Rzesza Niemiecka-Polska. II konwencja uzupełniająca umowę między Rzecząpospolitą Polską a Rzeszą Niemiecką o wzajemnej komunikacji kolejowej z dnia 27 marca 1926 r. Hamburg.1937.07.08.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1938.28.251

Akt jednorazowy
Wersja od: 23 kwietnia 1938 r.

II KONWENCJA UZUPEŁNIAJĄCA
umowę między Rzecząpospolitą Polską a Rzeszą Niemiecką o wzajemnej komunikacji kolejowej z dnia 27 marca 1926 r., podpisana w Hamburgu dnia 8 lipca 1937 r.

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ,

MY, IGNACY MOŚCICKI,

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ,

Wszem wobec i każdemu z osobna, komu o tym wiedzieć należy, wiadomym czynimy:

W dniu ósmym lipca tysiąc dziewięćset trzydziestego siódmego roku podpisana została w Hamburgu przez Rząd Rzeczypospolitej Polskiej za Polskę oraz w imieniu Wolnego Miasta Gdańska, którego prowadzenie spraw zagranicznych należy do Rządu Polskiego na podstawie art. 104 Traktatu Pokoju, podpisanego w Wersalu dnia 28 czerwca 1919 r. i art. 2 Konwencji polsko-gdańskiej, podpisanej w Paryżu dnia 9 listopada 1920 r., oraz przez Rząd Rzeszy Niemieckiej, druga konwencja uzupełniająca umowę między Rzeczpospolitą Polską a Rzeszą Niemiecką w sprawie wzajemnej komunikacji kolejowej z dnia 27 marca 1926 r. Konwencja uzupełniająca brzmi jak następuje:

DRUGA UMOWA UZUPEŁNIAJĄCA

Umowę z dnia 27 marca 1926 r. o wzajemnej komunikacji kolejowej.

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej i Niemiecki Kanclerz Rzeszy postanowili uzupełnić Umowę o wzajemnej komunikacji kolejowej z dnia 27 marca 1926 r. (Umowę berlińską) i w tym celu mianowali swymi pełnomocnikami:

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej:

Pana Mgr Jana ZAJASA, Dyrektora Departamentu w Ministerstwie Komunikacji, który zgodnie z ustępem 6 artykułu 104 Traktatu Wersalskiego działa również i za Wolne Miasto Gdańsk, o ile ono wchodzi w rachubę, jako Strona układająca się,

Niemiecki Kanclerz Rzeszy:

Pana Dr Ludwig HOLTZ, Dyrektora Kolei Rzeszy w Ministerstwie Komunikacji Rzeszy,

którzy, po okazaniu sobie pełnomocnictw, uznanych za dobre i w należytej formie, zgodzili się na następujące postanowienia:

Do artykułu 1 Umowy.

W ustępie (1) artykułu 1 Umowy należy wstawić po słowie "bagażowej" słowa "ekspresowej oraz".

Do artykułu 3 Umowy.

W wykazie przejść kolejowych i stacyj zdawczo-odbiorczych, objętych ustępem (1) artykułu 3 Umowy należy wprowadzić następujące zmiany:

odnośnie Rawicz - Korsenz należy zamiast "Korsenz" wstawić "Trachenberg",

odnośnie Zduny - Freyhan należy zamiast "Freyhan" wstawić "Militsch",

odnośnie Pawłów - Neumittelwalde należy zamiast "Pawłów" wstawić "Sośnie",

odnośnie Łęka - Costau należy zamiast "Costau" wstawić "Kostau",

odnośnie Łęka - Costau należy zamiast "Hanulin" wstawić "Łęka",

odnośnie Gardeja - Dianenberg należy zamiast "Dianenberg" wstawić "Garnsee (Westpr.)",

odnośnie Raczki - Czymochen należy zamiast "Czymochen" wstawić "Reuss".

Do artykułu 5 Umowy i § 3 pierwszej Umowy Uzupełniającej z 2 czerwca 1937 r.

Załącznik A, wspomniany w ustępie (1) i (4) Postanowień wykonawczych do artykułu 5 Umowy otrzymuje następujące brzmienie:

"Załącznik A.

do artykułu 5.

Wykaz mostów, przeciętych granicą państwową.

