Podstawy programowe kształcenia w zawodach: asystent operatora dźwięku, fotograf, monter izolacji budowlanych, operator maszyn i urządzeń do obróbki plastycznej, operator maszyn i urządzeń metalurgicznych, technik architektury krajobrazu, technik hutnik, technik mechanik, technik mechatronik i technik technologii odzieży.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2006.10.54

Akt utracił moc

Wersja od: 20 stycznia 2006 r.

ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA EDUKACJI I NAUKI¹⁾

z dnia 28 grudnia 2005 r.

w sprawie podstaw programowych kształcenia w zawodach: asystent operatora dźwięku, fotograf, monter izolacji budowlanych, operator maszyn i urządzeń do obróbki plastycznej, operator maszyn i urządzeń metalurgicznych, technik architektury krajobrazu, technik hutnik, technik mechanik, technik mechatronik i technik technologii odzieży

Na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 2 lit. d ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.²⁾) zarządza się, co następuje:

§ 1.

Określa się podstawy programowe kształcenia w następujących zawodach objętych klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego, stanowiącą załącznik do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 8 maja 2004 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz. U. Nr 114, poz. 1195 oraz z 2005 r. Nr 116, poz. 969):

______

¹⁾ Minister Edukacji i Nauki kieruje działem administracji rządowej - oświata i wychowanie, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 31 października 2005 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Edukacji i Nauki (Dz. U. Nr 220, poz. 1886).

²⁾ Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 273, poz. 2703 i Nr 281, poz. 2781 oraz z 2005 r. Nr 17, poz. 141, Nr 94, poz. 788, Nr 122, poz. 1020, Nr 131, poz. 1091, Nr 167, poz. 1400 i Nr 249, poz. 2104.

ZAŁĄCZNIK Nr 1

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE ASYSTENT OPERATORA DŹWIĘKU

SYMBOL CYFROWY 313[06]

I.

OPIS ZAWODU

1. W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien umieć:

1) określać tok produkcji filmowej, telewizyjnej, radiowej, fonograficznej, teatralnej i estradowej, z uwzględnieniem elementów mających wpływ na realizację dźwięku;

2) stosować terminologię z zakresu produkcji filmowej, telewizyjnej, radiowej, fonograficznej, teatralnej i estradowej;

3) analizować scenopisy z uwzględnieniem zadań związanych z realizacją dźwięku;

4) prowadzić dokumentację i znakować zapisane nośniki;

5) stosować podstawowe normy techniczne obowiązujące w produkcji filmowej, telewizyjnej, radiowej i fonograficznej;

6) charakteryzować oraz użytkować typowe urządzenia dźwiękowe;

7) określać zasady działania urządzeń współpracujących z dźwiękiem;

8) instalować sprzęt dźwiękowy z zastosowaniem różnych połączeń;

9) prowadzić mikrofon na tyczce lub boomie oraz instalować mikrofony bezprzewodowe;

10) realizować nagrania dźwiękowe i nagłośnienia w sytuacjach powtarzalnych;

11) testować i oceniać sprawność sprzętu;

12) przeprowadzać naprawy i konserwację sprzętu;

13) lokalizować awarie sprzętu;

14) korzystać z instrukcji obsługi urządzeń;

15) sporządzać kosztorysy i zapotrzebowanie materiałowe związane z realizacją dźwięku;

16) stosować przepisy prawa autorskiego;

17) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

18) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

19) stosować przepisy prawa dotyczące działalności gospodarczej;

20) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

21) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

22) kierować zespołem pracowników;

23) posługiwać się językiem obcym w zakresie wspomagającym wykonywanie zadań zawodowych;

24) korzystać z różnych źródeł informacji.

Kształtowanie postaw przedsiębiorczych oraz przygotowanie do wejścia na rynek pracy powinno przebiegać zarówno w trakcie kształcenia zawodowego, jak i podczas realizacji zajęć edukacyjnych "Podstawy przedsiębiorczości".

2. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie asystent operatora dźwięku powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

1) współpracy z operatorem dźwięku w nagrywaniu i opracowaniu warstwy dźwiękowej filmów, programów telewizyjnych i radiowych;

2) kompletowania i oceny sprawności technicznej sprzętu niezbędnego do nagrywania dźwięku;

3) rozmieszczania w studiu i na planie filmowym mikrofonów zgodnie z instrukcją operatora dźwięku;

4) obsługi mikrofonów kierunkowych osadzonych na tyczkach i wysięgnikach;

5) opisywania nagranych taśm;

6) opracowania koncepcji nagrania z uwzględnieniem rozmieszczenia mikrofonów i obsługi aparatury nagrywającej;

7) eksploatacji, przechowywania i transportowania sprzętu;

8) sporządzania dokumentacji produkcyjno-finansowej.

3. Zawód asystent operatora dźwięku jest zawodem szerokoprofilowym, umożliwiającym specjalizację pod koniec okresu kształcenia. Szkoła określa umiejętności specjalistyczne, biorąc pod uwagę potrzeby regionalnego rynku pracy i zainteresowania uczniów. Tematyka specjalizacji może dotyczyć:

1) wykonywania zadań asystenta operatora dźwięku planu filmowego i telewizyjnej pracy studyjnej;

2) wykonywania zadań asystenta operatora dźwięku postprodukcji filmowej i telewizyjnej;

3) wykonywania zadań asystenta operatora dźwięku radiowej pracy studyjnej i studia nagraniowego;

4) wykonywania zadań asystenta operatora dźwięku - akustyka teatralnego, realizatora nagłośnień.

BLOK: TECHNICZNE PODSTAWY ZAWODU

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) charakteryzować tok produkcji oraz technologie stosowane w produkcji filmowej, telewizyjnej, radiowej, fonograficznej, teatralnej i estradowej;

2) stosować terminologię z zakresu technologii produkcji filmowej, telewizyjnej, radiowej, fonograficznej, teatralnej i estradowej;

3) ustalać technologie realizacji dźwięku;

4) określać obowiązki asystenta realizatora dźwięku;

5) sporządzać kosztorysy i zapotrzebowanie materiałowe związane z realizacją dźwięku;

6) prowadzić dokumentację i oznakowywać zapisane nośniki;

7) duplikować i archiwizować materiały;

8) stosować normy techniczne obowiązujące w produkcji filmowej, telewizyjnej, radiowej, fonograficznej, teatralnej i estradowej;

9) charakteryzować budowę i działanie urządzeń dźwiękowych;

10) odczytywać i stosować instrukcje obsługi urządzeń elektronicznych;

11) opracowywać etapy zapisu dźwięku;

12) posługiwać się scenopisem w pracy;

13) konfigurować sprzęt, łącząc go w układy;

14) stosować zasady synchronizacji i mikrofonizacji w obsłudze operatorskiej;

15) prowadzić mikrofon na tyczce i boomie oraz instalować mikrofony bezprzewodowe;

16) wykonywać nagrania dźwiękowe oraz nagłośnienia w sytuacjach powtarzalnych;

17) testować sprzęt i oceniać jego sprawność;

18) lokalizować awarie sprzętu;

19) dokonywać napraw i konserwacji sprzętu;

20) projektować i wykonywać podstawowe adaptacje akustyczne;

21) użytkować komputerowe programy dźwiękowe i muzyczne;

22) przesyłać dane dźwiękowe za pomocą Internetu.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) produkcja filmowa, telewizyjna, radiowa, fonograficzna, teatralna i estradowa;

2) technologia realizacji dźwięku w produkcji filmowej, telewizyjnej, radiowej, fonograficznej, teatralnej i estradowej;

3) obowiązki asystenta realizatora dźwięku;

4) sporządzanie kosztorysów i zapotrzebowania materiałowego;

5) zasady dokumentacji i znakowania nośników;

6) duplikowanie i archiwizacja materiałów;

7) normy techniczne obowiązujące w produkcji filmowej, telewizyjnej, radiowej, fonograficznej, teatralnej i estradowej;

8) zasady działania i obsługi urządzeń dźwiękowych;

9) podstawy montażu dźwięku, zgrań dźwiękowych oraz zapis dźwięku;

10) analiza scenopisów;

11) zasady działania i obsługi urządzeń współpracujących z dźwiękiem;

12) zasady mikrofonizacji i synchronizacji;

13) operowanie mikroportami i mikrofonami (boomem, tyczką);

14) realizacja nagrań głosowych, muzycznych, efektowych w studiu i plenerze;

15) realizacja nagłośnień;

16) technika pomiarowa i lokalizowanie awarii;

17) konserwacja i naprawa sprzętu;

18) projektowanie podstawowych adaptacji akustycznych;

19) komputerowe programy dźwiękowe i muzyczne.

BLOK: AKUSTYKA I MUZYKA

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) wykorzystywać wiedzę dotyczącą źródeł dźwięku, rozchodzenia się fal akustycznych, wpływu środowiska na przebieg fal oraz zasady słyszenia w działalności zawodowej;

2) określać źródła dźwięku i izolacyjność akustyczną;

3) oceniać akustykę pomieszczeń;

4) określać zasady działania przetworników elektroakustycznych, mikrofonów i głośników;

5) stosować prawa i zasady elektrotechniki mające wpływ na pracę urządzeń dźwiękowych i urządzeń towarzyszących;

6) określać technikę dźwiękową;

7) określać transmisję, przetwarzanie i zapis sygnału dźwiękowego;

8) wykorzystywać zasady tworzenia melodii, rytmu, harmonii i formy muzycznej;

9) odczytywać zapis nutowy;

10) rozpoznawać style muzyczne i utwory należące do kanonu literatury muzyki poważnej i rozrywkowej;

11) określać budowę, działanie i właściwości klasycznych instrumentów muzycznych;

12) określać budowę i działanie instrumentów elektrycznych i elektronicznych;

13) wykorzystywać wiedzę z historii kultury, filmu i teatru w działalności zawodowej;

14) oceniać jakość wykonania utworu i realizacji nagrania;

15) posługiwać się poprawną polszczyzną oraz stosować zasady dykcji i fonetyki.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) zasady słyszenia, źródła dźwięku, rozchodzenie się fal akustycznych;

2) akustyka pomieszczeń, izolacyjność akustyczna;

3) przetworniki elektroakustyczne;

4) podstawy elektroniki, układy elektroniczne w torze elektroakustycznym;

5) podstawy techniki dźwiękowej;

6) transmisja sygnału, przetwarzanie i zapis sygnału;

7) zasady tworzenia melodii, rytmu, harmonii i formy muzycznej;

8) solfeż, zasady notacji muzycznej, czytanie nut;

9) literatura muzyczna, klasyczna i rozrywkowa;

10) instrumentoznawstwo, budowa i zasady działania instrumentów klasycznych;

11) budowa i zasady działania instrumentów elektrycznych i elektronicznych;

12) historia muzyki klasycznej, rozrywkowej i filmu połączona z projekcjami dźwiękowymi i audiowizualnymi;

13) ocena wykonania utworu oraz realizacji dźwiękowej;

14) fonetyka i dykcja.

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) korzystać z literatury technicznej, muzycznej i prawnej;

2) stosować przepisy prawa autorskiego;

3) obsługiwać komputerowe programy multimedialne i biurowe;

4) projektować bazy danych;

5) archiwizować informacje;

6) przesyłać informacje opracowane w formie graficznej z wykorzystaniem Internetu;

7) wyjaśniać mechanizmy funkcjonowania gospodarki rynkowej;

8) postępować zgodnie z zasadami etyki;

9) stosować przepisy kodeksu pracy, dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

10) podejmować działania związane z poszukiwaniem pracy;

11) komunikować się z uczestnikami procesu pracy;

12) prowadzić negocjacje;

13) rozwiązywać problemy;

14) podejmować decyzje;

15) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

16) określać wpływ zmęczenia fizycznego i psychicznego na efektywność pracy;

17) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

18) korzystać z obcojęzycznych źródeł informacji, dokumentacji technicznej, norm katalogów oraz specjalistycznego oprogramowania;

19) organizować doskonalenie zawodowe pracowników;

20) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) prawo autorskie;

2) obsługa ekranu i urządzeń multimedialnych;

3) multimedia i grafika komputerowa;

4) bazy danych;

5) przesyłanie danych w sieci Internet;

6) gospodarka rynkowa;

7) etyka;

8) prawo pracy i prawo działalności gospodarczej;

9) przygotowanie do wejścia na rynek pracy;

10) zasady i metody komunikowania się;

11) elementy socjologii i psychologii pracy;

12) bezpieczeństwo i higiena pracy;

13) ochrona przeciwpożarowa i ochrona środowiska;

14) zagrożenia i profilaktyka w środowisku pracy;

15) elementy ergonomii;

16) źródła informacji zawodowej i oprogramowanie w wybranym języku obcym;

17) formy doskonalenia zawodowego;

18) pierwsza pomoc.

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

Nazwa bloku programowego	Minimalna liczba godzin w okresie kształcenia w %*
Techniczne podstawy zawodu	46
Akustyka i muzyka	34
Podstawy działalności zawodowej	10
Razem:	90**

* Podział godzin na bloki programowe dotyczy zarówno kształcenia w szkołach dla młodzieży, jak i w szkołach dla dorosłych (w formie stacjonarnej i zaocznej).

** Pozostałe 10 % godzin jest przeznaczone do rozdysponowania przez autorów programów nauczania na dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy, w tym na specjalizację.

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Do realizacji treści kształcenia, ujętych w blokach programowych, odpowiednie są następujące pomieszczenia dydaktyczne:

1) studio zdjęciowe;

2) studio dźwiękowe;

3) studio muzyczne;

4) montażownia dźwięku;

5) pracownia konserwacji;

6) sala projekcyjna;

7) przepisywalnia audiowizualna;

8) pracownia nagłośnienia;

9) mediateka;

10) pracownia komputerowa.

Studio zdjęciowe, zorganizowane i wyposażone na wzór studia telewizyjnego, przeznaczone do nagrań z obrazem w warunkach hali zdjęciowej i warunkach pozastudyjnych we wnętrzach lub w plenerze, powinno być wyposażone w:

1) kamery wideo, DV;

2) sprzęt oświetleniowy;

3) mikrofony do nagrań na planie, w tym mikrofony bezprzewodowe;

4) stoły mikserskie stacjonarne i przenośne;

5) urządzenia umożliwiające zapis na różnych nośnikach;

6) elementy umożliwiające adaptację akustyczną studia.

Studio dźwiękowe, do nagrań studyjnych typu postprodukcyjnego i zgrań z obrazem, powinno być wyposażone w:

1) mikrofony studyjne;

2) stół mikserski;

3) urządzenia zapisujące dźwięk w różnych formatach;

4) urządzenia peryferyjne typu:

a) sztuczny pogłos,

b) kompresory,

c) korektory barwy;

5) urządzenia odtwarzające i zapisujące dźwięk w synchronizacji z obrazem;

6) urządzenia do synchronizacji projekcji obrazu z urządzeniami odtwarzającymi i zapisującymi dźwięk;

7) miejsce do wykonywania efektów synchronicznych;

8) elementy umożliwiające zmiany parametrów akustycznych studia.

Studio muzyczne, do nagrań muzycznych i słowno-muzycznych typu radiowego i fonograficznego, powinno być wyposażone w:

1) mikrofony studyjne;

2) stół mikserski;

3) urządzenia zapisujące i odtwarzające dźwięk;

4) urządzenia peryferyjne typu:

a) sztuczny pogłos,

b) korektory barwy;

5) elementy umożliwiające zmiany akustyki studia i separację źródeł dźwięku;

6) instrumenty elektroniczne mogące współpracować w systemie MIDI.

Montażownia dźwięku przeznaczona jest do montażu dźwięku na różnego typu nośnikach i komputerach.

Pracownia konserwacji, do bieżącej konserwacji sprzętu szkolnego oraz do prowadzenia ćwiczeń laboratoryjnych, powinna być wyposażona w:

1) generator sygnałów testowych;

2) spektrometr;

3) oscyloskop;

4) komplet taśm testowych i czyszczących do urządzeń rejestrujących i odtwarzających dźwięk na stanowiskach analogowych i cyfrowych;

5) korektory graficzne sygnałów dźwiękowych, jedna para identycznych;

6) stereofoniczny układ podsłuchu sygnałów;

7) stanowisko komputerowe z możliwością rejestracji sygnałów testowych;

8) magnetofon DATR do zapisu i odtwarzania;

9) stanowisko naprawcze:

a) zestaw narzędzi do napraw urządzeń i okablowania,

b) zestaw materiałów do napraw urządzeń i okablowania;

10) sonometr;

11) zestaw urządzeń do pomiaru akustyki pomieszczeń i układów odsłuchowych;

12) miernik fazy.

Sala projekcyjna przeznaczona jest do projekcji filmów z różnych nośników na duży ekran, w określonych standardach dźwiękowych.

Przepisywalnia audiowizualna powinna być wyposażona w urządzenia do kopiowania materiałów dźwiękowych i audiowizualnych w formatach analogowych i cyfrowych.

Pracownia nagłośnienia powinna być wyposażona w sprzęt do realizacji dźwięku w przestrzeni otwartej i zamkniętej.

Mediateka stanowi zaplecze informatyczne szkoły i powinna być wyposażona w:

1) materiały dydaktyczne;

2) archiwalia i materiały do udźwiękowienia prac uczniowskich:

a) druki,

b) taśmy,

c) płyty: analogowe, CD, DVD;

3) literaturę;

4) prasę;

5) nagrania audiowizualne, muzyczne i dźwiękowe.

Pracownia komputerowa powinna być wyposażona w:

1) stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla dwóch uczniów) z możliwością korzystania z Internetu;

2) specjalistyczne programy komputerowe.

Pracownie powinny składać się z sali lekcyjnej i zaplecza magazynowo-socjalnego. W sali lekcyjnej należy zapewnić stanowisko pracy dla nauczyciela i odpowiednią liczbę stanowisk pracy dla uczniów.

Praktyczna nauka zawodu może odbywać się w studiach nagrań, wytwórniach filmowych, ośrodkach telewizyjnych i radiowych.

ZAŁĄCZNIK Nr 2

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE FOTOGRAF

SYMBOL CYFROWY 313[05]

I.

OPIS ZAWODU

1. W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien umieć:

1) dobierać materiały światłoczułe do realizacji określonych zadań;

2) dobierać i sporządzać roztwory do chemicznej obróbki materiałów fotograficznych;

3) wykonywać różnego typu prace fotograficzne z wykorzystaniem sprzętu oraz materiałów światłoczułych;

4) stosować cyfrowe techniki pozyskiwania, rejestracji i przetwarzania obrazu;

5) wykorzystywać programy komputerowe do obróbki zdjęć;

6) prowadzić procesy technologiczne;

7) eksploatować i dokonywać konserwacji sprzętu fotograficznego;

8) wykonywać prace związane z obsługą klientów;

9) określać możliwości realizacji usług, przyjmować zlecenia;

10) prowadzić dokumentację realizowanych prac;

11) wykonywać prace archiwizacyjne z wykorzystaniem technik informatycznych;

12) prowadzić racjonalną gospodarkę materiałową;

13) sporządzać kosztorysy prac i usług;

14) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

15) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

16) organizować stanowiska pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

17) komunikować się z uczestnikami procesu pracy;

18) oceniać i sporządzać oferty handlowe;

19) doskonalić umiejętności zawodowe;

20) stosować przepisy prawa dotyczące wykonywanych zadań zawodowych;

21) korzystać z różnych źródeł informacji;

22) prowadzić działalność gospodarczą;

23) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy.

2. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie fotograf powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

1) wykonywania prac fotograficznych z zastosowaniem tradycyjnych i cyfrowych technik rejestracji obrazu;

2) dokonywania chemicznej obróbki materiałów fotograficznych negatywowych, pozytywowych i diapozytywowych;

3) wykonywania kopii pozytywowych z materiałów zdjęciowych;

4) pozyskiwania, przetwarzania i wizualizacji obrazu z zastosowaniem technik cyfrowych;

5) opracowywania zdjęć z zastosowaniem technik informatycznych;

6) prowadzenia fotograficznej działalności usługowej.

BLOK: TECHNOLOGIA PROCESÓW FOTOGRAFICZNYCH

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) wykorzystywać wiedzę z zakresu historii sztuki i fotografii;

2) organizować stanowiska pracy;

3) przygotowywać materiały do wykonania zadań;

4) sporządzać szkice i rysunki techniczne;

5) obsługiwać aparaty fotograficzne, powiększalniki, koreksy, procesory do obróbki materiałów fotograficznych, sprzęt laboratoryjny;

6) określać funkcje elementów sprzętu fotograficznego, materiałów światłoczułych i chemikaliów;

7) dobierać materiały fotograficzne czarno-białe i barwne: negatywowe, odwracalne i pozytywowe oraz chemikalia fotograficzne, z uwzględnieniem ich właściwości, sposobu użytkowania i przechowywania;

8) ustalać technikę wykonania dla materiałów negatywowych, odwracalnych, czarno-białych i barwnych w różnych warunkach zdjęciowych;

9) ustalać warunki ekspozycji obrazu, dobierać obiektyw, oświetlenie, posługiwać się światłomierzem;

10) kontrolować powstawanie obrazu optycznego, jego cech i skali odwzorowania;

11) prowadzić i kontrolować przebieg procesów chemicznych: redukcji, utleniania;

12) oceniać jakość wykonanej pracy, usuwać usterki;

13) transportować i przechowywać materiały fotograficzne;

14) przygotowywać, użytkować i konserwować narzędzia pracy;

15) obsługiwać sprzęt komputerowy, korzystać z programów komputerowych do obróbki obrazu;

16) obliczać należność za wykonaną pracę;

17) stosować zasady gospodarki odpadami;

18) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

19) stosować środki ochrony indywidualnej;

20) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) historia i rozwój fotografii;

2) elementy wiedzy o sztuce;

3) elementy rysunku technicznego;

4) rysunek odręczny i szkicowy;

5) budowa i działanie tradycyjnych i cyfrowych aparatów fotograficznych;

6) fizyka światła i soczewki;

7) automatyzacja i komputeryzacja techniki zdjęciowej;

8) oświetlenie w fotografii;

9) materiały światłoczułe czarno-białe;

10) materiały światłoczułe barwne;

11) warunki naświetlania;

12) retusz, powiększanie, kopiowanie;

13) kompozycja, światło i barwa obrazu fotograficznego;

14) bezpieczeństwo i higiena pracy, ochrona przeciwpożarowa oraz ochrona środowiska;

15) pierwsza pomoc.

