Rozdział 1 - Uposażenie sędziów i prokuratorów (wymiar sprawiedliwości) Rzeczypospolitej Polskiej.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1920.65.436

Akt utracił moc
Wersja od: 1 października 1922 r.

Rozdział  I.

System hierarchiczny, wedle którego ugrupowani są urzędnicy państwowi i urządzone jest ich uposażenie, nie ma zastosowania do sędziów prokuratorów i kandydatów na stanowiska sędziowskie.

Sędziowie i prokuratorzy, z wyłączeniem sędziów pokoju nie prawników i pełniących swe czynności ubocznie nie zawodowych sędziów pokoju, podzieleni są pod względem uposażenia na cztery grupy:

Do I grupy należą: sędziowie pokoju, sędziowie śledczy (w b. dzielnicy rosyjskiej i austriackiej), sędziowie powiatowi (w b. dzielnicy austriackiej i pruskiej), sędziowie zapasowi (w b. dzielnicy austriackiej i pruskiej) naczelnicy sądów powiatowych (w b. dzielnicy austrjackiej i pruskiej), prezesi sądów powiatowych (w b. dzielnicy pruskiej), podprokuratorzy przy sądach okręgowych.

Do II grupy należą: prezesi, wiceprezesi i sędziowie sądów okręgowych, dyrektorowie przy sądach okręgowych (w b. dzielnicy pruskiej), prokuratorzy przy sądach okręgowych, podprokuratorzy przy sądach apelacyjnych.

Do grupy iii należą: prezesi, wiceprezesi i sędziowie sądów apelacyjnych, prezesi senatów przy sądach apelacyjnych (w b. dzielnicy pruskiej), prokuratorzy przy sądach apelacyjnych, zastępcy prokuratorów przy sądach apelacyjnych (w b. dzielnicy pruskiej), podprokuratorzy przy Sądzie Najwyższym.

Do IV grupy należą.: pierwszy prezes, prezesi i sędziowie Sądu Najwyższego, pierwszy prokurator i prokuratorzy przy Sądzie Najwyższym.

Uposażenie sędziów i prokuratorów, podzielonych na powyższe cztery grupy, składa się:

a)
z płcy zasadniczej,
b)
z dodatków starszeństwa,
c)
z dodatków drożyźnianych,
d)
z dodatków za kierownictwo.

Płaca zasadnicza wynosi we wszystkich czterech, w art. 2 oznaczonych grupach - 2400 marek miesięcznie.

Dodatki starszeństwa wynoszą miesięcznie:

w grupie I:

po

upływie

3

lat

służby

300

mk.

"

"

6

"

"

600

"

"

"

9

"

"

900

"

w grupie II:

w pierwszych

3

latach służby

1200

"

po

upływie

3

lat

służby

1500

"

"

"

6

"

"

1800

"

"

"

9

"

"

2100

"

"

"

12

"

"

2400

"

w grupie III:

w pierwszych

3

latach służby

2700

"

po

upływie

3

lat

służby

3000

"

"

"

6

"

"

3300

"

"

"

9

"

"

3600

"

"

"

12

"

"

3900

"

w grupie IV:

w pierwszych

3

latach służby

4200

"

po

upływie

3

lat

służby

4500

"

"

"

6

"

"

4800

"

"

"

9

"

"

5100

"

Każdy następny dodatek starszeństwa mieści już w sobie dodatek po przedni, jak to wykazuje załączona tabela.

Sędziom i prokuratorom grupy I, którzyby po upływie 12 lat służby w tej grup e nie zostali przeniesieni do grupy II, należą się dalsze cztery do grupy II przywiązane dodatki starszeństwa, a mianowicie:

Po

upływie

12

lat

służby

1200

mk

"

"

15

"

"

1500

"

"

"

18

"

"

1800

"

"

"

21

"

"

2100

"

Sędziom i prokuratorom grupy II, którzyby po upływie 15 lat służby w tej grupie nie zostali przeniesieni do grupy III, należą się dalsze trzy do grupy III przywiązane dodatki starszeństwa, a mianowicie:

Po

upływie

15

lat

służby

2700

mk.

