b);

b) wartości związane z transakcjami sporadycznymi;

c) kryteria do uwzględnienia przy identyfikacji transakcji sporadycznych i stosunków gospodarczych;

d) kryteria identyfikacji transakcji powiązanych.

Opracowując projekty regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, AMLA należycie uwzględnia poziomy nieodłącznych ryzyk związanych z modelami biznesowymi poszczególnych rodzajów podmiotów zobowiązanych oraz wyniki oceny ryzyka na poziomie Unii przeprowadzonej przez Komisję na podstawie art. 7 dyrektywy (UE) 2024/1640.

10. Komisja jest uprawniona do uzupełniania niniejszego rozporządzenia przez przyjęcie regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w ust. 9 niniejszego artykułu, zgodnie z art. 49-52 rozporządzenia (UE) 2024/1620.

Artykuł  20

Środki należytej staranności wobec klienta

1. W celu stosowania należytej staranności wobec klienta, podmioty zobowiązane stosują wszystkie z następujących środków:

a) identyfikują klienta i weryfikują jego tożsamość;

b) identyfikują beneficjentów rzeczywistych i podejmują racjonalne środki w celu weryfikacji ich tożsamości, tak aby podmiot zobowiązany był przekonany, że wie, kim jest beneficjent rzeczywisty, oraz że rozumie strukturę własności i kontroli klienta;

c) oceniają i, stosownie do sytuacji, uzyskują informacje na temat celu i zamierzonego charakteru stosunków gospodarczych lub transakcji sporadycznych i rozumieją ten cel i charakter;

d) weryfikują, czy klient lub beneficjenci rzeczywiści podlegają ukierunkowanym sankcjom finansowym, a w przypadku klienta lub strony porozumienia prawnego będącego podmiotem prawnym - czy osoby fizyczne lub prawne podlegające ukierunkowanym sankcjom finansowym kontrolują ten podmiot prawny lub posiadają w nim ponad 50 % praw własności podmiotu lub większościowy udział w tym podmiocie prawnym, indywidualnie lub zbiorowo;

e) oceniają oraz, w stosownych przypadkach, uzyskują informacje na temat charakteru działalności klientów, w tym - w przypadku przedsiębiorstw - tego, czy prowadzą oni działalność, czy też na temat ich zatrudnienia lub zawodu;

f) prowadzą bieżące monitorowanie stosunków gospodarczych, włącznie z badaniem transakcji podejmowanych w trakcie trwania tych stosunków w celu zapewnienia, by prowadzone transakcje były zgodne z wiedzą podmiotu zobowiązanego na temat klienta, profilu działalności oraz ryzyka, w tym, w razie konieczności, źródeł pochodzenia środków finansowych;

g) ustalają, czy klient, beneficjent rzeczywisty klienta oraz, w stosownych przypadkach, osoby, w imieniu których lub na rzecz których dokonywana jest transakcja lub prowadzona jest działalność, są osobą zajmującą eksponowane stanowisko polityczne, członkiem jej rodziny lub osobą znaną jako bliski współpracownik.

h) w przypadku gdy transakcja lub działalność są prowadzone w imieniu lub na rzecz osób fizycznych innych niż klient, identyfikują te osoby fizyczne i weryfikują ich tożsamość;

i) weryfikują, czy każda osoba, która twierdzi, że działa w imieniu klienta, jest do tego upoważniona, oraz identyfikują tę osobę i weryfikują jej tożsamość.

2. Podmioty zobowiązane określają zakres środków, o których mowa w ust. 1, na podstawie indywidualnej analizy ryzyk prania pieniędzy i finansowania terroryzmu, uwzględniając specyfikę klienta oraz stosunków gospodarczych lub transakcji sporadycznych, a także biorąc pod uwagę ocenę ryzyka obejmującą całą działalność przeprowadzoną przez podmiot zobowiązany na podstawie art. 10 oraz zmienne dotyczące prania pieniędzy i finansowania terroryzmu określone w załączniku I, jak również czynniki ryzyka określone w załącznikach II i III.