Nr p.SzlakRzeki itd.Konstrukcja:Ma

utrzymywać

1Rakowice Dt. EylauDrwęca (Drewenz)murowanyNiemcy
2Drawski Młyn - KreuzNoteć (Netze)murowanyNiemcy
3Leszno - FraustadtWiaduktżelaznyPolska
4Zduny - MilitschRów granicznymurowanyPolska
5Sośnie - NeumittelwaldeRów granicznymurowanyPolska
6Chebzie - BorsigwerkWoda Bytomska (Beuthener Wasser)murowanyPolska
7Makoszowy - Gleiwitz Ost.Czarnawka (Scharnafka)murowanyNiemcy
8Olza - AnnabergOdra (Oder)żelaznyPolska
Do artykułu 19 Umowy.

W ustępie (4) artykułu 19 Umowy należy po słowie "należności" dodać: "oraz zakazów i ograniczeń przywozowych i wywozowych".

Do artykułu 21 Umowy.
(1)
W wykazie stacyj odprawy celnej i rewizji paszportowej, objętym ustępem (1) artykułu 21 Umowy, należy wprowadzić następujące zmiany:
Odnośnie:rubryka:należy wstawić:
Rawicz - Korsenz1 i 3 zamiast "Korsenz""Trachenberg"
Zduny - Freyhan1 i 3 " "Freyhan""Militsch"
Pawłów - Neumittelwalde1 i 2 " "Pawłów""Sośnie"
Łęka - Costau1 i 3 " "Costau""Kostau"
Łęka - Costau2 " dotychczasowych danych"Łęka"
Tczew - Simonsdorf - Marienburg2 " po "Tczew" w tekście

niemieckim

"przez Polskę"
Gardeja - Dianenberg1 " "Dianenberg""Garnsee" (Westpr.)
Gardeja - Dianenberg3 " "Gardeja""Garnsee" (Westpr.)
Raczki - Czymochen1 i 3 " "Czymochen""Reuss"
(2)
W ustępie (3) artykułu 21 Umowy należy w nawiasie zamiast "ustęp (4)" wstawić "ustęp (3)".
Do § 5 pierwszej Umowy Uzupełniającej.

Załącznik E pierwszej Umowy Uzupełniającej otrzymuje nowe brzmienie, ustalone w Załączniku E do niniejszej Umowy Uzupełniającej.

Do artykułu 29 Umowy.

W ustępie (2) Postanowień wykonawczych do artykułu 29 Umowy należy w ostatnim zdaniu zamiast "ustępu 3 § 3" wstawić: "ustępu 4 § 3".

Do artykułu 31 Umowy i § 6 pierwszej Umowy Uzupełniającej.

Postanowienia wykonawcze do artykułu 31 Umowy otrzymują następujące brzmienie:

"Postanowienia wykonawcze.

(1) Zapłata, za pociągo-kilometr odbywać się będzie według stawk, umówionej między Zarządami kolejowymi na podstawie ich kosztów własnych i poddawanej rewizji w razie potrzeby co pół roku.

(2) Przy obliczaniu pociągo - kilometrów miarodajną jest długość szlaku od granicy państwowej do środka stacji zdawczo-odbiorczej.

(3) Pociągo-kilometry wszystkich polskich stacyj zdawczo-odbiorczych należy rachunkowo przeciwstawić pociągo-kilometrom wszystkich niemieckich stacyj zdawczo-odbiorczych; pociągo - kilometry nieskompensowane przy przeciwstawianiu będą opłacane według umówionej stawki. Wyłączone od takiego przeciwstawiania są pociągo-kilometry:

a) kolei wąskotorowych, kolei prywatnych i kolejek,

b) pociągów i wagonów ratowniczych, parowozów pomocniczych i pługów odśnieżnych (patrz artykuł 25).

Co się tyczy zapłaty za pociągo-kilometry, wykonywane przez koleje wąskotorowe, jak również przez koleje prywatne i kolejki, zainteresowane Zarządy kolejowe zawrą porozumienia, niezbędne w tym względzie.

