Rozdział 1 - Przepisy ogólne. - Zaopatrzenie inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1958.23.98 t.j.

Akt utracił moc

Wersja od: 29 listopada 1967 r.

Rozdział  1.

Przepisy ogólne.

Art.  1.

Żołnierze Sił Zbrojnych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w razie inwalidztwa i członków ich rodzin w razie śmierci żywiciela otrzymują zaopatrzenie z funduszów państwowych.

Art.  2.

1. Zaopatrzenie żołnierzy obejmuje:

A. Świadczenia pieniężne:

1) rentę inwalidzką,

2) dodatki do renty,

3) zasiłek pogrzebowy.

B. Świadczenia w naturze:

4) pomoc leczniczą i położniczą,

5) zaopatrzenie w protezy i aparaty ortopedyczne,

6) przysposobienie zawodowe,

7) zapewnienie pracy,

8) umieszczenie w domu rencistów,

9) ulgi taryfowe przy przejazdach kolejami.

2. Zaopatrzenie członków rodzin obejmuje:

A. Świadczenia pieniężne:

1) rentę rodzinną,

2) dodatki do renty,

3) zasiłek pogrzebowy,

4) odprawę.

B. Świadczenia w naturze:

5) pomoc leczniczą i położniczą,

6) zaopatrzenie w protezy i aparaty ortopedyczne,

7) umieszczenie w domu rencistów.

Art.  3.

1. Inwalidami wojskowymi są osoby całkowicie lub częściowo niezdolne do wykonywania zatrudnienia i zaliczone do jednej z grup inwalidów (art. 4) z powodu stałego lub długotrwałego naruszenia sprawności organizmu powstałego:

1) w czasie odbywania czynnej służby wojskowej lub

2) w ciągu sześciu miesięcy po zwolnieniu ze służby wojskowej, jeżeli inwalidztwo jest następstwem chorób powstałych lub urazów doznanych w czasie odbywania czynnej służby wojskowej.

2. Osobom zwolnionym ze służby wojskowej z powodu czasowej niezdolności do tej służby przysługuje zaopatrzenie określone w niniejszym dekrecie na czas trwania ich niezdolności do pracy, jeżeli nie mają prawa do zasiłku chorobowego.

3. Żołnierzom zwolnionym z czynnej służby wojskowej podczas pierwszych sześciu tygodni jej odbywania z powodu choroby, która powstała niewątpliwie przed stawieniem się żołnierza do służby wojskowej i nie uległa pogorszeniu wskutek tej służby, nie przysługuje zaopatrzenie określone w niniejszym dekrecie. Żołnierze ci otrzymują zaopatrzenie określone w przepisach o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin, jeżeli w myśl tych przepisów posiadają warunki wymagane do przyznania tego zaopatrzenia.

4. Inwalidą wojennym jest żołnierz, który stał się inwalidą w związku z działaniami wojennymi lub mającymi charakter wojenny.

Art.  4.

1. W zależności od stopnia niezdolności do wykonywania zatrudnienia zalicza się inwalidę do jednej z trzech grup:

1) do III grupy inwalidów zalicza się osoby częściowo niezdolne do wykonywania zatrudnienia, to jest osoby, które są zdolne do wykonywania dotychczasowego zatrudnienia przy znacznym ograniczeniu zakresu czynności lub wydajności pracy bądź przy stworzeniu im szczególnych warunków pracy, albo które, będąc całkowicie niezdolne do wykonywania dotychczasowego zatrudnienia, są jednak zdolne do wykonywania zatrudnienia niżej kwalifikowanego,

2) do II grupy inwalidów zalicza się osoby, które są niezdolne do wykonywania jakiegokolwiek zatrudnienia,

3) do I grupy inwalidów zalicza się osoby niezdolne do wykonywania jakiegokolwiek zatrudnienia, które ponadto wymagają stałej opieki innej osoby.

2. Zaliczania żołnierzy do jednej z grup inwalidów dokonują komisje lekarskie do spraw inwalidztwa i zatrudnienia przewidziane w przepisach o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin w trybie i na zasadach określonych w tych przepisach, a w czasie wojny - wojskowe komisje lekarskie.

Art.  5. ¹

Żołnierzami w czynnej służbie wojskowej, do których stosuje się przepisy dekretu, zwanymi w dalszym ciągu "żołnierzami", są:

1) szeregowcy i podoficerowie odbywający zasadniczą służbę wojskową;

2) szeregowcy i podoficerowie odbywający zajęcia szkoleniowe, przeszkolenie na obozie lub inną służbę w ramach wojskowego szkolenia poborowych;

3) szeregowcy i podoficerowie odbywający przeszkolenie wojskowe w jednostkach wojskowych w ramach wojskowego szkolenia studentów;

4) kandydaci na żołnierzy zawodowych kształceni w szkołach i na kursach wojskowych;

5) szeregowcy, podoficerowie, chorążowie i oficerowie odbywający ćwiczenia wojskowe;

6) podoficerowie, chorążowie i oficerowie odbywający okresową służbę wojskową;

7) szeregowcy i podoficerowie, pełniący służbę wojskową w razie wprowadzenia stanu bezpośredniego zagrożenia bezpieczeństwa Państwa, ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny.

