Rozdział 2 - Warunki udzielania pomocy w celu ratowania i pomocy w celu restrukturyzacji - Pomoc publiczna udzielona w celu ratowania lub restrukturyzacji przedsiębiorców.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2016.1756 t.j.

Akt utracił moc

Wersja od: 25 października 2016 r.

Rozdział  2

Warunki udzielania pomocy w celu ratowania i pomocy w celu restrukturyzacji

§  3. 

1. Pomoc w celu ratowania lub pomoc w celu restrukturyzacji może być udzielona przedsiębiorcy znajdującemu się w trudnej sytuacji ekonomicznej, o ile przedsiębiorca:

1) rozpoczął działalność gospodarczą w danym sektorze co najmniej 3 lata przed dniem złożenia wniosku o udzielenie pomocy;

2) nie prowadzi działalności gospodarczej w sektorach hutnictwa żelaza i stali, górnictwa węgla lub w sektorze finansowym;

3) spełnia szczególne kryteria określone w przepisach prawa Unii Europejskiej dotyczące udzielania pomocy publicznej - jeżeli prowadzi działalność gospodarczą w sektorach: rolnictwa, rybołówstwa i akwakultury ⁴ ;

4) nie jest przedsiębiorcą należącym do grupy kapitałowej ani nie jest przejmowany przez żadnego przedsiębiorcę należącego do grupy kapitałowej, z wyjątkiem sytuacji, gdy wykaże, że jego trudna sytuacja ekonomiczna:

a) ma charakter wewnętrzny i nie jest wynikiem nieuzasadnionego podziału kosztów w ramach grupy kapitałowej oraz

b) jest zbyt poważna, aby mogła zostać rozwiązana przez przedsiębiorcę lub przedsiębiorców należących do tej samej grupy kapitałowej.

2. Pomoc w celu ratowania lub w przypadku małego lub średniego przedsiębiorcy tymczasowa pomoc na restrukturyzację może być udzielona przedsiębiorcy spełniającemu przesłanki określone w ust. 1, który nie znajduje się w trudnej sytuacji, lecz z powodu zaistnienia wyjątkowych i nieprzewidzianych okoliczności potrzebuje pilnego wsparcia płynności.

§  4. 

1. Pomoc w celu ratowania lub pomoc w celu restrukturyzacji może być udzielona, jeżeli zapobiega trudnościom społecznym lub prowadzi do przezwyciężenia niedoskonałości rynku, o których mowa w ust. 2 i 3, jeżeli bez jej udzielenia cel ten nie zostałby osiągnięty lub zostałby osiągnięty w mniejszym zakresie.

2. W odniesieniu do małego i średniego przedsiębiorcy w przypadku, o którym mowa w § 26, przez trudności społeczne lub niedoskonałości rynku rozumie się w szczególności:

1) ryzyko opuszczenia rynku przez przedsiębiorcę prowadzącego działalność innowacyjną lub mającego duży potencjał wzrostu, skutkującego negatywnymi konsekwencjami dla danego regionu lub sektora;

2) ryzyko opuszczenia rynku przez przedsiębiorcę o silnych powiązaniach z innymi lokalnymi lub regionalnymi przedsiębiorcami, szczególnie z sektora małych i średnich przedsiębiorców;

3) występowanie ograniczeń na rynkach finansowych, skutkujących zwiększeniem liczby upadłości przedsiębiorców;

4) występowanie innych niż wymienione w pkt 1-3 trudności, należycie uzasadnionych przez przedsiębiorcę.

