Rozdział 3 - Działalność Kościoła - Stosunek Państwa do Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego w Rzeczypospolitej Polskiej.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2022.2616 t.j.

Akt obowiązujący
Wersja od: 14 grudnia 2022 r.

Rozdział  3

Działalność Kościoła

Kościół swobodnie pełni swoją misję i sprawuje kult publiczny.

1. 
Kult publiczny odbywa się w obiektach i na gruntach Kościoła, w pomieszczeniach służących katechizacji lub organizacjom kościelnym oraz w miejscach udostępnionych na ten cel przez osoby upoważnione do dysponowania nimi.
2. 
Nabożeństwa połączone z obrzędem chrztu odbywające się przy otwartych akwenach nie wymagają zgłoszenia.
3. 
Organizowanie imprez o charakterze religijnym na drogach publicznych wymaga uzgodnienia, w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego, z właściwymi organami administracji rządowej lub samorządowej.
4. 
Przepisu ust. 3 nie stosuje się do konduktów pogrzebowych odbywających się stosownie do miejscowego zwyczaju.
5. 
Religijne uroczystości pogrzebowe i żałobne mogą być sprawowane na cmentarzach komunalnych przy zachowaniu obowiązujących przepisów porządkowych.
1. 
Małżeństwo zawarte w formie przewidzianej Prawem Kościelnym wywołuje skutki cywilne, jeżeli odpowiada wymaganiom określonym w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym.
2. 
Osobę duchowną, przed którą składa się oświadczenia o zawarciu małżeństwa, określa Prawo Kościelne.
1. 
Świętem adwentystycznym jest sobota.
2. 
Wierni Kościoła mają prawo do zwolnienia od pracy i nauki na czas święta adwentystycznego, to jest od zachodu słońca w piątek do zachodu słońca w sobotę.
3. 
Na prośbę pracownika złożoną na początku okresu zatrudnienia lub w jego trakcie, nie później jednak niż 7 dni przed dniem zwolnienia, zakład pracy ustala dla niego indywidualny rozkład czasu pracy. Przepis ten stosuje się odpowiednio do uczniów i studentów, z tym że szkoły udzielając zwolnień od nauki określają sposób wyrównania zaległości dydaktycznych spowodowanych zwolnieniem.
1. 
Kościół prowadzi konfesyjne nauczanie religii w szkołach publicznych na zasadach i w trybie przewidzianych w odrębnych przepisach.
2. 
(uchylony)
1. 
Kościelne osoby prawne mają prawo zakładać i prowadzić szkoły oraz inne placówki oświatowo-wychowawcze i opiekuńczo-wychowawcze na zasadach określonych w odrębnych przepisach. Mają one charakter adwentystyczny i podlegają władzy kościelnej.
2. 
Do nauczycieli, wychowawców i pracowników zatrudnionych w szkołach i innych placówkach oświatowo-wychowawczych i oświatowo-opiekuńczych, a także seminariach teologicznych i instytutach misyjnych prowadzonych przez Kościół, o których mowa w art. 14 ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące uprawnień nauczycieli, wychowawców oraz pracowników zatrudnionych w szkołach i placówkach publicznych.
3. 
Uczącym się w szkołach wymienionych w ust. 1 i 2 przysługują świadczenia opieki zdrowotnej finansowane ze środków publicznych oraz ulgi w opłatach za przejazdy środkami publicznego transportu zbiorowego na równi z uczniami szkół publicznych.
1. 
Kościół ma prawo do zakładania i prowadzenia seminariów teologicznych, zwanych także seminariami duchownymi, oraz instytutów misyjnych, w których kształci według własnego programu kandydatów na duchownych oraz osoby świeckie przygotowujące się do realizacji misji Kościoła.
2. 
Wyższe Seminarium Duchowne Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego im. Michała Beliny-Czechowskiego w Podkowie Leśnej jest wyższą szkołą teologiczną uprawnioną do nadawania absolwentom tytułu zawodowego licencjata teologii adwentystycznej. Tytuł ten jest równoważny z tytułem zawodowym licencjata nadawanym przez państwowe szkoły wyższe.
1. 
Kościół ma prawo do zakładania i prowadzenia szkół wyższych. Status prawny tych szkół, a także tryb i zakres uznawania przez Państwo stopni i tytułów nadawanych przez te szkoły regulują umowy między Ministrem Edukacji Narodowej 5  a Zarządem Kościoła.
2. 
Studentom szkół, o których mowa w ust. 1 oraz w art. 14 ust. 2, przysługują świadczenia opieki zdrowotnej finansowane ze środków publicznych oraz ulgi w opłatach za przejazdy środkami publicznego transportu zbiorowego na równi ze studentami uczelni publicznych.
3. 
Osobom pozostającym w stosunku pracy w szkołach, o których mowa w ust. 1 oraz w art. 14 ust. 2, przysługują na równi z odpowiednimi pracownikami uczelni publicznych świadczenia:
1)
opieki zdrowotnej finansowane ze środków publicznych;
2)
ubezpieczenia społecznego oraz
3)
zaopatrzenia emerytalnego pracowników i ich rodzin 6 .

