Oddział 2 - Środki zapobiegawcze - Regulamin wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury.
Dziennik Ustaw
Dz.U.2023.1115 t.j.
Akt obowiązujący Wersja od: 14 grudnia 2023 r.
Oddział 2
Środki zapobiegawcze
Środki zapobiegawcze
§ 179. [Wniosek o zastosowanie środka zapobiegawczego]
Wniosek Policji lub innego organu o zastosowanie środka zapobiegawczego powinien mieć formę pisemną i zawierać w uzasadnieniu przytoczenie okoliczności faktycznych i prawnych wskazujących na konieczność jego zastosowania.§ 180. [Ustalenie przesłanek zastosowania środka zapobiegawczego]
Jeżeli zachodzą wątpliwości co do podstawy faktycznej zastosowania środka zapobiegawczego, określonej w art. 249 § 1 k.p.k., prokurator zleca Policji dokonanie niezbędnych czynności dowodowych bądź dokonuje ich sam.§ 181. [Przejście podejrzanego do dyspozycji sądu]
Z chwilą skierowania do sądu wniosku o zastosowanie tymczasowego aresztowania podejrzany przechodzi do dyspozycji sądu i pozostaje w niej do czasu rozpoznania wniosku.§ 182. [Zbadanie podejrzanego lub tymczasowo aresztowanego przez lekarza]
1.
Jeżeli podejrzany powołuje się na zły stan zdrowia lub doznane obrażenia ciała, prokurator zarządza zbadanie go przez lekarza, a wyniki badania dołącza do wniosku o zastosowanie tymczasowego aresztowania.2.
Jeżeli sąd, stosując tymczasowe aresztowanie, umieścił podejrzanego w odpowiednim zakładzie leczniczym, prokurator po otrzymaniu świadectwa lekarskiego ocenia zasadność utrzymania tymczasowego aresztowania i przekazania tymczasowo aresztowanego do aresztu śledczego lub wykonywania tymczasowego aresztowania poza aresztem śledczym we wskazanym zakładzie leczniczym, określając jednocześnie warunki umieszczenia w nim tymczasowo aresztowanego.3.
W przypadku otrzymania informacji o złym stanie zdrowia tymczasowo aresztowanego prokurator zarządza zbadanie go przez lekarza w zakładzie karnym lub areszcie śledczym. Jeżeli stan zdrowia tymczasowo aresztowanego tego wymaga, prokurator zarządza umieszczenie podejrzanego w odpowiednim zakładzie leczniczym, w tym w zakładzie psychiatrycznym.4.
Po wydaniu przez sąd postanowienia o tymczasowym aresztowaniu prokurator przesyła do aresztu śledczego, jeżeli wynika to z akt śledztwa lub dochodzenia, informacje o podejrzanym mające na celu zabezpieczenie prawidłowego toku postępowania karnego lub zapewnienie bezpieczeństwa w areszcie. W przypadku gdy zachodzi konieczność izolowania podejrzanego od innych tymczasowo aresztowanych, informacja powinna zawierać w szczególności ich dane osobowe. Prokurator powiadamia również areszt śledczy o odstąpieniu od dalszego izolowania podejrzanego od innych tymczasowo aresztowanych.§ 183. [Niezwłoczne uchylenie decyzji o tymczasowym aresztowaniu]
Decyzję co do uchylenia tymczasowego aresztowania z przyczyn wskazanych w art. 259 k.p.k. podejmuje się niezwłocznie po ustaleniu ich zaistnienia.§ 184. [Zastosowanie tymczasowego aresztowania w razie pozbawienia wolności w innej sprawie]
Jeżeli istnieją podstawy, o których mowa w art. 258 k.p.k., wniosek o zastosowanie tymczasowego aresztowania można skierować do sądu także wtedy, gdy podejrzany jest pozbawiony wolności w innej sprawie.§ 185. [Udowodnienie przesłanek zastosowania lub przedłużenia tymczasowego aresztowania]
1.