3. W przypadku przedsiębiorcy innego niż mały lub średni przez trudności społeczne lub niedoskonałości rynku rozumie się w szczególności:

1) wyższą niż średnia unijna lub średnia krajowa stopę bezrobocia w regionie określonym na poziomie 2 (województwo), zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 40 ust. 2 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1068), która ma charakter stały i której towarzyszą trudności związane z tworzeniem nowych miejsc pracy w tym regionie;

2) ryzyko przerwania świadczenia usługi w ogólnym interesie gospodarczym lub innej ważnej usługi, którą trudno jest zastąpić i w przypadku której konkurentom trudno byłoby rozpocząć jej świadczenie;

3) negatywne konsekwencje opuszczenia rynku przez przedsiębiorcę o istotnym znaczeniu dla danego regionu lub sektora;

4) występowanie ograniczeń na rynkach finansowych, skutkujących zwiększeniem liczby upadłości przedsiębiorców;

5) ryzyko opuszczenia rynku przez przedsiębiorcę, skutkującego utratą ważnej wiedzy technicznej lub eksperckiej;

6) występowanie innych niż wymienione w pkt 1-5 trudności, należycie uzasadnionych przez przedsiębiorcę.

§  5. 

1. Pomoc na restrukturyzację powinna być ograniczona do minimum niezbędnego do przywrócenia przedsiębiorcy długookresowej zdolności do konkurowania na rynku, biorąc pod uwagę w szczególności wielkość, formę udzielanej pomocy oraz podział obciążeń, o których mowa w ust. 5-7.

2. Pomoc na restrukturyzację może stanowić jedynie uzupełnienie wkładu własnego przedsiębiorcy, który obejmuje środki:

1) własne przedsiębiorcy lub

2) pochodzące od akcjonariuszy lub udziałowców przedsiębiorcy lub innych przedsiębiorców należących do tej samej grupy kapitałowej co przedsiębiorca, lub

3) pochodzące od wierzycieli przedsiębiorcy, lub

4) inne środki uzyskane na warunkach rynkowych.

3. Udział środków, o których mowa w ust. 2, w kosztach restrukturyzacji wynosi co najmniej 50%.

4. W odniesieniu do małego lub średniego przedsiębiorcy w przypadku, o którym mowa w § 26, udział środków, o których mowa w ust. 2, w kosztach restrukturyzacji wynosi:

1) 25% - w przypadku małego przedsiębiorcy;

2) 40% - w przypadku średniego przedsiębiorcy.

5. W przypadku wykazania przez przedsiębiorcę wyjątkowych okoliczności lub szczególnych trudności udział środków, o których mowa w ust. 2, w kosztach restrukturyzacji może być niższy niż określony w ust. 3.

6. Pomoc na restrukturyzację może zostać udzielona w formie wsparcia kapitałowego, o której mowa w § 16 ust. 1 pkt 3, 4 i 7, jeżeli akcjonariusze lub udziałowcy inni niż Skarb Państwa, lub inni przedsiębiorcy, należący do tej samej grupy kapitałowej co przedsiębiorca, zapewnią środki, które są wystarczające na pokrycie straty przedsiębiorcy, w formie wsparcia kapitałowego.

7. W przypadku gdy środki akcjonariuszy, udziałowców lub innych przedsiębiorców należących do tej samej grupy kapitałowej nie są wystarczające na pokrycie strat przedsiębiorcy, pomoc na restrukturyzację może zostać udzielona w formie wsparcia kapitałowego, o której mowa w § 16 ust. 1 pkt 3, 4 i 7, jeżeli wierzyciele nieposiadający wierzytelności zabezpieczonych hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską zapewnią środki w celu pokrycia pozostałej straty przedsiębiorcy przez:

1) konwersję wierzytelności na akcje lub udziały przedsiębiorcy lub

2) zmniejszenie wysokości wierzytelności.

8. Przepisów ust. 6 i 7 nie stosuje się, jeżeli ich zastosowanie prowadziłoby do nieproporcjonalnego obciążenia akcjonariuszy lub udziałowców, lub innych przedsiębiorców, należących do tej samej grupy kapitałowej co przedsiębiorca, lub wierzycieli nieposiadających wierzytelności zabezpieczonych hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską, w szczególności gdy:

1) kwota pomocy jest niewielka w porównaniu z środkami własnymi przedsiębiorcy;

2) wierzyciele odzyskaliby mniejszą kwotę wierzytelności niż w postępowaniu upadłościowym lub likwidacyjnym, przy założeniu, że pomoc publiczna nie byłaby udzielona.

