Rodzaje i szczegółowe zasady działania placówek publicznych, warunki pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach oraz wysokość i zasady odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2005.52.467

Akt utracił moc
Wersja od: 12 listopada 2005 r.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ I SPORTU 1
z dnia 7 marca 2005 r.
w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych, warunków pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach oraz wysokości i zasad odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach

Na podstawie art. 71 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, Nr 273, poz. 2703 i Nr 281, poz. 2781 oraz z 2005 r. Nr 17, poz. 141) zarządza się, co następuje:

Przepisy ogólne

§  1.
Rozporządzenie określa:
1)
rodzaje i szczegółowe zasady działania publicznych:
a)
placówek oświatowo-wychowawczych,
b)
młodzieżowych ośrodków wychowawczych, młodzieżowych ośrodków socjoterapii, specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych i specjalnych ośrodków wychowawczych dla dzieci i młodzieży wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki, metod pracy i wychowania,
c)
ośrodków umożliwiających dzieciom i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim, a także dzieciom i młodzieży upośledzonym umysłowo ze sprzężonymi niepełnosprawnościami realizację obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego oraz obowiązku szkolnego i obowiązku nauki,
d)
placówek zapewniających opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania,

zwanych dalej "placówkami";

2)
warunki pobytu dzieci i młodzieży w placówkach;
3)
wysokość i zasady odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w placówkach.

Placówki oświatowo-wychowawcze

§  2.
Placówkami oświatowo-wychowawczymi są:
1)
placówki wychowania pozaszkolnego: pałace młodzieży, młodzieżowe domy kultury, międzyszkolne ośrodki sportowe, ośrodki politechniczne, ogniska pracy pozaszkolnej, ogrody jordanowskie i pozaszkolne placówki specjalistyczne;
2)
szkolne schroniska młodzieżowe: całoroczne i sezonowe.
§  3.
1.
Placówka wychowania pozaszkolnego realizuje zadania edukacyjne, wychowawcze, kulturalne, profilaktyczne, opiekuńcze, prozdrowotne, sportowe i rekreacyjne.
2.
Placówka wychowania pozaszkolnego realizuje zadania wymienione w ust. 1 przez:
1)
prowadzenie zajęć wspierających rozwój dzieci i młodzieży, mających na celu:
a)
rozwijanie zainteresowań, uzdolnień, doskonalenie umiejętności oraz pogłębianie wiedzy,
b)
kształtowanie umiejętności spędzania czasu wolnego,
c)
kształtowanie poczucia własnej tożsamości i poszanowania dziedzictwa kulturowego regionu, kraju i innych kultur,
d)
przygotowanie do aktywnego uczestnictwa w życiu kulturalnym;
2)
organizowanie:
a)
imprez, w szczególności przeglądów, wystaw, festiwali,
b)
wypoczynku i rekreacji dzieci i młodzieży,
c)
działań alternatywnych wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniami i niedostosowaniem społecznym;
3)
realizowanie programów edukacyjnych i profilaktyczno-wychowawczych.
3.
Placówka wychowania pozaszkolnego może realizować zadania także poza swoją siedzibą.
§  4.
W placówce wychowania pozaszkolnego są organizowane zajęcia stałe, okresowe i okazjonalne, wynikające z potrzeb środowiska lokalnego.
§  5.
1.
Zajęcia stałe są organizowane w grupach liczących co najmniej 12 wychowanków, w wymiarze co najmniej 2 godzin tygodniowo.
2.
Godzina zajęć stałych trwa 45 minut.
3.
Za zgodą organu prowadzącego placówkę wychowania pozaszkolnego liczba wychowanków w grupie może być niższa od liczby określonej w ust. 1.
4.
