Rozdział 5 - Rewizja dochodów i wydatków. - Tryb przeprowadzania rewizji finansowo-księgowej w jednostkach i zakładach budżetowych oraz organach finansowych prezydiów rad narodowych.

Monitor Polski

M.P.1961.16.86

Akt utracił moc
Wersja od: 29 października 1962 r.

Rozdział  5.

Rewizja dochodów i wydatków.

§  44.
Rewizja dokumentalna dochodów polega na zbadaniu zupełności i terminowości realizacji dochodów; w szczególności w toku rewizji bada się:
1)
czy należności z tytułu dochodów są terminowo i prawidłowo ustalane i księgowane,
2)
czy dłużnikom doręcza się odpowiednio wezwania do zapłaty i upomnienia,
3)
czy wobec opieszałych dłużników stosuje się odpowiednie środki zmierzające do ściągnięcia tych należności,
4)
czy odpisy i umorzenia należności oparte są na odpowiednich przepisach i czy są uzasadnione i należycie udokumentowane,
5)
czy dochody z poszczególnych tytułów są zaliczane na właściwe rachunki,
6)
czy zwroty nadpłat są dokonywane prawidłowo, tj. czy są uzasadnione, czy są dokonywane w drodze przelewów lub przekazami pocztowymi na rzecz uprawnionych osób i czy decyzje w sprawie zwrotu nadpłat zawierają uzasadnienie zwrotu i wskazanie daty wpłaty zwracanej sumy.
§  45.
1.
Rewizja wydatków polega na zbadaniu, czy środki finansowe zostały prawidłowo wykorzystane stosownie do wykonanych zadań, a w szczególności:
1)
czy są przestrzegane przepisy o robotach, dostawach i usługach na rzecz jednostek państwowych,
2)
czy dokonywane wydatki nie przekraczają istotnych potrzeb,
3)
czy środki finansowe wykorzystywane są zgodnie z przeznaczeniem, wynikającym z klasyfikacji wydatków budżetowych i planów finansowych,
4)
czy są przestrzegane granice ustalonych norm wydatkowych,
5)
czy dokonane wydatki nie budzą wątpliwości co do ich legalności, oszczędności i niezbędności,
6)
czy operacje finansowe są prawidłowo udokumentowane i księgowane,
7)
czy przestrzegane są inne wymagania dyscypliny budżetowej.
2.
Przy sprawdzaniu wydatków na wynagrodzenia za jednorazowe prace, wykonywane przez poszczególne osoby obsługujące potrzeby jednostki rewidowanej, sprawdza się, czy zostały one dokonane na podstawie formalnie wystawionych rachunków, czy prace te zostały wykonane, sprawdzone i przyjęte, czy ceny są zgodne z obowiązującymi stawkami, cennikami oraz czy zastosowano właściwe stawki podatkowe.
3.
W toku rewizji należy ustalić, czy i w jakim stopniu korzystają ze świadczeń (np. z wyżywienia) jednostki rewidowanej jej pracownicy lub inne osoby, czy istnieje podstawa prawna do korzystania ze świadczeń oraz czy koszty tych świadczeń są terminowo zwracane.
4.
W toku rewizji bada się, czy na rachunek bankowy wydatków budżetowych nie są wnoszone niewłaściwe wpłaty (np. z tytułu zwrotów wydatków z lat ubiegłych lub dochodów budżetowych).
5.
Szczególnie starannej kontroli poddaje się wydatki w końcu roku w celu stwierdzenia, czy jednostki nie dążą do wykorzystania pozostałości kredytów, tworząc zbędne zapasy materiałów, nabywając zbędne przedmioty i zadatkowując dostawy.
6.
Podczas rewizji sprawdza się również stosowanie przez głównego księgowego przepisów w sprawie praw i obowiązków głównych księgowych. W razie ujawnienia przez rewizję nielegalnych wydatków bada się, czy główny księgowy wykorzystał przysługujące mu prawa w celu przeciwdziałania naruszeniom dyscypliny budżetowej.
§  46.
1.
Rewizja wydatków w zakresie funduszu płac polega na sprawdzeniu faktycznej obsady etatów jednostki, prawidłowości wykorzystania funduszu płac i stosowania stawek.
2.
W celu ustalenia zgodności faktycznej obsady osobowej jednostki z zatwierdzonymi etatami porównuje się wykazy pracowników jednostki i listy wypłat z tabelą zatwierdzonych etatów.
3.
Przy sprawdzaniu etatów należy zbadać stan organizacyjny jednostki w celu ustalenia niezbędności poszczególnych komórek organizacyjnych oraz ich obsady osobowej pod względem fachowym i ilościowym na tle ustalonego zakresu działania oraz rodzaju i rozmiarów czynności faktycznie wykonywanych. Ustalenia te powinny polegać na sprawdzeniu, czy rodzaj funkcji przywiązanych do danego stanowiska usprawiedliwia ustanowienie go oraz czy faktycznie wykonywane czynności przez danego pracownika usprawiedliwiają zajmowanie przez niego stanowiska i wypłacanie mu odpowiedniego wynagrodzenia.
4.
Prawidłowość wypłat wynagrodzeń poszczególnym pracownikom sprawdza się na podstawie kart wynagrodzeń, odpowiedniej dokumentacji i list płatniczych. W tych ostatnich sprawdza się prawidłowość kwot ustalonych należności, dokonanych potrąceń i podsumowań, a zwłaszcza podsumowania kwot do wypłaty oraz pokwitowań odbioru należności.
5.
Co do pracowników, których wynagrodzenie wypłacane jest na podstawie ilości wykonanej pracy bądź za prace w godzinach nadliczbowych, ustala się zgodność wypłaconych należności z faktycznym wykonaniem pracy, przy tym sprawdza się prawidłowość ewidencji na tym odcinku oraz celowość zatrudniania pracowników w godzinach nadliczbowych.
§  47.
Szczegółowej rewizji należy poddać wypłaty z bezosobowego funduszu płac i z tytułu innych wydatków osobowych. W tym zakresie rewident bada:

