Rozdział 1 - Wyniki rozwoju gospodarki narodowej w 1963 r. - Narodowy plan gospodarczy na rok 1964 r.

Monitor Polski

M.P.1963.96.451

Akt nienormatywny
Wersja od: 24 grudnia 1963 r.

I.

Wyniki rozwoju gospodarki narodowej w 1963 r.

1.
Globalna produkcja przemysłu uspołecznionego jest w 1963 r. według wstępnego szacunku o 4,9% wyższa niż w 1962 r., co oznacza wykonanie planu na 1963 r. w około 100,0%, w tym produkcja wyrobów grupy "A" o 6,9% wyższa niż w 1962 r., tj. 100,9% planu, a produkcja grupy "B" o 1,8% wyższa niż w 1962 r., co oznacza niepełne wykonanie planu rocznego (około 98,5%).

Na wynikach osiągniętych przez przemysł w 1963 r. odbiła się ujemnie zmniejszona podaż surowców rolnych ze zbiorów 1962 r. dla przemysłu spożywczego oraz straty produkcyjne w okresie wyjątkowo ciężkiej zimy 1962/1963 r.

Podobnie jak w latach poprzednich, w 1963 r. tempo wzrostu produkcji w przemyśle maszynowym i chemicznym wyprzedza tempo wzrostu produkcji w całym przemyśle.

W 1963 r. osiągnięto dalszy wzrost produkcji podstawowych wyrobów przemysłowych, który ilustrują następujące dane:

1963 r.

przewidywane wykonanie

Przewidywane wykonanie w 1963 r. w %% w porównaniu z 1962 r.
Energia elektrycznaw mld kWh37,3105,4
Węgiel kamiennyw mln ton112,8102,9
Przerób ropy naftowejw tys. ton1.420109,9
Stal surowaw mln ton7,95103,5
Turbiny parowew MW466115,1
Obrabiarki do metaliw tys. ton50,2110,6
Maszyny elektryczne wirującew tys. sztuk1.404103,8
Maszyny i narzędzia rolniczew mln zł według cen porównywalnych2.913,0113,4
Statki pełnomorskiew tys. DWT27896,0
Samochody ciężarowew tys. sztuk26,4117,5
Traktory dwuosiowew tys. sztuk16,9134,0
Kwas siarkowyw tys. ton910106,8
Nawozy azotowe i fosforowe w czystym składnikuw tys. ton620,0108,3
Włókna chemicznew tys. ton88,5103,9
Cementw mln ton7,8102,5
Tkaniny bawełnianew mln m2635100,4
Tkaniny wełnianew mln m2117101,2
Obuwie skórzanew mln par43,6101,6
Mięso z ubojuw tys. ton1.04991,4

W energetyce wzrost produkcji globalnej w porównaniu z 1962 r. wynosi według wstępnych szacunków 8,2%, tj. kształtuje się na poziomie planowanym. Natomiast produkcja energii elektrycznej ogółem w kraju wzrasta tylko o 5,4%, tj. mniej niż planowano (6,2%). Sytuacja energetyczna w ciągu roku, poza okresem zimy 1962/1963 r., była zadowalająca w związku z dużym przyrostem mocy elektrowni w 1962 r.

W przemyśle paliw szacuje się wzrost produkcji globalnej w 1963 r. w porównaniu z 1962 r. na 4,2%, tj. nieco wyżej niż planowano. Plan wydobycia węgla kamiennego jest według obecnych szacunków przekroczony o około 300 tys. ton. Równocześnie jednak zużycie węgla kamiennego w gospodarce narodowej, między innymi w związku z trudną zimą 1962/1963, jest wyższe niż planowano.

W hutnictwie żelaza szacuje się wzrost produkcji globalnej w 1963 r. w porównaniu z 1962 r. na 4,1%, tj. nieco wyżej niż planowano. Plan produkcji surówki i wyrobów walcowanych jest nie w pełni wykonany.