9. Działania podejmowane na podstawie ust. 6 i 7 nie mogą stanowić pomocy publicznej w rozumieniu art. 107 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

10. Pomoc na restrukturyzację nie może służyć finansowaniu nowych inwestycji, z wyjątkiem inwestycji niezbędnych do odzyskania przez przedsiębiorcę długookresowej zdolności do konkurowania na rynku.

§  6. 

1. Pomoc na restrukturyzację może być udzielona, o ile przedsiębiorca zastosuje środki wyrównujące zakłócenia konkurencji na rynku, do których należą w szczególności:

1) zbycie aktywów, o ile to możliwe, w postaci zorganizowanej części przedsiębiorstwa;

2) ograniczenie zdolności produkcyjnych;

3) ograniczenie udziału przedsiębiorcy w rynku;

4) nienabywanie akcji lub udziałów w okresie restrukturyzacji, z wyjątkiem gdy jest to niezbędne do przywrócenia przedsiębiorcy długookresowej zdolności do konkurowania na rynku;

5) nierozpowszechnianie informacji wskazujących, że produkty lub usługi przedsiębiorcy mają przewagę konkurencyjną nad innymi produktami lub usługami ze względu na udzieloną pomoc na restrukturyzację;

6) niepodejmowanie działań zmierzających do zdobywania nowych rynków.

2. Środki, o których mowa w ust. 1 pkt 1-3, stosuje się bez zbędnej zwłoki, w okresie restrukturyzacji, na rynku, na którym przedsiębiorca będzie miał znaczącą pozycję po zakończeniu restrukturyzacji.

3. Możliwe jest dodatkowo zastosowanie innych środków niż wymienione w ust. 1, polegających na ułatwianiu wejścia na rynek innym przedsiębiorcom. W wyjątkowych okolicznościach środki te mogą zastąpić środki wymienione w ust. 1.

4. Środki, o których mowa w ust. 1 pkt 6, mogą być wymagane wyłącznie w sytuacji, w której przedsiębiorca w wyniku otrzymania pomocy na restrukturyzację może oferować produkty lub usługi na warunkach nieosiągalnych dla innych przedsiębiorców, którzy pomocy nie otrzymali, i nie jest możliwe zastosowanie innych środków wyrównujących zakłócenia konkurencji na rynku.

5. Rodzaj i zakres środków wyrównujących zakłócenia konkurencji na rynku powinny być dostosowane w szczególności do wielkości, formy i warunków udzielanej pomocy na restrukturyzację, wielkości przedsiębiorcy, jego udziału w rynku oraz świadczenia przez przedsiębiorcę usług w ogólnym interesie gospodarczym.

6. Środki wyrównujące zakłócenia konkurencji na rynku nie mogą zagrażać rentowności przedsiębiorcy ani powodować zagrożeń dla struktury rynku, na którym działa przedsiębiorca, lub interesów konsumentów.

7. Nie stanowią środków wyrównujących zakłócenia konkurencji na rynku działania polegające na likwidacji lub ograniczeniu działalności przedsiębiorcy, które są konieczne do przywrócenia przedsiębiorcy długookresowej zdolności do konkurowania na rynku.

8. Przepisów ust. 1-7 nie stosuje się do małego przedsiębiorcy w przypadku, o którym mowa w § 26, jednakże w trakcie realizacji planu restrukturyzacji przedsiębiorca taki nie może zwiększać zdolności produkcyjnych.

§  7. 

1. Pomoc w celu ratowania lub pomoc w celu restrukturyzacji może być udzielona, jeżeli przedsiębiorca:

1) nie otrzymał wcześniej pomocy w celu ratowania lub pomocy w celu restrukturyzacji albo

2) otrzymał pomoc w celu ratowania lub pomoc w celu restrukturyzacji i upłynęło co najmniej 10 lat od najpóźniejszego z następujących zdarzeń:

a) przyznania przedsiębiorcy pomocy publicznej,

b) zakończenia realizacji poprzedniego planu restrukturyzacji,

c) zaprzestania realizacji poprzedniego planu restrukturyzacji.

