Rozdział 1 - Przepisy ogólne - Szczegółowe czynności sądów w sprawach z zakresu międzynarodowego postępowania cywilnego oraz karnego w stosunkach międzynarodowych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2014.1657 t.j.

Akt obowiązujący

Wersja od: 1 lipca 2022 r.

Rozdział  1

Przepisy ogólne

§ 3. 1  O wszystkich sprawach, w których stroną jest państwo obce lub jego organy oraz organizacja międzynarodowa lub organ międzynarodowy, sądy zawiadamiają ministra właściwego do spraw zagranicznych, zwięźle przedstawiając przedmiot sprawy i wskazując państwa lub organy, których sprawa dotyczy.

§ 4. Pisma przeznaczone do doręczenia bądź użytku za granicą sporządza się wyłącznie pismem maszynowym, nie używając skrótów nazw aktów prawnych, instytucji lub organów ani innych skrótów.

§ 41. 2  Czynności w zakresie obrotu prawnego z zagranicą wykonuje się poza zwykłą kolejnością spraw, jeżeli wniosek został oznaczony przez organ wzywający jako pilny.

§ 5. 3  Występując do Ministra Sprawiedliwości o udzielenie tekstu prawa obcego, wyjaśnienie obcej praktyki sądowej lub o informację co do istnienia wzajemności w stosunkach z państwem obcym, sąd określa szczegółowo zagadnienie prawne wymagające wyjaśnienia. Sąd wskazuje ponadto datę, na którą stan prawny powinien być ustalony, oraz na żądanie Ministra Sprawiedliwości przesyła akta sprawy.

§ 6. Wnioski sądów lub innych organów państw obcych o udzielenie pomocy prawnej wykonują sądy rejonowe w języku polskim.

§ 7. 4  Wniosek o udzielenie pomocy prawnej skierowany do niewłaściwego sądu podlega, przed jego rejestracją w wydziale, niezwłocznemu przekazaniu zarządzeniem przewodniczącego sądowi właściwemu, o czym informuje się organ wzywający.

§  8. 

1. Jeżeli wniosek o dokonanie czynności w drodze pomocy prawnej nie odpowiada warunkom formalnym, a w szczególności gdy nie załączono wymaganego tłumaczenia, sąd zwraca wniosek organowi wzywającemu celem uzupełnienia lub występuje o usunięcie braków we wskazanym terminie.

2. Jeżeli wykonanie wniosku o dokonanie czynności w drodze pomocy prawnej nie jest możliwe w całości, nie usunięto jego braków we wskazanym terminie lub odmówiono jego wykonania, sąd zwraca wniosek organowi wzywającemu we właściwym trybie, informując o przyczynach niewykonania wniosku. W przypadku gdy jest to możliwe, należy zaproponować organowi wzywającemu możliwy do przyjęcia dla obu stron sposób rozwiązania zaistniałego problemu.

3. W przypadku gdy prawdopodobne jest, że wniosek o dokonanie czynności w drodze pomocy prawnej nie będzie wykonany w całości lub w części w terminie wskazanym we wniosku, sąd informuje o tym niezwłocznie organ wzywający.

§ 9. 5  Na życzenie organu wzywającego lub gdy wynika to z przyjętej praktyki, sąd, który wykonuje wniosek o pomoc prawną, potwierdza przyjęcie wniosku, wskazuje numer telefonu, telefaksu, adres poczty elektronicznej, a także osobę, z którą można kontaktować się w sprawie wykonania wniosku, oraz udziela innych niezbędnych informacji.

§  10. 

1. Wniosek o udzielenie pomocy prawnej sporządza się w języku polskim.

2. Jeżeli wniosek, o którym mowa w ust. 1, ma być wykonany przez sąd lub inny organ państwa obcego, do wniosku dołącza się sporządzone przez tłumacza przysięgłego tłumaczenie na język urzędowy państwa wezwanego, a jeżeli w państwie wezwanym obowiązuje kilka języków urzędowych, na jeden z języków urzędowych miejsca, w którym ma zostać udzielona pomoc prawna, albo na inny język wskazany przez to państwo.

