Część 2 - SPRAWY CYWILNE. - Jugosławia-Polska. Umowa o obrocie prawnym w sprawach cywilnych i karnych. Warszawa.1960.02.06.
Dziennik Ustaw
Dz.U.1963.27.162
Akt obowiązujący Wersja od: 9 lipca 2010 r.
CZĘŚĆ II
SPRAWY CYWILNE.
SPRAWY CYWILNE.
Zwolnienie od zabezpieczenia kosztów procesu i opłat sądowych.
Zwolnienie od zabezpieczenia kosztów procesu i opłat sądowych.
1.
Od obywateli jednej Umawiającej się Strony, występujących w charakterze stron przed sądem drugiej Umawiającej się Strony, nie można żądać zabezpieczenia kosztów procesu ani składania zaliczki na opłaty sądowe z tego powodu, że są cudzoziemcami lub że nie mają na obszarze tej Strony miejsca zamieszkania ani pobytu - jeżeli na obszarze jednej z Umawiających się Stron posiadają miejsce zamieszkania lub stałego pobytu.2.
Jednakże zaliczki na koszty, którą strona obowiązana jest złożyć w toku postępowania, można żądać od obywateli drugiej Umawiającej się Strony na tych samych warunkach i w takim samym zakresie jak od obywateli własnych.3.
Postanowienia ustępów 1 i 2 stosuje się odpowiednio do osób prawnych.1.
Jeżeli osoba, która w myśl artykułu 6 była zwolniona od złożenia zabezpieczenia kosztów procesu lub zaliczki na opłaty sądowe, zostanie prawomocnym i wykonalnym orzeczeniem sądu zobowiązana do pokrycia kosztów procesu lub uiszczenia opłat sądowych, wówczas na wniosek orzeczenie to podlega wykonaniu na obszarze drugiej Umawiającej się Strony co do wspomnianych kosztów i opłat - niezależnie od wykonania tego orzeczenia co do roszczenia głównego.2.
Wniosek o zapłatę kosztów procesu składa strona, na rzecz której zostały one zasądzone, wniosek zaś o uiszczenie kosztów i opłat sądowych - sąd, któremu one przypadają. Wniosek składa się w sposób określony w artykule 53 ustępy 1 i 2.3.
Do wniosku dołącza się:a)
uwierzytelniony odpis tej części orzeczenia, która dotyczy kosztów procesu lub opłat sądowych, wraz z poświadczeniem prawomocności i wykonalności;b)
tłumaczenie dokumentu wymienionego w punkcie a) na język Umawiającej się Strony, na której obszarze orzeczenie ma być wykonane. Tłumaczenie powinno być poświadczone w sposób określony w artykule 53 ustęp 3 punkt d).4.
Orzeczenie, o którym mowa w ustępie 1, wykonuje się jak orzeczenie sądu własnego, bez uprzedniego wysłuchania stron.5.
Pobrane koszty i opłaty sądowe przekazuje się przedstawicielstwu dyplomatycznemu lub urzędowi konsularnemu Umawiającej się Strony, od której sądu pochodził wniosek o wykonanie.
Zwolnienie od kosztów i opłat sądowych.
Zwolnienie od kosztów i opłat sądowych.
Obywatele jednej Umawiającej się Strony korzystają na obszarze drugiej Umawiającej się Strony ze zwolnienia od kosztów i opłat sądowych oraz z bezpłatnego zastępstwa procesowego na tych samych warunkach i w takim samym zakresie jak jej obywatele.
1.
Dla uzyskania uprawnień określonych w artykule 8 należy złożyć odpowiednie zaświadczenie właściwego organu miejsca stałego pobytu wnioskodawcy.2.
Jeżeli wnioskodawca nie ma na obszarze żadnej z Umawiających się Stron miejsca stałego pobytu, wystarcza zaświadczenie przedstawicielstwa dyplomatycznego lub urzędu konsularnego Umawiającej się Strony, której jest on obywatelem.1.
Organ właściwy do wydawania zaświadczeń określonych w artykule 9 ustęp 1 może zwrócić się do organów drugiej Umawiającej się Strony o wyjaśnienie co do dochodów i stanu majątkowego wnioskodawcy.2.
Sąd, który ma rozpoznać wniosek o przyznanie uprawnień określonych w artykule 8, może w granicach swej właściwości sprawdzać otrzymane zaświadczenia i wyjaśnienia oraz zwrócić się w razie potrzeby o dodatkowe dane.1.
