Oddział 5 - Odmetanowanie górotworu - Bezpieczeństwo i higiena pracy, prowadzenie ruchu oraz specjalistyczne zabezpieczenie przeciwpożarowe w podziemnych zakładach górniczych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1995.67.342

Akt utracił moc

Wersja od: 15 marca 2001 r.

5.

Odmetanowanie górotworu

§  329.

1. W zakładach górniczych eksploatujących pokłady zaliczone do czwartej kategorii zagrożenia metanowego należy stosować odmetanowanie górotworu.

2. W wypadkach uzasadnionych analizą stanu warunków metanowych i prognozą metanowości zezwolenia na niestosowanie odmetanowania, o którym mowa w ust. 1, może udzielić:

1) dla zakładu górniczego lub poziomu - właściwy organ państwowego nadzoru górniczego,

2) dla poszczególnych wyrobisk - kierownik ruchu zakładu górniczego.

§  330.

1. Metan ujmowany w czasie odmetanowania górotworu należy odprowadzać rurociągami metanowymi na powierzchnię.

2. Ujęty metan można, za zgodą właściwego organu państwowego nadzoru górniczego, odprowadzać do prądu zużytego powietrza przy zachowaniu dopuszczalnych zawartości metanu w powietrzu.

§ 331. Rurociągi metanowe powinny być budowane, wyposażone i oznakowane zgodnie z normami wprowadzonymi do obowiązkowego stosowania.

§  332.

1. Rurociągów metanowych nie należy budować:

1) w szybach wdechowych,

2) w wyrobiskach z elektryczną trakcją przewodową.

2. W wyrobiskach pochyłych z transportem linowym rurociągi metanowe mogą być budowane tylko w uzasadnionych wypadkach, pod warunkiem zastosowania zabezpieczeń przed uszkodzeniem rurociągów.

§  333.

1. Każde stwierdzone uszkodzenie rurociągu metanowego powinno być niezwłocznie zgłoszone do dyspozytora ruchu i niezwłocznie usunięte.

2. Przed przystąpieniem do naprawy rurociągu metanowego lub wymiany zasuwy, lub innego elementu należy rurociąg tak zabezpieczyć, aby uniemożliwić wypływ metanu z rurociągu, jak również zasysanie powietrza do rurociągu.

3. Z odcinka rurociągu metanowego, przeznaczonego do naprawy, należy usunąć metan wodą lub sprężonym powietrzem.

4. Szczegółowy sposób wykonania naprawy rurociągu metanowego ustala, w zależności od lokalnych warunków i rodzaju uszkodzenia, osoba dozoru ruchu służby odmetanowania.

§  334.

1. Stację odmetanowania należy zlokalizować na powierzchni.

2. W wypadkach uzasadnionych ograniczonym zakresem lub przejściowym okresem stosowania odmetanowania, stacja odmetanowania może być zlokalizowana w wyrobisku podziemnym.

§ 335. Warunki techniczne budowy i wyposażenia stacji odmetanowania określa załącznik nr 8 do rozporządzenia.

§  336.

1. Ujęcie metanu powinno posiadać urządzenie umożliwiające zamknięcie wypływu gazu, z wyjątkiem ujęć prowizorycznych.

2. Ujęcie metanu lub grupa sąsiednich otworów metanowych powinny być wyposażone w urządzenia umożliwiające pomiary ilości, ciśnienia i składu gazu oraz regulację ciśnienia gazu, a także posiadać odpowiednie urządzenia odwadniające.

§  337.

1. Przed rozpoczęciem eksploatacji każdego ujęcia metanu należy wykonać pomiar procentowej zawartości metanu w gazie i pomiar ciśnienia gazu, a wyniki udokumentować.

2. Pomiar ciśnienia gazu, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy ujęć prowizorycznych.

§  338.

1. W celu sprawdzenia prawidłowości działania urządzeń wytwarzających podciśnienie w stacji odmetanowania należy przeprowadzić ruch próbny bez pobierania metanu przez 72 godziny.

2. Instalacja gazowa stacji odmetanowania oraz rurociągi metanowe mogą być napełnione gazem po sprawdzeniu ich szczelności.

