Rozdział 10 - Fundusze i wyniki działalności. - Szczegółowe zasady i tryb przeprowadzania rewizji finansowo-księgowej w przedsiębiorstwach państwowych i ich jednostkach nadrzędnych utrzymywanych z wpłat przedsiębiorstw.

Monitor Polski

M.P.1961.87.374

Akt utracił moc

Wersja od: 7 marca 1966 r.

Rozdział  10.

Fundusze i wyniki działalności.

§  75.

1. W zakresie funduszu statutowego należy objąć rewizją prawidłowość i legalność wszystkich zwiększeń i zmniejszeń tego funduszu, jakie miały miejsce w badanym okresie.

2. W zakresie zwiększeń funduszu statutowego należy zbadać w szczególności:

1) terminowość przyjmowania do eksploatacji i wycenę zakończonych inwestycji i remontów kapitalnych,

2) terminowość przyjmowania i wycenę wartości początkowej i umorzeń środków trwałych nieodpłatnie otrzymanych oraz zgodność zapisów w tym zakresie z danymi jednostek przekazujących,

3) terminowość i prawidłowość wyceny wartości początkowej i dotychczasowego zużycia przedmiotów nietrwałych przekwalifikowanych na środki trwałe lub środków trwałych przekwalifikowanych na przedmioty nietrwałe,

4) terminowość wprowadzenia do ksiąg i prawidłowość ustalenia różnic z tytułu przeszacowania wartości początkowej i umorzeń środków trwałych,

5) terminowość i prawidłowość ewidencjonowania otrzymanych lub zarachowanych dotacji na sfinansowanie wyposażenia w środki obrotowe,

6) terminowość i prawidłowość przeznaczenia funduszów specjalnych na finansowanie działalności eksploatacyjnej (powiększenie funduszu statutowego), przeszacowania środków obrotowych oraz innych zmian funduszu statutowego.

3. W zakresie zmniejszeń funduszu statutowego należy między innymi zbadać:

1) terminowość i prawidłowość ewidencji umorzenia środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych,

2) terminowość i prawidłowość wyceny wartości początkowej i umorzeń oraz zasadność nieodpłatnego przekazania środków trwałych,

3) terminowość i prawidłowość wyceny wartości początkowej i dotychczasowego zużycia przedmiotów nietrwałych przekwalifikowanych na środki trwałe lub środków trwałych przekwalifikowanych na przedmioty nietrwałe,

4) terminowość wprowadzenia do ksiąg i prawidłowość ustalenia różnic z tytułu przeszacowania wartości początkowej i umorzeń środków trwałych,

5) terminowość i prawidłowość stawiania w stan likwidacji środków trwałych oraz ewidencjonowania wywołanych tym zmian funduszu statutowego,

6) terminowość i prawidłowość przeznaczenia funduszu statutowego na fundusze specjalne oraz pokrywania nim strat i odpisów na fundusze specjalne za lata minione,

7) terminowość i prawidłowość przeszacowań środków obrotowych oraz innych zmian funduszu statutowego.

4. Rewizję funduszu statutowego należy przeprowadzać w zasadzie po uprzednim dokonaniu rewizji środków trwałych, umorzeń, funduszów specjalnych itp., tak aby można było odpowiednio wykorzystać ustalenia rewizji tych odcinków ewidencji, które znajdują swe odbicie w funduszu statutowym.

5. Badanie środków i funduszów wydzielonych w samodzielnie bilansujących zakładach przeprowadza się zgodnie z wytycznymi podanymi wyżej w ust. 1-4.

§  76.

1. W zakresie funduszu zakładowego objąć należy rewizją prawidłowość i legalność tworzenia i wydatków z funduszu zakładowego, w szczególności:

1) prawidłowość i legalność (zatwierdzenie) stosowanych podstaw obliczeń funduszu zakładowego,

2) prawidłowość i legalność dokonywania odpisów zaliczkowych oraz odpisu rocznego, w tym także prawidłowość i legalność korekt doprowadzających rzeczywisty wynik, do porównywalności z wynikiem przyjętym za podstawę obliczeń funduszu zakładowego,

3) prawidłowość i terminowość gromadzenia środków funduszu zakładowego na specjalnym rachunku bankowym,

4) prawidłowość i legalność dokonywania wydatków z funduszu zakładowego, a zwłaszcza zachowania ustawowych limitów wydatków na:

- budownictwo mieszkaniowe,

- nagrody i świadczenia,

- inwestycje socjalne,

5) czy dokonuje się potrącenia nadpłat z funduszu zakładowego z odpisów za lata następne,

6) w razie braku podstaw do utworzenia w danym roku sprawozdawczym funduszu zakładowego należy zbadać, czy nie występuje tendencja do świadomego zawyżania kosztów i pogorszenia wyników, w celu stworzenia rezerw na rok przyszły.