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) korzystać z różnych źródeł wiedzy ekonomicznej i prawnej;

2) wyjaśniać podstawowe terminy z zakresu ekonomii i gospodarki rynkowej oraz określać zachodzące między nimi relacje;

3) stosować istotne dla praktyki zawodowej zasady prawa finansowego, bankowego, podatkowego;

4) prowadzić działalność gospodarczą;

5) wypełniać i sporządzać dokumenty wymagane przy podejmowaniu pracy, zakładaniu i prowadzeniu własnej firmy;

6) prowadzić działalność rozliczeniową, realizować różne formy płatności;

7) oceniać i sporządzać oferty handlowe;

8) określać możliwości realizacji zamówień, przyjmować zlecenia;

9) opracowywać kosztorysy płac i usług;

10) obliczać należność za wykonaną pracę;

11) sporządzać umowy o wykonanie prac;

12) prezentować realizowane prace i usługi;

13) organizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami ergonomii;

14) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

15) stosować przepisy kodeksu pracy, dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

16) komunikować się z uczestnikami procesu pracy;

17) przestrzegać zasad etyki;

18) stosować przepisy prawa dotyczące wykonywanych zadań zawodowych;

19) stosować środki ochrony indywidualnej;

20) korzystać z różnych źródeł informacji, związanych z prowadzoną działalnością.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) problematyka prawna i ekonomiczna związana z działalnością fotograficzną;

2) podstawy funkcjonowania przedsiębiorstw w gospodarce rynkowej;

3) podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej;

4) elementy prawa finansowego, bankowego, podatkowego oraz prawa pracy;

5) dokumentacja działalności firmy, dokumentacja pracy;

6) elementy socjologii i psychologii pracy;

7) ochrona przeciwpożarowa i ochrona środowiska;

8) elementy ergonomii;

9) zasady i metody komunikowania się;

10) etyka;

11) bezpieczeństwo i higiena pracy;

12) środki ochrony indywidualnej.

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

Nazwa bloku programowego	Minimalna liczba godzin w okresie kształcenia w %*
Technologia procesów fotograficznych	60
Podstawy działalności zawodowej	20
Razem:	80**

* Podział godzin na bloki programowe dotyczy kształcenia w szkołach dla młodzieży i w szkołach dla dorosłych (w formie stacjonarnej i zaocznej).

** Pozostałe 20 % godzin jest przeznaczone do rozdysponowania przez autorów programów nauczania na dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy.

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Do realizacji treści kształcenia, ujętych w blokach programowych, odpowiednie są następujące pomieszczenia dydaktyczne:

1) pracownia fotograficzna;

2) pracownia rysunku;

3) pracownia komputerowa.

Pracownia fotograficzna powinna być wyposażona w:

1) sprzęt fotograficzny:

a) aparaty fotograficzne różnego typu,

b) zestaw obiektywów,

c) światłomierz,

d) zestaw filtrów zdjęciowych;

2) sprzęt oświetleniowy;

3) sprzęt pomocniczy;

4) sprzęt do kopiowania;

5) materiały fotograficzne i chemikalia do ich obróbki;

6) procesory do obróbki materiałów fotograficznych;

7) nośniki informacji;

8) komputer z oprogramowaniem graficznym.

Pracownia rysunku powinna być wyposażona w:

1) stanowiska rysunkowe z kompletem przyborów rysunkowych i malarskich;

2) sztalugi i podkłady do papieru rysunkowego;

3) modele i plansze figur płaskich, brył oraz przedmiotów dekoracyjnych.

Pracownia komputerowa powinna być wyposażona w:

1) stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia);

2) programy komputerowe do cyfrowej obróbki zdjęć;

3) skanery do materiałów transparentnych i refleksyjnych;

4) drukarki różnego typu;

5) kserokopiarki;

6) aparaty cyfrowe i nośniki informacji.

Praktyczna nauka zawodu może odbywać się w pracowniach szkolnych, warsztatach szkolnych oraz w zakładach pracy. Zajęcia praktyczne realizowane w zakładach zapewniają dostęp do współczesnych rozwiązań technologicznych stosowanych w fotografice.

ZAŁĄCZNIK Nr 3

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE MONTER IZOLACJI BUDOWLANYCH

SYMBOL CYFROWY 713[08]

I.

OPIS ZAWODU

1. W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien umieć:

1) rozpoznawać rodzaje budowli, ich konstrukcje oraz technologię wykonania;

2) posługiwać się dokumentacją techniczną, normami i instrukcjami w zakresie wykonywanych zadań zawodowych;

3) sporządzać szkice robocze izolacji budowlanych;

4) dobierać materiały, narzędzia i sprzęt do wykonywania określonych izolacji budowlanych;

5) użytkować i konserwować narzędzia, urządzenia i sprzęt stosowane w robotach budowlanych i izolacyjnych;

6) magazynować, składować i transportować materiały budowlane i izolacyjne;

7) montować, użytkować i demontować rusztowania;

8) przygotowywać podłoża pod różnego rodzaju izolacje;

9) wykonywać roboty ciesielskie, murarskie, betoniarskie, tynkarskie i malarskie w zakresie związanym z montażem izolacji budowlanych;

10) wykonywać izolacje wodochronne, termiczne, akustyczne, przeciwdrganiowe, chemoodporne i antykorozyjne zgodnie z obowiązującymi normami oraz warunkami technicznymi wykonania i odbioru robót budowlanych;

11) wykonywać powłoki antykorozyjne konstrukcji stalowych, drewnianych, betonowych i murowych;

12) wykonywać powłoki ochronne na różnego rodzaju izolacjach;

13) ocieplać zewnętrzne ściany budynków;

14) wykonywać dylatacje oraz uszczelnienia elementów budowlanych;

15) oceniać jakość wykonanych izolacji budowlanych;

16) oceniać stan techniczny istniejących izolacji oraz dokonywać ich konserwacji, napraw i demontażu;

17) wykonywać przedmiary i obmiary robót;

18) dokonywać rozliczenia materiałów, pracy sprzętu oraz robocizny;

19) wykonywać kalkulację kosztów oraz obliczać należność za wykonaną pracę;

20) korzystać z urządzeń, wyposażenia i zaplecza techniczno-socjalnego terenu budowy;

21) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

22) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

23) komunikować się z uczestnikami procesu pracy;

24) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

25) korzystać z różnych źródeł informacji;

26) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

27) prowadzić działalność gospodarczą.

2. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie monter izolacji budowlanych powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

1) przygotowywania podłoży pod różnego rodzaju izolacje;

2) wykonywania izolacji wodochronnych, paroszczelnych i paroprzepuszczalnych;

3) wykonywania izolacji termicznych;

4) wykonywania izolacji akustycznych i przeciwdrganiowych;

5) wykonywania izolacji chemoodpornych i powłok antykorozyjnych;

6) izolowania rurociągów i urządzeń przemysłowych;

7) dokonywania konserwacji, napraw i demontażu izolacji budowlanych;

8) wykonywania dylatacji i uszczelnień elementów budowlanych.

BLOK: TECHNICZNE PODSTAWY BUDOWNICTWA

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) posługiwać się pojęciami i terminologią budowlaną;

2) rozpoznawać rodzaje i elementy budynków;

3) określać konstrukcję i technologię wykonania budynków;

4) rozróżniać i określać właściwości materiałów i wyrobów budowlanych i materiałów izolacyjnych;

5) oceniać jakość materiałów izolacyjnych;

6) rozróżniać rodzaje izolacji budowlanych;

7) stosować zasady organizacji terenu budowy oraz stanowiska roboczego;

8) określać zasady składowania i przechowywania materiałów i wyrobów budowlanych i materiałów izolacyjnych;

9) określać zasady transportowania materiałów i wyrobów budowlanych i materiałów izolacyjnych;

10) rozróżniać rodzaje rusztowań oraz określać zasady ich użytkowania;

11) określać zasady wykonywania podstawowych robót ciesielskich, zbrojarskich, betoniarskich, murarskich, tynkarskich i malarskich;

12) stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska obowiązujące na terenie budowy;

13) rysować podstawowe konstrukcje geometryczne;

14) wymiarować i opisywać rysunki techniczne;

15) stosować zasady wykonywania przekrojów, rzutów poziomych i aksonometrycznych;

16) odczytywać oznaczenia graficzne na rysunkach;

17) rozróżniać poszczególne rodzaje i elementy dokumentacji technicznej;

18) posługiwać się dokumentacją techniczną w zakresie projektów architektoniczno-budowlanych, konstrukcyjnych i instalacyjnych;

19) wykonywać szkice określonych izolacji budowlanych;

20) posługiwać się podstawowymi przyrządami pomiarowymi;

21) wykonywać przedmiary i obmiary robót izolacyjnych i budowlanych;

22) wykonywać rysunki inwentaryzacyjne.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) ogólne wiadomości o obiektach budowlanych;

2) elementy konstrukcyjne i niekonstrukcyjne budynków;

3) materiały i wyroby budowlane i materiały izolacyjne;

4) rodzaje izolacji budowlanych;

5) teren budowy i jego organizacja;

6) magazynowanie, składowanie i transportowanie materiałów i wyrobów budowlanych i materiałów izolacyjnych;

7) zasady montażu i użytkowania rusztowań i pomostów roboczych;

8) podstawowe roboty ciesielskie, zbrojarskie, betoniarskie, murarskie, tynkarskie, malarskie;

9) przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska, obowiązujące podczas wykonywania robót budowlanych i izolacyjnych;

10) rodzaje rysunków technicznych;

11) podstawowe konstrukcje geometryczne;

12) zasady wymiarowania rysunków;

13) rzutowanie prostokątne i aksonometryczne;

14) rysunek odręczny i schematyczny;

15) elementy dokumentacji budowlanej;

16) oznaczenia graficzne na rysunkach technicznych;

17) przedmiar i obmiar robót budowlanych i izolacyjnych;

18) rysunek inwentaryzacyjny.

BLOK: TECHNOLOGIE WYKONYWANIA IZOLACJI

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) organizować, użytkować i likwidować stanowisko pracy montera izolacji budowlanych zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

2) dobierać materiały budowlane i izolacyjne do wykonania określonego rodzaju izolacji;

3) przygotowywać materiały izolacyjne i pomocnicze do wykonania określonego rodzaju izolacji;

4) stosować materiały i wyroby budowlane i materiały izolacyjne zgodnie z ich przeznaczeniem;

5) magazynować, składować i transportować materiały izolacyjne;

6) dobierać, użytkować i konserwować narzędzia, urządzenia oraz sprzęt do ręcznego i mechanicznego wykonywania robót izolacyjnych;

7) montować, użytkować i demontować rusztowania;

8) przygotowywać różnego rodzaju podłoża pod izolacje budowlane;

9) wykonywać podstawowe roboty budowlane związane z montażem izolacji budowlanych;

10) wykonywać izolacje wodochronne, termiczne, akustyczne, przeciwdrganiowe, chemoodporne i antykorozyjne obiektów budowlanych i urządzeń w określonych technologiach;

11) wykonywać powłoki antykorozyjne konstrukcji stalowych, drewnianych, betonowych i murowanych;

12) izolować rurociągi i urządzenia przemysłowe;

13) wykonywać dylatacje oraz uszczelniać elementy budowlane;

14) ocieplać ściany budynków;

15) oceniać jakość wykonanych izolacji budowlanych;

16) wykonywać prace konserwacyjne i naprawcze izolacji budowlanych;

17) demontować elementy istniejących izolacji oraz czyścić i segregować odzyskane materiały;

18) rozliczać materiały stosowane do wykonania robót izolacyjnych;

19) obliczać koszty wykonywanych robót budowlanych i izolacyjnych.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) organizacja stanowiska pracy;

2) materiały stosowane do wykonywania izolacji budowlanych;

3) magazynowanie, składowanie i transportowanie materiałów i wyrobów budowlanych i materiałów izolacyjnych;

4) narzędzia, urządzenia i sprzęt do ręcznego i mechanicznego wykonywania izolacji;

5) technologie wykonywania izolacji wodochronnych, termicznych, akustycznych i przeciwdrganiowych oraz chemoodpornych i antykorozyjnych;

6) powłoki antykorozyjne;

7) izolowanie rurociągów i urządzeń przemysłowych;

8) szczeliny dylatacyjne;

9) ocieplanie ścian budynków;

10) przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązujące podczas wykonywania izolacji budowlanych;

11) konserwacja, naprawy i demontaż izolacji;

12) koszty wykonywanych robót.

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) interpretować podstawowe pojęcia gospodarki rynkowej;

2) rozróżniać i charakteryzować przedsiębiorstwa budowlane;

3) przestrzegać przepisów prawa budowlanego, podatkowego i bankowego;

4) korzystać z różnych źródeł wiedzy technicznej, ekonomicznej i prawnej;

5) stosować przepisy kodeksu pracy, dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

6) stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

7) dobierać środki ochrony indywidualnej do rodzaju wykonywanej pracy;

8) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

9) komunikować się i współpracować w zespole;

10) rozwiązywać problemy;

11) podejmować decyzje;

12) doskonalić umiejętności zawodowe;

13) przestrzegać zasad etyki;

14) podejmować działania związane z poszukiwaniem pracy;

15) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) podstawowe pojęcia gospodarki rynkowej;

2) funkcjonowanie przedsiębiorstw budowlanych;

3) przepisy prawa budowlanego, podatkowego i bankowego;

4) prawa i obowiązki pracownika;

5) bezpieczeństwo i higiena pracy;

6) ochrona przeciwpożarowa i ochrona środowiska;

7) elementy ergonomii;

8) zasady i metody komunikowania się;

9) elementy socjologii i psychologii pracy;

10) etyka;

11) przygotowanie do wejścia na rynek pracy;

12) pierwsza pomoc.

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

Nazwa bloku programowego	Minimalna liczba godzin w okresie kształcenia w %*
Techniczne podstawy budownictwa	20
Technologie wykonywania izolacji	50
Podstawy działalności zawodowej	10
Razem	80**

* Podział godzin na bloki programowe dotyczy kształcenia w szkołach dla młodzieży i w szkołach dla dorosłych (w formie stacjonarnej i zaocznej).

** Pozostałe 20 % godzin jest przeznaczone do rozdysponowania przez autorów programów nauczania na dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy.

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Do realizacji treści kształcenia, ujętych w blokach programowych, odpowiednie są następujące pomieszczenia dydaktyczne:

1) pracownia ogólnobudowlana;

2) pracownia rysunku technicznego;

3) pracownia komputerowa;

4) warsztaty szkolne.

Pracownia ogólnobudowlana powinna być wyposażona w:

1) próbki materiałów budowlanych i izolacyjnych;

2) modele obiektów budowlanych i ich elementów;

3) narzędzia, sprzęt oraz przyrządy stosowane w robotach izolacyjnych;

4) środki ochrony indywidualnej;

5) dokumentację architektoniczno-budowlaną oraz instrukcje wykonywania robót izolacyjnych;

6) katalogi i prospekty materiałów i wyrobów budowlanych oraz izolacyjnych, normy, aprobaty techniczne, certyfikaty jakości.

Pracownia rysunku technicznego powinna być wyposażona w:

1) stanowiska rysunkowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia);

2) przybory kreślarskie;

3) wzory pisma znormalizowanego;

4) plansze i modele figur płaskich i brył;

5) wyroby budowlane i izolacyjne;

6) dokumentację architektoniczno-budowlaną oraz instalacji budowlanych;

7) komplety norm budowlanych dotyczących zasad sporządzania rysunków;

8) komplety katalogów nakładów rzeczowych oraz cenników do kosztorysowania robót budowlanych.

Pracownia komputerowa powinna być wyposażona w:

1) stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla dwóch uczniów);

2) licencyjne oprogramowanie na każdym stanowisku zawierające system operacyjny, edytor tekstu, edytor rysunku, arkusz kalkulacyjny;

3) specjalistyczne programy komputerowe.

Warsztaty szkolne powinny być wyposażone w:

1) sprzęt do badania cech technicznych materiałów budowlanych i izolacyjnych;

2) przyrządy pomiarowe stosowane podczas wykonywania robót izolacyjnych;

3) narzędzia i sprzęt do wykonywania robót izolacyjnych w rożnych technologiach;

4) odzież ochronną i sprzęt ochrony indywidualnej stosowane przy wykonywaniu robót budowlanych;

5) materiały do wykonywania izolacji: wodochronnych, paroszczelnych i paroprzepuszczalnych, termicznych, akustycznych i przeciwdrganiowych, chemoodpornych, antykorozyjnych;

6) materiały i wyroby budowlane, materiały wykończeniowe oraz elementy stosowane do mocowania izolacji;

7) dokumentacje architektoniczno-budowlane oraz instalacji budowlanych;

8) instrukcje obsługi maszyn i urządzeń stosowanych do robót budowlano-montażowych;

9) katalogi i prospekty materiałów i wyrobów budowlanych i izolacyjnych, normy, aprobaty techniczne, certyfikaty jakości.

Praktyczna nauka zawodu może odbywać się w warsztatach szkolnych, w centrach kształcenia praktycznego, centrach kształcenia ustawicznego oraz w firmach zajmujących się wykonywaniem izolacji budowlanych.

ZAŁĄCZNIK Nr 4

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE OPERATOR MASZYN I URZĄDZEŃ DO OBRÓBKI PLASTYCZNEJ

SYMBOL CYFROWY 812[01]

I.

OPIS ZAWODU

1. W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien umieć:

1) czytać i szkicować rysunki konstrukcyjne i technologiczne;

2) czytać schematy układów mechanicznych, hydraulicznych, pneumatycznych, elektrycznych i automatyki przemysłowej występujące w Dokumentacjach Techniczno-Ruchowych (DTR);

3) oceniać stan techniczny użytkowanego urządzenia;

4) wykonywać proste naprawy, regulację i konserwację maszyn i urządzeń wykorzystywanych w procesach technologicznych;

5) uruchamiać, wykonywać i kontrolować przebieg pracy oraz wyłączać użytkowane urządzenie;

6) oceniać i weryfikować narzędzia, osprzęt i przyrządy stosowane w procesach obróbki cieplnej i plastycznej;

7) kontrolować działanie i sprawdzać prawidłowość pracy aparatury pomiarowej;

8) rozpoznawać gatunki materiałów wsadowych i wyrobów gotowych ze stali, metali nieżelaznych i ich stopów oraz ich jakość;

9) przygotowywać wsad do procesów obróbki cieplnej i plastycznej, prowadzić procesy technologiczne zgodnie z instrukcjami technologicznymi, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz procedurami zapewnienia jakości;

10) posługiwać się urządzeniami pomiarowymi w procesie technologicznym;

11) wykonywać kontrolę przebiegu procesu technologicznego zgodnie z procedurami zapewnienia jakości;

12) pobierać próby do badań składu chemicznego, właściwości wytrzymałościowych i technologicznych, struktury, zgodnie z warunkami zamówienia;

13) korzystać z urządzeń komputerowych stosowanych w procesach wytwarzania, kontroli i sterowania oraz analizy jakości;

14) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

15) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

16) komunikować się z uczestnikami procesu pracy;

17) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

18) stosować przepisy prawa dotyczące wykonywanych zadań zawodowych;

19) korzystać z różnych źródeł informacji;

20) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy.

2. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie operator maszyn i urządzeń do obróbki plastycznej powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

1) użytkowania urządzeń podstawowych i pomocniczych do obróbki plastycznej, cieplnej, wykańczającej;

2) prowadzenia obserwacji i oceny stanu technicznego użytkowanych urządzeń podstawowych i pomocniczych;

3) dokonywania przeglądu, konserwacji, drobnych napraw oraz regulacji urządzeń do obróbki plastycznej i cieplnej;

4) wykonywania czynności związanych z weryfikacją, użytkowaniem i konserwacją przyrządów pomiarowych oraz narzędzi roboczych;

5) prowadzenia procesu nagrzewania wsadu przeznaczonego do obróbki plastycznej na gorąco i obróbki cieplnej według instrukcji technologicznej;

6) prowadzenia procesu obróbki plastycznej stali i metali nieżelaznych w pojedynczych urządzeniach i zespołach zgodnie z instrukcjami technologicznymi;

7) uczestniczenia w prowadzaniu kontroli wstępnej, międzyoperacyjnej i ostatecznej wyrobów obrabianych plastycznie i cieplnie zgodnie z procedurami zapewnienia jakości.

3. Zawód operator maszyn i urządzeń do obróbki plastycznej jest zawodem szerokoprofilowym, umożliwiającym specjalizację pod koniec okresu kształcenia. Szkoła określa umiejętności specjalistyczne, biorąc pod uwagę potrzeby regionalnego rynku pracy i zainteresowania uczniów. Tematyka specjalizacji może dotyczyć:

1) walcownictwa;

2) kuźnictwa;

3) ciągarstwa;

4) tłocznictwa.