Jeżeli obywatel którejkolwiek z Umawiających się Stron, posiadający na obszarze jednej Strony miejsce stałego pobytu, pragnie skorzystać przed sądem drugiej Strony z uprawnień określonych w artykule 8, może wniosek w tej sprawie zgłosić bezpośrednio w tym sądzie albo w sądzie powiatowym właściwym ze względu na miejsce swego stałego pobytu, który przesyła ten wniosek właściwemu sądowi drugiej Umawiającej się Strony.2.
Wniosek i załączniki należy sporządzić w języku Umawiającej się Strony, której sąd ma rozpatrzyć wniosek, albo dołączyć do nich poświadczone tłumaczenie na ten język.
Udzielenie pomocy prawnej i dokonywanie doręczeń.
Udzielenie pomocy prawnej i dokonywanie doręczeń.
1.
Sądy Umawiających się Stron na wniosek udzielają sobie pomocy prawnej i dokonują doręczeń w sprawach cywilnych spornych i niespornych.2.
Wniosek powinien wymieniać przedmiot sprawy, imiona i nazwiska stron, ich obywatelstwo, zawód, miejsce zamieszkania lub pobytu oraz imiona i nazwiska ich przedstawicieli. Ponadto we wniosku o doręczenie należy wskazać adres odbiorcy i rodzaj pism podlegających doręczeniu, we wniosku zaś o udzielenie pomocy prawnej - okoliczności podlegające stwierdzeniu oraz w razie potrzeby pytania, jakie należy zadać osobie przesłuchiwanej.1.
Na wnioskach i innych pismach pochodzących od sądów Umawiających się Stron konieczne jest umieszczenie podpisu i pieczęci sądu, który je sporządził. Uwierzytelnienie ich jest zbędne.2.
Wnioski sporządza się w formie przewidzianej przez prawo Strony wzywającej. Jeżeli prawo Strony wezwanej uzależnia załatwienie wniosku od spełnienia szczególnych warunków, sąd wezwany może zwrócić się o uzupełnienie wniosku.1.
Załatwienie wniosku następuje zgodnie z prawem Strony wezwanej. Jednakże należy uwzględnić prośbę sądu wzywającego o zastosowanie szczególnego sposobu dokonania czynności, jeżeli to nie jest sprzeczne z podstawowymi zasadami prawa Strony wezwanej.2.
Sąd wezwany przy załatwianiu wniosku o udzielenie pomocy prawnej stosuje w miarę potrzeby takie same środki przymusu jak przy załatwianiu tego rodzaju wniosków sądów swego Państwa. Środków przymusu nie stosuje się, jeżeli chodzi o osobiste stawiennictwo stron w postępowaniu spornym.1.
Jeżeli sąd wezwany nie jest właściwy, przekazuje wniosek sądowi właściwemu i zawiadamia o tym sąd wzywający.2.
Sąd wezwany na prośbę sądu wzywającego zawiadamia go w odpowiednim czasie o miejscu i terminie dokonania czynności; zawiadomienie to przesyła się bezpośrednio.3.
W przypadku gdy wniosek nie został załatwiony, sąd wezwany zawiadamia o tym niezwłocznie sąd wzywający ze wskazaniem przyczyn.Przy załatwianiu wniosku o doręczenie pism sądowych stosuje się prawo swego Państwa. Jeżeli pisma podlegające doręczeniu nie zostały sporządzone w języku Strony wezwanej albo nie dołączono do nich tłumaczenia na ten język, wówczas sąd wezwany doręczy pisma adresatowi, jeżeli ten przyjmie je dobrowolnie.
Jako dowód doręczenia służy pismo opatrzone datą, podpisem doręczającego i odbiorcy oraz pieczęcią sądu albo poświadczenie sądu wezwanego, stwierdzające fakt, sposób i datę doręczenia. Doręczenie może być potwierdzone również na jednym egzemplarzu pisma podlegającego doręczeniu, jeżeli w tym celu przesłano je w dwóch egzemplarzach.
Jeżeli Umowa niniejsza nie stanowi inaczej, postępowanie w przedmiocie wykonania wniosku o udzielenie pomocy prawnej lub dokonanie doręczenia jest bezpłatne i nie można żądać uiszczenia opłat ani kosztów za dokonanie czynności związanych z jego załatwieniem.
Załatwienia wniosku można odmówić, jeżeli Strona wezwana uzna, że mogłoby to zagrozić jej suwerenności lub bezpieczeństwu.
Normy kolizyjne.
Normy kolizyjne.
Zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych.
1.
Zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych osoby fizycznej ocenia się według prawa Umawiającej się Strony, której osoba ta jest obywatelem.2.
