Część 3 - POSTĘPOWANIE WYMIAROWE. - Podatek majątkowy.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1923.94.746

Akt utracił moc
Wersja od: 6 grudnia 1930 r.

CZĘŚĆ  III.

POSTĘPOWANIE WYMIAROWE.

Czynności przygotowawcze do wymiaru podatku.

Zarządy gminne wiejskie i miejska (magistraty) winny sporządzić do dnia 31 grudnia 1923 r. według wzoru i instrukcji, podanych w rozporządzeniu Ministra Skarbu, spisy osób, zamieszkałych w obrębie gminy i posiadających majątek. W większych miastach spisy te mają być sporządzone według poszczególnych dzielnic.

Oprócz tego spiszą zarządy gminne wszystkie nieruchomości i zakłady, położone w obrębie gminy, a należące do osób, nie mieszkających w tej gminie (mieście).

Równocześnie ze sporządzeniem spisów zarządy gminne doręczą każdej osobie, wciągniętej do spisu, formularz zeznania o majątku.

 Wszystkie osoby, obowiązane w myśl niniejszej ustawy do opłacania podatku majątkowego, winny najpóźniej do 31 stycznia 1924 r. sporządzić i doręczyć zarządowi gminy za pokwitowaniem otwarte lub pomieszczone w zamkniętej kopercie zeznania pisemne, lub złożyć w zarządzie gminnym zeznania ustne o swoim majątku.

Osoby prawne, obowiązane do publicznego składania sprawozdań, winny złożyć zeznania w powyższym terminie we właściwej izbie skarbowej.

Zamiast zeznań o majątku osób, które nie spełnią obowiązku, ciążącego na nich, w myśl części pierwszej niniejszego artykułu odnośne dane o stanie i wartości majątku zbiorą zarządy gminne (magistraty).

Na członkach zarządów gminnych (magistratów) ciąży obowiązek zachowania tajemnicy (art. 19).

Zeznanie ma zawierać określenie części składowych majątku i jego stanu oraz wartości w markach, a w szczególności:

a) co do każdego obszaru gruntów, stanowiących samoistną jednostkę gospodarczą - bliższe ich oznaczenie, rodzaj, obszar, przynależność, tudzież niepodlegające podatkowi przemysłowemu przedsiębiorstwa, połączone z gospodarstwem rolnem, oraz łączną wartość tego rodzaju przedmiotów majątkowych;

b) co do każdego z budynków, z wyjątkiem tych budynków, które należą do gospodarstw rolnych, jako ich część składowa - przeznaczenie, rodzaj, wielkość (ilość pokoi, izb, kuchen), wiek oraz wartość;

c) co do każdego z przedsiębiorstw przemysłowych i handlowych - ich rodzaj i wartość oraz oświadczenie, czy prowadzone są prawidłowo księgi handlowe;

d) co do kapitałów i praw majątkowych - ich rodzaj, wysokość i bliższe określenie wartości;

e) co do urządzenia domowego i innych przedmiotów służących do osobistego użytku - ich rodzaj i określenie ogólnej wartości oraz ilości pokoi.

Długi i ciężary, obciążające majątek, winny być również wyszczególnione według ich rodzaju i wysokości.

Zeznanie składa się z zapewnieniem, za wszystkie przytoczone w niem dana oznajmione zostały według najlepszej wiedzy i sumienia, oraz stwierdza się własnoręcznym podpisem zeznającego.

 Spisy płatników (art. 24) wraz z dołączonemi do nich zeznaniami (art. 25) zarządy gminne są obowiązane złożyć właściwej władzy podatkowej I instancji w terminie najpóźniej do 15 lutego 1924 r.

Władze administracyjne I instancji są obowiązane dopilnować - w razie potrzeby przez delegowanych urzędników państwowych lub samorządnych - aby obowiązki, ustanowione w art. 24, 25 i 27, były przez zarządy gminne w przepisanych terminach wykonane.

W szczególności winny władze te baczyć, aby ustne zeznania od podatników były bez przeszkód przyjmowane.

Koszty, połączone z wykonaniem czynności, przewidzianych w art. 24, 25 i 27, będą zwrócone przez Skarb zarządom gminnym, według norm, które oznaczy Minister Skarbu w porozumieniu z Ministrem Spraw Wewnętrznych.

Władze podatkowa I instancji zbadają dostarczone im przez zarządy gminne spisy płatników podatku majątkowego oraz zeznania, u- wypadkach niedokładności zażądają uzupełnień, wyjaśnień, i ponaglą do złożenia zeznań osoby, które ich nie złożyły, nakładając na nie stosowne grzywny (art. 70).

W ten sam sposób izby skarbowe zbadają zeznanie osób prawnych, obowiązanych do publicznego składania sprawozdali.

Zaliczka na poczet podatku młotkowego.