W przypadku gdy podmioty zobowiązane stwierdzą podwyższone ryzyko prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu, stosują one wzmocnione środki należytej staranności na podstawie sekcji 4 niniejszego rozdziału. W przypadku stwierdzenia sytuacji niższego ryzyka podmioty zobowiązane mogą stosować uproszczone środki należytej staranności na podstawie sekcji 3 niniejszego rozdziału.

3. Do dnia 10 lipca 2026 r. AMLA wyda wytyczne w sprawie zmiennych ryzyka i czynników ryzyka, które podmioty zobowiązane mają brać pod uwagę przy nawiązywaniu stosunków gospodarczych lub przeprowadzaniu transakcji sporadycznych.

4. Podmioty zobowiązane w każdej chwili muszą być w stanie wykazać swoim podmiotom sprawującym nadzór, że wprowadzone środki są odpowiednie zważywszy na zidentyfikowane ryzyka prania pieniędzy i finansowania terroryzmu.

Artykuł  21

Niezdolność do spełnienia wymogu stosowania środków należytej staranności wobec klienta

1. W przypadku gdy podmiot zobowiązany nie jest w stanie przestrzegać wymogu stosowania środków należytej staranności wobec klienta określonych w art. 20 ust. 1, powstrzymuje się on od przeprowadzenia transakcji lub nawiązania stosunków gospodarczych, a także kończy stosunki gospodarcze i rozważa zgłoszenie do FIU podejrzanej transakcji w odniesieniu do klienta zgodnie z art. 69.

Zakończenie stosunków gospodarczych zgodnie z akapitem pierwszym niniejszego ustępu nie uniemożliwia podmiotowi zobowiązanemu otrzymania należnych mu środków pieniężnych zdefiniowanych w art. 4 pkt 25 dyrektywy (UE) 2015/2366.

W przypadku gdy podmiot zobowiązany ma obowiązek chronić aktywa swojego klienta, zakończenia stosunków gospodarczych nie należy rozumieć jako wymogu zbycia aktywów klienta.

W przypadku umów ubezpieczenia na życie podmioty zobowiązane, w razie potrzeby jako środek alternatywny do zakończenia stosunków gospodarczych, powstrzymują się od dokonywania transakcji na rzecz klienta, w tym wypłat na rzecz beneficjentów, do czasu zapewnienia zgodności z przepisami środków należytej staranności wobec klienta określonych w art. 20 ust. 1.

2. Ust. 1 nie mają zastosowania do notariuszy, prawników praktyków, innych przedstawicieli wolnych zawodów prawniczych, biegłych rewidentów, zewnętrznych księgowych i doradców podatkowych w zakresie, w jakim osoby te ustalają sytuację prawną swojego klienta lub wykonują obowiązki polegające na obronie lub reprezentowaniu tego klienta w postępowaniu sądowym lub w związku z takim postępowaniem, włącznie z udzielaniem porad w sprawie wszczęcia lub uniknięcia takiego postępowania.

Akapit pierwszy nie ma zastosowania, jeżeli podmioty zobowiązane, o których mowa w tym akapicie:

a) biorą udział w praniu pieniędzy, jego przestępstwach źródłowych lub finansowaniu terroryzmu;

b) udzielają porad prawnych na potrzeby prania pieniędzy, jego przestępstw źródłowych lub finansowania terroryzmu, lub

c) wiedzą, że dany klient zwraca się o poradę prawną na potrzeby prania pieniędzy, jego przestępstw źródłowych lub finansowania terroryzmu; tę wiedzę lub cel można wywnioskować z obiektywnych, faktycznych okoliczności.

3. Podmioty zobowiązane dokumentują działania podjęte w celu spełnienia wymogu stosowania środków należytej staranności wobec klienta, w tym rejestrują podjęte decyzje oraz odpowiednie dokumenty potwierdzające i uzasadnienia. Dokumenty, dane lub informacje przechowywane przez podmiot zobowiązany aktualizuje się za każdym razem, gdy dokonuje się przeglądu zasad należytej staranności wobec klienta na podstawie art. 26.

Obowiązek przechowywania dokumentacji, o którym mowa w akapicie pierwszym mają również zastosowanie do sytuacji, w których podmioty zobowiązane odmawiają nawiązania lub zakończenia stosunków gospodarczych lub stosowania alternatywnych środków zgodnie z ust. 1.