Zdolność osoby prawnej ocenia się według prawa Umawiającej się Strony, na której obszarze znajduje się siedziba tej osoby.Ubezwłasnowolnienie.
Dla ubezwłasnowolnienia właściwe są prawo i sądy Umawiającej się Strony, której obywatelem jest osoba mająca być ubezwłasnowolnioną.
Opieka i kuratela.
Jeżeli Umowa niniejsza nie stanowi inaczej, w sprawach opieki i kurateli właściwe są prawo i organy Umawiającej się Strony, której obywatelem jest osoba mająca ograniczoną zdolność do czynności prawnych.
1.
Jeżeli na obszarze jednej Umawiającej się Strony konieczne jest wydanie przez organ opiekuńczy zarządzeń w interesie obywatela drugiej Umawiającej się Strony, posiadającego miejsce zamieszkania lub pobytu bądź mienie na obszarze Strony, gdzie zarządzenia takie należy wydać, wówczas właściwy organ tej Strony zawiadomi o tym niezwłocznie przedstawicielstwo dyplomatyczne lub urząd konsularny Umawiającej się Strony, której obywatelem jest ta osoba.2.
W przypadkach nie cierpiących zwłoki, organ opiekuńczy może jednocześnie z zawiadomieniem przedstawicielstwa dyplomatycznego lub urzędu konsularnego drugiej Umawiającej się Strony wydać niezbędne zarządzenia tymczasowe. Zarządzenia te pozostają w mocy do czasu wydania przez właściwy organ Umawiającej się Strony, której obywatelem jest osoba mająca ograniczoną zdolność do czynności prawnych odpowiedniego orzeczenia i zawiadomienia o tym organu, który wydał te zarządzenia.3.
Zarządzenia wymienione w ustępie 2 można wydać także w interesie osoby nie znanej z miejsca pobytu, która nie ma swego przedstawiciela.1.
Organ opiekuńczy Umawiającej się Strony, której obywatelem jest osoba potrzebująca opieki lub kurateli, może zwrócić się do właściwego organu drugiej Umawiającej się Strony o ustanowienie opieki lub kurateli, a także o wydanie zarządzeń w interesie tej osoby, jeżeli miejsce jej stałego pobytu lub majątek znajduje się na obszarze tej Strony. Organ wezwany zawiadamia bezpośrednio organ wzywający o wydanych zarządzeniach.2.
Wezwany organ opiekuńczy stosuje prawo swego Państwa, jest jednak obowiązany w zakresie oceny zdolności prawnej lub zdolności do czynności prawnych stosować prawo Umawiającej się Strony, której obywatelem jest osoba podlegająca opiece lub kurateli.3.
Jeżeli nad osobą posiadającą obywatelstwo jednej Umawiającej się Strony została ustanowiona opieka lub kuratela, a następnie osoba ta zmieni miejsce stałego pobytu i znajdzie się na obszarze drugiej Umawiającej się Strony, wówczas organ, który ustanowił opiekę lub kuratelę, może żądać od organu tej Strony dalszego jej sprawowania.Sprawy małżeńskie.
1.
Forma zawarcia małżeństwa podlega prawu Umawiającej się Strony, przed której organem małżeństwo zostaje zawarte.2.
Materialne przesłanki ważności małżeństwa ocenia się dla każdej z osób zawierających małżeństwo według prawa Umawiającej się Strony, której osoba ta jest obywatelem. Jednakże postanowienia prawa Umawiającej się Strony, na której obszarze małżeństwo zostaje zawarte, o przeszkodach wynikających z istnienia poprzedniego małżeństwa, pokrewieństwa, choroby umysłowej i braku zdolności do kierowania swym postępowaniem stosuje się również do obywateli drugiej Umawiającej się Strony.3.
Jeżeli osoby zamierzające zawrzeć małżeństwo przed organem jednej Umawiającej się Strony są obywatelami drugiej Umawiającej się Strony i mają miejsce zamieszkania na jej obszarze, wówczas prawo tej Strony stosuje się również do formy zawarcia małżeństwa.1.
Prawa i obowiązki małżonków oraz ich stosunki majątkowe podlegają prawu Umawiającej się Strony, której są oni obywatelami.2.
Jeżeli jeden z małżonków jest obywatelem jednej Umawiającej się Strony, drugi zaś obywatelem drugiej Strony, stosuje się prawo Umawiającej się Strony, na której obszarze mają oni wspólne miejsce zamieszkania lub mieli ostatnie wspólne miejsce zamieszkania.3.
