Rozdział 2 - Postanowienia ogólne i końcowe - Układ o stowarzyszeniu między Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej oraz ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Mołdawii, z drugiej strony. Bruksela.2014.06.27.
Dziennik Ustaw
Dz.U.2016.1347
Akt obowiązujący Wersja od: 1 lipca 2016 r.
ROZDZIAŁ 2
Postanowienia ogólne i końcowe
Postanowienia ogólne i końcowe
Dostęp do sądów i organów administracyjnych
W zakresie niniejszego Układu każda ze Stron zobowiązuje się zapewnić osobom fizycznym i prawnym drugiej Strony dostęp do właściwych sądów i organów administracyjnych na zasadach wolnych od dyskryminacji w porównaniu ze swoimi własnymi obywatelami, aby osoby te mogły tam dochodzić swoich praw osobistych i rzeczowych.
Dostęp do dokumentów urzędowych
Postanowienia niniejszego Układu pozostają bez uszczerbku dla stosowania odpowiednich krajowych przepisów ustawowych i wykonawczych Stron, dotyczących publicznego dostępu do dokumentów urzędowych.
Wyjątki ze względów bezpieczeństwa
Żadne z postanowień niniejszego Układu nie stanowi przeszkody dla podjęcia przez Stronę jakichkolwiek środków, które:
a)
Strona ta uważa za niezbędne w celu zapobieżenia ujawnieniu informacji szkodzących jej podstawowym interesom bezpieczeństwa:b)
odnoszą się do produkcji broni, amunicji lub materiałów wojskowych lub handlu nimi bądź do badań, rozwoju lub produkcji niezbędnej do celów obronnych, o ile środki te nie osłabiają warunków konkurencji w zakresie produktów nieprzeznaczonych na cele ściśle wojskowe; orazc)
Strona ta uznaje za istotne dla zapewnienia własnego bezpieczeństwa w przypadku poważnych niepokojów wewnętrznych mających wpływ na utrzymanie porządku publicznego, w czasie wojny lub poważnych napięć międzynarodowych grożących wybuchem wojny, lub w celu wywiązania się z zobowiązań, jakie na siebie przyjęła, aby zapewnić utrzymanie pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego.Niedyskryminacja
1.
W obszarach objętych niniejszym Układem oraz bez uszczerbku dla jakichkolwiek szczegółowych postanowień w nim zawartych:a)
uregulowania stosowane przez Republikę Mołdawii w stosunku do Unii lub jej państw członkowskich nie mogą prowadzić do powstania jakiejkolwiek dyskryminacji między państwami członkowskimi, ich obywatelami, przedsiębiorstwami lub spółkami; orazb)
uregulowania stosowane przez Unię lub jej państwa członkowskie w stosunku do Republiki Mołdawii nie mogą prowadzić do powstania jakiejkolwiek dyskryminacji między obywatelami Republiki Mołdawii, jej przedsiębiorstwami lub spółkami.2.
Postanowienia ust. 1 pozostają bez uszczerbku dla prawa Stron do stosowania odpowiednich przepisów podatkowych wobec podatników, którzy nie znajdują się w sytuacji identycznej jeżeli chodzi o miejsce zamieszkania lub siedzibę.Stopniowe zbliżenie przepisów
Republika Mołdawii przeprowadza stopniowe zbliżenie swoich przepisów do prawa UE i instrumentów międzynarodowych zgodnie z załącznikami do niniejszego Układu, w oparciu o zobowiązania określone w niniejszym Układzie oraz zgodnie z postanowieniami zawartymi w tych załącznikach. Niniejsze postanowienie pozostaje bez uszczerbku dla szczegółowych postanowień i zobowiązań w zakresie zbliżenia przepisów w ramach tytułu V (Handel i zagadnienia związane z handlem) niniejszego Układu.
Dynamiczne zbliżenie przepisów
Zgodnie z celem zakładającym stopniowe zbliżenie przez Republikę Mołdawii swoich przepisów do prawa UE, w szczególności w odniesieniu do zobowiązań określonych w tytułach III, IV, V i VI niniejszego Układu oraz zgodnie z postanowieniami załączników do niniejszego Układu, Rada Stowarzyszenia okresowo dokonuje przeglądu i aktualizacji tych załączników, w tym aby uwzględnić zmiany prawa UE, zgodnie z niniejszym Układem. Niniejsze postanowienie pozostaje bez uszczerbku dla postanowień szczegółowych w ramach tytułu V (Handel i zagadnienia związane z handlem) niniejszego Układu.
