Rozdział 2 - Ujmowanie w księgach rachunkowych operacji dotyczących domu maklerskiego - Szczególne zasady rachunkowości domów maklerskich.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2017.123 t.j.

Akt obowiązujący

Wersja od: 19 stycznia 2017 r.

Rozdział  2

Ujmowanie w księgach rachunkowych operacji dotyczących domu maklerskiego

§ 3. W pasywach bilansu domu maklerskiego wykazuje się zobowiązania powstałe z tytułu zgromadzenia środków pieniężnych należących do klientów na rachunkach pieniężnych klientów oraz innych kontach klientów w domu maklerskim.

§ 4. Informację o instrumentach finansowych klientów, przechowywanych lub rejestrowanych przez dom maklerski w ramach usługi, o której mowa w art. 69 ust. 4 pkt 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, a także informację o towarach giełdowych klientów ujawnia się w informacji dodatkowej sprawozdania finansowego domu maklerskiego oraz w informacji dodatkowej skonsolidowanego sprawozdania finansowego grupy kapitałowej domu maklerskiego, w ujęciu wartościowym i ilościowym.

§  5.

1. Instrumenty finansowe oraz towary giełdowe nabyte w imieniu i na rachunek własny domu maklerskiego ujmuje się w księgach rachunkowych na dzień zawarcia transakcji.

2. Podstawą zapisów na kontach pozabilansowych są zobowiązania o charakterze finansowym albo gwarancyjnym (udzielone albo otrzymane) oraz inne zobowiązania w szczególności związane z realizacją operacji kupna lub sprzedaży, udzielonymi albo otrzymanymi zabezpieczeniami, a także wynikające z zawartych przez dom maklerski umów zobowiązujących do przeniesienia praw do instrumentów pochodnych, niebędących instrumentami finansowymi w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 23 ustawy.

§  6.

1. Wpłaty i dopłaty na rzecz funduszu rozliczeniowego oraz zwrot nadpłat lub części wkładów z tego funduszu ujmuje się na kontach rozrachunkowych.

2. Wartość całości lub części wniesionych wpłat przeznaczonych na pokrycie zobowiązań uczestników funduszu rozliczeniowego zwiększa pozostałe koszty operacyjne.

§  7.

1. Obowiązkowe wpłaty do systemu rekompensat, o którym mowa w dziale V ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, wykazuje się jako należności uczestnika systemu rekompensat od Krajowego Depozytu.

2. Rezerwy, o których mowa w art. 138 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, wykazuje się jako zobowiązania domu maklerskiego. W przypadku zwrotu przez Krajowy Depozyt wniesionych przez dom maklerski wpłat zmniejsza się wartość utworzonej rezerwy o wysokość tej nadwyżki.

3. Pożytki naliczone w związku z zarządzaniem środkami pieniężnymi zgromadzonymi w systemie rekompensat przez Krajowy Depozyt, przysługujące każdemu uczestnikowi systemu rekompensat, powiększają należności uczestnika systemu rekompensat od Krajowego Depozytu i wykazywane są jako rozliczenia międzyokresowe ujmowane w pasywach bilansu uczestnika systemu rekompensat.

4. Koszty prowadzenia przez Krajowy Depozyt systemu rekompensat, opłaty należne z tytułu zarządzania systemem rekompensat oraz wypłaty środków pieniężnych z tytułu roszczeń przysługujących uprawnionym podmiotom, określonym w dziale V ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, w części pochodzącej z pożytków, o których mowa w ust. 3, wykazywane są jako koszty uzyskania pożytków i pomniejszają należności uczestnika systemu rekompensat.

5. Należności, o których mowa w ust. 1, oraz rezerwy, o których mowa w ust. 2, prezentuje się w sprawozdaniu finansowym domu maklerskiego po dokonaniu kompensaty.

§  8.