Organizację zajęć stałych określa tygodniowy plan zajęć placówki wychowania pozaszkolnego, z tym że tygodniowy wymiar zajęć stałych wynosi w:
1)
pałacu młodzieży - co najmniej 200 godzin;
2)
młodzieżowym domu kultury - co najmniej 90 godzin;
3)
międzyszkolnym ośrodku sportowym - co najmniej 54 godziny;
4)
ośrodku politechnicznym - co najmniej 40 godzin;
5)
ognisku pracy pozaszkolnej - co najmniej 30 godzin;
6)
pozaszkolnej placówce specjalistycznej - co najmniej 2 godziny.
5.
W ogrodzie jordanowskim organizuje się zajęcia wychowawcze w wymiarze co najmniej 30 godzin tygodniowo. Zajęcia te mogą być prowadzone jako stałe, okresowe lub okazjonalne.
§  6.
Do zadań szkolnego schroniska młodzieżowego należy:
1)
upowszechnianie wśród dzieci i młodzieży krajoznawstwa i różnych form turystyki jako aktywnych form wypoczynku;
2)
prowadzenie poradnictwa i informacji krajoznawczo-turystycznej;
3)
zapewnienie dzieciom i młodzieży oraz ich opiekunom tanich miejsc noclegowych;
4)
zapewnienie opieki i wychowania dzieciom i młodzieży przebywającym w schronisku.
§  7.
Szkolne schronisko młodzieżowe posiada:
1)
powierzchnię mieszkalną nie mniejszą niż 2,5 m2 na osobę przy wyposażeniu w łóżka jednopoziomowe lub nie mniejszą niż 1,5 m2 na osobę przy wyposażeniu w łóżka piętrowe;
2)
pomieszczenia mieszkalne wyposażone w łóżka lub tapczany, kołdry lub koce, bieliznę pościelową, szafy ubraniowe lub wieszaki, stół, krzesła lub taborety (jedno krzesło lub taboret na osobę), lustro i kosz na śmieci;
3)
pomieszczenie do przechowywania bagażu i sprzętu turystycznego oraz pomieszczenie do suszenia odzieży;
4)
ogrzewanie zapewniające utrzymanie w pomieszczeniach temperatury co najmniej 18 °C.
§  8.
1.
Szkolne schronisko młodzieżowe całoroczne jest zlokalizowane w samodzielnym budynku lub wydzielonej części budynku oraz dysponuje co najmniej 30 miejscami noclegowymi, z których co najmniej 40 % znajduje się w pomieszczeniach mieszkalnych nie większych niż ośmioosobowe.
2.
Szkolne schronisko młodzieżowe całoroczne posiada:
1)
łazienki wyposażone w umywalki z lustrem (jedna umywalka z lustrem na nie więcej niż 10 osób) oraz natryski (jeden natrysk na nie więcej niż 20 osób), z bieżącą zimną i ciepłą wodą przez całą dobę;
2)
toaletę (jedno oczko na nie więcej niż 15 osób);
3)
kuchnię samoobsługową wyposażoną w sprzęt kuchenny;
4)
jadalnię;
5)
świetlicę.
§  9.
1.
Szkolne schronisko młodzieżowe sezonowe jest organizowane w pomieszczeniach szkoły lub bursy oraz dysponuje co najmniej 25 miejscami noclegowymi.
2.
Szkolne schronisko młodzieżowe sezonowe posiada:
1)
łazienki wyposażone w umywalki z lustrem (jedna umywalka z lustrem na nie więcej niż 15 osób) oraz natryski (jeden natrysk na nie więcej niż 20 osób), z bieżącą zimną wodą przez całą dobę i ciepłą wodą o ustalonych porach rano i wieczorem;
2)
toaletę (jedno oczko na nie więcej niż 15 osób);
3)
kuchnię samoobsługową wyposażoną w sprzęt kuchenny lub pomieszczenie do przygotowywania posiłków we własnym zakresie;
4)
pomieszczenie do spożywania posiłków, mogące spełniać również funkcję świetlicy.
§  10.
1.
Placówki oświatowo-wychowawcze mogą posiadać filie.
2.
Filię tworzy, przekształca i likwiduje organ prowadzący na wniosek dyrektora placówki oświatowo-wychowawczej.
§  11.
1.
Placówki oświatowo-wychowawcze prowadzą działalność w ciągu całego roku kalendarzowego jako placówki, w których nie są przewidziane ferie szkolne, z zastrzeżeniem ust. 2.
2.
Szkolne schroniska młodzieżowe sezonowe prowadzą działalność w niektórych okresach roku kalendarzowego, w tym w okresie ferii szkolnych oraz w dniach wolnych od nauki.