We wniosku o zastosowanie lub przedłużenie tymczasowego aresztowania wskazuje się dowody świadczące o popełnieniu przez podejrzanego zarzuconego mu przestępstwa oraz przytacza się okoliczności, które przemawiają za koniecznością stosowania lub przedłużenia tego środka zapobiegawczego na podstawie prawnej powołanej we wniosku.2.
Przepis ust. 1 stosuje się w razie istnienia i powołania we wniosku więcej podstaw zastosowania lub przedłużenia tymczasowego aresztowania.3.
W wypadku gdy prokurator wydał zarządzenie, o którym mowa w § 148 ust. 1, we wniosku o zastosowanie lub przedłużenie tymczasowego aresztowania nie wskazuje się dowodów wymienionych w tym zarządzeniu. Powoływanie się na okoliczności wynikające z dowodów wskazanych w zarządzeniu może mieć miejsce wyłącznie w wyjątkowych wypadkach i w sposób uniemożliwiający identyfikację źródła dowodowego.§ 186. [Zawiadomienie o uchyleniu tymczasowego aresztowania]
O uchyleniu tymczasowego aresztowania prokurator niezwłocznie zawiadamia sąd, który wydał postanowienie o tymczasowym aresztowaniu; odpis postanowienia o uchyleniu tymczasowego aresztowania wraz z nakazem zwolnienia niezwłocznie przekazuje do administracji zakładu karnego lub aresztu śledczego, w którym tymczasowo aresztowany przebywa. Odpis postanowienia w przedmiocie uchylenia tymczasowego aresztowania oraz nakaz zwolnienia, opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu 14 oraz znakowane czasem 15 , mogą być przesłane do administracji zakładu karnego lub aresztu śledczego również za pomocą elektronicznej skrzynki podawczej, wykorzystując funkcjonalność ePUAP.§ 187. [Zgoda prokuratora na doprowadzenie tymczasowo aresztowanego lub jego udział w czynnościach na terenie aresztu śledczego]
1.
Tymczasowo aresztowany w postępowaniu przygotowawczym pozostaje do dyspozycji prokuratora, na którego wniosek środek ten został zastosowany jako pierwszy.2.
Jeżeli sąd lub inny uprawniony organ zwraca się o wydanie z aresztu śledczego tymczasowo aresztowanego w celu uczestniczenia w czynnościach procesowych w innej sprawie lub o udzielenie zgody na przeprowadzenie czynności procesowych z udziałem podejrzanego na terenie aresztu śledczego, a dobro postępowania nie stoi temu na przeszkodzie, prokurator udziela zgody na doprowadzenie lub na udział w czynnościach na terenie aresztu śledczego.3.
Zawiadomienia o udzieleniu zgody dokonuje się pisemnie nie później niż na 7 dni przed mającym nastąpić wydaniem lub przeprowadzeniem czynności i przesyła się do administracji aresztu śledczego, w którym podejrzany przebywa. W przypadku nieudzielenia zgody powiadamia się o tym organ żądający, ze wskazaniem, kiedy doprowadzenie lub przeprowadzenie czynności będzie mogło nastąpić.§ 188. [Zarządzenia wydawane w przypadku przetransportowania tymczasowo aresztowanego do zakładu karnego lub aresztu śledczego]
1.
W przypadku konieczności przetransportowania tymczasowo aresztowanego do zakładu karnego lub aresztu śledczego właściwego ze względu na miejsce przeprowadzenia czynności, prokurator wydaje zarządzenia:1)
o wysłaniu do właściwej jednostki Policji albo innego uprawnionego organu nakazu doprowadzenia wraz z pisemnym poleceniem przetransportowania tymczasowo aresztowanego do zakładu karnego lub aresztu śledczego;2)
o wysłaniu nakazu wydania do administracji zakładu karnego lub aresztu śledczego, z którego podejrzany będzie doprowadzony do miejsca przeprowadzenia czynności, z podaniem informacji o mającym nastąpić przetransportowaniu.2.
Zarządzenia, o których mowa w ust. 1, prokurator wydaje również wtedy, gdy zachodzi konieczność dokonania czynności poza zakładem karnym z udziałem odbywającego prawomocnie orzeczoną karę pozbawienia wolności. O wyznaczonym terminie wykonania czynności z udziałem skazanego na terenie zakładu karnego prokurator pisemnie zawiadamia administrację zakładu karnego, w którym skazany odbywa karę.3.