4. Do dnia 10 lipca 2027 r. AMLA wyda wspólne wytyczne z Europejskim Urzędem Nadzoru Bankowego w sprawie środków, które instytucje kredytowe i instytucje finansowe mogą podjąć w celu zapewnienia zgodności z przepisami dotyczącymi przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu przy wdrażaniu wymogów dyrektywy 2014/92/UE, w tym w odniesieniu do stosunków gospodarczych, na które w największym stopniu wpływają praktyki korygowania o ryzyko.

Artykuł  22

Identyfikacja i weryfikacja tożsamości klienta i beneficjenta rzeczywistego

1. Z wyjątkiem przypadków niższego ryzyka, do których mają zastosowanie środki określone w sekcji 3, oraz niezależnie od zastosowania dodatkowych środków w przypadkach podwyższonego ryzyka zgodnie z sekcją 4, podmioty zobowiązane uzyskują co najmniej następujące informacje w celu identyfikacji klienta, każdej osoby, która twierdzi, że działa w imieniu klienta, oraz osób fizycznych, w których imieniu lub na rzecz których dokonywana jest transakcja lub prowadzona jest działalność:

a) w odniesieniu do osoby fizycznej:

(i) wszystkie imiona i nazwiska;

(ii) miejsce i pełną datę urodzenia;

(iii) obywatelstwa, lub bezpaństwowość i status uchodźcy lub ochrony uzupełniającej, w stosownych przypadkach, oraz krajowy numer identyfikacyjny, w stosownych przypadkach;

(iv) miejsce zwykłego pobytu lub, w przypadku braku stałego adresu zamieszkania w miejscu legalnego pobytu w Unii, adres pocztowy, pod którym można skontaktować się z osobą fizyczną oraz, jeśli jest dostępny, numer identyfikacji podatkowej;

b) w odniesieniu do osoby prawnej:

(i) nazwę i formę prawną podmiotu prawnego;

(ii) adres siedziby statutowej lub urzędowej oraz, jeżeli jest inny, adres głównego miejsca prowadzenia działalności, a także kraj założenia spółki;

(iii) imiona i nazwiska przedstawicieli prawnych podmiotu prawnego, jak również, jeśli są dostępne, numer rejestracyjny, numer identyfikacji podatkowej oraz identyfikator podmiotu prawnego;

(iv) imiona i nazwiska osób wykonujących prawa z akcji lub udziałów na rzecz innej osoby lub piastujących stanowiska kierownicze na rzecz innej osoby, w tym odniesienie do ich statusu jako osób wykonujących prawa z akcji lub udziałów na rzecz innej osoby lub członków zarządu reprezentujących interesy innych osób;

c) w odniesieniu do powiernika trustu, który powstał w drodze czynności prawnej, lub osoby zajmującej równorzędne stanowisko w podobnym porozumieniu prawnym:

(i) podstawowe informacje na temat porozumienia prawnego; jednakże w odniesieniu do aktywów posiadanych przez porozumienie prawne lub zarządzanych za jego pośrednictwem identyfikuje się wyłącznie aktywa, które mają być zarządzane w kontekście stosunków gospodarczych lub transakcji sporadycznej;

(ii) adres zamieszkania powierników lub osób zajmujących równorzędne stanowisko w podobnym porozumieniu prawnym oraz, jeżeli jest inne, miejsce, z którego zarządza się trustem, który powstał w drodze czynności prawnej, lub podobnym porozumieniem prawnym, uprawnienia regulujące i wiążące to porozumienie prawne, a także, jeśli są dostępne, numer identyfikacji podatkowej i identyfikator podmiotu prawnego;

d) w odniesieniu do innych organizacji, które posiadają zdolność prawną na mocy prawa krajowego:

(i) nazwę, adres siedziby statutowej lub adres równoważny;

(ii) imiona i nazwiska osób upoważnionych do reprezentowania organizacji, jak również, w stosownych przypadkach, formę prawną, numer identyfikacji podatkowej, numer rejestracyjny, identyfikator podmiotu prawnego oraz akt założycielski lub równoważny akt.