1. Dom maklerski w dniu nabycia lub powstania poszczególnych składników instrumentów finansowych dokonuje ich klasyfikacji do następujących kategorii:

1) aktywa finansowe i zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu - instrumenty finansowe nabyte w imieniu i na rachunek własny domu maklerskiego lub zobowiązania finansowe, które zostały nabyte lub powstały w celu uzyskania korzyści w wyniku krótkoterminowych (w terminie do trzech miesięcy) wahań cen; składnik instrumentów finansowych należy zaliczyć do aktywów przeznaczonych do obrotu, jeżeli - niezależnie od powodu, dla którego został nabyty - stanowi część portfela, który, jak wskazują dowody, wykorzystywany był ostatnio dla realizacji korzyści w wyniku wahań cen; instrumenty pochodne będące aktywami finansowymi lub zobowiązaniami finansowymi zawsze uznaje się za przeznaczone do obrotu, z wyjątkiem sytuacji, gdy są one z założenia i faktycznie aktywami finansowymi lub zobowiązaniami finansowymi służącymi do zrównoważenia zmiany wartości godziwej lub przepływów środków pieniężnych zabezpieczanej pozycji;

2) pożyczki udzielone oraz należności własne - niebędące instrumentami pochodnymi pożyczki udzielone przez dom maklerski oraz inne należności własne domu maklerskiego, z wyjątkiem tych pożyczek udzielonych oraz należności własnych, które dom maklerski przeznacza do sprzedaży w krótkim terminie (do trzech miesięcy), które uznaje się za aktywa zaliczone do kategorii określonej w pkt 1 albo kwalifikuje do kategorii określonej w pkt 4;

3) aktywa finansowe utrzymywane do terminu zapadalności - instrumenty finansowe nabyte w imieniu i na rachunek własny domu maklerskiego o określonych lub możliwych do określenia płatnościach lub ustalonym terminie zapadalności, z wyjątkiem pożyczek udzielonych i należności własnych;

4) aktywa finansowe dostępne do sprzedaży - niebędące instrumentami pochodnymi instrumenty finansowe nabyte w imieniu i na rachunek własny domu maklerskiego, które zostały wyznaczone jako dostępne do sprzedaży albo niespełniające warunku zaliczenia do kategorii wymienionych w pkt 1-3.

2. Dom maklerski sporządza dokumentację opisującą przyjęte zasady zaliczania poszczególnych składników instrumentów finansowych do wymienionych w ust. 1 kategorii.

§ 9. W momencie początkowego ujęcia składników instrumentów finansowych, w tym aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych, dom maklerski wycenia je w wysokości kosztu (ceny nabycia), czyli według wartości godziwej uiszczonej lub otrzymanej zapłaty, z uwzględnieniem odpowiednio kosztów transakcji. Jeśli koszty transakcji są nieistotne, to można ich nie uwzględniać w wartości początkowej instrumentów finansowych.

§  10.

1. Wartość poszczególnych składników aktywów i pasywów, przychodów i związanych z nimi kosztów ustala się oddzielnie. Nie można kompensować ze sobą wartości różnych co do rodzaju aktywów i pasywów oraz przychodów i kosztów związanych z nimi, z zastrzeżeniem ust. 2.

2. Składnik aktywów finansowych może być skompensowany z zobowiązaniem finansowym oraz wykazywany w bilansie w kwocie netto, jeśli dom maklerski:

1) posiada tytuł prawny do dokonania kompensaty kwot ujętych w sprawozdaniu;

2) zamierza rozliczyć transakcję w kwocie netto albo zrealizować prawo wynikające z instrumentu finansowego i jednocześnie uregulować zobowiązanie.

§ 11. Obowiązek przeprowadzenia inwentaryzacji, o której mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 ustawy, uważa się za spełniony, jeżeli saldo należności lub zobowiązań w stosunku do domów maklerskich, towarowych domów maklerskich z tytułu nierozliczonych transakcji zawartych na rynku regulowanym i zabezpieczonych funduszem rozliczeniowym, ustalone przez dom maklerski według stanu na dzień bilansowy, zostanie potwierdzone na pisemne żądanie domu maklerskiego przez podmiot uprawniony na podstawie odrębnych przepisów do rozliczania tych transakcji.