Monitorowanie
Monitorowanie oznacza stałą ocenę postępów we wdrażaniu i egzekwowaniu środków objętych niniejszym Układem. Strony będą współpracować w celu ułatwienia procesu monitorowania w ramach organów instytucjonalnych powołanych na mocy niniejszego Układu.
Ocena zbliżenia przepisów
1.
UE ocenia zbliżenie przepisów Republiki Mołdawii do prawa UE, zgodnie z niniejszym Układem. Ocena obejmuje wdrażanie i egzekwowanie. Ocena może być przeprowadzana przez UE indywidualnie, przez UE w porozumieniu z Republiką Mołdawii lub wspólnie przez Strony. Aby ułatwić proces oceny, Republika Mołdawii składa UE sprawozdania z postępów w zbliżeniu przepisów, w stosownych przypadkach przed zakończeniem okresów przejściowych określonych w niniejszym Układzie w odniesieniu do aktów prawnych UE. Proces sprawozdawczości i oceny, w tym sposób przeprowadzania oceny i jej częstotliwość, uwzględnia szczególne procedury określone w niniejszym Układzie lub decyzje organów instytucjonalnych powołanych na mocy niniejszego Układu.2.
Ocena zbliżenia może obejmować kontrole na miejscu z udziałem instytucji, organów i agencji UE, organów pozarządowych, organów nadzorczych, niezależnych ekspertów oraz, w razie konieczności, innych organów i osób.Wyniki monitorowania, w tym oceny zbliżenia przepisów
1.
Wynik działań monitorujących, w tym oceny zbliżenia przepisów zgodnie z art. 451 niniejszego Układu, poddawany jest dyskusji we wszystkich właściwych organach ustanowionych na mocy niniejszego Układu. Organy te mogą, za jednomyślną zgodą, przyjmować wspólne zalecenia, które przedkłada się Radzie Stowarzyszenia.2.
Jeśli Strony zgadzają się, że niezbędne środki objęte tytułem V (Handel i zagadnienia związane z handlem) niniejszego Układu zostały wdrożone i są egzekwowane, Rada Stowarzyszenia, w ramach uprawnień przyznanych jej na mocy art. 436 niniejszego Układu, wyraża zgodę na dalsze otwarcie rynku zgodnie z tytułem V (Handel i zagadnienia związane z handlem) niniejszego Układu.3.
Przedkładane Radzie Stowarzyszenia wspólne zalecenia, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, lub brak wydania takiego zalecenia, nie podlegają rozstrzyganiu sporów określonemu w tytule V (Handel i zagadnienia związane z handlem) niniejszego Układu. Decyzja podjęta przez właściwy organ ustanowiony na mocy niniejszego Układu, lub brak takiej decyzji, nie podlega rozstrzyganiu sporów określonemu w tytule V (Handel i zagadnienia związane z handlem) niniejszego Układu.Wypełnianie zobowiązań
1.
Strony podejmują wszelkie ogólne lub szczególne środki wymagane w celu wypełnienia ich zobowiązań w ramach niniejszego Układu. Zapewniają one osiągnięcie celów określonych w niniejszym Układzie.2.
Strony zgodnie postanawiają prowadzić w trybie pilnym i odpowiednimi kanałami, na wniosek jednej ze Stron, konsultacje mające na celu rozpatrzenie wszelkich kwestii związanych z interpretacją, wykonaniem lub stosowaniem w dobrej wierze niniejszego Układu oraz innymi stosownymi aspektami stosunków między Stronami.3.
Strony kierują do Rady Stowarzyszenia wszelkie spory dotyczące interpretacji, wykonania lub stosowania w dobrej wierze niniejszego Układu zgodnie z jego art. 454. Rada Stowarzyszenia może rozstrzygać spory w drodze wiążących decyzji.Rozstrzyganie sporów
1.
