Rozdział 1 - Wyniki rozwoju gospodarki narodowej Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w 1956 r. - Narodowy Plan Gospodarczy na 1957 r.

Monitor Polski

M.P.1957.35.231

Akt nienormatywny
Wersja od: 8 maja 1957 r.

Rozdział  I.

Wyniki rozwoju gospodarki narodowej Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w 1956 r.

Dochód narodowy Polski w 1956 r. wzrósł ogółem o około 7% w porównaniu z 1955 r., a w przeliczeniu na jednego mieszkańca o około 5%.

Produkcja przemysłowa osiągnęła poziom o 9,9% wyższy niż w 1955 r., przy czym wzrost produkcji środków wytwarzania (grupa A) wyniósł 8,9%, a przedmiotów spożycia (grupa B) 11,0%.

Produkcja rolnicza wzrosła w porównaniu z 1955 r. o około 6,0%, w tym produkcja roślinna o około 5,2%, a produkcja zwierzęca o około 7,4%.

Zarówno produkcja przemysłowa, jak i rolnicza osiągnęła poziom wyższy, niż zakładano w planie na 1956 r. Przekroczenie planu wartości produkcji globalnej w przemyśle wyniosło 2,7%, a w rolnictwie około 1,0%.

Nakłady inwestycyjne w całej gospodarce narodowej kształtowały się w zasadzie na poziomie nakładów z 1955 r., przy czym inwestycje w gospodarce uspołecznionej nie osiągnęły planowanego poziomu (92,0% planu). Niewykonanie to było częściowo wynikiem braków w zaopatrzeniu budownictwa w materiały budowlane oraz trudnych warunków atmosferycznych w zimie 1955/1956, a częściowo zostało spowodowane ogólnym osłabieniem dyscypliny w budownictwie.

Przeciętne zatrudnienie w gospodarce uspołecznionej wzrosło o 279 tysięcy osób w porównaniu z 1955 r., w tym w przemyśle o 119 tysięcy.

Zamierzenia w zakresie poprawy płac realnych ludności w 1956 r. zostały zrealizowane w szerszym zakresie, niż zakładano pierwotnie na rok 1956. Kwota przyznanych podwyżek płac, rent i emerytur ludności osiągnęła w 1956 r. około 5 mld zł. W przeliczeniu na cały rok wynosi to około 10,2 mld zł, co oznacza dwukrotne przekroczenie ustaleń przyjętych w programie finansowym na 1956 r. Dochody pieniężne ludności rolniczej ze sprzedaży produktów rolnych osiągnęły poziom o około 5 mld zł wyższy, niż zakładano pierwotnie na 1956 r., i o około 7,5 mld wyższy niż w 1955 r., w tym ze sprzedaży Państwu o około 7 mld zł.

W przeliczeniu na jednego zatrudnionego płace realne wzrosły średnio rocznie w 1956 r. o około 12%. Wzrost ten był znacznie wyższy, jeśli porównać kształtowanie się realnych płac w II półroczu, a zwłaszcza w IV kwartale 1956 r., z analogicznym okresem 1955 r. Dochody realne chłopów wzrosty ogółem o około 16% w porównaniu z 1955 r.

Przekroczenie planowanych założeń w zakresie wzrostu dochodów ludności zostało umożliwione dzięki przekroczeniu planu produkcji przemysłowej, zwłaszcza w zakresie produkcji artykułów konsumpcyjnych, uzyskaniu poważnych ponadplanowych nadwyżek w skupie żywca oraz ponadplanowemu importowi artykułów konsumpcyjnych.

W rezultacie powstały w ciągu roku dodatkowe możliwości wzrostu masy towarowej. Plan obrotu towarowego został przekroczony o około 7%, a obroty liczone w cenach stałych osiągnęły poziom o około 15% wyższy niż w 1955 r., natomiast obroty detalu organizacji handlowych i zakładów gastronomicznych w IV kwartale 1956 r. wzrosły o około 22% w porównaniu z IV kwartałem 1955 r.

Równocześnie jednak występowały w gospodarce narodowej poważne trudności, wynikające zwłaszcza z niewykonania planu wydobycia węgla kamiennego i związanej z tym konieczności zmniejszenia eksportu oraz ograniczenia zużycia węgla w przemyśle, z nienadążania bazy energetycznej za potrzebami przemysłu, z niedostatecznego wzrostu produkcji materiałów budowlanych, jak również z bardzo szybkiego, częściowo żywiołowego wzrostu płac w II półroczu, stwarzającego zagrożenie dla równowagi rynkowej.

Obroty handlu zagranicznego w 1956 r. osiągnęły poziom o około 2,0% wyższy niż w 1955 r. W realizacji planu obrotów towarowych z zagranicą występowały w 1956 r. poważne trudności płatnicze wynikające głównie ze zmniejszenia eksportu węgla, koksu i cukru. Ponadto wystąpiły trudności związane z opóźnieniami w dostawach niektórych podstawowych dla gospodarki narodowej surowców (ruda żelaza, ropa naftowa) wynikłymi na skutek ostatnich wydarzeń międzynarodowych.