Do rozpoznawania spraw dotyczących praw i obowiązków małżonków oraz ich stosunków majątkowych właściwe są sądy Umawiającej się Strony, której prawo stosuje się zgodnie z postanowieniami ustępów 1 i 2.1.
W sprawach o ustalenie istnienia, nieistnienia, o rozwiązaniu i unieważnienia małżeństwa właściwe są prawo i sądy Umawiającej się Strony, której obywatelami są małżonkowie w chwili wniesienia pozwu. Jeżeli obaj małżonkowie mają miejsce zamieszkania na obszarze drugiej Umawiającej się Strony, właściwe są również sądy tej Strony, jednakże rozwód może być wówczas orzeczony tylko na podstawie przyczyn przewidzianych przez prawo zarówno jednej, jak i drugiej Umawiającej się Strony.2.
Małżeństwo zawarte przez obywateli jednej Umawiającej się Strony przed organem drugiej Umawiającej się Strony może być uznane za nieważne, jeżeli przesłanki jego nieważności przewidziane są zarówno przez prawo Umawiającej się Strony, przed której organem małżeństwo zostało zawarte, jak i przez prawo Umawiającej się Strony, której obywatelami są małżonkowie.3.
Jeżeli w chwili wytoczenia powództwa o ustalenie istnienia, nieistnienia, o rozwiązaniu lub unieważnieniu małżeństwa jeden z małżonków jest obywatelem jednej Umawiającej się Strony, drugi zaś obywatelem drugiej Umawiającej się Strony, wówczas do rozpoznania powództwa właściwy jest sąd Strony, na obszarze której zamieszkują oboje małżonkowie, Sąd tej Strony stosuje prawo swego Państwa.Stosunki prawne między rodzicami a dziećmi.
Stosunki prawne między rodzicami a dziećmi oraz ustalenie i zaprzeczenie ojcostwa lub macierzyństwa podlegają prawu Umawiającej się Strony, której obywatelem jest dziecko.
1.
Do orzekania o stosunkach prawnych wymienionych w artykule 28 właściwy jest sąd Umawiającej się Strony, której obywatelem jest dziecko.2.
Jeżeli obie strony mają miejsce zamieszkania na obszarze jednej z Umawiających się Stron, właściwy jest również sąd tej Strony.Przysposobienie.
1.
Jeżeli przysposabiający jest obywatelem jednej Umawiającej się Strony, przysposabiany zaś obywatelem drugiej Umawiającej się Strony, dla przysposobienia i jego rozwiązania konieczne jest zachowanie materialnych warunków przewidzianych przez prawo obu Umawiających się Stron.2.
Do orzekania o przysposobieniu i jego rozwiązaniu właściwy jest organ Umawiającej się Strony, której obywatelem jest przysposabiany. Jeżeli przysposabiany i przysposabiający zamieszkują na obszarze Umawiającej się Strony, której obywatelem jest przysposabiający, właściwy jest również organ tej Strony.Uznanie osób zaginionych za zmarłe i stwierdzenie zgonu.
1.
Do uznania osoby zaginionej za zmarłą i stwierdzenia zgonu właściwe są prawo i sąd Umawiającej się Strony, której obywatelem była ta osoba w chwili zaginięcia.2.
Sąd jednej Umawiającej się Strony może uznać za zmarłego lub stwierdzić zgon Obywatela drugiej Umawiającej się Strony:a)
na wniosek osoby pragnącej zrealizować w odniesieniu do mienia nieruchomego osoby zaginionej znajdującego się na obszarze Umawiającej się Strony, której Sąd ma wydać orzeczenie - swoje prawa do spadku lub prawa wynikającego ze stosunków majątkowych między małżonkami;b)
na wniosek małżonka zainteresowanego w ustaleniu istnienia lub nieistnienia małżeństwa, jeżeli w chwili składania wniosku zamieszkiwał on na obszarze Umawiającej się Strony, której sąd ma wydać orzeczenie, ostatnie zaś wspólne miejsce zamieszkania małżonków znajdowało się na obszarze tejże Strony.3.
Uznanie osoby zaginionej za zmarłą lub stwierdzenie jej zgonu w myśl ustępu 2 może nastąpić na warunkach przewidzianych przez prawo Umawiającej się Strony, której obywatelem była osoba zaginiona, bądź też przez prawo Strony, której sąd orzeka.4.
Orzeczenie przewidziane w ustępie 2 będzie miało skutki prawne tylko na obszarze tej Umawiającej się Strony, której sąd wyda orzeczenie.5.