Na podstawie zeznań, sprawdzonych i uzupełnionych w trybie, wskazanym w artykule poprzednim, oblicza właściwa władza podatkowa (urząd skarbowy, izba skarbowe:) zaliczkę na pierwszą ratę podatku majątkowego w wysokości półrocznej raty, przypadającej według skali art. 9 od wartości ogólnego majątku, podanej w zeznaniu, względnie w danych, zebranych w mysi części ostatniej artykułu 25,

Zaliczka winna być obliczona w kwocie, która zgodnie ze skalą art. 9 odpowiada zeznanej sumie majątku.

 O wysokości zaliczki (art. 31) zawiadamia płatników właściwa władza podatkowa. Zaliczka ta ma być uiszczona w terminie płatności pierwszej raty podatku majątkowego (art. 49), i jak również ma być nadal płacona w tej samej wysokości w terminach płatności następnych rat tego podatku tak długo, dopóki płatnik nie zostanie zawiadomiony o ostatecznym wymiarze podatku majątkowego.

Płatnik może jednak uiścić w każdym terminie płatności więcej rat naraz.

W razie nieotrzymania zawiadomienia przed terminem pierwszej raty może płatnik sam obliczyć zaliczkę w myśl przepisów art. 31 i w terminie ją wpłacić.

Od obliczenia zaliczki, dokonanego przez władzą podatkową, można wnieść odwołanie w ciągu dni czternastu od dnia doręczenia zawiadomienia płatnikowi do władzy podatkowej, bezpośrednio przełożonej, której orzeczenie jest ostateczne.

Omyłki w obliczeniach zaliczki prostuje ta sama władza podatkowa, która zaliczkę obliczyła.

Płatnikowi, który w pierwszym terminie płatności podatku zapłaci w gotówce całą należność podatkową, przyznaje się zniżkę w wysokości 10% całej należności podatkowej (art. 40 i 41), płatnikowi zaś, który w pierwszym terminie płatności podatku zapłaci całą należność podatkową zgodnie z p. c) i d) art. 53, przyznaje się zniżkę w wysokości 5% całej należności podatkowej.

Na poczet zaliczki, o której mowa w tym artykule, winni płatnicy w czasie od 10 listopada do dnia 10 grudnia 1923 r. uiścić bez oddzielnych zawiadomień:

I) podatnicy, płacący od 150.000 mk. do 600.000 marek rocznie podatku gruntowego i budynkowego (ustawa z dnia 15 czerwca 1923 r.- Dz. U. R. P. № 65 poz. 305) - jednokrotną pełną kwotą tego podatku, przypadającą za pierwsze półrocze 1923 r.; płacący od 600.000 marek do 1,000.000 mk. - dwukrotną; płacący zaś ponad 1,009.000 mk. - trzykrotną kwotę, w ten sam sposób obliczoną;

II) płatnicy podatku przemysłowego: dwukrotną pełną kwotę podatku przemysłowego, przypadającego za pierwsze półrocze 1923 r. od przedsiębiorstw przemysłowych pierwszych sześciu kategorji i przedsiębiorstw handlowych pierwszych dwóch kategorii, oraz jednokrotną pełną kwotą od samodzielnych wolnych zajęć zawodowych, od przedsiębiorstw przemysłowych 7-niej kategorji i przedsiębiorstw handlowych 3-ej kategorji, oraz 6-krotną pełną roczną kwotę podatku obrotowego, przypadającego za rok 1923 od płatników tego podatku na górnośląskiej części województwa śląskiego.

Czynności wymiarowe komisji szacunkowych.

Po obliczeniu zaliczki podatku majątkowego władza podatkowa I instancji przekazuje zebrany materjał wymiarowy komisji szacunkowej Działalność komisji szacunkowych winna się rozpocząć najpóźniej z dniem 16 kwietnia 1924 r. i ma być tak prowadzona, aby do 31 grudnia 1924 roku oszacowanie majątków w okręgu wymiarowym zostało ukończone.

Komisje i podkomisje szacunkowe sprawdzają zeznania płatników oraz spisy i wykazy, dostarczone przez zarządy gminne (art. 27), przy pomocy wszelkich posiadanych materjałów i wiadomości, mają też prawo przesłuchiwania w tym celu płatników, znawców i świadków.

Znawcy, wzywani przez komisje w sprawach podatku, majątkowego, mają prawo do wynagrodzenia według norm, które ustali Minister Skarbu w drodze rozporządzenia.

Nadto komisje i podkomisje szacunkowe oraz pisemnie przez nie upoważnieni urzędnicy państwowi i członkowie komisji mają prawo dokonywać oględzin nieruchomości, zakładów, składów i innych lokalów oraz mieszkań płatników, ewentualnie z udziałem znawców.

