Rozdział 5 - Gospodarka terenowa - System rad narodowych i samorządu terytorialnego.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1988.26.183 t.j.

Akt utracił moc
Wersja od: 1 stycznia 1990 r.

Rozdział  5 31

Gospodarka terenowa

W celu zapewnienia wszechstronnego rozwoju społeczno-gospodarczego i kulturalnego oraz zaspokajania potrzeb ludności przez kojarzenie potrzeb lokalnych określonych w planach terytorialnych z interesem ogólnospołecznym rady narodowe:

1)
jako terenowe organy władzy państwowej wpływają na działalność wszystkich podmiotów gospodarujących na obszarze swej właściwości w sposób określony w niniejszej ustawie i innych ustawach,
2)
jako organy samorządu terytorialnego prowadzą samodzielnie działalność gospodarczą, dysponują mieniem komunalnym wydzielonym na podstawie ustaw oraz stanowią samodzielny podmiot gospodarczy uczestniczący w obrocie cywilnoprawnym na zasadach określonych dla osób prawnych.

Sprawując funkcję, o której mowa w art. 52 pkt 1, rady narodowe mogą:

1)
nakładać na podmioty gospodarcze, a w szczególności na jednostki gospodarki uspołecznionej obowiązek opracowywania 5-letnich i perspektywicznych planów rozwoju,
2)
żądać sporządzenia i przedłożenia programów działania w zakresie:
a)
ochrony środowiska,
b)
wykorzystania surowców wtórnych i miejscowych,
c)
oszczędności w gospodarowaniu wodą, energią, surowcami i materiałami,
d)
działalności socjalno-bytowej i społeczno-kulturalnej,
e)
zakładowego budownictwa mieszkaniowego,
3)
żądać przedłożenia innych programów, których obowiązek sporządzenia wynika z innych ustaw.
1.
O zamiarze dokonania zasadniczej zmiany w działalności lub zamiarze likwidacji przedsiębiorstwa, zakładu, filii lub oddziału jednostki gospodarki uspołecznionej jednostka ta obowiązana jest zawiadomić właściwą miejscowo wojewódzką radę narodową. Obowiązek ten nie dotyczy przedsiębiorstwa państwowego, dla którego organem założycielskim jest terenowy organ administracji państwowej.
2.
Wojewódzka rada narodowa, po porozumieniu z radą narodową stopnia podstawowego, na której obszarze położona jest jednostka, o której mowa w ust. 1, w terminie nie przekraczającym 3 miesięcy od daty otrzymania zawiadomienia może uchwalić sprzeciw.
1.
Sprzeciw może być uchwalony, gdy powodem zmiany lub likwidacji jednostki jest nierentowność jej działalności, a utrzymanie tej działalności jest niezbędne dla zaspokojenia potrzeb miejscowych.
2.
Warunkiem uchwalenia sprzeciwu, o którym mowa w ust. 1, jest przyjęcie przez wojewódzką radę narodową obowiązku dotowania nierentownej działalności do granic jej opłacalności - z budżetu rady narodowej.
3.
W przypadku uchwalenia sprzeciwu jednostka, o której mowa w art. 54 ust. 1, obowiązana jest kontynuować działalność w okresie jej dotowania, na warunkach i w czasie określonych w umowie zawartej pomiędzy organem wykonawczym i zarządzającym rady a jednostką.

W przypadku zamierzonej likwidacji jednostki, o której mowa w art. 54 ust. 1, z powodu innego niż nierentowność, wojewódzkiej radzie narodowej przysługuje prawo pierwszeństwa w nabyciu mienia tej jednostki na zasadach określonych w odrębnych przepisach.

1.
W przypadkach lokalizacji nowo utworzonego przedsiębiorstwa, zakładu, filii lub oddziału jednostki gospodarki uspołecznionej, a także jego rozbudowy, zasadniczej zmiany technologii lub rozmiarów działalności, jeżeli miałoby to wpłynąć na pogorszenie stanu środowiska, warunków życia bądź zaspokojenia potrzeb miejscowej ludności, rada narodowa lub z jej upoważnienia prezydium określa obowiązek udziału tej jednostki w rozbudowie infrastruktury techniczno-ekonomicznej i społecznej na danym terenie.
2.
Udział jednostki, o której mowa w ust. 1, ustala się szczegółowo w umowie zawieranej między organem wykonawczym i zarządzającym rady narodowej a tą jednostką.
3.
Przedmiotem umowy powinny być w szczególności zobowiązania jednostki z tytułu przekazania do budżetu rady narodowej odpowiednich środków, budowy lub rozbudowy określonych obiektów lub urządzeń technicznych albo budowy odpowiednich urządzeń lub obiektów przeznaczonych na potrzeby załogi.

