Rozdział 1 - Zezwolenia na obrót dewizowy - czynności różne. - Zezwolenie na niektóre czynności obrotu dewizowego.

Monitor Polski

M.P.1984.7.52

Akt utracił moc

Wersja od: 27 września 1989 r.

Rozdział  1

Zezwolenia na obrót dewizowy - czynności różne.

§  1.

1. Zezwala się na przekazywanie do państw będących członkami Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej (RWPG) dla obywateli i osób prawnych tych państw kwot pieniężnych z tytułu:

1) wynagrodzeń pracowników przedstawicielstw dyplomatycznych, handlowych i innych oficjalnych przedstawicielstw w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej państw będących członkami RWPG lub międzynarodowych organizacji,

2) wynagrodzeń za pracę, stypendiów, diet i innych kwot należnych w związku z zatrudnieniem lub pobieraniem nauki w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej,

3) należności pieniężnych przypadających osobom zagranicznym zaproszonym przez osobę krajową nie będącą osobą fizyczną do wygłoszenia odczytów, referatów, świadczenia usług z zakresu plastyki, na występy artystyczne lub zawody albo z innych tytułów,

4) honorariów autorskich,

5) odszkodowań za wypadki przy pracy, utratę zdrowia lub z innych tytułów,

6) posiadania w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej środków pieniężnych należących do obywateli państw będących członkami RWPG, wyjeżdżających do innego z tych państw w celu zamieszkania,

7) przychodu uzyskanego z osobistego majątku ruchomego i nieruchomego, należącego do obywateli państw będących członkami RWPG,

8) emerytur i świadczeń o charakterze rentowym,

9) ubezpieczeń,

10) spadków,

11) alimentów i pomocy dla członków najbliższej rodziny w wysokości ustalonej odrębnymi przepisami,

12) nagród pieniężnych,

13) innych należności pieniężnych prawomocnie zasądzonych lub orzeczonych przez uprawnione organy administracji państwowej

- na zasadach określonych w umowach o wzajemnym obrocie prawnym lub z zastrzeżeniem wzajemności.

2. Warunkiem przekazania kwot z tytułów wymienionych w ust. 1 jest udokumentowanie przez zlecającego zgodności tytułu przekazu z polskimi przepisami dewizowymi.

§  2.

1. Zezwala się jednostkom gospodarki uspołecznionej na dokonywanie za pośrednictwem polskiego banku dewizowego, w ciężar środków posiadanych w planie obrotów płatniczych z zagranicą, płatności za granicę z tytułu usług nie związanych z obrotem handlowym z zagranicą oraz wydatków administracyjnych i świadczeń rentowych, jeżeli obowiązek przekazywania świadczeń rentowych wynika z międzynarodowych umów lub porozumień.

2. Płatności, o których mowa w ust. 1, z tytułu umów można dokonywać, jeżeli umowy zostały zawarte z zachowaniem przepisów dewizowych.

§  3.

1. Zezwala się polskim przedsiębiorstwom wydawniczym na dokonywanie na zlecenie wydawnictw zagranicznych wypłat w kraju w walucie polskiej należności przypadających tym wydawnictwom z tytułu umów wydawniczych zawartych z zachowaniem przepisów dewizowych. Wypłaty mogą być dokonywane na pokrycie kosztów pobytu w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej autorów, ich małżonków i dzieci oraz pracowników wydawnictwa zlecającego wypłatę, a także na pokrycie kosztów organizacji i uczestnictwa w targach i wystawach książek organizowanych w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Wypłat można dokonywać również z rachunków, o których mowa w ust. 2.

2. Wymagalne należności wydawnictw zagranicznych z tytułu umów, o których mowa w ust. 1, mogą być wpłacane na wyodrębnione w tym celu rachunki zagranicznych wydawnictw, otwierane i prowadzone w walucie polskiej w polskim banku dewizowym w kraju.

§ 4. Zezwala się jednostkom gospodarki uspołecznionej na wypłacanie w kraju w walucie polskiej kwot diet lub stypendiów przyznanych osobom zagranicznym na podstawie polskich przepisów i porozumień międzynarodowych.

§ 5. 1  

1. Zezwala się osobom zagranicznym w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej na zatrudnianie osób krajowych, pod warunkiem ustalenia w umowie, że wynagrodzenie i wszelkie świadczenia pieniężne związane ze stosunkiem pracy będą wypłacane wyłącznie w walucie polskiej.