W przypadku powstania sporu między Stronami dotyczącego interpretacji, wykonania lub stosowania w dobrej wierze niniejszego Układu jedna ze Stron przekazuje drugiej Stronie oraz Radzie Stowarzyszenia formalny wniosek o rozstrzygnięcie spornej kwestii. W drodze odstępstwa spory dotyczące interpretacji, wykonania lub stosowania w dobrej wierze tytułu V (Handel i zagadnienia związane z handlem) reguluje wyłącznie rozdział 14 (Rozstrzyganie sporów) tego tytułu.2.
Strony dokładają wszelkich starań, aby rozstrzygnąć spór poprzez prowadzone w dobrej wierze konsultacje w ramach Rady Stowarzyszenia oraz innych właściwych organów, o których mowa w art. 437 i 439 niniejszego Układu, w celu jak najszybszego znalezienia rozwiązań możliwych do przyjęcia przez obie Strony.3.
Strony przekazują Radzie Stowarzyszenia i innym właściwym organom wszelkie informacje niezbędne do dokładnego zbadania sytuacji.4.
Do czasu rozstrzygnięcia sporu jest on przedmiotem dyskusji na każdym posiedzeniu Rady Stowarzyszenia. Spór uznaje się za rozstrzygnięty, gdy Rada Stowarzyszenia podjęła wiążącą decyzję rozstrzygającą zgodnie z art. 453 ust. 3 niniejszego Układu lub jeśli oświadczyła, że spór został zakończony. Konsultacje w sprawie sporu mogą również toczyć się na spotkaniach Rady Stowarzyszenia lub innych właściwych organów, o których mowa w art. 439 niniejszego Układu, zgodnie z uzgodnieniami między Stronami lub na wniosek jednej ze Stron. Konsultacje mogą być również prowadzone w formie pisemnej.5.
Wszystkie informacje ujawnione podczas konsultacji są poufne.Środki właściwe w przypadku niewypełnienia zobowiązań
1.
Strona może podjąć właściwe środki, jeśli sporna kwestia nie zostanie rozwiązana w ciągu trzech miesięcy od dnia przedłożenia formalnego wniosku o rozstrzygnięcie sporu zgodnie z art. 454 niniejszego Układu oraz jeśli Strona skarżąca nadal uznaje, że druga Strona nie wypełniła zobowiązań spoczywającym na niej na mocy niniejszego Układu. Warunek trzymiesięcznego okresu konsultacji nie ma zastosowania do wyjątkowych przypadków określonych w ust. 3 niniejszego artykułu.2.
W wyborze właściwych środków pierwszeństwo przyznaje się środkom, które w najmniejszym stopniu zakłócają funkcjonowanie niniejszego Układu. Z wyjątkiem przypadków, o których mowa w ust. 3 niniejszego artykułu, takie środki nie mogą obejmować zawieszenia praw lub obowiązków wynikających z niniejszego Układu, określonych w tytule V (Handel i zagadnienia związane z handlem). Środki podjęte na mocy ust. 1 niniejszego artykułu są bezzwłocznie przekazywane Radzie Stowarzyszenia i podlegają konsultacjom zgodnie z art. 453 ust. 2 niniejszego Układu oraz mechanizmowi rozstrzygania sporów zgodnie z art. 453 ust. 3 i art. 454 niniejszego Układu.3.
Wyjątki, o których mowa w ust. 1 i 2, dotyczą:a)
wypowiedzenia Układu, nieusankcjonowanego przez zasady ogólne prawa międzynarodowego; lubb)
naruszenia przez drugą Stronę któregokolwiek z istotnych elementów niniejszego Układu, o których mowa w art. 2 w tytule I (Zasady ogólne) niniejszego Układu.Związek z innymi umowami
1.
Niniejszym traci moc Umowa o partnerstwie i współpracy między Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Mołdowy, z drugiej strony, podpisana w Luksemburgu w dniu 28 listopada 1994 r., która weszła w życie w dniu 1 lipca 1998 r.2.
Niniejszy Układ zastępuje umowę, o której mowa w ust. 1. Odesłania do tej umowy we wszystkich innych umowach między Stronami traktuje się jako odesłania do niniejszego Układu.3.
