Rozdział 4 - Świadczenie powszechnych usług pocztowych - Prawo pocztowe.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2008.189.1159 t.j.

Akt utracił moc

Wersja od: 1 maja 2013 r.

Rozdział  4

Świadczenie powszechnych usług pocztowych

Art.  46.

1. Operator publiczny jest obowiązany do świadczenia powszechnych usług pocztowych w sposób ciągły, umożliwiający:

1) traktowanie przesyłki listowej jako przesyłki poleconej;

2) traktowanie przesyłki jako przesyłki z zadeklarowaną wartością;

3) uzyskanie potwierdzenia odbioru przesyłki rejestrowanej lub kwoty pieniężnej określonej w przekazie pocztowym;

4) przyjęcie, przemieszczenie i doręczenie przesyłek lub kwot pieniężnych nadanych na poste restante.

2. 32 Powierza się Poczcie Polskiej S.A. obowiązek wykonywania zadań operatora publicznego określonych w ustawie.

3. Minister właściwy do spraw łączności określi, w drodze rozporządzenia, warunki wykonywania powszechnych usług pocztowych przez operatora publicznego dotyczące:

1) minimalnych wymagań w zakresie jakości powszechnych usług pocztowych:

a) wskaźnika terminowości doręczeń przesyłek w obrocie krajowym, wyrażonego jako procentowy udział przesyłek doręczonych w określonych terminach, liczonych od dnia nadania do dnia doręczenia, w ogólnej liczbie nadanych przesyłek,

b) liczby i sposobu rozmieszczenia placówek operatora,

c) procentowego udziału nadawczych skrzynek pocztowych spełniających wymagania, o których mowa w art. 56 pkt 3;

2) wymagań w zakresie przyjmowania i doręczania przesyłek i przekazów pocztowych, w tym:

a) warunków przyjmowania przesyłek oraz przekazów pocztowych,

b) sposobu postępowania z przesyłkami uszkodzonymi, nieopłaconymi lub opłaconymi w kwocie niższej niż należna,

c) dokumentowania wykonania usługi doręczenia przesyłek rejestrowanych lub przekazów pocztowych,

d) terminów odbioru przesyłek lub przekazów pocztowych z placówki operatora,

e) wymagań w zakresie opakowania i wymiaru przesyłek;

3) terminów, po upływie których wymagania określone w pkt 1 lit. a i c zostaną osiągnięte;

4) sposobu świadczenia powszechnych usług pocztowych, biorąc pod uwagę ochronę interesów podmiotów korzystających z powszechnych usług pocztowych i sposób wykonywania tych usług, kierując się wymaganiami Europejskiego Komitetu Normalizacji, a w przypadku braku tych wymagań - innych międzynarodowych organizacji normalizacyjnych, których Rzeczpospolita Polska jest członkiem.

Art.  47.

1. Operatorowi publicznemu przysługuje wyłączność, z zastrzeżeniem ust. 2, świadczenia usług pocztowych, zwanych dalej "usługami zastrzeżonymi", polegających na:

1) przyjmowaniu, przemieszczaniu i doręczaniu w obrocie krajowym:

a) przesyłek z korespondencją,

b) przesyłek reklamowych,

c) przesyłek innych niż wymienione w lit. a i b, nadanych w sposób uniemożliwiający sprawdzenie zawartości o masie nieprzekraczającej granicy wagowej, o której mowa w ust. 4;

2) przyjmowaniu, przemieszczaniu i doręczaniu w obrocie zagranicznym przesyłek o masie nieprzekraczającej granicy wagowej, o której mowa w ust. 4;

3) przyjmowaniu i doręczaniu w obrocie krajowym i zagranicznym przesyłek z korespondencją, o ile w procesie przyjmowania lub doręczania stają się one przesyłkami o masie nieprzekraczającej granicy wagowej, o której mowa w ust. 4.

4) (uchylony).

2. Nie narusza wyłączności świadczenia usług zastrzeżonych przyjmowanie, przemieszczanie i doręczanie przesyłek wymienionych w ust. 1, w obrocie krajowym lub zagranicznym, o masie nieprzekraczającej granicy wagowej, o której mowa w ust. 4, za pobraną przez operatora opłatą, nie niższą niż dwu i półkrotność opłaty za przyjęcie, przemieszczenie i doręczenie przesyłki listowej stanowiącej przesyłkę najniższego przedziału wagowego najszybszej kategorii określonej w cenniku powszechnych usług pocztowych operatora publicznego, o którym mowa w art. 51 ust. 4, obowiązującego w danym czasie odpowiednio w obrocie krajowym i zagranicznym.

