Rozdział 6 - Wykonywanie środka poprawczego - Wspieranie i resocjalizacja nieletnich.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2022.1700

Akt obowiązujący
Wersja od: 14 marca 2024 r.

Rozdział  6

Wykonywanie środka poprawczego

Sąd rodzinny, kierując do wykonania orzeczenie o umieszczeniu nieletniego w zakładzie poprawczym, może określić rodzaj zakładu poprawczego, w którym ma być wykonywany ten środek. Postanowienie może zostać wydane na posiedzeniu niejawnym.

1. 
Sąd rodzinny może na czas określony odroczyć lub przerwać wykonywanie środka poprawczego w przypadku choroby nieletniego lub z innych ważnych przyczyn.
2. 
Sąd rodzinny może odwołać odroczenie lub przerwę wykonywania środka poprawczego w przypadku ustania przyczyny, dla której zostały udzielone, lub gdy nieletni nie korzysta z odroczenia lub przerwy w celu, w jakim zostały udzielone, albo rażąco narusza porządek prawny.
1. 
Jeżeli po wydaniu orzeczenia o umieszczeniu nieletniego w zakładzie poprawczym, a przed umieszczeniem go w takim zakładzie albo po upływie okresu odroczenia lub przerwy wykonywania środka poprawczego w zachowaniu nieletniego nastąpiła istotna poprawa, sąd rodzinny może warunkowo odstąpić od wykonania orzeczenia.
2. 
Wobec nieletniego, o którym mowa w art. 15 ust. 6, przepisu ust. 1 nie stosuje się.
3. 
Warunkowe odstąpienie od wykonania orzeczenia następuje na okres próby do lat 3. Okres próby nie może jednak trwać dłużej niż do ukończenia przez nieletniego 21 lat. W okresie próby sąd rodzinny stosuje wobec nieletniego środki wychowawcze.
4. 
Jeżeli w okresie próby nieletni dopuścił się czynu karalnego lub jego zachowanie wskazuje na dalszą demoralizację, lub uchyla się od wykonywania środka wychowawczego, sąd rodzinny może odwołać warunkowe odstąpienie od wykonania orzeczenia i zarządzić umieszczenie nieletniego w zakładzie poprawczym.
5.  15
 W przypadku dopuszczenia się przez nieletniego czynu karalnego określonego w art. 134, art. 148 § 1, 2 lub 3, art. 156 § 1 lub 3, art. 163 § 1 lub 3, art. 166, art. 173 § 1 lub 3, art. 197 § 1, 3, 4 lub 5, art. 223 § 2, art. 252 § 1 lub 2 lub w art. 280 Kodeksu karnego i braku podstaw do rozpoznania sprawy przez sąd właściwy według przepisów Kodeksu postępowania karnego sąd rodzinny odwołuje warunkowe odstąpienie od wykonania orzeczenia i zarządza umieszczenie nieletniego w zakładzie poprawczym.
6. 
Jeżeli w okresie próby i w ciągu dalszych 3 miesięcy nie nastąpiło odwołanie warunkowego odstąpienia od wykonania orzeczenia, orzeczenie o umieszczeniu w zakładzie poprawczym z mocy prawa uważa się za niebyłe.
1. 
Jeżeli w toku wykonywania środka poprawczego okaże się, że wobec nieletniego należy zastosować środek leczniczy, sąd rodzinny może przerwać wykonywanie środka poprawczego i zastosować środek leczniczy.
2. 
Przed zwolnieniem nieletniego z zakładu leczniczego sąd rodzinny wykonujący środek leczniczy zawiadamia o tym sąd rodzinny.
1. 
Sąd rodzinny może warunkowo zwolnić nieletniego z zakładu poprawczego, jeżeli postępy w jego wychowaniu pozwalają przypuszczać, że po zwolnieniu z zakładu nieletni będzie przestrzegał porządku prawnego i zasad współżycia społecznego.
2. 
Warunkowe zwolnienie z zakładu poprawczego nie może nastąpić wcześniej niż po upływie 6 miesięcy od dnia umieszczenia nieletniego w zakładzie poprawczym. Do tego okresu sąd może zaliczyć okres pobytu nieletniego w schronisku dla nieletnich.
3. 
Warunkowe zwolnienie z zakładu poprawczego następuje na okres próby do lat 3. Okres próby nie może jednak trwać dłużej niż do ukończenia przez nieletniego 21 lat, a wobec nieletniego, o którym mowa w art. 15 ust. 6 - niż do ukończenia przez nieletniego 24 lat. W okresie próby sąd rodzinny stosuje wobec nieletniego środki wychowawcze.
4. 
Jeżeli w okresie próby nieletni dopuścił się czynu karalnego lub jego zachowanie wskazuje na dalszą demoralizację, lub uchyla się od wykonywania środka wychowawczego, sąd rodzinny może odwołać warunkowe zwolnienie i zarządzić umieszczenie nieletniego w zakładzie poprawczym.
5.  16
 W przypadku dopuszczenia się przez nieletniego czynu karalnego określonego w art. 134, art. 148 § 1, 2 lub 3, art. 156 § 1 lub 3, art. 163 § 1 lub 3, art. 166, art. 173 § 1 lub 3, art. 197 § 1, 3, 4 lub 5, art. 223 § 2, art. 252 § 1 lub 2 lub w art. 280 Kodeksu karnego i braku podstaw do rozpoznania sprawy przez sąd właściwy według przepisów Kodeksu postępowania karnego sąd rodzinny odwołuje warunkowe zwolnienie i zarządza umieszczenie nieletniego w zakładzie poprawczym.
6. 
Jeżeli w okresie próby i w ciągu dalszych 3 miesięcy nie nastąpiło odwołanie warunkowego zwolnienia, orzeczenie o umieszczeniu w zakładzie poprawczym z mocy prawa uważa się za niebyłe.
7. 
Przepisu ust. 1 nie stosuje się przez okres roku od dnia ponownego umieszczenia nieletniego w zakładzie poprawczym orzeczonego na podstawie ust. 5.
8. 
Ponowny wniosek o warunkowe zwolnienie z zakładu poprawczego, złożony przez nieletniego, jego rodziców albo tego z rodziców, pod którego stałą pieczą nieletni faktycznie pozostaje, albo opiekuna nieletniego, przed upływem 6 miesięcy od dnia wydania postanowienia o odmowie warunkowego zwolnienia, sąd rodzinny pozostawia bez rozpoznania. Postanowienie może zostać wydane na posiedzeniu niejawnym.
1. 
Wobec nieletniego, o którym mowa w art. 15 ust. 6 pkt 1, sąd rodzinny orzeka o:
1)
wykonywaniu środka poprawczego po ukończeniu przez nieletniego 21 lat, do ukończenia przez nieletniego określonego wieku, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez nieletniego 24 lat, jeżeli dotychczasowe wyniki procesu resocjalizacji nie przyniosły oczekiwanego rezultatu i nieletni nadal wymaga oddziaływań resocjalizacyjnych albo
2)
zastosowaniu wobec nieletniego zwalnianego z zakładu poprawczego po ukończeniu 21 lat środka wychowawczego, o którym mowa w art. 7 pkt 2 lub 5, do ukończenia przez nieletniego określonego wieku, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez nieletniego 24 lat, jeżeli dotychczasowe wyniki procesu resocjalizacji wskazują na potrzebę wsparcia nieletniego w kierunku dalszego nabywania i utrwalania postaw społecznie pożądanych.
2. 
Postanowienie w przedmiocie, o którym mowa w ust. 1, sąd rodzinny wydaje po przeprowadzeniu rozprawy. Sąd rodzinny wyznacza rozprawę najpóźniej na 6 miesięcy przed ukończeniem przez nieletniego 21 lat.
3. 
Sąd rodzinny:
1)
zwraca się o sporządzenie opinii psychologiczno-pedagogicznej, o której mowa w art. 255;
2)
w celu ustalenia danych dotyczących środowiska rodzinnego nieletniego oraz jego możliwości zatrudnienia lub nauki w przypadku opuszczenia zakładu poprawczego zleca kuratorowi sądowemu przeprowadzenie wywiadu środowiskowego;
3)
w razie potrzeby uzyskuje opinię o stanie zdrowia psychicznego nieletniego, o której mowa w art. 65 ust. 1;
4)
w razie potrzeby uzyskuje opinię biegłego lub biegłych innych specjalności.
1. 
W szczególnie uzasadnionym przypadku sąd rodzinny, z urzędu lub na wniosek dyrektora zakładu poprawczego, może orzec wobec nieletniego zwalnianego z zakładu poprawczego po ukończeniu 21 lat środek wychowawczy, o którym mowa w art. 7 pkt 2 lub 5, do ukończenia przez nieletniego określonego wieku, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez nieletniego 24 lat.
2. 
W szczególnie uzasadnionym przypadku sąd rodzinny, z urzędu lub na wniosek dyrektora zakładu poprawczego, może orzec wobec nieletniego zwalnianego z zakładu poprawczego po ukończeniu 24 lat środek wychowawczy, o którym mowa w art. 7 pkt 2 lub 5, do ukończenia przez nieletniego 25 lat.
3. 
Postanowienie w przedmiocie, o którym mowa w ust. 1 i 2, sąd rodzinny wydaje po przeprowadzeniu rozprawy. Sąd rodzinny wyznacza rozprawę najpóźniej na 6 miesięcy przed ukończeniem przez nieletniego odpowiednio 21 lat albo 24 lat.
4. 
Sąd rodzinny:
1)
zwraca się o sporządzenie opinii psychologiczno-pedagogicznej, o której mowa w art. 255;
2)
w celu ustalenia danych dotyczących środowiska rodzinnego nieletniego oraz jego możliwości zatrudnienia lub nauki w przypadku opuszczenia zakładu poprawczego zleca kuratorowi sądowemu przeprowadzenie wywiadu środowiskowego;
3)
w razie potrzeby uzyskuje opinię o stanie zdrowia psychicznego nieletniego, o której mowa w art. 65 ust. 1;
4)
w razie potrzeby uzyskuje opinię biegłego lub biegłych innych specjalności.
1. 
Sąd rodzinny wszczyna postępowanie w sprawie nieletniego, jeżeli zachodzi uzasadnione podejrzenie dopuszczenia się przez nieletniego umieszczonego w zakładzie poprawczym przed ukończeniem 17 lat czynu karalnego, o którym mowa w art. 1 ust. 2 pkt 2 lit. a.
2. 
W postanowieniu kończącym postępowanie w sprawie, o której mowa w ust. 1, sąd rodzinny stwierdza, czy nieletni dopuścił się czynu karalnego.
3.  17
 W przypadku braku podstaw do rozpoznania sprawy przez sąd właściwy według przepisów Kodeksu postępowania karnego i stwierdzenia dopuszczenia się przez nieletniego czynu karalnego określonego w art. 134, art. 148 § 1, 2 lub 3, art. 156 § 1 lub 3, art. 163 § 1 lub 3, art. 166, art. 173 § 1 lub 3, art. 197 § 1, 3, 4 lub 5, art. 223 § 2, art. 252 § 1 lub 2 lub w art. 280 Kodeksu karnego sąd rodzinny orzeka także w przedmiocie przeniesienia nieletniego do zakładu poprawczego o wzmożonym nadzorze wychowawczym oraz zagrożenia przedłużeniem albo przedłużenia wykonywania środka poprawczego, stosownie do art. 15 ust. 6.
4. 
Odpis prawomocnego postanowienia, o którym mowa w ust. 2, sąd rodzinny przesyła dyrektorowi zakładu poprawczego w celu zastosowania wobec nieletniego środka dyscyplinarnego.
5. 
W przypadku, o którym mowa w ust. 3, do czasu prawomocnego zakończenia postępowania nieletniego umieszcza się w schronisku dla nieletnich.
6. 
Przepisu art. 237 ust. 1 nie stosuje się przez okres roku od dnia przeniesienia nieletniego do zakładu poprawczego o wzmożonym nadzorze wychowawczym orzeczonego na podstawie ust. 3.