Niniejszy Układ zastępuje Umowę między Unią Europejską a Republiką Mołdawii w sprawie ochrony oznaczeń geograficznych produktów rolnych i środków spożywczych, podpisaną w Brukseli w dniu 26 czerwca 2012 r., która weszła w życie w dniu 1 kwietnia 2013 r.1.
Do czasu przyznania równoważnych praw osobom i podmiotom gospodarczym na mocy niniejszego Układu pozostaje on bez wpływu na prawa zapewnione tym osobom i podmiotom na mocy postanowień istniejących umów wiążących jedno lub większą liczbę państw członkowskich, z jednej strony, i Republikę Mołdawii, z drugiej strony.2.
Obowiązujące umowy dotyczące szczegółowych obszarów współpracy, objętych zakresem niniejszego Układu, są uważane za część ogólnych stosunków dwustronnych regulowanych niniejszym układem oraz za część wspólnych ram instytucjonalnych.1.
Strony mogą uzupełnić niniejszy Układ poprzez zawarcie szczegółowych umów w którymkolwiek z obszarów objętych zakresem Układu. Takie umowy są integralną częścią ogólnych stosunków dwustronnych regulowanych niniejszym Układem oraz stanowią część wspólnych ram instytucjonalnych.2.
Bez uszczerbku dla odpowiednich postanowień Traktatu o Unii Europejskiej i Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, ani niniejszy Układ, ani działania podejmowane na jego podstawie, nie mają jakiegokolwiek wpływu na uprawnienia państw członkowskich do podejmowania działań w ramach współpracy dwustronnej z Republiką Mołdawii, bądź też do zawierania, w stosownych przypadkach, nowych umów o partnerstwie i współpracy z Republiką Mołdawii.Załączniki i protokoły
Załączniki i protokoły do niniejszego Układu stanowią integralną część niniejszego Układu.
Czas trwania
1.
Niniejszy Układ zostaje zawarty na czas nieokreślony.2.
Każda ze Stron może wypowiedzieć niniejszy Układ poprzez powiadomienie drugiej Strony. Niniejszy Układ przestaje obowiązywać po upływie sześciu miesięcy od daty otrzymania takiego powiadomienia.Definicja Stron
Do celów niniejszego Układu pojęcie "Strony" oznacza UE, państwa członkowskie UE lub UE i jej państwa członkowskie, zgodnie z ich odpowiednimi uprawnieniami przyznanymi na mocy Traktatu o Unii Europejskiej oraz Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, oraz, w stosownych przypadkach, oznacza również Euratom, zgodnie z jego uprawnieniami przyznanymi na mocy Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Energii Atomowej, z jednej strony, oraz Republikę Mołdawii, z drugiej strony.
Terytorialny zakres stosowania
1.
Niniejszy Układ ma zastosowanie, z jednej strony, do terytoriów, do których stosuje się Traktat o Unii Europejskiej, Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej i Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej, na warunkach określonych w tych Traktatach oraz, z drugiej strony, bez uszczerbku dla ust. 2 niniejszego artykułu, do terytorium Republiki Mołdawii.2.
Stosowanie niniejszego Układu lub jego tytułu V (Handel i zagadnienia związane z handlem) w odniesieniu do tych obszarów Republiki Mołdawii, nad którymi rząd Republiki Mołdawii nie sprawuje faktycznej kontroli, rozpoczyna się w momencie, gdy Republika Mołdawii zapewni pełne wykonanie i egzekwowanie niniejszego Układu lub, odpowiednio, jego tytułu V (Handel i zagadnienia związane z handlem) na całym swoim terytorium.3.
Rada Stowarzyszenia przyjmuje decyzję dotyczącą terminu zapewnienia pełnego wykonania i egzekwowania niniejszego Układu lub jego tytułu V (Handel i zagadnienia związane z handlem) na całym terytorium Republiki Mołdawii.4.