§  339.

1. Zawartość metanu w gazie ujmowanym do rurociągów metanowych powinna wynosić co najmniej 30%.

2. W wypadkach uzasadnionych, za zezwoleniem kierownika ruchu zakładu górniczego, dopuszcza się ujmowanie do rurociągów metanowych gazu o zawartości metanu mniejszej niż określona w ust. 1, lecz co najmniej 20%, jeżeli zawartość metanu w zbiorczym rurociągu metanowym wynosić będzie minimum 30%.

§  340.

1. Urządzenia stacji odmetanowania należy utrzymywać w ciągłym ruchu.

2. Rezerwowe urządzenia dla wytwarzania podciśnienia w stacji odmetanowania powinny być zdatne do uruchomienia w ciągu 10 minut.

3. W razie gdy zawartość metanu w zbiorczym rurociągu jest niższa od 30% lub temperatura gazu przekroczy wartość dopuszczalną dla stosowanych urządzeń, urządzenia wytwarzające podciśnienie powinny być zatrzymane.

4. W wypadku uszkodzenia urządzenia automatycznie wyłączającego stację odmetanowania przy zawartości metanu w gazie niższej niż 30%, ruch stacji może być prowadzony pod następującymi warunkami:

1) procentowa zawartość metanu w rurociągu wynosić będzie co najmniej 40%,

2) pomiar zawartości metanu będzie wykonywany co pół godziny, a wyniki tego pomiaru odnotowywane w książce kontroli stacji odmetanowania.

§  341.

1. W wypadku uszkodzenia urządzeń odmetanowania lub przerwania ciągłości odmetanowania, należy niezwłocznie:

1) zawiadomić dyspozytora ruchu,

2) podjąć odpowiednie prace dla usunięcia uszkodzenia,

3) przeprowadzić szczegółową kontrolę stanu zagrożenia metanowego w wyrobiskach.

2. W razie awaryjnego zatrzymania ruchu stacji odmetanowania należy niezwłocznie powiadomić kierownika ruchu zakładu górniczego lub pełniącą dyżur osobę kierownictwa ruchu.

3. Każde planowe zatrzymanie ruchu stacji odmetanowania, jak również zatrzymanie odmetanowania w części zakładu górniczego, wymaga zezwolenia kierownika ruchu zakładu górniczego, który obowiązany jest ustalić zabezpieczenie przed zagrożeniem metanowym w wyrobiskach w okresie przerwy w odmetanowaniu.

§ 342. W razie zatrzymania ruchu stacji odmetanowania gaz płynący rurociągami metanowymi z wyrobisk należy, po wytworzeniu się nadciśnienia w tych rurociągach, niezwłocznie skierować do atmosfery.

§  343.

1. Bieżące kontrole odmetanowania należy przeprowadzać co najmniej raz na dobę i powinny one obejmować:

1) pomiary zawartości metanu i ciśnienia za tamami izolacyjnymi z przestrzeni podłączonej do rurociągów metanowych,

2) pomiary parametrów gazu w rurociągach metanowych w miejscach wyznaczonych przez osobę wyższego dozoru ruchu służby odmetanowania.

2. Okresowe kontrole odmetanowania należy przeprowadzać co najmniej raz w miesiącu i powinny one obejmować:

1) pomiar ciśnienia, ilości gazu i procentowej zawartości metanu we wszystkich odcinkach pomiarowych rurociągu,

2) kontrolę wszystkich zamkniętych otworów metanowych dla określenia ich przydatności do eksploatacji,

3) kontrolę stanu technicznego wszystkich urządzeń odmetanowania.

3. Zakres kontroli odmetanowania w dniach wolnych od pracy ustala osoba wyższego dozoru ruchu służby odmetanowania w porozumieniu z kierownikiem działu wentylacji.

§ 344. Stan techniczny powierzchniowych urządzeń odmetanowania oraz podziemnych stacji odmetanowania powinien być skontrolowany i udokumentowany co najmniej raz w miesiącu przez osobę wyższego dozoru ruchu służby odmetanowania i osobę wyższego dozoru ruchu służby energomechanicznej.