Jeżeli nieletni, wobec którego orzeczono umieszczenie w zakładzie poprawczym, został skazany na karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania, wykonuje się karę pozbawienia wolności. Sąd rodzinny umarza postępowanie wykonawcze. Postanowienie może zostać wydane na posiedzeniu niejawnym.

1. 
Jeżeli nieletni, wobec którego orzeczono umieszczenie w zakładzie poprawczym, został skazany na karę grzywny, karę ograniczenia wolności, karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania lub karę aresztu, wykonanie tej kary ulega odroczeniu do chwili zwolnienia nieletniego z zakładu poprawczego. Przed zwolnieniem nieletniego z zakładu poprawczego sąd rodzinny orzeka, czy wykonać tę karę, czy odstąpić od jej wykonania. Postanowienie może zostać wydane na posiedzeniu niejawnym.
2. 
Do zastępczej kary pozbawienia wolności oraz zastępczej kary aresztu przepis ust. 1 stosuje się.
1. 
Środek poprawczy wykonuje się w zakładzie poprawczym:
1)
otwartym;
2)
półotwartym;
3)
zamkniętym;
4)
o wzmożonym nadzorze wychowawczym;
5)
dla nieletnich, którzy ukończyli 21 lat.
2. 
Komórka organizacyjna Ministerstwa Sprawiedliwości wykonująca zadania z zakresu nadzoru pedagogicznego Ministra Sprawiedliwości nad zakładami poprawczymi kieruje nieletniego do odpowiedniego zakładu poprawczego na podstawie orzeczenia o umieszczeniu nieletniego w zakładzie poprawczym oraz kompleksowej diagnozy osobowości nieletniego z uwzględnieniem możliwości psychofizycznych oraz indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych nieletniego, a w przypadku nieletniego posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego - także z uwzględnieniem zaleceń zawartych w tym orzeczeniu, z zastrzeżeniem art. 15 ust. 4 i 5 oraz art. 233.
1. 
W zakładach poprawczych wobec nieletnich realizuje się system wychowawczy:
1)
resocjalizacyjny;
2)
resocjalizacyjno-rewalidacyjny;
3)
resocjalizacyjno-terapeutyczny.
2. 
W zakładzie poprawczym, o którym mowa w art. 243 ust. 1 pkt 5, wobec nieletnich realizuje się system zintegrowanych oddziaływań mających na celu zmotywowanie nieletniego do współdziałania w kształtowaniu jego społecznie pożądanych postaw, w szczególności poczucia odpowiedzialności oraz potrzeby przestrzegania porządku prawnego.