Młodzieżowe ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze, specjalne ośrodki wychowawcze i ośrodki umożliwiające dzieciom i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim, a także dzieciom i młodzieży upośledzonym umysłowo ze sprzężonymi niepełnosprawnościami realizację obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego oraz obowiązku szkolnego i obowiązku nauki

§  12.
Młodzieżowe ośrodki wychowawcze są prowadzone dla dzieci i młodzieży niedostosowanych społecznie wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki, metod pracy, wychowania i resocjalizacji jako resocjalizacyjno-wychowawcze, a dla dzieci i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim jako resocjalizacyjno-rewalidacyjne.
§  13.
Do zadań młodzieżowego ośrodka wychowawczego należy eliminowanie przyczyn i przejawów niedostosowania społecznego oraz przygotowanie wychowanków do życia zgodnego z obowiązującymi normami społecznymi i prawnymi.
§  14.
Młodzieżowe ośrodki socjoterapii są prowadzone dla dzieci i młodzieży, które z powodu zaburzeń rozwojowych, trudności w uczeniu się i zaburzeń w funkcjonowaniu społecznym mogą być zagrożone niedostosowaniem społecznym lub uzależnieniem i wymagają stosowania specjalnej organizacji nauki, metod pracy i wychowania oraz specjalistycznej pomocy psychoedukacyjnej.
§  15.
Do zadań młodzieżowego ośrodka socjoterapii należy eliminowanie przyczyn i przejawów zaburzeń zachowania oraz przygotowanie wychowanków do życia zgodnego z obowiązującymi normami społecznymi i prawnymi.
§  16.
Zadania, o których mowa w § 13 i 15, są realizowane przez:
1)
organizowanie zajęć dydaktycznych, profilaktyczno-wychowawczych, terapeutycznych i resocjalizacyjnych umożliwiających nabywanie umiejętności życiowych ułatwiających prawidłowe funkcjonowanie w środowisku rodzinnym i społecznym;
2)
pomoc w planowaniu kariery edukacyjnej i zawodowej, z uwzględnieniem możliwości i zainteresowań wychowanków;
3)
udzielanie pomocy rodzicom (prawnym opiekunom) w zakresie doskonalenia umiejętności niezbędnych we wspieraniu rozwoju dzieci i młodzieży, w szczególności w zakresie rozwijania potencjalnych możliwości oraz unikania zachowań ryzykownych.
§  17.
1.
W skład młodzieżowego ośrodka wychowawczego i młodzieżowego ośrodka socjoterapii wchodzi co najmniej jedna z następujących szkół:
1)
szkoła podstawowa specjalna;
2)
gimnazjum specjalne;
3)
szkoła ponadgimnazjalna specjalna.
2.
W uzasadnionych przypadkach może funkcjonować młodzieżowy ośrodek socjoterapii, w skład którego nie wchodzi szkoła.
§  18.
Młodzieżowy ośrodek wychowawczy i młodzieżowy ośrodek socjoterapii umożliwiają:
1)
udział w indywidualnych lub grupowych zajęciach specjalistycznych w zakresie terapii pedagogicznej, zajęciach psychoedukacyjnych, rewalidacyjnych, socjoterapeutycznych, profilaktyki społecznej i resocjalizacji;
2)
udział w zajęciach sportowych, turystycznych, rekreacyjnych oraz kulturalno-oświatowych; zajęcia te są prowadzone w wymiarze co najmniej 4 godzin tygodniowo.
§  19.
1.
W młodzieżowym ośrodku wychowawczym i młodzieżowym ośrodku socjoterapii działa zespół wychowawczy do spraw okresowej oceny sytuacji wychowanków, powoływany przez dyrektora ośrodka.
2.
Do zadań zespołu wychowawczego należy w szczególności:
1)
diagnozowanie problemów wychowanka;
2)
ustalanie indywidualnego programu pracy z wychowankiem, odpowiednio resocjalizacyjnego lub terapeutycznego, na podstawie projektu przygotowanego przez wychowawcę grupy wychowawczej;
3)
analizowanie stosowanych metod pracy z wychowankiem i wybór skutecznych form pomocy;
4)
okresowe ocenianie efektów pracy z wychowankiem i jego środowiskiem rodzinnym;
5)
prognozowanie oczekiwanych efektów działań odpowiednio resocjalizacyjnych lub terapeutycznych.
3.
W skład zespołu wychowawczego wchodzą:
1)
dyrektor młodzieżowego ośrodka wychowawczego albo młodzieżowego ośrodka socjoterapii lub upoważniona przez niego osoba - jako przewodniczący zespołu;
2)
wychowawca grupy wychowawczej odpowiedzialny za realizację indywidualnego programu pracy z wychowankiem, odpowiednio resocjalizacyjnego lub terapeutycznego;
3)
pedagog;
4)
psycholog;
5)
w zależności od potrzeb - pracownik socjalny oraz inni specjaliści.
§  20.
1.