"

"

18

"

"

3000

"

"

"

21

"

"

3300

"

Sędziom i prokuratorom grupy III, którzyby po upływie 15 lat służby w tej grupie nie zostali przeniesieni do grupy IV, należy się dalszy jeden do grupy IV przywiązany dodatek starszeństwa, a mianowicie 4200 marek

Sędzia i prokurator, który w myśl art. 6 otrzymał już dodatek starszeństwa, przekraczający normy odnośnej grupy, wymienione w art. 5, a następnie przeniesiony został do grupy wyższej, otrzymuje do końca rozpoczętego w grupie niższej trzechlecia taki dodatek starszeństwa, jaki otrzymywał w chwili przeniesienia, a w następnem trzechleciu dodatek bezpośrednio wyższy.

Sędzia i prokurator, przeniesiony z grupy wyższej do niższej, zatrzymuje uzyskany w grupie wyższej dodatek starszeństwa, oraz prawo do uzyskania dodatków starszeństwa w tej wyższej grupie wedle przepisów art. 5 i 6.

Sędzia i prokurator, delegowany czasowo z grupy niższej do wyższej w celu spełniania czynności zastępczo lub w charakterze pomocniczym, zatrzymuje przynależność do grupy niższej.

Przez czas trwania wyjątkowych, wojną wywołanych warunków ekonomicznych, sędzia i prokurator pobiera dodatek drożyźniany do płacy zasadniczej zależnie od stosunków rodzinnych i miejscowości, w której pełni służbę stale.

Pod względem stosunków rodzinnych, dzielili się sędziów i prokuratorów na cztery grupy:

Do pierwszej grupy należą samotni, do drugiej, utrzymujący jednego lub dwuch członków rodziny (mata rodzina), do trzeciej, utrzymujący do czterech członków rodziny (średnia rodzina), do czwartej, utrzymujący więcej niż czterech członków rodziny (duża rodzina).

ślubne i uprawnione dzieci, tudzież pasierby do ukończonych lat 18, a o ile uczęszczają do szkół publicznych lub wskutek ułomności fizycznych, umysłowych albo nieuleczalnej choroby nie mogą na swoje utrzymanie zarabiać - do ukończonych lat 24. W wypadkach ułomności fizycznej, umysłowej albo nieuleczalnej choroby, jako-też w wypadkach, gdy studja przewlekły się ponad wiek 24 lat z powodu służby wojskowej, odbytej na skutek zarządzonej mobilizacji lub uzupełnienia do stanu wojennego, albo t powodu pełnionej w tym czasie służby ochotniczej - władza centralna może w drodze wyjątku, w porozumieniu z Ministrem Skarbu, uwzględnić dzieci w wieku ponad 24 lata z tem, że przedłużony do ukończenia nauk w szkołach publicznych okres czasu wynosić może najwyżej lat 4.

Jeżeli żona sędziego (prokuratora) pozostaje w służbie państwowej, nie uwzględnia się żony przy wymiarze dodatku drożyźnianego dla męża

Dzieci (pasierbów), które zawarły związki małżeńskie lub które same się utrzymują, jakoteż pasierbów, posiadających własne zaopatrzenie - nie uwzględnia się przy wymiarze dodatku drożyźnianego.

Dodatek drożyźniany wymierza się w markach polskich przez pomnożenie dwuch liczb. Jednym współczynnikiem tego mnożenia (mnożna) jest liczba jednakowa dla wszystkich czterech w art. 2 określonych grup, różna jednak dla wymienionych wyżej czterech grup rodzinnych, a mianowicie: dla samotnych liczba 24, dla małej rodziny liczba 28, dla średniej rodziny liczba 31, a dla dużej rodziny liczba 34.