Zakład poprawczy otwarty jest przeznaczony dla nieletnich, którzy:

1)
wyrażają wolę uczestniczenia w procesie resocjalizacji i których postawa oraz zachowanie w schronisku dla nieletnich za tym przemawia;
2)
swoją dotychczasową postawą oraz zachowaniem po orzeczeniu środka poprawczego wskazują na duże prawdopodobieństwo, że będą poddawać się procesowi resocjalizacji;
3)
są umieszczeni w innym zakładzie poprawczym, a których postawa, zachowanie lub wskazania zespołu diagnostyczno-korekcyjnego przemawiają za umieszczeniem w zakładzie poprawczym otwartym.

Zakład poprawczy półotwarty jest przeznaczony dla nieletnich, którzy:

1)
ze względu na czyny karalne, których się dopuścili, i niekorzystne zmiany zachowania nie dają podstaw do umieszczenia ich w zakładzie poprawczym otwartym;
2)
są umieszczeni w zakładzie poprawczym otwartym, a których postawa oraz zachowanie nie uzasadnia dalszego pobytu w tym zakładzie;
3)
są umieszczeni w zakładzie poprawczym zamkniętym albo w zakładzie poprawczym o wzmożonym nadzorze wychowawczym, a których postawa, zachowanie lub wskazania zespołu diagnostyczno-korekcyjnego przemawiają za umieszczeniem w zakładzie poprawczym półotwartym.

Zakład poprawczy zamknięty jest przeznaczony dla nieletnich, którzy:

1)
ze względu na czyny karalne, których się dopuścili, i niekorzystne zmiany zachowania nie dają podstaw do umieszczenia ich w zakładzie poprawczym otwartym albo zakładzie poprawczym półotwartym;
2)
swoją postawą lub zachowaniem podczas pobytu w schronisku dla nieletnich lub w zakładzie poprawczym innego rodzaju dają podstawy do umieszczenia ich w zakładzie poprawczym zamkniętym, lub co najmniej dwukrotnie uciekali ze schroniska dla nieletnich lub z zakładów poprawczych innego rodzaju.
1. 
Zakład poprawczy o wzmożonym nadzorze wychowawczym jest przeznaczony dla nieletnich, którzy:
1)
ukończyli 16 lat, a w wyjątkowych przypadkach ukończyli 15 lat, i wymagają wzmożonych oddziaływań wychowawczych lub terapeutycznych lub
2) 18
 dopuścili się czynu karalnego określonego w art. 134, art. 148 § 1, 2 lub 3, art. 156 § 1 lub 3, art. 163 § 1 lub 3, art. 166, art. 173 § 1 lub 3, art. 197 § 1, 3, 4 lub 5, art. 223 § 2, art. 252 § 1 lub 2 lub w art. 280 Kodeksu karnego.
2. 
Umieszczenie nieletniego w zakładzie poprawczym o wzmożonym nadzorze wychowawczym następuje na podstawie orzeczenia sądu.

Zakład poprawczy dla nieletnich, którzy ukończyli 21 lat, jest przeznaczony dla nieletnich, którzy ukończyli 21 lat i sąd rodzinny orzekł, że środek poprawczy będzie wykonywany po ukończeniu przez nieletniego 21 lat.

