Rozdział 1 - Przepisy ogólne - Zawody pielęgniarki i położnej.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2009.151.1217 t.j.

Akt utracił moc
Wersja od: 1 lipca 2011 r.

Rozdział  1

Przepisy ogólne

Ustawa określa zasady i warunki wykonywania zawodów pielęgniarki i położnej.

Zawody pielęgniarki i położnej są zawodami samodzielnymi.

1.
Ilekroć w ustawie jest mowa o "pielęgniarce", należy przez to rozumieć również "pielęgniarza".
2.
Ilekroć w ustawie jest mowa o "położnej", należy przez to rozumieć również "położnego".
3.
Ilekroć w ustawie jest mowa o "państwie członkowskim Unii Europejskiej", należy przez to rozumieć również "państwo członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym oraz Konfederację Szwajcarską".
4.
Ilekroć w ustawie jest mowa o "obywatelach państw członkowskich Unii Europejskiej", należy przez to rozumieć również "członków ich rodzin" w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin (Dz. U. Nr 144, poz. 1043 oraz z 2007 r. Nr 120, poz. 818 oraz z 2008 r. Nr 216, poz. 1367) oraz obywateli państw trzecich posiadających zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego WE w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2006 r. Nr 234, poz. 1694 z późn. zm.2)).
1.
Wykonywanie zawodu pielęgniarki polega na udzielaniu przez osobę posiadającą wymagane kwalifikacje, potwierdzone odpowiednimi dokumentami, świadczeń zdrowotnych, a w szczególności świadczeń pielęgnacyjnych, zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych, rehabilitacyjnych oraz z zakresu promocji zdrowia.
2.
Udzielanie świadczeń, o których mowa w ust. 1, pielęgniarka wykonuje przede wszystkim poprzez:
1)
rozpoznawanie warunków i potrzeb zdrowotnych;
2)
rozpoznawanie problemów pielęgnacyjnych;
3)
sprawowanie opieki pielęgnacyjnej;
4)
realizację zleceń lekarskich w procesie diagnostyki, leczenia i rehabilitacji;
5)
samodzielne udzielanie w określonym zakresie świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych;
6)
edukację zdrowotną.
3.
Za wykonywanie zawodu pielęgniarki przez osobę, o której mowa w ust. 1, uważa się również:
1)
nauczanie zawodu pielęgniarki;
2)
prowadzenie prac naukowo-badawczych w dziedzinie pielęgniarstwa;
3)
kierowanie pracą zawodową pielęgniarek i położnych;
4) 1
zatrudnienie na stanowisku pielęgniarki w żłobku lub klubie dziecięcym, o których mowa w ustawie z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz. U. Nr 45, poz. 235).
1.
Wykonywanie zawodu położnej polega na udzielaniu przez osobę posiadającą wymagane kwalifikacje, potwierdzone odpowiednimi dokumentami, świadczeń zdrowotnych, a w szczególności świadczeń pielęgnacyjnych, zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych, rehabilitacyjnych oraz promocji zdrowia, w zakresie opieki nad kobietą, kobietą ciężarną, rodzącą i położnicą oraz noworodkiem.
2.
Udzielanie świadczeń, o których mowa w ust. 1, położna wykonuje przede wszystkim przez:
1)
prowadzenie działalności edukacyjno-zdrowotnej w zakresie przygotowania do życia w rodzinie, metod planowania rodziny oraz ochrony macierzyństwa i ojcostwa;
2)
rozpoznawanie ciąży i sprawowanie opieki nad kobietą w przebiegu ciąży fizjologicznej oraz przeprowadzanie badań niezbędnych w monitorowaniu ciąży fizjologicznej;
3)
kierowanie na badania konieczne do jak najwcześniejszego rozpoznania ciąży wysokiego ryzyka;
4)
prowadzenie porodu fizjologicznego oraz monitorowanie płodu z wykorzystaniem aparatury medycznej;
5)
przyjmowanie porodu siłami natury wraz z nacięciem i szyciem naciętego krocza;
6)
podejmowanie koniecznych działań w sytuacjach nagłych, do czasu przybycia lekarza, w tym przyjęcie porodu z położenia miednicowego oraz ręczne wydobycie łożyska;
7)
sprawowanie opieki nad matką i monitorowanie przebiegu okresu poporodowego;
8)
badanie noworodków i opiekę nad nimi;
9)
realizację zleceń lekarskich w procesie diagnostyki, leczenia i rehabilitacji;
10)
samodzielne udzielanie w określonym zakresie świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych;
11)
profilaktykę chorób kobiecych i patologii położniczych.
3.
Za wykonywanie zawodu położnej przez osobę, o której mowa w ust. 1, uważa się również:
1)
nauczanie zawodu położnej;
2)
prowadzenie prac naukowo-badawczych w dziedzinie opieki położniczej;
3)
kierowanie pracą zawodową pielęgniarek i położnych;
4) 2
zatrudnienie na stanowisku położnej w żłobku lub klubie dziecięcym, o których mowa w ustawie z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3.

Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych oraz Naczelnej Rady Lekarskiej, określi, w drodze rozporządzenia, rodzaj i zakres świadczeń, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 5 i art. 5 ust. 2 pkt 10, udzielanych przez pielęgniarkę albo położną samodzielnie bez zlecenia lekarskiego, uwzględniając w szczególności: rodzaj świadczeń, do udzielania których wymagane są dodatkowe kwalifikacje uzyskane w toku kształcenia podyplomowego, wraz z określeniem tych kwalifikacji, rodzaje materiałów pobieranych do celów diagnostycznych, wykaz badań diagnostycznych do przeprowadzania oraz wykaz leków, do podawania których samodzielnie bez zlecenia lekarskiego jest uprawniona pielęgniarka i położna.

1 Art. 4 ust. 3 pkt 4 dodany przez art. 69 pkt 1 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz.U.11.45.235) z dniem 4 kwietnia 2011 r.
2 Art. 5 ust. 3 pkt 4 dodany przez art. 69 pkt 2 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz.U.11.45.235) z dniem 4 kwietnia 2011 r.