Produkcja stali według obecnej oceny kształtuje się w granicach planu (bez zadań dodatkowych).

W hutnictwie metali nieżelaznych nie w pełni jest wykonany plan produkcji cynku, aluminium i ołowiu przy przewidywanym przekroczeniu planu produkcji miedzi.

W przemyśle maszynowym szacuje się wzrost produkcji globalnej w 1963 r. w porównaniu z 1962 r. na 11,9%, tj. wyżej niż planowano. Według obecnych szacunków przekroczony jest plan produkcji turbin, łożysk tocznych, samochodów osobowych i ciężarowych, autobusów, traktorów jednoosiowych, pralek i lodówek. Natomiast nie w pełni jest wykonany plan produkcji kotłów, obrabiarek, maszyn i narzędzi rolniczych, lokomotyw spalinowych i elektrycznych, wagonów kolejowych towarowych i osobowych, statków, skuterów, rowerów i telewizorów.

W 1963 r., w związku ze zmniejszonym zapotrzebowaniem odbiorców i gromadzeniem się nadmiernych zapasów wyrobów gotowych w przemyśle i handlu, wystąpiła konieczność ograniczenia produkcji niektórych wyrobów przemysłu maszynowego poniżej poziomu założonego w narodowym planie gospodarczym.

Dotyczyło to głównie produkcji maszyn elektrycznych wirujących, niektórych typów motocykli, motorowerów, rowerów i odbiorników radiowych.

W przemyśle chemicznym szacuje się wzrost produkcji globalnej w porównaniu z 1962 r. na 8,8%, tj. wyżej niż planowano. Według obecnych szacunków przekroczony jest plan produkcji siarki, włókien chemicznych i tworzyw sztucznych, nie w pełni natomiast jest wykonany plan produkcji sody kalcynowanej, sody kaustycznej, chloru, nawozów azotowych i fosforowych, kauczuku syntetycznego oraz proszków do prania.

W przemyśle materiałów budowlanych wzrost produkcji globalnej szacuje się obecnie na 5,3%, tj. niżej niż planowano. Zwłaszcza nie w pełni wykonany jest plan produkcji takich podstawowych wyrobów w tym przemyśle, jak cement, wapno, cegła, dachówka, rurki drenarskie.

W przemyśle włókienniczym, odzieżowym i skórzano-obuwniczym szacuje się łącznie wzrost produkcji globalnej w 1963 r. w porównaniu z 1962 r. na 1,6%, co oznacza przekroczenie planu na 1963 r. o 1,3%. Między innymi przekroczony jest plan produkcji tkanin bawełnianych, tkanin jedwabnych oraz obuwia, przy niepełnym wykonaniu planu produkcji tkanin wełnianych oraz wyrobów dziewiarskich i pończoszniczych.

W przemyśle spożywczym produkcja globalna będzie niższa niż w 1962 r. głównie w takich przemysłach, jak: mięsny, jajczarsko-drobiarski, mleczarski, a wyższa w przemyśle cukierniczym, koncentratów spożywczych, olejarskim, tytoniowym i owocowo-warzywnym. Główną przyczyną obniżenia produkcji jest niepełne wykonanie planu skupu surowców rolnych do przerobu. Przy przekroczeniu planu produkcji tłuszczów roślinnych, zwłaszcza margaryny oraz papierosów, nie w pełni jest wykonany plan produkcji mięsa, masła, drobiu, jaj, przetworów owocowo-warzywnych, win i piwa. Nie będzie również wykonany plan produkcji cukru z powodu niewykonania planu skupu buraków cukrowych (mniejszy areał uprawy i mniejsza zawartość cukru).

Zatrudnienie w przemyśle uspołecznionym (bez uczniów) wzrasta w 1963 r. w porównaniu z 1962 r. według wstępnego szacunku o 2,6%, wobec planowanego wzrostu o 1,7%, a wydajność pracy w przedsiębiorstwach przemysłowych o 2,1%, co oznacza niepełne wykonanie planu, w którym założono wzrost wydajności o 3,2%.

