Lichwa pieniężna.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1924.56.574

Akt utracił moc

Wersja od: 26 sierpnia 1932 r.

ROZPORZĄDZENIE

PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ

z dnia 29 czerwca 1924 r.

o lichwie pieniężnej. ^*

Na zasadzie art. 1 ust. 13 ustawy z dnia 11 stycznia 1924 r. o naprawie Skarbu Państwa i- reformie walutowej (Dz. U. R. P. № 4, poz. 28) i zgodnie z uchwałą Rady Ministrów z dnia 26 czerwca 1924 r. zarządzam co następuje:

§ 1. 1 W pieniężnych stosunkach kredytowych nie wolno wymawiać sobie i pobierać w gotówce lub innych wartościach korzyści majątkowych w formie procentu lub w jakiejkolwiek innej formie, przewyższających stopę procentową, którą określać będzie Minister Skarbu w drodze rozporządzeń.

§ 2. Minister Skarbu władny jest w drodze rozporządzeń ustanawiać najwyższe granice, korzyści majątkowych, które wolno wymówić i pobierać przedsiębiorstwom, trudniącym się czynnościami bankowemi przy załatwianiu poszczególnych czynności, należących do zakresu obrotu pieniężnego.

§ 3. 2 Umowy o korzyści majątkowe przekraczające granice ustalone w rozporządzeniach, wydanych na podstawie § 1 lub § 2, są nie ważne co do nadwyżki przewyższającej te granice, o ile nieważność w szerszeni rozmiarze nie jest w obowiązujących ustawach przewidziana.

W sprawach spornych przeciwko osobom nieobjętym § 2, rozstrzyganych na podstawie ust. 1, sąd może dopuścić dowód, nawet niepowołany przez strony, na okoliczności w tym ustępie wymienione, jeżeli powziął o nim wiadomość z oświadczeń stron lub z akt sprawy. Sąd nie jest także związany ustawowemi zasadami dowodowemi, lecz ma orzekać według swobodnego przekonania, polegającego na ocenie wszystkich okoliczności. W szczególności sąd może, jeżeli spisano dokument umowny, wziąć pod uwagę ustne przyrzeczenia, które korzystający z kredytu dał przed, przy lub po sporządzeniu dokumentu, chociażby nie były zgodne z dokumentem.

§ 4. Przedsiębiorstwa trudniące się czynnościami bankowemi obowiązane są przedstawiać władzom skarbowym II instancji, w obrębie których mają siedzibę wykazy najwyższych korzyści majątkowych procentów, prowizyj i t. p., pobieranych przez nie za udzielone pożyczki oraz pobierane przy załatwianiu każdego rodzaju czynności.

§ 5. Minister Skarbu oznaczy terminy, w jakich wykazy wymienione w § 4 mają być przedstawiane oraz wyda szczegółowe przepisy, odnoszące się do ich sporządzenia.

§ 6. Winni wymawiania sobie lub pobierania korzyści majątkowych (odsetek, prowizyj i t. p.) przekraczających najwyższe granice ustanowione w § 1 lub na zasadzie § 2 niniejszego rozporządzenia, a w braku ustanowienia tychże granic - korzyści majątkowych wyższych od przedstawionych w myśl § § 4 i 5 niniejszego rozporządzenia będą karani - o ile dany czyn nie stanowi przestępstwa zagrożonego surowszą "karą - aresztem do 4 tygodni i grzywną do 5 tysięcy złotych lub jedną z tych kar.

Właściwe do orzekania są sądy powiatowe (pokoju).

§ 7. Winni nieprzedstawienia we właściwym terminie wykazów wymienionych w § 4 będą karani grzywną do wysokości jednego tysiąca złotych, wymierzoną przez władze, skarbową 11 instancji.

W orzeczeniu należy przewidzieć na wypadek niemożności ściągnięcia grzywny karę zastępczego aresztu według słusznego uznania, jednak .nie ponad dwa tygodnie.

Od orzeczenia karnego można w ciągu dni siedmiu od dnia doręczenia orzeczenia wnieść na ręce władzy skarbowej II instancji odwołania do właściwego sądu okręgowego, który rozstrzyga prawomocnie przy odpowiedniem zastosowaniu przepisów dotyczących odwołań od wyroków sądów powiatowych (pokoju). Sąd okręgowy nie może jednak uchylić orzeczenia z przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania. Wniesienie odwołania nie wstrzymuje ściągnięcia grzywny, atoli aresztu zastępczego nie można wykonać przed prawomocnością orzeczenia.

§ 8. Ministrowi Skarbu przysługuje prawo kontroli korzyści majątkowych (odsetek, prowizyj i t. p.) pobieranych przez przedsiębiorstwa wymienione w § 2,

Sposób wykonania powyższej kontroli oznaczy Minister Skarbu. Wykonanie jej może być powierzone organom administracji skarbowej lub korporacjom prawa publicznego (izbom handlowo-przemysłowym) lub też związkom instytucji kredytowych.

Winni wzbronienia wstępu do lokalu przedsiębiorstw wymienionych w § 2 osobom delegowanym przez władze skarbowe do przeprowadzenia kontroli zgodnej z rozporządzeniem Ministra Skarbu lub nieprzedstawienia tymże osobom posiadanych ksiąg, dokumentów i innych dowodów, zawierających wiadomości potrzebne dla przeprowadzenia kontroli będą karani - o ile dany czyn nie Stanowi przestępstwa zagrożonego karą surowszą - według § 6 niniejszego rozporządzenia.

§ 9. Przepisy obowiązujących dotychczas ustaw karnych, » cywilnych w przedmiocie lichwy pozostają nie naruszone.

§ 10. Wykonanie niniejszego rozporządzenia powierza się Ministrowi Skarbu, a co do §§ 6 - 8 nadto Ministrowi Sprawiedliwości.

§ 11. Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą obowiązującą do dnia 1 lipca 1925 r.

^* Z dniem 1 lipca 1925 r. przedłuża się moc obowiązującą nin. rozporządzenia do dnia 1 lipca 1925 r. Zgodnie z ustawą z dnia 1 lipca 1925 r. (Dz.U.25.65.453).

Z dniem 1 lipca 1926 r. przedłuża się moc obowiązującą nin. rozporządzenia na czas nieoznaczony z tą zmianą, że przewidzianą w § 1 nin. rozporządzenia stopę procentową "24%" zniża się na "20%", zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 30 czerwca 1926 r. Przedłużenie mocy obowiązującej rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 29 czerwca 1924 r. o lichwie pieniężnej. (Dz.U.26.62.372).

¹ § 1:

- zmieniony przez art. 1 rozp. z mocą ustawy z dnia 10 czerwca 1927 r. (Dz.U.27.54.474) zmieniającej nin. rozporządzenie z dniem 18 czerwca 1927 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 1 rozp. z mocą ustawy z dnia 23 sierpnia 1932 r. (Dz.U.32.72.656) zmieniającej nin. rozporządzenie z dniem 26 sierpnia 1932 r.

² § 3 zmieniony przez art. 1 pkt 2 rozp. z mocą ustawy z dnia 23 sierpnia 1932 r. (Dz.U.32.72.656) zmieniającej nin. rozporządzenie z dniem 26 sierpnia 1932 r.