2. Do celów identyfikacji beneficjenta rzeczywistego podmiotu prawnego lub porozumienia prawnego podmioty zobowiązane gromadzą informacje, o których mowa w art. 62 ust. 1 akapit drugi lit. a).

W przypadku gdy po wyczerpaniu wszystkich możliwych środków identyfikacji żadne osoby fizyczne nie zostały zidentyfikowane jako beneficjenci rzeczywiści lub w przypadku gdy istnieją wątpliwości, czy zidentyfikowane osoby są beneficjentami rzeczywistymi, wówczas podmioty zobowiązane rejestrują, że nie zidentyfikowano żadnego beneficjenta rzeczywistego i identyfikują osoby fizyczne zajmujące wyższe stanowiska kierownicze w podmiocie prawnym i weryfikują ich tożsamość.

W przypadku gdy przeprowadzenie weryfikacji tożsamości, o której mowa w akapicie drugim, może zaalarmować klienta, że podmiot zobowiązany ma wątpliwości co do własności rzeczywistej podmiotu prawnego, podmiot zobowiązany odstępuje od weryfikacji tożsamości osób na wyższych stanowiskach kierowniczych, a zamiast tego rejestruje kroki podjęte w celu ustalenia tożsamości beneficjentów rzeczywistych i osób na wyższych stanowiskach kierowniczych. Podmioty zobowiązane prowadzą rejestr podjętych działań oraz trudności napotkanych w trakcie procesu identyfikacji, które doprowadziły do konieczności identyfikacji osoby zajmującej wyższe stanowisko kierownicze.

3. Instytucje kredytowe i instytucje finansowe uzyskują informacje w celu identyfikacji i weryfikacji tożsamości osób fizycznych lub prawnych za pomocą dowolnego wirtualnego numeru IBAN, który wydają, oraz powiązanego rachunku bankowego lub płatniczego.

Instytucja kredytowa lub instytucja finansowa prowadząca rachunek bankowy lub płatniczy, na który wirtualny numer IBAN wydany przez inną instytucję kredytową lub instytucję finansową dokonuje przekierowania płatności, zapewnia możliwość uzyskania od instytucji wydającej wirtualny numer IBAN informacji identyfikujących i weryfikujących tożsamość osoby fizycznej posługującej się tym wirtualnym numerem IBAN niezwłocznie, a w każdym razie w ciągu pięciu dni roboczych od momentu zwrócenia się z wnioskiem o te informacje.

4. W przypadku beneficjentów trustów lub podobnych podmiotów bądź porozumień prawnych wyznaczonych na podstawie szczególnych cech charakterystycznych lub kategorii, podmiot zobowiązany uzyskuje wystarczające informacje dotyczące beneficjenta, aby być w stanie ustalić tożsamość beneficjenta w momencie wypłaty lub w momencie wykonywania przez beneficjenta nabytych przez niego praw.

5. W przypadku trustów uznaniowych podmiot zobowiązany uzyskuje wystarczające informacje na temat potencjalnych beneficjentów uprawnienia i beneficjentów domyślnych w celu umożliwienia mu ustalenia tożsamości beneficjenta w momencie korzystania przez powierników z przysługującej im swobody uznania lub w momencie, w którym z powodu niewykorzystania przez powierników swobody uznania beneficjentami stają się beneficjenci domyślni.

6. Podmioty zobowiązane uzyskują informacje, dokumenty i dane niezbędne do weryfikacji tożsamości klienta i wszelkich osób, które twierdzą, że działają w jego imieniu, poprzez jeden z poniższych środków:

a) przedłożenie dokumentu tożsamości, paszportu lub jego odpowiednika oraz, w stosownych przypadkach, uzyskanie informacji z wiarygodnych i niezależnych źródeł, do których dostęp uzyskano bezpośrednio lub które zostały dostarczone przez klienta;

b) wykorzystanie środków identyfikacji elektronicznej, które spełniają wymogi rozporządzenia (UE) nr 910/2014 dla średniego lub wysokiego poziomu bezpieczeństwa i odpowiednich kwalifikowanych usług zaufania, jak określono w tym rozporządzeniu.

