Oddział A - Czynna służba wojskowa. Do art. 74 i 75. - Wykonanie ustawy z dnia 23 maja 1924 r. o powszechnym obowiązku służby wojskowej, zmienionej i uzupełnionej rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 11 stycznia 1928 r.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1930.31.270

Akt utracił moc
Wersja od: 28 września 1931 r.

A.

Czynna służba wojskowa.

Do art. 74 i 75.
§  356.
Rozkaz o wcieleniu rekruta wydaje Minister Spraw Wojskowych corocznie po ustaleniu wyników poboru i zapotrzebowań rekruta na uzupełnienie poszczególnych formacyj wojska.

Wcielenie osób, podlegających obowiązkowi czynnej służby wojskowej w myśl art. 4, 49, 60 ustęp 2 i 73 ustęp 1 oraz ochotników dokonują powiatowe komendy uzupełnień na podstawie corocznych rozkazów Ministra Spraw Wojskowych, ustalających terminy wcielenia i rozdzielnik rekruta.

Poborowi, którzy stają do poboru po okresie wcielenia osób, uprawnionych do skróconej czynnej służby wojskowej i mają warunki do odbycia tej służby. podlegają wcieleniu w terminach, które Minister Spraw Wojskowych uzna za stosowne dla interesów wojska.

Poborowi obowiązani do czynnej służby wojskowej w myśl art. 4, podlegają wcieleniu do szeregów w tym samym roku kalendarzowym, w którym uznani zostali za zdolnych do czynnej służby wojskowej, a najpóźniej w następnym roku kalendarzowym.

Poborowi, którzy w tym czasie nie zostaną wcieleni do szeregów, powinni być zaliczeni do ponadkontyngentowych.

Osób wybranych na posłów lub senatorów nie powołuje się do czynnej służby wojskowej przez czas piastowania mandatu.

§  357.
Poborowych i ochotników, podlegających wcieleniu do szeregów, powołuje powiatowy komendant uzupełnień do odbycia czynnej służby wojskowej zapomcą kart powołania.

Karty powołania przesyłają powiatowi komendanci uzupełnień co najmniej na 14 dni przed terminem stawienia się powołanych w formacji wojskowej do właściwych władz (urzędów gminnych, magistratów) listem poleconym lub za pokwitowaniem, załączając przytem wykaz numerów bieżących przesłanych kart powołania.

§  358.
Urzędy gminne (magistraty) doręczają karty powołania niezwłocznie, względnie w terminie oznaczonym przez władze wojskowe.

W razie chwilowej nieobecności powołanego w domu, kartę powołania należy doręczyć głowie rodziny lub obecnemu w domu pełnoletniemu członkowi rodziny, a w razie ich nieobecności w domu - gospodarzowi domu (mieszkania), administratorowi względnie dozorcy domu, którzy są obowiązani ją przyjąć i doręczyć powołanemu niezwłocznie po jego powrocie do domu.

§  359.
Jeżeli powołany wyjechał z miejsca zamieszkania na dłuższy przeciąg czasu (w celach zarobkowych lub na studja) albo zmienił miejsce stałego zamieszkania, urząd gminny (magistrat) zwraca kartę powołania właściwej powiatowej komendzie uzupełnień natychmiast po ustaleniu tych faktów, z podaniem nowego dokładnego adresu powołanego względnie, o ile miejsce pobytu powołanego nie jest zarządowi gminy (magistratu) znane pomimo poszukiwań - z odpowiedniem wyjaśnieniem, uzasadniającem nieznalezienie adresu.
§  360.
Potwierdzenia odbioru doręczonych kart powołania powinny urzędy gminne (magistraty) zwrócić powiatowym komendantom uzupełnień w jaknajkrótszym czasie, a najpóźniej w przeciągu 10-ciu dni od chwili ich otrzymania z powiatowej komendy uzupełnień.
§  361.
Powiatowy komendant uzupełnień po otrzymaniu od urzędów gminnych (magistratów) kart powołania, niedouczonych z powodu zmiany miejsca zamieszkania powołanych względnie wyjazdu ich na dłuższy przeciąg czasu w celach zarobkowych lub na studja, przesyła dla powołanych nowe karty powołania za pośrednictwem urzędu gminnego (magistratu) nowego miejsca zamieszkania (pobytu).
§  362.
Po otrzymaniu kart powołania, niedoręczonych z powodu niemożności ustalenia miejsca pobytu powołanego, powiatowy komendant uzupełnień zestawia imienne wykazy tych osób i przesyła te wykazy do właściwej powiatowej władzy administracji ogólnej, celem niezwłocznego ich poszukiwania.
§  363.
W razie odmowy przyjęcia karty powołania, powołanie uważa się mimo to za dokonane i wezwany obowiązany jest stawić się w oznaczonym dniu w formacji wojskowej dla odbycia czynnej służby wojskowej pod odpowiedzialnością karną. Fakt odmowy przyjęcia karty powołania organ doręczający powinien stwierdzić protokólarnie w obecności jednego świadka i zwrócić ją wraz z protokółem za pośrednictwem właściwego urzędu gminnego (magistratu) powiatowemu komendantowi uzupełnień. W tych wypadkach powiatowy komendant uzupełnień obowiązany jest sporządzić niezwłocznie doniesienie karne.
§  364.
Poborowi (ochotnicy) są obowiązani stawić się w formacjach wojskowych w dniu, oznaczonym w karcie powołania.