Na wniosek zainteresowanej osoby sąd, który wydał orzeczenie wymienione w ustępie 2, uchyli je lub zmieni w razie potrzeby, jeżeli sąd właściwy w myśl ustępu 1 wyda orzeczenie merytoryczne w tej sprawie.Forma czynności prawnej.
1.
Do formy czynności prawnej stosuje się prawo państwa, którego prawo właściwe jest dla samej czynności, wystarczy jednak zachowanie formy przewidzianej przez prawo obowiązujące w miejscu dokonania czynności.2.
Forma czynności prawnej dotyczącej nieruchomości podlega prawu tej Umawiającej się Strony, na której obszarze nieruchomość jest położona.Sprawy majątkowe.
W sprawach dotyczących nieruchomości, łącznie z najmem i dzierżawą, właściwe są prawo i sądy Umawiającej się Strony, na której obszarze położona jest nieruchomość.
1.
Dla zobowiązań z umów, z wyjątkiem zobowiązań dotyczących nieruchomości, właściwe jest prawo Umawiającej się Strony, na której obszarze umowę zawarto, chyba że uczestnicy stosunku zobowiązaniowego umówili się, iż stosuje się inne prawo. Do rozpoznawania powyższych stosunków właściwy jest sąd Umawiającej się Strony, na której obszarze zamieszkuje pozwany, chyba że umówiono się inaczej.2.
Dla zobowiązań powstałych z czynów niedozwolonych właściwe jest prawo i sąd Umawiającej się Strony, na której obszarze nastąpił czyn. Poszkodowany może wnieść powództwo również do sądu Umawiającej się Strony, na której obszarze ma miejsce zamieszkania pozwany lub do sądu Umawiającej się Strony, na której obszarze znajduje się majątek pozwanego.Sprawy spadkowe.
1.
Obywatele jednej Umawiającej się Strony mogą dokonywać rozporządzeń ostatniej woli (dalej zwanych "testament") w stosunku do mienia znajdującego się na obszarze drugiej Umawiającej się Strony.2.
Obywatele jednej Umawiającej się Strony mogą nabywać na obszarze drugiej Umawiającej się Strony prawa majątkowe w drodze dziedziczenia z mocy ustawy lub testamentu na tych samych warunkach i w tym samym zakresie co obywatele tej Strony.Stosunki prawne w zakresie dziedziczenia podlegają prawu Umawiającej się Strony, której obywatelem był spadkodawca w chwili śmierci.
Zdolność do sporządzenia lub odwołania testamentu oraz skutki prawne wad oświadczeń woli w testamencie ocenia się według prawa Umawiającej się Strony, której obywatelem był spadkodawca w czasie sporządzenia lub odwołania testamentu.
Forma sporządzenia lub odwołania testamentu podlega prawu Umawiającej się Strony, której obywatelem był spadkodawca w chwili jego sporządzenia lub odwołania. Wystarczy jednak zachowanie prawa Umawiającej się Strony, na której obszarze testament został sporządzony lub odwołany.
1.
Jeżeli na obszarze jednej Umawiającej się Strony znajduje się spadek po obywatelu drugiej Umawiającej się Strony, sąd zastosuje na wniosek lub z urzędu niezbędne środki dla zabezpieczenia i zarządzania spadkiem.2.
Środki przewidziane w ustępie 1 sąd zastosuje zgodnie z prawem swego Państwa. Jednakże na prośbę sądu drugiej Umawiającej się Strony należy zastosować środki szczególne, jeżeli to nie jest sprzeczne z podstawowymi zasadami prawa Strony wezwanej.3.
Jeżeli w miejscowości, gdzie znajduje się spadek, jest siedziba przedstawicielstwa dyplomatycznego lub urzędu konsularnego Umawiającej się Strony, której obywatelem był spadkodawca, środki wymienione w ustępie 1 stosuje się z jednoczesnym powiadomieniem o tym przedstawicielstwa dyplomatycznego lub urzędu konsularnego.4.
W innych przypadkach należy niezwłocznie powiadomić przedstawicielstwo dyplomatyczne lub urząd konsularny o środkach zastosowanych w celu zabezpieczenia i zarządzenia spadkiem. Na wniosek przedstawicielstwa dyplomatycznego lub urzędu konsularnego zarządzenia wydane w przedmiocie zastosowania tych środków można zmienić lub uchylić, jeżeli nie naruszy to praw osób trzecich.Otwarcia i ogłoszenia testamentu dokonuje sąd Umawiającej się Strony, na której obszarze testament się znajduje. Jeżeli zgodnie z postanowieniami niniejszej Umowy nie jest właściwy sąd Umawiającej się Strony, na której obszarze ogłoszono testament, wówczas uwierzytelniony odpis testamentu oraz protokołu o jego stanie i treści, a zależnie od okoliczności również protokół o jego ogłoszeniu, przekazuje się sądowi Umawiającej się Strony, której obywatelem był spadkodawca, właściwemu dla postępowania spadkowego; na prośbę sądu tej Strony można przekazać również originał testamentu.