3. Do usług zastrzeżonych, o których mowa w ust. 1, nie zalicza się wymiany dokumentów.

4. Granica wagowa usług zastrzeżonych wynosi 50 g.

Art.  48.

Operator publiczny nie może odmówić zawarcia umowy o świadczenie powszechnych usług pocztowych, z zastrzeżeniem art. 22 ust. 1 i ust. 2 pkt 1.

Art.  48a.

1. Operator publiczny obowiązany jest doręczać przesyłki listowe przyjęte do przemieszczenia i doręczenia w ramach powszechnej usługi pocztowej:

1) nie później niż w 4 dniu po dniu nadania - w przypadku przesyłki listowej najszybszej kategorii;

2) nie później niż w 6 dniu po dniu nadania - w przypadku przesyłki niebędącej przesyłką najszybszej kategorii.

2. W przypadku doręczenia przesyłki listowej w terminie późniejszym niż określony w ust. 1, adresatowi lub nadawcy przysługuje prawo do wniesienia skargi z tytułu opóźnionego doręczenia przesyłki listowej.

3. Skargę wnosi się:

1) nie wcześniej niż:

a) 5 dnia od dnia nadania przesyłki listowej - w przypadku przesyłki listowej najszybszej kategorii,

b) 7 dnia od dnia nadania przesyłki listowej - w przypadku przesyłki listowej niebędącej przesyłką najszybszej kategorii oraz

2) nie później niż po upływie 30 dni od dnia nadania przesyłki listowej.

4. Skargę wnosi się w każdej placówce operatora publicznego, w formie pisemnej, ustnej do protokołu, elektronicznej bądź w innej, która ujawnia wolę skarżącego w sposób dostateczny.

5. Placówka operatora publicznego, w której została wniesiona skarga, przekazuje ją niezwłocznie do jednostki organizacyjnej właściwej do rozpatrzenia skargi. Jednostka ta, w terminie nie dłuższym niż 14 dni od dnia otrzymania skargi, udziela na nią odpowiedzi w formie pisemnej.

6. Skarga powinna zawierać:

1) imię i nazwisko albo nazwę skarżącego oraz jego adres;

2) określenie rodzaju przesyłki listowej, której dotyczy;

3) uzasadnienie skargi;

4) datę oraz podpis skarżącego.

Art.  49.

1. Operator określa w regulaminie świadczenia powszechnych usług pocztowych zasady ich świadczenia oraz ogólne warunki dostępu do tych usług. Ponadto operator publiczny uwzględnia w regulaminie specyfikę wynikającą z ciążącego na nim obowiązku, o którym mowa w art. 46 ust. 1.

2. 33 Operator przedkłada Prezesowi UKE projekt regulaminu świadczenia powszechnych usług pocztowych, o którym mowa w ust. 1, oraz projekt zmian do obowiązującego regulaminu, co najmniej na 60 dni przed wprowadzeniem.

3. Prezes UKE może, w drodze decyzji, w terminie do 30 dni od dnia przedłożenia projektu regulaminu świadczenia powszechnych usług pocztowych albo projektu zmian do obowiązującego regulaminu, wnieść sprzeciw wobec ich postanowień, jeżeli są sprzeczne z przepisami prawa lub naruszają prawa podmiotów korzystających z powszechnych usług pocztowych.

4. Regulamin świadczenia powszechnych usług pocztowych lub jego zmiany w części objętej sprzeciwem Prezesa UKE nie wchodzą w życie.

Art.  50.

1. Opłaty za świadczenie powszechnych usług pocztowych powinny być ustalone z uwzględnieniem kosztów ich świadczenia.

2. Zasady ustalania opłat za świadczenie powszechnych usług pocztowych powinny być jednolite na terytorium całego kraju oraz przejrzyste i niedyskryminujące.