Zagubienie lub zniszczenie karty powołania nie zwalnia powołanego od stawienia się we właściwej formacji wojskowej w terminie, oznaczonym w karcie powołania.

§  365.
Niestawienie się poborowego (ochotnika) w oznaczonym terminie w formacji wojskowej, celem odbycia czynnej służby wojskowej, może być usprawiedliwione tylko w razie jego obłożnej choroby, uniemożliwiającej mu przejazd do formacji.

W tych wypadkach poborowy (ochotnik) jest obowiązany najdalej na 5 dni przed upływem terminu wskazanego w karcie powołania zawiadomić o tem powiatowego komendanta uzupełnień za pośrednictwem właściwego urzędu gminnego, dołączając do zawiadomienia otrzymaną kartę powołania oraz świadectwo lekarskie, stwierdzające obłożną chorobę i niezdolność do podróży.

§  366.
Świadectwo lekarskie powinno być wystawione przez lekarza powiatowego (rządowego) według wzoru Nr. 26.

W razie niemożności uzyskania takiego świadectwa, należy przedstawić świadectwo lekarza prywatnego, na którem naczelnik gminy powinien stwierdzić powody niemożności uzyskania świadectwa lekarza powiatowego (rządowego).

W razie niemożności uzyskania wogóle świadectwa lekarskiego, naczelnik gminy (magistrat) powinien stwierdzić, że poborowy (ochotnik) jest obłożnie chory i podać powody, dla których nie można było uzyskać świadectwa lekarskiego. Poborowi (ochotnicy), którzy przesłali do powiatowej komendy uzupełnień takie zaświadczenia są obowiązani przesłać do P. K. U. najdalej w ciągu 14-dni obowiązujące świadectwo lekarskie.

Jeżeli we wskazanym 14-to dniowym terminie nie będzie przesłane do P. K. U. świadectwo lekarskie, poborowy (ochotnik) otrzymuje nową kartę powołania. Jeżeli stawienie się poborowego (ochotnika) w terminie, wyznaczonym w ponownej karcie powołania z powodu trwającej obłożnej choroby jest jeszcze niemożliwe, powinien on przesłać do P. K. U. obowiązujące świadectwo lekarskie. Ponowne usprawiedliwianie niemożności stawienia się z powodu obłożnej choroby zaświadczeniem naczelnika gminy (magistratu) jest niedopuszczalne.

Koszty wezwania lekarza powiatowego (rządowego) w celu wydania świadectwa o niemożności stawienia się w formacji wojskowej ponosi poborowy (ochotnik).

§  367.
Świadectwa lekarzy prywatnych, o których mowa w ustępie 2-gim § 366 powinny być o ile możności wystawione według wzoru Nr. 26. W razie niemożności przestrzegania tego wzoru świadectwo takie musi w sposób wyraźny stwierdzić:
a)
że poborowy (ochotnik) jest obłożnie chory (z dokładnem podaniem rodzaju choroby);
b)
że stwierdzona obłożna choroba czyni go niezdolnym do przejazdu do formacji wojskowej;
c)
przypuszczalny okres trwania obłożnej choroby.
§  368.
Pod pojęcie obłożnej choroby w rozumieniu § 365 ustęp 1 podpadają wszelkie stany gorączkowe począwszy od 38° wzwyż, wszystkie choroby zakaźne oraz ciężkie uszkodzenia cielesne (utrata ręki, nogi, złamanie ręki, nogi i t. p.).
§  369.
Powiatowy komendant uzupełnień po otrzymaniu świadectwa lekarza powiatowego (rządowego) lub prywatnego obowiązany jest sprawdzić, czy świadectwa te pod względem treści odpowiadają przepisom § 366 i § 367.

W razie potwierdzającym, jak również w wypadku przedstawienia przez poborowego (ochotnika) po raz pierwszy zaświadczenia naczelnika gminy (magistratu) o obłożnej chorobie, powiatowy komendant uzupełnień udziela choremu przesunięcia terminu wcielenia - w pierwszym wypadku na okres uwidoczniony w świadectwie lekarskiem, zaś w drugim wypadku na okres 14 dni. Udzielone przesunięcie terminu wcielenia zapisuje powiatowy komendant uzupełnień w specjalnym terminarzu według wzoru Nr. 27, poborowemu zaś wysyła przez urząd gminny kartę urlopową (wzór Nr. 28) wraz z nową kartą powołania i ewentualnie z biletem na przejazd. O udzielonem przesunięciu terminu wcielenia powiatowy komendant uzupełnień zawiadamia formację, do której taki poborowy (ochotnik) jest przeznaczony.