Uwierzytelniony odpis testamentu przechowywanego w sądzie Umawiającej się Strony, której obywatelem był spadkodawca, zostanie wydany na wniosek sądowi właściwemu do zabezpieczenia spadku.
Do orzekania w sprawach nieruchomości spadkowych i rozstrzygania o spornych roszczeniach dotyczących spadku, zachowku lub zapisu w odniesieniu do nieruchomości właściwe są sądy Umawiającej się Strony, na której obszarze nieruchomość jest położona.
1.
Do orzekania w sprawach ruchomości spadkowych i rozstrzygania o spornych roszczeniach dotyczących spadku, zachowku lub zapisu w odniesieniu do ruchomości właściwe są sądy Umawiającej się Strony, której obywatelem był spadkodawca w chwili śmierci.2.
Jeżeli jednak spadkodawca, będący obywatelem jednej Umawiającej się Strony, miał ostatnie miejsce zamieszkania na obszarze drugiej Umawiającej się Strony, spadkobiercy, osoby uprawnione do zachowku lub zapisobiorcy, zamieszkujący na obszarze tej Umawiającej się Strony, mogą w terminie przewidzianym w artykule 46 ustęp 1 złożyć wniosek o przeprowadzenie przez sąd tej Strony postępowanie w sprawie ruchomości spadkowych, znajdujących się na obszarze tej Strony. Wniosek ten należy uwzględnić, jeżeli żaden z pozostałych spadkobierców nie zgłosi sprzeciwu w ciągu trzech miesięcy po upływie terminu przewidzianego w artykule 46 ustęp 1. Jeżeli nie zgłoszono takiego sprzeciwu, sądy tej Umawiającej się Strony są właściwe również do rozstrzygania o spornych roszczeniach dotyczących spadku.3.
W przypadkach, w których wykonanie orzeczenia wydanego przez sąd właściwy w myśl ustępu 1 nie jest możliwe, właściwy jest również sąd Umawiającej się Strony, na której obszarze znajdują się ruchomości spadkowe.4.
Jeżeli na podstawie ustępu 2 w przedmiocie ruchomości spadkowych orzekać ma sąd Umawiającej się Strony, na której obszarze znajdują się te ruchomości, stosuje się materialne prawo spadkowe Umawiającej się Strony, której obywatelem był spadkodawca, i to zarówno w postępowaniu w sprawie ruchomości spadkowych, jak i przy rozstrzyganiu o spornych roszczeniach dotyczących spadku.Jeżeli Umowa niniejsza nie stanowi inaczej, sądy Umawiających się Stron, na prośbę właściwych sądów Umawiającej się Strony, której obywatelem był spadkodawca, przekazują ruchomości spadkowe tej Stronie dla przeprowadzenia postępowania w myśl artykułu 43 ustęp 1.
1.
Na wniosek spadkobiercy, osoby uprawnionej do zachowku lub zapisobiercy, będącego obywatelem Umawiającej się Strony, na której obszarze znajduje się spadek lub przebywającego na obszarze tej Strony, sąd może zatrzymać spadek lub odpowiednią jego część, dopóki właściwy sąd Umawiającej się Strony, której obywatelem był spadkodawca, nie rozstrzygnie prawomocnie o roszczeniach spadkobiercy, osoby uprawnionej do zachowku lub zapisobiercy.2.
Takie same środki może zastosować sąd również na wniosek wierzyciela spadkodawcy, będącego obywatelem Umawiającej się Strony, na której obszarze znajduje się spadek lub przebywającego na jej obszarze, jeżeli wierzyciel ten zgłosi swoje roszczenia i w razie potrzeby spowoduje wszczęcie postępowania w sprawie ich stwierdzenia.1.
Celem zgłoszenia roszczeń przez osoby wymienione w artykule 45 oraz przez pozostałych spadkobierców, osoby uprawnione do zachowku, zapisobierców i wierzycieli sąd wyznaczy termin od trzech do sześciu miesięcy, w którym roszczenia tych osób powinny być zgłoszone i w razie potrzeby wszczęte postępowanie o ich stwierdzenie. Jeżeli w powyższym terminie roszczenia te nie zostaną zgłoszone ani nie zostanie wszczęte postępowanie w sprawie ich stwierdzenia, nie można na podstawie postanowień artykułu 45 odmówić przekazania ruchomości spadkowych.2.
