Rozdział 1 - Wyniki rozwoju gospodarki narodowej w 1963 r. - Narodowy plan gospodarczy na rok 1964 r.
M.P.1963.96.451
Akt nienormatywnyI.
Wyniki rozwoju gospodarki narodowej w 1963 r.
Wyniki rozwoju gospodarki narodowej w 1963 r.
Na wynikach osiągniętych przez przemysł w 1963 r. odbiła się ujemnie zmniejszona podaż surowców rolnych ze zbiorów 1962 r. dla przemysłu spożywczego oraz straty produkcyjne w okresie wyjątkowo ciężkiej zimy 1962/1963 r.
Podobnie jak w latach poprzednich, w 1963 r. tempo wzrostu produkcji w przemyśle maszynowym i chemicznym wyprzedza tempo wzrostu produkcji w całym przemyśle.
W 1963 r. osiągnięto dalszy wzrost produkcji podstawowych wyrobów przemysłowych, który ilustrują następujące dane:
1963 r. przewidywane wykonanie | Przewidywane wykonanie w 1963 r. w %% w porównaniu z 1962 r. | ||
Energia elektryczna | w mld kWh | 37,3 | 105,4 |
Węgiel kamienny | w mln ton | 112,8 | 102,9 |
Przerób ropy naftowej | w tys. ton | 1.420 | 109,9 |
Stal surowa | w mln ton | 7,95 | 103,5 |
Turbiny parowe | w MW | 466 | 115,1 |
Obrabiarki do metali | w tys. ton | 50,2 | 110,6 |
Maszyny elektryczne wirujące | w tys. sztuk | 1.404 | 103,8 |
Maszyny i narzędzia rolnicze | w mln zł według cen porównywalnych | 2.913,0 | 113,4 |
Statki pełnomorskie | w tys. DWT | 278 | 96,0 |
Samochody ciężarowe | w tys. sztuk | 26,4 | 117,5 |
Traktory dwuosiowe | w tys. sztuk | 16,9 | 134,0 |
Kwas siarkowy | w tys. ton | 910 | 106,8 |
Nawozy azotowe i fosforowe w czystym składniku | w tys. ton | 620,0 | 108,3 |
Włókna chemiczne | w tys. ton | 88,5 | 103,9 |
Cement | w mln ton | 7,8 | 102,5 |
Tkaniny bawełniane | w mln m2 | 635 | 100,4 |
Tkaniny wełniane | w mln m2 | 117 | 101,2 |
Obuwie skórzane | w mln par | 43,6 | 101,6 |
Mięso z uboju | w tys. ton | 1.049 | 91,4 |
W energetyce wzrost produkcji globalnej w porównaniu z 1962 r. wynosi według wstępnych szacunków 8,2%, tj. kształtuje się na poziomie planowanym. Natomiast produkcja energii elektrycznej ogółem w kraju wzrasta tylko o 5,4%, tj. mniej niż planowano (6,2%). Sytuacja energetyczna w ciągu roku, poza okresem zimy 1962/1963 r., była zadowalająca w związku z dużym przyrostem mocy elektrowni w 1962 r.
W przemyśle paliw szacuje się wzrost produkcji globalnej w 1963 r. w porównaniu z 1962 r. na 4,2%, tj. nieco wyżej niż planowano. Plan wydobycia węgla kamiennego jest według obecnych szacunków przekroczony o około 300 tys. ton. Równocześnie jednak zużycie węgla kamiennego w gospodarce narodowej, między innymi w związku z trudną zimą 1962/1963, jest wyższe niż planowano.
W hutnictwie żelaza szacuje się wzrost produkcji globalnej w 1963 r. w porównaniu z 1962 r. na 4,1%, tj. nieco wyżej niż planowano. Plan produkcji surówki i wyrobów walcowanych jest nie w pełni wykonany.
Produkcja stali według obecnej oceny kształtuje się w granicach planu (bez zadań dodatkowych).
W hutnictwie metali nieżelaznych nie w pełni jest wykonany plan produkcji cynku, aluminium i ołowiu przy przewidywanym przekroczeniu planu produkcji miedzi.
W przemyśle maszynowym szacuje się wzrost produkcji globalnej w 1963 r. w porównaniu z 1962 r. na 11,9%, tj. wyżej niż planowano. Według obecnych szacunków przekroczony jest plan produkcji turbin, łożysk tocznych, samochodów osobowych i ciężarowych, autobusów, traktorów jednoosiowych, pralek i lodówek. Natomiast nie w pełni jest wykonany plan produkcji kotłów, obrabiarek, maszyn i narzędzi rolniczych, lokomotyw spalinowych i elektrycznych, wagonów kolejowych towarowych i osobowych, statków, skuterów, rowerów i telewizorów.
W 1963 r., w związku ze zmniejszonym zapotrzebowaniem odbiorców i gromadzeniem się nadmiernych zapasów wyrobów gotowych w przemyśle i handlu, wystąpiła konieczność ograniczenia produkcji niektórych wyrobów przemysłu maszynowego poniżej poziomu założonego w narodowym planie gospodarczym.
Dotyczyło to głównie produkcji maszyn elektrycznych wirujących, niektórych typów motocykli, motorowerów, rowerów i odbiorników radiowych.
W przemyśle chemicznym szacuje się wzrost produkcji globalnej w porównaniu z 1962 r. na 8,8%, tj. wyżej niż planowano. Według obecnych szacunków przekroczony jest plan produkcji siarki, włókien chemicznych i tworzyw sztucznych, nie w pełni natomiast jest wykonany plan produkcji sody kalcynowanej, sody kaustycznej, chloru, nawozów azotowych i fosforowych, kauczuku syntetycznego oraz proszków do prania.