§ 11. 6  Na wniosek, a jeśli sąd uzna to za konieczne - także z urzędu, do pism podlegających doręczeniu za granicą dołącza się sporządzone przez tłumacza przysięgłego ich tłumaczenie na język urzędowy państwa wezwanego, a jeżeli w państwie wezwanym obowiązuje kilka języków urzędowych - na jeden z języków urzędowych miejsca, w którym ma zostać dokonane doręczenie, albo na inny język wskazany przez to państwo.

§ 12. Wniosek o udzielenie pomocy prawnej można oznaczyć jako pilny i określić termin, w jakim powinien zostać wykonany, uzasadniając przyczynę, dla której wniosek tak oznaczono.

§ 13. Sąd polski, sporządzając wniosek, rozważa, czy nie dotyczy on czynności, których dokonanie mogłoby naruszyć suwerenność, bezpieczeństwo, porządek publiczny lub inne podstawowe interesy państwa wezwanego.

§  14. 

1. 7  Pisma podlegające wysłaniu do organów zagranicznych, przedstawicielstw dyplomatycznych, urzędów konsularnych państw obcych w Rzeczypospolitej Polskiej lub konsulów Rzeczypospolitej Polskiej podpisuje sędzia; w zakresie powierzonych czynności pisma może podpisywać referendarz sądowy lub asesor sądowy.

2. Pod podpisem wpisuje się pismem maszynowym imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe osoby podpisującej lub umieszcza się stempel zawierający te dane oraz pismo opatruje się pieczęcią urzędową.

3. Pisma sądu rejonowego przesyła się do prezesa sądu okręgowego w celu nadania im dalszego biegu.

4. 8  Przepisu ust. 3 nie stosuje się do przekazywania dokumentów sądowych na podstawie art. 8 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1784 z dnia 25 listopada 2020 r. dotyczącego doręczania w państwach członkowskich dokumentów sądowych i pozasądowych w sprawach cywilnych lub handlowych ("doręczanie dokumentów") (wersja przekształcona) (Dz. Urz. UE L 405 z 02.12.2020, str. 40).

§  15. 

1. Dokumenty dołącza się do pism w formie odpisów.

2. 9  W razie konieczności przesłania oryginału dokumentu sąd sporządza odpisy dokumentu i jego tłumaczenia, które dołącza do akt sprawy.

3. 10  Pismo wraz z jego tłumaczeniem łączy się z załącznikiem tak, aby nie było niebezpieczeństwa ich utraty lub zamiany. Tłumaczenie pisma łączy się bezpośrednio z nim, a tłumaczenie każdego z załączników łączy się bezpośrednio z każdym z nich. Liczbę i rodzaj załączników wymienia się w przesyłanym piśmie. Fotografie, karty z próbkami pisma i inne tego rodzaju materiały nakleja się na arkuszu papieru, wskazując, jaką osobę lub przedmiot przedstawiają.

§ 16. 11  Korespondencję niedotyczącą pomocy prawnej otrzymaną przez sądy bezpośrednio od sądów i innych organów państwa obcego oraz od przedstawicielstw dyplomatycznych lub urzędów konsularnych państw obcych przesyła się do wglądu prezesowi sądu, do którego wpłynęła, wraz z odpowiedzią przygotowaną w języku polskim, w celu nadania dalszego biegu.

§ 17. Prezes sądu lub jego zastępca sprawuje nadzór nad sprawami dotyczącymi obrotu prawnego z zagranicą, a w szczególności kontroluje terminowość oraz przestrzeganie przepisów obowiązujących przy załatwianiu tych spraw.