3. Zastosowanie jednolitych opłat nie wyklucza prawa operatora świadczącego powszechne usługi pocztowe do zastosowania taryfy specjalnej, niższej niż obowiązująca za dany rodzaj lub sposób świadczenia usługi w stosunku do nadawców, którzy wykonują uzgodnione z operatorem czynności związane z przygotowaniem lub opracowaniem przesyłek lub uzgodnią z nim dodatkowe warunki w zakresie sposobu świadczenia usługi oraz do nadawców nadających znaczną liczbę przesyłek w ustalonym z operatorem okresie czasu, pod warunkiem że operator przy ustalaniu opłat:

1) stosuje wobec nadawców jednolite i równe kryteria zarówno co do opłat jak i warunków związanych z umową;

2) uwzględnia koszty świadczenia usługi obejmującej pełny zakres oferowanych świadczeń związanych z usługą pocztową danego rodzaju lub sposobem świadczenia tej usługi, z wyłączeniem kosztów nieponiesionych w związku z ograniczeniem wykonywanych przez operatora czynności.

4. Operator świadczący powszechne usługi pocztowe obowiązany jest określić w regulaminie, o którym mowa w art. 49 ust. 1, kryteria ustalania taryf specjalnych z uwzględnieniem zasad, o których mowa w ust. 3, i udostępnić informację w tym zakresie we wszystkich placówkach operatora, w których te usługi są świadczone.

Art.  50a.

1. Zakazane jest subsydiowanie powszechnych usług pocztowych niebędących usługami zastrzeżonymi z przychodów z usług zastrzeżonych.

2. Zakaz, o którym mowa w ust. 1, nie ma zastosowania, w przypadku gdy subsydiowanie jest dokonywane w rozmiarze niezbędnym do wywiązania się operatora publicznego z nałożonego na niego obowiązku świadczenia powszechnych usług pocztowych w zakresie usług niebędących usługami zastrzeżonymi.

3. Zamiar rozpoczęcia subsydiowania wraz z pisemnym uzasadnieniem operator publiczny przedstawia Prezesowi UKE w celu uzyskania opinii w zakresie wystąpienia przesłanki, o której mowa w ust. 2.

4. Prezes UKE wydaje opinię w sprawie zasadności uruchomienia subsydiowania w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia otrzymania wystąpienia.

5. Prezes UKE w okresie przewidzianym do wydania opinii może pisemnie wezwać operatora publicznego do przedłożenia dodatkowych informacji w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania.

Art.  51.

1. Operator świadczący powszechne usługi pocztowe ustala wysokość opłat za te usługi zgodnie z zasadami, o których mowa w art. 50.

2. Prezes UKE może wystąpić, za pośrednictwem ministra właściwego do spraw łączności, z wnioskiem do Rady Ministrów o ustalenie na podstawie art. 4 ustawy z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach (Dz. U. Nr 97, poz. 1050, z późn. zm.⁴⁾), cen urzędowych powszechnych usług pocztowych.

3. Operator świadczący powszechne usługi pocztowe, w tym operator publiczny, przedkłada Prezesowi UKE projekt cennika powszechnych usług pocztowych oraz projekt zmian do obowiązującego cennika wraz z określeniem poszczególnych składników kosztów świadczenia każdej usługi, co najmniej na 60 dni przed planowanym terminem ich wprowadzenia.

4. Prezes UKE może, w drodze decyzji, w terminie do 30 dni od dnia przedłożenia projektu cennika powszechnych usług pocztowych lub projektu zmian do obowiązującego cennika, wnieść sprzeciw w stosunku do całości albo części projektu tego cennika albo projektu zmian do obowiązującego cennika, jeżeli są one sprzeczne z przepisami ustawy. Cennik powszechnych usług pocztowych lub jego zmiany w zakresie objętym sprzeciwem Prezesa UKE nie wchodzą w życie.

5. Prezes UKE w okresie przewidzianym na wykonanie czynności, o których mowa w ust. 4, może zobowiązać pisemnie operatora świadczącego usługi powszechne do przedłożenia, nie później niż w terminie 7 dni od dnia otrzymania pisma, dodatkowych informacji umożliwiających ocenę projektu cennika powszechnych usług pocztowych lub projektu zmian do obowiązującego cennika.

6. Operator świadczący powszechne usługi pocztowe jest obowiązany do udostępnienia cenników powszechnych usług pocztowych we wszystkich placówkach, w których są one świadczone.