W przemyśle materiałów budowlanych wzrost produkcji globalnej szacuje się obecnie na 5,3%, tj. niżej niż planowano. Zwłaszcza nie w pełni wykonany jest plan produkcji takich podstawowych wyrobów w tym przemyśle, jak cement, wapno, cegła, dachówka, rurki drenarskie.
W przemyśle włókienniczym, odzieżowym i skórzano-obuwniczym szacuje się łącznie wzrost produkcji globalnej w 1963 r. w porównaniu z 1962 r. na 1,6%, co oznacza przekroczenie planu na 1963 r. o 1,3%. Między innymi przekroczony jest plan produkcji tkanin bawełnianych, tkanin jedwabnych oraz obuwia, przy niepełnym wykonaniu planu produkcji tkanin wełnianych oraz wyrobów dziewiarskich i pończoszniczych.
W przemyśle spożywczym produkcja globalna będzie niższa niż w 1962 r. głównie w takich przemysłach, jak: mięsny, jajczarsko-drobiarski, mleczarski, a wyższa w przemyśle cukierniczym, koncentratów spożywczych, olejarskim, tytoniowym i owocowo-warzywnym. Główną przyczyną obniżenia produkcji jest niepełne wykonanie planu skupu surowców rolnych do przerobu. Przy przekroczeniu planu produkcji tłuszczów roślinnych, zwłaszcza margaryny oraz papierosów, nie w pełni jest wykonany plan produkcji mięsa, masła, drobiu, jaj, przetworów owocowo-warzywnych, win i piwa. Nie będzie również wykonany plan produkcji cukru z powodu niewykonania planu skupu buraków cukrowych (mniejszy areał uprawy i mniejsza zawartość cukru).
Zatrudnienie w przemyśle uspołecznionym (bez uczniów) wzrasta w 1963 r. w porównaniu z 1962 r. według wstępnego szacunku o 2,6%, wobec planowanego wzrostu o 1,7%, a wydajność pracy w przedsiębiorstwach przemysłowych o 2,1%, co oznacza niepełne wykonanie planu, w którym założono wzrost wydajności o 3,2%.
Główną przyczyną nieosiągnięcia planowanego wzrostu wydajności pracy jest niepełne wykonanie planu produkcji przez niektóre gałęzie przemysłu, między innymi przemysł materiałów budowlanych i przemysł spożywczy, jak również poważne pogorszenie dyscypliny pracy.
Według wstępnych obliczeń w 1963 r. nie wykonywana jest planowana obniżka kosztów materiałowych.
Na wyniki produkcji zwierzęcej w silnym stopniu oddziaływały niskie zbiory pasz w 1962 r.
Ogólna powierzchnia zasiewów w 1963 r. uległa zwiększeniu w porównaniu z 1962 r. o około 100 tys. ha, ale była niższa prawie o 30 tys. ha niż zakładano w planie. Powierzchnia pod zbożami w 1963 r. była wyższa o około 50 tys. ha niż w 1962 r., zmniejszyła się natomiast w porównaniu z 1962 r. powierzchnia uprawy roślin oleistych o około 42 tys. ha, buraków cukrowych o 58 tys. ha, ziemniaków o około 70 tys. ha.
Plony i zbiory osiągnięte w 1963 r. szacuje się następująco:
1963 r. | Przewidywane wykonanie w 1963 r. w %% w porównaniu z: | |||
plan | p. w. | planem | 1962 r. | |
Plony w q/ha | ||||
zboża ogółem | 17,3 | 17,2*) | 99,4 | 107,5 |
ziemniaki | 145 | 158 | 109,0 | 121,5 |
oleiste | 14,0 | 10,5 | 75,0 | 75,0 |
Zbiory w tys. ton | ||||
zboża ogółem | 15.300 | 15.000 | 98,0 | 107,7 |
ziemniaki | 40.600 | 44.850 | 110,5 | 118,6 |
oleiste | 372 | 240 | 64,5 | 63,6 |
Niższe niż w 1962 r. były zbiory II pokosu siana i koniczyn.
Skup podstawowych produktów roślinnych ze zbiorów 1963 r. kształtuje się następująco:
1963 r. | Przewidywane wykonanie w 1963 r. w %% w porównaniu z: | |||
plan | p. w. | planem | 1962 r. | |
Skup w tys. ton zboża (łącznie z wymianą zbóż na pasze) | 2.350 | 2.570 | 109,4 | 115,9 |
oleiste | 330 | 195 | 59,1 | 61,5 |
ziemniaki | 4.240 | 4.600 | 108,5 | 120,6 |
Na skutek mniejszych zasobów paszowych ze zbiorów 1962 r., w 1963 r. nastąpił poważny spadek pogłowia trzody chlewnej, które według stanu w czerwcu 1963 r. było o 14,4% niższe niż w czerwcu 1962 r., natomiast pogłowie bydła wzrosło o 2,6%. Pogłowie owiec obniżyło się o 6% w porównaniu z 1962 r., pogłowie koni o 1,4%.
Szacuje się, że skup żywca ogółem w przeliczeniu na mięso w 1963 r. wyniesie około 1.075 tys. ton, tj. o około 11,9% mniej niż w 1962 r. Skup żywca wieprzowego w wadze żywca wyniesie według szacunku 926 tys. ton, tj. 89% planu, natomiast skup żywca wołowego 620 tys. ton, tj. o około 13,8% więcej niż planowano.
Szacuje się, że skup mleka wyniesie około 3,5 mld litrów, co oznaczać będzie wykonanie planu w 87,2% i 92% skupu z 1962 r., skup jaj 2,5 mld sztuk, tj. około 88,2% planu i 87,7% skupu z 1962 r.