2. Zezwala się przedsiębiorstwom działającym na podstawie ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o zasadach prowadzenia na terytorium Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej działalności gospodarczej w zakresie drobnej wytwórczości przez zagraniczne osoby prawne i fizyczne (Dz. U. z 1985 r. Nr 13, poz. 58), nie będącym jednostkami gospodarki uspołecznionej, na zawieranie z osobami zagranicznymi w czasie ich pobytu w kraju umów o pracę, zgodnie z przepisami o zatrudnianiu cudzoziemców, jak również umów o świadczenie przez te osoby usług, za wynagrodzeniem w walucie polskiej, z tym że połowa tego wynagrodzenia może być wypłacana w walucie obcej ze środków dewizowych określonych w art. 23 tej ustawy.

§ 6. 2  

1. Zezwala się na wypłacanie w kraju w walucie polskiej należności osób zagranicznych wezwanych przez polski sąd, państwowy arbitraż gospodarczy lub uprawniony organ administracyjny.

2. Zezwala się na wydawanie osobom zagranicznym w kraju wartości dewizowych orzeczonych lub zasądzonych na ich rzecz w postępowaniu karnym, karnym skarbowym, w sprawach o wykroczenia, cywilnym i administracyjnym.

§ 7. Zezwala się zarządom hoteli na zawieranie z osobami zagranicznymi umów o odszkodowanie w walucie polskiej za rzeczy zaginione oraz dokonywanie wypłaty odszkodowania w kraju w walucie polskiej.

§  8.

1. Zezwala się Towarzystwu Ubezpieczeń i Reasekuracji "Warta" Spółka Akcyjna na zawieranie umów ubezpieczenia renty w walucie wymienialnej:

1) z osobami krajowymi - na rzecz ubezpieczającego lub innych osób krajowych,

2) z osobami zagranicznymi - na rzecz ubezpieczającego albo innych osób zagranicznych lub osób krajowych.

2. Umowy mogą być zawierane, zależnie od terminu płatności renty, z zachowaniem "ogólnych warunków ubezpieczenia rent odroczonych" lub "ogólnych warunków ubezpieczenia rent natychmiast płatnych", z tym że wzajemne zobowiązania stron powinny być określone w walucie wymienialnej, z zastrzeżeniem wykonania ich w tej samej walucie w sposób zgodny z przepisem ust. 3.

3. Zezwala się na wypłacanie rent i świadczeń z umowy ubezpieczenia renty w walucie wymienialnej osobom krajowym i zagranicznym na ich rachunki walutowe w polskich bankach dewizowych w kraju, a osobom zagranicznym również w drodze przekazu za granicę.

§  9.

1. Zezwala się osobom krajowym fizycznym na zawieranie z osobami zagranicznymi za pośrednictwem Przedsiębiorstwa Eksportu i Importu "Film Polski":

1) umów o usługi artystyczne dla produkcji filmów,

2) umów o przeniesienie praw autorskich do utworów stanowiących podstawę scenariusza, noweli filmowych, scenariuszy, scenopisów, dialogów lub utworów muzycznych i plastycznych - jeżeli przeniesienie praw następuje w celu produkcji filmów.

2. Przepisy art. 17 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 ustawy z dnia 22 listopada 1983 r. - Prawo dewizowe (Dz. U. Nr 63, poz. 288) stosuje się odpowiednio.

§  10.

1. Zezwala się osobom krajowym fizycznym na zawieranie za pośrednictwem Stowarzyszenia Autorów "ZAIKS", "Agencji Autorskiej" lub przedsiębiorstw wydawniczych będących jednostkami gospodarki uspołecznionej umów z osobami zagranicznymi o wydanie dzieł literackich za granicą, publiczne wystawienie za granicą dzieł scenograficznych, muzycznych i innych, nie wyłączając nadania dzieł w programach zagranicznego radia i telewizji - pod warunkiem zastrzeżenia w umowie, że nie obejmuje ona odstąpienia praw wydawniczych do wydania dzieła w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w języku polskim.

2. Zezwala się Stowarzyszeniu Autorów "ZAIKS" na inkasowanie należności z zagranicy na rzecz osób krajowych i zagranicznych z tytułu praw autorskich pozostających pod jego ochroną.