BLOK: EKSPLOATACYJNY

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) czytać rysunki konstrukcyjne i technologiczne, Dokumentację Techniczno-Ruchową (DTR) oraz instrukcje obsługi maszyn i urządzeń;

2) określać warunki równowagi ciała sztywnego;

3) wyjaśniać pojęcia: prędkość obwodowa, prędkość obrotowa, praca mechaniczna, moc, energia i sprawność;

4) rozróżniać typowe rodzaje obciążeń i naprężeń występujące w elementach maszyn;

5) rozróżniać rodzaje połączeń, osie, wały, łożyska, sprzęgła, hamulce i mechanizmy oraz określać ich zastosowanie w budowie maszyn;

6) określać na podstawie dokumentacji technicznej elementy składowe maszyny lub urządzenia oraz ustalać przebieg ich montażu i demontażu;

7) określać parametry maszyn i urządzeń elektrycznych na podstawie tabliczki znamionowej oraz rozróżniać na schematach elementy obwodu elektrycznego;

8) mierzyć natężenie prądu i moc w obwodach prądu stałego oraz przemiennego jednofazowego i trójfazowego;

9) rozróżniać instalacje mieszkaniowe i przemysłowe oraz połączenia odbiorników szeregowo, równolegle, w gwiazdę i w trójkąt;

10) rozróżniać: uziemienie ochronne, uziom, przewód uziemiający i zerowanie;

11) wskazywać różnice w budowie i pracy między prądnicą, silnikiem i transformatorem;

12) rozróżniać podstawowe elementy elektroniczne oraz podstawowe elementy układu sterowania;

13) rozróżniać elementy układów automatyki przemysłowej oraz czytać proste schematy układów automatycznej regulacji;

14) rozróżniać elementy napędów hydraulicznych i pneumatycznych oraz określać ich przeznaczenie;

15) czytać schematy układów hydraulicznych i pneumatycznych;

16) charakteryzować sprężarki i wentylatory oraz wskazywać ich wykorzystanie w procesach technologicznych obróbki cieplnej i plastycznej;

17) klasyfikować i charakteryzować urządzenia transportu wewnętrznego oraz określać ich wykorzystanie w procesach technologicznych obróbki cieplnej i plastycznej;

18) charakteryzować urządzenia do nagrzewania wsadu oraz do obróbki cieplnej i cieplno-chemicznej;

19) charakteryzować urządzenia podstawowe i pomocnicze wykorzystywane w procesach technologicznych obróbki cieplnej i plastycznej;

20) określać zależności między tarciem a smarowaniem;

21) rozróżniać zjawiska fizykochemiczne towarzyszące procesom destrukcyjnym w eksploatacji maszyn i urządzeń do obróbki plastycznej;

22) rozróżniać układy smarowania maszyn i urządzeń;

23) rozpoznawać stan techniczny użytkowanych maszyn i urządzeń;

24) charakteryzować rodzaje obsług i wykazywać ich wpływ na prawidłową pracę maszyn i urządzeń;

25) posługiwać się Dokumentacją Techniczno-Ruchową, PN - ISO i inną literaturą techniczną;

26) stosować przepisy dozoru technicznego, bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska podczas użytkowania i obsługiwania maszyn i urządzeń do obróbki plastycznej oraz urządzeń do obróbki cieplnej i cieplno-chemicznej.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) rysunek techniczny;

2) tolerancje, pasowania i chropowatość powierzchni;

3) podstawy mechaniki i wytrzymałości materiałów;

4) elementy maszyn;

5) montaż i demontaż maszyn i urządzeń;

6) elementy elektrotechniki i elektroniki;

7) mechaniczne urządzenia automatyki przemysłowej;

8) napędy hydrauliczne i pneumatyczne;

9) sprężarki i wentylatory;

10) urządzenia transportu wewnętrznego;

11) urządzenia do obróbki cieplnej i cieplno-chemicznej;

12) urządzenia do nagrzewnia wsadu;

13) podstawowe i pomocnicze maszyny i urządzenia do obróbki plastycznej metali;

14) tarcie i smarowanie w maszynach;

15) zużycie części maszyn i ocena stanu technicznego;

16) użytkowanie maszyn i urządzeń;

17) obsługiwanie maszyn i urządzeń;

18) przepisy dozoru technicznego;

19) przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy;

20) przepisy ochrony przeciwpożarowej;

21) przepisy ochrony środowiska.

BLOK: TECHNOLOGICZNY

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) rozróżniać materiały niemetalowe wykorzystywane w eksploatacji maszyn i urządzeń oraz w procesach technologicznych obróbki plastycznej;

2) określać właściwości metali i ich stopów oraz wskazywać na znaczenie ich oceny w procesach kontroli materiałów wsadowych i wyrobów gotowych;

3) rozróżniać gatunki, właściwości i zastosowanie stopów Fe-C oraz charakteryzować sposoby ich otrzymywania;

4) określać wpływ węgla, domieszek i zanieczyszczeń na właściwości stali;

5) rozróżniać gatunki, właściwości i zastosowanie metali nieżelaznych i ich stopów;

6) określać zmiany strukturalne stopów Fe-C podczas nagrzewania, wygrzewania i chłodzenia;

7) wykonywać podstawowe operacje obróbki cieplnej i cieplno-chemicznej oraz oceniać ich wpływ na strukturę i właściwości stopów;

8) analizować wady spowodowane niewłaściwie przeprowadzoną obróbką cieplną;

9) rozpoznawać zjawiska korozyjne i ich skutki oraz wskazywać sposoby ochrony przed korozją w procesach wytwarzania i eksploatacji;

10) rozróżniać elementy maszyn wykonane w procesie odlewania oraz określać cechy charakterystyczne technologii odlewniczej;

11) rozróżniać materiały wsadowe do obróbki plastycznej stali, metali nieżelaznych i ich stopów;

12) charakteryzować przebieg procesu nagrzewania metali do obróbki plastycznej;

13) określać wpływ temperatury i czasu nagrzewania na plastyczność stali, metali nieżelaznych i ich stopów;

14) określać podstawowe mechanizmy odkształcenia plastycznego;

15) charakteryzować obróbkę plastyczną na zimno i na gorąco;

16) klasyfikować i charakteryzować metody obróbki plastycznej stali, metali nieżelaznych i ich stopów;

17) wykonywać nieskomplikowane części metodami obróbki plastycznej;

18) wykonywać podstawowe operacje obróbki ręcznej i mechanicznej skrawaniem;

19) lutować, kleić i wykonywać pod nadzorem podstawowe operacje spawania elektrycznego i gazowego;

20) wykonywać czynności konserwacyjne, prace montażowo-demontażowe, drobne naprawy, wymianę części, regulację zespołów i całego urządzenia oraz przeprowadzać próby po naprawie;

21) dobierać narzędzia, przyrządy i materiały w zależności od wykonywanej pracy;

22) wydawać, przyjmować i ewidencjonować narzędzia, przyrządy i materiały;

23) użytkować urządzenia komputerowe w zakresie wspomagania procesów technologicznych;

24) posługiwać się dokumentacją technologiczną, PN - ISO, ISO, branżowymi i zakładowymi normami oraz inną literaturą techniczną;

25) stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska na stanowisku pracy.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) materiały niemetalowe;

2) metale i ich stopy;

3) obróbka cieplna i cieplno-chemiczna stali, metali nieżelaznych i ich stopów;

4) korozja;

5) odlewnictwo;

6) obróbka plastyczna stali, metali nieżelaznych i ich stopów;

7) obróbka ręczna i mechaniczna skrawaniem;

8) spajanie metali;

9) konserwacja i naprawa urządzeń hutniczych;

10) gospodarka materiałowa;

11) przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy;

12) przepisy ochrony przeciwpożarowej;

13) przepisy ochrony środowiska.

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

2) określać główne źródła zanieczyszczeń emitowanych przez huty żelaza i metali nieżelaznych oraz wskazywać ich wpływ na człowieka i środowisko;

3) oceniać stan zagrożenia środowiska spowodowany emisją gazów, pyłów i innych odpadów hutniczych na podstawie obowiązujących norm dopuszczalnych zanieczyszczeń;

4) dobierać środki ochrony indywidualnej do rodzaju wykonywanej pracy;

5) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

6) interpretować podstawowe pojęcia gospodarki rynkowej;

7) podejmować działania związane z poszukiwaniem pracy;

8) komunikować się i współpracować w zespole;

9) rozwiązywać problemy;

10) podejmować decyzje;

11) doskonalić umiejętności zawodowe;

12) przestrzegać zasad etyki;

13) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) bezpieczeństwo i higiena pracy;

2) ochrona przeciwpożarowa;

3) ochrona środowiska;

4) elementy ergonomii;

5) zasady i metody komunikowania się;

6) podstawowe pojęcia gospodarki rynkowej;

7) elementy socjologii i psychologii pracy;

8) etyka;

9) przygotowanie do wejścia na rynek pracy;

10) pierwsza pomoc.

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

Nazwa bloku programowego	Minimalna liczba godzin w cyklu kształcenia w %*
Eksploatacyjny	30
Technologiczny	36
Podstawy działalności zawodowej	6
Razem:	72 **

* Podział godzin na bloki programowe dotyczy kształcenia w szkołach dla młodzieży i w szkołach dla dorosłych (w formie stacjonarnej i zaocznej).

** Pozostałe 28 % godzin jest przeznaczone do rozdysponowania przez autorów programów nauczania na dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy, w tym na specjalizację.

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Do realizacji treści kształcenia, ujętych w blokach programowych, odpowiednie są następujące pomieszczenia dydaktyczne:

1) pracownia podstaw budowy i eksploatacji maszyn i urządzeń;

2) pracownia podstaw techniki wytwarzania materiałów;

3) pracownia elektrotechniki i elektroniki;

4) pracownia komputerowa;

5) warsztaty szkolne.

Pracownia podstaw budowy i eksploatacji maszyn i urządzeń powinna być wyposażona w:

1) stanowiska rysunkowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia);

2) przybory kreślarskie;

3) rysunki wykonawcze, złożeniowe, zestawieniowe, montażowe i schematyczne;

4) normy PN - ISO;

5) dokumentacje techniczne, Dokumentacje Techniczno-Ruchowe (DTR);

6) modele: rzutni, brył geometrycznych, części maszyn z przekrojami, sprzęgieł, hamulców, przekładni mechanicznych, mechanizmów;

7) elementy maszyn: połączenia, wały, osie, łożyska, sprężyny;

8) części maszyn z różnymi postaciami zużycia;

9) modele: sprężarek, wentylatorów, pomp, urządzeń transportowych;

10) przyrządy pomiarowe, wzorce chropowatości;

11) elementy pasowane;

12) katalog łożysk tocznych.

Pracownia podstaw techniki wytwarzania materiałów powinna być wyposażona w:

1) zestawy: gatunków drewna, tworzyw sztucznych, materiałów ogniotrwałych, uszczelek, złącz spawanych, zgrzewnych, lutowanych;

2) próbki: wyrobów stalowych, wyrobów z metali nieżelaznych i ich stopów;

3) modele urządzeń do nagrzewania i chłodzenia, urządzeń do obróbki plastycznej;

4) modele obrabiarek;

5) narzędzia do obróbki mechanicznej skrawaniem;

6) schematy ciągów technologicznych walcowania;

7) normy PN - ISO, ISO, branżowe normy, zakładowe normy;

8) dokumentację technologiczną;

9) katalogi stali.

Pracownia elektrotechniki i elektroniki powinna być wyposażona w:

1) przyrządy pomiarowe;

2) elementy obwodów elektrycznych: rezystory, cewki, kondensatory;

3) zasilacze, generatory;

4) silniki, prądnice, transformatory;

5) przekroje maszyn elektrycznych;

6) próbki: przewodów i kabli elektrycznych, różnych rodzajów izolacji;

7) typowe źródła światła, urządzenia grzejne;

8) wyłączniki instalacyjne, bezpieczniki, styczniki, przekaźniki;

9) osprzęt instalacji elektrycznych;

10) elementy elektroniczne;

11) wzmacniacze i generatory, zasilacze;

12) układy cyfrowe;

13) oscyloskop;

14) normy PN - ISO, ISO;

15) katalogi maszyn i urządzeń elektrycznych;

16) katalogi elementów elektronicznych.

Pracownia komputerowa powinna być wyposażona w:

1) stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla dwóch uczniów);

2) drukarki;

3) pakiet programów biurowych;

4) programy specjalistyczne z zakresu automatycznej regulacji procesów technologicznych, kontroli jakości, sterowania procesami technologicznymi.

Warsztaty szkolne powinny być wyposażone w:

1) przyrządy pomiarowe;

2) narzędzia i przyrządy do: obróbki ręcznej i mechanicznej skrawaniem, kucia ręcznego, spawania, montażu;

3) urządzenia do: nagrzewania, chłodzenia, spawania;

4) urządzenia, zespoły, elementy maszyn przeznaczone do konserwacji i naprawy;

5) obrabiarki: tokarki, wiertarki, frezarki;

6) nożyce i piły mechaniczne;

7) skrzynki do nawęglania;

8) młot sprężarkowy;

9) lutownice;

10) wiertarki ręczne;

11) materiały do: trasowania, docierania, polerowania;

12) środki chłodzące;

13) luty, topniki, kleje, spoiwa, elektrody;

14) odzież ochronną do spawania i kucia;

15) eksponaty: elementy łączone za pomocą lutowania i klejenia, złącza spawane z wadami;

16) dokumentację warsztatową;

17) Dokumentację Techniczno-Ruchową (TDR);

18) książki narzędziowe;

19) katalog narzędzi;

20) normy PN - ISO.

W warsztatach szkolnych powinno znajdować się pomieszczenie do instruktażu.

Praktyczna nauka zawodu może odbywać się w warsztatach szkolnych, centrach kształcenia praktycznego, centrach kształcenia ustawicznego oraz w zakładach obróbki plastycznej.

ZAŁĄCZNIK Nr 5

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE OPERATOR MASZYN I URZĄDZEŃ METALURGICZNYCH

SYMBOL CYFROWY 812[02]

I.

OPIS ZAWODU

1. W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien umieć:

1) czytać i szkicować rysunki konstrukcyjne i technologiczne;

2) czytać schematy układów mechanicznych, hydraulicznych, pneumatycznych, elektrycznych i automatyki przemysłowej występujące w Dokumentacjach Techniczno-Ruchowych (DTR);

3) oceniać stan techniczny użytkowanego urządzenia;

4) wykonywać proste naprawy, regulację i konserwację maszyn i urządzeń wykorzystywanych w procesach technologicznych;

5) uruchamiać i kontrolować przebieg pracy oraz wyłączać użytkowane urządzenie;

6) oceniać i weryfikować narzędzia i przyrządy stosowane w procesach metalurgicznych;

7) kontrolować działanie i sprawdzać prawidłowość pracy aparatury pomiarowej;

8) rozpoznawać materiały wsadowe i wyroby gotowe oraz oceniać ich jakość zgodnie z procedurami zapewnienia jakości;

9) przygotować wsad do procesów metalurgicznych;

10) prowadzić proces technologiczny zgodnie z instrukcją technologiczną, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz procedurami zapewnienia jakości;

11) posługiwać się urządzeniami pomiarowymi i kontrolnymi w procesie technologicznym;

12) wykonywać kontrolę przebiegu procesu technologicznego zgodnie z procedurami zapewnienia jakości;

13) pobierać i znakować próby do badań składu chemicznego, właściwości fizycznych, chemicznych, wytrzymałościowych i technologicznych z wyrobów hutniczych zgodnie z procedurami zapewnienia jakości;

14) korzystać z urządzeń komputerowych stosowanych w procesach wytwarzania, kontroli i sterowania;

15) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

16) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

17) komunikować się z uczestnikami procesu pracy;

18) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

19) stosować przepisy prawa dotyczące wykonywanych zadań zawodowych;

20) korzystać z różnych źródeł informacji;

21) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy.

2. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie operator maszyn i urządzeń metalurgicznych powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

1) użytkowania maszyn i urządzeń metalurgicznych;

2) prowadzenia obserwacji i oceny stanu technicznego użytkowanych maszyn i urządzeń podstawowych oraz pomocniczych;

3) dokonywania przeglądu, konserwacji, drobnych napraw oraz regulacji urządzeń metalurgicznych;

4) wykonywania czynności związanych z weryfikacją, użytkowaniem i konserwacją przyrządów pomiarowych oraz narzędzi roboczych;

5) prowadzenia procesu technologicznego zgodnie z instrukcją technologiczną i procedurami zapewnienia jakości;

6) usuwania przyczyn nadmiernej emisji gazów i pyłów oraz przestrzegania ustalonych norm emisji;

7) uczestniczenia w przeprowadzaniu kontroli wstępnej, międzyoperacyjnej i ostatecznej procesów metalurgicznych zgodnie z procedurami zapewnienia jakości.

3. Zawód operator maszyn i urządzeń metalurgicznych jest zawodem szerokoprofilowym, umożliwiającym specjalizacje pod koniec okresu kształcenia. Szkoła określa umiejętności specjalistyczne, biorąc pod uwagę potrzeby regionalnego rynku pracy i zainteresowania uczniów. Tematyka specjalizacji może dotyczyć:

1) koksownictwa;

2) wielkopiecownictwa;

3) stalownictwa;

4) metalurgii metali nieżelaznych;

5) metalurgii proszków.

BLOK: EKSPLOATACYJNY

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) wykonywać szkice części maszyn;

2) czytać rysunki konstrukcyjne i technologiczne, Dokumentację Techniczno-Ruchową (DTR) oraz instrukcje obsługi maszyn i urządzeń;

3) rozróżniać rodzaje sił, układy sił i rodzaje więzów;

4) wyjaśniać pojęcia: prędkość obrotowa, praca mechaniczna, moc, energia i sprawność;

5) rozróżniać typowe rodzaje obciążeń i naprężeń występujące w elementach maszyn;

6) rozróżniać rodzaje połączeń, osie, wały, łożyska, sprzęgła, hamulce i mechanizmy oraz określać ich zastosowanie w budowie maszyn;

7) określać na podstawie dokumentacji technicznej elementy składowe maszyny lub urządzenia oraz ustalać przebieg ich montażu i demontażu;

8) określać parametry maszyn i urządzeń elektrycznych na podstawie tabliczki znamionowej oraz rozróżniać na schematach elementy obwodu elektrycznego;

9) rozróżniać układy zabezpieczeń;

10) mierzyć natężenie prądu i moc w obwodach prądu stałego oraz przemiennego jedno- i trójfazowego;

11) rozróżniać instalacje mieszkaniowe i przemysłowe oraz połączenia odbiorników szeregowo, równolegle, w gwiazdę i w trójkąt;

12) rozróżniać: uziemienie ochronne, uziom, przewód uziemiający i zerowanie;

13) wskazywać różnice w budowie i pracy między prądnicą, silnikiem i transformatorem;

14) rozróżniać podstawowe elementy elektroniczne oraz podstawowe elementy układów sterowania;

15) rozróżniać elementy układów automatyki przemysłowej oraz czytać proste schematy układów automatycznej regulacji;

16) rozróżniać elementy napędów hydraulicznych i pneumatycznych oraz określać ich przeznaczenie;

17) czytać schematy układów hydraulicznych i pneumatycznych;

18) charakteryzować sprężarki i wentylatory oraz wskazywać ich wykorzystanie w procesach metalurgicznych;

19) rozróżniać urządzenia transportowe stosowane w procesach metalurgicznych oraz określać ich przeznaczenie;

20) charakteryzować maszyny i urządzenia wykorzystywane do przygotowania materiałów wsadowych do procesów metalurgicznych;

21) charakteryzować podstawowe i pomocnicze urządzenia wykorzystywane w metalurgii surówki, stali, metali nieżelaznych oraz metalurgii proszków;

22) rozróżniać urządzenia do konserwacji i naprawy wymurówki pieców i urządzeń pomocniczych;

23) rozróżniać urządzenia odpylające stosowane w procesach technologicznych otrzymywania surówki, stali, metali nieżelaznych i wyrobów metalurgii proszków;

24) określać wpływ czynników zewnętrznych występujących w warunkach eksploatacyjnych na stan i trwałość urządzeń;

25) określać wpływ pracy urządzeń technicznych stosowanych w procesach produkcyjnych na zanieczyszczenie środowiska;

26) określać zależności między tarciem a smarowaniem;

27) rozróżniać układy smarowania maszyn i urządzeń;

28) rozróżniać zjawiska fizykochemiczne towarzyszące procesom destrukcyjnym w eksploatacji maszyn i urządzeń metalurgicznych;

29) rozpoznawać stan techniczny użytkowanych maszyn i urządzeń;

30) charakteryzować rodzaje obsług i wykazywać ich wpływ na prawidłową pracę maszyn i urządzeń;

31) posługiwać się Dokumentacją Techniczno-Ruchową (DTR), PN - ISO i inną literaturą techniczną;

32) stosować przepisy dozoru technicznego, bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska podczas użytkowania i obsługiwania maszyn i urządzeń metalurgicznych.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) rysunek techniczny;

2) tolerancje, pasowania i chropowatość powierzchni;

3) podstawy mechaniki i wytrzymałość materiałów;

4) elementy maszyn;

5) montaż i demontaż maszyn i urządzeń;

6) elementy elektrotechniki i elektroniki;

7) mechaniczne urządzenia automatyki przemysłowej;

8) napędy hydrauliczne i pneumatyczne;

9) sprężarki i wentylatory;

10) urządzenia transportu wewnętrznego;

11) urządzenia do przygotowania materiałów wsadowych;

12) podstawowe i pomocnicze maszyny i urządzenia do procesów metalurgicznych;

13) urządzenia odpylające w metalurgii;

14) tarcie i smarowanie w maszynach;

15) zużycie części maszyn i ocena stanu technicznego;

16) użytkowanie maszyn i urządzeń;

17) obsługiwanie maszyn i urządzeń;

18) przepisy dozoru technicznego;

19) przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy;

20) przepisy ochrony przeciwpożarowej;

21) przepisy ochrony środowiska.

