Część 4 - FUNKCJE KONSULARNE. - Tunezja-Polska. Konwencja konsularna. Tunis.1985.03.06.
Dziennik Ustaw
Dz.U.1986.40.194
Akt obowiązujący Wersja od: 5 listopada 1986 r.
CZĘŚĆ IV
FUNKCJE KONSULARNE.
FUNKCJE KONSULARNE.
Urzędnik konsularny ma prawo do:
a)
ochrony w Państwie przyjmującym praw i interesów Państwa wysyłającego, jego obywateli oraz popierania rozwoju stosunków w dziedzinie handlowej, gospodarczej, turystycznej, społecznej, naukowej, kulturalnej i technicznej między Umawiającymi się Stronami;b)
zapoznawania się, wszelkimi prawnie dopuszczalnymi środkami, z warunkami i rozwojem życia handlowego, gospodarczego, turystycznego, społecznego, naukowego, kulturalnego i technicznego w Państwie przyjmującym, sporządzania w tej sprawie sprawozdań dla rządu Państwa wysyłającego i udzielania informacji osobom zainteresowanym.1.
Urzędnicy konsularni wykonują funkcje konsularne w swym okręgu konsularnym. Jednakże za zgodą Państwa przyjmującego mogą wykonywać je również poza tym okręgiem..2.
Przy wykonywaniu funkcji urzędnicy konsularni mogą zwracać się do:a)
właściwych miejscowych organów okręgu konsularnego;b)
właściwych centralnych organów Państwa przyjmującego, jeżeli zezwalają na to ustawy i inne przepisy lub zwyczaje tego Państwa albo umowy międzynarodowe.1.
Urzędnicy konsularni mają prawo zastępować przed sądami i innymi organami Państwa przyjmującego obywateli Państwa wysyłającego, gdy obywatele ci z powodu nieobecności lub jakiejkolwiek innej przyczyny nie są w stanie podjąć w odpowiednim czasie ochrony swych praw i interesów.2.
Zastępstwo, o którym mowa w ustępie 1, ustaje z chwilą, gdy osoba zastępowana ustanowi swego pełnomocnika lub sama zapewni ochronę swych praw i interesów.1.
Urzędnik konsularny ma prawo:a)
prowadzić rejestr obywateli Państwa wysyłającego, jeżeli nie jest to sprzeczne z ustawodawstwem Państwa przyjmującego. Może on w tym celu zwrócić się o pomoc do właściwych organów tego Państwa;b)
zamieszczać w prasie informacje o funkcjach konsulów dla swych obywateli oraz przekazywać im zalecenia i różne dokumenty od organów Państwa wysyłającego, w razie gdy dotyczą one spraw urzędowych;c)
wydawać obywatelom Państwa wysyłającego paszporty lub inne dokumenty podróży, przedłużać ich ważność, dokonywać w nich zmian oraz udzielać wiz i właściwych dokumentów osobom pragnącym udać się do Państwa wysyłającego;d)
przekazywać dokumenty sądowe i pozasądowe lub wykonywać rekwizycje sądowe zgodnie z obowiązującymi umowami międzynarodowymi lub, w razie braku takich umów, zgodnie z ustawami i innymi przepisami Państwa przyjmującego;e)
tłumaczyć i legalizować wszelkie dokumenty wydane przez organy lub urzędników Państwa wysyłającego albo Państwa przyjmującego; tłumaczenia te mają taką samą moc prawną jak tłumaczenia sporządzone przez tłumaczy przysięgłych jednego lub drugiego Państwa;f)
przyjmować wszelkie oświadczenia, sporządzać wszelkie dokumenty, legalizować i uwierzytelniać podpisy, wizować, uwierzytelniać lub tłumaczyć dokumenty, jeżeli te czynności wymagane są przez ustawy i inne przepisy Państwa wysyłającego;g)
przyjmować w formie notarialnej, jeśli nie jest to sprzeczne z ustawami i innymi przepisami Państwa przyjmującego, dokumenty i umowy, które w takiej formie ich obywatele chcą sporządzić i zawrzeć, z wyjątkiem tych umów lub dokumentów, które dotyczą ustanowienia lub przeniesienia praw rzeczowych dotyczących nieruchomości usytuowanych w Państwie przyjmującym, oraz dokumentów i umów, które bez względu na obywatelstwo osób będących stronami dotyczą dóbr usytuowanych lub transakcji zawieranych na terytorium Państwa wysyłającego lub gdy mają one wywołać skutki prawne na jego terytorium;h)
przyjmować do depozytu, jeśli nie jest to sprzeczne z ustawodawstwem Państwa przyjmującego, dokumenty, pieniądze i wszelkiego rodzaju przedmioty od obywateli Państwa wysyłającego lub przekazywane na ich rzecz; depozyty te mogą zostać wywiezione z Państwa przyjmującego jedynie zgodnie z ustawami i innymi przepisami tego Państwa;i)
przyjmować wszelkie oświadczenia dotyczące ustanowienia opieki lub kurateli, jeżeli jest to zgodne z ustawodawstwem obydwu Państw, i ustanawiać opiekę lub kuratelę nad swymi ubezwłasnowolnionymi obywatelami.2.
