Dział 3 - BADANIE I ZATWIERDZANIE SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH PRZEDSIĘBIORSTW PAŃSTWOWYCH - Rewizja finansowo-księgowa państwowych jednostek organizacyjnych.

Monitor Polski

M.P.1959.58.278

Akt utracił moc

Wersja od: 29 września 1971 r.

Dział  III.

BADANIE I ZATWIERDZANIE SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH PRZEDSIĘBIORSTW PAŃSTWOWYCH

§  33.

1. Obowiązkowi badania podlegają, sporządzane na koniec roku sprawozdawczego oraz na dzień otwarcia i zakończenia likwidacji, sprawozdania finansowe przedsiębiorstw państwowych, a także zakładów (oddziałów) na wewnętrznym rozrachunku gospodarczym, dla których wprowadzono obowiązek sporządzania samodzielnych bilansów.

2. Celem badania sprawozdań finansowych jest ustalenie prawidłowości i rzetelności bilansu i wyniku bilansowego.

3. Badanie sprawozdań finansowych, o których mowa w ust. 1, przeprowadzają:

1) dyplomowani biegli księgowi (§ 46), a w okresie przejściowym, tj. do dnia 31 grudnia 1961 r., biegli także nie dyplomowani, jeżeli są objęci listą ustaloną przez Ministra Finansów (§ 45),

2) 3 w przypadkach ustalonych przez zainteresowanych ministrów w porozumieniu z Ministrem Finansów - jednostka lub organ sprawujący bezpośredni nadzór nad przedsiębiorstwem, bez powoływania biegłych i komisji weryfikacyjnej.

4. Biegłego lub biegłych mających zbadać sprawozdanie finansowe przedsiębiorstwa państwowego powołuje z listy biegłych kierownik jednostki lub organu sprawującego bezpośredni nadzór nad działalnością przedsiębiorstwa.

5. Badanie sprawozdania finansowego przedsiębiorstwa powinno być dokonane w okresie nie dłuższym niż 30 dni kalendarzowych licząc od dnia, w którym badanie to rozpoczęto.

6. Z wyników badania biegli sporządzają orzeczenie. Gdy badanie przeprowadzane jest w trybie określonym w ust. 3 pkt 2, wyniki badania ujmowane są w protokole. W razie stwierdzenia, że badane sprawozdanie finansowe sporządzone zostało w sposób nieprawidłowy lub nierzetelny, należy w orzeczeniu lub w protokole wyliczyć zastrzeżenia i wskazać, w jaki sposób i w jakim terminie powinny być one usunięte.

§  34.

1. Do zaopiniowania działalności przedsiębiorstwa i wniosku przedsiębiorstwa dotyczącego podziału zysku i odpisów na fundusze specjalnego przeznaczenia kierownik jednostki lub organu sprawującego bezpośredni nadzór nad działalnością przedsiębiorstwa powołuje komisję weryfikacyjną składającą się co najmniej z trzech osób.

2. W skład komisji weryfikacyjnej wchodzą biegli objęci listą ustaloną przez Ministra Finansów (§ 45), którzy badali sprawozdanie, pracownicy organu powołującego komisję weryfikacyjną, jak również inne osoby, zaproszone do niej przez kierownika jednostki organizacyjnej powołującego komisję weryfikacyjną, w tym jeden przedstawiciel banku finansującego lub organu finansowego właściwego terenowo dla danego przedsiębiorstwa oraz specjalista z zakresu danej branży.

3. Przewodniczącego komisji weryfikacyjnej wyznacza osoba powołująca komisję weryfikacyjną.

4. Biegły księgowy, który przeprowadzał badanie sprawozdania finansowego przedsiębiorstwa, nie może być wyznaczony na przewodniczącego komisji weryfikacyjnej.

§ 35. Właściwi ministrowie (prezydia wojewódzkich rad narodowych) mogą dla niektórych przedsiębiorstw nadzorowanych przez podległe im zjednoczenia powołać biegłych księgowych i komisję weryfikacyjną we własnym zakresie.

§  36.

