Rozdział 1 - Emerytura. - Powszechne zaopatrzenie emerytalne pracowników i ich rodzin.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1968.3.6

Akt utracił moc

Wersja od: 9 marca 1982 r.

Rozdział  1.

Emerytura.

Art.  19.

1. Emerytura przysługuje pracownikowi, który spełnił łącznie następujące warunki:

1) ma wymagany okres zatrudnienia (art. 20),

2) osiągnął wiek emerytalny (art. 21),

3) wiek emerytalny osiągnął w okresie zatrudnienia (art. 8) lub równorzędnym z okresem zatrudnienia (art. 9) albo w ciągu 5 lat po upływie tych okresów.

2. Warunek określony w ust. 1 pkt 3 nie jest wymagany od pracownika, który ma okres zatrudnienia (art. 20 ust. 2): mężczyzna 35 lat, kobieta 30 lat.

Art.  20.

1. Okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury wynosi 25 lat dla mężczyzny, a 20 lat dla kobiety.

2. Przy ustalaniu okresu zatrudnienia wymaganego do uzyskania emerytury uwzględnia się oprócz okresów zatrudnienia (art. 8) również okresy równorzędne z okresami zatrudnienia (art. 9) i okresy zaliczalne do okresów zatrudnienia (art. 10).

3. 14  (skreślony).

Art.  21.

1. Wiek emerytalny wynosi:

1) dla pracownika spełniającego warunki do emerytury przewidziane dla pierwszej kategorii zatrudnienia - 60 lat dla mężczyzny i 55 lat dla kobiety,

2) dla pracownika drugiej kategorii zatrudnienia - 65 lat dla mężczyzny i 60 lat dla kobiety.

2. Rada Ministrów może ustalić w drodze rozporządzenia wiek emerytalny niższy niż określony w ust. 1 dla niektórych pracowników zatrudnionych na statkach żeglugi powietrznej oraz dla innych grup pracowników, jak również warunki wymagane do uzyskania emerytury przez tych pracowników.

Art.  21a. ¹⁵

1.  Osobom zajmującym kierownicze stanowiska, o których mowa w ust. 4 i 5, emerytura przysługuje na warunkach określonych w ust. 2 i 3.

2. Emerytura przysługuje po osiągnięciu wieku: 60 lat mężczyzna i 55 lat kobieta oraz okresu zatrudnienia wynoszącego co najmniej 25 lat dla mężczyzny i 20 lat dla kobiety, w tym co najmniej 5 lat na kierowniczych stanowiskach.

3. Emerytura przysługuje również mimo nieosiągnięcia wieku określonego w ust. 2 osobie odwołanej ze stanowiska, jeżeli osoba ta osiągnęła okres zatrudnienia wynoszący co najmniej 30 lat, w tym co najmniej 8 lat na kierowniczych stanowiskach.

4. Kierowniczymi stanowiskami w rozumieniu ust. 1 są następujące stanowiska:

1) przewodniczącego Rady Państwa, prezesa Rady Ministrów, marszałka Sejmu, zastępcy przewodniczącego Rady Państwa, wiceprezesa Rady Ministrów, wicemarszałka Sejmu, przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, sekretarza Rady Państwa, członka Rady Państwa, prezesa Najwyższej Izby Kontroli, ministra, prezesa Narodowego Banku Polskiego, szefa Kancelarii Sejmu,

2) pierwszego prezesa Sądu Najwyższego, prokuratora generalnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, szefa Kancelarii Rady Państwa, wiceprezesa Najwyższej Izby Kontroli, prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego, prezesa Sądu Najwyższego, zastępcy prokuratora generalnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, wiceprezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego, prezesa Głównego Urzędu Kontroli Publikacji i Widowisk, głównego inspektora pracy, wiceprezesa Głównego Urzędu Kontroli Publikacji i Widowisk, zastępcy głównego inspektora pracy,

3) prezesa Polskiej Akademii Nauk, szefa Urzędu Rady Ministrów, zastępcy przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, podsekretarza stanu (wiceministra), wiceprezesa Narodowego Banku Polskiego, kierownika urzędu centralnego, wiceprezesa Polskiej Akademii Nauk, sekretarza naukowego Polskiej Akademii Nauk, zastępcy sekretarza naukowego Polskiej Akademii Nauk, sekretarzy wydziałów Polskiej Akademii Nauk, wojewody, prezydenta miasta stopnia wojewódzkiego, zastępcy kierownika urzędu centralnego, dyrektora generalnego w ministerstwach i urzędach centralnych, wicewojewody, wiceprezydenta miasta stopnia wojewódzkiego.

5. Kierowniczymi stanowiskami w rozumieniu ust. 1 są również stanowiska zajmowane w naczelnych i wojewódzkich statutowych organach Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej i stronnictw politycznych oraz kierownicze stanowiska w naczelnych wykonawczych organach tej Partii i stronnictw politycznych - określone przez Radę Państwa na wniosek właściwych naczelnych organów Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej i stronnictw politycznych

Art.  22.