Postanowienia ustępu 1 nie zwalniają obywateli Państwa wysyłającego od obowiązku ustaw Państwa przyjmującego.3.
Dokumenty wymienione w ustępie 1, sporządzone, zalegalizowane, uwierzytelnione lub poświadczone przez urzędnika konsularnego, uważane są za dokumenty urzędowe należycie uwierzytelnione lub poświadczone i mają taką samą moc dowodową i wywołują takie same skutki jak dokumenty uwierzytelnione lub poświadczone przez właściwe organy Państwa przyjmującego, pod warunkiem jednak, że jest to zgodne z ustawami i innymi przepisami tego Państwa.1.
Kierownik urzędu konsularnego ma prawo udzielania ślubów, pod warunkiem że oboje małżonkowie są obywatelami Państwa wysyłającego. Urząd konsularny zawiadamia właściwe organy Państwa przyjmującego o zawartych związkach małżeńskich, jeżeli wymaga tego ustawodawstwo Państwa przyjmującego.2.
Właściwe organy Państwa przyjmującego informują niezwłocznie urzędnika konsularnego Państwa wysyłającego o zawarciu małżeństwa przez obywatela Państwa wysyłającego, przekazując z urzędu i bezpłatnie urzędnikowi konsularnemu odpis aktu małżeństwa.3.
Urzędnik konsularny ma prawo prowadzić rejestrację urodzeń, małżeństw i zgonów obywateli Państwa wysyłającego i wydawać odpowiednie dokumenty oraz, zgodnie z ustawodawstwem tego Państwa, dokonywać wpisów i wzmianek na podstawie prawomocnego orzeczenia sądowego, zgodnie z ustawodawstwem Państwa wysyłającego w sprawie rozwiązania małżeństwa zawartego przed tym urzędnikiem. Nie zwalnia to jednak obywateli Państwa wysyłającego od obowiązku przestrzegania ustaw i innych przepisów Państwa przyjmującego w sprawie rejestracji urodzeń, małżeństw i zgonów.4.
Właściwe organy Państwa przyjmującego, na żądanie, będą niezwłocznie i nieodpłatnie przesyłać urzędowi konsularnemu do celów urzędowych odpisy i wyciągi dokumentów stanu cywilnego, dotyczące obywateli Państwa wysyłającego.1.
Właściwe organy Państwa przyjmującego powiadomią niezwłocznie urząd konsularny Państwa wysyłającego o wszelkich decyzjach pozbawienia wolności powziętych wobec jego obywateli oraz o kwalifikacji czynów, które spowodowały podjęcie takiej decyzji. Powiadomienie to będzie dokonane najpóźniej czwartego dnia po dniu, w którym obywatel ten został aresztowany, zatrzymany lub pozbawiony wolności w jakiejkolwiek innej formie. Wszelkie wiadomości skierowane przez osobę zatrzymaną, aresztowaną lub pozbawioną wolności w jakiejkolwiek innej formie do urzędu konsularnego powinny być niezwłocznie przekazywane przez organy Państwa przyjmującego. Organy te obowiązane są poinformować zainteresowanego o prawach przysługujących mu na mocy niniejszego ustępu.2.