1. W pracach komisji weryfikacyjnej mogą brać udział przedstawiciele właściwego organu finansowego oraz banku finansującego działalność eksploatacyjną przedsiębiorstwa, jeżeli nie zostali włączeni w skład komisji weryfikacyjnej.

2. Osoby powołujące komisję weryfikacyjną powinny o jej powołaniu i składzie osobowym zawiadomić wojewódzki wydział finansowy, właściwy dla miejsca położenia przedsiębiorstwa.

Przewodniczący komisji weryfikacyjnej powinien zawiadomić właściwy dla danego przedsiębiorstwa organ finansowy oraz oddział banku finansującego działalność eksploatacyjną przedsiębiorstwa o miejscu i terminie prac komisji weryfikacyjnej.

§  37.

1. Roczne sprawozdania finansowe przedsiębiorstwa zatwierdza kierownik jednostki organizacyjnej sprawujący bezpośredni nadzór nad działalnością przedsiębiorstwa po przeprowadzonej naradzie bilansowej.

2. Zatwierdzenie rocznego sprawozdania finansowego przedsiębiorstwa polega na zamieszczeniu na sprawozdaniu oświadczenia stwierdzającego prawidłowość i rzetelność sprawozdania oraz podpisaniu tego oświadczenia przez osobę zatwierdzającą sprawozdanie.

3. Po zatwierdzeniu sprawozdania kierownik jednostki organizacyjnej zatwierdzającej sprawozdanie:

1) ustala podział zysku i wysokość odpisów na fundusze specjalnego przeznaczenia,

2) na podstawie wniosków wynikających z treści sprawozdania, z analizy działalności przedsiębiorstwa, z materiałów rewizyjnych, wystąpień organu finansowego i oddziału banku finansującego działalność, jak również na podstawie orzeczenia biegłego księgowego i protokołu komisji weryfikacyjnej - wydaje przedsiębiorstwu wytyczne i zalecenia mające na celu poprawę gospodarki, organizacji i sposobu zarządzania przedsiębiorstwem.

4. Bilans przedsiębiorstwa terenowego zatwierdza prezydium powiatowej (miejskiej, miasta stanowiącego powiat) rady narodowej także w przypadku, gdy rewizji dokonują rewidenci władzy nadrzędnej lub zjednoczenia; zjednoczenie obowiązane jest wystąpić z wnioskami porewizyjnymi, z wnioskami o powołanie komisji weryfikacyjnych oraz wydawać opinię w sprawach związanych z zatwierdzeniem bilansu i podziałem zysku. Zatwierdzenie bilansu przedsiębiorstw wojewódzkich powinno być zlecone przez prezydium wojewódzkiej rady narodowej w ramach obowiązujących przepisów zjednoczeniom.

§  38.

1. W naradzie bilansowej uczestniczyć powinni w szczególności:

1) kierownik jednostki nadrzędnej przedsiębiorstwa i główny księgowy lub inna osoba odpowiedzialna za sprawy rachunkowości jednostki sprawującej bezpośredni nadzór nad przedsiębiorstwem albo osoby przez nich upoważnione,

2) przewodniczący komisji weryfikacyjnej, o ile biegli i komisja weryfikacyjna dla przedsiębiorstwa byli powołani,

3) dyrektor i główny księgowy przedsiębiorstwa lub osoby przez nich upoważnione,

4) przedstawiciele samorządu robotniczego przedsiębiorstwa.

2. Właściwy organ finansowy i oddział banku finansującego działalność przedsiębiorstwa mogą delegować swoich przedstawicieli na naradę bilansową lub zgłosić wnioski na piśmie.

3. Zatwierdzenie sprawozdania finansowego przedsiębiorstwa następuje po rozpatrzeniu treści kompleksowej analizy działalności przedsiębiorstwa oraz po wysłuchaniu opinii biegłych i komisji weryfikacyjnej, a jeżeli dla danego przedsiębiorstwa biegłych i komisji weryfikacyjnej nie powołano (§ 33 ust. 3 pkt 2) - po wysłuchaniu opinii głównego księgowego lub innej osoby odpowiedzialnej za sprawy rachunkowości organu sprawującego bezpośredni nadzór nad przedsiębiorstwem.