1. 16  Emerytura wynosi miesięcznie:

Procent podstawy wymiaru emerytury
do 2.000 zł	od nadwyżki ponad 2.000 zł od dnia
	1 maja 1977 r.	1 stycznia 1978 r.	1 stycznia 1979 r.	1 stycznia 1980 r.
90	40	45	50	55

2.  Emerytura wzrasta o 1% podstawy jej wymiaru za każdy pełny rok ponad 20 lat okresów zatrudnienia (art. 20 ust. 2) w Polsce Ludowej do osiągnięcia wieku: 65 lat przez mężczyznę, a 60 lat przez kobietę, nie więcej jednak niż za 10 lat.

3. Emeryturę obliczoną w myśl ust. 1 i 2 podwyższa się o kwotę wynoszącą do 15% tej emerytury niektórym spośród pracowników:

1) zatrudnionych na statkach żeglugi powietrznej i spełniających warunki określone w przepisach wydanych na podstawie art. 21 ust. 2,

2) zatrudnionych w stoczniach morskich bezpośrednio przy budowie i remoncie statków morskich (art. 11 ust. 2 pkt 5),

3) 17  zatrudnionych w morskich portach handlowych i spełniających warunki określone w przepisach wydanych na podstawie art. 21 ust. 2

4.  Przewodniczący Komitetu Pracy i Płac określa w drodze rozporządzenia, na jakich stanowiskach pracy i pod jakimi warunkami zatrudnienie pracowników, o których mowa w ust. 3, uprawnia do podwyższenia emerytury w myśl ust. 3 oraz wysokość tej podwyżki.

5. 18  Emeryturę obliczoną w myśl ust. 1 i 2 podwyższa się o 1,5% za każdy pełny rok pracy na stanowiskach wymienionych w art. 21a ust. 4 i 5.

6.   ¹⁹  Kwota emerytury (ust. 1-3 i ust. 5) wraz z dodatkami, z wyjątkiem dodatków rodzinnych oraz dodatku z tytułu zaliczenia do I grupy inwalidów, nie może przekraczać 95% przeciętnego zarobku z okresu, przyjętego do obliczenia podstawy jej wymiaru (art. 17 ust. 1) po potrąceniu podatku od wynagrodzeń i składki na cele emerytalne. Nie dotyczy to kwot najniższych emerytur (art. 18 ust. 1).

Art.  22a.

  ²⁰  Rada Ministrów może w drodze rozporządzenia określić zasady wcześniejszego, na wniosek pracownika, przejścia na emeryturę oraz wysokość emerytury dla pracowników, którzy nie spełniają warunków określonych w art. 19, a w szczególności dla pracowników, którzy:

1) mają wymagany okres zatrudnienia, lecz do osiągnięcia wieku emerytalnego określonego w art. 21 ust. 1 pkt 2 brak im nie więcej niż 5 lat, albo

2) osiągnęli wiek emerytalny określony w art. 21 ust. 1 pkt 2, lecz do wymaganego okresu zatrudnienia brak im nie więcej niż 5 lat.

¹⁴ Art. 20 ust. 3 skreślony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o zmianie niektórych przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym (Dz.U.74.21.116) z dniem 1 stycznia 1975 r.

¹⁵ Art. 21a dodany przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 31 lipca 1981 r. (Dz.U.81.20.100) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1981 r., z tym że w stosunku do Prezesa Głównego Urzędu Kontroli Publikacji i Widowisk oraz wiceprezesów Głównego Urzędu Kontroli Publikacji i Widowisk wchodzi w życie z dniem 1 października 1981 r.

¹⁶ Art. 22 ust. 1:

- zmieniony przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o zmianie niektórych przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym (Dz.U.74.21.116) z dniem 1 stycznia 1975 r.

- zmieniony przez art. 7 pkt 4 ustawy z dnia 31 marca 1977 r. o dalszym zwiększeniu emerytur i rent oraz o zmianie niektórych przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym (Dz.U.77.11.43) z dniem 1 maja 1977 r.

¹⁷ Art. 22 ust. 3 pkt 3 dodany przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 lutego 1982 r. (Dz.U.82.7.62) zmieniającej nin. ustawę z dniem 9 marca 1982 r.

¹⁸ Art. 22 ust. 5 dodany przez art. 1 pkt 2 lit. a) ustawy z dnia 31 lipca 1981 r. (Dz.U.81.20.100) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1981 r., z tym że w stosunku do Prezesa Głównego Urzędu Kontroli Publikacji i Widowisk oraz wiceprezesów Głównego Urzędu Kontroli Publikacji i Widowisk wchodzi w życie z dniem 1 października 1981 r.

¹⁹ Art. 22 ust. 6 zmieniony i według numeracji ustalonej przez art. 1 pkt 2 lit. b) ustawy z dnia 31 lipca 1981 r. (Dz.U.81.20.100) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1981 r., z tym że w stosunku do Prezesa Głównego Urzędu Kontroli Publikacji i Widowisk oraz wiceprezesów Głównego Urzędu Kontroli Publikacji i Widowisk wchodzi w życie z dniem 1 października 1981 r.

²⁰ Art. 22a dodany przez art. 1 pkt 3 ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o zmianie niektórych przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym (Dz.U.74.21.116) z dniem 1 stycznia 1975 r.