Urzędnik konsularny ma prawo odwiedzić obywatela Państwa wysyłającego zatrzymanego, aresztowanego lub pozbawionego wolności w jakiejkolwiek innej formie, a także rozmawiać i korespondować z nim, oprócz przypadku, gdy obywatel ten wyraźnie się temu sprzeciwi w obecności urzędnika konsularnego. Prawa odwiedzania tego obywatela i porozumiewania się z nim udziela się urzędnikowi konsularnemu najpóźniej szóstego dnia po dniu, w którym obywatel ten został zatrzymany, aresztowany lub pozbawiony wolności osobistej w jakiejkolwiek innej formie.3.
Uprawnienia określone w ustępie 2 będą wykonywane zgodnie z ustawami i innymi przepisami Państwa przyjmującego, z zastrzeżeniem że te ustawy i inne przepisy powinny umożliwiać pełną realizację celów, dla których uprawnienia te zostały przyznane na mocy niniejszego artykułu.Urzędnicy konsularni mają prawo porozumiewania się z każdym obywatelem Państwa wysyłającego, służenia mu pomocą i radą oraz, w razie potrzeby, zapewnienia mu pomocy prawnej. Państwo przyjmujące nie będzie w żaden sposób ograniczało możliwości porozumiewania się obywateli Państwa wysyłającego z urzędem konsularnym ani też dostępu do tego urzędu.
Właściwe organy Państwa przyjmującego powiadomią niezwłocznie urzędnika konsularnego o wypadkach, w których wyniku obywatele Państwa wysyłającego ponieśli śmierć lub doznali ciężkich uszkodzeń ciała.
1.
W razie zgonu obywatela Państwa wysyłającego na terytorium Państwa przyjmującego, właściwe organy tego Państwa powiadomią niezwłocznie urząd konsularny o tym fakcie i przekażą mu bezpłatnie odpis aktu zgonu.2.
Na żądanie urzędnika konsularnego, powiadomionego o zgonie jednego z obywateli Państwa wysyłającego, właściwe organy Państwa przyjmującego przekażą mu informacje, jakie mogą zebrać w celu inwentaryzacji masy spadkowej, i listę osób uprawnionych do spadku.3.
Urzędnik konsularny ma prawo domagać się od kompetentnych organów Państwa przyjmującego, aby niezwłocznie podjęły niezbędne środki dla zabezpieczenia i zarządzania mieniem spadkowym pozostawionym na terytorium Państwa przyjmującego oraz udzieliły bezpośrednio lub pośrednio pomocy w ich realizacji.4.
Jeżeli wynika konieczność podjęcia środków zabezpieczenia spadku, a żaden ze spadkobierców nie jest obecny lub reprezentowany, urzędnik konsularny upoważniony jest przez właściwe organy Państwa przyjmującego do wzięcia udziału przy czynności nakładania lub zdejmowania pieczęci oraz przy ustalaniu spisu masy spadkowej.5.
Jeżeli po wypełnieniu formalności dotyczących spadku na terytorium Państwa przyjmującego mienie ruchome wchodzące w skład spadku lub suma pochodząca ze sprzedaży tego mienia ruchomego lub nieruchomego przypadają spadkobiercy, uprawnionemu lub zapisobiercy obywatelowi Państwa wysyłającego, który nie mieszka na terytorium Państwa przyjmującego i nie wyznaczył pełnomocnika, powyższe mienie lub suma pochodząca z ich sprzedaży przekazywane są urzędowi konsularnemu Państwa wysyłającego, pod warunkiem, że:a)
przedstawiony będzie tytuł spadkobiercy, uprawnionego lub zapisobiercy;b)
właściwe organy zezwoliły, jeżeli jest taka potrzeba, na przekazanie mienia spadkowego lub sumy pochodzącej z jego sprzedaży;c)
uregulowane zostały lub zabezpieczone wszystkie długi spadkowe zgłoszone w terminie przewidzianym przez ustawodawstwo Państwa przyjmującego;d)
uregulowane zostały lub zabezpieczone opłaty i podatki spadkowe.6.