BLOK: TECHNOLOGICZNY

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) rozróżniać materiały niemetalowe wykorzystywane w eksploatacji maszyn i urządzeń oraz w procesach technologicznych wytopu surówki, stali i metali nieżelaznych;

2) określać właściwości metali i ich stopów oraz wpływ materiałów wsadowych na wyroby gotowe;

3) rozróżniać składniki strukturalne, gatunki, właściwości i zastosowanie stopów Fe-C;

4) określać wpływ węgla, domieszek i zanieczyszczeń na właściwości stali;

5) rozróżniać gatunki, właściwości i zastosowanie metali nieżelaznych i ich stopów;

6) rozpoznawać zjawiska korozyjne i ich skutki oraz wskazywać sposoby ochrony przed korozją w procesach eksploatacji;

7) wyjaśniać podstawy teoretyczne metalurgii surówki, stali i metali nieżelaznych;

8) charakteryzować surowce metalurgiczne i sposoby ich przygotowania;

9) rozróżniać cechy charakterystyczne procesów otrzymywania surówki, stali, metali nieżelaznych oraz proszków metali;

10) charakteryzować produkty podstawowe i uboczne procesów otrzymywania surówki, stali, metali nieżelaznych oraz proszków metali;

11) rozróżniać materiały ogniotrwałe oraz uzasadnić ich dobór i zastosowanie jako tworzywa konstrukcyjne w budowie pieców i innych urządzeń hutniczych;

12) rozróżniać rodzaje paliw wykorzystywane w procesach metalurgicznych oraz określać ich wpływ na przebieg procesu i jakość otrzymanego produktu;

13) rozróżniać metody oczyszczania gazów w procesach metalurgicznych;

14) wyróżniać cechy charakterystyczne rodzajów obróbki cieplnej i cieplno-chemicznej oraz określać ich zastosowanie i wpływ na właściwości metali i ich stopów;

15) wykonywać podstawowe rodzaje obróbki cieplnej;

16) rozróżniać elementy maszyn wykonane w procesach odlewania i obróbki plastycznej oraz określać charakterystyczne cechy technologii odlewniczej i technologii obróbki plastycznej;

17) wykonywać podstawowe operacje obróbki ręcznej i mechanicznej skrawaniem;

18) wykonywać podstawowe operacje kucia ręcznego;

19) lutować, kleić i wykonywać pod nadzorem operacje spawania elektrycznego i gazowego;

20) wykonywać czynności konserwacyjne, prace montażowo-demontażowe, drobne naprawy, wymianę części, regulacje zespołów i całego urządzenia oraz przeprowadzać próby po naprawie;

21) dobierać narzędzia, przyrządy i materiały w zależności od wykonywanej pracy;

22) wydawać, przyjmować i ewidencjonować narzędzia, przyrządy, materiały i wykonane prace;

23) pobierać próbki do badań oraz przeprowadzać kontrolę procesu technologicznego zgodnie z procedurami zapewnienia jakości;

24) określać zasady zachowania się w strefach gazoniebezpiecznych oraz w strefach bezpośredniego zagrożenia odpryskiem żużla i ciekłego metalu, gorącego metalu i zgorzeliny;

25) użytkować urządzenia komputerowe w zakresie wspomagania procesów technologicznych;

26) posługiwać się dokumentacją technologiczną, PN - ISO, ISO, branżowymi i zakładowymi normami oraz inną literaturą techniczną;

27) stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska podczas wykonywania pracy;

28) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) materiały niemetalowe;

2) metale i ich stopy;

3) korozja;

4) metalurgia surówki;

5) metalurgia stali;

6) metalurgia metali nieżelaznych;

7) metalurgia proszków;

8) obróbka cieplna i cieplno-chemiczna;

9) odlewnictwo;

10) obróbka plastyczna;

11) obróbka ręczna i mechaniczna skrawaniem;

12) spajanie metali;

13) konserwacja i naprawa maszyn i urządzeń metalurgicznych;

14) gospodarka materiałowa;

15) przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy;

16) przepisy ochrony przeciwpożarowej;

17) przepisy ochrony środowiska;

18) pierwsza pomoc.

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

2) określać główne źródła zanieczyszczeń emitowanych przez huty żelaza i metali nieżelaznych oraz wskazywać ich wpływ na człowieka i środowisko;

3) oceniać stan zagrożenia środowiska spowodowany emisją gazów, pyłów i innych odpadów hutniczych na podstawie obowiązujących norm dopuszczalnych zanieczyszczeń;

4) dobierać środki ochrony indywidualnej do rodzaju wykonywanej pracy;

5) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

6) interpretować podstawowe pojęcia gospodarki rynkowej;

7) podejmować działania związane z poszukiwaniem pracy;

8) komunikować się i współdziałać w zespole;

9) rozwiązywać problemy;

10) podejmować decyzje;

11) doskonalić umiejętności zawodowe;

12) przestrzegać zasad etyki.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) bezpieczeństwo i higiena pracy;

2) ochrona przeciwpożarowa;

3) ochrona środowiska;

4) elementy ergonomii;

5) podstawowe pojęcia gospodarki rynkowej;

6) zasady i metody komunikowania się;

7) elementy socjologii i psychologii pracy;

8) etyka;

9) przygotowanie do wejścia na rynek pracy.

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

Nazwa bloku programowego	Minimalna liczba godzin w okresie kształcenia w % *
Eksploatacyjny	30
Technologiczny	36
Podstawy działalności zawodowej	6
Razem:	72 **

* Podział godzin na bloki programowe dotyczy kształcenia w szkołach dla młodzieży i w szkołach dla dorosłych (w formie stacjonarnej i zaocznej).

** Pozostałe 28 % godzin jest przeznaczone do rozdysponowania przez autorów programów nauczania na dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy, w tym na specjalizację.

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Do realizacji treści kształcenia, ujętych w blokach programowych, odpowiednie są następujące pomieszczenia dydaktyczne:

1) pracownia podstaw budowy i eksploatacji maszyn i urządzeń;

2) pracownia podstaw techniki wytwarzania materiałów hutniczych;

3) pracownia elektrotechniki i elektroniki;

4) pracownia komputerowa;

5) warsztaty szkolne.

Pracownia podstaw budowy i eksploatacji maszyn i urządzeń powinna być wyposażona w:

1) stanowiska rysunkowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia);

2) przybory rysunkowe;

3) rysunki wykonawcze, złożeniowe, zestawieniowe, montażowe i schematyczne;

4) normy PN - ISO;

5) dokumentacje techniczne, Dokumentację Techniczno-Ruchową (DTR);

6) modele: rzutni, brył geometrycznych, części maszyn z przekrojami, sprzęgieł, hamulców, przekładni mechanicznych, mechanizmów;

7) elementy maszyn: połączenia, wały, osie, łożyska, sprężyny;

8) części maszyn z różnymi postaciami zużycia;

9) modele: sprężarek, wentylatorów, pomp, urządzeń transportowych;

10) przyrządy pomiarowe, wzorce chropowatości;

11) elementy pasowane;

12) katalog łożysk tocznych.

Pracownia podstaw techniki wytwarzania materiałów hutniczych powinna być wyposażona w:

1) zestawy: gatunków drewna, tworzyw sztucznych, materiałów ogniotrwałych, uszczelek, złącz spawanych, zgrzewnych, lutowanych;

2) próbki: rud i materiałów pomocniczych, stopów Fe-C, metali nieżelaznych i ich stopów;

3) modele urządzeń metalurgicznych, urządzeń do obróbki plastycznej;

4) modele obrabiarek;

5) narzędzia do obróbki mechanicznej skrawaniem;

6) schematy ciągów technologicznych otrzymywania metali nieżelaznych;

7) normy PN - ISO, ISO, branżowe normy, zakładowe normy;

8) dokumentację technologiczną;

9) katalogi stali.

Pracownia elektrotechniki i elektroniki powinna być wyposażona w:

1) przyrządy pomiarowe;

2) elementy obwodów elektrycznych: rezystory, cewki, kondensatory;

3) zasilacze, generatory;

4) silniki, prądnice, transformatory;

5) przekroje maszyn elektrycznych;

6) próbki przewodów i kabli elektrycznych, różnych rodzajów izolacji;

7) typowe źródła światła, urządzenia grzejne;

8) wyłączniki instalacyjne, bezpieczniki, styczniki, przekaźniki;

9) osprzęt instalacji elektrycznych;

10) elementy elektroniczne;

11) wzmacniacze i generatory, zasilacze;

12) układy cyfrowe;

13) oscyloskop;

14) normy PN - ISO, ISO;

15) katalogi maszyn i urządzeń elektrycznych;

16) katalogi elementów elektronicznych.

Pracownia komputerowa powinna być wyposażona w:

1) stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla dwóch uczniów);

2) drukarki;

3) pakiet programów biurowych;

4) programy specjalistyczne z zakresu automatycznej regulacji procesów technologicznych, kontroli jakości, sterowania procesami technologicznymi.

Warsztaty szkolne powinny być wyposażone w:

1) przyrządy pomiarowe;

2) narzędzia i przyrządy do: obróbki ręcznej i mechanicznej skrawaniem, kucia ręcznego, spawania, montażu;

3) urządzenia do: nagrzewania, chłodzenia, spawania;

4) urządzenia, zespoły, elementy maszyn przeznaczone do konserwacji i naprawy;

5) obrabiarki: tokarki, wiertarki, frezarki;

6) nożyce i piły mechaniczne;

7) młot sprężarkowy;

8) lutownice;

9) wiertarki ręczne;

10) materiały do: trasowania, docierania, polerowania;

11) środki chłodzące;

12) luty, topniki, kleje, spoiwa, elektrody;

13) odzież ochronną do spawania i kucia;

14) eksponaty: elementy łączone za pomocą lutowania i klejenia, złącza spawane z wadami;

15) dokumentację warsztatową;

16) Dokumentację Techniczno-Ruchową (DTR);

17) książki narzędziowe;

18) katalog narzędzi;

19) normy PN - ISO.

W warsztatach szkolnych powinno znajdować się pomieszczenie do instruktażu.

Praktyczna nauka zawodu może odbywać się w warsztatach szkolnych, centrach kształcenia praktycznego, centrach kształcenia ustawicznego oraz w zakładach metalurgicznych.

ZAŁĄCZNIK Nr 6

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK ARCHITEKTURY KRAJOBRAZU

SYMBOL CYFROWY 321[07]

I.

OPIS ZAWODU

1. W wyniku realizacji kształcenia w zawodzie absolwent powinien umieć:

1) charakteryzować prawne, ekonomiczne i społeczne aspekty kształtowania krajobrazu;

2) rozpoznawać kierunki historycznych i współczesnych rozwiązań w zakresie architektury krajobrazu;

3) wykonywać i interpretować rysunki techniczne elementów architektury krajobrazu;

4) posługiwać się dokumentacją techniczną;

5) określać właściwości materiałów budowlanych i dobierać je do projektowanych elementów;

6) rozpoznawać i charakteryzować podstawowe obiekty architektury krajobrazu, tereny zieleni i zadrzewienia;

7) klasyfikować rośliny stosowane w kształtowaniu krajobrazu ze względu na właściwości biologiczne, wymagania środowiskowe i wartości użytkowe;

8) określać zasady zakładania i kształtowania zadrzewień;

9) oceniać walory dekoracyjne roślin stosowanych w kształtowaniu krajobrazu;

10) określać zasady kształtowania krajobrazu obszarów zurbanizowanych i niezurbanizowanych;

11) wykonywać i konserwować elementy małej architektury ogrodowej z zachowaniem wymogów estetycznych i ekologicznych;

12) projektować i wykonywać dekoracje roślinne do wystroju wnętrz;

13) planować i wykonywać prace związane z urządzaniem, pielęgnowaniem i konserwacją terenów zieleni i zadrzewień;

14) użytkować maszyny i urządzenia stosowane w urządzaniu i pielęgnowaniu terenów zieleni i zadrzewień;

15) prowadzić i obsługiwać ciągnik rolniczy w zakresie niezbędnym do uzyskania prawa jazdy kategorii T;

16) wykorzystywać specjalistyczne programy komputerowe;

17) stosować rachunek ekonomiczny w działalności gospodarczej;

18) prowadzić uproszczoną rachunkowość;

19) rozwiązywać problemy;

20) podejmować decyzje;

21) komunikować się z uczestnikami procesu pracy;

22) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

23) posługiwać się wybranym językiem obcym w zakresie wspomagającym wykonywanie zadań zawodowych;

24) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

25) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

26) stosować przepisy prawa dotyczące działalności gospodarczej;

27) prowadzić działalność gospodarczą;

28) stosować przepisy prawa dotyczące wykonywanych zadań zawodowych;

29) udzielać pierwszej pomocy osobom poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

30) kierować zespołem pracowników;

31) korzystać z różnych źródeł informacji.

2. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik architektury krajobrazu powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

1) urządzania i pielęgnowania terenów zieleni i zadrzewień;

2) projektowania elementów architektury krajobrazu z zachowaniem wymogów estetycznych i ekologicznych;

3) pielęgnowania i konserwacji istniejących i nowo projektowanych elementów architektury krajobrazu;

4) prowadzenia uproszczonej rachunkowości, sporządzania kosztorysów oraz stosowania zasad marketingu w działalności związanej z architekturą krajobrazu.

BLOK: PRZYRODNICZO-TECHNICZNY

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) wykonywać rysunki robocze elementów architektury krajobrazu;

2) określać zasady i metody pomiarów sytuacyjnych i wysokościowych;

3) wykonywać pomiary i obliczenia geodezyjne związane z urządzaniem terenów zieleni i zakładaniem zadrzewień;

4) sporządzać plany sytuacyjno-wysokościowe;

5) stosować nowoczesne materiały budowlane przy urządzaniu terenów zieleni;

6) rozpoznawać podstawowe rodzaje budowli i ich elementy;

7) charakteryzować elementy konstrukcji budowlanych stosowanych w urządzaniu terenów zieleni;

8) rozpoznawać typy i rodzaje gleb oraz charakteryzować ich właściwości;

9) dobierać sposoby regulowania stosunków wodnych w glebie;

10) określać wpływ zabiegów melioracyjnych na krajobraz;

11) przestrzegać zasad właściwego użytkowania i konserwacji sieci melioracyjnych;

12) rozpoznawać gatunki roślin stosowanych w kształtowaniu krajobrazu na podstawie cech morfologicznych;

13) dobierać rośliny stosowane w kształtowaniu krajobrazu do lokalnych warunków siedliskowych;

14) określać cele i zadania poszczególnych zabiegów uprawowych i pielęgnacyjnych;

15) rozróżniać nawozy oraz określać zasady nawożenia roślin stosowanych w kształtowaniu krajobrazu;

16) rozpoznawać chwasty, choroby i szkodniki roślin oraz określać metody ich zwalczania;

17) sterować kwitnieniem wybranych gatunków roślin ozdobnych;

18) eksploatować maszyny i urządzenia stosowane w urządzaniu i pielęgnacji terenów zieleni oraz zadrzewień;

19) prowadzić i obsługiwać ciągnik rolniczy w zakresie niezbędnym do uzyskania prawa jazdy kategorii T;

20) przestrzegać przepisów prawa budowlanego i prawa o ruchu drogowym;

21) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) rysunek techniczny;

2) elementy geodezji;

3) materiałoznawstwo;

4) podstawy budownictwa;

5) podstawy gleboznawstwa;

6) podstawy melioracji;

7) rośliny stosowane w kształtowaniu krajobrazu;

8) zabiegi uprawowe;

9) zabiegi pielęgnacyjne;

10) ciągniki, maszyny i urządzenia stosowane w kształtowaniu krajobrazu obszarów zurbanizowanych i niezurbanizowanych;

11) przepisy prawa budowlanego i prawa o ruchu drogowym;

12) przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska.

BLOK: KSZTAŁTOWANIE KRAJOBRAZU

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) charakteryzować typy i elementy krajobrazu oraz oceniać jego walory estetyczne;

2) oceniać wartość krajobrazu rolniczego, ogrodniczego i leśnego oraz określać ich różnorodność biologiczną;

3) prowadzić inwentaryzację i monitoring istniejących obiektów architektury krajobrazu;

4) rozróżniać style w sztuce ogrodowej występujące w różnych okresach historycznych;

5) stosować, zgodnie z wymaganiami ochrony środowiska, zasady pielęgnowania terenów zieleni towarzyszących obiektom architektonicznym;

6) pielęgnować tereny zieleni;

7) planować rozmieszczenie gatunków roślin w różnych formach terenów zieleni z uwzględnieniem wymagań siedliskowych i walorów dekoracyjnych;

8) określać rodzaje i funkcje zadrzewień, zasady doboru i wymagania siedliskowe gatunków drzew i krzewów stosowanych w kształtowaniu krajobrazu;

9) sadzić i pielęgnować drzewa i krzewy stosowane w kształtowaniu krajobrazu;

10) zakładać i pielęgnować rabaty kwiatowe i bylinowe oraz runa leśne i parkowe;

11) zakładać i pielęgnować różnego typu powierzchnie trawiaste;

12) stosować bezpieczne dla środowiska metody ochrony i nawożenia roślin ozdobnych;

13) wykonywać i konserwować elementy małej architektury ogrodowej;

14) wykonywać i konserwować instalacje nawadniające oraz ogrodowe urządzenia wodne;

15) wykonywać dekoracje z wykorzystaniem roślin, naczyń i materiałów pomocniczych;

16) określać zasady kształtowania krajobrazu z uwzględnieniem historycznych aspektów rozwoju miast i wsi;

17) określać zasady konserwacji i rewaloryzacji zabytkowych założeń ogrodowych;

18) określać sposoby zapobiegania niekorzystnym zmianom w krajobrazie spowodowanym ingerencją człowieka;

19) określać zasady tworzenia i ochrony parków narodowych, parków krajobrazowych i innych obszarów prawnie chronionych;

20) dobierać i stosować specjalistyczne programy komputerowe wspomagające projektowanie;

21) sporządzać dokumentację techniczną;

22) przestrzegać przepisów prawa budowlanego;

23) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) typy, struktura i jednostki przestrzenne krajobrazu;

2) różnorodność biologiczna w krajobrazie;

3) inwentaryzacja i monitoring terenów zieleni i zadrzewień;

4) klasyfikacja terenów zieleni i zadrzewień;

5) historia architektury ogrodowej;

6) elementy architektury ogrodowej;

7) podstawy projektowania obiektów architektury krajobrazu;

8) zasady urządzania i pielęgnowania krajobrazu;

9) rola zadrzewień w kształtowaniu krajobrazu, zasady doboru i wymagania siedliskowe dotyczące gatunków drzew i krzewów;

10) dekoracje roślinne;

11) rewaloryzacja krajobrazu;

12) konserwacja i rewaloryzacja zabytkowych założeń ogrodowych;

13) zasady ochrony i rekultywacji krajobrazu;

14) parki narodowe, parki krajobrazowe i inne obszary prawnie chronione;

15) komputerowe wspomaganie projektowania;

16) dokumentacja techniczna projektowania, urządzania i pielęgnowania terenów zieleni i zadrzewień;

17) przepisy prawa budowlanego;

18) przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska.

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) stosować podstawowe pojęcia i kategorie ekonomiczne;

2) analizować rynek kapitału, ziemi i pieniężno-kredytowy;

3) określać procesy i formy integracji międzynarodowej;

4) wyjaśniać mechanizmy funkcjonowania gospodarki rynkowej;

5) rozróżniać formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw;

6) sporządzać dokumenty niezbędne do podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej;

7) sporządzać budżet i planować rozwój firmy;

8) opracowywać plan marketingowy;

9) przestrzegać zasad etyki;

10) stosować przepisy kodeksu pracy, dotyczące praw i obowiązków pracownika oraz warunków pracy;

11) stosować przepisy dotyczące ochrony przyrody, ochrony gatunkowej, ochrony terenów zieleni i zadrzewień;

12) podejmować działania związane z poszukiwaniem pracy;

13) zakładać i prowadzić własną działalność gospodarczą;

14) prowadzić negocjacje;

15) rozwiązywać problemy;

16) podejmować decyzje;

17) stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

18) określać wpływ zmęczenia fizycznego i psychicznego na efektywność pracy;

19) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

20) korzystać ze źródeł informacji, dokumentacji technicznej, norm, katalogów oraz specjalistycznego oprogramowania w wybranym języku obcym;

21) organizować doskonalenie zawodowe pracowników;

22) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia ujęte są w następujących działach programowych:

1) pojęcia i kategorie ekonomiczne;

2) rynki pracy, kapitału, ziemi i pieniężno-kredytowy;

3) integracja międzynarodowa;

4) formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw;

5) przygotowanie do wejścia na rynek pracy;

6) analiza ekonomiczna w przedsiębiorstwie;

7) struktura budżetu;

8) plan rozwoju przedsiębiorstwa;

9) zakładanie i prowadzenie firmy architektury krajobrazu;

10) strategie marketingowe;

11) etyka;

12) prawo pracy i prawo działalności gospodarczej;

13) przepisy prawa stosowane w działalności zawodowej;

14) zasady i metody komunikowania się;

15) elementy socjologii i psychologii pracy;

16) bezpieczeństwo i higiena pracy;

17) ochrona przeciwpożarowa i ochrona środowiska;

18) zagrożenia i profilaktyka w środowisku pracy;

19) elementy ergonomii;

20) źródła informacji zawodowej i oprogramowanie w wybranym języku obcym;

21) formy doskonalenia zawodowego;

22) pierwsza pomoc.

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

Nazwa bloku programowego	Minimalna liczba godzin w okresie kształcenia w %*
Nazwa bloku programowego	podbudowa programowa: gimnazjum	podbudowa programowa: liceum ogólnokształcące, liceum profilowane, technikum, uzupełniające liceum ogólnokształcące, technikum uzupełniające	podbudowa programowa: zasadnicza szkoła zawodowa; zawód: ogrodnik
Przyrodniczo-techniczny	25	25	10
Kształtowania krajobrazu	40	40	50
Podstawy działalności zawodowej	15	15	20
Razem	80**	80**	80**

* Podział godzin na bloki programowe dotyczy kształcenia w szkołach dla młodzieży i w szkołach dla dorosłych (w formie stacjonarnej i zaocznej).

** Pozostałe 20 % godzin jest przeznaczone do rozdysponowania przez autorów programów nauczania na dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy.

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Do realizacji treści kształcenia, ujętych w blokach programowych, odpowiednie są następujące pomieszczenia dydaktyczne:

1) pracownia techniczna;

2) pracownia przyrodnicza;

3) pracownia kształtowania krajobrazu;

4) pracownia ekonomiczna.

Pracownia techniczna powinna być wyposażona w:

1) modele i katalogi pojazdów, maszyn i narzędzi ogrodniczych i leśnych oraz ich części;

2) instrukcje obsługi pojazdów i maszyn stosowanych w ogrodnictwie i leśnictwie;

3) próbki materiałów eksploatacyjnych;

4) narzędzia i sprzęt ogrodniczy i leśny;

5) przyrządy stosowane w miernictwie.