7. Cenniki powszechnych usług pocztowych operatora publicznego oraz zmiany do obowiązującego cennika podlegają niezwłocznie ogłoszeniu w Biuletynie Urzędu Komunikacji Elektronicznej, zwanym dalej "Biuletynem UKE".

Art.  52.

1. Operator świadczący powszechne usługi pocztowe jest obowiązany do prowadzenia ksiąg rachunkowych i rachunku kosztów w sposób umożliwiający kalkulację kosztów:

1) odrębnie dla każdej z usług z obszaru zastrzeżonego;

2) zbiorczo dla usług niezastrzeżonych z rozgraniczeniem na:

a) powszechne usługi pocztowe,

b) nienależące do powszechnych usług pocztowych.

2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw łączności, określi, w drodze rozporządzenia, sposób podziału kosztów, przyjmując jako zasadę, że powinien on umożliwiać wyliczenie kosztów jednostkowych, z uwzględnieniem ust. 1.

3. Operator świadczący powszechne usługi pocztowe przedkłada Prezesowi UKE, corocznie, w terminie do dnia 31 marca każdego roku za rok poprzedni, oświadczenie co do spełniania wymagań, o których mowa w ust. 1.

4. Prezes UKE jest obowiązany do przeprowadzenia weryfikacji realizacji wymagań, o których mowa w ust. 1 i 2.

5. Prezes UKE publikuje w Biuletynie UKE oświadczenie, o którym mowa w ust. 3.

6. Operator publiczny jest obowiązany do przedkładania Prezesowi UKE, nie później niż do dnia 31 lipca każdego roku za rok poprzedni, zbadanego przez biegłego rewidenta, sprawozdania finansowego, w zakresie zgodnym z ustawą z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694, z późn. zm.⁵⁾) oraz z ust. 1 i 2.

Art.  52a. ³⁴

 

1. Operator publiczny obowiązany do świadczenia powszechnych usług pocztowych otrzymuje z budżetu państwa dotację podmiotową do działalności polegającej na świadczeniu powszechnych usług pocztowych, jeżeli ich świadczenie przynosi stratę.

2. Wysokość dotacji określa ustawa budżetowa, przy czym kwota dotacji nie może przekroczyć różnicy pomiędzy kosztami świadczenia powszechnych usług pocztowych a przychodami z tego tytułu.

3. Operator publiczny jest obowiązany zgłaszać ministrowi właściwemu do spraw łączności wysokość straty poniesionej na świadczeniu powszechnych usług pocztowych do dnia 15 kwietnia roku następującego po roku, w którym strata ta została poniesiona.

4. Dotacja za rok, w którym powstała strata, jest przyznawana w terminie do dnia 31 grudnia roku następującego po roku, którego dotyczy dotacja, na podstawie przedłożonej przez Prezesa UKE, w terminie do dnia 30 listopada roku następującego po roku, którego dotyczy dotacja, ministrowi właściwemu do spraw łączności:

1) kopii zbadanego przez biegłego rewidenta sprawozdania finansowego operatora publicznego, o którym mowa w art. 52 ust. 6;

2) informacji o spełnieniu przez operatora wymogów dotyczących świadczenia powszechnych usług pocztowych, o których mowa w ustawie;

3) informacji o dokonaniu weryfikacji wymagań w zakresie prowadzenia przez operatora publicznego ksiąg rachunkowych i rachunku kosztów, o których mowa w art. 52 ust. 1 i 2.

5. Do dotacji, o której mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy art. 33a.

Art.  53.

1. Operator publiczny nie może odmówić właściwego zabezpieczenia przesyłki zgodnie z wymaganiami umowy lub regulaminu świadczenia powszechnych usług pocztowych.

2. Z tytułu wykonania zabezpieczenia, o którym mowa w ust. 1, operator może pobierać opłatę uwzględniającą koszty wykonania zabezpieczenia.

Art.  54.

1. Podmioty wykonujące publiczną regularną komunikację lądową, lotniczą, morską lub śródlądową są obowiązane przewozić odpłatnie przesyłki będące przedmiotem powszechnej usługi pocztowej.

2. Podmiot zarządzający stacją kolejową, lotniskiem cywilnym lub portem morskim albo śródlądowym jest obowiązany zapewnić operatorowi świadczącemu powszechne usługi pocztowe dostęp do niezbędnych pomieszczeń i urządzeń umożliwiający załadunek i wyładunek, o ile nie utrudnia to racjonalnego z nich korzystania.

