Rozporządzenie wykonawcze o czasie pracy w zakładach handlowych, do ustawy z dnia 18 grudnia 1919 r. o czasie pracy w przemyśle i handlu. (Dz. U. Rz. P. z r. 1920 Nr 2 poz. 7).

Dziennik Ustaw

Dz.U.1921.47.291

Akt utracił moc

Wersja od: 15 kwietnia 1922 r.

ROZPORZĄDZENIE

WYKONAWCZE MINISTRA PRACY I OPIEKI SPOŁECZNEJ W POROZUMIENIU Z MINISTREM PRZEMYSŁU I HANDLU

z dnia 22 marca 1921 r.

o czasie pracy w zakładach handlowych, do ustawy z dnia 18 grudnia 1919 r. o czasie pracy w przemyśle i handlu. (Dz. U. Rz. P. z r. 1920 № 2 poz. 7).

Na mocy art. 19 ustawy z dnia 18 grudnia 1919 o czasie pracy w przemyśle i handlu (Dz. U. Rz. P. z r. 1920 № 2 poz. 7) zarządza się co następuje:

I.

Zakres działania.

§ 1. Rozporządzenie niniejsze obejmuje następujące zakłady:

a) Sklepy, stragany oraz wszelkie inne miejsca zawodowej sprzedaży towarów;

b) Zakłady fotograficzne, fryzjerskie oraz kalotechniczne (do zabiegów kalotechnicznych, masażu i t. p.);

c) Kantory pralni, farbiarni i przedsiębiorstw przewozowych, prywatne biura pośrednictwa pracy, lombardy, sale licytacyjne, antykwarjaty, sklepy, salony i wystawy ze sprzedażą dzieł sztuki, starożytności i t. d. o charakterze przedsiębiorstw handlowych, zakłady pogrzebowe i t. p.

§ 2. Przepisom niniejszego rozporządzenia nie podlegają:

a) Apteki;

b) Jadłodajnie;

c) Wszelkiego rodzaju wystawy o charakterze artystycznym lub kulturalnym;

d) Sprzedaż dokonywana wyłącznie na cele społeczne, o ile przy niej nie są zatrudnieni pracownicy na podstawie umowy najmu pracy.

II.

Czas pracy.

§ 3. W myśl ustawy z dn. 18 grudnia 1919 r. o czasie pracy w przemyśle i handlu (Dz. Ust. 1920 r. № 2, poz. 7) pracownicy zakładów, wymienionych w § 1 niniejszego rozporządzenia, nie mogą być zatrudniani dłużej niż 8 godzin na dobę, w sobotę zaś dłużej niż 6 godzin na dobę, a ogólny czas pracy nie może przekraczać 46 godzin na tydzień.

Pracownicy zatrudniani w sobotę przez 8 godzin na dobę, zgodnie z przepisami art. 9-go ustawy o czasie pracy w przemyśle i handlu, mają otrzymać wzamian jeden dzień wolny od pracy po upływie miesiąca lub dwa tygodnie po upływie roku, tak, aby czas ich pracy nie przekraczał przeciętnie 46 godzin na tydzień. Za czas wolny od pracy w myśl powyższego przepisu należy się pracownikom zwykłe wynagrodzenie; tego czasu, wolnego od pracy, nie wlicza się do urlopu, przysługującego pracownikom na podstawie umowy, zwyczajów miejscowych lub ustawy.

III.

Przerwa w pracy.

§ 4. 1 Najdalej po każdych sześciu godzinach pracy pracownikom zakładów wyszczególnionych w § 1 niniejszego rozporządzenia, zatrudnionym na mocy umowy pracy, winna być zapewniona conajmniej jednogodzinna przerwa, podczas której pracownik może opuścić miejsce pracy.

§ 5. 2 (skreślony).

IV.

Czas sprzedaży towarów i otwarcia zakładów.

§ 6. 3 Zgodnie z art. 2 ustawy o czasie pracy w przemyśle i handlu, w brzmieniu ustalonem ustawą z d. 14 lutego 1922 r. (Dz. U. R. P. № 14, poz. 127) - czas sprzedaży towarów i otwarcia zakładów objętych niniejszem rozporządzeniem nie może przekraczać dziesięciu godzin dziennie bez przymusowej przerwy w południe.

§ 7. Sklepy, kioski i budki, w których sprzedaje się wyłącznie do spożycia na miejscu wodę sodową, wody mineralne, napoje chłodzące, słodycze

1 owoce, mogą być otwarte w czasie od 1 kwietnia do 1 października w tych samych godzinach co jadłodajnie.

§ 8. Sprzedaż towarów w sklepach, połączonych z jadłodajniami lub z innemi przedsiębiorstwami, niepodlegającemi niniejszemu rozporządzeniu, winna się dokonywać tylko w godzinach określonych dla samodzielnych sklepów tej samej gałęzi handlu.

§ 9. Kupujący, którzy znajdują się w miejscu sprzedaży towarów lub w sklepie w chwili zamykania, mogą być jeszcze obsłużeni.

§ 10. Godziny otwierania i zamykania zakładów, objętych niniejszem rozporządzeniem, winny być ustalone w granicach od godziny 5 do godziny 21.