2. Pomoc w celu ratowania lub pomoc w celu restrukturyzacji może być udzielona przed upływem 10 lat od upływu jednego ze zdarzeń wymienionych w ust. 1 pkt 2, jeżeli:

1) przyznanie pomocy na restrukturyzację następuje po udzieleniu pomocy w celu ratowania lub tymczasowej pomocy na restrukturyzację i stanowi część jednego procesu restrukturyzacji albo

2) przyznanie tymczasowej pomocy na restrukturyzację następuje po udzieleniu pomocy w celu ratowania i stanowi część jednego procesu restrukturyzacji, albo

3) minęło co najmniej 5 lat od przyznania przedsiębiorcy pomocy w celu ratowania lub tymczasowej pomocy na restrukturyzację, po którym nie nastąpiło przyznanie pomocy na restrukturyzację, a przedsiębiorca wykazywał długookresową zdolność do konkurowania na rynku i wystąpiły nieprzewidywalne okoliczności, za które przedsiębiorca nie ponosi odpowiedzialności, albo

4) jest konieczna z powodu nieprzewidywalnych okoliczności, za które przedsiębiorca nie ponosi odpowiedzialności.

3. Pomoc w celu ratowania lub pomoc w celu restrukturyzacji może być udzielona przedsiębiorcy należącemu do grupy kapitałowej, w przypadku gdy którykolwiek przedsiębiorca należący do tej grupy kapitałowej otrzymał pomoc w celu ratowania lub pomoc w celu restrukturyzacji, jeżeli od udzielenia tej pomocy lub od zakończenia bądź zaprzestania realizacji poprzedniego planu restrukturyzacji któregokolwiek przedsiębiorcy należącego do tej grupy kapitałowej upłynęło co najmniej 10 lat, licząc od dnia wystąpienia najpóźniejszego z tych zdarzeń.

4. W przypadku gdy przedsiębiorca należący do grupy kapitałowej otrzymał pomoc w celu ratowania lub pomoc w celu restrukturyzacji, inny przedsiębiorca należący do tej grupy kapitałowej może otrzymać pomoc w celu ratowania lub pomoc w celu restrukturyzacji przed upływem okresu, o którym mowa w ust. 3, liczonego w odniesieniu do przedsiębiorcy należącego do tej samej grupy kapitałowej, który otrzymał pomoc, pod warunkiem że planowana pomoc nie będzie przekazana temu przedsiębiorcy.

5. Pomoc w celu ratowania lub pomoc w celu restrukturyzacji może być udzielona przedsiębiorcy nabywającemu aktywa od innego przedsiębiorcy, który otrzymał pomoc w celu ratowania lub pomoc w celu restrukturyzacji przed zbyciem tych aktywów, jeżeli od udzielenia tej pomocy lub od zakończenia bądź zaprzestania realizacji poprzedniego planu restrukturyzacji przedsiębiorcy zbywającego aktywa upłynęło co najmniej 10 lat, licząc od wystąpienia najpóźniejszego z tych zdarzeń.

6. Pomoc w celu ratowania lub pomoc w celu restrukturyzacji może być udzielona przedsiębiorcy nabywającemu aktywa od innego przedsiębiorcy, który otrzymał pomoc w celu ratowania lub pomoc w celu restrukturyzacji przed zbyciem tych aktywów przed upływem okresu, o którym mowa w ust. 5, jeżeli nabywca aktywów nie kontynuuje działalności gospodarczej przedsiębiorcy, który otrzymał pomoc.

7. Brak kontynuacji działalności gospodarczej przedsiębiorcy, który otrzymał pomoc, występuje w szczególności w sytuacji, w której spełnione są łącznie następujące warunki:

1) w chwili dokonywania transakcji nabywający i zbywający aktywa nie należeli do jednej grupy kapitałowej;

2) przedsiębiorca nabył aktywa za wartość godziwą w rozumieniu art. 28 ust. 6 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2016 r. poz. 1047);

3) zbycie aktywów, w tym w toku postępowania upadłościowego przedsiębiorcy, który zbył aktywa, nie zostało dokonane wyłącznie w celu wykazania, że nabywca aktywów nie kontynuuje działalności gospodarczej zbywcy.