Podstawową formą organizacyjną pracy z wychowankami w młodzieżowym ośrodku wychowawczym i młodzieżowym ośrodku socjoterapii jest grupa wychowawcza.
2.
Liczba wychowanków w grupie wychowawczej wynosi od 8 do 12.
3.
Grupą wychowawczą opiekuje się co najmniej dwóch wychowawców.
4.
Wychowawca jest odpowiedzialny za realizację indywidualnego programu pracy z wychowankiem, odpowiednio resocjalizacyjnego lub terapeutycznego. Wychowawca współpracuje w tym zakresie z innymi pracownikami młodzieżowego ośrodka wychowawczego lub młodzieżowego ośrodka socjoterapii, rodzicami (prawnymi opiekunami) i instytucjami działającymi w środowisku lokalnym.
§  21.
1.
Młodzieżowy ośrodek wychowawczy i młodzieżowy ośrodek socjoterapii zapewniają wychowankom całodobową opiekę.
2.
Opiekę w porze nocnej sprawuje wychowawca, który ma do pomocy co najmniej jednego pracownika niebędącego pracownikiem pedagogicznym.
3.
W uzasadnionych przypadkach może funkcjonować młodzieżowy ośrodek socjoterapii, który nie zapewnia opieki całodobowej.
§  22.
Młodzieżowy ośrodek wychowawczy i młodzieżowy ośrodek socjoterapii prowadzą działalność w ciągu całego roku kalendarzowego jako placówki, w których nie są przewidziane ferie szkolne.
§  23.
1.
Specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze są prowadzone dla dzieci i młodzieży, które z powodu niepełnosprawności nie mogą uczęszczać do szkoły w miejscu zamieszkania.
2.
Specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze mogą być także prowadzone dla dzieci, które z powodu niepełnosprawności nie mogą uczęszczać do przedszkola w miejscu zamieszkania.
§  24.
Specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze są prowadzone w szczególności dla dzieci i młodzieży:
1)
niesłyszących i słabosłyszących;
2)
niewidomych i słabowidzących;
3)
z niepełnosprawnością ruchową;
4)
z autyzmem;
5)
ze sprzężonymi niepełnosprawnościami;
6)
z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim, umiarkowanym lub znacznym.
§  25.
1.
W skład specjalnego ośrodka szkolno-wychowawczego wchodzi co najmniej jedna z następujących szkół:
1)
szkoła podstawowa specjalna;
2)
gimnazjum specjalne;
3)
szkoła ponadgimnazjalna specjalna.
2.
W skład specjalnego ośrodka szkolno-wychowawczego może także wchodzić przedszkole specjalne utworzone na podstawie porozumienia między właściwymi organami prowadzącymi.
§  26.
Specjalny ośrodek szkolno-wychowawczy umożliwia:
1)
udział w indywidualnych lub grupowych zajęciach specjalistycznych w zakresie terapii pedagogicznej, zajęciach rewalidacyjnych, usprawniających ruchowo, profilaktyki społecznej i resocjalizacji, przygotowujących dzieci i młodzież do samodzielności w życiu społecznym;
2)
udział w zajęciach sportowych, turystycznych, rekreacyjnych oraz kulturalno-oświatowych.
§  27.
Opracowywanie i realizację indywidualnych programów edukacyjnych w szkołach specjalnych działających w specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych określają przepisy w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w specjalnych przedszkolach, szkołach i oddziałach oraz w ośrodkach.
§  28.
Specjalny ośrodek szkolno-wychowawczy:
1)
wspomaga rodziców (prawnych opiekunów) w pełnieniu funkcji wychowawczych i edukacyjnych, w szczególności przez organizowanie konsultacji, zajęć psychoedukacyjnych, warsztatów umiejętności i grup wsparcia;
2)
współpracuje ze szkołami ogólnodostępnymi w zakresie diagnozowania i rozwiązywania trudnych problemów dydaktyczno-wychowawczych dzieci niepełnosprawnych uczęszczających do tych szkół;
3)
prowadzi działania edukacyjne i profilaktyczno-wychowawcze w środowisku lokalnym.
§  29.
1.
Dzieci i młodzież przyjmuje się do specjalnego ośrodka szkolno-wychowawczego na rok szkolny, etap edukacyjny lub okres nauki w szkole, wskazany w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego.
2.
Pobyt wychowanka w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym może trwać do czasu ukończenia nauki w szkole, nie dłużej jednak niż do ukończenia 24. roku życia.
3.
Jeżeli specjalny ośrodek szkolno-wychowawczy dysponuje wolnymi miejscami, za zgodą organu prowadzącego, na zajęcia, o których mowa w § 26, może być przyjęty wychowanek, na podstawie opinii publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej.