W razie gdy obywatel Państwa wysyłającego, nie posiadający miejsca stałego pobytu w Państwie przyjmującym, zmarł w czasie podróży w tym Państwie, przedmioty pozostałe po nim zostaną zabezpieczone przez właściwe organy Państwa przyjmującego, a następnie przekazane, bez specjalnego postępowania, urzędnikowi konsularnemu Państwa wysyłającego. Urzędnik konsularny spłaci długi zaciągnięte przez osobę zmarłą w czasie jej przebywania w Państwie przyjmującym, do wysokości wartości przekazanych przedmiotów.1.
Urzędnicy konsularni mają prawo udzielania wszelkiej pomocy statkom Państwa wysyłającego oraz załogom tych statków podczas ich pobytu na morzu terytorialnym lub na wodach wewnętrznych Państwa przyjmującego, włącznie z portami, od momentu dokonania odprawy tych statków związanej z ich wejściem. Mogą oni korzystać z prawa nadzoru i inspekcji w stosunku do statków tego Państwa i ich załóg. W tym celu mogą oni również odwiedzać statki Państwa wysyłającego i przyjmować wizyty kapitanów i członków załóg tych statków.2.
Właściwe organy Państwa przyjmującego uznają wszelkie środki podjęte przez urzędnika konsularnego zgodnie z ustawami i innymi przepisami Państwa wysyłającego, w stosunku do statków tego Państwa i ich załóg. Przy wykonywaniu takich funkcji urzędnik konsularny może zwracać się o pomoc do właściwych organów Państwa przyjmującego.W stosunku do statków Państwa wysyłającego urzędnik konsularny ma prawo:
a)
przesłuchiwać kapitana statku lub innych członków załogi, sprawdzać, przyjmować i poświadczać dokumenty statku, przyjmować oświadczenia dotyczące statku, ładunku i podróży oraz wydawać dokumenty niezbędne do ułatwienia wejścia, postoju i wyjścia statku;b)
pośredniczyć w uregulowaniu lub ułatwieniu uregulowania wszelkiego rodzaju sporów między kapitanem a innymi członkami załogi, włącznie ze sporami dotyczącymi umów o pracę i warunków pracy, zgodnie z ustawodawstwem Państwa wysyłającego;c)
podejmować odpowiednie czynności związane z zatrudnieniem lub zwolnieniem kapitana i innych członków załogi;d)
podejmować niezbędne środki w celu zapewnienia leczenia szpitalnego i powrotu do kraju kapitana lub innego członka załogi;e)
przyjmować, sporządzać lub podpisywać wszelkie świadectwa i inne dokumenty dotyczące przynależności państwowej, własności i innych praw rzeczowych oraz stanu i eksploatacji statku;f)
udzielać kapitanowi lub innym członkom załogi opieki i pomocy w ich stosunkach z sądami i innymi organami Państwa przyjmującego i w tym celu zapewniać im opiekę prawną, pomoc tłumacza lub jakiejkolwiek innej osoby;g)
podejmować wszelkie środki potrzebne w celu zachowania dyscypliny i porządku na statku;h)
zapewniać stosowanie na statku Państwa wysyłającego ustaw i innych przepisów tego Państwa w zakresie praw morskich.1.
Sądy i inne właściwe w sprawach karnych organy Państwa przyjmującego nie mogą wykonywać swojej jurysdykcji co do przestępstw popełnionych na pokładzie statku Państwa wysyłającego, chyba że chodzi o:a)
przestępstwa popełnione przez obywatela lub przeciwko obywatelowi Państwa przyjmującego albo przez jakąkolwiek inną osobę lub przeciwko takiej osobie, jeżeli nie jest ona członkiem załogi statku;b)
przestępstwa naruszające spokój, bezpieczeństwo portu lub morza terytorialnego i wód wewnętrznych Państwa przyjmującego;c)
przestępstwa naruszające ustawy i inne przepisy Państwa przyjmującego, dotyczące zdrowia publicznego, bezpieczeństwa życia na morzu, imigracji, spraw celnych, zanieczyszczeń morza lub wszelkiego nielegalnego handlu;d)
przestępstwa zagrożone według prawa Państwa przyjmującego karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy niż pięć lat lub karą surowszą.2.