Nauczycielom przysługują ponadto ulgi w opłatach za przejazdy środkami publicznego transportu zbiorowego na równi z nauczycielami akademickimi.

4. 
Poręcza się Kościołowi prawo do kształcenia kadr duchownych w Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie w zakresie teologii adwentystycznej, w ramach samodzielnej jednostki naukowo-dydaktycznej utworzonej zgodnie z ustawą o szkolnictwie wyższym.
1. 
Studenci teologii otrzymują na czas studiów odroczenie odbywania zasadniczej służby wojskowej, zaś w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny mogą być przeznaczeni, stosownie do potrzeb sił zbrojnych, do służby sanitarnej lub służby w oddziałach obrony cywilnej.
2. 
Nie powołuje się absolwentów studiów, o których mowa w ust. 1, do odbywania przeszkolenia wojskowego w okresie przygotowań do uzyskania misji kanonicznej w ciągu 2 lat od zakończenia studiów.
3. 
Duchowni po otrzymaniu misji kanonicznej przenoszeni są do rezerwy i nie odbywają ćwiczeń w czasie pokoju. W razie ogłoszenia mobilizacji oraz w czasie wojny mogą być oni powoływani jedynie do pełnienia funkcji kapelanów wojskowych.
4. 
W razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny właściwe organy wojskowe, w porozumieniu z Zarządem Kościoła, zapewniają pozostawienie do duszpasterskiej obsługi ludności niezbędnej liczby duchownych spośród tych, którzy podlegają mobilizacji.
1. 
Żołnierzom pełniącym czynną służbę wojskową zapewnia się możliwość swobodnego uczestniczenia w praktykach religijnych w soboty, w rozumieniu przepisu art. 11 ust. 2, oraz w dni świąteczne Kościoła będące dniami ustawowo wolnymi od pracy, jeżeli nie koliduje to z ważnymi obowiązkami służbowymi.
2. 
Opiekę duszpasterską na terenie jednostek wojskowych dla żołnierzy, o których mowa w ust. 1, zapewniają duchowni Kościoła w terminach i na zasadach uzgodnionych z dowódcą jednostki.
3. 
Duchownych, o których mowa w ust. 2, wyznacza Zarząd Kościoła w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej.
1. 
Wiernym przebywającym w szpitalach i sanatoriach, w domach pomocy społecznej i w zakładach karnych oraz osobom tymczasowo aresztowanym i nieletnim przebywającym w okręgowych ośrodkach wychowawczych, zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich - zapewnia się prawo do wykonywania praktyk religijnych, w tym udział w nabożeństwach i innych praktykach religijnych oraz w nauczaniu kościelnym i spotkaniach o charakterze wychowawczo-religijnym z osobami duchownymi lub świeckimi tego wyznania, a także świętowania soboty i przestrzegania zasad dietetycznych, oraz umożliwia się umieszczanie symboli religijnych, uwzględniających potrzeby religijne wiernych.
2. 
Przepis ust. 1 ma również zastosowanie do dzieci i młodzieży korzystających z zorganizowanych form wypoczynku. Organizatorzy zorganizowanego wypoczynku dla dzieci i młodzieży zapewniają prawo do wykonywania praktyk religijnych, o których mowa w ust. 1, na życzenie rodzica lub opiekuna prawnego dziecka uczestniczącego w tym wypoczynku albo pełnoletniego uczestnika tego wypoczynku.
3. 
W celu zaspokojenia potrzeb, o których mowa w ust. 1 i 2, władze kościelne mogą wyznaczyć kapelanów dla zakładów prowadzonych przez administrację rządową oraz samorządową.
4. 
W celu umożliwienia udziału chorych i podopiecznych w nabożeństwach lub zbiorowych posługach religijnych, kierownicy właściwych zakładów prowadzonych przez administrację rządową oraz samorządową udostępnią odpowiednie pomieszczenia.
5. 
(uchylony).
1. 
Kościół ma prawo tworzenia organizacji prowadzących działalność o charakterze religijnym, humanitarnym, charytatywnym, misyjnym, oświatowo-wychowawczym i kulturowym oraz na rzecz formacji religijnej, kultu publicznego, nauki adwentystycznej, kształtowania religijno-etycznych postaw dzieci i młodzieży, przeciwdziałania patologiom społecznym i ich skutkom.
2. 
Organizacjami adwentystycznymi są, w rozumieniu ustawy, organizacje powstałe za aprobatą wyrażoną w uchwale Zarządu Kościoła, który zatwierdza kapelana lub asystenta kościelnego, oraz działające w łączności z Kościołem.
3. 
Do organizacji adwentystycznych stosuje się przepisy prawa o stowarzyszeniach, z tym że:
1)
Zarządowi Kościoła przysługuje prawo cofnięcia aprobaty, o której mowa w ust. 2;
2)
wystąpienie organu nadzorującego lub prokuratora do sądu z wnioskiem o rozwiązanie stowarzyszenia wymaga uzyskania opinii Zarządu Kościoła;
3)
w przypadku likwidacji organizacji adwentystycznej - do jej majątku stosuje się odpowiednie przepisy o majątku zlikwidowanej kościelnej osoby prawnej, chyba że statut organizacji adwentystycznej stanowi inaczej.