- czy nie dokonano wypłat na rzecz pracowników za prace wchodzące w zakres ich obowiązków,

- czy nie dokonano wypłat na rzecz osób trzecich za prace, które powinny być wykonane przez pracowników,

- czy na prace zlecone zawierane są umowy i czy wysokość przyznawanych wynagrodzeń odpowiada faktycznie włożonej pracy,

- czy przestrzega się terminów umownych i egzekwuje umowne kary za ich nieprzestrzeganie,

- czy na rachunkach za wykonane prace stwierdzono ich wykonanie i przyjęcie; należy również zwrócić uwagę na celowość zlecanych prac,

- czy nie wypłaca się premii i nagród, przewidzianych za specjalne osiągnięcia, nieuprawnionym pracownikom.

§  48.
W toku rewizji wydatków na podróże służbowe krajowe i zagraniczne oraz przeniesienia bada się:
1)
prawidłowość i celowość wystawiania poleceń wyjazdów służbowych,
2)
wysokość wypłaconych zaliczek na koszty podróży; przy wypłacie zaliczek stałych sprawdza się celowość ich ustalania w stosunku do częstotliwości wyjazdów osób otrzymujących zaliczki,
3)
terminowość składania rachunków kosztów podróży przez delegowanych pracowników,
4)
prawidłowość obliczenia wysokości diet, kosztów noclegu, kosztów przejazdów i przeniesień oraz rozliczeń z waluty zagranicznej, jak również użycie właściwych środków lokomocji,
5)
umieszczenie potwierdzeń pobytu w miejscu delegacji oraz stwierdzenie o wykonaniu przez delegowanego zleconego mu zadania,
6)
konieczność wyjazdów służbowych, a w szczególności zagranicznych, na podstawie złożonych przez delegowanych sprawozdań z odbytych podróży.
§  49.
1.
Przy rewizji wydatków administracyjno-gospodarczych rewident stosuje się do ogólnych zasad rewizji, zwracając szczególną uwagę na przestrzeganie ustalonych norm i stosowanie przez jednostkę rewidowaną właściwych środków obsługi biurowej i gospodarczej.
2.
Przy rewizji wydatków z tytułu opłat pocztowych bada się, czy były przestrzegane zasady oszczędności przy korespondencji (np. czy zachodziła konieczność wysyłania depesz, przeprowadzania rozmów telefonicznych, a w szczególności tzw. błyskawicznych); przy tym sprawdza się również w ekspedycji sposób prowadzenia ewidencji wysyłanej korespondencji i wydatków pocztowo-telegraficznych oraz czy wartość zużytych znaczków pocztowych znajduje uzasadnienie w ilości wysyłanej korespondencji.
3.
Przy rewizji wydatków na utrzymanie budynków (czynsze i świadczenia, opał, światło, woda, gaz, energia elektryczna itp.) rewident zwraca uwagę na to, czy nie są pokrywane ze środków budżetowych wydatki dotyczące mieszkań służbowych i prywatnych, znajdujących się w budynkach administrowanych przez jednostkę rewidowaną, bądź czy pokryte wydatki są w pełni i terminowo zwracane.
4.