W innych przypadkach wyżej wymienione organy mogą wykonywać swoją jurysdykcję na pokładzie statku Państwa wysyłającego jedynie za zgodą lub na prośbę urzędnika konsularnego.1.
W razie gdy sąd lub inny organ Państwa przyjmującego zamierza zatrzymać lub aresztować na pokładzie statku Państwa wysyłającego kapitana, innego członka załogi, pasażera tego statku lub jakąkolwiek osobę, która nie jest obywatelem Państwa przyjmującego, albo też zająć mienie znajdujące się na statku lub przeprowadzić na pokładzie statku urzędowe dochodzenie, właściwy organ Państwa przyjmującego powiadomi o tym urzędnika konsularnego w takim czasie, aby umożliwić mu obecność na statku przy wykonywaniu tych czynności. Jeżeli ze względu na pilność sprawy nie było możliwe uprzednie powiadomienie urzędnika konsularnego o podjęciu tych czynności, właściwe organy Państwa przyjmującego niezwłocznie powiadomią go o podjętych przez nie środkach. Właściwe organy Państwa przyjmującego ułatwią urzędnikowi konsularnemu widzenie się z osobą zatrzymaną lub aresztowaną i porozumiewanie się z nią, a także, a także podejmowanie właściwych kroków w celu ochrony interesów zainteresowanej osoby lub statku.2.
Postanowień ustępu 1 nie stosuje się do zwykłej kontroli przeprowadzanej przez organy Państwa przyjmującego w sprawach paszportowych, celnych, zdrowia publicznego, zanieczyszczeń morza i bezpieczeństwa życia na morzu ani do czynności podjętych na prośbę lub za zgodą urzędnika konsularnego albo kapitana statku.W razie gdy członek załogi nie będący obywatelem Państwa przyjmującego opuści w tym Państwie bez zgody kapitana statek Państwa wysyłającego, właściwe organy Państwa przyjmującego, na prośbę urzędnika konsularnego, udzielą pomocy w celu poszukiwania takiej osoby.
Urzędnicy konsularni mają prawo odwiedzania każdego statku udającego się do portów Państwa wysyłającego, w celu uzyskania informacji umożliwiających im wystawienie lub podpisanie dokumentów wymaganych przez ustawy i inne przepisy Państwa wysyłającego dla wejścia statku do portów tego Państwa, a także w celu przekazania właściwym organom Państwa wysyłającego informacji, o które te organy się zwracają.
1.
Jeżeli statek Państwa wysyłającego uległ rozbiciu, uszkodzeniu, osiadł na mieliźnie, został wyrzucony na brzeg lub doznał innej awarii na morzu terytorialnym lub wodach wewnętrznych Państwa przyjmującego, w tym w portach, właściwe organy tego Państwa powiadomią o tym niezwłocznie urząd konsularny Państwa wysyłającego.2.
W przypadkach wymienionych w ustępie 1 właściwe organy Państwa przyjmującego podejmą wszelkie niezbędne środki w celu zorganizowania ratowania i ochrony statku, pasażerów, załogi, wyposażenia statku, ładunku, zapasów i innych przedmiotów znajdujących się na statku, a także w celu zapobieżenia naruszeniu własności i nieporządkom na statku lub ich zlikwidowania. Środki te zostaną podjęte także w stosunku do przedmiotów stanowiących część statku lub jego ładunku, które znalazły się poza statkiem. Właściwe organy Państwa przyjmującego powiadomią urzędnika konsularnego o podjętych środkach. Organy te udzielą także urzędnikowi konsularnemu niezbędnej pomocy w celu podjęcia wszelkich kroków będących następstwem awarii, osadzenia na mieliźnie lub zatonięcia statku. Urzędnik konsularny ma prawo domagania się, aby organy Państwa przyjmującego podjęły i kontynuowały niezbędne czynności dla ratowania i ochrony statku, wyposażenia, jego załogi i pasażerów.3.