§ 11. W Wielką Sobotę i w wigilię Bożego Narodzenia w zakładach, objętych niniejszym rozporządzeniem, praca może trwać najdłużej do godziny 18.

§ 12. 4 Powiatowe władze samorządowe, a w miastach wyłączonych ze związku powiatowego rady miejskiej określą dla poszczególnych miejscowości godziny otwierania i zamykania zakładów, objętych niniejszem rozporządzeniem, jednolicie dla każdego rodzaju zakładów po wysłuchaniu stron zainteresowanych.

§ 13. Uchwały powiatowych władz samorządowych, względnie rad miejskich, w przedmiocie określania godzin otwierania i zamykania zakładów, objętych niniejszem rozporządzeniem, jak również i godzin przerwy, winny być przed ogłoszeniem przedkładane okręgowym inspektorom pracy w celu stwierdzenia ich zgodności z obowiązującemi przepisami.

V.

Odpoczynek niedzielny i świąteczny.

§ 14. W myśl art. 10 ustawy o czasie pracy w przemyśle i handlu, praca w zakładach, wymienionych w § 1 niniejszego rozporządzenia, jest w niedziele i święta wzbroniona, z wyjątkiem wypadków, objętych art. 11 tejże ustawy.

§ 15. Za mleczarnie i kwiaciarnie, które w myśl punktu a art. 11 ustawy o czasie pracy w przemyśle i handlu mogą być otwarte w niedziele i święta do godz. 10 rano, uważa się tylko sklepy, zajmujące się sprzedażą mleka i przetworów mlecznych lub sprzedażą kwiatów naturalnych, z wyłączeniem wszelkich innych towarów.

§ 16. W miejscach widowisk i zabaw publicznych przez cały czas ich trwania oraz w ogrodach i parkach publicznych w niedziele i święta dozwolona jest sprzedaż słodyczy, owoców, kwiatów i wyrobów tytoniowych.

W niedziele i święta dozwolona jest przez cały dzień sprzedaż kwiatów przy cmentarzach, z uwzględnieniem § 19 niniejszego rozporządzenia.

W dniu 1-go listopada dozwolona jest przy cmentarzach przez cały dzień sprzedaż kwiatów, świec oraz przedmiotów, służących do ozdoby grobów, z uwzględnieniem § 19 niniejszego rozporządzenia.

§ 17. Sklepy i kioski z wyłączną sprzedażą gazet i czasopism mogą być otwarte w niedziele i dni świąteczne.

§ 18. Detaliczna sprzedaż dewocjonalji, o ile nie jest połączona ze sprzedażą innych towarów, może odbywać się w niedziele i dni świąteczne.

§ 19. Pracownicy, zatrudnieni dłużej, niż przez 3 godziny, w niedziele i święta w zakładach, objętych niniejszem rozporządzeniem, w których praca w dni te jest dozwolona, winni otrzymać w tygodniu taką samą ilość godzin wolnych od pracy.

VI.

Praca w godzinach nadliczbowych.

§ 20. Przedłużenie czasu pracy w zakładach, objętych niniejszem rozporządzeniem, dozwolone jest w wypadkach i na warunkach, wyszczególnionych w art. 6 punkt a i b ustawy o czasie pracy w przemyśle i handlu.

§ 21. Praca w godzinach nadliczbowych, przewidziana w poprzednim paragrafie niniejszego rozporządzenia, ma być wynagradzana conajmniej 50% dodatkiem do płacy normalnej. Za godziny nadliczbowe ponad dwie godziny dziennie oraz za pracę w godzinach nadliczbowych, przypadających na noc lub niedzielę i święta, dodatek ten ma wynosić conajmniej 100%.

§ 22. W wykazach godzin nadliczbowych, prowadzonych przez zakłady, objęte niniejszem rozporządzeniem, w myśl art. 7 ustawy o czasie pracy w przemyśle i handlu, winien być wskazany dzień, w którym odbywała się praca w godzinach nadliczbowych, rodzaj wykonywanej pracy oraz wysokość płacy za godziny nadliczbowe, zgodnie z art. 16 wymienionej ustawy.

VII.

Nadzór nad wykonaniem przepisów.

§ 23. W zakładach, objętych niniejszem rozporządzeniem, winien być wywieszony na miejscu widocznem wykaz godzin ich otwierania i zamykania oraz godzin przerwy.

§ 24. Nadzór nad wykonaniem przepisów niniejszego rozporządzenia w zakresie przestrzegania norm czasu pracy, ustalonych ustawą o czasie pracy w przemyśle i handlu, należy do organów Inspekcji Pracy.

¹ § 4 zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 1 kwietnia 1922 r. (Dz.U.22.27.223) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 15 kwietnia 1922 r.

² § 5 skreślony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 1 kwietnia 1922 r. (Dz.U.22.27.223) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 15 kwietnia 1922 r.

³ § 6 zmieniony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 1 kwietnia 1922 r. (Dz.U.22.27.223) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 15 kwietnia 1922 r.

⁴ § 12 zmieniony przez § 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 1 kwietnia 1922 r. (Dz.U.22.27.223) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 15 kwietnia 1922 r.