§  30.
1.
W specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym działa zespół wychowawczy do spraw okresowej oceny sytuacji wychowanków, powoływany przez dyrektora specjalnego ośrodka szkolno-wychowawczego.
2.
Do zadań zespołu wychowawczego należy w szczególności:
1)
diagnozowanie problemów wychowanka oraz opracowywanie indywidualnego programu pracy z wychowankiem;
2)
określanie form pracy z wychowankiem;
3)
analizowanie stosowanych metod pracy z wychowankiem i wybór skutecznych form pomocy;
4)
okresowe ocenianie efektów pracy z wychowankiem, jego rodzicami (prawnymi opiekunami), szkołą i środowiskiem lokalnym;
5)
ocenianie zasadności dalszego pobytu wychowanka w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym;
6)
ustalanie, na wniosek rodziców (prawnych opiekunów) wychowanka, zakresu współpracy z wychowankiem, jego rodziną i szkołą, po opuszczeniu przez wychowanka specjalnego ośrodka szkolno-wychowawczego.
3.
W skład zespołu wychowawczego wchodzą:
1)
dyrektor specjalnego ośrodka szkolno-wychowawczego lub upoważniona przez niego osoba - jako przewodniczący zespołu;
2)
wychowawca grupy wychowawczej;
3)
pedagog;
4)
psycholog;
5)
w zależności od potrzeb - pracownik socjalny oraz inni specjaliści.
§  31.
1.
Podstawową formą organizacyjną pracy z wychowankami w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym jest grupa wychowawcza.
2.
Liczba wychowanków w grupie wychowawczej odpowiada liczbie uczniów w oddziale odpowiedniego rodzaju szkoły specjalnej, określonej w przepisach w sprawie ramowego statutu publicznego przedszkola oraz publicznych szkół.
3.
Grupą wychowawczą opiekuje się wychowawca.
4.
Do każdej grupy wychowawczej, w skład której wchodzą uczniowie z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym, z niepełnosprawnością ruchową, z autyzmem oraz uczniowie ze sprzężonymi niepełnosprawnościami, uczęszczający do klas I-IV szkoły podstawowej specjalnej, zatrudnia się pomoc wychowawcy.
§  32.
1.
Specjalny ośrodek szkolno-wychowawczy zapewnia wychowankom całodobową opiekę.
2.
Opiekę w porze nocnej sprawuje wychowawca.
§  33.
1.
Specjalny ośrodek szkolno-wychowawczy prowadzi działalność przez cały rok szkolny jako placówka, w której są przewidziane ferie szkolne.
2. 2
Za zgodą organu prowadzącego specjalny ośrodek szkolno-wychowawczy może również prowadzić działalność w okresie zimowej i wiosennej przerwy świątecznej oraz w okresie ferii szkolnych.
§  34.
Specjalne ośrodki wychowawcze są prowadzone dla dzieci i młodzieży, które wymagają stosowania specjalnej opieki wychowawczej i zajęć rewalidacyjnych ze względu na występujące niepełnosprawności lub zagrożenie niedostosowaniem społecznym.
§  35.
Specjalny ośrodek wychowawczy zapewnia:
1)
wspomaganie rozwoju wychowanka przez podejmowanie działań w zakresie opieki wychowawczej i rewalidacji;
2)
realizację obowiązku szkolnego i obowiązku nauki poza ośrodkiem;
3)
wspieranie rodziców (prawnych opiekunów) w pełnieniu funkcji wychowawczej i edukacyjnej, w tym w rozpoznawaniu, wspomaganiu i rozwijaniu potencjalnych możliwości dzieci i młodzieży;
4)
pomoc, we współpracy ze szkołą, do której uczęszcza wychowanek, w planowaniu jego kariery edukacyjnej i zawodowej.
§  36.
1.
W specjalnym ośrodku wychowawczym działa zespół wychowawczy do spraw okresowej oceny sytuacji wychowanków, powoływany przez dyrektora specjalnego ośrodka wychowawczego.
2.
Do zadań zespołu wychowawczego należy w szczególności:
1)
diagnozowanie problemów wychowanka, opracowywanie indywidualnego programu pracy z wychowankiem;
2)
określanie form pracy z wychowankiem;
3)
analizowanie stosowanych metod pracy z wychowankiem i wybór skutecznych form pomocy;
4)
okresowe ocenianie efektów pracy z wychowankiem, jego rodzicami (prawnymi opiekunami), szkołą i środowiskiem lokalnym;
5)
ocenianie zasadności dalszego pobytu wychowanka w specjalnym ośrodku wychowawczym;
6)
ustalanie, na wniosek rodziców (prawnych opiekunów) wychowanka, zakresu współpracy z wychowankiem, jego rodziną i szkołą, po opuszczeniu przez wychowanka specjalnego ośrodka wychowawczego.
3.
W skład zespołu wychowawczego wchodzą:
1)
dyrektor specjalnego ośrodka wychowawczego lub upoważniona przez niego osoba - jako przewodniczący zespołu;