O zakończeniu czynności z udziałem podejrzanego należy niezwłocznie zawiadomić administrację zakładu karnego lub aresztu śledczego, a następnie wydać polecenie przetransportowania tymczasowo aresztowanego do aresztu śledczego, w którym poprzednio przebywał, chyba że prokurator przeprowadzający czynności postanowi inaczej.4.
W przypadku konieczności wykonania czynności procesowych z tymczasowo aresztowanym pozostającym do dyspozycji innego organu prokurator pisemnie zwraca się do tego organu o udzielenie zgody na dokonanie czynności w określonym czasie na terenie zakładu karnego lub aresztu śledczego, a w przypadku konieczności przeprowadzenia czynności poza jednostką penitencjarną, w której tymczasowo aresztowany przebywa, występuje również o udzielenie zgody na przetransportowanie go do wskazanego aresztu śledczego lub innego miejsca przeprowadzania czynności. Jeżeli tymczasowo aresztowany pozostaje w dyspozycji innego prokuratora, zarządzenia, o których mowa w ust. 1, wydaje ten prokurator.5.
Jeżeli tymczasowo aresztowany pozostaje do dyspozycji kilku organów uprawnionych, przetransportowanie uzgadnia się ze wszystkimi uprawnionymi organami.6.
Jeżeli nie sprzeciwia się temu dobro postępowania przygotowawczego, niektórych czynności procesowych z udziałem osób pozbawionych wolności, w tym zwłaszcza końcowego zaznajomienia z materiałami postępowania, należy, w miarę możliwości, dokonywać na terenie aresztu śledczego lub zakładu karnego.§ 189. [Zgoda na widzenie z tymczasowo aresztowanym; korespondencja tymczasowo aresztowanego]
1.
Prokurator udziela zgody na widzenie z tymczasowo aresztowanym lub jej odmawia, w formie zarządzenia.2.
Zarządzenie o zgodzie na widzenie, poza danymi określonymi w art. 94 k.p.k., powinno zawierać:1)
imię i nazwisko oraz adres osoby odwiedzającej;2)
numer dokumentu tożsamości;3)
termin jego ważności;4)
wskazanie stopnia pokrewieństwa z tymczasowo aresztowanym;5)
określenie sposobu kontaktu z tymczasowo aresztowanym w trakcie widzenia;6)
podpis prokuratora.3.
Oryginał zarządzenia o zgodzie na widzenie doręcza się osobie odwiedzającej, natomiast jego kopię pozostawia w aktach podręcznych.4.
Cenzurowania korespondencji podejrzanych tymczasowo aresztowanych innej niż wymieniona w art. 8 § 3, art. 102 pkt 11 i art. 103 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. z 2023 r. poz. 127, z 2022 r. poz. 2600 oraz z 2023 r. poz. 818) dokonuje prokurator, który prowadzi bądź nadzoruje postępowanie. Ocenzurowana korespondencja podlega oznakowaniu pieczęcią o treści: "Ocenzurowano, data ... podpis ...". Pieczęć przystawia się na korespondencji.5.
Jeżeli korespondencja tymczasowo aresztowanego zawiera wiadomości mogące utrudnić postępowanie przygotowawcze, prokurator zarządza załączenie jej do akt sprawy, o czym zawiadamia nadawcę; nie dotyczy to korespondencji, którą można doręczyć adresatowi po usunięciu z niej takich wiadomości.6.
Korespondencję tymczasowo aresztowanych z organami powołanymi na podstawie ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską umów międzynarodowych dotyczących ochrony praw człowieka, Rzecznikiem Praw Obywatelskich, organami państwowymi i samorządowymi, obrońcą lub pełnomocnikiem będącym adwokatem lub radcą prawnym przesyła się niezwłocznie do adresata bez jej cenzurowania, umieszczając na kopercie adnotację "Bez cenzury" opatrzoną datą i podpisem.§ 190. [Zgoda na korzystanie przez tymczasowo aresztowanego z aparatu telefonicznego]
1.