(4) Koszty pociągu ratowniczego ponosi Zarząd, którego urzędnicy zażądali tego pociągu. Liczyć się będzie koszty własne wraz z kosztami za materiał ratunkowy oraz za personel ratowniczy za okres czasu od wysłania pociągu ze stacji macierzystej aż do powrotu na tę stację, z doliczeniem 10%-owego dodatku na administrację. To samo stosuje się przy wysyłaniu parowozów pomocniczych i pługów odśnieżnych.

(5) Nie będą opłacane próżne przebiegi parowozów, zarówno bez wagonu bagażowego jak i z takim wagonem, a także pociągi służbowe, pociągi dla przewozu pracowników oraz pociągi robocze".

Do artykułu 32 Umowy i § 7 pierwszej Umowy Uzupełniającej.

Artykuł 32 Umowy i Postanowienia Wykonawcze otrzymują następujące brzmienie:

"Artykuł 32.

Wynagrodzenie za pomieszczenia służbowe i za szczególne świadczenia zarządu sąsiedniego.

(1) Zarząd sąsiedni winien płacić wynagrodzenie tylko za używanie tych urządzeń, budowli, mieszkań, pomieszczeń służbowych i dyżurnych, stanowisk dla parowozów itd. na stacji zdawczo-odbiorczej, które służą wyłącznie do jego celów (patrz artykuły 7 i 35).

(2) To samo stosuje się do wynagrodzenia za świadczenia personalne.

(3) Na przejściach ze wspólną odprawą celną i rewizją paszportową, Zarząd sąsiedni powinien płacić wynagrodzenie również za te pomieszczenia i urządzenia, tudzież za świadczenia personalne, które przeznaczone są do wspólnej odprawy celnej i rewizji paszportowej. O ile w myśl tego ma się płacić wynagrodzenie, należy ustalić dla każdej stacji udział każdego Zarządu według stosunku pociągów wjeżdżających i wyjeżdżających. Przy tym pociągi z polskim parowozem i polską obsługą uważa się za pociągi polskie, a pociągi z niemieckim parowozem i niemiecką obsługą za pociągi niemieckie.

Postanowienia wykonawcze.

(1) Wynagrodzenie wedle ustępu (1) i, o ile nie wchodzą w rachubę świadczenia personalne, też wedle ustępu (3) artykułu niniejszego należy wypłacać w formie czynszów najmu na podstawie kosztów własnych. Czynsze te zostaną uzgodnione między Centralnymi Zarządami kolejowymi obu Stron i będą badane w miarę potrzeby co roku. Z tytułu świadczeń personalnych należy liczyć koszty własne, powiększone o dodatek na cele humanitarne, który powinien być uzgodniony między Centralnymi Zarządami kolejowymi obu Stron.

(2) Koszty własne za oświetlanie, ogrzewanie i oczyszczanie, dokonane dla wyłącznych celów służbowych Zarządu sąsiedniego, będą obliczane z doliczeniem 10%-owego dodatku na administrację.

(3) W razie potrzeby dokonania na stacji zdawczo-odbiorczej małych napraw parowozów i narzędzi Zarządu sąsiedniego, wykona je Zarząd stacji zdawczo-odbiorczej. Za naprawy należy obliczać Zarządowi sąsiedniemu koszty własne z doliczeniem 100%-owego dodatku na administrację.

(4) W miejscowych umowach dodatkowych należy ustalić, czy i na jakich warunkach wydawane będą Zarządowi sąsiedniemu na stacji zdawczo-odbiorczej materiały eksploatacyjne (paliwo, świetliwo, smary itp.). Należy za nie liczyć koszty własne z 10%-owym dodatkiem na administrację.

(5) Wynagrodzenie należne według ustępu (2) i (3) artykułu niniejszego zostanie ustalone w miejscowych umowach dodatkowych".

Do artykułu 35 Umowy.

Artykuł 35 Umowy otrzymuje następujące brzmienie:

"Artykuł 35.

Nowe budowle i urządzenia.

(1) Zarządy kolejowe Stron umawiających się winny od wypadku do wypadku porozumiewać się w sprawie wznoszenia potrzebnych nowych budowli i urządzeń, jak również co do zmian, uzupełnień i rozwoju istniejących budowli wraz z urządzeniami, o ile one są przeznaczone do wzajemnej komunikacji kolejowej.