W razie gdy statek Państwa wysyłającego zatonie, a jego wyposażenie, ładunek, zapasy lub inne przedmioty, które znajdowały się na statku, zostały znalezione na brzegu Państwa przyjmującego lub w pobliżu albo zostały sprowadzone do portu tego Państwa i ani kapitan statku, ani jego pełnomocnik, ani agent morski, ani przedstawiciele instytucji ubezpieczeniowej nie są obecni i nie mogą podjąć kroków w celu zabezpieczenia tych przedmiotów lub postanowienia o dalszym ich przeznaczeniu, urzędnik konsularny jest upoważniony, w charakterze przedstawiciela właściciela statku, do podjęcia takich środków, jakie mógłby podjąć w tym samym celu właściciel, gdyby był obecny.4.
Urzędnik konsularny może również podjąć środki przewidziane w ustępie 3 w odniesieniu do każdego przedmiotu należącego do obywatela Państwa wysyłającego i pochodzącego ze statku lub z ładunku statku, bez względu na jego przynależność państwową, sprowadzonego do portu lub znalezionego na brzegu, w pobliżu brzegu albo na statku, który osiadł na mieliźnie lub zatonął. Właściwe organy Państwa przyjmującego zawiadomią niezwłocznie urząd konsularny o istnieniu takiego przedmiotu.5.
Urzędnik konsularny ma prawo uczestniczenia w postępowaniu wszczętym w celu ustalenia przyczyn awarii statku, osadzenia na mieliźnie lub jego zatonięcia, zgodnie z ustawami i innymi przepisami Państwa przyjmującego.6.
Na prośbę urzędnika konsularnego właściwe organy Państwa przyjmującego udzielą mu niezbędnej pomocy w podejmowaniu przez niego środków potrzebnych w związku z awarią statku.7.
Opłaty celne lub inne tego rodzaju opłaty nie będą na terytorium Państwa przyjmującego nakładane na statek, który uległ awarii, jego wyposażenie, ładunek lub zapasy, pod warunkiem że nie będą one udostępnione do użytku lub spożyte w tym Państwie.Jeżeli członek załogi statku Państwa wysyłającego zmarł lub zaginął w Państwie przyjmującym na statku bądź na lądzie, kapitan lub jego zastępca oraz urzędnik konsularny Państwa wysyłającego są wyłącznie właściwi do sporządzenia spisu inwentarza przedmiotów, walorów i innego mienia, pozostawionych przez zmarłego lub zaginionego, i do dokonania innych czynności koniecznych dla zabezpieczenia mienia i jego przekazania w celu likwidacji spadku. Jeżeli jednak zmarły lub zaginiony jest obywatelem Państwa przyjmującego, kapitan lub jego zastępca sporządza spis inwentarza w momencie stwierdzenia zgonu lub zaginięcia. Jedna kopia tego spisu jest doręczana organom Państwa przyjmującego, które są właściwe do dokonywania wszelkich czynności koniecznych dla zabezpieczenia mienia i w razie potrzeby - do likwidacji spadku. Organy te poinformują o swych czynnościach urząd konsularny Państwa wysyłającego.
Postanowienia artykułów 44-51 stosuje się odpowiednio do statków powietrznych Państwa wysyłającego w Państwie przyjmującym, jeśli międzynarodowe umowy lotnicze, których obydwa Państwa są stronami, nie stanowią inaczej.
Urzędnik konsularny może wykonywać wszelkie inne funkcje powierzone mu przez Państwo wysyłające, których nie zakazują ustawy i inne przepisy Państwa przyjmującego lub którym Państwo to nie sprzeciwia się, lub które są przewidziane w umowach międzynarodowych obowiązujących między obydwoma Państwami.
Po odpowiednim notyfikowaniu Państwu przyjmującemu i w braku jego sprzeciwu urząd konsularny Państwa wysyłającego może wykonywać funkcje konsularne w Państwie przyjmującym na rzecz państwa trzeciego.
Państwo wysyłające może, po notyfikowaniu Państwu przyjmującemu, powierzyć swemu urzędowi konsularnemu, ustanowionemu w tym Państwie, wykonywanie funkcji konsularnych w państwie trzecim.