3. Zezwala się Stowarzyszeniu Autorów "ZAIKS" na dokonywanie kompensaty z zagranicznymi organizacjami autorskimi wzajemnych należności z tytułu praw autorskich, jeżeli należności są w tej samej walucie lub w walutach uznawanych przez Narodowy Bank Polski za równorzędne, a należności na rzecz wierzycieli zagranicznych są wymagalne.

4. Zezwala się Stowarzyszeniu Autorów "ZAIKS" na posiadanie w Banku Handlowym w Warszawie S.A. rachunku walutowego, na który mogą być wpłacane kwoty walut obcych z tytułu umownego lub bezumownego wykorzystania za granicą praw autorskich, oraz na przekazywanie z tego rachunku kwot należnych autorom na ich rachunki walutowe "A", "S" i "C" lub bezpośrednie wypłacanie im należnych kwot według zasad obowiązujących przy wypłatach z rachunków walutowych "A", "S" i "C".

§ 11. Zezwala się przedsiębiorstwu handlu zagranicznego, upoważnionemu do rozliczania należności z kontrahentami zagranicznymi z tytułu wykorzystania praw patentowych oraz z eksportu osiągnięć naukowo-technicznych, na dokonywanie wpłat na rachunki walutowe osób krajowych fizycznych kwot w walutach obcych przypadających im z tych tytułów.

§  12.

1. Zezwala się Przedsiębiorstwu Handlowo-Usługowemu "Jubiler" na skup od osób krajowych fizycznych złota i platyny w postaci stanowiącej wartość dewizową.

2. Zezwala się państwowemu przedsiębiorstwu "DESA" Dzieła Sztuki i Antyki na skup i sprzedaż, również w formie komisu, monet złotych bitych po 1850 r., jeżeli mają charakter numizmatów.

§ 13. 3  

1. Zezwala się osobom krajowym na udzielanie pełnomocnictw do dochodzenia za granicą roszczeń alimentacyjnych, jeżeli pełnomocnictwa składane są za pośrednictwem sądów wojewódzkich w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w trybie i według zasad przewidzianych postanowieniami Konwencji o dochodzeniu roszczeń alimentacyjnych za granicą, sporządzonej w Nowym Jorku dnia 20 czerwca 1956 r. (Dz. U. z 1961 r. Nr 17, poz. 87).

2. Zezwala się osobom krajowym na udzielanie polskim przedstawicielstwom dyplomatycznym i urzędom konsularnym albo wskazanym przez nie pełnomocnikom pełnomocnictw do realizacji spadków z zagranicy w zakresie innym niż uzyskanie stwierdzenia nabycia spadku otwartego za granicą.

§ 14. 4  

1. Zezwala się osobom krajowym fizycznym na rozporządzanie w czasie pobytu za granicą wartościami dewizowymi uzyskanymi w czasie tego samego pobytu z tytułu nagród i wyróżnień pieniężnych oraz wygranych w publicznych loteriach, grach i zakładach.

2. Zezwala się osobom krajowym fizycznym na rozporządzanie w czasie pobytu za granicą wartościami dewizowymi określonymi w art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 22 listopada 1983 r. - Prawo dewizowe na rzecz osób krajowych tytułem innym niż darowizna.

3. Przepis art. 17 ust. 2 ustawy z dnia 22 listopada 1983 r. - Prawo dewizowe stosuje się odpowiednio.

§ 15. Zezwala się osobom krajowym na rozporządzanie w czasie pobytu za granicą rzeczami ruchomymi nie stanowiącymi wartości dewizowej, wywiezionymi przez nie z kraju na zasadach i w trybie odprawy celnej ostatecznej, a także nabytymi w okresie pobytu za granicą za waluty dozwolone do wydatkowania lub otrzymanymi za granicą tytułem darowizny. Zezwala się również na rozporządzanie w czasie tego samego pobytu za granicą walutami obcymi i innymi wartościami dewizowymi uzyskanymi z tytułu rozporządzania tymi rzeczami.

§ 16. Zezwala się osobom krajowym będącym cudzoziemcami na dokonywanie sprzedaży osobom zagranicznym mienia posiadanego za granicą.