§ 8. Pomoc w celu ratowania lub pomoc w celu restrukturyzacji może zostać udzielona przedsiębiorcy świadczącemu usługi w ogólnym interesie gospodarczym, nawet jeżeli nie są spełnione warunki określone w § 3-7, w przypadku gdy jest to niezbędne do zachowania ciągłości tych usług, nie dłużej jednak niż do momentu przekazania obowiązku świadczenia tych usług kolejnemu przedsiębiorcy.

§  9. 

1. Plan restrukturyzacji powinien być wiarygodny, wykonalny, oparty na realnych założeniach oraz zawierać elementy określone w części III.8.B pkt 2.2 załącznika I do rozporządzenia Komisji (WE) nr 794/2004 z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania rozporządzenia Rady (UE) 2015/1589 ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania art. 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz. Urz. UE L 140 z 30.04.2004, str. 1, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 8, t. 4, str. 3, z późn. zm.), a także uwzględniać elementy określone przez Komisję Europejską ⁵ ).

2. Uproszczony plan restrukturyzacji powinien spełniać wymagania określone w ust. 1, przy czym nie jest konieczna informacja o wkładzie własnym przedsiębiorcy i proponowanym podziale obciążeń oraz środkach wyrównujących zakłócenia konkurencji na rynku.

§ 10. Zmiana planu restrukturyzacji, w tym przewidywanej w nim wielkości pomocy publicznej, jest możliwa tylko w czasie trwania restrukturyzacji, o ile zmieniony plan prowadzi do osiągnięcia przez przedsiębiorcę długookresowej zdolności do konkurowania na rynku, oraz pod warunkiem że:

1) przy wzroście kosztów restrukturyzacji zostaje odpowiednio zwiększony wkład własny albo

2) zwiększenie kwoty pomocy wiąże się z rozszerzeniem środków ograniczających zakłócenia konkurencji na rynku, o których mowa w § 6, albo

3) planowane zmniejszenie środków ograniczających zakłócenia konkurencji na rynku, o których mowa w § 6, lub opóźnienia we wdrożeniu tych środków następują z przyczyn niezależnych od przedsiębiorcy i wiążą się ze zmniejszeniem kwoty pomocy.

§ 11. Wysokość pomocy w celu ratowania powinna być ograniczona do kwoty niezbędnej do kontynuowania podstawowej działalności operacyjnej przedsiębiorcy w okresie, na który pomoc została przyznana, jednak nie dłuższym niż 6 miesięcy.

§  12. 

1. Tymczasowa pomoc na restrukturyzację może być udzielona wyłącznie małemu lub średniemu przedsiębiorcy w przypadku, o którym mowa w § 26.

2. Wysokość tymczasowej pomocy na restrukturyzację jest ograniczona do kwoty niezbędnej do kontynuowania działalności przedsiębiorcy w okresie, na który pomoc została przyznana, jednak nie dłuższym niż 18 miesięcy.

3. Jeżeli tymczasowa pomoc na restrukturyzację jest poprzedzona bezpośrednio pomocą w celu ratowania, okres pomocy w celu ratowania wlicza się do okresu 18 miesięcy, o którym mowa w ust. 2.

⁴ Kryteria te są określone w:

- Wytycznych do celów analizy pomocy państwa dla rybołówstwa i akwakultury (Dz. Urz. UE C 84 z 03.04.2008, str. 10),

- Wytycznych Unii Europejskiej w sprawie pomocy państwa w sektorach rolnym i leśnym oraz na obszarach wiejskich w latach 2014-2020 (2014/C 204/01) (Dz. Urz. C 204 z 01.07.2014, str. 1).

⁵ Elementy te są określone w załączniku II do Wytycznych dotyczących pomocy państwa na ratowanie i restrukturyzację przedsiębiorców niefinansowych znajdujących się w trudnej sytuacji.