Rozdział 5 - POSTĘPOWANIA ODWOŁAWCZE - Rozporządzenie 2024/1348 w sprawie ustanowienia wspólnej procedury ubiegania się o ochronę międzynarodową w Unii i uchylenia dyrektywy 2013/32/UE

Dzienniki UE

Dz.U.UE.L.2024.1348

Akt oczekujący

Wersja od: 22 maja 2024 r.

ROZDZIAŁ  V

POSTĘPOWANIA ODWOŁAWCZE

Artykuł  67

Prawo do skutecznego środka zaskarżenia

1. Osoby ubiegające się o ochronę międzynarodową i osoby pozbawione ochrony międzynarodowej mają prawo do skutecznego środka zaskarżenia przed sądem lub trybunałem zgodnie z podstawowymi zasadami i gwarancjami przewidzianymi w rozdziale II, które dotyczą procedury odwołania od:

a) decyzji o odrzuceniu wniosku jako niedopuszczalnego;

b) decyzji o odrzuceniu wniosku jako bezzasadnego lub w sposób oczywisty bezzasadnego, zarówno w odniesieniu do statusu uchodźcy, jak i statusu ochrony uzupełniającej;

c) decyzji o odrzuceniu wniosku jako wycofanego w sposób dorozumiany;

d) decyzji o pozbawieniu ochrony międzynarodowej;

e) decyzji nakazującej powrót wydanej zgodnie z art. 37 niniejszego rozporządzenia.

Na zasadzie odstępstwa od akapitu pierwszego lit. d) niniejszego ustępu, państwa członkowskie mogą przewidzieć w swoim prawie krajowym, że od przypadków, o których mowa w art. 66 ust. 6 nie przysługuje odwołanie.

W przypadku gdy decyzja nakazująca powrót została podjęta jako część powiązanej decyzji, o której mowa w akapicie pierwszym lit. a), lit. b), lit. c) lub lit. d), odwołanie od tej decyzji nakazującej powrót składa się łącznie z odwołaniem od tej powiązanej decyzji i przed tym samym sądem lub trybunałem, w ramach tego samego postępowania sądowego i w tym samym terminie. W przypadku gdy decyzja nakazująca powrót została wydana jako osobny akt na podstawie art. 37, można się od niej odwołać w osobnym postępowaniu sądowym. Terminy tego osobnego postępowania sądowego nie są dłuższe niż terminy, o których mowa w ust. 7 niniejszego artykułu.

2. Bez uszczerbku dla ust. 1 osoby uznane za osoby kwalifikujące się do objęcia ochroną uzupełniającą mają prawo do skutecznego środka zaskarżenia dotyczącego decyzji o uznaniu ich wniosku za bezzasadny w odniesieniu do statusu uchodźcy.

3. Skuteczny środek zaskarżenia, o którym mowa w ust. 1 przewiduje pełne rozpatrzenie ex nunc zarówno okoliczności faktycznych, jak i kwestii prawnych, przynajmniej przed sądem lub trybunałem pierwszej instancji, w tym w stosownych przypadkach rozpatrzenie potrzeb w zakresie ochrony międzynarodowej na podstawie rozporządzenia (UE) 2024/1347.

4. Osobom ubiegającym się o ochronę międzynarodową, osobom pozbawionym ochrony międzynarodowej i osobom uznanym za osoby kwalifikujące się do objęcia ich ochroną uzupełniającą zapewnia się tłumaczenie ustne na potrzeby rozprawy przed właściwym sądem lub trybunałem, w przypadku gdy taka rozprawa się odbywa i jeżeli nie można w inny sposób zapewnić stosownej komunikacji.

5. W przypadku gdy sąd lub trybunał uznają to za konieczne, zapewniają tłumaczenie istotnych dokumentów, które nie zostały jeszcze przetłumaczone zgodnie z art. 34 ust. 4. Alternatywnie, tłumaczenia takich istotnych dokumentów mogą być zapewnione przez inne podmioty i opłacone ze środków publicznych zgodnie z prawem krajowym.

Osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową, osoba pozbawiona ochrony międzynarodowej oraz osoba uznana za kwalifikującą się do objęcia ochroną uzupełniającą mogą na własny koszt zapewnić tłumaczenie innych dokumentów.