2)
wychowawca grupy wychowawczej;
3)
pedagog;
4)
psycholog;
5)
w zależności od potrzeb - pracownik socjalny oraz inni specjaliści.
§  37.
1.
Podstawową formą organizacyjną pracy z wychowankami w specjalnym ośrodku wychowawczym jest grupa wychowawcza.
2.
Liczba wychowanków w grupie wychowawczej odpowiada liczbie uczniów w oddziale odpowiedniego rodzaju szkoły specjalnej, określonej w przepisach w sprawie ramowego statutu publicznego przedszkola oraz publicznych szkół.
3.
Grupą wychowawczą opiekuje się wychowawca.
§  38.
1.
Specjalny ośrodek wychowawczy zapewnia wychowankom całodobową opiekę.
2.
Opiekę w porze nocnej sprawuje wychowawca.
§  39.
1.
Specjalny ośrodek wychowawczy prowadzi działalność przez cały rok szkolny jako placówka, w której są przewidziane ferie szkolne.
2.
Za zgodą organu prowadzącego specjalny ośrodek wychowawczy może również prowadzić działalność w okresie ferii szkolnych, zapewniając wychowankom zajęcia opiekuńczo-wychowawcze.
§  40.
1.
Ośrodkami umożliwiającymi dzieciom i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim, a także dzieciom i młodzieży upośledzonym umysłowo ze sprzężonymi niepełnosprawnościami realizację obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki są ośrodki rewalidacyjno-wychowawcze.
2.
Wychowankami ośrodków rewalidacyjno-wychowawczych mogą być dzieci i młodzież w wieku od 3 do 25 lat.
§  41.
Ośrodek rewalidacyjno-wychowawczy zapewnia:
1)
wychowankom z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim udział w zajęciach:
a)
rewalidacyjno-wychowawczych, prowadzonych indywidualnie lub w zespołach,
b)
specjalistycznych dostosowanych do potrzeb wychowanków, w szczególności w zakresie terapii psychologicznej i rewalidacji, w tym ruchowej,
c)
rekreacyjnych;
2)
wychowankom upośledzonym umysłowo ze sprzężonymi niepełnosprawnościami realizację indywidualnego programu edukacyjnego uwzględniającego podstawę programową kształcenia ogólnego i orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego;
3)
wspomaganie rodziców (prawnych opiekunów) w pełnieniu funkcji wychowawczych i edukacyjnych, w szczególności przez organizowanie konsultacji, zajęć psychoedukacyjnych, warsztatów umiejętności i grup wsparcia.
§  42.
1.
W ośrodku rewalidacyjno-wychowawczym działa zespół wychowawczy do spraw okresowej oceny sytuacji wychowanków, powoływany przez dyrektora ośrodka rewalidacyjno-wychowawczego.
2.
Do zadań zespołu wychowawczego należy w szczególności:
1)
diagnozowanie problemów wychowanka oraz opracowywanie indywidualnego programu pracy z wychowankiem;
2)
określanie form pracy z wychowankiem;
3)
analizowanie stosowanych metod pracy z wychowankiem i wybór skutecznych form pomocy;
4)
okresowe ocenianie efektów pracy z wychowankiem, jego rodzicami (prawnymi opiekunami) i środowiskiem lokalnym;
5)
ocenianie zasadności dalszego pobytu wychowanka w ośrodku rewalidacyjno-wychowawczym;
6)
ustalanie, na wniosek rodziców (prawnych opiekunów) wychowanka, zakresu współpracy z wychowankiem i jego rodziną po opuszczeniu przez wychowanka ośrodka rewalidacyjno-wychowawczego.
3.
W skład zespołu wychowawczego wchodzą:
1)
dyrektor ośrodka rewalidacyjno-wychowawczego lub upoważniona przez niego osoba - jako przewodniczący zespołu;
2)
wychowawca grupy wychowawczej;
3)
pedagog;
4)
psycholog;
5)
w zależności od potrzeb - pracownik socjalny oraz inni specjaliści.
§  43.
1.
Podstawową formą organizacyjną pracy z wychowankami w ośrodku rewalidacyjno-wychowawczym jest grupa wychowawcza.
2.
Liczba wychowanków w grupie wychowawczej wynosi:
1)
w przypadku wychowanków z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim - od 2 do 4;
2)
w przypadku wychowanków z upośledzeniem umysłowym ze sprzężonymi niepełnosprawnościami - od 6 do 8, z tym że w przypadku współwystępującego autyzmu - od 2 do 4.
3.
Grupą wychowawczą opiekuje się wychowawca.
4.
W ośrodku rewalidacyjno-wychowawczym do każdej grupy wychowawczej zatrudnia się pomoc wychowawcy.
§  44.
1.
Ośrodek rewalidacyjno-wychowawczy prowadzi działalność przez cały rok szkolny, z wyjątkiem sobót i dni ustawowo wolnych od pracy, jako placówka, w której są przewidziane ferie szkolne.
2.
Czas pracy ośrodka rewalidacyjno-wychowawczego wynosi od 8 do 10 godzin dziennie.