Drugim współczynnikiem tego mnożenia (mnożnik) jest liczba jednakowa dla wszystkich w art. 2 określonych grup i dla wspomnianych wyżej czterech grup rodzinnych, różna jednak dla poszczególnych miejscowości, które podzielone być mają na klasy.

W chwili wejścia w życie niniejszej ustawy obowiązywać będzie dla najwyższej klasy miejscowości mnożnik 150.

Podziału miejscowości na klasy dokona Rada Ministrów na wniosek Ministra Skarbu, biorąc pod uwagę różnicę warunków ekonomicznych.

W zależności od zmiany warunków ekonomicznych w poszczególnych miejscowościach, Rada Ministrów na wniosek Ministra Skarbu podwyższać lub obniżać będzie mnożnik i zarządzać będzie zmiany w zaliczeniu miejscowości do poszczególnych klas.

Mnożnik dodatku drożyźnianego i podział miejscowości na klasy będą te same, co dla urzędników państwowych.

Przez czas wypłacania dodatku drożyźnianego, przewidzianego w art. 10 ustawy niniejszej, sędzia i prokurator pobierają uzupełnienie dodatku starszeństwa, określonego w art. 5 niniejszej ustawy, w wysokości w I grupie-130%, a w II, III i IV grupie-100%, tegoż dodatku, pomnożonego przez jedną setną każdorazowego mnożnika dodatku drożyźnianego pierwszej klasy.

Sędziowie i prokuratorzy, sprawujący czynności kierownicze, otrzymują dodatki za kierownictwo w stosunku procentowym do sumy: płacy zasadniczej, dodatku starszeństwa i dodatku drożyźnianego, a mianowicie:

a)
pierwszy prezes Sądu Najwyższego 50%
b)
prezesi sądów apelacyjnych 30%
c)
prezesi sądów okręgowych oraz wiceprezesi sądów okręgowych w Krakowie i Lwowie, będący kierownikami sądów okręgowych karnych 25%
d)
prezesi Sądu Najwyższego i prezesi sądów powiatowych, naczelnicy i kierownicy sądów powiatowych, jeżeli w sądzie powiatowym pełni służbę, wliczając naczelnika (kierownika), więcej niż 15 sędziów i pierwszy prokurator przy Sądzie Najwyższym 20%
e)
wiceprezesi sądów apelacyjnych, prezesi senatów przy sądach apelacyjnych (w b. dzielnicy pruskiej), wiceprezesi sądów okręgowych, dyrektorowie przy sądach okręgowych (w b. dzielnicy pruskiej), naczelnicy i stali kierownicy sądów powiatowych, jeżeli w sądzie pełni służbę, wliczając naczelnika (kierownika),najmniej 5, a najwięcej 15 sędziów, prokuratorzy przy sądach apelacyjnych i prokuratorzy przy sądach okręgowych 15%
f)
naczelnicy i stali kierownicy sądów powiatowych, jeżeli w sądzie pełni służbę, wliczając naczelnika (kierownika), mniej niż 5 sędziów, i zastępcy prokuratorów przy sądach apelacyjnych (w b. dzielnicy pruskiej) 10%
g)
stali kierownicy biur (sakretarjatów) prezydjalnych przy sądach apelacyjnych w Krakowie i Lwowie 5%.

Podprokuratorzy przy sądach okręgowych, zaliczeni do grupy 1, otrzymują dodatek prokuratorski w wysokości 5% sumy: płacy zasadniczej, dodatku starszeństwa i dodatku drożyźnianego.

Suma płacy zasadniczej, dodatku starszeństwa (dodatku drożyźnianego i dodatku za kierownictwo sędziego lub prokuratora, który przeniesiony został z grupy wyższej do niższej, nie może przewyższać sumy: płacy zasadniczej, najwyższego dodatku starszeństwa, jaki w tej grupie niższej może być osiągnięty, dodatku drożyźnianego i dodatku za kierownictwo. W danym wypadku nastąpić powinno stosowne zmniejszenie, a ewentualnie całkowite odjęcie dodatku za kierownictwo.