(2) Jednocześnie należy ułożyć się co do czynszu najmu. Koszty wykonania ponosi w każdym wypadku Zarząd miejscowy.

(3) Dla oceny stosunku własności miarodajnym jest artykuł 6".

Do Protokołu końcowego Umowy.

W Protokole końcowym Umowy należy wprowadzić następujące zmiany:

(1)
W ustępie D skreśla się punkty a), b) i c) oraz pierwsze trzy zdania punktu d); czwarte zdanie punktu d) otrzymuje następujące brzmienie:

Uznaje się, że po wybudowaniu linii kolejowej Perzów - Lublin należy otworzyć dla polsko-niemieckiej komunikacji kolejowej także przejście kolejowe Perzów - Gross Wartenberg, oraz że potrzebom komunikacji co do stworzenia bezpośredniego połączenia Poznania z Schneidemühl należy uczynić zadość przez wybudowanie łącznicy z Dziembówka do Kaczor.

(2)
W ustępie G należy skreślić punkty b), c), d), e) i f).
Niniejsza Umowa Uzupełniająca podlega ratyfikacji i dokumenty ratyfikacyjne będą wymienione w Warszawie w terminie możliwie najkrótszym. Umowa wejdzie w życie 30 dnia po dacie wymiany dokumentów ratyfikacyjnych i będzie obowiązywała tak długo, jak Umowa z 27 marca 1926 r.

Sporządzono w trzech oryginalnych egzemplarzach, każdy w języku polskim i niemieckim, przy czym obydwa teksty są jednakowo miarodajne.

Hamburg, dnia ósmego lipca tysiąc dziewięćset trzydziestego siódmego roku.

Załącznik E

do ustępu (2) artykułu 21.

Szczególne postanowienia dla odprawy celnej i rewizji paszportowej na stacji kolejowej Beuthen (Oberschles.).

