Rozdział 1 - Przepisy ogólne - Transport materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2022.1715

Akt obowiązujący

Wersja od: 17 sierpnia 2022 r.

Rozdział  1

Przepisy ogólne

Art.  1.  [Przedmiot regulacji]

Ustawa określa zasady prowadzenia działalności w zakresie krajowego i międzynarodowego transportu materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną przy użyciu cywilnych statków powietrznych, przewozu materiałów niebezpiecznych przez pasażerów lub członków załóg statków powietrznych oraz organy i podmioty realizujące zadania związane z tym transportem i przewozem.

Art.  2.  [Definicje]

Użyte w ustawie określenia i skróty oznaczają:

1) adres elektroniczny - adres elektroniczny w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U. z 2020 r. poz. 344);

2) incydent - incydent z materiałami niebezpiecznymi w rozumieniu pkt 35 Załącznika I do rozporządzenia nr 965/2012/UE;

3) Instrukcje Techniczne - Instrukcje Techniczne w rozumieniu pkt 119 Załącznika I do rozporządzenia nr 965/2012/UE, o których mowa w Załączniku 18, udostępniane przez Organizację Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego, łącznie z suplementami, dodatkami i erratami do tych instrukcji ¹ ;

4) instruktor - osobę, o której mowa w art. 22 ust. 1;

5) klient masowy - klienta nadającego przesyłki pocztowe na podstawie umowy o świadczenie usługi pocztowej, o której mowa w art. 14 pkt 1 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe (Dz. U. z 2022 r. poz. 896), zawartej w formie pisemnej, kiedy liczba nadanych przesyłek danego rodzaju w danym roku kalendarzowym przekroczy 100 000 sztuk;

6) materiały niebezpieczne - wyroby lub substancje, które mogą stwarzać zagrożenie dla zdrowia, bezpieczeństwa, mienia lub środowiska naturalnego, wykazane na liście materiałów niebezpiecznych w Instrukcjach Technicznych lub sklasyfikowane zgodnie z tymi instrukcjami;

7) materiały niebezpieczne wysokiego ryzyka - materiały niebezpieczne, które mogą zostać użyte do popełnienia aktu bezprawnej ingerencji w lotnictwie cywilnym, w wyniku czego mogą nastąpić konsekwencje, o których mowa w Części 1, Rozdział 5 Instrukcji Technicznych;

8) materiały promieniotwórcze - materiały niebezpieczne zawierające izotopy radioaktywne, o których mowa w Części 2, Rozdział 7 Instrukcji Technicznych;

9) nadawca - osobę fizyczną podpisaną pod dokumentem przewozowym lub innym dokumentem towarzyszącym przesyłce;

10) niezgodność poziomu 1 - niezgodność, która stanowi bezpośrednie zagrożenie dla bezpieczeństwa działalności w lotnictwie cywilnym i wymaga natychmiastowego usunięcia jej przyczyn i skutków;

11) niezgodność poziomu 2 - niezgodność:

a) która może doprowadzić do niezgodności poziomu 1 albo trwale obniżyć bezpieczeństwo działalności w lotnictwie cywilnym lub utrudnić spełnienie wymagań bezpieczeństwa działalności w lotnictwie cywilnym i wymaga usunięcia jej przyczyn i skutków w terminie określonym w programie naprawczym albo w protokole kontroli, zatwierdzonym przez Prezesa Urzędu,

b) o charakterze systemowym, która trwale obniża lub utrudnia spełnienie wymagań działalności w lotnictwie cywilnym innych niż dotyczące bezpieczeństwa i wymaga usunięcia jej przyczyn i skutków w terminie określonym w programie naprawczym albo w protokole kontroli, zatwierdzonym przez Prezesa Urzędu;

12) opakowanie zbiorcze - konstrukcję użytą przez jednego nadawcę w celu umieszczenia jednej lub większej liczby przesyłek i utworzenia jednej przesyłki, aby usprawnić jej obsługę i rozmieszczenie ładunków;