§ 17. Zezwala się osobom krajowym na udzielanie pełnomocnictw do odbioru mienia zdeponowanego przez nie za granicą przy przekraczaniu granicy.

§ 18. Zezwala się osobom krajowym na przyjmowanie od osób zagranicznych darowizny znajdujących się za granicą monet z kruszców szlachetnych, mających w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej obieg ustawowy.

§ 19. 5  

1. Zezwala się osobom krajowym fizycznym, uprawnionym do przekroczenia granicy państwowej, na dokonywanie zakupu walut obcych, czeków i czeków podróżniczych oraz otrzymanie talonów Narodowego Banku Polskiego, pod warunkiem uiszczenia opłaty w wysokości 150% równowartości zakupywanych walut Węgierskiej Republiki Ludowej i Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej i w wysokości 50% równowartości zakupywanych walut pozostałych państw, o których mowa w § 28 pkt 3, oraz w wysokości 200% równowartości zakupywanych walut państw z którymi Polska Rzeczpospolita Ludowa nie rozlicza się na podstawie umów o płatnościach niehandlowych.

2. 6 (uchylony).

3. Jednostka dokonująca sprzedaży walut obcych zamieszcza w książeczce walutowej osoby dokonującej zakupu adnotację o rodzaju i wysokości zakupionych walut.

4. 7 (uchylony).

5. Jeżeli podróż, na którą została zakupiona waluta obca, nie doszła do skutku, nabywca waluty obowiązany jest odprzedać ją polskiemu bankowi dewizowemu lub jednostce uprawnionej do skupu waluty obcej.

6. 8 (uchylony).

§ 19a. 9 (uchylony).

§ 20. 10 Zezwala się osobom zagranicznym fizycznym przebywającym w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej na przyjmowanie od osób krajowych fizycznych darowizn i zaciąganie pożyczek w walucie polskiej, nie przekraczających z obu tych tytułów za okres każdorazowego pobytu 10.000 zł łącznie od wszystkich osób czyniących darowiznę lub udzielających pożyczki.

§ 20a. 11 Zezwala się na dokonywanie w kraju z rachunków zagranicznych zablokowanych oraz z prowadzonego w Narodowym Baku Polskim rachunku Stowarzyszenia Autorów "ZAIKS" dla zagranicznych agencji autorskich wypłat waluty polskiej na pokrywanie przez posiadacza rachunku oraz członków jego najbliższej rodziny wszelkich należności przypadających osobom krajowym, a w szczególności:

1) kosztów pobytu w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej,

2) w postępowaniu sądowym, administracyjnym, notarialnym, wynagrodzenia adwokata, podatków i opłat,

3) kosztów podróży na trasach zagranicznych między krajem zamieszkania a Polską Rzecząpospolitą Ludową i z powrotem polskimi środkami komunikacji, w tym również kosztów przewozu bagażu nie objętych ceną biletu,

4) kosztów podróży na trasach zagranicznych polskimi środkami komunikacji w przypadku, gdy kwota zgromadzona na rachunku zagranicznym zablokowanym kwalifikuje się do przekazania za granicę,

5) opłat za usługi uspołecznionych zakładów służby zdrowia,

6) ceny zakupu rzeczy w celu wywozu za granicę, łącznie z kosztami transportu polskimi środkami komunikacji,

7) kosztów przewozu polskimi środkami komunikacji książek wystawców-uczestników Międzynarodowych Targów Książki,

8) należności celnych.

§ 20b. 12 Zezwala się na dokonywanie wypłat w walucie polskiej w kraju z rachunków zagranicznych specjalnych na pokrywanie należności z następujących tytułów:

1) wynagrodzeń pracowników posiadacza rachunku,

2) czynszów najmu lokali użytkowanych przez posiadacza rachunku,

3) kosztów pobytu służbowego i prywatnego w PRL pracowników posiadacza rachunku oraz członków ich najbliższej rodziny, z wyłączeniem opłat za hotele objęte samospłatą dewizową,

4) kosztów konferencji lub sympozjów, organizowanych przez posiadacza rachunku w PRL,

5) kosztów podróży do PRL i z powrotem dla pracowników posiadacza rachunku przyjeżdżających do PRL służbowo oraz towarzyszących im członków najbliższej rodziny polskimi środkami komunikacji na trasach zagranicznych,

6) zakupu towarów związanych z wyposażeniem lokalu posiadacza rachunku,

7) zakupu przez pracowników posiadacza rachunku rzeczy ruchomych w celu wywozu za granicę oraz opłaty za przewóz mienia polskimi środkami komunikacji,

8) podatków i opłat oraz należności celnych.