Jeżeli jedna ze Stron uzna, że pełne wykonanie i egzekwowanie niniejszego Układu lub jego tytułu V (Handel i zagadnienia związane z handlem) przestaje być zapewnione na obszarach Republiki Mołdawii, o których mowa w ust. 2 niniejszego artykułu, Strona ta może złożyć wniosek do Rady Stowarzyszenia o ponowne rozważenie dalszego stosowania odpowiednio niniejszego Układu lub jego tytułu V (Handel i zagadnienia związane z handlem) w odniesieniu do odnośnych obszarów. Rada Stowarzyszenia bada sytuację i przyjmuje decyzję w sprawie dalszego stosowania niniejszego Układu lub jego tytułu V (Handel i zagadnienia związane z handlem) w terminie trzech miesięcy od daty otrzymania wniosku. Jeżeli Rada Stowarzyszenia nie przyjmie decyzji w terminie trzech miesięcy od daty otrzymania wniosku, stosowanie niniejszego Układu lub jego tytułu V (Handel i zagadnienia związane z handlem) zostaje zawieszone w odniesieniu do odnośnych obszarów do dnia przyjęcia decyzji przez Radę Stowarzyszenia.5.
Decyzje Rady Stowarzyszenia na mocy niniejszego artykułu dotyczące stosowania tytułu V (Handel i zagadnienia związane z handlem) niniejszego Układu dotyczą całego tytułu V i nie mogą obejmować tylko jego poszczególnych części.Depozytariusz Układu
Depozytariuszem niniejszego Układu jest Sekretariat Generalny Rady Unii Europejskiej.
Wejście w życie i tymczasowe stosowanie
1.
Strony ratyfikują lub zatwierdzają niniejszy Układ zgodnie z własnymi procedurami wewnętrznymi. Dokumenty ratyfikacyjne lub zatwierdzające składa się w Sekretariacie Generalnym Rady Unii Europejskiej.2.
Niniejszy Układ wchodzi w życie w pierwszym dniu drugiego miesiąca po dacie złożenia ostatniego dokumentu ratyfikacyjnego lub zatwierdzającego.3.
Niezależnie od ust. 2 niniejszego artykułu, Unia i Republika Mołdawii zgodnie postanawiają tymczasowo stosować niniejszy Układ w części ustalonej przez Unię, określonej w ust. 4 niniejszego artykułu, oraz zgodnie z właściwymi procedurami wewnętrznymi Stron i ich mającym zastosowanie prawodawstwem.4.
Tymczasowe stosowanie niniejszego Układu staje się skuteczne od pierwszego dnia drugiego miesiąca następującego po dacie otrzymania przez depozytariusza niniejszego Układu następujących dokumentów:a)
od Unii - powiadomienia o zakończeniu procedur niezbędnych w tym celu, wskazującego części Układu, które stosuje się tymczasowo; orazb)
od Republiki Mołdawii - powiadomienia o ukończeniu procedur niezbędnych do tymczasowego stosowania niniejszego Układu.5.
Do celów stosownych postanowień niniejszego Układu, w tym jego odpowiednich załączników i protokołów, zgodnie z art. 459, wszelkie odniesienia w tych postanowieniach do "daty wejścia w życie niniejszego Układu" rozumie się jako "datę, od której niniejszy Układ stosuje się tymczasowo" zgodnie z ust. 3 niniejszego artykułu.6.
W okresie tymczasowego stosowania nadal stosuje się postanowienia Umowy o partnerstwie i współpracy między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Mołdowy, z drugiej strony, podpisanej w Luksemburgu w dniu 28 listopada 1994 r., która weszła w życie w dniu 1 lipca 1998 r., o ile nie wchodzą one w zakres objęty tymczasowym stosowaniem niniejszego Układu.7.
Każda ze Stron może złożyć depozytariuszowi niniejszego Układu pisemne powiadomienie o zamiarze odstąpienia od tymczasowego stosowania niniejszego Układu. Wypowiedzenie tymczasowego stosowania staje się skuteczne sześć miesięcy po otrzymaniu powiadomienia przez depozytariusza niniejszego Układu.Teksty autentyczne
Niniejszy Układ sporządza się w dwóch egzemplarzach w każdym z następujących języków: angielskim, bułgarskim, chorwackim, czeskim, duńskim, estońskim, fińskim, francuskim, greckim, hiszpańskim, litewskim, łotewskim, maltańskim, niderlandzkim, niemieckim, polskim, portugalskim, słowackim, słoweńskim, szwedzkim, rumuńskim, węgierskim i włoskim, przy czym każdy z tych tekstów jest jednakowo autentyczny.