1. 
Nieletniego, który przebywał w aresztach śledczych lub zakładach karnych, umieszcza się w zakładzie poprawczym półotwartym, w zakładzie poprawczym zamkniętym albo w zakładzie poprawczym o wzmożonym nadzorze wychowawczym, chyba że szczególne względy resocjalizacyjne, postawa lub zachowanie nieletniego lub wskazania zespołu diagnostycznego, zespołu diagnostyczno-korekcyjnego albo opiniodawczego zespołu sądowych specjalistów przemawiają za umieszczeniem nieletniego w zakładzie poprawczym otwartym.
2.  19
 Nieletniego, który dopuścił się czynu karalnego określonego w art. 134, art. 148 § 1, 2 lub 3, art. 156 § 1 lub 3, art. 163 § 1 lub 3, art. 166, art. 173 § 1 lub 3, art. 197 § 1, 3, 4 lub 5, art. 223 § 2, art. 252 § 1 lub 2 lub w art. 280 Kodeksu karnego, umieszcza się w zakładzie poprawczym o wzmożonym nadzorze wychowawczym, chyba że szczególne względy resocjalizacyjne, postawa lub zachowanie nieletniego lub wskazania zespołu diagnostycznego, zespołu diagnostyczno-korekcyjnego albo opiniodawczego zespołu sądowych specjalistów przemawiają za umieszczeniem nieletniego w zakładzie poprawczym zamkniętym, zakładzie poprawczym półotwartym albo w zakładzie poprawczym otwartym.
1. 
Po przyjęciu do zakładu poprawczego nieletniego niezwłocznie:
1)
zapoznaje się z prawami i obowiązkami oraz zasadami pobytu w zakładzie oraz poucza o terminie i sposobie składania zażalenia, o którym mowa w art. 107 ust. 1 pkt 21;
2)
poddaje się kontroli osobistej;
3)
poddaje się badaniu na obecność w organizmie substancji psychoaktywnej;
4)
umieszcza się w izbie adaptacyjnej.
2. 
Nieletni przyjęty do zakładu poprawczego przekazuje do depozytu dokumenty stwierdzające tożsamość, środki pieniężne, przedmioty wartościowe oraz przedmioty, których nie może posiadać w zakładzie.
3. 
Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się do nieletniego przeniesionego z innego zakładu poprawczego.
4. 
Przepisy ust. 1 pkt 2 i 3 oraz ust. 2 stosuje się do nieletniego po ucieczce z zakładu poprawczego lub nieusprawiedliwionym niepowrocie z pobytu poza zakładem, o którym mowa w art. 252 ust. 1. Nieletniego można umieścić w izbie adaptacyjnej.
5. 
Do kontroli osobistej nieletniego przepisy art. 119 ust. 2-5 i 7-11 oraz przepisy wydane na podstawie art. 119 ust. 12 stosuje się. Do badania na obecność w organizmie nieletniego substancji psychoaktywnej przepisy art. 120 ust. 2-10 oraz przepisy wydane na podstawie art. 120 ust. 11 stosuje się.
1. 
Nieletni umieszczony w zakładzie poprawczym może czasowo opuścić zakład w przypadku:
1)
udzielenia nagrody, o której mowa w art. 260 ust. 1 pkt 8, 11 lub 12;
2)
udzielenia przepustki okolicznościowej, o której mowa w ust. 2;
3)
wyrażenia zgody przez dyrektora zakładu.
2. 
W przypadku losowym dyrektor zakładu może udzielić nieletniemu przepustki okolicznościowej na okres do 3 dni. W uzasadnionym przypadku dyrektor zakładu może podjąć decyzję o korzystaniu przez nieletniego z przepustki okolicznościowej pod opieką pracownika zakładu.
3. 
Czasowe opuszczenie zakładu w przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, przez nieletniego, wobec którego toczy się postępowanie w związku z dopuszczeniem się czynu zabronionego, wymaga zgody organu prowadzącego postępowanie.
4. 
Czasowe opuszczenie zakładu w przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, przez nieletniego będącego wychowankiem placówki opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej, rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej albo rodzinnego domu dziecka, o których mowa w ustawie z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, w celu pobytu w tej placówce, rodzinie lub rodzinnym domu dziecka wymaga porozumienia odpowiednio z dyrektorem placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektorem regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej, rodziną zastępczą zawodową, rodziną zastępczą niezawodową albo prowadzącym rodzinny dom dziecka.
1. 
Nieletni umieszczony w zakładzie poprawczym otrzymuje na własne wydatki kieszonkowe wypłacane ze środków finansowych przeznaczonych na utrzymanie zakładu.
2. 
Wysokość kieszonkowego dla nieletniego wynosi miesięcznie 1,1% kwoty bazowej dla zawodowych kuratorów sądowych, której wysokość ustaloną według odrębnych zasad określa ustawa budżetowa.
3. 
Nieletniemu, którego okres pobytu w zakładzie nie przekracza miesiąca, kieszonkowe przysługuje w wysokości proporcjonalnej do okresu jego pobytu w zakładzie w danym miesiącu.
1. 
Przeniesienie nieletniego do innego zakładu poprawczego może nastąpić ze względów wychowawczych lub organizacyjnych na wniosek sędziego rodzinnego, dyrektora zakładu poprawczego, nieletniego, jego rodziców albo tego z rodziców, pod którego stałą pieczą nieletni faktycznie pozostaje, albo opiekuna nieletniego.
2. 
Przeniesienie nieletniej matki do domu dla matki i dziecka, o którym mowa w art. 135 ust. 1, następuje na wniosek nieletniej.
3. 
Przeniesienie nieletniego do zakładu poprawczego innego rodzaju następuje na podstawie postanowienia sądu rodzinnego:
1)
w przypadkach, o których mowa w art. 15 ust. 4 i 5 oraz art. 233;
2)
w przypadku przeniesienia do zakładu poprawczego o wzmożonym nadzorze wychowawczym.
4. 
Przeniesienie nieletniego do zakładu poprawczego dla nieletnich, którzy ukończyli 21 lat, następuje po ukończeniu przez nieletniego 21 lat, w przypadku gdy sąd rodzinny orzekł, że środek poprawczy będzie wykonywany po ukończeniu przez nieletniego 21 lat.
5. 
Jeżeli w przypadkach, o których mowa w ust. 3, ze względu na szczególne okoliczności jest konieczne natychmiastowe przeniesienie nieletniego, sąd rodzinny wydaje postanowienie w terminie 3 dni.
6. 
Postanowienie, o którym mowa w ust. 3 i 5, może zostać wydane na posiedzeniu niejawnym.

Na żądanie sądu rodzinnego zakład poprawczy sporządza opinię psychologiczno-pedagogiczną o nieletnim umieszczonym w zakładzie, obejmującą ocenę procesu resocjalizacji nieletniego i wnioski określające kierunki dalszych oddziaływań wychowawczych, resocjalizacyjnych lub terapeutycznych.

W szczególnie uzasadnionym przypadku, na pisemny wniosek nieletniego zwalnianego z zakładu poprawczego, dyrektor zakładu może wyrazić zgodę na jego pozostanie w zakładzie na czas określony, nie dłuższy niż rok. Przepisu nie stosuje się w przypadku wykonywania środka poprawczego po ukończeniu przez nieletniego 21 lat.

Jeżeli nieletni zwalniany z zakładu poprawczego nie posiada własnych pieniędzy i nie może uzyskać potrzebnej pomocy od rodziców lub opiekuna lub z innych źródeł, dyrektor zakładu udziela mu pomocy finansowej lub materialnej w kwocie do wysokości kwoty bazowej dla zawodowych kuratorów sądowych, której wysokość ustaloną według odrębnych zasad określa ustawa budżetowa.