Prokurator niezwłocznie wydaje zarządzenie w przedmiocie wyrażenia zgody na korzystanie przez tymczasowo aresztowanego z aparatu telefonicznego, o czym powiadamia tymczasowo aresztowanego, jego obrońcę i administrację zakładu karnego.2.
Jeżeli tymczasowo aresztowany pozostaje do dyspozycji kilku organów, prokurator uzyskuje od każdego z tych organów stanowisko w przedmiocie wyrażenia zgody na korzystanie z aparatu telefonicznego lub w przedmiocie wyznaczenia organu uprawnionego do wyrażenia takiej zgody.§ 191. [Okres tymczasowego aresztowania w przypadku zwrotu sprawy przez sąd do uzupełnienia postępowania przygotowawczego]
1.
W przypadku zwrotu sprawy przez sąd do uzupełnienia postępowania przygotowawczego przeciwko osobie uprzednio tymczasowo aresztowanej czas trwania tymczasowego aresztowania w postępowaniu przygotowawczym liczy się od daty wpływu akt do prokuratury po uprawomocnieniu się postanowienia o zwrocie sprawy, przy czym okresy tymczasowego aresztowania w postępowaniu przygotowawczym sumuje się.2.
Jeżeli sprawę przeciwko osobie tymczasowo aresztowanej przekazano do dalszego prowadzenia innej jednostce, o przekazaniu tymczasowo aresztowanego do dyspozycji tej jednostki powiadamia się administrację zakładu karnego lub aresztu śledczego, w którym podejrzany przebywa.§ 192. [Wniosek o ponowne tymczasowe aresztowanie]
Z wnioskiem o zastosowanie tymczasowego aresztowania w postępowaniu przygotowawczym wobec podejrzanego pozostającego na wolności, który w tej samej sprawie był przedtem aresztowany, prokurator występuje do sądu właściwego do dalszego stosowania lub przedłużenia tego środka.§ 193. [Przedłużenie tymczasowego aresztowania w przypadku zwrotu sprawy przez sąd do uzupełnienia postępowania przygotowawczego]
1.
Jeżeli sąd wyda postanowienie o zwrocie sprawy prokuratorowi, a w sprawie tej nadal istnieją podstawy do utrzymania tymczasowego aresztowania, właściwy prokurator niezwłocznie po uprawomocnieniu się tego postanowienia, a jeszcze przed zwróceniem akt sprawy do prokuratury, występuje do sądu, przed którym toczy się postępowanie, z wnioskiem o przedłużenie stosowania tego środka nieprzekraczającego okresu, o którym mowa w art. 263 § 3 k.p.k.2.
Jeżeli oczekiwanie na uprawomocnienie się postanowienia o zwrocie sprawy powodowałoby zagrożenie upływu oznaczonego terminu tymczasowego aresztowania bądź niezachowanie terminu określonego w art. 263 § 6 k.p.k., prokurator uczestniczący w rozprawie lub posiedzeniu, na którym zapadła decyzja o zwrocie sprawy, wnosi o przedłużenie tymczasowego aresztowania przez sąd, przed którym toczy się postępowanie, bądź też o wystąpienie przez ten sąd z wnioskiem o jego przedłużenie na podstawie art. 263 § 4 k.p.k.§ 194. [Zawiadamianie o tymczasowym aresztowaniu trwającym ponad 9 miesięcy]
O każdym przypadku tymczasowego aresztowania, którego czas trwania przekroczył 9 miesięcy, prokurator okręgowy zawiadamia prokuratora regionalnego, a naczelnik wydziału zamiejscowego - Zastępcę Prokuratora Generalnego do Spraw Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji, podając jednocześnie przewidywany termin zakończenia postępowania przygotowawczego.§ 195. [Zawiadamianie o przedłużeniu tymczasowego aresztowania na okres powyżej roku]
O każdym przypadku przedłużenia tymczasowego aresztowania na okres powyżej roku prokurator regionalny lub naczelnik wydziału zamiejscowego zawiadamia Prokuratora Krajowego.§ 196. [Dostarczenie do zakładu karnego lub aresztu śledczego odpisu postanowienia o uchyleniu tymczasowego aresztowania]
1.