Sędziowie i prokuratorzy, którym powierzono kierownictwo przejściowo w czasie nieobecności właściwego kierownika, mają prawo, o ile sprawują te czynności przynajmniej przez jeden miesiąc, do dodatku za kierownictwo na czas sprawowania czynności kierowniczych.

Wiceprezesi pobierają w wyżej określonych warunkach dodatek prezesowski -w czasie, w którym zastępują prezesów.

Postanowienia powyższe nie stosują się do czasu zwykłych urlopów ferjalnych.

Zawodowi sędziowie pokoju nieprawnicy w b. dzielnicy rosyjskiej otrzymują pięć szóstych części uposażenia, ustanowionego dla grup pierwszej.

Z tem ograniczeniem stosują się do nich przepisy art. 4, 5, 6 i 10.

Niezawodowi sędziowie pokoju w b. dzielnicy rosyjskiej i pruskiej, pełniący swe czynności ubocznie, sprawują swe obowiązki honorowo.

Normy ryczałtowego zwrotu kosztów i odszkodowania za stratą czasu ustanowi dla b. dzielnicy rosyjskiej Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z Ministrem Skarbu, a dla b. dzielnicy pruskiej Minister b. Dzielnicy Pruskiej.

Aplikanci bez egzaminu na sędziego otrzymują uposażenia: w pierwszym roku w wysokości 600 mk. miesięcznie, a po upływie roku 1000 m miesięcznie.

Nadto pobierać będą przez czas trwania wyjątkowych, wojną wywołanych warunków ekonomicznych, dodatek drożyźniany, którego podstawą są następujące mnożne, dostosowane do wspomnianych w art. 10 czterech grup rodzinnych, a mianowicie:

a)
dla aplikantów z uposażeniem 600 mk.:

dla samotnych 12,

dla małej rodziny 16,

dla średniej rodziny 19,

dla dużej rodziny 22;

b)
dla aplikantów z uposażeniem 1.000 mk.:

dla samotnych 16,

dla małej rodziny 20,

dla średniej rodziny 23,

dla dużej rodziny 26.

Dodatek ten oblicza się zresztą wedle przepisów art. 10. Aplikanci którzy złożyli egzamin na sędziego, i asesorowie (w b. dzielnicy pruskie otrzymują uposażenie w wysokości pięciu szóstych części zasadniczej płac; określonej w art. 4, a nadto przez czas trwania wyjątkowych, wojną wywołanych warunków ekonomicznych dodatek drożyźniany, którego podstaw są następujące mnożne, dostosowane do wspomnianych w art. 10 czterech grup rodzinnych, a mianowicie:

dla samotnych 20,

dla małej rodziny 24,

dla średniej rodziny 27,

dla dużej rodziny 30

Dodatek ten oblicza się zresztą wedle przepisów art. 10.

Jeżeli sędzia lub prokurator otrzymuje mieszkanie w naturze wartość tego mieszkania potrąca się z uposażenia.

Sędzia {i wyjątkiem niezawodowych sędziów pokoju w b. dzielnicy rosyjskiej, pełniących {swe czynności ubocznie) i prokurator otrzymywać mogą ze skarbu państwa tylko jedno stałe uposażenie służbowe Mogą jednak la spełnianie pewnych czynności, właściwych innym urzędom państwowym, otrzymywać dodatkowe wynagrodzenie, którego wysokość ustala właściwa władza centralna w porozumieniu z Ministrem Skarbu.