W zakresie utrzymania i najmu transportu samochodowego lub konnego sprawdza się zgodność stanu faktycznego środków transportowych z zatwierdzonymi etatami, konieczność tego stanu dla potrzeb jednostki, jego faktyczne obciążenie pracą i wykorzystanie, stan ewidencji i kontroli prac transportowych. W razie dokonywania przez jednostkę wydatków na najem środków transportowych bada się konieczność dokonywania przewozów, ich zgodność z obowiązującymi stawkami i z faktyczną odległością przewozu. Ponadto sprawdza się prawidłowość wydatków na załadunek i rozładunek.
§  50.
W zakresie inwestycji i kapitalnych remontów rewident przeprowadza rewizję zgodnie z wytycznymi zawartymi w §§ 43 - 48, a ponadto sprawdza:
1)
plany rzeczowo-finansowe i inne dokumenty uprawniające do wykonywania działalności inwestycyjnej i remontowej w celu ustalenia, czy zostały one zatwierdzone w przepisanym trybie,
2)
prawidłowość zaliczania wpływów na rachunki inwestycyjne,
3)
prawidłowość zawieranych umów w zakresie robót kapitalnych i prac projektowych oraz prawidłowość przeprowadzonych przetargów na roboty budowlane i remontowe,
4)
ewidencję i kontrolę zużywania materiałów budowlanych oraz wykonania robót prowadzonych systemem gospodarczym,
5)
udokumentowanie, prawidłowość i terminowość ewidencjonowania kosztów inwestycji i remontów,
6)
prawidłowość odbioru robót zakończonych oraz inwentaryzacji i zabezpieczenia robót nie zakończonych,
7)
zgodność dokonanych wydatków z zakresem wykonanych robót.
§  51.
Rewizja innych wydatków poza wymienionymi w §§ 44-50 odbywa się na zasadach ogólnych podanych w niniejszym rozdziale przy uwzględnieniu obowiązujących w danej dziedzinie przepisów, przy czym szczególnie dokładnie należy sprawdzać dokumentację wydatków na zasiłki, zapomogi i inne świadczenia na rzecz osób fizycznych, gdy wypłata następuje na podstawie decyzji wydanej przez jednostkę rewidowaną.
§  52.
W zakresie działalności produkcyjnej nie wydzielonej lub wydzielonej w gospodarstwa pomocnicze rewident przeprowadza rewizję zgodnie z wytycznymi zawartymi w §§ 44-50, a ponadto bada:
1)
prawidłowość rozliczeń kosztów produkcji, a w szczególności rachunku kosztów w związku z organizacją produkcji (jednostki kalkulacyjne, metoda kalkulacji itp.), sposób rozliczania kosztów, prawidłowość rozliczania kosztów wspólnych z macierzystą jednostką budżetową, kalkulację wyrobów gotowych, inwentaryzację produkcji nie zakończonej, wykonanie planu kosztów pośrednich, przestoje, braki itp.,
2)
zupełność księgowego ujęcia i prawidłowość wyceny wyników produkcji,
3)
przebieg sprzedaży produkcji, w szczególności stan ewidencji zamówień i kontrolę ich wykonania, udokumentowanie i terminowość fakturowania, rozmiary i przyczyny reklamacji odbiorców, rozliczanie należności inkasowych i pozainkasowych,
4)
prawidłowość ustalania wyników działalności produkcyjnej oraz rozliczenie z budżetem, w szczególności ustalenie dochodów lub strat planowanych i ponadplanowych oraz nadzwyczajnych, pokrycie zapotrzebowania na środki obrotowe, terminowość przekazywania nadwyżek zgodnie z ich przeznaczeniem bądź otrzymania dotacji, prawidłowość dokonania odpisów na fundusze specjalnego przeznaczenia.