(1)
Na stacji kolejowej Beuthen (Oberschles.) i na szlaku między tą stacją a granicą Państwa mogą wykonywać czynności urzędowe polskie władze celne i organa polskiej granicznej kontroli paszportowej w ramach postanowień niniejszego załącznika.
(2)
Przy wywozie i przywozie przedmiotów oraz w ruchu osobowym przez stację Beuthen (Oberschles.) jak również na szlaku kolejowym między tą stacją a granicą państwową obowiązują obok przepisów celnych niemieckich, przepisy celne polskie, a to przy wywozie z Polski do Rzeszy Niemieckiej aż do chwili ukończenia polskiej odprawy wywozowej, zaś przy przywozie z Rzeszy Niemieckiej do Polski dopiero od rozpoczęcia polskiej odprawy przywozowej.
(3)
Do przepisów celnych w rozumieniu postanowień niniejszego załącznika zalicza się również zakazy i ograniczenia wywozu, przywozu i przewozu, przepisy dotyczące podatków pośrednich i innych podobnych opłat, przepisy o statystyce ruchu towarowego oraz wszystkie inne przepisy, jeżeli obowiązek czuwania nad przestrzeganiem tych przepisów należy do granicznych władz celnych, tudzież wszystkie postanowienia wydane w celu wykonywania wspomnianych wyżej przepisów.
(4)
Pierwszeństwo dokonania odprawy celnej przysługuje władzy celnej tego Państwa, z którego terytorium następuje wywóz.
(5)
Przedmioty nadsyłane z Polski do Rzeszy Niemieckiej, a następnie wywożone z powrotem do Polski, zanim przestaną w stosunku do nich obowiązywać polskie przepisy celne, nie podlegają niemieckim opłatom przywozowym lub wywozowym, ani też niemieckim zakazom przywozu lub wywozu, lub niemieckim ograniczeniom przywozowym lub wywozowym.
(6)
Jeżeli władza celna jednej Strony Umownej uzna przy wywozie za konieczne z powodu podejrzenia o obejście przepisów celnych, poddać rewizji jakikolwiek przedmiot oddany już do odprawy władzy celnej drugiej Strony Umownej, lecz znajdujący się jeszcze na stacji pod jej dozorem, władza ta powinna zwrócić przedmiot do dyspozycji władzy celnej, która zgłosiła takie żądanie.
(7)
W przypadkach wykonywania wspólnego dozoru nad przedmiotami przez polskie i niemieckie władze, odpowiedzialność za przechowanie ciąży wyłącznie na tej władzy celnej, z której obszaru celnego został dokonany wywóz.
(8)
W razie naruszenia polskich przepisów celnych przysługuje polskim władzom celnym prawo, w granicach postanowień niniejszego załącznika, wkroczyć w myśl swych przepisów celnych i odesłać z powrotem do własnego obszaru państwowego przedmioty zajęte lub zatrzymane jako zabezpieczenie oraz przytrzymane osoby, te ostatnie, w razie potrzeby w asystencji urzędnika niemieckiego. Odesłanie z powrotem obywateli niemieckich jest jednak niedopuszczalne. Natomiast popełniający wykroczenie może być przymusowo przyprowadzony w celu spisania protokołu o zaszłym fakcie. Przesłuchanie odbywać się będzie w obecności niemieckiego urzędnika. Przy rewizji przymus może być stosowany do obywateli niemieckich tylko w obecności niemieckiego urzędnika lub innego pracownika.
(9)
Przy wykonywaniu kontroli paszportowej na stacji Beuthen (Oberschles.) i na szlaku między tą stacją a granicą Państwa obowiązują obok niemieckich przepisów paszportowych również polskie przepisy paszportowe z tym zastrzeżeniem, że przepisy paszportowe Państwa, z którego podróżni wyjeżdżają, mają pierwszeństwo.
(10)
Osoby wyjeżdżające z Polski mogą być cofnięte przez polskie organa kontroli paszportowej, jeżeli nie posiadają dokumentów ważnych na wyjazd. Polskie organa kontroli paszportowej mają prawo odesłać te osoby do Polski, w razie potrzeby w asystencji niemieckiego urzędnika. Odesłanie obywateli niemieckich jest jednak niedopuszczalne. Natomiast popełniający wykroczenie może być przymusowo przyprowadzony w celu spisania protokołu o zaszłym fakcie. Przesłuchanie będzie się odbywało w obecności niemieckiego urzędnika. Po ukończeniu przesłuchania polski organ kontroli paszportowej zezwoli na dalszą podróż.
(11)
W obrębie pomieszczeń i miejsc, oddanych do wyłącznego użytku polskiej władzy celnej lub organów kontroli paszportowej, władze te mają prawo utrzymywać porządek i wydalać osoby prywatne, naruszające ten porządek.
(12)
Polskie władze celne i organa kontroli paszportowej są uprawnione do zaopatrzenia przydzielonych im pomieszczeń urzędowych w tablice urzędowe z godłami Państwa Polskiego.
(13)
W czasie wykonywania swej służby zarówno niemieccy jak i polscy funkcjonariusze mają wzajemnie wolny dostęp do pomieszczeń i miejsc urzędowych.
(14)
Właściwe polskie władze celne i paszportowe będą przesyłały właściwym władzom niemieckim w miesiącu styczniu każdego roku wykaz imienny swych urzędników i pracowników, przeznaczonych do wykonywania czynności celnych i kontroli paszportowej na stacji Beuthen (Oberschles.) z podaniem ich stanowisk służbowych. Zmiany, zachodzące w ciągu roku, będą podawane władzom niemieckim bezzwłocznie do wiadomości.
(15)
Urzędowe listy, pakiety, przesyłki pieniężne i wartościowe mogą być przewożone w obrocie między polskimi władzami celnymi i organami kontroli paszportowej na stacji Beuthen (Oberschles.) a władzami celnymi i paszportowymi w Polsce, przez polskich funkcjonariuszów, upoważnionych do przekraczania granicy, bez pośrednictwa niemieckiego zarządu pocztowego i bez uiszczania na jego rzecz jakichkolwiek opłat. Przesyłki takie powinny być zaopatrzone w pieczęć urzędową władzy wysyłającej i wymienione w osobnym jednocześnie wiezionym spisie; w tym przypadku nie podlegają żadnej rewizji.
(16)
Właściwe niemieckie władze będą na bezpośredni wniosek właściwych władz polskich przy ściganiu wykroczeń przeciw polskim przepisom celnym i paszportowym, obowiązującym według ustępów (2) i (9), przesłuchiwały obwinionych, świadków i rzeczoznawców, przeprowadzały urzędowe stwierdzenia, dochodzenia i rewizje, jako też zarządzały doręczenie wezwań i orzeczeń. Powstałe z tego powodu rzeczywiste wydatki winny być zwrócone bezpośrednio tym władzom, które wykonały wymienioną czynność urzędową. O ile wobec tego odbywać się będzie obrót prawny między niemieckimi i polskimi sądami, będą odpowiednio zastosowane postanowienia polsko-niemieckiej umowy z dnia 16 grudnia 1925 r. o obrocie prawnym w sprawach karnych.
(17)
Postanowienia artykułu 16 Umowy z wyjątkiem zdania 3 ustępu (1) oraz przepisy wykonawcze do artykułu 16 należy odpowiednio stosować również i do tych urzędników i pracowników czynnych na stacji Beuthen (Oberschles.), którzy mieszkają w Polsce, z tą zmianą, że wolno im nosić broń służbową także na drodze do i ze służby. We wzorze zaświadczenia według załącznika B należy słowa "w ruchu sąsiedzkim" zastąpić odręcznie słowami "w ruchu sąsiedzkim i przejściowym".
(18)
Do polskich urzędów celnych i policyjnych, utworzonych na stacji Beuthen (Oberschles.) tudzież do urzędników i pracowników tych urzędów, stosuje się poza tym ogólne postanowienia Umowy.