1. 
Dyrektor zakładu poprawczego może udzielić nieletniemu umieszczonemu w zakładzie poprawczym nagrody lub zastosować wobec niego środek dyscyplinarny.
2. 
Udzielenie nagrody i stosowanie środka dyscyplinarnego nie może prowadzić do upokarzającego i poniżającego traktowania nieletniego.
1. 
Nagrody udziela się nieletniemu za:
1)
właściwą postawę i zachowanie;
2)
wyróżniające wykonywanie obowiązków;
3)
wzorowe przestrzeganie regulaminu zakładu poprawczego;
4)
bardzo dobre wyniki w nauce albo znaczny wysiłek poniesiony dla uzyskania pozytywnych wyników;
5)
osiągnięcia w zakresie działalności społecznej, kulturalnej, oświatowej lub sportowej, a także za inne znaczące osiągnięcia.
2. 
Nagroda może być również udzielona nieletniemu w celu zachęcenia go do poprawy zachowania.
3. 
W przypadkach uzasadnionych względami wychowawczymi można udzielić jednorazowo więcej niż jedną nagrodę.
1. 
Nagrodą jest:
1)
pochwała;
2)
list pochwalny do rodziców albo opiekuna nieletniego;
3)
list pochwalny do sądu rodzinnego;
4)
zezwolenie na rozmowę telefoniczną na koszt zakładu poprawczego;
5)
nagroda rzeczowa lub pieniężna;
6)
zgoda na wykonanie przedmiotu lub usługi w warsztatach szkolnych na potrzeby nieletniego;
7)
zgoda na skorzystanie z internetu;
8)
zgoda na udział w zajęciach kulturalnych, oświatowych lub sportowych organizowanych przez podmioty zewnętrzne poza zakładem poprawczym;
9)
podwyższenie kieszonkowego na okres do 3 miesięcy do wysokości 4,5% kwoty bazowej dla zawodowych kuratorów sądowych, której wysokość ustaloną według odrębnych zasad określa ustawa budżetowa;
10)
skrócenie lub darowanie zastosowanego środka dyscyplinarnego;
11)
udzielenie przepustki na okres do 5 dni;
12)
udzielenie urlopu.
2. 
W każdym czasie sędzia rodzinny może zastrzec, że udzielenie nagrody, o której mowa w ust. 1 pkt 11 i 12, wymaga jego zgody.
3. 
Nieletniemu, wobec którego toczy się postępowanie w związku dopuszczeniem się czynu zabronionego, nagrody, o której mowa w ust. 1 pkt 4, 7, 8, 11 i 12, udziela się za zgodą organu prowadzącego postępowanie.
1. 
Nagroda w postaci przepustki może być udzielona nieletniemu umieszczonemu w zakładzie poprawczym:
1)
otwartym - po upływie 2 miesięcy pobytu w zakładzie;
2)
półotwartym - po upływie 3 miesięcy pobytu w zakładzie;
3)
zamkniętym - po upływie 4 miesięcy pobytu w zakładzie;
4)
o wzmożonym nadzorze wychowawczym - po upływie 5 miesięcy pobytu w zakładzie;
5)
dla nieletnich, którzy ukończyli 21 lat - po upływie 6 miesięcy pobytu w zakładzie.
2. 
Nagroda w postaci urlopu, w danym roku kalendarzowym, może być udzielona nieletniemu umieszczonemu w zakładzie poprawczym:
1)
otwartym - po upływie 2 miesięcy pobytu w zakładzie, w wymiarze do 65 dni;
2)
półotwartym - po upływie 3 miesięcy pobytu w zakładzie, w wymiarze do 55 dni;
3)
zamkniętym - po upływie 4 miesięcy pobytu w zakładzie, w wymiarze do 30 dni;
4)
o wzmożonym nadzorze wychowawczym - po upływie 6 miesięcy pobytu w zakładzie, w wymiarze do 21 dni;
5)
dla nieletnich, którzy ukończyli 21 lat - po upływie 6 miesięcy pobytu w zakładzie, w wymiarze do 26 dni.
3. 
W zakładach poprawczych zamkniętych i w zakładach poprawczych o wzmożonym nadzorze wychowawczym wymiar pierwszego urlopu nie może być dłuższy niż 7 dni.
4. 
Dyrektor zakładu poprawczego może w przypadkach uzasadnionych wychowawczo, po zasięgnięciu opinii psychologa lub pedagoga i wychowawcy nieletniego, zaliczyć okres pobytu nieletniego w schronisku dla nieletnich do okresu uprawniającego do otrzymania nagrody w postaci udzielenia urlopu lub przepustki.

Decyzję o udzieleniu nagrody nieletniemu ze wskazaniem przyczyn jej udzielenia sporządza się na piśmie i podaje się do wiadomości nieletniemu oraz włącza się do akt osobowych nieletniego.

Jeżeli zostały ujawnione okoliczności wskazujące na to, że nagroda została udzielona nieletniemu niezasadnie, dyrektor zakładu poprawczego uchyla decyzję o udzieleniu nagrody. Decyzję o uchyleniu nagrody nieletniemu sporządza się na piśmie i podaje się do wiadomości nieletniemu, a jeżeli względy wychowawcze za tym przemawiają - również innym osobom, oraz włącza się do akt osobowych nieletniego.

1. 
Środek dyscyplinarny stosuje się w przypadku:
1)
niewykonywania obowiązków wynikających z ustawy lub regulaminu zakładu poprawczego;
2)
zachowania godzącego w dobro innych osób;
3)
ucieczki z zakładu lub nieusprawiedliwionego niepowrotu z pobytu poza zakładem, o którym mowa w art. 252 ust. 1.
2. 
Za jedno przewinienie stosuje się jeden środek dyscyplinarny. W przypadku gdy nieletni popełnił więcej przewinień, stosuje się jeden środek dyscyplinarny odpowiednio surowszy.
3. 
Przy stosowaniu środka dyscyplinarnego uwzględnia się w szczególności rodzaj i okoliczności zachowania nieletniego, jego stosunek do tego zachowania, dotychczasową postawę, cechy osobowości i stan zdrowia nieletniego.
4. 
Środek dyscyplinarny stosuje się niezwłocznie.
1. 
Środkiem dyscyplinarnym jest:
1)
upomnienie;
2)
nagana;
3)
zawiadomienie rodziców albo opiekuna nieletniego o niewłaściwym zachowaniu nieletniego;
4)
zawiadomienie sądu rodzinnego o niewłaściwym zachowaniu nieletniego;
5)
cofnięcie zezwolenia albo nieudzielanie zezwolenia na rozmowy telefoniczne na koszt zakładu poprawczego na okres do 1 miesiąca, z wyjątkiem rozmów z rodzicami albo opiekunem nieletniego;
6)
obniżenie kieszonkowego, nie więcej niż do 0,5% kwoty bazowej ustalonej dla zawodowych kuratorów sądowych, której wysokość ustaloną według odrębnych zasad określa ustawa budżetowa, na okres do 3 miesięcy;
7)
cofnięcie zgody na skorzystanie z internetu na okres do 3 miesięcy;
8)
cofnięcie zgody albo nieudzielanie zgody na udział w zajęciach kulturalnych, oświatowych lub sportowych organizowanych przez podmioty zewnętrzne poza zakładem poprawczym na okres do 3 miesięcy.
2. 
W przypadku ucieczki z zakładu poprawczego lub nieusprawiedliwionego niepowrotu z pobytu poza zakładem, o którym mowa w art. 252 ust. 1, środkiem dyscyplinarnym jest również nieudzielanie nagrody, o której mowa w art. 260 ust. 1 pkt 11 lub 12, przez okres nie dłuższy niż 5 miesięcy.
1. 
Przed zastosowaniem środka dyscyplinarnego dyrektor zakładu poprawczego albo upoważniony przez niego pracownik pedagogiczny przyjmuje od nieletniego wyjaśnienia i uzyskuje stanowisko psychologa lub pedagoga z zespołu diagnostyczno-korekcyjnego.
2. 
Decyzję o zastosowaniu środka dyscyplinarnego ze wskazaniem przyczyn jego zastosowania sporządza się na piśmie i podaje się do wiadomości nieletniemu wraz z pouczeniem o prawie do złożenia skargi do sędziego rodzinnego sprawującego nadzór nad zakładem oraz włącza się do akt osobowych nieletniego. Sędzia rodzinny sprawujący nadzór nad zakładem poprawczym może uchylić decyzję dyrektora zakładu.
1. 
Jeżeli zostały ujawnione okoliczności wskazujące na to, że środek dyscyplinarny został zastosowany niezasadnie, dyrektor zakładu poprawczego uchyla decyzję o zastosowaniu środka dyscyplinarnego.
2. 
W przypadkach uzasadnionych względami wychowawczymi, w szczególności jeżeli nieletni przeprosił pokrzywdzonego oraz naprawił szkodę, można zawiesić wykonanie środka dyscyplinarnego na okres do 3 miesięcy, zamienić go na inny, skrócić lub darować.
3. 
Jeżeli w okresie zawieszenia wykonania środka dyscyplinarnego nieletni dopuścił się ponownie przewinienia, zawieszony środek dyscyplinarny podlega wykonaniu, chyba że dyrektor zakładu, ze względów wychowawczych, postanowi inaczej.
4. 
Decyzję o uchyleniu, zawieszeniu, zamianie, skróceniu lub darowaniu środka dyscyplinarnego sporządza się na piśmie i podaje się do wiadomości nieletniemu, a jeżeli względy wychowawcze za tym przemawiają - również innym osobom, oraz włącza się do akt osobowych nieletniego.
1. 
Nieletni umieszczony w zakładzie poprawczym odbywa praktyczną naukę zawodu w formie zajęć praktycznych organizowaną w warsztatach szkolnych prowadzonych przez szkołę działającą w zakładzie poprawczym.
2. 
Nieletni umieszczony w zakładzie poprawczym odbywa zajęcia przysposobienia do pracy w formie przyuczenia do wykonywania określonej pracy organizowane w szkole działającej w zakładzie poprawczym.
1. 
W zakładach poprawczych może być organizowane kształcenie ustawiczne.
2. 
W celu organizowania nieletnim pracy sprzyjającej zdobywaniu kwalifikacji zawodowych przy zakładach poprawczych mogą działać stowarzyszenia, fundacje, spółdzielnie socjalne lub inne podmioty, których celem statutowym jest aktywizacja zawodowa lub pomoc w readaptacji społecznej nieletnich.