13) operator lotniczy - podmiot, inny niż wyznaczony operator pocztowy, który eksploatuje lub oferuje eksploatację statku powietrznego;

14) państwo pochodzenia - państwo, na którego terytorium po raz pierwszy załadowano przesyłkę na pokład statku powietrznego;

15) podwykonawca - podmiot, inny niż operator lotniczy i wyznaczony operator pocztowy, który świadczy usługi w zakresie transportu materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną na rzecz lub w imieniu operatora lotniczego;

16) Prezes Urzędu - Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego;

17) przesyłka - przesyłkę w rozumieniu rozdziału 1 Załącznika 18;

18) rozporządzenie nr 965/2012/UE - rozporządzenie Komisji (UE) nr 965/2012 z dnia 5 października 2012 r. ustanawiające wymagania techniczne i procedury administracyjne odnoszące się do operacji lotniczych zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008 (Dz. Urz. UE L 296 z 25.10.2012, str. 1, z późn. zm.);

19) transport materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną - każde przemieszczenie materiałów niebezpiecznych wykonywane na podstawie dokumentu przewozowego lub innego dokumentu towarzyszącego przesyłce, uwzględniające postoje wymagane podczas tego przemieszczenia oraz czynności związane z tym przemieszczeniem i postojami;

20) ustawa - Prawo lotnicze - ustawę z dnia 3 lipca 2002 r. - Prawo lotnicze (Dz. U. z 2022 r. poz. 1235);

21) wypadek - wypadek z materiałami niebezpiecznymi w rozumieniu pkt 34 Załącznika I do rozporządzenia nr 965/2012/UE;

22) wyznaczony operator pocztowy - operatora wyznaczonego w rozumieniu art. 3 pkt 13 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe;

23) Załącznik 18 - Załącznik 18 "Bezpieczny transport materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną" do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym, sporządzonej w Chicago dnia 7 grudnia 1944 r. (Dz. U. z 1959 r. poz. 212, z późn. zm.);

24) zdarzenie - przypadek ukrytego, niezgłoszonego lub błędnie zgłoszonego materiału niebezpiecznego transportowanego lub przewożonego przez pasażera lub członka załogi statku powietrznego drogą powietrzną.

Art.  3.  [Zasady stosowania Załącznika 18 i Instrukcji Technicznych]

1. Do prowadzenia działalności w zakresie krajowego i międzynarodowego transportu materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną przy użyciu cywilnych statków powietrznych, w szczególności do obowiązków podmiotów wykonujących czynności związane z tym transportem, oraz do przewozu materiałów niebezpiecznych przez pasażerów lub członków załóg statków powietrznych stosuje się Załącznik 18 i Instrukcje Techniczne z uwzględnieniem przepisów ustawy.

2. Jeżeli przepisy odpowiednio Załącznika 18 lub Instrukcji Technicznych zobowiązują "właściwą władzę", "władzę krajową" lub "odpowiednią władzę" do wykonywania odpowiednich czynności administracyjnych w sprawie transportu materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną, czynności te wykonuje:

1) Minister Obrony Narodowej - w przypadku lotów, o których mowa w art. 66a ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy - Prawo lotnicze;

2) Prezes Państwowej Agencji Atomistyki - w przypadku transportu materiałów promieniotwórczych;

3) Prezes Urzędu - w pozostałych przypadkach.

Art.  4.  [Zgoda na skorzystanie przez cywilne statki powietrzne z lotnisk wojskowych podczas transportu materiałów niebezpiecznych]

1. Minister Obrony Narodowej udziela zgody na wykonanie przez cywilny statek powietrzny lotu, o którym mowa w art. 66a ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy - Prawo lotnicze, z materiałami niebezpiecznymi, uwzględniając potrzeby bezpieczeństwa i obronności państwa oraz ochronę informacji niejawnych, jeżeli taki lot nie spowoduje bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia ludzi lub bezpieczeństwa lotów i będzie wykonywany z zachowaniem wymagań określonych w przepisach ustawy.