Prawo do otrzymywania uposażenia rozpoczyna się: a) dla wstępujących do sądownictwa, czy to po raz pierwszy, czy to ponownie, o ile istotne objęcie służby nastąpiło najpóźniej 15 dnia miesiąca kalendarzowego - od I dnia tegoż miesiąca, a o ile po 15 dniu miesiąca kalendarzowego-od 15 dnia tegoż miesiąca kalendarzowego, b) w pozostałych wypadkach zaś z dniem pierwszym najbliższego kalendarzowego miesiąca po dniu mianowania na nowe stanowisko, względnie" po powstaniu warunków, uzasadniających zmianę w wymiarze uposażenia. Atoli w razie takiej zmiany miejsca służbowego, która pociąga za sobą zmianę w wysokości uposażenia, przysługuje sędziemu, prokuratorowi i kandydatowi na stanowisko sędziowskie, prawo do uposażenia, odpowiadającego nowemu miejscu służbowemu, od pierwszego dnia kalendarzowego miesiąca, następującego po uwolnieniu go od poprzednich obowiązków służbowych. W razie śmierci sędziego, prokuratora, lub kandydata na stanowisko sędziowskie, wstrzymuje się wypłatę uposażenia, z ostatnim dniem kalendarzowego miesiąca, w którym śmierć' nastąpiła, a w razie rozwiązania stosunku służbowego w inny sposób, z ostatnim dniem tego kalendarzowego miesiąca, w którym stosunek ten rzeczywiście ustał.

Uposażenie wypłaca się sędziemu, prokuratorowi i kandydatowi na stanowiska sędziowskie w ratach miesięcznych zgóry, w pierwszym dniu każdego miesiąca.

O ile pierwszy dzień miesiąca jest niedzielą lub świętem uroszystem, wypłata uposażenia następuje w ostatnim dniu poprzedniego miesiąca.

Normy wszelkich należności niestałych i ubocznych, jak: djety, ryczałty rozjazdowe, koszty podróży, koszty przesiedlenia i t. p. określi rozporządzenie Rady Ministrów.

1 Art. 10:

- zmieniony przez art. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1921 r. (Dz.U.21.56.351) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1921 r.

- zmieniony przez art. 4 ustawy z dnia 25 lutego 1921 r. o zmianie w ustawach o uposażeniu (Dz.U.20.65.429)postanowień, dotyczących podziału miejscowości na klasy dla oznaczania dodatku drożyźnianego (Dz.U.21.20.111) z dniem 28 lutego 1921 r.

- zmieniony przez art. 1 ustawy z dnia 7 kwietnia 1922 r. o zmianie w ustawach o uposażeniu z dnia 13 lipca 1920 r. postanowień, dotyczących podziału na grupy ze wzglądu na stosunki rodzinne (Dz.U.22.28.227) z dniem 24 kwietnia 1922 r.

2 Art. 10a:

- dodany przez art. 2 ustawy z dnia 23 czerwca 1921 r. (Dz.U.21.56.351) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1921 r.

- zmieniony przez art. 1 ustawy z dnia 7 kwietnia 1922 r. (Dz.U.22.26.214) zmieniającej nin. ustawę z dniem 13 kwietnia 1922 r.

- zmieniony przez art. 1 ustawy z dnia 25 września 1922 r. (Dz.U.22.85.763) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 października 1922 r.

3 Art. 11 zmieniony przez art. 2 ustawy z dnia 7 kwietnia 1922 r. (Dz.U.22.26.214) zmieniającej nin. ustawę z dniem 13 kwietnia 1922 r.
4 Art. 11a dodany przez art. 3 ustawy z dnia 7 kwietnia 1922 r. (Dz.U.22.26.214) zmieniającej nin. ustawę z dniem 13 kwietnia 1922 r.
5 Art. 14 zmieniony przez art. 3 ustawy z dnia 23 czerwca 1921 r. (Dz.U.21.56.351) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1921 r.
6 Art. 16:

- zmieniony przez art. 4 ustawy z dnia 23 czerwca 1921 r. (Dz.U.21.56.351) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1921 r.

- zmieniony przez art. 4 ustawy z dnia 7 kwietnia 1922 r. (Dz.U.22.26.214) zmieniającej nin. ustawę z dniem 13 kwietnia 1922 r.