Nieletni umieszczony w zakładzie poprawczym może zostać zatrudniony poza zakładem, za zgodą dyrektora zakładu, na zasadach określonych w przepisach prawa pracy. Dyrektor zakładu zawiadamia sąd rodzinny o zatrudnieniu nieletniego poza zakładem poprawczym.

Do czasu pracy nieletniego stosuje się przepis art. 202 Kodeksu pracy.

1. 
Należność nieletniego za pracę ustala się według zasad wynagradzania pracowników za pracę tego rodzaju, którą wykonuje nieletni.
2. 
Za prace porządkowe wykonywane przez nieletniego na rzecz zakładu poprawczego w wymiarze nieprzekraczającym 30 godzin miesięcznie nieletniemu nie przysługuje wynagrodzenie.
3. 
Za wykonywane prace nieodpłatne, o których mowa w ust. 2, mogą być nieletniemu udzielane nagrody.
4. 
Za prace porządkowe na rzecz zakładu nie uznaje się czynności związanych z utrzymywaniem czystości i porządku w pomieszczeniach, w których nieletni przebywa, prac wykonywanych w ramach praktycznej nauki zawodu, zajęć przysposabiania do pracy oraz kształcenia ustawicznego.

Okresy pracy wykonywanej przez nieletniego w trakcie wykonywania środka poprawczego, z wyjątkiem prac, o których mowa w art. 272 ust. 2, wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

1. 
Dyrektor zakładu poprawczego może umieścić nieletniego na czas określony poza zakładem poprawczym, jeżeli przemawiają za tym:
1)
względy wychowawcze, a w szczególności możliwość zdobycia wykształcenia, zawodu, a także niezbędnych kwalifikacji lub uprawnień,
2)
możliwość podjęcia zatrudnienia,
3)
potrzeba specjalistycznego leczenia,
4)
szczególne względy rodzinne

- a ocena zachowania nieletniego wskazuje, że będzie możliwe roztoczenie nad nim skutecznego nadzoru.