PROTOKÓŁ PODPISANIA.

Podpisując niniejszą drugą Umowę Uzupełniającą Umowę o wzajemnej komunikacji kolejowej z 27 marca 1926 r., Pełnomocnicy obu Umawiających się Stron oświadczają co następuje:

(1)
Do § 3 niniejszej Umowy Uzupełniającej:
a)
Interesowane Zarządy kolejowe porozumieją się co do terminu i sposobu rozbiórki następujących mostów:
Nr p.Na szlaku:Rzeki itd.Konstrukcja:
1Więcborg - FlatowNica (Nitze)żelazny
2Czarnków - SchneidemühlNoteć (Netze)żelazny
3Perzów - Gross Wartenbergrów granicznymurowany
4Działdowo - NeidenburgSkotawa (Skottau)żelazny
b)
Przywóz lub wywóz materiałów, uzyskanych z rozbiórki mostów, jak również przywóz i wywóz narzędzi do rozbiórki, ostatnie pod warunkiem powrotnego wywozu po skończeniu robót, nie podlegają ani cłu, ani innym opłatom lub jakimkolwiek ograniczeniom przywozowym lub wywozowym. O takim przywozie i wywozie powinny być zawczasu powiadomione właściwe władze celne.
(2)
Do Załącznika E niniejszej Umowy Uzupełniającej.

Przewidziany rozkładem jazdy postój pociągów osobowych na stacji Beuthen (Oberschlesien), powinien być tak ustalony, aby obustronne władze celne i paszportowe miały czas, wystarczający do odprawy wywozowej i przywozowej; oba Państwa dołożą starań, aby odprawa wywozowa odbyła się w ten sposób, aby pozostało dość czasu dla dokonania odprawy przywozowej w czasie wyznaczonego postoju pociągu.

(3)
Do ustępu 12 Załącznika E.

Istnieje zgoda co do tego, że napisy, wskazujące drogę do pomieszczeń urzędowych, mają być dwujęzyczne, zgodnie z postanowieniem wykonawczym (3) do artykułu 8 Umowy.

Hamburg, dnia 8 lipca 1937 roku.

J. Zajas Dr Ludwig Holtz

Zaznajomiwszy się z powyższą konwencją uzupełniającą, zasięgnąwszy opinii Wolnego Miasta, stwierdziwszy, że właściwe władze polskie i gdańskie powzięły wszystkie niezbędne konstytucyjne zarządzenia dla zapewnienia wykonywania tej konwencji w Polsce i na terytorium Wolnego Miasta, uznaliśmy ją i uznajemy za słuszną w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej i za Wolne Miasto Gdańsk zarówno w całości, jak i w każdym z postanowień w niej zawartych i oświadczamy, że powyższa konwencja jest przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona i przyrzekamy, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego, wydaliśmy Akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej.

W Warszawie, dnia 31 grudnia 1937 r.