Placówki zapewniające opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania

§  45.
Placówkami zapewniającymi opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania są bursy i domy wczasów dziecięcych.
§  46. 3
Bursa zapewnia opiekę i wychowanie uczniom gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych dla młodzieży, w tym uczniom wymagającym stosowania specjalnej organizacji nauki, metod pracy i wychowania, oraz słuchaczom zakładów kształcenia nauczycieli i kolegiów pracowników służb społecznych, w wieku do 24 lat.
§  47.
Bursa zapewnia wychowankom:
1)
całodobową opiekę;
2)
warunki do nauki;
3)
pomoc w nauce;
4)
warunki do rozwijania zainteresowań;
5)
warunki umożliwiające uczestnictwo w kulturze, sporcie i turystyce.
§  48.
Bursa realizuje swoje zadania we współpracy z rodzicami (prawnymi opiekunami) wychowanka, szkołą, do której uczęszcza wychowanek, oraz z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, w tym poradniami specjalistycznymi.
§  49.
1.
W bursie działa zespół wychowawczy do spraw okresowej oceny sytuacji wychowanków, powoływany przez dyrektora bursy.
2.
Do zadań zespołu wychowawczego należy w szczególności:
1)
diagnozowanie problemów wychowawczych wychowanków;
2)
opracowanie planu wychowawczego na dany rok szkolny;
3)
dokonywanie okresowej analizy i oceny podejmowanych działań wychowawczych;
4)
doskonalenie metod pracy wychowawczej.
3.
W skład zespołu wychowawczego wchodzą:
1)
dyrektor bursy lub upoważniona przez niego osoba - jako przewodniczący zespołu;
2)
wychowawca grupy wychowawczej;
3)
w miarę potrzeb i możliwości - pedagog lub psycholog oraz inni specjaliści.
§  50.
1.
Podstawową formą organizacyjną pracy z wychowankami w bursie jest grupa wychowawcza.
2.
Liczba wychowanków w grupie wychowawczej nie może być większa niż 35, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4.
3.
Liczba wychowanków w grupie wychowawczej obejmującej wyłącznie wychowanków wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki, metod pracy i wychowania odpowiada liczbie uczniów w oddziale odpowiedniego rodzaju szkoły specjalnej, określonej w przepisach w sprawie ramowego statutu publicznego przedszkola oraz publicznych szkół.
4.
Dopuszcza się tworzenie grup integracyjnych, w których liczba wychowanków nie może być większa niż 20, w tym od 3 do 5 wychowanków niepełnosprawnych.
5.
Grupą wychowawczą opiekuje się wychowawca.
§  51.
1.
Tygodniowy wymiar zajęć opiekuńczo-wychowawczych z jedną grupą wychowawczą w bursie wynosi nie więcej niż 55 godzin.
2.
Za zgodą organu prowadzącego bursę tygodniowy wymiar zajęć opiekuńczo-wychowawczych może być większy od określonego w ust. 1.
§  52.
1.
Opiekę w porze nocnej sprawuje wychowawca.
2.
W uzasadnionych przypadkach opiekę w porze nocnej może sprawować osoba niebędąca wychowawcą, wyznaczona przez dyrektora bursy.
§  52a. 4
Do uczniów szkół policealnych oraz słuchaczy zakładów kształcenia nauczycieli i kolegiów pracowników służb społecznych nie stosuje się przepisów § 49-52, a przepisy § 47 i 48 stosuje się odpowiednio.
§  53.
1.
Bursa prowadzi działalność przez cały rok szkolny jako placówka, w której są przewidziane ferie szkolne.
2.
Za zgodą organu prowadzącego bursa może również prowadzić działalność w okresie ferii szkolnych, zapewniając wychowankom zajęcia opiekuńczo-wychowawcze.
§  54.
Dom wczasów dziecięcych jest placówką przeznaczoną do okresowego pobytu dzieci i młodzieży w celu wspierania ich fizycznego i psychicznego rozwoju oraz wzmocnienia ogólnej kondycji psychofizycznej i kształtowania zachowań prozdrowotnych, z wykorzystaniem lokalnych warunków klimatycznych.
§  55.
Dom wczasów dziecięcych prowadzi działalność dla uczniów szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych dla młodzieży, z wyjątkiem szkół policealnych.
§  56.
Do zadań domu wczasów dziecięcych w szczególności należy:
1)
organizowanie zajęć edukacyjnych, opiekuńczych, wychowawczych i specjalistycznych;
2)
organizowanie zajęć mających na celu rozwijanie zainteresowań i uzdolnień wychowanków;
3)
organizowanie aktywnych form wypoczynku.
§  57.
Okres pobytu wychowanka w domu wczasów dziecięcych nie powinien przekraczać 12 tygodni.
§  58.
1.
Dom wczasów dziecięcych zapewnia wychowankom całodobową opiekę.
2.
Opiekę w porze nocnej sprawuje wychowawca.
3.
W uzasadnionych przypadkach opiekę w porze nocnej może sprawować osoba niebędąca wychowawcą, wyznaczona przez dyrektora domu wczasów dziecięcych.
§  59.
1.
Podstawową formą organizacyjną pracy z wychowankami w domu wczasów dziecięcych jest grupa wychowawcza.
2.
Liczba wychowanków w grupie wychowawczej nie może być większa niż 20.
3.
Liczba wychowanków w grupie wychowawczej obejmującej wyłącznie wychowanków wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki, metod pracy i wychowania odpowiada liczbie uczniów w oddziale odpowiedniego rodzaju szkoły specjalnej, określonej w przepisach w sprawie ramowego statutu publicznego przedszkola oraz publicznych szkół.
4.
Dopuszcza się tworzenie grup integracyjnych, w których liczba wychowanków niepełnosprawnych wynosi od 3 do 5.
§  60.
1.
Wychowankowie przebywający w domu wczasów dziecięcych spełniają obowiązek szkolny lub obowiązek nauki przez uczęszczanie do szkoły funkcjonującej w domu wczasów dziecięcych lub do szkoły poza domem wczasów dziecięcych.
2.
Po zakończeniu pobytu wychowanka w domu wczasów dziecięcych dyrektor domu wczasów dziecięcych przekazuje pisemną informację o bieżących ocenach uzyskanych przez wychowanka, jego zachowaniu oraz kondycji psychofizycznej dyrektorowi szkoły macierzystej wychowanka oraz rodzicom (prawnym opiekunom).
§  61.
Dom wczasów dziecięcych prowadzi działalność w ciągu całego roku kalendarzowego jako placówka, w której nie są przewidziane ferie szkolne.