§ 20c. 13 Zezwala się osobom krajowym będącym jednostkami gospodarki uspołecznionej na przyjmowanie darowizn pojazdów mechanicznych od osób zagranicznych mających siedzibę lub przebywających w kraju, z wyjątkiem przedstawicielstw dyplomatycznych i konsularnych oraz członków ich cudzoziemskiego personelu, a także zagranicznych przedstawicielstw kulturalnych i handlowych, jak również na opłacenie w walucie polskiej podatków i należności celnych za darowiznę.

¹ § 5:

- zmieniony przez § 1 pkt 1 zarządzenia z dnia 12 grudnia 1986 r. (M.P.86.33.244) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 27 grudnia 1986 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 1 zarządzenia z dnia 28 października 1987 r. (M.P.87.32.277) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 2 listopada 1987 r.

² § 6 zmieniony przez § 1 pkt 2 zarządzenia z dnia 12 grudnia 1986 r. (M.P.86.33.244) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 27 grudnia 1986 r.

³ § 13 zmieniony przez § 1 pkt 3 zarządzenia z dnia 12 grudnia 1986 r. (M.P.86.33.244) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 27 grudnia 1986 r.

⁴ § 14 zmieniony przez § 1 pkt 4 zarządzenia z dnia 12 grudnia 1986 r. (M.P.86.33.244) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 27 grudnia 1986 r.

⁵ § 19 zmieniony przez § 1 pkt 2 zarządzenia z dnia 28 października 1987 r. (M.P.87.32.277) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 2 listopada 1987 r.

Z dniem 27 września 1989 r. § 19 ust. 1 traci moc w części dotyczącej uiszczania opłaty przy zakupie walut do państw, z którymi Polska Rzeczpospolita Ludowa rozlicza się na podstawie umów o płatnościach niehandlowych, zgodnie z § 16 zarządzenia Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 18 sierpnia 1989 r. w sprawie zasad i norm sprzedaży wartości dewizowych osobom krajowym fizycznym na pokrycie kosztów podróży i pobytu za granicą (M.P.89.32.253).

⁶  § 19 ust. 2 uchylony przez § 16 zarządzenia Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 18 sierpnia 1989 r. w sprawie zasad i norm sprzedaży wartości dewizowych osobom krajowym fizycznym na pokrycie kosztów podróży i pobytu za granicą (M.P.89.32.253) z dniem 27 września 1989 r.

⁷  § 19 ust. 4 uchylony przez § 16 zarządzenia Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 18 sierpnia 1989 r. w sprawie zasad i norm sprzedaży wartości dewizowych osobom krajowym fizycznym na pokrycie kosztów podróży i pobytu za granicą (M.P.89.32.253) z dniem 27 września 1989 r.

⁸  § 19 ust. 6 uchylony przez § 16 zarządzenia Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 18 sierpnia 1989 r. w sprawie zasad i norm sprzedaży wartości dewizowych osobom krajowym fizycznym na pokrycie kosztów podróży i pobytu za granicą (M.P.89.32.253) z dniem 27 września 1989 r.

⁹ § 19a uchylony przez § 16 zarządzenia Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 18 sierpnia 1989 r. w sprawie zasad i norm sprzedaży wartości dewizowych osobom krajowym fizycznym na pokrycie kosztów podróży i pobytu za granicą (M.P.89.32.253) z dniem 27 września 1989 r.

¹⁰ § 20 zmieniony przez § 1 pkt 4 zarządzenia z dnia 28 października 1987 r. (M.P.87.32.277) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 2 listopada 1987 r.

¹¹ § 20a dodany przez § 1 pkt 5 zarządzenia z dnia 28 października 1987 r. (M.P.87.32.277) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 2 listopada 1987 r.

¹² § 20b dodany przez § 1 pkt 5 zarządzenia z dnia 28 października 1987 r. (M.P.87.32.277) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 2 listopada 1987 r.

¹³ § 20c dodany przez § 1 pkt 5 zarządzenia z dnia 28 października 1987 r. (M.P.87.32.277) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 2 listopada 1987 r.