2. 
Wobec nieletniego, o którym mowa w art. 15 ust. 6, przepisu ust. 1 nie stosuje się.
3. 
Przed umieszczeniem nieletniego poza zakładem dyrektor zakładu występuje do sądu rodzinnego o zlecenie przeprowadzenia wywiadu środowiskowego. We wniosku dyrektor zakładu może wystąpić o zlecenie przeprowadzenia wywiadu środowiskowego pracownikom pedagogicznym młodzieżowych ośrodków wychowawczych, okręgowych ośrodków wychowawczych, zakładów poprawczych lub schronisk dla nieletnich na podstawie art. 62 ust. 2 pkt 2.
4. 
Dyrektor zakładu może przedłużyć pobyt nieletniego poza zakładem poprawczym na dalszy czas określony, jeżeli istnieją przyczyny, o których mowa w ust. 1, i nieletni realizuje plan pobytu poza zakładem. Przepis ust. 3 stosuje się.
5. 
O decyzji o umieszczeniu nieletniego poza zakładem lub o przedłużeniu pobytu nieletniego poza zakładem, dyrektor zakładu zawiadamia sąd rodzinny. Do wykonania decyzji, o której mowa w ust. 1 lub 4, dyrektor zakładu może przystąpić po zaakceptowaniu jej przez sąd rodzinny. Sąd rodzinny zajmuje stanowisko w terminie 7 dni od dnia otrzymania decyzji dyrektora. Postanowienie może zostać wydane na posiedzeniu niejawnym.
6. 
Dyrektor zakładu może w każdym czasie odwołać decyzję o umieszczeniu nieletniego poza zakładem lub o przedłużeniu pobytu nieletniego poza zakładem, jeżeli ustały przyczyny, o których mowa w ust. 1, lub nieletni nie realizuje planu pobytu poza zakładem. O odwołaniu decyzji dyrektor zakładu zawiadamia sąd rodzinny.
7. 
Sąd rodzinny może w każdym czasie uchylić decyzję dyrektora zakładu o umieszczeniu nieletniego poza zakładem lub o przedłużeniu pobytu nieletniego poza zakładem. Postanowienie może zostać wydane na posiedzeniu niejawnym.
8. 
Jeżeli w trakcie pobytu nieletniego poza zakładem nastąpiło warunkowe zwolnienie nieletniego z zakładu poprawczego, umieszczenie nieletniego poza zakładem ustaje z mocy prawa.
1. 
Nieletni umieszczony poza zakładem poprawczym jest nadal wychowankiem tego zakładu. Zakład roztacza nad nim nadzór.
2. 
W ramach nadzoru, o którym mowa w ust. 1, dyrektor zakładu poprawczego lub upoważniony przez niego pracownik pedagogiczny, będący opiekunem nieletniego podczas pobytu poza zakładem poprawczym, w szczególności:
1)
sporządza plan pobytu nieletniego poza zakładem;
2)
utrzymuje kontakt z nieletnim oraz udziela mu niezbędnej pomocy w postaci informacji i wskazówek w rozwiązywaniu problemów życiowych;
3)
nawiązuje i utrzymuje, w razie potrzeby, kontakt z rodziną albo opiekunem nieletniego;
4)
nawiązuje, w razie potrzeby, kontakt z organizacjami społecznymi, w tym organizacjami pozarządowymi, których celem jest pomoc w readaptacji społecznej nieletnich;
5)
zasięga, w razie potrzeby, informacji o nieletnim od Policji w zakresie interwencji w miejscu pobytu nieletniego, instytucji państwowych i samorządowych, placówek oświatowych, a także w miejscu jego zatrudnienia;
6)
może wystąpić do sądu rodzinnego o zlecenie przeprowadzenia wywiadu środowiskowego, w tym pracownikom pedagogicznym młodzieżowych ośrodków wychowawczych, okręgowych ośrodków wychowawczych, zakładów poprawczych lub schronisk dla nieletnich, na podstawie art. 62 ust. 2 pkt 2;
7)
prowadzi dokumentację pobytu nieletniego poza zakładem.
3. 
Nieletni przebywający poza zakładem jest obowiązany do utrzymywania stałego kontaktu z osobą, o której mowa w ust. 2.
4. 
Po upływie czasu określonego w decyzji o umieszczeniu nieletniego poza zakładem lub o przedłużeniu pobytu nieletniego poza zakładem albo odwołaniu decyzji przez dyrektora, albo uchyleniu decyzji dyrektora przez sąd rodzinny nieletni ma obowiązek powrócić do zakładu w terminie wyznaczonym przez dyrektora zakładu.
1. 
Dyrektor zakładu poprawczego może umieścić nieletniego na czas określony w hostelu, jeżeli jest to uzasadnione prowadzonym procesem usamodzielniania się nieletniego lub przygotowaniem do zwolnienia go z zakładu, a nieletni w czasie pobytu w hostelu podejmie pracę lub naukę.
2. 
Dyrektor zakładu poprawczego dla nieletnich, którzy ukończyli 21 lat, umieszcza nieletniego w hostelu na 6 miesięcy przed ukończeniem przez nieletniego wieku, do którego sąd rodzinny orzekł o wykonywaniu środka poprawczego, celem przygotowania go do usamodzielnienia się i zwolnienia z zakładu.
3. 
Wobec nieletniego, o którym mowa w art. 15 ust. 6, przepisu ust. 1 nie stosuje się do ukończenia przez nieletniego 21 lat.
4. 
Hostel jest jednostką organizacyjną, przeznaczoną dla nieletnich umieszczonych w zakładzie poprawczym, służącą ułatwieniu procesu usamodzielniania się nieletnich lub przygotowaniu ich do zwolnienia z zakładu poprawczego, zapewniającą całodobową opiekę wychowawczą i dającą nieletnim możliwość czasowego zamieszkania, w szczególności gdy ich niezwłoczny powrót do środowiska jest niewskazany.
5. 
Hostel stanowi:
1)
dział zakładu poprawczego albo grupę wychowawczą w zakładzie poprawczym albo
2)
jednostkę organizacyjną poza zakładem poprawczym prowadzoną przez organizację pozarządową, której celem działania jest pomoc w readaptacji społecznej nieletnich.
6. 
O decyzji o umieszczeniu nieletniego w hostelu dyrektor zakładu zawiadamia sąd rodzinny, przedstawiając uzgodnione z nieletnim zasady pobytu w hostelu. Wykonanie decyzji o umieszczeniu nieletniego w hostelu, o którym mowa w ust. 5 pkt 1, następuje po przeniesieniu nieletniego do zakładu poprawczego, w którym utworzono hostel. Do wykonania decyzji o umieszczeniu nieletniego w hostelu, o którym mowa w ust. 5 pkt 2, dyrektor zakładu może przystąpić po zaakceptowaniu jej przez sąd rodzinny. Sąd rodzinny zajmuje stanowisko w terminie 7 dni od dnia otrzymania decyzji dyrektora. Postanowienie może zostać wydane na posiedzeniu niejawnym.
7. 
Dyrektor zakładu poprawczego, o którym mowa w ust. 5 pkt 1, a w przypadku, o którym mowa w ust. 5 pkt 2, dyrektor zakładu poprawczego, z którego nieletni został umieszczony w hostelu, może w każdym czasie odwołać decyzję o umieszczeniu nieletniego w hostelu, jeżeli ustały przyczyny umieszczenia nieletniego w hostelu, nieletni naruszył porządek prawny lub zasady pobytu w hostelu. Z wnioskiem o odwołanie decyzji o umieszczeniu nieletniego w hostelu może wystąpić kierownik hostelu, o którym mowa w ust. 5 pkt 2. O odwołaniu decyzji dyrektor zakładu zawiadamia sąd rodzinny.
8. 
Sąd rodzinny może w każdym czasie uchylić decyzję dyrektora zakładu o umieszczeniu nieletniego w hostelu. Postanowienie może zostać wydane na posiedzeniu niejawnym.
9. 
Jeżeli w trakcie pobytu nieletniego w hostelu, o którym mowa w ust. 5 pkt 2, nastąpiło warunkowe zwolnienie nieletniego z zakładu poprawczego, umieszczenie nieletniego w hostelu ustaje z mocy prawa.
1. 
Nieletni umieszczony w hostelu jest nadal wychowankiem zakładu poprawczego.
2. 
Dyrektor zakładu poprawczego, z którego nieletni został umieszczony w hostelu, o którym mowa w art. 276 ust. 5 pkt 2, sprawuje nadzór nad nieletnim umieszczonym w tym hostelu.
3. 
Nadzór, o którym mowa w ust. 2, obejmuje kontrolę i ocenę:
1)
przestrzegania praw nieletniego;
2)
istnienia przyczyn umieszczenia nieletniego w hostelu;
3)
wykonywania indywidualnego programu usamodzielniania;
4)
prawidłowości dokumentacji dotyczącej nieletniego;
5)
zapewnienia nieletniemu warunków bytowych, sanitarnych i opieki zdrowotnej.
4. 
W celu realizacji zadań, o których mowa w ust. 3, dyrektor zakładu ma prawo:
1)
wstępu na teren hostelu, w którym nieletni został umieszczony, w tym do pomieszczeń, w których przebywają nieletni;
2)
przeglądania dokumentów;
3)
żądania wyjaśnień od kierownika hostelu;
4)
przeprowadzania na osobności rozmów z nieletnim oraz badania jego wniosków i skarg.
5. 
Kierownik hostelu, o którym mowa w art. 276 ust. 5 pkt 2, informuje okresowo sąd rodzinny oraz dyrektora zakładu poprawczego o stopniu realizacji przez nieletniego indywidualnego programu usamodzielniania.

Po upływie czasu określonego w decyzji o umieszczeniu nieletniego w hostelu albo odwołaniu decyzji przez dyrektora zakładu poprawczego, albo uchyleniu decyzji dyrektora zakładu poprawczego przez sąd rodzinny nieletni jest umieszczany w zakładzie poprawczym, z którego został umieszczony w hostelu. W przypadku, o którym mowa w art. 276 ust. 5 pkt 1, nieletni może zostać umieszczony w zakładzie poprawczym, który prowadzi hostel, jeżeli względy wychowawcze za tym przemawiają.