Komisje, względnie podkomisje, szacunkowe są obowiązane dokonać opisania i oszacowania przedmiotów majątkowych, położonych w ich okręgach, a należących do płatników, podlegających kompetencji innych komisji szacunkowych, względnie izb skarbowych, i korzystają przytem z uprawnień, przewidzianych w art. 34.

Wszystkie władze i urzędy państwowe I samorządowe oraz ich organa wykonawcze, tudzież instytucje publiczne i prywatne są obowiązane na żądanie władz podatkowych i komisji, względnie podkomisji, szacunkowych udzielać bezpłatnie wszelkich danych i informacji, potrzebnych do ustalenia majątku i wymiaru podatku.

W razie istotnej trudności w dostarczeniu wspomnianych danych i informacji, powinny wyżej wymienione instytucje zezwalać na przeglądanie wszelkiego rodzaju aktów, ksiąg i dokumentów oraz innych zapisków, jak również na sporządzanie z nich wyciągów, niezbędnych do opodatkowania.

W razie wątpliwości co do dokładności lub prawdziwości złożonych w terminie zeznań właściwa komisja szacunkowa (podkomisja, przewodniczący) przedstawia je płatnikowi, żąda wyjaśnień, uzupełnień i dowodów pisemnych lub ustnych, jak również przedłożenia ksiąg handlowych i gospodarczych.

Każdy jest obowiązany na wezwanie władzy lub komisji, względnie podkomisji, udzielić jej w oznaczonym terminie wszelkich wyjaśnień i informacji w przedmiocie opodatkowania siebie i innych osób, przedłożyć wszelkie posiadane księgi handlowe i gospodarcze, względnie dokumenty i zapiski, oraz zeznawać, jako świadek lub znawca na ściśle określone okoliczności.

Osób, pozostających z płatnikiem w stopniu pokrewieństwa, które wedle ustaw postępowania karnego zwalnia od zeznań, nie można zmusić do zeznań.

Stan majątku nie może być przyjęty odmiennie od podanego w zeznaniu, złożonem w terminie, jeżeli przedtem nie wezwano płatnika do udzielenia wyjaśnień (art. 37) władzy, wymierzającej podatek.

O ile jednak płatnik nie złoży w wyznaczonym mu terminie żądanych wyjaśnień, lub o ile na konkretne zarzuty, przedstawione przez komisje przeciw dany ni, wskazanym w zeznaniu, złoży wyjaśnienie niedostateczne, wówczas komisja przy ustaleniu i oszacowaniu majątku kieruje się danemi, jakiem! rozporządza.

Na podstawie zebranego materjału i przeprowadzonych obrad ustala komisja dla każdego płatnika ogólną wartość jego majątku według poszczególnych rodzajów oraz wymierza kwotę podatku majątkowego, przypadającego według skali art. 9 na cały okres wymiarowy.

Czynności wymiarowa izb skarbowych.

Postanowienia art. 34 do 40 stosują się analogicznie do wymiaru podatku majątkowego osobom prawnym, obowiązanym do publicznego składania sprawozdań, przez izby skarbowe, przyczem przepisy, zawarte w art. 34 do 38, izby wykonywają bądź bezpośrednio, bądź za pośrednictwem władz podatkowych I instancji ! komisji, względnie podkomisji, szacunkowych.

Obliczenie zwyżek, względnie zniżek podatkowych.

Po ukończeniu wymiarów podatku (art. 40 i 41) izby skarbowe winny zestawić sumarjusze podatku majątkowego według okręgów wymiarowych i według kategorji majątków, oznaczonych w ust. 1, 2 i 3" części 1 art. 8 i przesłać je Ministrowi Skarbu najpóźniej do 31 stycznia 1925 r.

Na podstawie powyższych sumarjuszy Minister Skarbu oblicza ogólną sumę podatku wymierzonego w calem Państwie dla każdej kategorji majątków i ustala procent zwyżki, względnie zniżki, w myśl postanowień części 3 i 4 art. 9.

Wysokość tak wyznaczonego procentu zwyżki, względnie zniżki, winna być zakomunikowana organom wymiarowym w terminie do 15 marca 1925 r.

akazy płatnicze.

Nakazy płatnicze, zawierające wskazanie ogólne] wartości opodatkowanego majątku, wartości majątku w każdej z grup wspomnianych w części pierwszej art. 8, stopy procentowej podatku, kwoty podatku majątkowego, wymierzonego przez komisję, względnie izbę skarbową, procentu zwyżki, względnie zniżki (art. 42), kwot zwyżki, względnie zniżki ogólnej kwoty podatku majątkowego, terminów płatności oraz przysługujących płatnikowi środków prawnych -sporządza właściwa władza podatkowa (urząd skarbowy, izba skarbowa) i zarządza ich doręczenie za pokwitowaniami najpóźniej do dnia 15 maja 1925 r.

Ogłaszanie list płatników.