Kościół, jego osoby prawne i inne jednostki organizacyjne Kościoła określone w jego Statucie mają prawo prowadzenia właściwej dla każdej z nich działalności charytatywno-opiekuńczej.

Działalność charytatywno-opiekuńcza Kościoła obejmuje w szczególności:

1)
prowadzenie zakładów dla sierot, osób w podeszłym wieku lub niepełnosprawnych oraz innych osób potrzebujących opieki;
2)
wykonywanie działalności leczniczej w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej, prowadzenie aptek, ośrodków zdrowego życia, oświaty zdrowotnej i ekologicznej oraz przeciwdziałania patologiom społecznym;
3)
organizowanie pomocy w zakresie małżeństwa, macierzyństwa i rodziny;
4)
organizowanie pomocy sierotom, osobom dotkniętym klęskami żywiołowymi i epidemiami, ofiarom wojennym, znajdującym się w trudnym położeniu materialnym lub zdrowotnym rodzinom i osobom, w tym pozbawionym wolności;
5)
prowadzenie żłobków, ochronek, burs i schronisk;
6)
udzielanie pomocy w zapewnianiu wypoczynku dzieciom i młodzieży znajdującej się w potrzebie;
7)
udzielanie pomocy materialnej młodzieży uczącej się i studiującej, a znajdującej się w potrzebie;
8)
krzewienie idei miłości bliźnich i postaw moralno-społecznych temu sprzyjających;
9)
popularyzowanie postaw prozdrowotnych;
10)
upowszechnianie zasad chrześcijańskiego etosu pracy i ekonomiki;
11)
przekazywanie za granicę pomocy ofiarom klęsk żywiołowych i osobom znajdującym się w szczególnej potrzebie.

Środki na realizację działalności charytatywno-opiekuńczej pochodzą w szczególności z:

1)
ofiar pieniężnych i w naturze;
2)
spadków, zapisów i darowizn krajowych i zagranicznych;
3)
dochodów z imprez i zbiórek publicznych;
4)
subwencji, dotacji i ofiar pochodzących od krajowych instytucji i przedsiębiorstw państwowych, społecznych, wyznaniowych i prywatnych;
5)
odpłatności za usługi świadczone przez kościelne instytucje charytatywno-opiekuńcze;
6)
dochodów kościelnych osób prawnych, w tym z ich działalności gospodarczej.
1. 
Kościół i jego osoby prawne mają prawo budowy, rozbudowy i konserwacji obiektów sakralnych, kościelnych oraz cmentarzy.
2. 
Na wniosek kościelnej osoby prawnej miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego obejmują także inwestycje sakralne i kościelne oraz adwentystyczne cmentarze wyznaniowe.
3. 
Grunty stanowiące własność Skarbu Państwa lub własność jednostek samorządu terytorialnego, przeznaczone w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego na cele sakralne i kościelne, mogą być kościelnym osobom prawnym oddawane w użytkowanie wieczyste albo sprzedawane.

Nie pobiera się opłat za użytkowanie wieczyste gruntów oddanych kościelnym osobom prawnym pod zakłady charytatywno-opiekuńcze i punkty katechetyczne.

1. 
Kościół ma prawo swobodnego drukowania, wydawania i rozpowszechniania wszelkich publikacji związanych z jego posłannictwem.
2. 
Kościół ma prawo do posiadania i używania własnych środków społecznego przekazu na podstawie odrębnych przepisów.
3. 
Kościół ma prawo do emitowania w publicznych środkach masowego przekazu nabożeństw oraz własnych programów religijno-moralnych i kulturalnych.
4. 
Sposób realizacji uprawnień, o których mowa w ust. 3, regulują umowy z właściwymi jednostkami publicznej radiofonii i telewizji.

Instytucje państwowe, samorządowe i kościelne współdziałają w ochronie, konserwacji, udostępnianiu i upowszechnianiu zabytków architektury kościelnej i sztuki sakralnej oraz ich dokumentacji, muzeów, archiwów i bibliotek będących własnością kościelną, a także dzieł kultury i sztuki o motywach religijnych, stanowiących ważną część dziedzictwa kultury.

5 Obecnie: ministrem właściwym do spraw szkolnictwa wyższego na podstawie art. 4 ust. 1 i art. 5 pkt 21 ustawy z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej (Dz.U.2021.1893), która weszła w życie z dniem 1 kwietnia 1999 r.
6 Obecnie: emerytury i renty z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych na podstawie art. 192 i art. 195 pkt 5 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2022.504).