Przepisy wspólne

§  62.
W realizacji swoich zadań placówka współpracuje ze środowiskiem lokalnym oraz, w zależności od potrzeb, z właściwymi instytucjami.
§  63.
1.
Szczegółową organizację działania placówki w danym roku szkolnym określa arkusz organizacji placówki, opracowany przez dyrektora placówki do dnia 30 kwietnia każdego roku.
2.
W arkuszu organizacji placówki określa się w szczególności: liczbę pracowników placówki, w tym pracowników zajmujących stanowiska kierownicze, oraz ogólną liczbę godzin zajęć finansowanych ze środków przydzielonych przez organ prowadzący, z zastrzeżeniem ust. 3. Arkusz organizacji placówki zatwierdza organ prowadzący do dnia 30 maja.
3.
W arkuszu organizacji szkolnego schroniska młodzieżowego określa się w szczególności:
1)
okres działalności schroniska;
2)
liczbę pracowników schroniska, w tym pracowników pedagogicznych;
3)
liczbę miejsc noclegowych w schronisku;
4)
liczbę wykorzystanych miejsc noclegowych w poprzednim roku szkolnym;
5)
planowaną liczbę miejsc noclegowych dla dzieci i młodzieży w danym roku szkolnym.
§  64.
W placówce zatrudnia się:
1)
nauczycieli, wychowawców i innych pracowników pedagogicznych;
2)
specjalistów niebędących pracownikami pedagogicznymi;
3)
pracowników administracyjnych i obsługi.
§  65.
1.
Działalność placówki może być uzupełniana świadczeniami wolontariuszy.
2.
Zasady korzystania ze świadczeń wolontariuszy określają odrębne przepisy.
§  66.
1. 5
Rodzice dzieci i młodzieży przebywających w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych, specjalnych ośrodkach wychowawczych oraz ośrodkach rewalidacyjno-wychowawczych wnoszą opłatę za posiłki w stołówce ośrodka równą wysokości kosztów surowca przeznaczonego na wyżywienie.
2. 6
Rodzice dzieci i młodzieży przebywających w bursie wnoszą opłatę za:
1)
posiłki w stołówce bursy równą wysokości kosztów surowca przeznaczonego na wyżywienie;
2)
zakwaterowanie w bursie w wysokości do 50 % kosztu utrzymania miejsca; do kosztu tego nie wlicza się wynagrodzeń pracowników i wydatków pochodnych od tych wynagrodzeń.
3. 7
Rodzice dzieci i młodzieży przebywających w domu wczasów dziecięcych wnoszą opłatę za:
1)
posiłki w stołówce domu wczasów dziecięcych równą wysokości kosztów surowca przeznaczonego na wyżywienie;
2)
zakwaterowanie w domu wczasów dziecięcych.
3a. 8
Wysokość kosztów surowca przeznaczonego na wyżywienie w placówkach, o których mowa w ust. 1-3, ustala dyrektor placówki w porozumieniu z organem prowadzącym.
4.
Wysokość opłaty za zakwaterowanie w bursie oraz w domu wczasów dziecięcych ustala organ prowadzący.
5.
Opłaty, o których mowa w ust. 2 i 3, nie mogą przekraczać łącznie 25 % wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 20 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353, z późn. zm. 9 ) ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".
6.
Opłaty, o których mowa w ust. 1-3, wnosi się z góry do 15. dnia każdego miesiąca.
7.
Jeżeli dziecko z uzasadnionych powodów nie mogło przebywać w placówce, opłaty, o których mowa w ust. 1-3, należne są w wysokości proporcjonalnej do czasu faktycznego pobytu dziecka.
8. 10
Organ prowadzący placówkę może zwolnić rodziców z całości lub części opłat, o których mowa w ust. 1-3:
1)
w przypadku szczególnie trudnej sytuacji materialnej rodziny, w szczególności gdy dochód na osobę w rodzinie nie jest większy niż kwota, o której mowa w art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. Nr 64, poz. 593, z późn. zm.);
2)
w szczególnie uzasadnionych przypadkach losowych.
§  67.
1.
Opłaty za korzystanie z miejsc noclegowych w szkolnym schronisku młodzieżowym przez dzieci, młodzież i ich opiekunów, od osoby za dobę, nie mogą przekraczać następujących kwot:
1)
w pokojach jedno- i dwuosobowych z łazienkami - 65 zł;
2)
w pokojach większych niż dwuosobowe, z łazienkami - 50 zł;
3)
w pokojach nie większych niż czteroosobowe - 25 zł;
4)
w pokojach większych niż czteroosobowe - 20 zł.
2.
Wysokość opłat, o których mowa w ust. 1, na wniosek dyrektora szkolnego schroniska młodzieżowego, ustala organ prowadzący, uwzględniając warunki, jakimi dysponuje schronisko.

Przepisy przejściowe i końcowe

§  68.
Specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze dla dzieci i młodzieży zagrożonych niedostosowaniem społecznym mogą być prowadzone nie dłużej niż do dnia 31 sierpnia 2006 r.
§  69.
Placówki dostosują statuty do wymogów wynikających z rozporządzenia w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie rozporządzenia.
§  70.
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. 11
1 Minister Edukacji Narodowej i Sportu kieruje działem administracji rządowej - oświata i wychowanie, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 11 czerwca 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Edukacji Narodowej i Sportu (Dz. U. Nr 134, poz. 1426).
2 § 33 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 października 2005 r. (Dz.U.05.212.1767) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 listopada 2005 r.
3 § 46 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 października 2005 r. (Dz.U.05.212.1767) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 listopada 2005 r.
4 § 52a dodany przez § 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 października 2005 r. (Dz.U.05.212.1767) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 listopada 2005 r.
5 § 66 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 4 lit. a) rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 października 2005 r. (Dz.U.05.212.1767) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 listopada 2005 r.
6 § 66 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 4 lit. a) rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 października 2005 r. (Dz.U.05.212.1767) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 listopada 2005 r.
7 § 66 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 4 lit. a) rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 października 2005 r. (Dz.U.05.212.1767) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 listopada 2005 r.
8 § 66 ust. 3a dodany przez § 1 pkt 4 lit. b) rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 października 2005 r. (Dz.U.05.212.1767) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 listopada 2005 r.
9 Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 64, poz. 593, Nr 99, poz. 1001, Nr 120, poz. 1252, Nr 121, poz. 1264, Nr 144, poz. 1530, Nr 191, poz. 1954, Nr 210, poz. 2135 i Nr 236, poz. 2355.
10 § 66 ust. 8 dodany przez § 1 pkt 4 lit. c) rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 października 2005 r. (Dz.U.05.212.1767) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 listopada 2005 r.
11 Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 września 1993 r. w sprawie rodzajów, organizacji i zasad działania publicznych placówek oświatowo-wychowawczych (Dz. U. Nr 95, poz. 434, z 1996 r. Nr 44, poz. 192 oraz z 1997 r. Nr 75, poz. 473) oraz rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 lutego 1994 r. w sprawie rodzajów i zasad działania publicznych placówek opiekuńczo-wychowawczych i resocjalizacyjnych oraz ramowych statutów tych placówek (Dz. U. Nr 41, poz. 156 oraz z 1999 r. Nr 67, poz. 758).