Jeżeli poborowy (ochotnik) nadal nie będzie mógł stawić się w formacji w powtórnie wyznaczonym terminie, z powodu trwającej obłożnej choroby, powinien przedstawić ponownie świadectwo lekarskie, lecz wystawione już tylko przez lekarza powiatowego (rządowego). W tych wypadkach powiatowy komendant uzupełnień udziela mu dalszego urlopu i przesyła mu ponownie dokument urlopowy wraz z nową kartą powołania.

Gdyby stan zdrowia poborowego (ochotnika) wymagał leczenia dłuższego niż trzy miesiące, licząc od terminu wyznaczonego dla stawienia się w formacji wojskowej w pierwszej karcie powołania, wówczas powiatowy komendant uzupełnień przesuwa poborowemu (ochotnikowi) termin powołania do czynnej służby wojskowej aż do terminu najbliższego wcielenia do szeregów (wzór Nr. 29).

Jeżeli poborowy (ochotnik) również i w tym terminie nie może wskutek trwającej obłożnej choroby stawić się do odbycia czynnej służby wojskowej, jest on obowiązany przedstawić właściwej P. K. U. świadectwo lekarza powiatowego (rządowego), jak wskazano w §§ 366 i 367.

Po otrzymaniu takiego świadectwa powiatowy komendant uzupełnień występuje do właściwej powiatowej władzy administracji ogólnej z wnioskiem na ponowne zbadanie przez komisję poborową zdolności danej osoby do służby wojskowej w myśl art. 39.

§  370.
Osoby, obowiązane do czynnej służby wojskowej, a pozostające pod śledztwem w dochodzeniu sądowo-karnem wciela się do wojska w zwyczajnych, ustawą i niniejszem rozporządzeniem przewidzianych terminach, o ile przebywają na wolnej stopie, natomiast osadzonych w areszcie śledczym wciela się dopiero po uchyleniu aresztu śledczego w najbliższym terminie wcielania.

Osoby, obowiązane do odbywania czynnej służby wojskowej, a skazane prawomocnym wyrokiem sądowym na karę pozbawienia wolności, wciela się do wojska, o ile nie zastosowano postanowień art. 9, dopiero po odbyciu (darowaniu) kary, w najbliższym terminie wcielenia.

§  371.
W razie stwierdzenia, że poborowy (ochotnik) mimo doręczenia mu karty powołania nie wyjechał we właściwym czasie do wyznaczonej formacji wojskowej, celem zgłoszenia się do czynnej służby wojskowej, naczelnik gminy (magistrat) jest obowiązany odstawić go za pośrednictwem swych organów lub -też przy pomocy organów policji państwowej niezwłocznie do powiatowej władzy administracji ogólnej, która zarządza odesłanie go do właściwej terytorjalnie P. K. U.

Naczelnik gminy (magistrat) ma prowadzić ewidencję osób urlopowanych z powodu obłożnej choroby oraz czuwać, ażeby osoby te wyjeżdżały z gminy w terminie, wskazanym w kartach powołania.

§  372.
Po upływie 7 dni od daty wyznaczonej dla ukończenia wcieleń formacje wojskowe powinny podać powiatowym komendantom uzupełnień nazwiska tych poborowych (ochotników) którzy nie stawili się w formacji, zwracając jednocześnie ich dokumenty ewidencyjne.

Powiatowy komendant uzupełnień sporządza na tej zasadzie niezwłocznie wykazy uchylających się od wcielenia do szeregów, które przesyła powiatowym władzom administracji ogólnej celem ich ścigania.

Jednocześnie sporządza on doniesienie karne na tych poborowych, którym karty powołania zostały należycie doręczone, a którzy nie usprawiedliwili niestawienia się w formacji wojskowej. Doniesienia karne powinny być przesłane właściwemu prokuratorowi wojskowemu z przytoczeniem w nich daty doręczenia karty powołania, nazwy władzy, która doręczania dokonała oraz faktu nieusprawiedliwienia niestawienia się danego poborowego w formacji wojskowej.

Ujętych uchylających się dostawia powiatowa władza administracji ogólnej do właściwej terytorjalnie P. K. U., która odstawia ich pod eskortą najbliższej komendy garnizonu do wyznaczonej formacji wojskowej, zawiadamiając o tem prokuratora wojskowego.

§  373.
Na poczet obowiązkowej czynnej służby wojskowej, odbywanej w myśl art. 4 pkt. 1, i 69 zalicza się również czas urlopu, udzielanego szeregowym na zarządzenie Ministra Spraw Wojskowych w myśl art. 72.

Przeniesienie do rezerwy następuje każdorazowo na zarządzenie Ministra Spraw Wojskowych.

§  374.
Kary pozbawienia wolności, przenoszącej okres trzech tygodni, nie wlicza się do czasu czynnej służby wojskowej (art. 151 kodeksu karnego wojskowego z dnia 22 marca 1928 r. - Dz. U. R. P. Nr. 36, poz. 328).

Na okres trzech tygodni składać się może jedna kara lub też kilka kar razem wziętych.