6. Jeżeli dokumenty nie zostają przedłożone w stosownym terminie określonym przez sąd lub trybunał - w przypadku gdy tłumaczenia mają zostać zapewnione przez osobę ubiegającą się o ochronę międzynarodową - lub jeżeli dokumenty nie zostają przedłożone w terminie umożliwiającym sądowi lub trybunałowi zapewnienie ich tłumaczenia - w przypadku gdy tłumaczenia mają zostać zapewnione przez sąd lub trybunał - sąd lub trybunał mogą odmówić uwzględnienia tych dokumentów.

7. Państwa członkowskie określają w swoim prawie krajowym następujące terminy składania odwołań od decyzji, o których mowa w ust. 1 przez osoby ubiegające się o ochronę międzynarodową, osoby pozbawione ochrony międzynarodowej i osoby uznane za osoby kwalifikujące się do objęcia ich ochroną uzupełniającą:

a) od minimum pięciu dni do maksymalnie dziesięciu dni w przypadku decyzji o odrzuceniu wniosku jako niedopuszczalnego, wycofanego w sposób dorozumiany, bezzasadnego lub w sposób oczywisty bezzasadnego, jeżeli w chwili wydania decyzji zastosowanie ma którakolwiek z okoliczności, o których mowa w art. 42 ust. 1 lub 3;

b) od minimum dwóch tygodni do maksymalnie jednego miesiąca we wszystkich pozostałych przypadkach.

8. Terminy, o których mowa w ust. 7, zaczynają bieg w dniu, w którym osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową, osoba pozbawiona ochrony międzynarodowej, osoba uznana za osobę kwalifikującą się do objęcia jej ochroną uzupełniającą, przedstawiciel takiej osoby lub doradca prawny legalnie reprezentujący tę osobę zostali powiadomienie o decyzji organu rozstrzygającego lub, w przypadku pozbawienia ochrony międzynarodowej i jeżeli przewiduje to prawo krajowe, właściwego sądu lub trybunału. Procedurę powiadamiania określa się w prawie krajowym.

Artykuł  68

Zawieszający skutek odwołania

1. Skutki decyzji nakazującej powrót są automatycznie zawieszane na okres, na jaki osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową lub osoba pozbawiona ochrony międzynarodowej mają prawo do pozostania lub mogą pozostać zgodnie z niniejszym artykułem.

2. Osoby ubiegające się o ochronę międzynarodową oraz osoby pozbawione ochrony międzynarodowej mają prawo do pozostania na terytorium państw członkowskich do czasu upływu terminu skorzystania przez te osoby z prawa do skutecznego środka zaskarżenia przed sądem lub trybunałem pierwszej instancji, a w przypadku gdy z takiego prawa skorzystano w wyznaczonym terminie - do czasu rozpatrzenia środka zaskarżenia.

3. Bez uszczerbku dla zasady non-refoulement, osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową oraz osoba pozbawiona ochrony międzynarodowej nie mają prawa do pozostania na podstawie ust. 2, w przypadku gdy właściwy organ podjął jedną z następujących decyzji:

a) decyzja o odrzuceniu wniosku jako bezzasadnego lub w sposób oczywisty bezzasadnego, jeżeli w momencie podjęcia decyzji:

(i) osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową jest objęta procedurą rozpatrywania wniosku prowadzoną w trybie przyspieszonym zgodnie z art. 42 ust. 1 lub 3;

(ii) osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową podlega procedurze granicznej, z wyjątkiem sytuacji, gdy ta osoba jest małoletnim bez opieki;

b) decyzja o odrzuceniu wniosku jako niedopuszczalnego na podstawie art. 38 ust. 1 lit. a), lit. d) lub lit. e) lub art. 38 ust. 2, z wyjątkiem sytuacji, gdy osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową jest małoletnim bez opieki podlegającym procedurze granicznej;

c) decyzja o odrzuceniu wniosku jako wycofanego w sposób dorozumiany;

d) decyzja o odrzuceniu kolejnego wniosku jako bezzasadnego lub w sposób oczywisty bezzasadnego; lub

e) decyzja o pozbawieniu ochrony międzynarodowej zgodnie z art. 14 ust. 1 lit. b), lit. d), lit. e) lub art. 19 ust. 1 lit. b) rozporządzenia (UE) 2024/1347.