4. Zatwierdzenie rocznych sprawozdań finansowych przedsiębiorstw powinno nastąpić w terminie ustalonym przez właściwego ministra (przewodniczącego prezydium wojewódzkiej rady narodowej).

§ 39. W razie rozbieżności stanowisk w związku z ustaleniami orzeczenia lub protokołu (§ 33 ust. 6) oraz w związku z czynnościami wymienionymi w § 34:

1) między biegłymi lub komisją weryfikacyjną a przedsiębiorstwem - rozstrzyga organ zatwierdzający roczne sprawozdanie finansowe,

2) między przedsiębiorstwem a dyrektorem zjednoczenia - rozstrzyga właściwy minister,

3) między dyrektorem zjednoczenia a właściwym organem finansowym lub bankiem - rozstrzyga właściwy minister w porozumieniu z Ministrem Finansów,

4) między przedsiębiorstwem terenowym a bankiem - rozstrzyga prezydium rady narodowej bezpośrednio wyższego stopnia w porozumieniu z oddziałem wojewódzkim banku finansującego, a jeżeli chodzi o jednostki szczebla wojewódzkiego - prezydium wojewódzkiej rady narodowej.

§  40.

1. Ministrowie i prezydia rad narodowych mogą przyznawać szczególnie zasłużonym pracownikom zjednoczeń (innych jednostek nadrzędnych przedsiębiorstw państwowych) a także pracownikom przedsiębiorstw państwowych nagrody za roczne wyniki działalności gospodarczej.

2. Podstawą decydującą o przyznaniu nagród i ich wysokości jest roczne sprawozdanie finansowe oraz indywidualny wkład danego pracownika w osiągnięcie wyników przekraczający przeciętny poziom wyników wykonywanej pracy.

3. W szczególności przy przyznawaniu nagród należy uwzględnić osiągnięcia polegające na:

1) uzyskaniu szczególnie dobrych wyników finansowych przy równoczesnym wykonaniu zadań rzeczowych,

2) przyspieszeniu realizacji zadań inwestycyjnych i obniżeniu kosztów ich wykonania,

3) zwiększeniu produkcji, wzbogaceniu jej asortymentu, podniesieniu jakości, przy jednoczesnym wykonaniu zadań finansowych,

4) zwiększeniu eksportu lub ograniczeniu importu,

5) podniesieniu stanu bezpieczeństwa i higieny pracy,

6) wykonaniu innych zadań o szczególnym znaczeniu dla przedsiębiorstwa oraz dla jego załogi w zakresie spraw bytowych i socjalnych.

4. Nagrody nie mogą być przyznawane, gdy roczne wyniki działalności gospodarczej nie są zadowalające, a zwłaszcza gdy rezultatem tej działalności jest nie planowana strata, niewykonanie zobowiązań wobec budżetu Państwa, nieuzasadnione przekroczenie funduszu płac lub - jeżeli chodzi o przedsiębiorstwa - niewygospodarowanie funduszu zakładowego.

5. Nagrody przyznawane są w zasadzie raz w roku po dokonaniu oceny wyników działalności przedsiębiorstw i zjednoczeń na podstawie ich rocznych sprawozdań finansowych, zatwierdzonych w obowiązującym trybie.

6. Nagrody przyznawane z powyższego tytułu nie mogą przekraczać 3-miesięcznego wynagrodzenia pracownika.

7. Przyznanie nagród na podstawie niniejszej uchwały następuje niezależnie od nagród wypłacanych z funduszu zakładowego.

§  41.

1. Jeżeli działalność przedsiębiorstwa oceniona została ujemnie, należy ustalić przyczyny tego stanu, wskazać osoby odpowiedzialne i wyciągnąć odpowiednie wnioski służbowe i gospodarcze.

2. Jeżeli zły stan gospodarki w przedsiębiorstwie jest zawiniony w szczególny sposób przez osoby na stanowiskach kierowniczych, jednostka nadrzędna powinna spowodować zwolnienie tych osób w trybie nadzoru lub wystąpić o to do władzy zwierzchniej, z wpisaniem do akt personalnych osób odwołanych i zwolnionych klauzuli o niedopuszczalności powierzenia im stanowisk kierowniczych w jednostkach gospodarki uspołecznionej w okresie od 3 do 5 lat.