Pracownia przyrodnicza powinna być wyposażona w:

1) okazy naturalne i atlasy roślin ozdobnych;

2) atlasy chorób, szkodników roślin oraz chwastów;

3) atlasy drzew i krzewów;

4) zielniki roślin ozdobnych, chwastów oraz drzew i krzewów;

5) próbki nasion, nawozów i środków ochrony roślin;

6) zestaw przepisów dotyczących ochrony przyrody, ochrony gatunkowej, ochrony terenów zieleni i zadrzewień.

Pracownia kształtowania krajobrazu powinna być wyposażona w:

1) stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla dwóch uczniów);

2) programy wspomagające projektowanie;

3) stoły kreślarskie (jeden stół dla jednego ucznia);

4) przybory kreślarskie;

5) cenniki materiałów budowlanych;

6) katalogi i cenniki roślin;

7) katalogi nakładów rzeczowych;

8) typowe projekty obiektów;

9) zbiór norm budowlanych dotyczących projektowania.

Pracownia ekonomiczna powinna być wyposażona w:

1) kodeks pracy oraz wybrane przepisy prawa gospodarczego i finansowego;

2) poradniki;

3) komputerowe programy użytkowe w wersji szkoleniowej;

4) dokumenty księgowe;

5) środki techniczne, takie jak: telefon, faks, kalkulatory;

6) materiały biurowe.

Praktyczna nauka zawodu może odbywać się w pracowniach szkolnych, warsztatach i gospodarstwach pomocniczych, placówkach kształcenia praktycznego, placówkach kształcenia ustawicznego oraz u pracodawców.

ZAŁĄCZNIK Nr 7

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK HUTNIK

SYMBOL CYFROWY 311[16]

I.

OPIS ZAWODU

1. W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien umieć:

1) czytać i wykonywać rysunki konstrukcyjne i technologiczne, schematy układów mechanicznych, hydraulicznych, pneumatycznych, kinematycznych, występujące w dokumentacjach techniczno-ruchowych (DTR) i innych dokumentacjach technicznych;

2) czytać schematy podstawowych układów elektrycznych, elektronicznych i automatyki przemysłowej;

3) projektować proste procesy technologiczne;

4) użytkować maszyny i urządzenia hutnicze w zakresie umożliwiającym doskonalenie tych umiejętności w pracy zawodowej;

5) oceniać stopień zużycia maszyn i urządzeń oraz dokonywać ich weryfikacji;

6) przeprowadzać konserwację, drobne naprawy maszyn i urządzeń;

7) wykonywać prace pomocnicze związane z przeglądem technicznym, naprawą i regulacją użytkowanych urządzeń;

8) posługiwać się urządzeniami i przyrządami pomiarowymi;

9) oceniać i weryfikować narzędzia i przyrządy wykorzystywane w procesach technologicznych;

10) rozróżniać gatunki materiałów wsadowych, półwyrobów i wyrobów gotowych;

11) przygotowywać wsad;

12) przeprowadzać kontrolę wejściową, międzyoperacyjną i odbiorczą oraz analizować jej wyniki i precyzować wnioski;

13) pobierać próby do badań właściwości fizycznych, chemicznych, wytrzymałościowych i technologicznych oraz prowadzić badania "ruchowe" i laboratoryjne;

14) przeprowadzać procesy metalurgiczne, obróbki plastycznej i cieplnej, zgodnie z instrukcjami i procedurami zapewnienia jakości;

15) ustalać parametry technologiczne na podstawie dokumentacji technicznej z wykorzystaniem aparatury pomiarowej, zgodnie z instrukcją;

16) prowadzić badania laboratoryjne;

17) przygotowywać dokumentację produkcyjną;

18) posługiwać się językiem obcym w zakresie wspomagającym wykonywanie zadań zawodowych;

19) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

20) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

21) stosować przepisy prawa dotyczące działalności gospodarczej;

22) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

23) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

24) kierować zespołem pracowników;

25) korzystać z różnych źródeł informacji.

2. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik hutnik powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

1) przygotowywania dokumentacji technologicznej procesów metalurgicznych i obróbki plastycznej;

2) organizowania pracy zespołu użytkującego maszyny i urządzenia hutnicze lub grupę maszyn i urządzeń pracujących w określonym zespole danego odcinka lub cyklu technologicznego;

3) nadzorowania zgodnego z dokumentacją technologiczną przebiegu procesu technologicznego wytwarzania aglomeratów, materiałów pomocniczych, półwyrobów i wyrobów gotowych;

4) wykonywania pomiarów i badań laboratoryjnych z pobranych prób, zgodnie z wymaganiami norm i procedur zapewniania jakości;

5) kontrolowania jakości wyrobów według wymagań zamówień i procedur zapewniania jakości;

6) kontrolowania stanu technicznego maszyn i urządzeń, nadzorowania czynności związanych z prowadzeniem bieżących przeglądów i konserwacji oraz wnioskowania lub decydowania o oddaniu urządzenia do naprawy;

7) prowadzenia bieżącej dokumentacji technologicznej i rozliczeniowej zużytych surowców, materiałów i godzin pracy urządzeń;

8) prowadzenia bieżącej dokumentacji dotyczącej podległego personelu: organizacji pracy, zakresów czynności, obliczania wydajności i wykorzystania czasu pracy;

9) wnioskowania na podstawie danych technicznych o wprowadzenie zmian do przebiegu procesów technologicznych w celu poprawienia jakości produkcji i obniżenia kosztów wytwarzania.

3. Zawód technik hutnik jest zawodem szerokoprofilowym, umożliwiającym specjalizacje pod koniec okresu kształcenia. Szkoła określa umiejętności specjalistyczne, biorąc pod uwagę potrzeby regionalnego rynku pracy i zainteresowania uczniów. Tematyka specjalizacji może dotyczyć:

1) metalurgii surówki i stali;

2) metalurgii metali nieżelaznych;

3) obróbki plastycznej stali;

4) obróbki plastycznej metali nieżelaznych.

BLOK: EKSPLOATACYJNY

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) wykonywać szkice części maszyn;

2) wykonywać rysunki techniczne części maszyn, zgodnie z obowiązującymi normami;

3) czytać Dokumentację Techniczno-Ruchową (DTR) i instrukcje obsługi maszyn i urządzeń;

4) wyznaczać warunki równowagi punktu materialnego i ciała sztywnego;

5) wyznaczać siłę i moment tarcia;

6) wyznaczać środek ciężkości figury płaskiej;

7) rozróżniać rodzaje ruchu na podstawie jego parametrów oraz obliczać prędkości: obwodową, kątową i obrotową;

8) obliczać pracę, moc, energię oraz sprawność urządzenia;

9) wykonywać proste obliczenia wytrzymałościowe elementów maszyn (zginanie, skręcanie, rozciąganie, zginanie ze skręcaniem, wyboczenie);

10) rozróżniać konstrukcje i zasady działania: połączeń, osi, wałów, łożysk, sprzęgieł, hamulców i mechanizmów oraz określać ich zastosowanie w budowie maszyn;

11) określać na podstawie dokumentacji technicznej (rysunki złożeniowe i zespołowe) elementy składowe maszyn lub urządzeń oraz ustalać ich działanie;

12) wykonywać projekty elementów maszyn oraz uzasadniać poprawność przedstawionych rozwiązań;

13) planować przebieg procesu montażu i demontażu maszyn i urządzeń;

14) klasyfikować i charakteryzować elementy obwodów prądu stałego i przemiennego;

15) obliczać proste obwody elektryczne oraz analizować schematy elektryczne;

16) klasyfikować i charakteryzować elementy półprzewodnikowe (diody, tranzystory, tyrystory, układy scalone);

17) analizować schematy podstawowych układów elektronicznych;

18) dobierać przyrządy pomiarowe i dokonywać pomiarów podstawowych wielkości elektrycznych w obwodach prądu stałego i przemiennego;

19) charakteryzować maszyny i urządzenia elektryczne prądu stałego i przemiennego oraz interpretować zasady ich rozruchu;

20) identyfikować elementy zabezpieczające obwody elektryczne;

21) klasyfikować podstawowe elementy instalacji elektrycznej i analizować proste schematy;

22) klasyfikować i charakteryzować układy i elementy automatycznej regulacji oraz interpretować schematy blokowe układów sterowania procesami technologicznymi;

23) rozróżniać urządzenia pomiarowe i regulacyjne w obwodach automatyki;

24) dobierać do zadanych warunków proste układy: sterowania, sygnalizacji i zabezpieczeń;

25) określać funkcje poszczególnych układów robota oraz planować zastosowanie robotów przemysłowych w hutnictwie;

26) wyjaśniać budowę i zasady działania napędów hydraulicznych i pneumatycznych oraz analizować schematy układów hydraulicznych i pneumatycznych;

27) klasyfikować sprężarki i wentylatory, określać podstawowe parametry oraz przewidywać wykorzystanie w procesach technologicznych huty;

28) charakteryzować urządzenia transportu wewnętrznego oraz dobierać odpowiednie środki transportu w zależności od rodzaju materiału;

29) określać związki między procesami produkcyjnymi a organizacją transportu wewnątrz wydziału i między wydziałami;

30) klasyfikować i charakteryzować urządzenia grzewcze i przewidywać ich zastosowanie w hutnictwie;

31) klasyfikować i charakteryzować maszyny i urządzenia podstawowe i pomocnicze wykorzystywane w procesach technologicznych;

32) rozróżniać podstawowe pojęcia związane z eksploatacją maszyn i urządzeń hutniczych;

33) określać podstawowe pojęcia i wskaźniki niezawodności i trwałości maszyn i urządzeń hutniczych;

34) interpretować zjawiska fizykochemiczne towarzyszące procesom destrukcyjnym w eksploatacji maszyn i urządzeń hutniczych;

35) charakteryzować zużycie maszyn i urządzeń hutniczych oraz metody zapobiegające nadmiernemu zużyciu;

36) rozpoznawać stan techniczny maszyn i urządzeń hutniczych;

37) oceniać prawidłowość użytkowania maszyn i urządzeń hutniczych;

38) określać zakres prac wykonywanych podczas przeglądu technicznego i napraw;

39) charakteryzować gospodarkę materiałową i elektroenergetyczną w zakładach przemysłu hutniczego;

40) stosować rachunek ekonomiczny w podejmowaniu decyzji o charakterze technicznym i organizacyjnym w sferze eksploatacji;

41) użytkować urządzenia komputerowe w zakresie wspomagania projektowania, organizacji i zarządzania eksploatacją środków trwałych; automatycznej regulacji procesów technologicznych;

42) posługiwać się Dokumentacją Techniczno-Ruchową (DTR) maszyn i urządzeń hutniczych, PN, PN - EN, PN - ISO, PN -EN - ISO, literaturą techniczną i czasopismami;

43) stosować zalecenia Urzędu Dozoru Technicznego, przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska podczas użytkowania i obsługiwania maszyn i urządzeń hutniczych;

44) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) rysunek techniczny;

2) tolerancje, pasowania i chropowatości powierzchni;

3) mechanika techniczna;

4) wytrzymałość materiałów;

5) elementy maszyn;

6) montaż i demontaż;

7) podstawy elektrotechniki;

8) podstawy elektroniki;

9) podstawy miernictwa elektrycznego;

10) maszyny elektryczne;

11) instalacje elektryczne i odbiorniki energii elektrycznej;

12) układy i elementy automatycznej regulacji;

13) układy zasilania, sterowania, zabezpieczenia i sygnalizacji;

14) roboty przemysłowe;

15) napędy hydrauliczne i pneumatyczne;

16) sprężarki i wentylatory;

17) urządzenia transportu wewnętrznego;

18) urządzenia grzewcze;

19) podstawowe i pomocnicze maszyny i urządzenia technologiczne;

20) niezawodność i trwałość maszyn i urządzeń;

21) zmiany stanu technicznego maszyn i urządzeń;

22) diagnostyka techniczna;

23) użytkowanie maszyn i urządzeń;

24) obsługa techniczna;

25) gospodarka materiałowa i elektroenergetyczna;

26) organizacja, zarządzanie i ekonomika eksploatacji maszyn i urządzeń;

27) przepisy dozoru technicznego;

28) przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy;

29) przepisy ochrony przeciwpożarowej;

30) przepisy ochrony środowiska;

31) pierwsza pomoc.

BLOK: TECHNOLOGICZNY

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) charakteryzować właściwości, rodzaje, zakres stosowania materiałów niemetalowych oraz przewidywać ich wykorzystanie w przemyśle maszynowym i hutniczym;

2) dobierać materiały ogniotrwałe w zależności od charakteru procesu technologicznego, z uwzględnieniem warunków eksploatacji oraz ich wpływu na trwałość urządzenia cieplnego;

3) charakteryzować wodę technologiczną, określać sposoby jej uzdatniania oraz oceniać wpływ jej zanieczyszczenia na przebieg procesów technologicznych i środowisko;

4) badać właściwości fizyczne i chemiczne paliw;

5) obliczać zapotrzebowanie tlenu, powietrza do spalania paliwa oraz ilość spalin i ich skład objętościowy;

6) charakteryzować wykorzystanie ciepła spalin w piecach koksowni, metalurgicznych i grzewczych oraz do produkcji pary wodnej i wody gorącej;

7) wykonywać pomiary ciśnienia i temperatury mediów energetycznych w hutnictwie;

8) sporządzać bilans energetyczny i materiałowy oraz wykorzystywać go do sterowania procesami produkcyjnymi w hutnictwie;

9) obliczać sprawność termiczną hutniczego procesu cieplnego;

10) charakteryzować materiały hutnicze i określać ich dobowe obroty;

11) charakteryzować krystalizację pierwotną i wtórną oraz wykazywać wpływ warunków wytopu i krzepnięcia na właściwości stali;

12) analizować układy równowagi stopów oraz sporządzać na ich podstawie krzywe chłodzenia i schematy struktur;

13) korzystać z wykresu Fe-C podczas projektowania i wykonywania procesów technologicznych;

14) charakteryzować typowe struktury stopów Fe-C oraz wyjaśniać wpływ węgla i domieszek na strukturę i właściwości stopów, a także pojęcia: postać stali, stan stali, jakość stali;

15) określać gatunek stopów Fe-C i metali nieżelaznych na podstawie podanego oznaczenia oraz dobierać z norm stopy przeznaczone na określone części maszyn, narzędzia, odlewy i wyroby;

16) rozróżniać i objaśniać metody badania metali i stopów oraz wskazywać na ich wykorzystanie do określania stanu materiału i wykrywania wad;

17) badać właściwości mechaniczne i technologiczne stali, żeliw, metali nieżelaznych i ich stopów;

18) oznaczać zawartość węgla i dodatków stopowych w stalach i w stopach metali nieżelaznych oraz wykonywać próby w celu oznaczenia struktury, wielkości ziarna, stopnia zanieczyszczenia wtrąceniami niemetalicznymi, w tym rozkładu zanieczyszczeń fosforem i siarką;

19) wykrywać wady w wyrobach hutniczych;

20) rozpoznawać zjawiska korozyjne i ich skutki oraz dobierać powłoki antykorozyjne w zależności od przeznaczenia i rodzaju wyrobu;

21) planować procesy technologiczne obróbki cieplnej i cieplno-chemicznej do żądanych właściwości po obróbce;

22) oceniać wpływ szybkości chłodzenia na strukturę i właściwości stali oraz porównywać uzyskane wyniki z wykresem CTP;

23) przeprowadzać podstawowe procesy obróbki cieplnej i cieplno-chemicznej oraz oceniać ich wpływ na strukturę i właściwości stopu;

24) charakteryzować procesy metalurgiczne;

25) planować procesy technologiczne wytopu surówki i stali;

26) rozróżniać metody wytwarzania części maszyn przez odlewanie;

27) wyjaśniać zjawiska zachodzące podczas odkształcania plastycznego i określać wpływ przeróbki plastycznej na właściwości i strukturę metalu;

28) charakteryzować metody plastycznego kształtowania metali: walcowanie, kucie, prasowanie, ciągnienie, wyciskanie, tłoczenie;

29) planować procesy technologiczne obróbki plastycznej;

30) wykonywać nieskomplikowane części maszyn metodami obróbki plastycznej;

31) sporządzać i analizować statystyczne wyniki kontroli jakości produkcji;

32) planować procesy produkcyjne;

33) określać cechy charakterystyczne typowych metod spajania: spawania, zgrzewania, lutowania, klejenia oraz rozróżniać spawalnicze metody cięcia;

34) charakteryzować spawalnicze metody regeneracji części maszyn i nanoszenia powłok ochronnych;

35) lutować, kleić i wykonywać podstawowe operacje spawania elektrycznego i gazowego (pod nadzorem);

36) wyjaśniać zasady pracy narzędzi skrawających, geometrię ostrza oraz wykazywać wpływ zjawisk fizycznych towarzyszących procesowi skrawania na ostrze noża i obrabiany materiał;

37) wykonywać podstawowe operacje obróbki ręcznej;

38) wykonywać podstawowe operacje obróbki mechanicznej oraz dobierać parametry obróbki, narzędzia i oprzyrządowanie;

39) wykonywać czynności konserwacyjne, drobne naprawy, wymianę części, regulację poszczególnych zespołów i całego urządzenia oraz przeprowadzać próby po naprawie;

40) stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska podczas realizacji procesów technologicznych;

41) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

42) dobierać narzędzia, przyrządy i materiały w zależności od wykonywanej pracy;

43) wydawać, przyjmować i ewidencjonować narzędzia, przyrządy, materiały i wykonane prace;

44) użytkować urządzenia komputerowe w zakresie: planowania procesów produkcyjnych, kontroli jakości, sterowania procesami technologicznymi;

45) posługiwać się dokumentacją technologiczną, normami PN, PN - EN, PN - ISO, PN - EN - ISO, normami branżowymi i zakładowymi oraz czasopismami i literaturą techniczną;

46) przeprowadzać kontrolę jakości.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) materiały niemetalowe;

2) woda w technice;

3) paliwa hutnicze i ich spalanie;

4) podstawy gospodarki energetycznej huty;

5) materiały i ich magazynowanie;

6) krystalizacja, układy równowagi fazowej;

7) stopy żelaza z węglem;

8) metale nieżelazne i ich stopy;

9) badanie metali i stopów;

10) korozja;

11) obróbka cieplna i cieplno-chemiczna;

12) metalurgia żelaza i metali nieżelaznych;

13) metalurgia proszków;

14) odlewnictwo;

15) obróbka plastyczna;

16) kontrola jakości wyrobów hutniczych;

17) planowanie procesów hutniczych;

18) spajanie;

19) obróbka ręczna i mechaniczna skrawaniem;

20) konserwacja i naprawa urządzeń hutniczych;

21) przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy;

22) elementy ergonomii;

23) przepisy ochrony przeciwpożarowej;

24) przepisy ochrony środowiska.

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) wyjaśniać mechanizmy funkcjonowania gospodarki rynkowej;

2) rozróżniać formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw;

3) sporządzać dokumenty niezbędne do podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej;

4) przestrzegać zasad etyki;

5) stosować przepisy kodeksu pracy, dotyczące praw i obowiązków pracownika oraz warunków pracy;

6) stosować przepisy prawa dotyczące działalności zawodowej;

7) określać wymagania dotyczące eksploatacji maszyn i urządzeń podlegających dozorowi technicznemu i transportowemu;

8) podejmować działania związane z poszukiwaniem pracy;

9) komunikować się z uczestnikami procesu pracy;

10) prowadzić negocjacje;

11) rozwiązywać problemy;

12) podejmować decyzje;

13) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

14) określać główne źródła zanieczyszczeń emitowanych przez huty żelaza i metali nieżelaznych oraz wskazywać ich wpływ na człowieka i środowisko;

15) planować sposoby wykorzystania lub neutralizacji odpadów przemysłowych oraz ograniczenia ich powstawania w procesie technologicznym huty;

16) określać wpływ zmęczenia fizycznego i psychicznego na efektywność pracy;

17) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

18) wyjaśniać zasady zarządzania jakością oraz opracowywać instrukcje zapewnienia jakości dla wybranych procesów;

19) korzystać z obcojęzycznych źródeł informacji, dokumentacji technicznej, norm, katalogów oraz specjalistycznego oprogramowania;

20) organizować doskonalenie zawodowe pracowników.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) gospodarka rynkowa;

2) formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw produkcyjnych i usługowych;

3) dokumenty dotyczące działalności gospodarczej;

4) etyka;

5) prawo pracy i prawo działalności gospodarczej;

6) przepisy dozoru technicznego i transportowego;

7) przygotowanie do wejścia na rynek pracy;

8) zasady i metody komunikowania się;

9) elementy socjologii i psychologii pracy;

10) bezpieczeństwo i higiena pracy;

11) ochrona przeciwpożarowa;

12) ochrona środowiska w zakładzie przemysłowym i na stanowisku pracy;

13) zagrożenia i profilaktyka w środowisku pracy;

14) elementy ergonomii;

15) zasady zarządzania jakością;

16) źródła informacji zawodowej i oprogramowanie w języku obcym;

17) formy doskonalenia zawodowego.

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

Nazwa bloku programowego	Minimalna liczba godzin w okresie kształcenia w % *
Nazwa bloku programowego	podbudowa programowa: gimnazjum	podbudowa programowa: zasadnicza szkoła zawodowa zawody: operator maszyn i urządzeń metalurgicznych, operator maszyn i urządzeń do obróbki plastycznej
Eksploatacyjny	32	44
Technologiczny	44	35
Podstawy działalności zawodowej	5	2
Razem:	81**	81**

* Podział godzin na bloki programowe dotyczy kształcenia w szkołach dla młodzieży i w szkołach dla dorosłych (w formie stacjonarnej i zaocznej).

** Pozostałe 19 % godzin jest przeznaczone do rozdysponowania przez autorów programów nauczania na dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy, w tym na specjalizację.

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Do realizacji treści kształcenia, ujętych w blokach programowych, odpowiednie są następujące pomieszczenia dydaktyczne:

1) pracownia podstaw budowy i eksploatacji maszyn i urządzeń;

2) pracownia technik obróbki materiałów;

3) pracownia elektrotechniki, elektroniki i automatyki przemysłowej;

4) pracownia maszynoznawstwa hutniczego;

5) pracownia komputerowa;

6) pracownia techniczna;

7) warsztaty szkolne.