4. W przypadkach, o których mowa w ust. 3, sąd lub trybunał jest uprawniony do postanowienia, po zbadaniu zarówno okoliczności faktycznych, jak i kwestii prawnych, o zezwoleniu osobie ubiegającej się o ochronę międzynarodową lub osobie pozbawionej ochrony międzynarodowej na pozostanie na terytorium państw członkowskich, na wniosek osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową lub osoby pozbawionej ochrony międzynarodowej, do czasu rozpatrzenia środka zaskarżenia. Właściwy sąd lub trybunał są uprawnione na mocy prawa krajowego do rozstrzygania w tej sprawie z urzędu.

5. Do celów ust. 4 w przypadkach stosownych w świetle wszelkich decyzji podejmowanych z urzędu zastosowanie mają następujące warunki:

a) osobie ubiegającej się o ochronę międzynarodową lub osobie pozbawionej ochrony międzynarodowej przysługuje termin co najmniej pięciu dni, licząc od dnia powiadomienia jej o decyzji, na złożenie wniosku o zezwolenie na pozostanie na terytorium do czasu rozpatrzenia środka zaskarżenia;

b) osobie ubiegającej się o ochronę międzynarodową lub osobie pozbawionej ochrony międzynarodowej zapewnia się tłumaczenie ustne w razie rozprawy przed właściwym sądem lub trybunałem, w przypadku gdy nie można w inny sposób zapewnić stosownej komunikacji;

c) osobie ubiegającej się o ochronę międzynarodową lub osobie pozbawionej ochrony międzynarodowej zapewnia się na jej wniosek nieodpłatną pomoc prawną i nieodpłatne zastępstwo prawne zgodnie z art. 17;

d) osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową lub osoba pozbawiona ochrony międzynarodowej nie może zostać wydalona z terytorium odpowiedzialnego państwa członkowskiego:

(i) do upływu terminu na wystąpienie do sądu lub trybunału o zezwolenie na pozostanie;

(ii) w przypadku gdy osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową lub osoba pozbawiona ochrony międzynarodowej wystąpiła w wyznaczonym terminie o zezwolenie na pozostanie, w oczekiwaniu na postanowienie sądu lub trybunału o zezwoleniu osobie ubiegającej się o ochronę międzynarodową lub osobie pozbawionej ochrony międzynarodowej na pozostanie na terytorium państwa członkowskiego.

e) osobę ubiegającą się o ochronę międzynarodową lub osobę pozbawioną ochrony międzynarodowej informuje się odpowiednio, w terminowy sposób o przysługujących jej prawach na mocy niniejszego ustępu.

6. W przypadku kolejnych wniosków, na zasadzie odstępstwa od ust. 5 lit. d), państwa członkowskie mogą przewidzieć w prawie krajowym, że osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową nie ma prawa do pozostania, bez uszczerbku dla przestrzegania zasady non-refoulement, jeżeli odwołanie zostało uznane za wniesione wyłącznie w celu opóźnienia lub zakłócenia wykonania decyzji nakazującej powrót, która skutkować ma natychmiastowym wydaleniem osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową z państwa członkowskiego.

7. Osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową lub osoba pozbawiona ochrony międzynarodowej, które składają kolejne odwołanie od pierwszej lub kolejnej decyzji w sprawie odwołania, nie mają prawa do pozostania na terytorium państwa członkowskiego, bez uszczerbku dla możliwości zezwolenia przez sąd lub trybunał osobie ubiegającej się o ochronę międzynarodową lub osobie pozbawionej ochrony międzynarodowej na pozostanie, na wniosek tej osoby lub w ramach decyzji z urzędu, w przypadkach gdy powołano się na zasadę non-refoulement.

Artykuł  69

Czas trwania odwołania w pierwszej instancji

Bez uszczerbku dla odpowiedniego i kompletnego rozpatrzenia odwołania państwa członkowskie określają w swoim prawie krajowym rozsądne terminy rozpatrzenia przez sąd lub trybunał decyzji zgodnie z art. 67 ust. 1.