Uwierzytelniony odpis orzeczenia o wyznaczeniu terminu należy przesłać przedstawicielstwu dyplomatycznemu lub urzędowi konsularnemu Umawiającej się Strony, której obywatelem był spadkodawca.Każda Umawiająca się Strona zastrzega sobie, aby przed przekazaniem ruchomości spadkowych zostały uiszczone wszelkie podatki i opłaty obciążające spadek na podstawie jej prawa.
Prawo Umawiającej się Strony, na której obszarze znajduje się mienie spadkowe, rozstrzyga, co należy uważać za mienie ruchome lub nieruchome.
Uznawanie i wykonywanie orzeczeń i ugód sądowych w sprawach cywilnych.
Uznawanie i wykonywanie orzeczeń i ugód sądowych w sprawach cywilnych.
1.
Umawiające się Strony uznają i wykonują na swoim obszarze następujące orzeczenia wydane na obszarze drugiej Umawiającej się Strony:a)
prawomocne i wykonalne orzeczenia sądów w sprawach cywilnych oraz ugody zawarte przed sądami w takich sprawach, z wyjątkiem orzeczeń dotyczących upadłości lub układów sądowych zawartych w postępowaniu upadłościowym lub poza nim;b)
prawomocne i wykonalne orzeczenia sądów w sprawach karnych, dotyczących roszczeń majątkowych;c)
prawomocne i wykonalne orzeczenia sądów polubownych (arbitraze i arbitrazne komisije) w sprawach majątkowych oraz zawarte przed nimi w takich sprawach ugody - jeżeli co najmniej jedna ze stron jest organizacją gospodarczą posiadającą osobowość prawną.2.
Przez sprawy cywilne rozumie się także sprawy handlowe, przez sądy zaś również sądy gospodarcze. W dalszych postanowieniach niniejszego rozdziału przez orzeczenia rozumie się orzeczenia wymienione w ustępie 1 oraz ugody wymienione w ustępie 1 punkty a) i c).1.
Orzeczenia wymienione w artykule 49 ustęp 1 punkty a) i b) uznaje się i wykonuje pod warunkiem, że:a)
według prawa - z uwzględnieniem postanowień niniejszej Umowy - Umawiającej się Strony, na której obszarze orzeczenie ma być uznane i wykonane, sąd tej Strony nie był wyłącznie właściwy do rozpoznania danej sprawy;b)
orzeczenie jest prawomocne i wykonalne zgodnie z prawem Umawiającej się Strony, na której obszarze zostało wydane;c)
uznanie lub wykonanie orzeczenia nie będzie sprzeczne z porządkiem publicznym i podstawowymi zasadami prawa Umawiającej się Strony, na której obszarze orzeczenie to ma być uznane lub wykonane;d)
w razie wydania wyroku zaocznego strona, która nie brała udziału w postępowaniu i przegrała proces, była zgodnie z prawem Umawiającej się Strony, na której obszarze wydano wyrok, prawidłowo i we właściwym czasie wezwana do uczestniczenia w sporze;e)
w sporze między tymi samymi stronami i co do tego samego przedmiotu sąd powszechny lub polubowny Umawiającej się Strony, na której obszarze orzeczenie podlega uznaniu lub wykonaniu, nie wydał wcześniej prawomocnego orzeczenia.2.
Orzeczenie, przy którego wydaniu nie zastosowano prawa jednej z Umawiających się Stron, które należało zastosować, będzie uznane i wykonane tylko wówczas, jeżeli zastosowane prawo nie różni się co do istoty od prawa Umawiającej się Strony, której sąd ma uznać lub wykonać orzeczenie.Orzeczenia wymienione w artykule 49 ustęp 1 punkt c) (arbitrazne odluke) uznaje się i wykonuje na warunkach przewidzianych w artykule 50 oraz jeżeli:
a)
orzeczenie opiera się na pisemnym zapisie na sąd polubowny co do określonego sporu lub przyszłych sporów;b)
orzeczenie wydał sąd przewidziany we wspomnianym zapisie na sąd polubowny;c)
zapis na sąd polubowny co do określonego sporu lub przyszłych sporów jest ważny według prawa Umawiającej się Strony, na której obszarze orzeczenie ma być wykonane. Przez prawo rozumie się również przepisy międzynarodowego prawa prywatnego.Mimo spełnienia warunków przewidzianych w artykule 50 i 51 orzeczenie sądu polubownego nie będzie wykonane, jeżeli:
a)
strona, przeciwko której ma być wykonane orzeczenie, nie miała możności uczestniczenia w postępowaniu wskutek popełnionych w nim uchybień;b)
sąd przekroczył granice swojej właściwości określone w zapisie na sąd polubowny.1.