W szczególnie uzasadnionym przypadku, na pisemny wniosek nieletniego zwalnianego z zakładu poprawczego, dyrektor zakładu poprawczego, o którym mowa w art. 276 ust. 5 pkt 1, albo kierownik hostelu, o którym mowa w art. 276 ust. 5 pkt 2, może wyrazić zgodę na pozostanie nieletniego w hostelu na czas określony, nie dłuższy niż rok. Przepisu nie stosuje się w przypadku wykonywania środka poprawczego po ukończeniu przez nieletniego 21 lat.

1. 
Nieletni przebywający w hostelu jest obowiązany do częściowego pokrywania wydatków związanych z kosztami utrzymania go w hostelu w wysokości nieprzekraczającej 25% tych wydatków. Wysokość wydatków związanych z kosztami utrzymania nieletnich w hostelu określa dyrektor zakładu poprawczego, o którym mowa w art. 276 ust. 5 pkt 1, albo kierownik hostelu, o którym mowa w art. 276 ust. 5 pkt 2, na podstawie średniej kosztów utrzymania wychowanków tego hostelu, w tym kosztów wyżywienia nieletnich, kosztów ich zakwaterowania oraz wynagrodzenia pracowników zatrudnionych w hostelu, w okresie 6 miesięcy poprzedzających wydanie decyzji określającej wysokość wydatków, a jeżeli obliczenie wydatków za taki okres jest niemożliwe - za maksymalny możliwy do uwzględnienia okres.
2. 
Nieletniego umieszczonego w hostelu, na jego wniosek, można w całości albo w części zwolnić z obowiązku, o którym mowa w ust. 1, w przypadku gdy poniesienie przez niego wydatków w określonej wysokości jest niemożliwe lub zbyt uciążliwe z uwagi na jego sytuację materialną lub osobistą, w szczególności stan zdrowia, niezawinione niewykonywanie pracy zarobkowej, brak stałych źródeł dochodu lub konieczność łożenia przez nieletniego na utrzymanie innych osób.

Szczegółowe warunki pobytu nieletnich w hostelu, o którym mowa w art. 276 ust. 5 pkt 2, oraz szczegółowy tryb postępowania w przedmiocie decyzji w sprawie określenia wysokości zobowiązania nieletniego do pokrywania wydatków związanych z kosztami utrzymania w tym hostelu określa regulamin organizacyjny hostelu.

Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy tryb umieszczania, przyjmowania i zwalniania nieletnich z hosteli, warunki pobytu nieletnich w hostelach, sposób dokumentowania pobytu nieletnich w hostelach oraz sposób opracowywania regulaminów organizacyjnych hosteli prowadzonych przez organizacje pozarządowe, których celem działania jest pomoc w readaptacji społecznej nieletnich, mając na uwadze konieczność zapewnienia właściwych warunków pobytu nieletnich w hostelach i przestrzegania praw nieletnich.

1. 
Na finansowanie lub dofinansowanie wydatków związanych z pobytem nieletnich w hostelu, o którym mowa w art. 276 ust. 5 pkt 2, organizacje pozarządowe mogą otrzymywać środki finansowe w formie dotacji celowej na zasadach określonych w ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1634 i 1692).
2. 
Finansowanie pobytu nieletnich w hostelach, o których mowa w art. 276 ust. 5 pkt 2, może odbywać się także z innych źródeł pozyskiwanych przez organizacje pozarządowe, prowadzące hostel.
3. 
Wysokość środków finansowych, o których mowa w ust. 1, jak również tryb i terminy ich przekazywania określa każdorazowo umowa, o której mowa w art. 151 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, zawarta przez Ministra Sprawiedliwości z przedstawicielem organizacji prowadzącej hostel.
4. 
Umieszczenie nieletniego w hostelu prowadzonym przez organizację pozarządową może nastąpić wyłącznie po zawarciu umowy, o której mowa w ust. 3.
1. 
W przypadku ucieczki z zakładu poprawczego lub nieusprawiedliwionego niepowrotu z pobytu poza zakładem, o którym mowa w art. 252 ust. 1, przez okres 6 miesięcy od dnia doprowadzenia albo dnia powrotu nieletniego do zakładu nie stosuje się wobec niego przepisów art. 274 ust. 1 lub art. 276 ust. 1.
2. 
Wobec nieletniego umieszczonego w hostelu, w przypadku nieusprawiedliwionego niepowrotu z pobytu poza zakładem, o którym mowa w art. 252 ust. 1, przez okres 3 miesięcy od dnia doprowadzenia albo dnia powrotu nieletniego do zakładu nie stosuje się przepisu art. 276 ust. 1.
3. 
W przypadku, o którym mowa w art. 237 ust. 5, przez okres roku od dnia ponownego umieszczenia nieletniego w zakładzie poprawczym nie stosuje się wobec niego przepisu art. 274 ust. 1.
4. 
W przypadku, o którym mowa w art. 240 ust. 3, przez okres roku od dnia przeniesienia nieletniego do zakładu poprawczego o wzmożonym nadzorze wychowawczym nie stosuje się wobec niego przepisu art. 274 ust. 1.
5. 
Przepisy ust. 1 lub 2 nie wyłączają zastosowania środków dyscyplinarnych.

Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy tryb kierowania, przyjmowania, przenoszenia i zwalniania nieletnich z zakładów poprawczych, szczegółowe warunki pobytu nieletnich w tych zakładach, formę i zakres porozumienia dyrektora zakładu z duchownym kościoła lub innego związku wyznaniowego, do którego nieletni należą, dotyczącego uczestniczenia przez nieletnich w wykonywaniu praktyk religijnych i korzystaniu przez nich z posług religijnych oraz sposób realizacji tego porozumienia, szczegółowy tryb umieszczania nieletnich poza zakładem poprawczym na podstawie art. 274 ust. 1 oraz sposób dokumentowania tego pobytu, mając na uwadze konieczność zapewnienia skuteczności oddziaływań wychowawczych, resocjalizacyjnych i terapeutycznych wobec nieletnich, właściwych warunków pobytu nieletnich w zakładach, przestrzegania praw nieletnich oraz sprawnego wykonywania orzeczeń.

15 Art. 235 ust. 5 zmieniony przez art. 30 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. (Dz.U.2023.1860) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 października 2023 r.
16 Art. 237 ust. 5 zmieniony przez art. 30 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. (Dz.U.2023.1860) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 października 2023 r.
17 Art. 240 ust. 3 zmieniony przez art. 30 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. (Dz.U.2023.1860) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 października 2023 r.
18 Art. 248 ust. 1 pkt 2 zmieniony przez art. 30 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. (Dz.U.2023.1860) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 października 2023 r.
19 Art. 250 ust. 2 zmieniony przez art. 30 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. (Dz.U.2023.1860) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 października 2023 r.