Odpis postanowienia o uchyleniu tymczasowego aresztowania w dniu jego wydania dostarcza się wraz z nakazem zwolnienia do zakładu karnego lub aresztu śledczego, w którym przebywa tymczasowo aresztowany.2.
Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do zawiadomienia o przekazaniu tymczasowo aresztowanego do dyspozycji innego organu.3.
Administrację zakładu karnego lub aresztu śledczego należy również zawiadomić najpóźniej na 3 dni przed upływem terminu, do którego aresztowanie ma trwać, że prokurator nie będzie występował o jego przedłużenie. Zawiadomienie powinno mieć formę pisemną.4.
O uchyleniu tymczasowego aresztowania wobec osób podlegających obowiązkowi służby wojskowej powiadamia się odpowiednio właściwą wojskową komendę uzupełnień bądź wójta lub burmistrza (prezydenta miasta).§ 197. [Zatrzymanie i zwrot paszportu lub innego dokumentu upoważniającego do przekroczenia granicy]
1.
Jeżeli zakaz opuszczania przez oskarżonego kraju jest połączony z zatrzymaniem paszportu lub innego dokumentu uprawniającego do przekroczenia granicy albo z zakazem wydania takiego dokumentu, odpis postanowienia w tym przedmiocie przesyła się organowi paszportowemu właściwemu ze względu na siedzibę jednostki, w której wydano postanowienie w tym zakresie, a w przypadku cudzoziemca - właściwemu urzędowi konsularnemu.2.
Zatrzymany paszport lub inny dokument upoważniający do przekroczenia granicy przechowuje się w szafie pancernej znajdującej się w pomieszczeniu odpowiednio zabezpieczonym, wskazanym przez kierownika jednostki.3.
Zwrot dokumentów, o których mowa w ust. 2, następuje za pokwitowaniem.4.
W razie nieodebrania dokumentu, o którym mowa w ust. 2, w terminie 30 dni od doręczenia wezwania do jego odebrania, zatrzymany dokument należy zwrócić właściwemu ze względu na siedzibę jednostki organowi paszportowemu, a w przypadku cudzoziemca - właściwemu urzędowi konsularnemu, o czym należy pouczyć w wezwaniu.5.
Odpis postanowienia, o którym mowa w ust. 1, przesyła się Komendzie Głównej Straży Granicznej.6.
Odpisy postanowień o uchyleniu środka zapobiegawczego, o którym mowa w ust. 1, bądź jego zmianie przesyła się organom wymienionym w ust. 1 i 5.§ 198. [Zawieszenia i zakazy]
W przypadku zastosowania środka zapobiegawczego określonego w art. 276 k.p.k. odpis postanowienia o zawieszeniu podejrzanego w czynnościach służbowych lub w wykonywaniu zawodu albo zawierającego nakaz powstrzymania się od określonej działalności doręcza się pracodawcy lub właściwemu organowi samorządu zawodowego albo instytucji, a odpis postanowienia o nakazaniu powstrzymania się od prowadzenia określonego rodzaju pojazdów Komendzie Głównej Policji.14 Obecnie kwalifikowanym podpisem elektronicznym na podstawie art. 131 ustawy z dnia 5 września 2016 r. o usługach zaufania oraz identyfikacji elektronicznej (Dz. U. z 2021 r. poz. 1797), która weszła w życie z dniem 7 października 2016 r.
15 Zgodnie z art. 133 ust. 2 ustawyz dnia 5 września 2016 r. o usługach zaufania oraz identyfikacji elektronicznej (Dz. U. z 2021 r. poz. 1797), usługę znakowania czasem, o której mowa w art. 3 pkt 16 ustawy z dnia 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym (Dz. U. z 2013 r. poz. 262, z 2014 r. poz. 1662 oraz z 2015 r. poz. 1893), wpi-saną do rejestru, o którym mowa w art. 23 ust. 1 tej ustawy, uznaje się za usługę elektronicznego znacznika czasu.