Pracownia podstaw budowy i eksploatacji maszyn i urządzeń powinna być wyposażona w:

1) stanowiska rysunkowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia);

2) przybory kreślarskie;

3) rysunki wykonawcze, złożeniowe, zestawieniowe, montażowe i schematyczne;

4) normy PN, PN - EN, PN - ISO, PN - EN - ISO;

5) dokumentacje techniczne, Dokumentacje Techniczno-Ruchowe (DTR);

6) modele: rzutni, brył geometrycznych, części maszyn z przekrojami, sprzęgieł, hamulców, przekładni mechanicznych, mechanizmów;

7) elementy maszyn: połączenia, wały, osie, łożyska, sprężyny;

8) części maszyn z różnymi postaciami zużycia;

9) przyrządy pomiarowe;

10) elementy pasowane, wzorce chropowatości;

11) katalog łożysk tocznych.

Pracownia technik obróbki materiałów powinna być wyposażona w:

1) zestawy gatunków drewna, tworzyw sztucznych, materiałów ogniotrwałych, szkła, uszczelek, złącz spawanych, zgrzewanych i klejonych;

2) próbki: rud i materiałów pomocniczych, metali i ich stopów;

3) modele urządzeń: do nagrzewania, do chłodzenia, metalurgicznych, do obróbki plastycznej;

4) modele odlewnicze;

5) modele obrabiarek;

6) narzędzia do obróbki mechanicznej skrawaniem;

7) normy PN, PN - EN, PN - ISO, PN - EN - ISO;

8) dokumentacje technologiczne.

Pracownia elektrotechniki, elektroniki i automatyki przemysłowej powinna być wyposażona w:

1) przyrządy pomiarowe;

2) próbki różnych materiałów: przewodzących, elektroizolacyjnych, magnetycznych, konstrukcyjnych;

3) próbki przewodów elektrycznych;

4) elementy urządzeń grzejnych;

5) elementy układów automatyki przemysłowej;

6) zestawy łączników instalacyjnych;

7) typowe zabezpieczenia przed skutkami zwarć i przeciążeń;

8) modele: elektrochemiczne źródła prądu, silniki elektryczne prądu stałego i przemiennego, prądnice, proste instalacje elektryczne, styczniki, przekaźniki;

9) proste układy elektroniczne (prostowniki, wzmacniacze);

10) układy elektryczne, stabilizator napięcia, prostownik;

11) modele prostych układów automatycznej regulacji;

12) elementy logiczne typu: OR, NOR, AND, NAND, NOT, EFOR;

13) schematy blokowe i ideowe typowych układów automatyki;

14) plansze z symbolami graficznymi elementów automatyki przemysłowej (elektrycznych, pneumatycznych i hydraulicznych);

15) plansze zautomatyzowanych procesów hutniczych;

16) katalogi elementów automatyki przemysłowej;

17) normy PN, PN - EN, PN - ISO, PN - EN - ISO.

Pracownia maszynoznawstwa hutniczego powinna być wyposażona w:

1) próbki paliw;

2) przyrządy do pomiaru ciśnienia, prędkości i natężenia przepływu;

3) elementy napędu hydraulicznego i pneumatycznego;

4) aparaturę kontrolno-pomiarową;

5) eksponaty i modele elementów maszyn i urządzeń energetycznych i transportowych;

6) modele maszyn i urządzeń energetycznych i transportowych;

7) przepisy dozoru technicznego;

8) normy PN, PN - EN, PN - ISO, PN -EN - ISO.

Pracownia komputerowa powinna być wyposażona w:

1) stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla dwóch uczniów);

2) drukarki i ploter;

3) pakiet programów biurowych;

4) programy do wspomagania projektowania;

5) programy specjalistyczne z zakresu organizacji i zarządzania eksploatacją środków trwałych, automatycznej regulacji procesów technologicznych, planowania procesów produkcyjnych, kontroli jakości, sterowania procesami technologicznymi.

Pracownia techniczna powinna być wyposażona w:

1) próbki do badań właściwości mechanicznych i technologicznych;

2) próbki do badań makroskopowych i mikroskopowych;

3) mikroskopy metalograficzne - jeden dla dwóch uczniów;

4) przyrządy pomiarowe;

5) uniwersalną maszynę wytrzymałościową;

6) twardościomierze: Brinella, Vickersa, Rockwella;

7) młot Charpy'ego;

8) stanowisko do prób technologicznych;

9) aparaturę do oznaczania zawartości węgla i siarki;

10) szlifierkę i polerkę do wykonywania zgładów metalograficznych;

11) zestaw odczynników do trawienia zgładów;

12) defektoskop;

13) piec elektryczny komorowy z automatyczną regulacją i rejestracją temperatury;

14) pirometry, termometry cieczowe i termoelektryczne.

Warsztaty szkolne powinny być wyposażone w:

1) przyrządy pomiarowe;

2) narzędzia i przyrządy do: obróbki ręcznej i mechanicznej skrawaniem, kucia ręcznego, spawania, montażu;

3) urządzenia do: nagrzewania, chłodzenia, spawania elektrycznego, spawania gazowego;

4) urządzenia, zespoły, elementy maszyn przeznaczone do konserwacji i naprawy;

5) obrabiarki: tokarki, wiertarki, frezarki;

6) nożyce i piły mechaniczne;

7) młot sprężarkowy;

8) skrzynki do nawęglania;

9) lutownice;

10) wiertarki ręczne;

11) materiały do: trasowania, docierania, polerowania, nawęglania;

12) środki chłodzące;

13) luty, topniki, kleje, spoiwa, elektrody;

14) odzież ochronną do spawania i kucia;

15) eksponaty: elementy łączone za pomocą lutowania i klejenia, złącza spawane z wadami;

16) dokumentację warsztatową;

17) Dokumentację Techniczno-Ruchową (DTR);

18) książki narzędziowe;

19) katalog narzędzi;

20) normy PN, PN - EN, PN - ISO, PN - EN - ISO.

Praktyczna nauka zawodu może odbywać się w warsztatach szkolnych, centrach kształcenia praktycznego, centrach kształcenia ustawicznego oraz w zakładach metalurgicznych i obróbki plastycznej.

ZAŁĄCZNIK Nr 8

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK MECHANIK

SYMBOL CYFROWY 311[20]

I.

OPIS ZAWODU

1. W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien umieć:

1) interpretować podstawowe zjawiska i prawa z zakresu mechaniki, materiałoznawstwa, technologii mechanicznej, maszynoznawstwa, elektrotechniki i automatyki;

2) interpretować procesy energetyczne i robocze, zachodzące w maszynach i urządzeniach;

3) klasyfikować obiekty mechaniczne według ich przeznaczenia, zasady działania i budowy;

4) oceniać przydatność użytkową maszyn i urządzeń na podstawie ich charakterystyk;

5) posługiwać się dokumentacją konstrukcyjną, technologiczną i eksploatacyjną;

6) rozpoznawać podstawowe materiały konstrukcyjne i eksploatacyjne;

7) stosować w wytwarzaniu i naprawie maszyn podstawowe metody obróbki i łączenia materiałów;

8) interpretować procesy zużyciowo-starzeniowe w układach mechanicznych;

9) konstruować proste obiekty mechaniczne;

10) opracowywać dokumentację podstawowych procesów technologicznych;

11) posługiwać się narzędziami i oprzyrządowaniem technologicznym;

12) wykonywać podstawowe operacje obróbki ręcznej i mechanicznej wraz z obsługą operatorską uniwersalnych obrabiarek;

13) mierzyć podstawowe wielkości fizyczne i geometryczne oraz opracowywać i interpretować wyniki pomiarów;

14) oceniać stan techniczny obiektów mechanicznych z wykorzystaniem metod diagnostyki technicznej;

15) sporządzać harmonogramy prac, obliczać ich pracochłonność oraz koszty;

16) przestrzegać i wdrażać normy dotyczące zapewnienia jakości produkcji wyrobów i usług (PN, PN - ISO, ISO);

17) posługiwać się językiem obcym w zakresie wspomagającym wykonywanie zadań zawodowych;

18) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

19) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

20) stosować przepisy prawa dotyczące działalności gospodarczej;

21) prowadzić działalność gospodarczą;

22) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

23) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

24) kierować zespołem pracowników;

25) korzystać z różnych źródeł informacji oraz z doradztwa specjalistycznego.

Kształtowanie postaw przedsiębiorczych oraz przygotowanie do wejścia na rynek pracy powinno przebiegać zarówno w trakcie procesu kształcenia zawodowego, jak i podczas realizacji zajęć edukacyjnych "Podstawy przedsiębiorczości".

2. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik mechanik powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

1) organizowania i nadzorowania przebiegu procesów wytwarzania maszyn i urządzeń;

2) przeprowadzania kontroli jakości wykonania wyrobów i usług;

3) instalowania i uruchamiania obiektów mechanicznych wprowadzanych do eksploatacji;

4) eksploatowania maszyn i urządzeń;

5) projektowania prostych obiektów mechanicznych wraz ze sporządzaniem ich dokumentacji konstrukcyjnej;

6) projektowania podstawowych procesów wytwarzania wraz ze sporządzeniem ich dokumentacji technologicznej;

7) sporządzania kalkulacji wytwarzania i naprawy maszyn i urządzeń;

8) prowadzenia dokumentacji planistycznej, ewidencyjnej, sprawozdawczej i innej, związanej z wykonywaną pracą.

3. Zawód technik mechanik jest zawodem szerokoprofilowym, umożliwiającym specjalizację pod koniec okresu kształcenia. Szkoła określa umiejętności specjalistyczne, biorąc pod uwagę potrzeby regionalnego rynku pracy i zainteresowania uczniów. Tematyka specjalizacji może dotyczyć między innymi:

1) maszyn budowlanych;

2) samochodów;

3) ciągników;

4) obróbki skrawaniem;

5) obrabiarek sterowanych numerycznie;

6) spawalnictwa;

7) napędów hydraulicznych.

Wybór specjalizacji dotyczących eksploatacji i naprawy pojazdów samochodowych lub ciągników wiąże się z uzyskaniem zgody organu prowadzącego szkołę na finansowanie nauki jazdy, która umożliwia uczniom (słuchaczom) opanowanie umiejętności kierowania pojazdami samochodowymi w zakresie niezbędnym do uzyskania prawa jazdy kategorii B lub kierowania ciągnikami w zakresie niezbędnym do uzyskania prawa jazdy kategorii T.

BLOK: ZAGADNIENIA OGÓLNOTECHNICZNE

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) stosować prawa i metody statyki do analizowania płaskich i przestrzennych układów sił;

2) stosować zasady i prawa kinematyki i dynamiki do analizowania ruchu postępowego, obrotowego i złożonego brył sztywnych;

3) rozróżniać rodzaje obciążeń elementów i wyznaczać naprężenia;

4) stosować analityczne i wykreślne metody wyznaczania obciążeń i parametrów kinematycznych w układach mechanicznych;

5) interpretować zjawisko tarcia i jego rolę w budowie maszyn;

6) charakteryzować podstawowe procesy zużycia materiałów;

7) stosować podstawowe prawa mechaniki płynów do analizowania zjawisk hydrostatycznych i hydrodynamicznych;

8) obliczać ciśnienie, prędkość i natężenie przepływu;

9) charakteryzować zjawisko spalania i wykonywać podstawowe obliczenia stechiometryczne;

10) interpretować procesy cieplno-przepływowe związane z wymianą ciepła;

11) wykorzystywać zasady i prawa termodynamiki do analizowania teoretycznych i rzeczywistych obiegów gazowych w maszynach cieplnych;

12) wykorzystywać prawa z zakresu elektrotechniki do analizowania obwodów i obliczania podstawowych wielkości elektrycznych;

13) interpretować działanie podstawowych elementów i układów elektronicznych;

14) opisywać analitycznie człony i układy regulacji automatycznej;

15) opisywać i stosować wymagania formalne wynikające z Polskich Norm, jakie musi spełniać rysunek techniczny;

16) odwzorowywać różne obiekty, a w szczególności wyroby maszynowe oraz zapisywać konieczne i niezbędne informacje uzupełniające szkic, rysunek, schemat;

17) odczytywać różne rodzaje rysunków technicznych maszynowych;

18) rysować i odczytywać wykresy obrazujące zależności funkcjonalne parametrów technicznych;

19) stosować technikę komputerową do sporządzania rysunków technicznych.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) statyka układów płaskich i przestrzennych;

2) kinematyka i dynamika bryły sztywnej;

3) elementy teorii maszyn i mechanizmów;

4) podstawy wytrzymałości materiałów;

5) tarcie i jego rola w maszynach;

6) procesy zużycia materiałów;

7) wybrane zagadnienia mechaniki płynów;

8) podstawy teoretyczne maszyn cieplnych;

9) wybrane zagadnienia elektrotechniki;

10) elementy i układy elektroniczne;

11) wybrane zagadnienia automatyki;

12) forma graficzna i wymagania formalne wobec arkusza rysunkowego;

13) metody odwzorowywania wyrobów maszynowych stosowane w rysunku technicznym (rzuty prostokątne, aksonometryczne, schematy);

14) znormalizowany zapis informacji (wymiarów, tolerancji, pasowań, stanu powierzchni i innych) na różnych rysunkach;

15) uproszczone sposoby rysowania różnych elementów i szczegółów konstrukcyjnych wyrobów maszynowych;

16) zasady sporządzania rysunków z wykorzystaniem techniki komputerowej.

BLOK: TECHNOLOGIA MECHANICZNA

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) klasyfikować i charakteryzować materiały stosowane w budowie maszyn oraz określać ich właściwości i przeznaczenie;

2) charakteryzować przebieg procesów metalurgicznych stopów żelaza i metali nieżelaznych, postać i właściwości półwyrobów metalowych;

3) stosować w praktyce warsztatowej podstawowe metody i sposoby pomiaru wielkości fizycznych i geometrycznych oraz interpretować wyniki pomiarów;

4) opisywać budowę, działanie i przeznaczenie przyrządów pomiarowych oraz charakteryzować właściwości metrologiczne podstawowych przyrządów pomiarowych;

5) wykonywać podstawowe pomiary i próby podczas badania właściwości materiałów;

6) charakteryzować procesy nakładania powłok ochronnych;

7) opisywać procesy obróbki skrawaniem, plastycznej, cieplnej i cieplno-chemicznej oraz charakteryzować i dobierać narzędzia, oprzyrządowanie i maszyny do danej obróbki;

8) wykonywać wyroby w procesach obróbki ręcznej i mechanicznej;

9) charakteryzować i stosować w praktyce typowe technologie łączenia materiałów i elementów maszyn;

10) wykorzystywać w procesie montażu układ tolerancji i pasowań;

11) posługiwać się dokumentacją konstrukcyjną i technologiczną wytwarzania maszyn;

12) charakteryzować proces produkcyjny maszyn i urządzeń w zakładzie wytwórczym;

13) projektować proste procesy technologiczne obróbki i montażu;

14) charakteryzować metody kontroli jakości wyrobów.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) podstawy metaloznawstwa;

2) materiały niemetalowe w budowie maszyn;

3) procesy metalurgiczne;

4) technika pomiarowa;

5) powłoki ochronne;

6) obróbka cieplna i cieplno-chemiczna;

7) trasowanie;

8) obróbka ręczna;

9) odlewnictwo;

10) obróbka plastyczna;

11) obróbka mechaniczna skrawaniem;

12) obróbka wykańczająca;

13) spajanie materiałów;

14) technologia montażu maszyn;

15) tolerancje, pasowania, chropowatość powierzchni;

16) dokumentacja konstrukcyjna i technologiczna;

17) projektowanie procesów technologicznych;

18) systemy produkcyjne w zakładach przemysłowych;

19) kontrola jakości wyrobów.

BLOK: MASZYNOZNAWSTWO

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) charakteryzować rodzaje energii, jej źródła i procesy przetwarzania;

2) klasyfikować maszyny według ich przeznaczenia i zasad działania;

3) charakteryzować procesy przetwarzania lub przekazywania energii w maszynach;

4) wykorzystywać prawa mechaniki do analizowania budowy i działania podstawowych mechanizmów;

5) charakteryzować napędy hydrauliczne i pneumatyczne;

6) charakteryzować: pompy, wentylatory, sprężarki, dmuchawy, silniki spalinowe, kotły;

7) wyjaśniać budowę i działanie maszyn elektrycznych oraz dobierać elektromechaniczny układ napędowy do maszyny roboczej;

8) charakteryzować typowy osprzęt elektryczny i elektroniczny maszyn i urządzeń mechanicznych;

9) opisywać budowę, działanie i przeznaczenie typowych odbiorników energii elektrycznej;

10) opisywać podstawowe instalacje elektryczne i charakteryzować stosowane zabezpieczenia;

11) opisywać budowę, działanie i przeznaczenie typowych elementów i układów automatyki;

12) charakteryzować maszyny i urządzenia transportowe;

13) dobierać maszyny i urządzenia energetyczne oraz transportowe na podstawie parametrów technicznych;

14) wyjaśniać działanie robota przemysłowego i manipulatora.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) energia i sposoby jej przetwarzania;

2) przemiany energetyczne w maszynach;

3) czynniki i procesy robocze w maszynach;

4) napędy hydrauliczne;

5) mechanizmy pneumatyczne;

6) pompy;

7) sprężarki, wentylatory, dmuchawy;

8) silniki spalinowe;

9) kotły parowe;

10) maszyny i urządzenia elektryczne;

11) odbiorniki energii elektrycznej;

12) instalacje elektryczne;

13) elementy i układy automatyki;

14) dźwignice;

15) przenośniki;

16) wózki transportowe;

17) roboty przemysłowe.

BLOK: PODSTAWY KONSTRUKCJI I EKSPLOATACJI MASZYN

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) opisywać budowę podstawowych elementów maszyn oraz określać ich przeznaczenie;

2) stosować w konstruowaniu maszyn rozłączne i nierozłączne połączenia elementów;

3) wykonywać obliczenia wytrzymałościowe elementów maszyn dla różnych stanów obciążenia;

4) dobierać materiały i określać wymagania dotyczące ich obróbki;

5) wykorzystywać w projektowaniu połączeń spoczynkowych i ruchowych układ tolerancji i pasowań;

6) stosować w konstrukcji elementy znormalizowane;

7) opisywać budowę, działanie i przeznaczenie podstawowych mechanizmów i napędów (przekładni);

8) projektować proste mechanizmy i zespoły maszyn;

9) stosować w projektowaniu wspomaganie komputerowe;

10) posługiwać się dokumentacją konstrukcyjną;

11) dobierać maszyny i urządzenia do przewidywanych zadań na podstawie ich charakterystyki eksploatacyjnej;

12) rozpoznawać i oceniać stan techniczny maszyny z zastosowaniem metod diagnostyki technicznej;

13) charakteryzować czynniki i procesy powodujące zużycie i uszkodzenie maszyny;

14) dobierać materiały eksploatacyjne;

15) rozróżniać rodzaje uszkodzeń maszyn i określać przyczyny ich powstawania;

16) określać skutki ekonomiczne i społeczne niepożądanych zmian stanu technicznego maszyn;

17) opracowywać plany wdrożenia do eksploatacji nowych maszyn;

18) planować przebieg procesów technologiczno-organizacyjnych obsługi technicznej maszyn i nadzorować wykonanie zabiegów wchodzących w skład tych procesów;

19) kwalifikować maszynę do naprawy, weryfikować części, określać zakres i metodę naprawy;

20) charakteryzować i stosować w praktyce warsztatowej typowe technologie naprawy maszyn i regeneracji części;

21) posługiwać się dokumentacją technologiczną procesów obsługowo-naprawczych;

22) projektować proste procesy technologiczne naprawy maszyn;

23) stosować rachunek ekonomiczny w podejmowaniu decyzji o charakterze technicznym i organizacyjnym w sferze eksploatacji;

24) posługiwać się Dokumentacją Techniczno-Ruchową (DTR) oraz PN - ISO;

25) stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska podczas użytkowania i obsługiwania maszyn i urządzeń.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) zasady konstruowania maszyn;

2) połączenia spoczynkowe elementów maszyn;

3) elementy podatne;

4) wały i osie;

5) łożyskowanie;

6) sprzęgła i hamulce;

7) przekładnie mechaniczne;

8) mechanizmy;

9) przykładowe rozwiązania konstrukcyjne maszyn;

10) proces eksploatacyjny maszyn;

11) stan techniczny maszyn i urządzeń;

12) trwałość i niezawodność maszyn;

13) diagnostyka techniczna;

14) użytkowanie maszyn i urządzeń;

15) utrzymanie maszyn w gotowości technicznej;

16) materiały eksploatacyjne;

17) naprawa maszyn i urządzeń;

18) przykładowe procesy technologiczne naprawy;

19) zarządzanie eksploatacją maszyn;

20) Dokumentacja Techniczno-Ruchowa (DTR), PN - ISO, ISO;

21) bezpieczeństwo i higiena pracy, ochrona przeciwpożarowa oraz ochrona środowiska.