Główną przyczyną nieosiągnięcia planowanego wzrostu wydajności pracy jest niepełne wykonanie planu produkcji przez niektóre gałęzie przemysłu, między innymi przemysł materiałów budowlanych i przemysł spożywczy, jak również poważne pogorszenie dyscypliny pracy.

Według wstępnych obliczeń w 1963 r. nie wykonywana jest planowana obniżka kosztów materiałowych.

2.
Szacuje się, że produkcja globalna rolnictwa w 1963 r. wzrasta o 3,6% w porównaniu z 1962 r., przy czym dzięki osiągnięciu między innymi wysokich plonów ziemniaków wzrost produkcji roślinnej jest wyższy i wynosi 10,8%, przy produkcji zwierzęcej o około 6,1% niższej niż 1962 r. Korzystny układ warunków atmosferycznych po suszy letniej wpłynął dodatnio na plony ziemniaków i okopowych.

Na wyniki produkcji zwierzęcej w silnym stopniu oddziaływały niskie zbiory pasz w 1962 r.

Ogólna powierzchnia zasiewów w 1963 r. uległa zwiększeniu w porównaniu z 1962 r. o około 100 tys. ha, ale była niższa prawie o 30 tys. ha niż zakładano w planie. Powierzchnia pod zbożami w 1963 r. była wyższa o około 50 tys. ha niż w 1962 r., zmniejszyła się natomiast w porównaniu z 1962 r. powierzchnia uprawy roślin oleistych o około 42 tys. ha, buraków cukrowych o 58 tys. ha, ziemniaków o około 70 tys. ha.

Plony i zbiory osiągnięte w 1963 r. szacuje się następująco:

1963 r.Przewidywane wykonanie w 1963 r. w %% w porównaniu z:
planp. w.planem1962 r.
Plony w q/ha
zboża ogółem17,317,2*)99,4107,5
ziemniaki145158109,0121,5
oleiste14,010,575,075,0
Zbiory w tys. ton
zboża ogółem15.30015.00098,0107,7
ziemniaki40.60044.850110,5118,6
oleiste37224064,563,6

Niższe niż w 1962 r. były zbiory II pokosu siana i koniczyn.

Skup podstawowych produktów roślinnych ze zbiorów 1963 r. kształtuje się następująco:

1963 r.Przewidywane wykonanie w 1963 r. w %% w porównaniu z:
planp. w.planem1962 r.
Skup w tys. ton zboża (łącznie z wymianą zbóż na pasze)2.3502.570109,4115,9
oleiste33019559,161,5
ziemniaki4.2404.600108,5120,6

Na skutek mniejszych zasobów paszowych ze zbiorów 1962 r., w 1963 r. nastąpił poważny spadek pogłowia trzody chlewnej, które według stanu w czerwcu 1963 r. było o 14,4% niższe niż w czerwcu 1962 r., natomiast pogłowie bydła wzrosło o 2,6%. Pogłowie owiec obniżyło się o 6% w porównaniu z 1962 r., pogłowie koni o 1,4%.

Szacuje się, że skup żywca ogółem w przeliczeniu na mięso w 1963 r. wyniesie około 1.075 tys. ton, tj. o około 11,9% mniej niż w 1962 r. Skup żywca wieprzowego w wadze żywca wyniesie według szacunku 926 tys. ton, tj. 89% planu, natomiast skup żywca wołowego 620 tys. ton, tj. o około 13,8% więcej niż planowano.

Szacuje się, że skup mleka wyniesie około 3,5 mld litrów, co oznaczać będzie wykonanie planu w 87,2% i 92% skupu z 1962 r., skup jaj 2,5 mld sztuk, tj. około 88,2% planu i 87,7% skupu z 1962 r.