Wniosek o wykonanie orzeczenia może być złożony przez stronę bądź bezpośrednio we właściwym sądzie, bądź za pośrednictwem przedstawicielstwa dyplomatycznego lub urzędu konsularnego.2.
Wniosek może być złożony również w sądzie, który rozpoznał sprawę w pierwszej instancji. Sąd ten przekazuje wniosek sądowi drugiej Umawiającej się Strony, właściwemu do wykonania orzeczenia.3.
Do wniosku o wykonanie należy dołączyć odpowiednio:a)
uwierzytelniony odpis orzeczenia wraz z poświadczeniem prawomocności i wykonalności;b)
dowód, że strona, która nie brała udziału w postępowaniu i przegrała proces, była, zgodnie z prawem Umawiającej się Strony, na której obszarze wydano wyrok, prawidłowo i we właściwym czasie wezwana do uczestniczenia w sporze;c)
dowód, że sprawa należy do właściwości sądu polubownego - jeżeli żąda się wykonania orzeczenia takiego sądu;d)
tłumaczenie orzeczenia oraz innych dokumentów, wymaganych zgodnie z postanowieniami niniejszego ustępu, na język Umawiającej się Strony, na której obszarze orzeczenie ma być poświadczone przez tłumacza przysięgłego (sądowego) lub przez inny właściwy organ.1.
Jeżeli Umowa niniejsza nie stanowi inaczej, do zezwolenia na wykonanie orzeczenia oraz do postępowania egzekucyjnego stosuje się prawo Umawiającej się Strony, na której obszarze orzeczenie ma być wykonane.2.
Sąd rozstrzygający o zezwoleniu na wykonanie ogranicza się do stwierdzenia, czy zostały spełnione warunki wynikające odpowiednio z postanowień artykułów 50-52. Nie narusza to uprawnień sądu do żądania od stron dodatkowych uzupełnień i wyjaśnień.3.
Jednakże dla udowodnienia, że roszczenie objęte orzeczeniem zostało już zaspokojone, dłużnik może podnosić przeciwko zezwoleniu na wykonanie tego orzeczenia oprócz zarzutów przewidzianych przez prawo Umawiającej się Strony, na której obszarze prowadzi się egzekucję, również zarzuty dopuszczalne według prawa Strony, której sąd wydał orzeczenie.1.
Umawiające się Strony uznają na swoim obszarze orzeczenia sądowe dotyczące spraw z zakresu prawa osobowego (statusu personalnego) ich obywateli, wydane na obszarze drugiej Umawiającej się Strony, jeżeli spełnione będą warunki przewidziane w artykule 50 ustęp 1 punkty a), b), d) i e) oraz ustęp 2, orzeczenie zaś nie jest sprzeczne z przepisami stosowanymi przy orzekaniu o takich stosunkach prawnych na obszarze Umawiającej się Strony, która ma uznać orzeczenie.2.
Orzeczenia dotyczące spraw z zakresu prawa osobowego (statusu personalnego) obywateli państwa trzeciego uznaje się tylko wówczas, jeżeli orzeczenia takie są uznawane w ich państwie.1.
Uznania orzeczeń w sprawach z zakresu prawa osobowego może domagać się każdy, kto jest tym prawnie zainteresowany.2.
Do uznania orzeczeń w sprawach z zakresu prawa osobowego stosuje się odpowiednio postanowienia artykułów 53 i 54 ustęp 1.3.
Prawomocne orzeczenia sądowe, wydane na obszarze jednej Umawiającej się Strony w zakresie prawa osobowego (statusu personalnego) jej obywateli, uznaje się na obszarze drugiej Umawiającej się Strony bez uprzedniego badania.1.
Orzeczenia uznane na podstawie artykułu 55 posiadają taką samą moc prawną jak orzeczenia sądów własnych.2.
Na podstawie orzeczeń wymienionych w artykule 55 ustęp 1 dokonuje się wpisów w aktach stanu cywilnego na wniosek zainteresowanej osoby lub właściwego organu Umawiającej się Strony, na której obszarze wydano orzeczenie.Postanowienia artykułów 55-57 stosuje się również do orzeczeń, które stały się prawomocne przed wejściem w życie niniejszej Umowy.