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) wyjaśniać mechanizmy funkcjonowania gospodarki rynkowej;

2) rozróżniać formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw produkcyjnych i usługowych;

3) sporządzać dokumenty niezbędne do podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej;

4) sporządzać budżet i planować rozwój firmy;

5) opracowywać plan marketingowy;

6) przestrzegać zasad etyki;

7) stosować przepisy kodeksu pracy, dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

8) stosować przepisy prawa dotyczące działalności zawodowej;

9) określać wymagania dotyczące eksploatacji maszyn i urządzeń podlegających dozorowi technicznemu i transportowemu;

10) podejmować działania związane z poszukiwaniem pracy;

11) komunikować się z uczestnikami procesu pracy;

12) prowadzić negocjacje;

13) rozwiązywać problemy;

14) podejmować decyzje;

15) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

16) określać wymagania dotyczące ochrony środowiska w zakresie zanieczyszczania powietrza, wody, gleby oraz odpadów i opakowań;

17) określać wpływ zmęczenia fizycznego i psychicznego na efektywność pracy;

18) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

19) opracowywać plany produkcji i eksploatacji obiektów technicznych (harmonogramy prac, schematy organizacyjne, schematy funkcjonalne);

20) wyjaśniać zasady zarządzania jakością oraz opracowywać instrukcje zapewniania jakości dla wybranych procesów;

21) korzystać z obcojęzycznych źródeł informacji, dokumentacji technicznej, norm, katalogów oraz specjalistycznego oprogramowania;

22) organizować doskonalenie zawodowe pracowników;

23) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) gospodarka rynkowa;

2) formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw produkcyjnych i usługowych;

3) dokumenty dotyczące działalności gospodarczej;

4) analiza ekonomiczna w przedsiębiorstwie;

5) struktura budżetu;

6) strategie marketingowe;

7) etyka;

8) prawo pracy i prawo działalności gospodarczej;

9) przepisy dozoru technicznego i transportowego;

10) przygotowanie do wejścia na rynek pracy;

11) zasady i metody komunikowania się;

12) elementy socjologii i psychologii pracy;

13) bezpieczeństwo i higiena pracy;

14) ochrona przeciwpożarowa i ochrona środowiska;

15) zagrożenia i profilaktyka w środowisku pracy;

16) elementy ergonomii;

17) organizacja pracy;

18) system zarządzania jakością;

19) źródła informacji zawodowej i oprogramowanie w języku obcym;

20) formy doskonalenia zawodowego;

21) pierwsza pomoc.

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

Nazwa bloku programowego	Minimalna liczba godzin w okresie kształcenia w % *
Nazwa bloku programowego	podbudowa programowa: gimnazjum	podbudowa programowa: zasadnicza szkoła zawodowa; zawody: wszystkie z branży mechanicznej	podbudowa programowa: liceum ogólnokształcące, liceum profilowane, technikum, technikum uzupełniające, uzupełniające liceum ogólnokształcące
Zagadnienia ogólnotechniczne	25	25	25
Technologia mechaniczna	20	12	20
Maszynoznawstwo	10	16	10
Podstawy konstrukcji i eksploatacji maszyn	20	22	20
Podstawy działalności zawodowej	5	5	5
Razem:	80**	80**	80**

* Podział godzin na bloki programowe dotyczy kształcenia w szkołach dla młodzieży i w szkołach dla dorosłych (w formie stacjonarnej i zaocznej).

** Pozostałe 20 % godzin jest przeznaczone do rozdysponowania przez autorów programów nauczania na dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy, w tym na specjalizację.

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Do realizacji treści kształcenia, ujętych w blokach programowych, odpowiednie są następujące pomieszczenia dydaktyczne:

1) pracownia rysunku technicznego;

2) pracownia komputerowa;

3) pracownia technologii mechanicznej;

4) pracownia elektrotechniki i automatyki;

5) pracownia maszynoznawstwa;

6) warsztaty szkolne.

Pracownia rysunku technicznego powinna być wyposażona w:

1) stanowiska rysunkowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia);

2) zestaw modeli wspomagających kształtowanie wyobraźni przestrzennej;

3) zestaw norm rysunkowych i katalogi typowych części maszyn, podzespołów i zespołów;

4) przykładowe dokumentacje konstrukcyjne;

5) eksponaty i modele części maszyn;

6) modele maszyn i urządzeń.

Pracownia komputerowa powinna być wyposażona w:

1) stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia);

2) drukarki;

3) ploter;

4) pakiet programów biurowych;

5) programy do wspomagania projektowania typu CAD;

6) programy specjalistyczne.

Pracownia technologii mechanicznej powinna być wyposażona w:

1) próbki materiałów konstrukcyjnych;

2) typowe eksponaty półwyrobów, takich jak: odkuwki, odlewy, wypraski;

3) zestaw warsztatowych przyrządów pomiarowych;

4) mikroskop metalograficzny;

5) typowe narzędzia do obróbki ręcznej i maszynowej;

6) schematy typowych obrabiarek;

7) przykładowe dokumentacje konstrukcyjne i technologiczne.

Pracownia elektrotechniki i automatyki powinna być wyposażona w:

1) podstawowe mierniki wielkości elektrycznych;

2) typowe elementy i układy elektryczne i elektroniczne;

3) podstawowe maszyny i urządzenia elektryczne;

4) schematy instalacji elektrycznych;

5) mechaniczne i elektryczne elementy i układy automatyki.

Pracownia maszynoznawstwa powinna być wyposażona w:

1) eksponaty typowych elementów maszyn, ich połączeń i mechanizmów;

2) modele i eksponaty maszyn transportowych (dźwignice, przenośniki, wózki);

3) modele i eksponaty maszyn energetycznych (silniki cieplne, pompy, sprężarki, wentylatory, kotły);

4) eksponaty zużytych i uszkodzonych części maszyn.

Warsztaty szkolne powinny być wyposażone w:

1) przyrządy pomiarowe;

2) narzędzia do trasowania;

3) narzędzia do obróbki ręcznej;

4) obrabiarki: wiertarki, tokarki, frezarki, szlifierki;

5) urządzenia do spawania elektrycznego i gazowego;

6) narzędzia i przyrządy spawalnicze;

7) spoiwa, elektrody, topniki;

8) luty i lutownice;

9) urządzenia do nagrzewania i chłodzenia;

10) środki chłodzące;

11) narzędzia i przyrządy do kucia ręcznego;

12) urządzenia, zespoły, elementy maszyn przeznaczone do konserwacji i naprawy;

13) narzędzia i przyrządy montażowe;

14) Dokumentację Techniczno-Ruchową (DTR);

15) dokumentację techniczną;

16) dokumentację warsztatową;

17) katalogi narzędzi;

18) normy PN, ISO.

W warsztatach szkolnych powinno znajdować się pomieszczenie do instruktażu.

Praktyczna nauka zawodu może odbywać się w warsztatach szkolnych, centrach kształcenia praktycznego, centrach kształcenia ustawicznego oraz w zakładach produkcyjnych i usługowych.

ZAŁĄCZNIK Nr 9

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK MECHATRONIK

SYMBOL CYFROWY 311[50]

I.

OPIS ZAWODU

1. W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien umieć:

1) czytać i analizować dokumentację techniczną urządzeń i systemów mechatronicznych oraz ich elementów i podzespołów;

2) opracowywać dokumentację techniczną urządzeń i systemów mechatronicznych;

3) obliczać parametry charakteryzujące urządzenia i systemy mechatroniczne;

4) wykonywać pomiary wielkości elektrycznych i nieelektrycznych oraz interpretować ich wyniki;

5) dobierać materiały i narzędzia do montażu oraz obsługi urządzeń i systemów mechatronicznych;

6) dobierać zespoły, podzespoły oraz elementy urządzeń i systemów mechatronicznych;

7) przygotowywać do montażu zespoły, podzespoły i elementy urządzeń i systemów mechatronicznych;

8) nastawiać parametry urządzeń i systemów mechatronicznych;

9) sprawdzać poprawność działania elementów, podzespołów, modułów urządzeń i systemów mechatronicznych;

10) instalować i obsługiwać systemy sieciowe transmisji danych stosowane w mechatronice;

11) instalować i użytkować oprogramowanie niezbędne do pracy urządzeń i systemów mechatronicznych;

12) instalować urządzenia mechatroniczne;

13) montować i demontować urządzenia i systemy mechatroniczne;

14) uruchamiać oraz wyłączać urządzenia i systemy mechatroniczne;

15) projektować urządzenia i systemy mechatroniczne;

16) programować urządzenia i systemy mechatroniczne;

17) dozorować pracę urządzeń i systemów mechatronicznych oraz oceniać ich stan techniczny;

18) wykonywać podstawowe naprawy i regulacje urządzeń oraz systemów mechatronicznych;

19) sporządzać protokoły uszkodzeń, awarii oraz dokonanych napraw;

20) prowadzić dokumentację techniczną, techniczno-ruchową urządzeń i systemów mechatronicznych;

21) porozumiewać się w języku obcym w zakresie niezbędnym do wykonywania zadań zawodowych;

22) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej, ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym oraz ochrony środowiska;

23) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

24) stosować przepisy prawa dotyczące działalności gospodarczej;

25) prowadzić działalność gospodarczą;

26) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

27) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

28) kierować zespołem pracowników;

29) korzystać z różnych źródeł informacji oraz z doradztwa specjalistycznego.

2. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik mechatronik powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

1) projektowania i konstruowania urządzeń i systemów mechatronicznych;

2) montażu i demontażu urządzeń i systemów mechatronicznych;

3) programowania i użytkowania urządzeń i systemów mechatronicznych;

4) diagnozowania i naprawy urządzeń i systemów mechatronicznych.

3. Zawód technik mechatronik jest zawodem szerokoprofilowym, umożliwiającym specjalizację pod koniec okresu kształcenia. Szkoła określa umiejętności specjalistyczne, biorąc pod uwagę potrzeby regionalnego rynku pracy i zainteresowania uczniów. Tematyka specjalizacji może dotyczyć:

1) automatyzacji procesów produkcyjnych;

2) robotyki, programowania i obsługi obrabiarek sterowanych numerycznie;

3) mechatroniki pojazdów samochodowych.

BLOK: PODSTAWY MECHATRONIKI

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) interpretować podstawowe prawa fizyczne i zależności matematyczne wykorzystywane w mechatronice;

2) analizować działanie elementów i podzespołów układów mechatronicznych;

3) czytać schematy ideowe i montażowe układów mechatronicznych;

4) dobierać elementy obwodów elektrycznych i elektronicznych;

5) dobierać elementy i podzespoły układów elektrycznych, pneumatycznych i hydraulicznych;

6) projektować i konstruować układy mechatroniczne;

7) obsługiwać podstawowe przyrządy do pomiaru wielkości fizycznych charakteryzujących pracę układów mechatronicznych i ich elementów;

8) dobierać metody pomiarowe i przyrządy do pomiaru wielkości fizycznych charakteryzujących pracę układów mechatronicznych;

9) mierzyć wybrane wielkości fizyczne charakteryzujące pracę układów mechatronicznych oraz interpretować wyniki pomiarów;

10) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym podczas wykonywania pomiarów;

11) korzystać z norm, dokumentacji technicznej, poradników, katalogów;

12) stosować technologię informatyczną do analizowania działania lub konstruowania układów mechatronicznych.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) obwody elektryczne prądu stałego;

2) obwody elektryczne prądu przemiennego jednofazowe i trójfazowe;

3) obwody magnetyczne;

4) układy analogowe;

5) układy cyfrowe;

6) układy mikroprocesorowe;

7) układy pneumatyczne;

8) układy hydrauliczne;

9) metody i przyrządy pomiarowe;

10) bezpieczeństwo i higiena pracy;

11) ochrona przeciwpożarowa;

12) ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym;

13) użytkowe programy komputerowe.

BLOK: URZĄDZENIA I SYSTEMY MECHATRONICZNE

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) obliczać parametry elementów występujących w układach sterowania;

2) dobierać elementy i podzespoły urządzeń i systemów mechatronicznych;

3) czytać i interpretować dokumentację techniczną urządzeń i systemów mechatronicznych;

4) projektować urządzenia i systemy mechatroniczne;

5) planować proces technologiczny montażu urządzeń i systemów mechatronicznych;

6) przygotowywać do montażu elementy i podzespoły urządzeń i systemów mechatronicznych;

7) montować i demontować urządzenia i systemy mechatroniczne;

8) uruchamiać i testować urządzenia i systemy mechatroniczne;

9) planować pomiary kontrolne wielkości fizycznych charakteryzujących pracę urządzeń i systemów mechatronicznych;

10) mierzyć wielkości fizyczne charakteryzujące pracę urządzeń i systemów mechatronicznych oraz interpretować wyniki pomiarów;

11) instalować i testować oprogramowanie specjalistyczne;

12) programować urządzenia i systemy mechatroniczne;

13) uruchamiać, sprawdzać i wyłączać urządzenia i systemy mechatroniczne;

14) monitorować pracę urządzeń i systemów mechatronicznych;

15) prowadzić dokumentację techniczną i dokumentację techniczno-ruchową urządzeń i systemów mechatronicznych;

16) dokonywać regulacji parametrów urządzeń i systemów mechatronicznych;

17) lokalizować oraz usuwać nieprawidłowości działania urządzeń i systemów mechatronicznych;

18) naprawiać elementy i podzespoły urządzeń i systemów mechatronicznych;

19) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej, ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym oraz ochrony środowiska podczas montażu i eksploatacji urządzeń i systemów mechatronicznych;

20) stosować technologię informatyczną podczas projektowania, programowania i eksploatowania urządzeń i systemów mechatronicznych;

21) korzystać z dokumentacji technicznej, norm, katalogów i poradników.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) zasady doboru elementów i podzespołów urządzeń oraz systemów mechatronicznych;

2) zasady projektowania i konstruowania układów sterowania:

a) pneumatycznych i elektropneumatycznych,

b) hydraulicznych i elektrohydraulicznych,

c) elektrycznych;

3) zasady konstruowania wybranych układów manipulacyjnych;

4) technologia montażu elementów i podzespołów:

a) układów pneumatycznych,

b) układów hydraulicznych,

c) układów elektrycznych,

d) układów automatycznej regulacji,

e) układów sterowania mikroprocesorowego;

5) technologia montażu układów manipulacyjnych;

6) pomiar wielkości fizycznych w układach urządzeń i systemów mechatronicznych;

7) pomiar wielkości fizycznych w obwodach elektrycznych urządzeń i systemów mechatronicznych;

8) rozruch i nadzorowanie pracy urządzeń i systemów mechatronicznych;

9) instalowanie i obsługa oprogramowania do sterowników programowalnych;

10) programowanie i obsługa sterowników programowalnych;

11) programowanie i obsługa układów manipulacyjnych;

12) instalowanie i obsługa urządzeń i programów do wizualizacji i dozorowania procesów;

13) zasady prowadzenia dokumentacji technicznej i dokumentacji techniczno-ruchowej urządzeń i systemów mechatronicznych;

14) zasady transmisji i przetwarzania danych w układach sterowania programowalnego;

15) metody i techniki regulacji parametrów;

16) diagnostyka urządzeń i systemów mechatronicznych;

17) serwis i naprawy urządzeń i systemów mechatronicznych;

18) bezpieczeństwo i higiena pracy, ochrona przeciwpożarowa, ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym oraz ochrona środowiska w zakresie eksploatacji urządzeń i systemów mechatronicznych;

19) specjalistyczne programy komputerowe.

BLOK: KONSTRUKCJE MECHATRONICZNE

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) czytać i analizować dokumentację techniczną konstrukcji mechanicznych występujących w urządzeniach i systemach mechatronicznych;

2) sporządzać dokumentację techniczną konstrukcji mechanicznych oraz urządzeń i systemów mechatronicznych;

3) dobierać materiały konstrukcyjne stosowane w urządzeniach i systemach mechatronicznych;

4) interpretować podstawowe prawa z zakresu statyki, kinematyki i dynamiki;

5) wykonywać obliczenia wytrzymałościowe elementów konstrukcyjnych urządzeń i systemów mechatronicznych;

6) dobierać technologię obróbki materiałów konstrukcyjnych stosowanych w urządzeniach i systemach mechatronicznych;

7) dobierać połączenia zespołów, podzespołów i elementów urządzeń mechatronicznych;

8) dobierać narzędzia i urządzenia do wykonania elementów konstrukcyjnych urządzeń mechatronicznych;

9) wykonywać elementy konstrukcyjne urządzeń i systemów mechatronicznych;

10) sprawdzać jakość wykonania elementów konstrukcyjnych urządzeń i systemów mechatronicznych;

11) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej, ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym oraz ochrony środowiska podczas wykonywania elementów konstrukcyjnych urządzeń i systemów mechatronicznych;

12) przestrzegać norm dotyczących zapewnienia jakości;

13) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

14) korzystać z dokumentacji technicznej, norm, katalogów i poradników.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) rysunek techniczny;

2) zasady sporządzania rysunków z wykorzystaniem techniki komputerowej;

3) materiały konstrukcyjne;

4) wybrane zagadnienia z mechaniki technicznej;

5) podstawy wytrzymałości materiałów;

6) wybrane zagadnienia z technologii obróbki materiałów konstrukcyjnych;

7) wybrane zagadnienia z metrologii;

8) bezpieczeństwo i higiena pracy, ochrona przeciwpożarowa, ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym oraz ochrona środowiska w zakresie wykonywania elementów konstrukcyjnych urządzeń i systemów mechatronicznych;

9) specjalistyczne programy komputerowe;

10) pierwsza pomoc.

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) wyjaśniać mechanizmy funkcjonowania gospodarki rynkowej;

2) rozróżniać formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw produkcyjnych i usługowych;

3) sporządzać dokumenty niezbędne do podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej;

4) sporządzać budżet i planować rozwój firmy;

5) opracowywać plan marketingowy;

6) przestrzegać zasad etyki;

7) stosować przepisy kodeksu pracy, dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

8) podejmować działania związane z poszukiwaniem pracy;

9) komunikować się z uczestnikami procesu pracy;

10) wykonywać pracę zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej, ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym oraz ochrony środowiska;

11) określać wpływ zmęczenia fizycznego i psychicznego na efektywność pracy;

12) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

13) wyjaśniać zasady zarządzania jakością;

14) formułować i rozumieć ze słuchu pisemne i ustne wypowiedzi w języku obcym, związane z realizacją zadań zawodowych;

15) organizować doskonalenie zawodowe pracowników.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) gospodarka rynkowa;

2) formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw produkcyjnych i usługowych;

3) dokumenty dotyczące działalności gospodarczej;

4) analiza ekonomiczna w przedsiębiorstwie;

5) struktura budżetu;

6) plan rozwoju przedsiębiorstwa;

7) strategie marketingowe;

8) etyka;

9) prawo pracy i prawo działalności gospodarczej;

10) przygotowanie do wejścia na rynek pracy;

11) zasady i metody komunikowania się;

12) bezpieczeństwo i higiena pracy;

13) ochrona przeciwpożarowa, ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym oraz ochrona środowiska;

14) zagrożenia i profilaktyka w środowisku pracy;

15) elementy ergonomii;

16) system zarządzania jakością;

17) język obcy zawodowy w zakresie czterech kompetencji językowych;

18) formy doskonalenia zawodowego.

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

Nazwa bloku programowego	Minimalna liczba godzin w okresie kształcenia w %*
Nazwa bloku programowego	podbudowa programowa: gimnazjum	podbudowa programowa: zasadnicza szkoła zawodowa, zawód: monter mechatronik, elektromechanik pojazdów samochodowych	podbudowa programowa: liceum ogólnokształcące, liceum profilowane, technikum, uzupełniające liceum ogólnokształcące, technikum uzupełniające
Podstawy mechatroniki	28	19	24
Urządzenia i systemy mechatroniczne	33	35	32
Konstrukcje mechatroniczne	19	26	24
Podstawy działalności zawodowej	5	5	5
Razem	85**	85**	85**

* Podział godzin na bloki programowe dotyczy kształcenia w szkołach dla młodzieży i w szkołach dla dorosłych (w formie stacjonarnej i zaocznej).

** Pozostałe 15 % godzin jest przeznaczone do rozdysponowania przez autorów programów nauczania na dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy, w tym na specjalizację.

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Do realizacji treści kształcenia, ujętych w blokach programowych, odpowiednie są następujące pomieszczenia dydaktyczne:

1) pracownia elektrotechniki i elektroniki;

2) pracownia automatyzacji procesów;

3) pracownia komputerowego wspomagania projektowania;

4) pracownia wytwarzania elementów konstrukcyjnych.

Pracownia elektrotechniki i elektroniki powinna być wyposażona w stanowiska (jedno stanowisko dla trzech uczniów) zasilane regulowanym napięciem przemiennym jednofazowym i trójfazowym oraz stabilizowanym napięciem stałym. Stanowiska powinny być wyposażone w:

1) zestawy elementów przyrządów elektrycznych i elektronicznych;

2) przyrządy elektryczne i elektroniczne;

3) przyrządy pomiarowe;

4) generatory wielofunkcyjne;

5) oscyloskopy;

6) komputer z pakietem biurowym oraz oprogramowaniem specjalistycznym.

Pracownia automatyzacji procesów powinna być wyposażona w stanowiska (jedno stanowisko dla trzech uczniów) zasilane napięciem przemiennym jednofazowym i trójfazowym, stabilizowanym napięciem stałym, sprężonym powietrzem o regulowanym ciśnieniu. Stanowiska powinny być wyposażone w:

1) zestawy elementów wykonawczych: elektrycznych, pneumatycznych i hydraulicznych;

2) czujniki i przetworniki;

3) elementy i urządzenia sterujące;

4) regulatory;

5) przyrządy pomiarowe;

6) komputer wyposażony w pakiet biurowy i oprogramowanie, umożliwiające projektowanie oraz symulację działania urządzeń i systemów mechatronicznych, programowanie i obsługę sterowników PLC, regulatorów i falowników;

7) przykładowe zmontowane urządzenia i systemy mechatroniczne.

Ponadto w pracowni powinno znajdować się stanowisko dydaktyczne umożliwiające programowanie i obsługę robota.

Pracownia komputerowego wspomagania projektowania powinna być wyposażona w:

1) stanowiska komputerowe pracujące w sieci (jedno stanowisko dla jednego ucznia);

2) drukarki;

3) ploter wielkoformatowy;

4) licencjonowane oprogramowanie CAD/CAM.

Pracownia wytwarzania elementów konstrukcyjnych powinna być wyposażona w:

1) obrabiarki do obróbki ubytkowej metali i tworzyw (wskazane obrabiarki CNC);

2) stanowiska do obróbki ręcznej.

Praktyczna nauka zawodu może odbywać się w pracowniach szkolnych, centrach kształcenia praktycznego, zakładach produkcyjnych i usługowych oraz w wyższych uczelniach.

ZAŁĄCZNIK Nr 10

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK TECHNOLOGII ODZIEŻY

SYMBOL CYFROWY 311[34]

I.