7. Podmioty zobowiązane weryfikują tożsamość beneficjenta rzeczywistego oraz, w stosownych przypadkach, osób, w imieniu których lub na rzecz których dokonywana jest transakcja lub prowadzona jest działalność, w jeden z następujących sposobów:

a) zgodnie z ust. 6;

b) poprzez podjęcie racjonalnych środków w celu uzyskania niezbędnych informacji, dokumentów i danych od klienta lub z innych wiarygodnych źródeł, w tym rejestrów publicznych innych niż centralne rejestry.

Podmioty zobowiązane określają zakres informacji, z którymi należy się zapoznać, biorąc pod uwagę ryzyka związane z transakcją sporadyczną lub stosunkami gospodarczymi oraz beneficjentem rzeczywistym, w tym ryzyka związane ze strukturą własności.

Oprócz środków weryfikacji określonych w akapicie pierwszym niniejszego ustępu podmioty zobowiązane weryfikują informacje o beneficjentach rzeczywistych poprzez przeglądanie centralnych rejestrów.

Artykuł  23

Terminy weryfikacji tożsamości klienta i beneficjenta rzeczywistego

1. Weryfikacja tożsamości klienta, beneficjenta rzeczywistego i wszelkich osób zgodnie z art. 20 ust. 1 lit. h) i i) ma miejsce przed nawiązaniem stosunków gospodarczych lub przeprowadzeniem transakcji sporadycznej. Obowiązek ten nie dotyczy sytuacji niższego ryzyka zgodnie z sekcją 3 niniejszego rozdziału, pod warunkiem że niższe ryzyko uzasadnia odroczenie takiej weryfikacji.

W przypadku pośredników w obrocie nieruchomościami weryfikacja, o której mowa w akapicie pierwszym, przeprowadzana jest po przyjęciu oferty przez sprzedającego lub leasingodawcę, a we wszystkich przypadkach przed przekazaniem jakichkolwiek środków finansowych lub jakiejkolwiek nieruchomości.

2. Na zasadzie odstępstwa od ust. 1 weryfikację tożsamości klienta i beneficjenta rzeczywistego można sfinalizować podczas nawiązywania stosunków gospodarczych w razie potrzeby, aby nie przerywać normalnego prowadzenia działalności gospodarczej, oraz o ile występuje niewielkie ryzyko prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu. W takich sytuacjach procedury te są finalizowane jak najszybciej po nawiązaniu pierwszego kontaktu.

3. Na zasadzie odstępstwa od ust. 1 niniejszego artykułu instytucja kredytowa lub instytucja finansowa może otworzyć rachunek, w tym rachunki umożliwiające transakcje dotyczące zbywalnych papierów wartościowych, zgodnie z wymogami klienta, pod warunkiem że istnieją odpowiednie zabezpieczenia zapewniające, by transakcje nie były przeprowadzane przez klienta lub w jego imieniu, dopóki nie zostaną w pełni spełnione środki należytej staranności wobec klienta określone w art. 20 ust. 1 lit. a) i b).

4. W każdym przypadku nawiązywania nowych stosunków gospodarczych z podmiotem prawnym lub powiernikiem trustu, który powstał w drodze czynności prawnej, lub osobą zajmującą równoważne stanowisko w podobnym porozumieniu prawnym, o którym mowa w art. 51, 57, 58, 61 i 67, podlegającym obowiązkowi rejestracji informacji o własności rzeczywistej na podstawie art. 10 dyrektywy (UE) 2024/1640, podmioty zobowiązane uzyskują ważne potwierdzenie rejestracji lub wydany niedawno odpis z rejestru potwierdzający ważność rejestracji.

Artykuł  24

Zgłaszanie rozbieżności z informacjami zawartymi w rejestrach własności rzeczywistej

1. Podmioty zobowiązane zgłaszają do centralnych rejestrów wszelkie stwierdzone rozbieżności między informacjami dostępnymi w centralnych rejestrach a informacjami, które gromadzą zgodnie z art. 20 ust. 1 lit. b) i art. 22 ust. 7 niniejszego rozporządzenia.