2. Rewizję funduszu za osiągnięcia ekonomiczne należy przeprowadzać według zasad określonych w ust. 1.

§ 77. W zakresie funduszu rozwoju objąć należy rewizją legalność i prawidłowość tworzenia i wykorzystywania funduszu rozwoju, a w szczególności:

1) legalność i prawidłowość podstaw obliczenia funduszu rozwoju,

2) prawidłowość i zasadność dokonywania odpisów zaliczkowych oraz odpisu rocznego, w tym także legalność i prawidłowość korekt (podstawy obliczania wysokości odpisów na fundusz rozwoju),

3) prawidłowość i terminowość gromadzenia środków funduszu rozwoju na specjalnym rachunku bankowym (o ile obowiązujące przepisy przewidują gromadzenie środków funduszu rozwoju na specjalnym rachunku bankowym),

4) prawidłowość wykorzystania funduszu rozwoju:

- na finansowanie działalności eksploatacyjnej,

- na finansowanie działalności inwestycyjnej,

- na pokrycie nie sfinansowanej z innych źródeł straty z lat poprzednich.

§ 78. W zakresie innych funduszów specjalnych należy objąć rewizją legalność i prawidłowość tworzenia i wykorzystywania poszczególnych innych funduszów specjalnych, a w szczególności:

1) legalność i prawidłowość podstawy przyjętej do obliczania wysokości funduszu specjalnego,

2) prawidłowość i zasadność dokonywania odpisów zaliczkowych oraz odpisu rocznego, w tym także prawidłowość ewentualnych korekt podstawy obliczania wysokości odpisów na dany fundusz specjalny,

3) prawidłowość i terminowość gromadzenia środków danego funduszu specjalnego na specjalnym rachunku bankowym, o ile przewidują to odpowiednie przepisy,

4) prawidłowość i legalność wykorzystania danego funduszu specjalnego,

5) prawidłowość ewidencji i obliczania oraz zarachowywania zużycia składników majątku nabytych ze środków danego funduszu specjalnego.

§ 79. W zakresie rozliczeń z budżetem z tytułu wyniku działalności (i ewentualnie z tytułu środków obrotowych) należy objąć rewizją prawidłowość i zasadność rozliczeń z budżetem z tytułu wpłat z zysku, pokrywania strat (dotacje przedmiotowe) i ewentualnie z tytułu środków obrotowych, a w szczególności:

1) prawidłowość zarachowywania wypłat na rzecz budżetu i dotacji z budżetu w ciągu okresu sprawozdawczego i na koniec roku,

2) terminowość przekazywania wypłat na rzecz budżetu i prawidłowość ewentualnego zarachowywania odsetek z tytułu opóźnień w dokonywaniu rozliczeń z budżetem,

3) prawidłowość weryfikacji rocznego wyniku bilansowego oraz prawidłowość ustalenia i przeprowadzenia rozliczeń z tytułu zysków niezależnych i nieprawidłowych.

Ustalone zasady rewizji rozliczeń z budżetem stosuje się także w przypadku, gdy są one dokonywane za pośrednictwem jednostki nadrzędnej nad rewidowaną jednostką.

§  80.

1. W zakres badania wyników działalności rewidowanej jednostki wchodzi badanie:

1) prawidłowości wyniku operacyjnego, tj. wyniku działalności podstawowej (wyniku ze sprzedaży),

2) prawidłowości wyniku działalności pozaoperacyjnej,

3) prawidłowości strat i zysków nadzwyczajnych,

4) prawidłowości kosztów likwidacji środków trwałych i dochodów uzyskanych w wyniku likwidacji środków trwałych,

5) prawidłowości strat i zysków inwestycyjnych,

6) prawidłowości i legalności księgowań dokonywanych na koncie "Straty i zyski".

2. Badanie strat i zysków nadzwyczajnych powinno objąć w szczególności:

1) dokumentację z zakresu strat spowodowanych działaniem siły wyższej i sposobu ich księgowania,

2) dokumentację z zakresu odszkodowań uzyskanych i należnych z tytułu ubezpieczeń przed szkodami losowymi i sposobu ich księgowania,

3) zasady odpisywania należności przedawnionych, prekludowanych i nieściągalnych oraz zgodności powziętych decyzji z obowiązującymi w tym zakresie przepisami,

4) uzyskane efekty ze zgłaszanych przez przedsiębiorstwo pozwów do sądu i wniosków do arbitrażu oraz koszty postępowania sądowego i arbitrażowego,

5) ewidencję kosztów i dochodów lat ubiegłych,

6) ewidencję strat nadzwyczajnych, powstałych w wyniku spisania:

- kosztów przygotowania nowej produkcji,

- kosztów anulowanych zleceń,

- kosztów produkcji zaniechanej,

- kosztów przestojów,

- kosztów inwestycji pozaplanowych.

3. Badanie kosztów i dochodów powstałych w wyniku likwidacji środków trwałych powinno objąć w szczególności:

1) prawidłowość kosztów traktowanych jako koszty likwidacji,

2) prawidłowość dochodów traktowanych jako dochody z likwidacji,

3) kontrolę okresu naliczania amortyzacji od środków trwałych przed ich postawieniem w stan likwidacji.

4. Rewizję wyników działalności należy przeprowadzać w zasadzie po uprzednim zbadaniu sprzedaży, działalności pozaoperacyjnej itp., tak aby można było odpowiednio wykorzystać ustalenia rewizji tych zagadnień, które wpływają na wynik działalności rewidowanej jednostki.