2. Minister Obrony Narodowej może upoważnić kierownika jednostki organizacyjnej Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej właściwej w zakresie służby ruchu lotniczego do udzielenia lub odmowy udzielenia zgody.

3. Minister Obrony Narodowej albo upoważniony kierownik jednostki organizacyjnej Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej właściwej w zakresie służby ruchu lotniczego udziela albo odmawia udzielenia zgody w terminie 14 dni od dnia otrzymania kompletnego wniosku.

4. Wniosek zawiera:

1) firmę wnioskodawcy, jego siedzibę i adres, numer telefonu i adres elektroniczny, a w przypadku osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej - imię i nazwisko, adres zamieszkania, rodzaj, serię i numer dokumentu tożsamości, numer telefonu i adres elektroniczny;

2) typ statku powietrznego, którym ma być wykonywany lot, oraz jego znaki rozpoznawcze i znaki wywoławcze;

3) liczbę pasażerów na pokładzie statku powietrznego oraz ich dane - imię i nazwisko, adres zamieszkania, rodzaj, serię i numer dokumentu tożsamości;

4) dane lotniska wojskowego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

5) datę i czas lądowania statku powietrznego;

6) datę i czas startu statku powietrznego do dalszego lotu;

7) cel lądowania lub postoju statku powietrznego;

8) datę, czas i miejsce przekroczenia granicy państwowej Rzeczypospolitej Polskiej (wlot i wylot statku powietrznego);

9) dane lotniska wylotu i lotniska docelowego;

10) nazwę instytucji wojskowej koordynującej lub realizującej transport materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną oraz dane kontaktowe tej instytucji, jeżeli można wskazać instytucję wojskową, która koordynuje lub realizuje taki transport;

11) potwierdzenie uzyskania zezwolenia na wstęp na teren jednostki wojskowej - w przypadku potrzeby opuszczenia statku powietrznego przez załogę;

12) wykaz materiałów niebezpiecznych, ich ilość oraz sposób pakowania opisany zgodnie z Częścią 3 Instrukcji Technicznych;

13) numer identyfikacyjny Narodów Zjednoczonych (numer UN) materiału niebezpiecznego;

14) prawidłową nazwę przewozową materiału niebezpiecznego zgodną z Instrukcjami Technicznymi;

15) klasę i podklasę materiału niebezpiecznego;

16) liczbę i rodzaj opakowania;

17) firmę i adres podmiotu nadającego materiał niebezpieczny, a w przypadku osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej - imię i nazwisko oraz adres zamieszkania;

18) potwierdzenie, że na pokładzie statku powietrznego nie ma aparatury rozpoznawczej, a jeżeli taka aparatura znajduje się na pokładzie statku powietrznego - zapewnienie, że nie jest aktywna.

5. Zgodę albo odmowę udzielenia zgody sporządza się w formie pisemnej.

6. Zgodę albo odmowę udzielenia zgody doręcza się w postaci papierowej albo za pomocą telefaksu, a w przypadku gdy wnioskodawca wskaże taki adres do doręczeń - na adres elektroniczny.

7. O udzieleniu zgody Minister Obrony Narodowej lub upoważniony kierownik jednostki organizacyjnej Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej właściwej w zakresie służby ruchu lotniczego niezwłocznie zawiadamia Prezesa Urzędu w celu umożliwienia realizacji zadań, o których mowa w rozdziale 9.

8. W przypadku wykonywania lotu, o którym mowa w art. 66a ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy - Prawo lotnicze, z materiałami niebezpiecznymi, przepis art. 207 ustawy - Prawo lotnicze stosuje się.

¹ Instrukcje Techniczne są dostępne na stronie internetowej www.icao.int.