Rozbieżności, o których mowa w akapicie pierwszym, zgłasza się niezwłocznie, a w każdym razie w ciągu 14 dni kalendarzowych po ich wykryciu. Zgłaszając takie rozbieżności, podmioty zobowiązane dołączają do swoich zgłoszeń uzyskane informacje wskazujące na rozbieżność i osoby, które uważają za beneficjentów rzeczywistych, oraz, w stosownych przypadkach, za osoby wykonujące prawa z akcji lub udziałów na rzecz innej osoby i za członków zarządu reprezentujących interesy innych osób wraz z uzasadnieniem.

2. Na zasadzie odstępstwa od ust. 1 podmioty zobowiązane mogą powstrzymać się od zgłaszania rozbieżności do centralnego rejestru i zamiast tego zwrócić się do klientów o dodatkowe informacje, jeżeli stwierdzone rozbieżności:

a) ograniczają się do błędów typograficznych, różnych sposobów transliteracji lub drobnych nieścisłości, które nie mają wpływu na identyfikację beneficjentów rzeczywistych ani ich stanowisk; lub

b) są skutkiem nieaktualnych danych, ale beneficjenci rzeczywiści są znani podmiotowi zobowiązanemu z innego wiarygodnego źródła i nie ma podstaw do podejrzeń, że istnieje zamiar ukrycia jakichkolwiek informacji.

W przypadku gdy podmiot zobowiązany stwierdzi, że informacje o własności rzeczywistej w centralnym rejestrze są nieprawidłowe, zwraca się do klientów, by niezwłocznie, a w każdym razie w ciągu 14 dni kalendarzowych, złożyli do centralnego rejestru prawidłowe informacje zgodnie z art. 63, 64 i 67.

Niniejszego ustępu nie stosuje się do przypadków podwyższonego ryzyka, do których mają zastosowanie środki przewidziane w sekcji 4 niniejszego rozdziału.

3. Jeżeli klient nie złożył prawidłowych informacji w terminie, o którym mowa w ust. 2 akapit drugi, podmiot zobowiązany zgłasza rozbieżność do centralnego rejestru zgodnie z ust. 1 akapit drugi.

4. Niniejszy artykuł nie ma zastosowania do notariuszy, prawników praktyków, innych przedstawicieli wolnych zawodów prawniczych, biegłych rewidentów, zewnętrznych księgowych oraz doradców podatkowych w odniesieniu do informacji, które otrzymują oni od swojego klienta lub które uzyskują na jego temat, podczas ustalania sytuacji prawnej tego klienta lub podczas wykonywania swoich obowiązków polegających na obronie lub reprezentowaniu tego klienta w postępowaniu sądowym, lub w związku z takim postępowaniem, włącznie z udzielaniem porad w sprawie wszczęcia lub uniknięcia takiego postępowania, bez względu na to, czy takie informacje są otrzymane lub uzyskane przed zakończeniem takiego postępowania, w jego trakcie czy po jego zakończeniu.

Wymogi niniejszego artykułu mają jednak zastosowanie w przypadku, gdy podmioty zobowiązane, o których mowa w akapicie pierwszym niniejszego ustępu, udzielają porad prawnych w dowolnej z sytuacji objętych art. 21 ust. 2 akapit drugi.

Artykuł  25

Określenie celu i zamierzonego charakteru stosunków gospodarczych lub transakcji sporadycznych

Przed nawiązaniem stosunków gospodarczych lub przeprowadzeniem transakcji sporadycznej podmiot zobowiązany upewnia się, że rozumie ich cel i zamierzony charakter. W tym celu podmiot zobowiązany uzyskuje, w razie potrzeby, informacje na temat:

a) celu i ekonomicznego uzasadnienia transakcji sporadycznej lub stosunków gospodarczych;

b) szacunkowej kwoty planowanych działań;

c) źródła środków finansowych;

d) przeznaczenia środków finansowych;

e) działalności gospodarczej lub zawodu klienta.

Do celów ustępu pierwszego lit. a) niniejszego artykułu podmioty zobowiązane objęte art. 74 gromadzą informacje w celu ustalenia, czy zamierzone wykorzystanie towarów o wysokiej wartości, o których mowa w tym artykule, służy celom komercyjnym czy niekomercyjnym.