Sprawując funkcję, o której mowa w art. 52 pkt 2, rady narodowe mogą:

1)
powoływać przedsiębiorstwa i inne jednostki organizacyjne,
2)
inicjować i podejmować wspólnie z innymi podmiotami gospodarczymi przedsięwzięcia służące realizacji zadań związanych ze społecznym i gospodarczym rozwojem terenu oraz zaspokajaniem potrzeb ludności.
1.
Na podstawie uchwał rad narodowych w sprawach, o których mowa w art. 58 pkt 1, organy wykonawcze i zarządzające tych rad tworzą, jako organy założycielskie, przedsiębiorstwa państwowe, zwane dalej "przedsiębiorstwami terenowymi".
2.
Na podstawie wspólnej uchwały lub jednobrzmiących uchwał zainteresowanych rad narodowych mogą być tworzone wspólne przedsiębiorstwa terenowe. Organem założycielskim jest organ wykonawczy i zarządzający wskazany w tych uchwałach.
1.
Przesiębiorstwa terenowe tworzone są na zasadach i w trybie określonych w ustawie o przedsiębiorstwach państwowych.
2.
Przedsiębiorstwem terenowym może być przedsiębiorstwo państwowe, utworzone w innym trybie niż przewidziany w art. 59, jeżeli na podstawie ustawy lub przepisów wydanych z jej upoważnienia zostanie podporządkowane radzie narodowej (radom narodowym).
3.
Przedsiębiorstwo terenowe może być przedsiębiorstwem działającym na zasadach ogólnych albo przedsiębiorstwem użyteczności publicznej.
4.
Statut terenowego przedsiębiorstwa użyteczności publicznej podlega zatwierdzeniu przez organ założycielski, po zasięgnięciu opinii właściwej komisji rady narodowej.
1.
Przedsiębiorstwo terenowe prowadzi samodzielnie działalność gospodarczą na podstawie własnych planów. Kierunki rozwoju przedsiębiorstw terenowych określają wieloletnie i roczne terytorialne plany społeczno-gospodarcze.
2.
Zgodność planu przedsiębiorstwa terenowego z zadaniami planu społeczno-gospodarczego zapewnia się w drodze stosowania środków ekonomicznych oraz w drodze porozumienia dyrektora przedsiębiorstwa z organem założycielskim po zasięgnięciu opinii rady pracowniczej. Do przedsiębiorstw użyteczności publicznej odnosi się również obowiązek uzyskania opinii właściwej komisji rady narodowej.

Rada Ministrów określa tryb przekazywania radom narodowym stopnia podstawowego przedsiębiorstw terenowych oraz zakładów i innych jednostek państwowych podporządkowanych wojewódzkim radom narodowym.

1.
W celu podejmowania z innymi podmiotami gospodarczymi wspólnych przedsięwzięć rady narodowe mogą w szczególności:
1)
zawierać z nimi umowy zlecenia lub umowy o wykonanie określonych zadań,
2)
wnosić udziały do spółek i spółdzielni,
3)
podejmować inne formy działalności gospodarczej, przewidziane w ustawach.
2.
Upoważniony do czynności związanych z realizacją przedsięwzięć, o których mowa w ust. 1, jest organ wykonawczy i zarządzający rady narodowej lub ustanowiony przez niego pełnomocnik.
31 Rozdział 5 zmieniony przez art. 1 pkt 24 ustawy z dnia 16 czerwca 1988 r. (Dz.U.88.19.130) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1989 r.
32 Art. 62 zmieniony przez art. 15 pkt 5 ustawy z dnia 29 maja 1989 r. o przekazaniu dotychczasowych kompetencji Rady Państwa Prezydentowi Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i innym organom państwowym (Dz.U.89.34.178) z dniem 19 lipca 1989 r.