3. Powierzenie stanowisk kierowniczych bez zasięgnięcia opinii o kandydacie w poprzednim miejscu zatrudnienia jest niedopuszczalne.

4. Przepisy ust. 1-3 nie wykluczają zastosowania innych środków i sankcji przewidzianych w obowiązujących przepisach.

§  42.

1. Zatwierdzone w trybie §§ 37 i 38 roczne sprawozdanie przedsiębiorstwa wraz z kompleksową analizą działalności przedsiębiorstwa i wytycznymi wydanymi w związku z zatwierdzeniem sprawozdania przez właściwy organ - powinny być rozpatrzone przez konferencję samorządu robotniczego, a w tych przedsiębiorstwach, w których nie istnieje samorząd robotniczy - na zebraniu aktywu kierowniczego przedsiębiorstwa z udziałem przedstawicieli rady zakładowej i zakładowego komitetu Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej.

2. Podstawowe elementy zatwierdzonego rocznego sprawozdania finansowego przedsiębiorstw rozliczających się z budżetem centralnym podlegają ogłoszeniu w dzienniku urzędowym właściwego ministerstwa, jak również w jednym z miejscowych dzienników.

Właściwi ministrowie określą przedsiębiorstwa, do których się to stosuje. Sprawozdanie kieruje do ogłoszenia dyrektor zjednoczenia.

§  43.

1. Właściwi ministrowie mogą postanowić, w jakim zakresie przepisy niniejszego rozdziału oraz zarządzeń wydanych na jego podstawie stosuje się również do kwartalnych sprawozdań finansowych podległych przedsiębiorstw.

2. Upoważnia się właściwych ministrów do odpowiedniego rozciągnięcia przepisów niniejszego rozdziału na większe jednostki budżetowe.

§  44.

1. Za zbadanie sprawozdań finansowych biegli otrzymują wynagrodzenie.

2. Koszty wynagrodzenia biegłych pokrywa z funduszu bezosobowego przedsiębiorstwo, dla którego biegli zostali powołani.

3. Wysokość wynagrodzenia biegłych ustala osoba powołująca biegłego, stosownie do liczby godzin pracy wyznaczonej na badania sprawozdania finansowego, według stawek określonych zarządzeniem Ministra Finansów wydanym w porozumieniu z Ministrem Pracy i Opieki Społecznej.

4. Właściwi ministrowie mogą w porozumieniu z Ministrem Finansów ustalić graniczne lub średnie normy, określające czas trwania badania sprawozdań finansowych podległych przedsiębiorstw.

§  45.

1. Zobowiązuje się Ministra Finansów do opracowania w terminie 6 miesięcy przepisów określających szczegółowy zakres i tryb składania, badania i zatwierdzania sprawozdań finansowych, zasady udziału organów finansowych i banków w tych czynnościach oraz system sankcji pieniężnych nakładanych przez organy finansowe na osoby winne złożenia nieprawidłowych sprawozdań finansowych.

2. Zobowiązuje się Ministra Finansów do ustalenia państwowej listy biegłych uprawnionych do badania sprawozdań finansowych przedsiębiorstw (§ 33 ust. 3 pkt 1), jej opublikowania oraz do publikowania wszelkich zmian w niej zachodzących.

3. Upoważnia się Ministra Finansów do wprowadzenia egzaminów kwalifikacyjnych dla osób podlegających wpisaniu na listę biegłych.

4. Przy Ministerstwie Finansów powołuje się zespół orzekający do rozstrzygania spraw związanych z etyką zawodową i kwalifikacjami biegłych.

³ Z dniem 19 marca 1969 r. znosi się wymóg uzgodnienia lub porozumienia z Ministrem Finansów przewidziany w § 33 ust. 3 pkt 2, zgodnie z § 1 uchwały nr 54 z dnia 14 marca 1969 r. w sprawie uproszczenia trybu działalności naczelnych i centralnych organów administracji (M.P.69.10.94).