Artykuł  26

Bieżące monitorowanie stosunków gospodarczych oraz monitorowanie transakcji dokonywanych przez klientów

1. Podmioty zobowiązane prowadzą bieżące monitorowanie stosunków gospodarczych, w tym transakcji podejmowanych przez klienta w trakcie trwania stosunku gospodarczego, w celu zapewnienia, aby transakcje te były zgodne z wiedzą podmiotu zobowiązanego na temat klienta, jego działalności gospodarczej i profilu ryzyka oraz, w razie potrzeby, z informacjami o pochodzeniu i przeznaczeniu środków finansowych, a także w celu wykrycia tych transakcji, które zostaną poddane bardziej szczegółowej ocenie na podstawie art. 69 ust. 2.

W przypadku gdy stosunki gospodarcze obejmują więcej niż jeden produkt lub usługę, podmioty zobowiązane zapewniają, aby środki należytej staranności wobec klienta obejmowały wszystkie te produkty i usługi.

W przypadku gdy podmioty zobowiązane należące do grupy utrzymują stosunki gospodarcze z klientami, którzy są również klientami innych podmiotów w ramach tej grupy, niezależnie od tego, czy są podmiotami zobowiązanymi, czy przedsiębiorstwami niepodlegającymi wymogom w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, uwzględniają one informacje dotyczące tych innych stosunków gospodarczych do celów monitorowania stosunków gospodarczych ze swoimi klientami.

2. W kontekście bieżącego monitorowania, o którym mowa w ust. 1, podmioty zobowiązane zapewniają aktualizację odpowiednich dokumentów, danych lub informacji dotyczących klienta.

Okres między aktualizacjami informacji o klientach zgodnie z akapitem pierwszym zależy od ryzyka związanego ze stosunkami gospodarczymi i w żadnym przypadku nie przekracza:

a) w przypadku klientów o podwyższonym ryzyku, do których mają zastosowanie środki przewidziane w sekcji 4 niniejszego rozdziału - jednego roku;

b) w przypadku wszystkich innych klientów -pięciu lat.

3. Oprócz wymogów określonych w ust. 2, podmioty zobowiązane dokonują przeglądu i, w stosownych przypadkach, aktualizacji informacji o klientach, jeżeli:

a) nastąpiła zmiana w istotnych okolicznościach dotyczących klienta;

b) podmiot zobowiązany ma prawny obowiązek w ciągu danego roku kalendarzowego skontaktować się z klientem w celu sprawdzenia wszelkich istotnych informacji dotyczących beneficjentów rzeczywistych lub w celu spełnienia wymogów dyrektywy Rady 2011/16/UE ⁴² ;

c) dowiadują się o istotnym fakcie, który odnosi się do klienta.

4. Oprócz bieżącego monitorowania, o którym mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, podmioty zobowiązane regularnie weryfikują, czy spełnione są warunki określone w art. 20 ust. 1 lit. d). Częstotliwość takiej weryfikacji jest proporcjonalna do ekspozycji podmiotu zobowiązanego i stosunków gospodarczych na ryzyka niewykonania ukierunkowanych sankcji finansowych i uchylania się od nich.

W przypadku instytucji kredytowych i instytucji finansowych weryfikację, o której mowa w akapicie pierwszym, przeprowadza się również w przypadku każdego nowego wyznaczenia w związku z ukierunkowanymi sankcjami finansowymi.

Wymogi określone w niniejszym ustępie nie zastępują obowiązku stosowania ukierunkowanych sankcji finansowych ani bardziej rygorystycznych wymogów na mocy innych aktów prawnych Unii lub prawa krajowego dotyczących weryfikacji bazy klientów pod kątem wykazów ukierunkowanych sankcji finansowych.

5. Do dnia 10 lipca 2026 r. AMLA wyda wytyczne dotyczące bieżącego monitorowania stosunków gospodarczych oraz monitorowania transakcji przeprowadzanych w kontekście takich stosunków.

