Rozdział 1 - Wymagania ogólne - Szczegółowe wymagania dotyczące prowadzenia ruchu podziemnych zakładów górniczych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2017.1118

Akt obowiązujący

Wersja od: 13 marca 2020 r.

Rozdział  1

Wymagania ogólne

§  142. 

1. Ilość powietrza doprowadzana do wyrobisk zapewnia utrzymanie w tych wyrobiskach wymaganego składu powietrza i temperatury.

2. Wszystkie dostępne wyrobiska i pomieszczenia przewietrza się w taki sposób, aby zawartość tlenu w powietrzu nie była mniejsza niż 19% objętościowo, a stężenie gazów w powietrzu było nie większe niż dla:

1) dwutlenku węgla 1%;

2) tlenku węgla 0,0026%;

3) tlenku azotu 0,00026%;

4) dwutlenku siarki 0,000075%;

5) siarkowodoru 0,0007%.

3. W zakładach górniczych stosujących maszyny z napędem spalinowym, zawartość tlenków azotu określa się na podstawie stężenia dwutlenku azotu.

4. Prawidłowość wskazań i działań przyrządów automatycznych oraz indywidualnych stosowanych do pomiarów stężeń gazów, o których mowa w ust. 2, kontroluje się za pomocą mieszanek wzorcowych.

5. Dopuszcza się występowanie przekroczeń stężeń gazów określonych w ust. 2 w wyniku stosowania dopuszczalnych procesów technologicznych, w szczególności robót strzałowych, prac spawalniczych, pracy maszyn z napędem spalinowym lub wydzielania się gazów wskutek urabiania, na zasadach określonych przez kierownika ruchu zakładu górniczego.

6. Kierownik ruchu zakładu górniczego ustala:

1) miejsca i sposób oraz częstotliwość wykonywania pomiarów stężeń gazów określonych w ust. 2;

2) osoby odpowiedzialne za prowadzenie pomiarów stężeń gazów określonych w ust. 2.

§  143. 

1. W przypadku stwierdzenia, że skład powietrza nie odpowiada wymaganiom określonym w § 142 ust. 2, niezwłocznie wycofuje się ludzi z zagrożonego wyrobiska, a wejście do niego zabezpiecza się. W tych miejscach wykonuje się wyłącznie prace mające na celu przywrócenie prawidłowego składu powietrza lub prowadzi akcję ratowniczą.

2. Wyrobiska zakładów górniczych wydobywających rudy miedzi, w których jest przekroczone dopuszczalne stężenie siarkowodoru, izoluje się, oznacza i zabezpiecza przed możliwością wstępu.

3. Sposób izolowania oraz oznakowania i zabezpieczenia przed możliwością wstępu nieupoważnionych osób do wyrobisk, o których mowa w ust. 2, zasady przebywania załogi w rejonie tych wyrobisk, monitorowania stężenia siarkowodoru oraz automatycznego pomiaru prędkości lub ilości powietrza w wyrobiskach wygrodzonych i rejonie tych wyrobisk oraz zasady przeprowadzania okresowych kontroli tych wyrobisk są określane przez rzeczoznawcę i zatwierdzane przez kierownika ruchu zakładu górniczego.

§  144. 

1. Nieprzewietrzane wyrobiska niezwłocznie otamowuje się lub likwiduje.

2. Do czasu wykonania czynności, o których mowa w ust. 1, nieprzewietrzane wyrobiska odpowiednio się oznakowuje i zabezpiecza przed wstępem osób nieupoważnionych.

3. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do zakładów górniczych wydobywających kopalinę niepalną oraz do określonych w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy, w których nieprzewietrzane wyrobiska odpowiednio się oznakowuje i zabezpiecza przed wstępem osób nieupoważnionych.

4. W polach II-IV kategorii zagrożenia metanowego, tamy izolujące wyrobiska wykonuje się jako tamy o konstrukcji przeciwwybuchowej, a wyznaczone przez kierownika działu wentylacji zakładu górniczego tamy lub grupy tam izolacyjnych monitoruje się czujnikami gazometrii automatycznej.

5. Stosowanie tam izolujących o konstrukcji innej niż przeciwwybuchowa jest dopuszczalne za zgodą kierownika ruchu zakładu górniczego po zasięgnięciu opinii zespołu, o którym mowa w § 240 ust. 2, oraz określeniu warunków ich zastosowania.

6. W przypadku prowadzenia ścian w warunkach zagrożenia metanowego zbędne wyrobiska przyścianowe likwiduje się w sposób ustalony w projekcie technicznym ściany, na podstawie opinii zespołów, o których mowa w § 240 ust. 2.

§  145. 

1. Prędkość prądu powietrza w wyrobiskach:

1) w polach metanowych, z wyjątkiem komór, wynosi nie mniej niż 0,3 m/s;

2) z trakcją elektryczną przewodową w polach metanowych wynosi nie mniej niż 1 m/s.

2. W przypadku stosowania w wyrobiskach w polach metanowych śluz wentylacyjnych dopuszcza się mniejsze prędkości prądu powietrza od określonych w ust. 1, pod warunkiem zapewnienia składu powietrza spełniającego wymagania określone w § 142.

3. Prędkość prądu powietrza nie przekracza:

1) 5 m/s - w wyrobiskach wybierkowych;

2) 8 m/s - w wyrobiskach korytarzowych;

3) 12 m/s - w szybach i szybikach podczas jazdy ludzi.

4. Dopuszczalne jest zwiększenie prędkości prądu powietrza do 10 m/s w wyrobiskach korytarzowych, w których nie odbywa się regularny ruch ludzi.

5. Pomiaru prędkości prądu powietrza dokonuje się w wolnym przekroju wyrobiska.

§ 146. W zakładach górniczych organizuje się służbę wentylacyjną wyposażoną w przyrządy kontrolno-pomiarowe, która:

1) kontroluje stan urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnych oraz skuteczność przewietrzania i klimatyzacji;

2) dokumentuje przebieg i wyniki kontroli, o której mowa w pkt 1, w sposób określony przez kierownika działu wentylacji zakładu górniczego.

§  147. 

1. Przewietrzanie ścian w pokładach zaliczonych do II-IV kategorii zagrożenia metanowego kontroluje się przez automatyczny pomiar prędkości lub ilości powietrza.

2. W projektach technicznych ścian, o których mowa w ust. 1, ustala się minimalną prędkość prądu powietrza oraz czas, po którym nastąpi automatyczne wyłączenie energii elektrycznej w rejonie ściany.

§ 148. Na nadszybiu szybu zjazdowego instaluje się urządzenie sygnalizujące czerwonym światłem zniżkę ciśnienia barometrycznego.

§ 149. Pomieszczenia dyspozytora ruchu zakładu górniczego, kierownika działu wentylacji zakładu górniczego oraz kierownika kopalnianej stacji ratownictwa górniczego wyposaża się w barograf.

§ 150. O wszelkich niezamierzonych zmianach w wentylacji wyrobisk osoby dozoru ruchu niezwłocznie zawiadamiają służbę wentylacyjną i dyspozytora ruchu zakładu górniczego.