3. Szczegółowe warunki wykonywania przez podmioty obowiązków, o których mowa w ust. 1 i 2, ustala się w umowie, która powinna być zawarta w terminie 30 dni od dnia wystąpienia przez operatora o jej zawarcie.

4. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio, jeżeli nieruchomość stanowi przedmiot użytkowania, najmu, dzierżawy lub trwałego zarządu.

Art.  55.

1. Prezes UKE prowadzi badania jakości powszechnych usług pocztowych, uzyskanej przez operatora świadczącego powszechne usługi pocztowe w poprzednim roku, co najmniej w zakresie wskaźnika terminowości doręczeń przesyłek.

2. Prezes UKE publikuje w Biuletynie UKE, w terminie do dnia 31 maja, roczny raport zawierający wyniki badań, o których mowa w ust. 1, a także informacje o ilości i rodzajach zgłoszonych reklamacji oraz sposobie ich rozpatrzenia, z uwzględnieniem podziału na powszechne usługi pocztowe i usługi niebędące powszechnymi usługami pocztowymi.

Art.  56.

Operator świadczący powszechne usługi pocztowe zapewnia osobom niepełnosprawnym dostęp do świadczonych powszechnych usług pocztowych przez:

1) organizację pracy placówek operatora umożliwiającą osobom poruszającym się za pomocą wózka inwalidzkiego korzystanie z usług świadczonych przez te placówki;

2) tworzenie w placówkach operatora odpowiednio oznakowanych stanowisk obsługi osób niepełnosprawnych;

3) umieszczanie nadawczych skrzynek pocztowych w sposób i w miejscu umożliwiającym korzystanie z nich osobie niepełnosprawnej, poruszającej się za pomocą wózka inwalidzkiego, w szczególności nadawczych skrzynek pocztowych instalowanych w placówce operatora lub na nieruchomości użytkowanej przez tę placówkę;

4) doręczanie osobom:

a) z uszkodzeniem narządu ruchu powodującym konieczność korzystania z wózka inwalidzkiego,

b) niewidomym lub ociemniałym

- na ich wniosek i bez pobierania dodatkowych opłat, przesyłek listowych, przesyłek rejestrowanych, w tym przesyłek z zadeklarowaną wartością oraz kwot pieniężnych określonych w przekazach pocztowych, z pominięciem oddawczej skrzynki pocztowej oraz bez konieczności odbierania przesyłki w placówce operatora;

5) przyjmowanie od osoby niepełnosprawnej w miejscu jej zamieszkania prawidłowo opłaconej przesyłki niebędącej przesyłką rejestrowaną.

³² Art. 46 ust. 2 zmieniony przez art. 28 pkt 2 ustawy z dnia 5 września 2008 r. o komercjalizacji państwowego przedsiębiorstwa użyteczności publicznej "Poczta Polska" (Dz.U.08.180.1109), który wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca przypadającego po dniu wydania postanowienia o wpisie Poczty Polskiej S.A. do rejestru przedsiębiorców, tj. dnia 1 września 2009 r., na podstawie art. 9 ust. 3 w związku z art. 30 powołanej ustawy.

³³ Art. 49 ust. 2 zmieniony przez art. 28 pkt 3 ustawy z dnia 5 września 2008 r. o komercjalizacji państwowego przedsiębiorstwa użyteczności publicznej "Poczta Polska" (Dz.U.08.180.1109), który wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca przypadającego po dniu wydania postanowienia o wpisie Poczty Polskiej S.A. do rejestru przedsiębiorców, tj. dnia 1 września 2009 r., na podstawie art. 9 ust. 3 w związku z art. 30 powołanej ustawy.

³⁴ Art. 52a dodany przez art. 28 pkt 4 ustawy z dnia 5 września 2008 r. o komercjalizacji państwowego przedsiębiorstwa użyteczności publicznej "Poczta Polska" (Dz.U.08.180.1109), który wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca przypadającego po dniu wydania postanowienia o wpisie Poczty Polskiej S.A. do rejestru przedsiębiorców, tj. dnia 1 września 2009 r., na podstawie art. 9 ust. 3 w związku z art. 30 powołanej ustawy.