Artykuł  27

Środki tymczasowe dla klientów podlegających sankcjom finansowym ONZ

1. W odniesieniu do klientów podlegających sankcjom finansowym ONZ lub kontrolowanych przez osoby fizyczne lub prawne lub podmioty podlegające sankcjom finansowym ONZ lub w których osoby fizyczne lub prawne lub podmioty podlegające sankcjom finansowym ONZ posiadają ponad 50 % praw własności lub większościowy udział, indywidualnie lub zbiorowo, podmioty zobowiązane prowadzą rejestr:

a) środków finansowych lub innych aktywów, którymi zarządzają na rzecz klienta w momencie podania do wiadomości publicznej sankcji finansowych ONZ;

b) prób dokonania transakcji przez klienta;

c) transakcji przeprowadzonych na rzecz klienta.

2. Podmioty zobowiązane stosują niniejszy artykuł w okresie między podaniem do wiadomości publicznej sankcji finansowych ONZ a rozpoczęciem stosowania odpowiednich ukierunkowanych sankcji finansowych w Unii.

Artykuł  28

Regulacyjne standardy techniczne dotyczące informacji niezbędnych do przeprowadzenia należytej staranności wobec klienta

1. Do dnia 10 lipca 2026 r. AMLA opracuje projekty regulacyjnych standardów technicznych i przedłoży je Komisji do przyjęcia. Te projekty regulacyjnych standardów technicznych określają:

a) wymogi, które mają zastosowanie do podmiotów zobowiązanych na podstawie art. 20, oraz informacje, które należy gromadzić w celu stosowania standardowych, uproszczonych i wzmocnionych środków należytej staranności na podstawie art. 22 i 25 oraz art. 33 ust. 1 i art. 34 ust. 4, w tym minimalne wymogi w sytuacjach niższego ryzyka;

b) rodzaj uproszczonych środków należytej staranności, które podmioty zobowiązane mogą stosować w sytuacjach niższego ryzyka na podstawie art. 33 ust. 1 niniejszego rozporządzenia, w tym środki mające zastosowanie do szczególnych kategorii podmiotów zobowiązanych oraz produktów lub usług, z uwzględnieniem wyników oceny ryzyka na poziomie Unii przeprowadzonej przez Komisję na podstawie art. 7 dyrektywy (UE) 2024/1640;

c) czynniki ryzyka związane z cechami instrumentów pieniądza elektronicznego, które powinny być brane pod uwagę przez podmioty sprawujące nadzór przy określaniu zakresu wyłączenia na mocy art. 19 ust. 7;

d) wiarygodne i niezależne źródła informacji, które mogą być wykorzystane do weryfikacji danych identyfikacyjnych osób fizycznych lub prawnych do celów art. 22 ust. 6 i 7;

e) wykaz atrybutów, które muszą posiadać środki identyfikacji elektronicznej i odpowiednie kwalifikowane usługi zaufania, o których mowa w art. 22 ust. 6 lit. b), aby spełniać wymogi art. 20 ust. 1 lit. a) i b) w przypadku standardowej, uproszczonej i wzmocnionej należytej staranności.

2. Wymogi i środki, o których mowa w ust. 1 lit. a) i b), opierają się na następujących kryteriach:

a) nieodłączne ryzyko związane ze świadczoną usługą;

b) ryzyka związane z kategoriami klientów;

c) charakter, kwota i powtarzalność transakcji;

d) kanały wykorzystywane do prowadzenia stosunków gospodarczych lub realizowania transakcji sporadycznych.

3. AMLA dokonuje regularnych przeglądów regulacyjnych standardów technicznych oraz, w razie konieczności, przygotowuje i przedkłada Komisji projekt aktualizacji tych standardów, między innymi w celu uwzględnienia innowacji i rozwoju technologicznego.

4. Komisja jest uprawniona do uzupełniania niniejszego rozporządzenia przez przyjęcie regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w ust. 1 i 3 niniejszego artykułu, zgodnie z art. 49-52 rozporządzenia (UE) 2024/1620.

⁴² Dyrektywa Rady 2011/16/UE z dnia 15 lutego 2011 r. w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania i uchylająca dyrektywę 77/799/EWG (Dz.U. L 64 z 11.3.2011, s. 1).