§  18.  ¹²

1. Pisma podlegające wysłaniu za granicę prezes sądu kieruje do Ministra Sprawiedliwości:

1) jeżeli mają być wysłane do państwa, z którym jest zawarta umowa międzynarodowa przewidująca porozumiewanie się sądów za pośrednictwem organów centralnych;

2) jeżeli mają być wysłane do państwa, z którym jest brak stosunków dyplomatycznych, albo w innych wyjątkowych wypadkach;

3) jeżeli dotyczą wniosków o wydanie osób ściganych lub skazanych, o przejęcie lub przekazanie ścigania karnego oraz o przejęcie lub przekazanie osób skazanych do wykonania wyroku.

2. W sprawach cywilnych wysłanie pism osobom przebywającym albo mającym siedzibę za granicą może nastąpić również bezpośrednio, jeżeli nie uchybia to obowiązującym przepisom.

§  19.  ¹³

1. W przypadku gdy prośba osoby przebywającej lub mającej siedzibę za granicą dotyczy wydania dokumentów albo udzielenia informacji poza toczącym się postępowaniem sądowym, od których należy się opłata, odpowiedź dla wnioskodawcy, wraz z przygotowanym dokumentem, przesyła się razem z pismem przewodnim do konsula Rzeczypospolitej Polskiej. W piśmie przewodnim należy zamieścić prośbę o doręczenie korespondencji za pobraniem należnych opłat, których wysokość należy wskazać w tym piśmie.

2. Jeżeli w imieniu osoby, o której mowa w ust. 1, zwraca się przedstawicielstwo dyplomatyczne lub urząd konsularny jej państwa w Rzeczypospolitej Polskiej, dokument przesyła się temu przedstawicielstwu lub urzędowi, wskazując wysokość opłaty i numer rachunku bankowego sądu, na który należy dokonać wpłaty.

¹ § 3 zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 14 listopada 2019 r. (Dz.U.2019.2398) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 28 grudnia 2019 r.

² § 4¹ zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 14 listopada 2019 r. (Dz.U.2019.2398) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 28 grudnia 2019 r.

³ § 5 zmieniony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 14 listopada 2019 r. (Dz.U.2019.2398) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 28 grudnia 2019 r.

⁴ § 7 zmieniony przez § 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 14 listopada 2019 r. (Dz.U.2019.2398) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 28 grudnia 2019 r.

⁵ § 9 zmieniony przez § 1 pkt 5 rozporządzenia z dnia 14 listopada 2019 r. (Dz.U.2019.2398) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 28 grudnia 2019 r.

⁶ § 11 zmieniony przez § 1 pkt 6 rozporządzenia z dnia 14 listopada 2019 r. (Dz.U.2019.2398) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 28 grudnia 2019 r.

⁷ § 14 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 7 rozporządzenia z dnia 14 listopada 2019 r. (Dz.U.2019.2398) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 28 grudnia 2019 r.

⁸ § 14 ust. 4 dodany przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 15 czerwca 2022 r. (Dz.U.2022.1342) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lipca 2022 r.

⁹ § 15 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 8 rozporządzenia z dnia 14 listopada 2019 r. (Dz.U.2019.2398) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 28 grudnia 2019 r.

¹⁰ § 15 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 8 rozporządzenia z dnia 14 listopada 2019 r. (Dz.U.2019.2398) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 28 grudnia 2019 r.

¹¹ § 16 zmieniony przez § 1 pkt 9 rozporządzenia z dnia 14 listopada 2019 r. (Dz.U.2019.2398) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 28 grudnia 2019 r.

¹² § 18 zmieniony przez § 1 pkt 10 rozporządzenia z dnia 14 listopada 2019 r. (Dz.U.2019.2398) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 28 grudnia 2019 r.

¹³ § 19 zmieniony przez § 1 pkt 10 rozporządzenia z dnia 14 listopada 2019 r. (Dz.U.2019.2398) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 28 grudnia 2019 r.