OPIS ZAWODU

1. W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien umieć:

1) projektować wyroby odzieżowe;

2) opracowywać podstawową dokumentację techniczną wyrobów odzieżowych;

3) dobierać materiały odzieżowe i dodatki krawieckie do wyrobów odzieżowych, z uwzględnieniem ich funkcji użytkowych oraz zasad konserwacji;

4) wykonywać formy i szablony elementów wyrobów odzieżowych;

5) wykonywać konstrukcyjne i wtórne modelowanie wyrobów odzieżowych, zgodnie z projektem plastycznym i aktualną linią mody;

6) utrzymywać stan gotowości użytkowej maszyn i urządzeń stosowanych w procesie technologicznym wyrobów odzieżowych;

7) obsługiwać podstawowe maszyny i urządzenia odzieżowe podczas wytwarzania wyrobów odzieżowych;

8) wykonywać kolejne etapy wytwarzania wyrobów odzieżowych, zgodnie z wymaganiami technologicznymi;

9) stosować zasady składowania i przechowywania oraz transportu materiałów odzieżowych, dodatków krawieckich i wyrobów odzieżowych;

10) organizować proces produkcyjny;

11) stosować zasady normowania materiałów odzieżowych i dodatków krawieckich;

12) stosować zasady kontroli zapewniające wysoką jakość wyrobów odzieżowych;

13) dokonywać rozliczenia materiałowego;

14) dokonywać kalkulacji kosztów i obliczać wynagrodzenie za wykonaną pracę;

15) wyznaczać rentowność wyrobu odzieżowego przy jednoczesnej analizie jego funkcji użytkowych;

16) posługiwać się językiem obcym w zakresie wspomagającym wykonywanie zadań zawodowych;

17) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

18) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

19) stosować przepisy prawa dotyczące działalności gospodarczej;

20) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

21) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

22) kierować zespołem pracowników;

23) korzystać z różnych źródeł informacji oraz z doradztwa specjalistycznego.

2. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik technologii odzieży powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

1) opracowywania dokumentacji wzorca odzieży;

2) nadzorowania prac dotyczących wykonywania wzorca odzieży;

3) organizowania, nadzorowania i kontrolowania pracy zespołu pracowników wytwarzających wyroby odzieżowe;

4) badania oraz kontrolowania jakości materiałów odzieżowych i wyrobów gotowych;

5) nadzorowania eksploatacji maszyn szwalniczych i urządzeń odzieżowych;

6) organizowania procesu wytwarzania odzieży miarowej w zakładzie usługowym.

BLOK: SUROWCOWO-PROJEKTOWY

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) określać parametry klimatu w pomieszczeniach za pomocą urządzeń kontrolno-pomiarowych;

2) obsługiwać podstawową aparaturę laboratoryjną do badania surowców włókienniczych i materiałów odzieżowych;

3) posługiwać się normami podczas przeprowadzania badań laboratoryjnych;

4) wykonywać badania laboratoryjne surowców i materiałów odzieżowych;

5) opracowywać wyniki badań laboratoryjnych;

6) identyfikować włókna na podstawie badań mikroskopowych, chemicznych i organoleptycznych;

7) rozpoznawać włókna naturalne, chemiczne, mieszanki włókiennicze i materiały z nich wykonane;

8) określać właściwości nitek na podstawie badań laboratoryjnych;

9) wykazywać wpływ właściwości nitek na właściwości materiałów odzieżowych;

10) wyznaczać parametry splotów tkackich;

11) określać parametry struktury tkaniny i jej wymiary liniowe;

12) wykazywać wpływ budowy tkaniny i sposobu wykończenia na jej właściwości użytkowe;

13) określać parametry splotów dziewiarskich;

14) określać parametry struktury dzianiny i jej wymiary liniowe;

15) wykazywać wpływ budowy dzianiny i sposobu wykończenia na jej właściwości użytkowe;

16) identyfikować wyroby plecione;

17) identyfikować materiały odzieżowe wytwarzane nowymi technikami;

18) dobierać nici szwalnicze do materiałów odzieżowych;

19) dobierać zapięcia do wyrobu odzieżowego;

20) dobierać podszewkę do wyrobu odzieżowego;

21) dobierać materiały usztywniające, konstrukcyjno-nośne i termoizolacyjne;

22) dobierać dodatki zdobnicze do wyrobu odzieżowego;

23) oceniać właściwości higieniczne, estetyczne i wytrzymałościowe materiałów odzieżowych na podstawie badań laboratoryjnych;

24) określać właściwości konfekcyjne i użytkowe materiałów odzieżowych;

25) stosować zasady konfekcjonowania materiałów odzieżowych;

26) dobierać materiały odzieżowe i dodatki krawieckie do asortymentu odzieży;

27) określać zasady konserwacji materiałów i wyrobów odzieżowych;

28) wykonywać rysunki techniczne prostych wyrobów odzieżowych;

29) interpretować rysunki żurnalowe;

30) wykonywać rysunki modelowe wyrobów odzieżowych;

31) dobierać zestawienia kolorystyczne w projektowaniu odzieży;

32) dobierać materiały odzieżowe i dodatki do modeli odzieży;

33) projektować wyroby odzieżowe dla typowych sylwetek zgodnie z tendencjami mody i przeznaczeniem;

34) projektować wyroby odzieżowe dla nietypowych sylwetek zgodnie z tendencjami mody i przeznaczeniem;

35) projektować wyroby odzieżowe inspirowane sztuką i strojami historycznymi;

36) projektować wyroby odzieżowe inspirowane strojami regionalnymi.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) metody przeprowadzania badań warunków klimatycznych w pomieszczeniach laboratoryjnych;

2) aparatura laboratoryjna do badania surowców włókienniczych i materiałów odzieżowych;

3) normowanie w przemyśle odzieżowym;

4) metody badania włókien i materiałów odzieżowych;

5) metody opracowania wyników badań laboratoryjnych;

6) badania mikroskopowe, chemiczne i organoleptyczne włókien;

7) rodzaje i właściwości włókien;

8) nitki odzieżowe;

9) sploty tkackie;

10) budowa tkaniny;

11) sposoby wykończania tkanin;

12) sploty dziewiarskie;

13) budowa dzianiny;

14) sposoby wykończania dzianin;

15) wyroby plecione;

16) materiały odzieżowe wytwarzane nowymi technikami;

17) dodatki krawieckie;

18) właściwości higieniczne, estetyczne i wytrzymałościowe materiałów odzieżowych;

19) właściwości konfekcyjne i użytkowe materiałów odzieżowych;

20) dobór materiałów odzieżowych i dodatków do asortymentu odzieży;

21) zasady konserwacji materiałów i wyrobów odzieżowych;

22) rysunek techniczny w projektowaniu wyrobów odzieżowych;

23) rysunek żurnalowy;

24) rysunek modelowy odzieży;

25) podstawy kolorystyki;

26) dobór materiałów odzieżowych i dodatków do modeli odzieży;

27) zasady projektowania odzieży dla typowych sylwetek;

28) zasady projektowania odzieży dla nietypowych sylwetek;

29) inspiracja sztuką i strojami historycznymi w projektowaniu odzieży;

30) inspiracja strojami regionalnymi w projektowaniu ubiorów współczesnych.

BLOK: TECHNICZNO-TECHNOLOGICZNY

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) posługiwać się pojęciami z zakresu konstrukcji i modelowania form odzieży;

2) wykonywać pomiary krawieckie;

3) stosować zasady obliczania odcinków konstrukcyjnych;

4) stosować zasady ustalania dodatku konstrukcyjnego;

5) stosować zasady wyprowadzania linii modelowych;

6) rysować siatki konstrukcyjne elementów wyrobów odzieżowych;

7) rysować elementy wyrobów odzieżowych;

8) stosować zasady modelowania wtórnego i przestrzennego;

9) wykonywać modelowanie form odzieży fantazyjnej;

10) wykonywać modelowanie form wyrobów odzieżowych;

11) ustalać wielkość dodatku na szwy i podwinięcia;

12) wykonywać szablony elementów wyrobów odzieżowych;

13) wykonywać stopniowanie szablonów podstawowych elementów wyrobów odzieżowych;

14) wykonywać układ szablonów na materiale odzieżowym;

15) wykrawać elementy wyrobu odzieżowego;

16) opracowywać podstawową dokumentację organizacyjno-produkcyjną;

17) dobierać maszyny i urządzenia do wytwarzania wyrobów odzieżowych;

18) czytać schematy kinematyczne podstawowych maszyn i urządzeń odzieżowych;

19) identyfikować mechanizmy w maszynach i urządzeniach odzieżowych;

20) obsługiwać maszyny szwalnicze;

21) stosować zasady organizowania procesu technologicznego w szwalni;

22) określać zasady tworzenia ściegu maszynowego;

23) stosować odpowiednie parametry obróbki termicznej;

24) dobierać sposoby łączenia elementów wyrobów odzieżowych;

25) określać kolejne czynności wynikające z graficznego zapisu węzłów technologicznych w wyrobie odzieżowym;

26) wykonywać podstawowe i fantazyjne wyroby odzieżowe;

27) przeprowadzać kontrolę jakości w kolejnych fazach procesu wytwórczego;

28) oceniać jakość gotowego wyrobu odzieżowego;

29) magazynować i przechowywać materiały, dodatki krawieckie oraz wyroby gotowe;

30) organizować transport wewnątrzzakładowy.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) zasady konstrukcji i modelowania form odzieży;

2) pomiary krawieckie;

3) zasady obliczania odcinków konstrukcyjnych w standardowych wyrobach odzieżowych;

4) dodatki konstrukcyjne;

5) linie modelowe;

6) siatki konstrukcyjne wyrobów odzieżowych;

7) zasady modelowania wtórnego i przestrzennego;

8) modelowanie form odzieży fantazyjnej;

9) zasady modelowania form odzieży;

10) szwy i podwinięcia;

11) szablony wyrobów odzieżowych;

12) stopniowanie i układanie szablonów na materiale odzieżowym;

13) proces wykrawania elementów odzieży;

14) dokumentacja organizacyjno-produkcyjna w zakładzie odzieżowym;

15) maszyny i urządzenia odzieżowe;

16) proces technologiczny w szwalni;

17) zasady tworzenia ściegu maszynowego;

18) obróbka termiczna;

19) zasady łączenia elementów odzieży;

20) węzły technologiczne;

21) podstawowe i fantazyjne wyroby odzieżowe;

22) kontrola jakości;

23) przechowywanie materiałów i wyrobów gotowych;

24) transport wewnątrzzakładowy.

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) wyjaśniać mechanizmy funkcjonowania gospodarki rynkowej;

2) rozróżniać formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw produkcyjnych i usługowych;

3) sporządzać dokumenty niezbędne do podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej;

4) sporządzać budżet i planować rozwój firmy;

5) opracowywać plan marketingowy;

6) przestrzegać zasad etyki;

7) stosować przepisy kodeksu pracy, dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

8) stosować przepisy prawa dotyczące działalności zawodowej;

9) podejmować działania związane z poszukiwaniem pracy;

10) komunikować się z uczestnikami procesu pracy;

11) prowadzić negocjacje;

12) rozwiązywać problemy;

13) podejmować decyzje;

14) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

15) określać wpływ zmęczenia fizycznego i psychicznego na efektywność pracy;

16) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

17) korzystać z obcojęzycznych źródeł informacji, dokumentacji technicznej, norm, katalogów oraz specjalistycznego oprogramowania;

18) organizować doskonalenie zawodowe pracowników;

19) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) gospodarka rynkowa;

2) formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw produkcyjnych i usługowych;

3) dokumenty dotyczące działalności gospodarczej;

4) analiza ekonomiczna w przedsiębiorstwie;

5) struktura budżetu;

6) plan rozwoju przedsiębiorstwa;

7) strategie marketingowe;

8) etyka;

9) prawo pracy i prawo działalności gospodarczej;

10) przygotowanie do wejścia na rynek pracy;

11) zasady i metody komunikowania się;

12) elementy socjologii i psychologii pracy;

13) bezpieczeństwo i higiena pracy;

14) ochrona przeciwpożarowa i ochrona środowiska;

15) zagrożenia i profilaktyka w środowisku pracy;

16) elementy ergonomii;

17) źródła informacji zawodowej i oprogramowanie w języku obcym;

18) formy doskonalenia zawodowego;

19) pierwsza pomoc.

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

Nazwa bloku programowego	Minimalna liczba godzin w cyklu kształcenia w % *
Nazwa bloku programowego	podbudowa programowa: gimnazjum	podbudowa programowa: zasadnicza szkoła zawodowa; zawód: krawiec, kuśnierz	podbudowa programowa: liceum ogólnokształcące, liceum profilowane, technikum, uzupełniające liceum ogólnokształcące, technikum uzupełniające
Surowcowo-projektowy	18	23	18
Techniczno-technologiczny	46	41	46
Podstawy działalności gospodarczej	16	16	16
Razem:	80**	80**	80**

* Podział godzin na bloki programowe dotyczy kształcenia w szkołach dla młodzieży i w szkołach dla dorosłych (w formie stacjonarnej i zaocznej).

** Pozostałe 20 % godzin jest przeznaczone do rozdysponowania przez autorów programów nauczania na dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy.

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Do realizacji treści kształcenia, ujętych w blokach programowych, odpowiednie są następujące pomieszczenia dydaktyczne:

1) pracownia projektowania i modelowania odzieży;

2) pracownia materiałoznawstwa odzieżowego;

3) pracownia eksploatacji maszyn;

4) warsztaty szkolne.

Pracownia projektowania i modelowania odzieży powinna być wyposażona w:

1) stanowiska do prac kreślarskich, projektowych oraz modelowania;

2) stanowiska komputerowe z programami do wspomagania projektowania odzieży (jedno stanowisko dla dwóch uczniów);

3) eksponaty odzieży;

4) kolekcję materiałów włókienniczych;

5) zestaw dodatków konfekcyjnych i zdobniczych;

6) żurnale i albumy;

7) stelaże do organizowania wystaw;

8) manekiny;

9) formy i szablony wyrobów odzieżowych;

10) tabele antropometryczne;

11) rysunki modelowe wyrobów;

12) siatki konstrukcyjne różnych asortymentów odzieży;

13) konstrukcje różnych asortymentów odzieży;

14) gabloty z wykazem etapów modelowania form wyrobów odzieżowych;

15) szafy do przechowywania materiałów kreślarskich i projektowych oraz prac uczniowskich.

Pracownia materiałoznawstwa odzieżowego powinna być wyposażona w:

1) przyrządy do określania parametrów klimatu w pomieszczeniu;

2) przyrządy do aklimatyzacji próbek przeznaczonych do badań;

3) mikroskopy z oprzyrządowaniem do identyfikacji włókien (jeden mikroskop dla trzech uczniów);

4) zestawy odczynników chemicznych do identyfikacji włókien;

5) wagi laboratoryjne;

6) lupy;

7) zrywarkę do badań wytrzymałości materiałów odzieżowych;

8) normy PN, PN - EN, PN - ISO, PN - EN - ISO, dotyczące zasad przeprowadzania badań;

9) kolekcję wyrobów włókienniczych;

10) kolekcję włókien naturalnych i chemicznych;

11) katalogi nici i nitek szwalniczych;

12) kolekcję wyrobów włókienniczych z nitek: tkaniny, dzianiny, plecionki;

13) kolekcję podstawowych typów tkanin i dzianin z różnych surowców, o różnych splotach i wykończeniu;

14) kolekcję materiałów odzieżowych wykonanych nowymi technikami;

15) kolekcję dodatków krawieckich.

Pracownia eksploatacji maszyn powinna być wyposażona w:

1) eksponaty maszyn szwalniczych;

2) eksponaty części maszyn;

3) prospekty nowoczesnych maszyn i urządzeń odzieżowych;

4) normy PN, PN - EN, PN - ISO, PN - EN - ISO z zakresu maszynoznawstwa i odzieżownictwa;

5) filmy dydaktyczne, plansze i foliogramy z zakresu:

a) rysunku technicznego,

b) części maszyn,

c) tworzenia ściegu,

d) oprzyrządowania pomocniczego maszyn szwalniczych,

e) transportu w zakładzie odzieżowym,

f) napędu maszyn odzieżowych.

Warsztaty szkolne powinny być wyposażone w:

1) materiały i przybory do szycia;

2) maszyny szwalnicze, stebnówki płaskie i owerloki;

3) urządzenia do prasowania:

a) żelazko z wytwornicą pary,

b) żelazka elektryczne,

c) rękawnik,

d) poduszka,

e) deska igłowa;

4) urządzenia do krojenia:

a) noże krojcze pionowe,

b) noże krojcze tarczowe,

c) nożyczki;

5) katalog ściegów ręcznych;

6) manekiny krawieckie;

7) eksponaty odzieży we fragmentach i w całości;

8) komplet dokumentacji techniczno-technologicznej;

9) normy PN, PN - EN, PN - ISO, PN - EN - ISO.

W warsztatach szkolnych powinno znajdować się pomieszczenie do instruktażu.

Praktyczna nauka zawodu może odbywać się w warsztatach szkolnych, centrach kształcenia praktycznego, centrach kształcenia ustawicznego oraz w zakładach odzieżowych.

Dz.U.2006.10.54

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr 1 PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE ASYSTENT OPERATORA DŹWIĘKU

I. OPIS ZAWODU

II. BLOKI PROGRAMOWE

BLOK: TECHNICZNE PODSTAWY ZAWODU

BLOK: AKUSTYKA I MUZYKA

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

III. PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

IV. ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

ZAŁĄCZNIK Nr 2 PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE FOTOGRAF

I. OPIS ZAWODU

II. BLOKI PROGRAMOWE

BLOK: TECHNOLOGIA PROCESÓW FOTOGRAFICZNYCH

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

III. PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

IV. ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

ZAŁĄCZNIK Nr 3 PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE MONTER IZOLACJI BUDOWLANYCH

I. OPIS ZAWODU

II. BLOKI PROGRAMOWE

BLOK: TECHNICZNE PODSTAWY BUDOWNICTWA

BLOK: TECHNOLOGIE WYKONYWANIA IZOLACJI

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

III. PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

IV. ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

ZAŁĄCZNIK Nr 4 PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE OPERATOR MASZYN I URZĄDZEŃ DO OBRÓBKI PLASTYCZNEJ

I. OPIS ZAWODU

II. BLOKI PROGRAMOWE

BLOK: EKSPLOATACYJNY

BLOK: TECHNOLOGICZNY

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

III. PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

IV. ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

ZAŁĄCZNIK Nr 5 PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE OPERATOR MASZYN I URZĄDZEŃ METALURGICZNYCH

I. OPIS ZAWODU

II. BLOKI PROGRAMOWE

BLOK: EKSPLOATACYJNY

BLOK: TECHNOLOGICZNY

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

III. PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

IV. ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

ZAŁĄCZNIK Nr 6 PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK ARCHITEKTURY KRAJOBRAZU

I. OPIS ZAWODU

II. BLOKI PROGRAMOWE

BLOK: PRZYRODNICZO-TECHNICZNY

BLOK: KSZTAŁTOWANIE KRAJOBRAZU

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

III. PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

IV. ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

ZAŁĄCZNIK Nr 7 PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK HUTNIK

I. OPIS ZAWODU

II. BLOKI PROGRAMOWE

BLOK: EKSPLOATACYJNY

BLOK: TECHNOLOGICZNY

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

III. PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

IV. ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

ZAŁĄCZNIK Nr 8 PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK MECHANIK

I. OPIS ZAWODU

II. BLOKI PROGRAMOWE

BLOK: ZAGADNIENIA OGÓLNOTECHNICZNE

BLOK: TECHNOLOGIA MECHANICZNA

BLOK: MASZYNOZNAWSTWO

BLOK: PODSTAWY KONSTRUKCJI I EKSPLOATACJI MASZYN

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

III. PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

IV. ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

ZAŁĄCZNIK Nr 9 PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK MECHATRONIK

I. OPIS ZAWODU

II. BLOKI PROGRAMOWE

BLOK: PODSTAWY MECHATRONIKI

BLOK: URZĄDZENIA I SYSTEMY MECHATRONICZNE

BLOK: KONSTRUKCJE MECHATRONICZNE

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

III. PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

IV. ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

ZAŁĄCZNIK Nr 10 PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK TECHNOLOGII ODZIEŻY

I. OPIS ZAWODU

II. BLOKI PROGRAMOWE

BLOK: SUROWCOWO-PROJEKTOWY

ZAŁĄCZNIK Nr 1

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE ASYSTENT OPERATORA DŹWIĘKU

I.

OPIS ZAWODU

II.

BLOKI PROGRAMOWE

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

ZAŁĄCZNIK Nr 2

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE FOTOGRAF

I.

OPIS ZAWODU

II.

BLOKI PROGRAMOWE

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

ZAŁĄCZNIK Nr 3

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE MONTER IZOLACJI BUDOWLANYCH

I.

OPIS ZAWODU

II.

BLOKI PROGRAMOWE

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

ZAŁĄCZNIK Nr 4

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE OPERATOR MASZYN I URZĄDZEŃ DO OBRÓBKI PLASTYCZNEJ

I.

OPIS ZAWODU

II.

BLOKI PROGRAMOWE

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

ZAŁĄCZNIK Nr 5

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE OPERATOR MASZYN I URZĄDZEŃ METALURGICZNYCH

I.

OPIS ZAWODU

II.

BLOKI PROGRAMOWE

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

ZAŁĄCZNIK Nr 6

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK ARCHITEKTURY KRAJOBRAZU

I.

OPIS ZAWODU

II.

BLOKI PROGRAMOWE

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

ZAŁĄCZNIK Nr 7

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK HUTNIK

I.

OPIS ZAWODU

II.

BLOKI PROGRAMOWE

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

ZAŁĄCZNIK Nr 8

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK MECHANIK

I.

OPIS ZAWODU

II.

BLOKI PROGRAMOWE

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

ZAŁĄCZNIK Nr 9

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK MECHATRONIK

I.

OPIS ZAWODU

II.

BLOKI PROGRAMOWE

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

ZAŁĄCZNIK Nr 10

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK TECHNOLOGII ODZIEŻY

I.

OPIS ZAWODU

II.

BLOKI PROGRAMOWE

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE