Część 1 - PRZEPISY OGÓLNE. - Tryb przeprowadzania rewizji finansowo-księgowej w jednostkach i zakładach budżetowych oraz organach finansowych prezydiów rad narodowych.

Monitor Polski

M.P.1961.16.86

Akt utracił moc

Wersja od: 29 października 1962 r.

CZĘŚĆ  I

PRZEPISY OGÓLNE.

Rozdział  1.

Zakres rewizji.

§ 1. Rewizja finansowo-księgowa, nazywana dalej "rewizją", polega na badaniu gospodarczej i finansowej działalności rewidowanej jednostki na podstawie:

1) dowodów stanowiących podstawę ewidencjonowania operacji, zapisów księgowych na kontach głównych i analitycznych, bilansów obrotów i sald oraz ewentualnych zestawień pomocniczych,

2) dokumentów pozaksięgowych, np. umów, zamówień, zleceń, pism nominacyjnych, umów służbowych, zarządzeń ustalających stawki wynagrodzeń, wykazów otrzymanych i wysyłanych przesyłek oraz innych dowodów charakteryzujących działalność gospodarczą i finansową,

3) okresowych sprawozdań z wykonania planów zadań rzeczowych, sprawozdawczości finansowej i statystycznej, analizy ekonomicznej itp.,

4) rzeczywistego stanu składników majątkowych i jego zgodności ze stanem ewidencyjnym,

5) rzeczywistego stanu zatrudnienia pracowników,

6) obowiązujących zarządzeń i wytycznych nadrzędnych jednostek organizacyjnych.

§ 2. Bezpośrednim zadaniem rewizji jest ustalenie - na podstawie wszechstronnie zbadanego stanu faktycznego i dokumentów - konkretnych nieprawidłowości i trudności w działalności rewidowanej jednostki, ustalenie przyczyn ich powstawania i osób za nie odpowiedzialnych. Zadaniem rewizji jest spowodowanie odpowiednich kroków w kierunku usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości i trudności oraz przeciwdziałanie ich powstawaniu.

§ 3. Na podstawie zakresu i przyczyn stwierdzonych nieprawidłowości należy badać, czy i jak główny księgowy rewidowanej jednostki przeciwdziałał ich powstawaniu.

§ 4. Przy każdej rewizji należy dokonać sprawdzenia, czy i w jaki sposób zostały wykonane przez jednostkę rewidowaną zarządzenia wydane w wyniku poprzedniej rewizji oraz kontroli przeprowadzanych przez inne organy kontroli i w wyniku rozpatrzenia sprawozdań za czas od ostatniej rewizji.

§ 5. Podczas rewizji przeprowadzanej w jednostce, której podlegają jednostki niższego stopnia, należy dokonać kontroli jej działalności w zakresie finansowania jednostek podległych oraz wykonywania nadzoru i rewizji.

§ 6. Podczas rewizji należy badać, czy księgowość i sprawozdawczość jest prowadzona prawidłowo i bieżąco i czy należycie spełnia swe zadania, czy dowody księgowe są prawidłowe pod względem merytorycznym, formalnym i rachunkowym oraz czy są w należyty sposób przechowywane.

Rozdział  2.

Planowanie rewizji.

§  7.

1. Organizacja pracy w zakresie rewizji powinna się opierać na kwartalnych planach rewizji.

2. Plany rewizji sporządzają wszystkie jednostki, które mają obowiązek przeprowadzania rewizji.

3. Plany rewizji są do czasu ich wykonania aktami poufnymi.

4. Plany rewizji powinny być koordynowane przez jednostki do tego zobowiązane na podstawie odrębnych przepisów z właściwymi organami kontroli, rewizji i inspekcji.

§  8.

1. Rewizja okresowa może być prowadzona pod względem zakresu przedmiotowego jako:

1) rewizja pełna, której przedmiotem jest całokształt operacji gospodarczo-finansowych,

2) rewizja częściowa, której przedmiotem jest określona część lub tylko niektóre rodzaje operacji gospodarczo-finansowych.

2. Rewizja może być prowadzona w sposób:

1) całkowity, gdy poddaje się badaniu wszystkie operacje i dokumenty dotyczące badanego zakresu,

2) wyrywkowy, gdy poddaje się badaniu tylko niektóre (np. ważniejsze) operacje i dokumenty dotyczące badanego zakresu.

§ 9. Niezależnie od planowanych rewizji okresowych mogą być przeprowadzane rewizje doraźne, których termin i zakres ustala doraźnie jednostka zarządzająca rewizję.

Rozdział  3.

Przygotowanie rewizji.

§  10.

1. Rewizja powinna być przeprowadzona na podstawie zarządzenia rewizji, zawierającego następujące dane:

1) powołanie podstawy prawnej upoważniającej do przeprowadzenia rewizji,

2) imię i nazwisko rewidenta oraz numer jego legitymacji służbowej,

3) nazwa jednostki podlegającej rewizji,

4) zakres rewizji,

5) ewentualnie upoważnienie rewidenta do wglądu w akta tajne z określeniem rodzaju tych akt,

6) okres ważności zarządzenia.

2. Zarządzenie rewizji zaopatrzone w pieczęć podpisuje kierownik jednostki zlecającej rewizję lub upoważniona przez niego osoba.

§ 11. Rewizję przeprowadza się w zasadzie jednoosobowo. Rewizja w składzie wieloosobowym może być przeprowadzona w przypadkach uzasadnionych rozmiarami działalności gospodarczo-finansowej jednostki podlegającej rewizji i rodzajem przeprowadzanej rewizji.

§  12.

1. Przed rozpoczęciem rewizji rewident powinien zapoznać się z problematyką gospodarczo-finansową jednostki, w której ma przeprowadzić rewizję, w szczególności na podstawie zatwierdzonych dla tej jednostki planów i sprawozdań z ich wykonania oraz na podstawie wyników poprzednich rewizji i innych danych, znajdujących się w posiadaniu jednostki zarządzającej rewizję.

2. W zależności od wyników wstępnej oceny dyscypliny finansowej i gospodarki jednostki, podlegającej rewizji, rewident powinien ustalić szczegółowy zakres i program czynności rewizyjnych, który zatwierdza kierownik jednostki zlecającej rewizję lub upoważniona przez niego osoba.

§ 13. Zakres i szczegółowość rewizji poszczególnych działów pracy jednostki podlegającej rewizji należy uzależnić od znaczenia danego działu pracy w całokształcie działalności gospodarczej rewidowanej jednostki lub od sumy środków, związanych w określonych składnikach majątkowych, od możliwości popełnienia nadużyć oraz od wyników wstępnej oceny stanu dyscypliny finansowej i gospodarki jednostki.

Rozdział  4.

Zasady wykonywania rewizji i postępowanie rewizyjne.

§ 14. Zasady wykonywania rewizji określają przepisy działu I rozdziału 3 uchwały nr 187 Rady Ministrów z dnia 12 maja 1959 r. w sprawie rewizji finansowo-księgowej państwowych jednostek organizacyjnych (Monitor Polski Nr 58, poz. 278).

§  15.

1. Na wstępie rewizji rewident powinien przede wszystkim wykonać następujące czynności:

1) przeprowadzić niezwłocznie rewizję faktyczną środków pieniężnych i innych walorów oraz druków ścisłego zarachowania,

2) dokonać wyrywkowej rewizji faktycznej stanu zapasów środków rzeczowych,

3) zaznajomić się na miejscu z organizacją wewnętrzną rewidowanej jednostki,

4) zbadać wykonanie zarządzeń, o których mowa w § 4,

5) ustalić we właściwym wydziale finansowym prezydium rady narodowej ilość i numery pobranych przez jednostkę rewidowaną kwitariuszy przychodowych.

2. Po wykonaniu czynności wstępnych rewident przeprowadza ogólną analizę stanu gospodarki finansowej rewidowanej jednostki.

3. Po dokonaniu analizy poszczególnych odcinków działalności rewidowanej jednostki rewident przeprowadza rewizję poszczególnych operacji na podstawie dowodów. Przy tym sprawdza prawidłowość dowodów pod względem formalnym i rachunkowym, ich kompletność, wiarygodność i rzetelność, ponadto legalność, zasadność i gospodarność operacji gospodarczych oraz prawidłowość ich księgowania.

.4 1 Wszystkie badane dokumenty poddane rewizji rewident obowiązany jest opatrzyć swoim podpisem i klauzulą: "Badano dnia..........". Klauzulę tę można zamieszczać również w postaci odcisku stempla parafowanego przez rewidenta.

§  16.

1. Jeżeli w toku rewizji, na skutek ujawnionych faktów, powstanie konieczność rozszerzenia jej zakresu, rewident przeprowadza rewizję w rozszerzonym zakresie, zawiadamiając o tym jednostkę, która go delegowała.

2. W razie stwierdzenia nieprawidłowości przy rewizji danego zagadnienia sposobem wyrywkowym należy dokonać rewizji całkowitej zagadnienia.

§  17.

1. Rewident powinien przeprowadzać rewizję w taki sposób, by nie spowodować przerw w normalnym toku pracy jednostki rewidowanej.

2. Sprawdzenia rzeczywistego stanu składników majątkowych jednostki podlegającej rewizji dokonuje rewident w obecności kierownika jednostki lub wyznaczonego przez niego pracownika oraz osoby odpowiedzialnej materialnie za przechowywane składniki majątkowe.

§  18.

1. Protokół rewizji powinien zawierać:

1) nazwę i adres rewidowanej jednostki,

2) nazwisko i imię rewidenta, podstawę rewizji i czas jej trwania,

3) nazwisko i imiona osób sprawujących kierownictwo rewidowanej jednostki oraz głównego księgowego,

4) zakres rewizji,

5) krótki opis wykonanych czynności rewizyjnych oraz nazwiska, imiona i stanowiska służbowe osób udzielających wyjaśnień w toku rewizji,

6) ustalenia rewizji,

7) zastrzeżenia zgłoszone przez kierownika jednostki rewidowanej do protokołu przed jego podpisaniem oraz wyniki dodatkowego badania tych zastrzeżeń,

8) stwierdzenie, w jakiej ilości egzemplarzy sporządzono protokół oraz że egzemplarz protokołu pozostawiono w rewidowanej jednostce,

9) wyszczególnienie załączników do protokołu,

10) datę podpisania protokołu.

2. Wszelkiego rodzaju odpisy, wyciągi i dowody należy dołączać do protokołu rewizji tylko wtedy, kiedy są one niezbędnie konieczne do wyjaśnienia ustaleń rewizji.

§  19.

1. W protokole rewizji należy przytoczyć i omówić szczegółowo wszystkie zauważone uchybienia i nieprawidłowości, podając przyczyny tych uchybień i nieprawidłowości oraz opis towarzyszących im okoliczności.

2. 2 W razie stwierdzonych nadużyć i niedoborów należy w protokole wskazać osoby odpowiedzialne za ich powstanie oraz ustalić wysokość strat. W razie stwierdzenia naruszenia dyscypliny budżetowej należy w protokole wskazać osobę obwinioną o to naruszenie i załączyć ewentualne wyjaśnienia pisemne tej osoby.

3. Po zakończeniu czynności rewizyjnych rewident wpisuje do ewidencji kontroli, znajdującej się w jednostce rewidowanej, datę rozpoczęcia i zakończenia rewizji, jej zakres oraz kto i na czyje zlecenie rewizję przeprowadzał.

4. Rewident powinien omówić wyniki rewizji z kierownikiem rewidowanej jednostki.

§ 19a. 3 Rewident jest zwolniony od obowiązku uzyskiwania stwierdzenia na poleceniu wyjazdu służbowego czasu pobytu w rewidowanej jednostce

Rozdział  5.

Postępowanie porewizyjne.

§  20.

1. 4 Na podstawie protokołu rewizji jednostka, która zarządziła rewizję, opracowuje wystąpienie porewizyjne, w celu usunięcia stwierdzonych uchybień, usprawnienia gospodarki finansowej rewidowanej jednostki oraz ewentualnego zastosowania sankcji przewidzianej w art. 48 ustawy z dnia 1 lipca 1958 r. o prawie budżetowym (Dz. U. Nr 45, poz. 221).

2. Jeżeli jednostka rewidująca przeprowadziła rewizję w jednostce finansowanej przez nią bezpośrednio, jednostka rewidująca kieruje wystąpienie porewizyjne w formie szczegółowego zarządzenia porewizyjnego do jednostki poddanej rewizji.

3. Jeżeli jednostka rewidująca przeprowadziła rewizję w innej jednostce aniżeli wymieniona w ust. 2, jednostka rewidująca kieruje wystąpienie porewizyjne w formie zaleceń porewizyjnych z dołączeniem odpisu protokołu rewizji do właściwej jednostki nadrzędnej nad jednostką poddaną rewizji, w celu wydania zarządzenia porewizyjnego.

4. Jeżeli organ finansowy stopnia wojewódzkiego przeprowadził rewizję w jednostce objętej budżetem niższego stopnia, organ rewidujący wydaje zarządzenie porewizyjne, którego odpis wraz z odpisem protokołu rewizji przesyła organowi finansowemu stopnia powiatowego, właściwemu dla jednostki rewidowanej.

§  21.

1. Zarządzenie porewizyjne powinno określać termin jego wykonania.

2. Jednostka, która otrzymała zarządzenie porewizyjne, obowiązana jest zawiadomić jednostkę, która zarządzenie wydała, o jego wykonaniu lub o zachodzących przeszkodach.

§ 21a. 5 W razie stwierdzenia naruszenia dyscypliny budżetowej w jednostce rewidowanej kierownik jednostki, która zarządziła rewizję, zawiadamia o naruszeniu właściwy organ orzekający w sprawach naruszenia dyscypliny budżetowej; zawiadomienie powinno zawierać dane wymienione w załączniku nr 2 do instrukcji.

Rozdział  6.

Sprawozdawczość.

§ 22. Z wykonania planów rewizji i jej wyników sporządza się kwartalne sprawozdania ilościowe oraz roczne sprawozdanie opisowe. Przepis niniejszy nie narusza obowiązków sprawozdawczych, wprowadzonych odrębnymi przepisami.

§ 23. Kwartalne sprawozdanie ilościowe powinno zawierać następujące dane:

1) ilość jednostek podlegających rewizji,

2) ilość rewizji planowanych od początku roku,

3) ilość osobodni rewizyjnych planowanych od początku roku,

4) ilość rewizji wykonanych od początku roku,

5) ilość osobodni rewizyjnych wykonanych od początku roku,

6) ilość spraw o przestępstwa, skierowanych do organów powołanych do ścigania przestępstw - od początku roku,

7) ilość spraw o naruszenie dyscypliny budżetowej skierowanych do komisji orzekających od początku roku.

§ 24. Roczne sprawozdanie opisowe powinno zawierać zwięzłą charakterystykę wyników rewizji, opis charakterystycznych przypadków stwierdzonych nadużyć i wnioski w sprawie ich zwalczania.

§  25.

1. Sprawozdanie z wykonania planów rewizji sporządzają wszystkie jednostki obowiązane do prowadzenia rewizji.

2. Jednostki nadrzędne sporządzają sprawozdania zbiorcze.

3. Kwartalne sprawozdanie ilościowe stanowi załącznik do kwartalnego sprawozdania finansowego.

4. Roczne sprawozdanie opisowe stanowi część składową rocznego sprawozdania z wykonania budżetu.

¹ § 15 ust. 4 zmieniony przez § 1 pkt 1 instrukcji z dnia 27 września 1962 r. (M.P.62.77.362) zmieniającej nin. instrukcję z dniem 29 października 1962 r.

² § 19 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 2 instrukcji z dnia 27 września 1962 r. (M.P.62.77.362) zmieniającej nin. instrukcję z dniem 29 października 1962 r.

³ § 19a dodany przez § 1 pkt 3 instrukcji z dnia 27 września 1962 r. (M.P.62.77.362) zmieniającej nin. instrukcję z dniem 29 października 1962 r.

⁴ § 20 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 4 instrukcji z dnia 27 września 1962 r. (M.P.62.77.362) zmieniającej nin. instrukcję z dniem 29 października 1962 r.

⁵ § 21a dodany przez § 1 pkt 5 instrukcji z dnia 27 września 1962 r. (M.P.62.77.362) zmieniającej nin. instrukcję z dniem 29 października 1962 r.