Art.  6. ²

Oficerowie i chorążowie zawodowi, podoficerowie zawodowi i nadterminowi oraz oficerowie i chorążowie powołani z rezerwy do czynnej służby wojskowej w przypadkach określonych w art. 5 pkt 7, jak również członkowie ich rodzin otrzymują zaopatrzenie określone w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych i nadterminowych oraz ich rodzin.

Art.  7.

1. Prawo do zaopatrzenia powstaje z dniem spełnienia się wszystkich warunków, wymaganych przez dekret do uzyskania tego prawa.

2. Dla żołnierza, który stał się inwalidą, prawo do zaopatrzenia powstaje z dniem zwolnienia ze służby wojskowej. W przypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie może być na wniosek dowódcy okręgu wojskowego (równorzędnego) przyznane prawo do zaopatrzenia żołnierzowi jeszcze przed dniem zwolnienia go z czynnej służby wojskowej.

Art.  8.

1. Zaopatrzenie przyznaje i świadczenia pieniężne wypłaca prezydium właściwej rady narodowej.

2. Zaopatrzenie przyznaje się z urzędu lub na wniosek osoby uprawnionej. Decyzję należy wydać najpóźniej w ciągu 14 dni od dnia otrzymania przez prezydium właściwej rady narodowej wszystkich dokumentów niezbędnych do wydania decyzji.

3. Świadczenia pieniężne wypłaca się od dnia powstania prawa do świadczeń, jednak za okres nie dłuższy niż trzy miesiące wstecz od dnia zgłoszenia wniosku.

4. Postępowanie w sprawie przyznania zaopatrzenia i wypłaty świadczeń pieniężnych oraz terminy ich płatności określają przepisy o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin z tym, że przewidziane w tych przepisach obowiązki zakładów pracy lub rad zakładowych ciążą na właściwych jednostkach wojskowych w zakresie określonym przez Ministra Obrony Narodowej w porozumieniu z Ministrem Pracy i Opieki Społecznej.

5. Od decyzji prezydium właściwej rady narodowej przysługuje zainteresowanemu prawo wniesienia skargi do sądów ubezpieczeń społecznych.

Art.  9.

W razie powstania okoliczności mających wpływ na prawo do zaopatrzenia albo na jego wysokość następuje na wniosek zainteresowanego lub z urzędu ponowne ustalenie prawa do zaopatrzenia lub jego wysokości.

Art.  10.

1. W razie zbiegu u jednej osoby prawa do dwóch lub więcej rent przewidzianych w dekrecie przysługuje tylko jedna renta, a mianowicie wyższa lub wybrana przez zainteresowanego.

2. W razie zbiegu u jednej osoby prawa do renty przysługującej na podstawie dekretu z prawem do innego świadczenia o charakterze rentowym, wypłaca się również tylko jedno świadczenie, a mianowicie wyższe lub wybrane przez zainteresowanego. Uprawniony zachowuje w każdym przypadku prawo do świadczeń niepieniężnych określonych w dekrecie.

3. W razie zbiegu prawa do zaopatrzeń z dekretu z prawem do renty zagranicznej stosuje się odpowiednio przepisy o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin.

Art.  11.

Prawa do zaopatrzenia nie nabywa, a nabyte traci żołnierz lub członek rodziny w razie wywołania przestępstwem umyślnym lub podstępnie okoliczności uzasadniających powstanie prawa do zaopatrzenia lub jego zwiększania.

Art.  12.

Do ponownego ustalenia prawa do zaopatrzenia lub jego wysokości, ustania prawa do zaopatrzenia lub wstrzymania świadczeń, dochodzenia zwrotu świadczeń, dokonywania potrąceń i egzekucji ze świadczeń, przejścia uprawnień wynikających ze zgłoszonego wniosku o zaopatrzeniu oraz do roszczeń o wynagrodzenie szkód przeciw osobom trzecim, a także wznowienia postępowania stosuje się odpowiednio przepisy o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin.

¹ Art. 5 zmieniony przez art. 208 pkt 1 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz.U.67.44.220) z dniem 29 listopada 1967 r.

² Art. 6:

- zmieniony przez art. 126 pkt 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1958 r. o służbie wojskowej szeregowców i podoficerów Sił Zbrojnych (Dz.U.58.36.164) z dniem 1 lipca 1958 r.

- zmieniony przez art. 208 pkt 1 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz.U.67.44.220) z dniem 29 listopada 1967 r.