Po rozesłaniu nakazów płatniczych (art. 43) przewodniczący komisji szacunkowej sporządza w dwóch egzemplarzach imienne listy płatników według gmin (wsi), względnie dzielnic miejskich, z oznaczeniem kwot ustalonego majątku i przypadającego podatku. Celem umożliwienia kontroli publicznej nad wymiarem podatku majątkowego jeden egzemplarz listy wykłada się na przeciąg 4 tygodni w pomieszczeniu władzy podatkowej I instancji, a drugi przesyła się do właściwego urzędu gminnego (magistratu) dla wyłożenia na taki sam przeciąg czasu w miejscu dostępnem dla publiczności.

Władze podatkowe I instancji lub urząd gminny (magistrat) obowiązane są przyjąć protokularnie uwagi osób, przeglądających spis.

Odwołania.

Od oszacowania majątku, dokonanego przez komisją szacunkową, względnie przez izbę. skarbową, oraz od obliczenia podatku przysługuje płatnikowi prawo odwołania się. do komisji odwoławczej w ciągu 39 dni, licząc od dnia następnego po doręczeniu nakazu płatniczego.

Odwołania wnosi się, za pośrednictwem tej władzy podatkowej, która wydała nakaz płatniczy.

Na. żądanie płatnika należy mu dla celów odwołania udzielić podstaw wymiaru, ustalonych przez komisją szacunkową, względnie przez izbę skarbową. Bliższe w tym względzie postanowienia wyda Minister Skarbu w drodze rozporządzenia.

Ma wypadek zażądania przez płatnika podstaw wymiaru, bieg 30-dniowego okresu przerywa się; na czas do dnia doręczenia podstaw wymiaru płatnikowi.

Wniesienie odwołania nie wstrzymuje obowiązku uiszczenia podatku w przepisanych terminach.

Spóźnione odwołania władza podatkowa 1 instancji, względnie izba skarbowa (art. 12 Cz. II) odrzuca ostatecznie.

Komisja odwoławcza rozpoznaje jednak odwołanie, o ile przekroczenie terminu wynosi nie więcej niż dni 15, a płatnik usprawiedliwi opóźnienie nieuchronną lub nieprzewidzianą przeszkodą.

Przewodniczącemu komisji szacunkowej służy prawo zgłoszenia sprzeciwu przeciwko uchwałom komisji szacunkowej w terminie miesięcznym od dnia następnego po upływie okresu wyłożenia list w myśl art. 44 niniejszej ustawy.

Odpis sprzeciwu należy przesłać płatnikowi. któremu przysługuje prawo wniesienia odpowiedzi w terminie 14-dniowym, licząc od dnia następnego po doręczeniu odpisu.

Sprzeciw przewodniczącego wraz z ewentualną odpowiedzią płatnika winien być przesłany komisji odwoławczej.

Wniesienie sprzeciwu nie wstrzymuje wykonania zaskarżonej uchwały komisji szacunkowej.

Władza podatkowa, do której wpłynęło odwołanie, bada konkretne zarzuty odwołania, przeprowadza w razie potrzeby dodatkowe dochodzenie, uzupełnia braki postępowania i przesyła komisji odwoławczej akta sprawy wraz z wnioskiem komisji szacunkowej (urząd skarbowy), względnie z własnym wnioskiem (izba skarbowa).

Komisja odwoławcza jest właściwa do rozstrzygania w drugiej i ostatniej instancji odwołań i sprzeciwów.

Przy rozpatrywaniu odwołań i sprzeciwów komisja odwoławcza i jej przewodniczący korzystają z tych samych praw, jakie służą komisji szacunkowej i jej przewodniczącemu.

Przy rozstrzyganiu odwołań i sprzeciwów komisja odwoławcza nie jest związana ani uchwałą I instancji, ani wnioskiem przewodniczącego komisji szacunkowej (art. 47) i zależnie od stanu faktycznego i prawnego zatwierdza lub zmienia zaskarżoną uchwałę, przyczem ma zastosowanie przepis art. 39.

Jeżeli jednak komisja odwoławcza, załatwiając jednostronne odwołanie płatnika, przyjdzie do przekonania, że podatek wymierzono w kwocie za niskiej, to orzeka odrzucenie odwołania i zwraca sprawę pierwszej instancji, celem uzupełnienia postępowania wymiarowego.

Zapadłą decyzję komisji odwoławczej wraz z aktami sprawy przesyła się przewodniczącemu komisji szacunkowej, względnie izbie skarbowej, celem zawiadomienia płatników i poczynienia ewentualnych zmian w księdze bierczej.

Od decyzji komisji odwoławczej przysługuje tak płatnikom, jak i przewodniczącemu komisji odwoławczej prawo wniesienia skargi do Najwyższego Trybunału Administracyjnego w myśl ustawy z dnia 3 sierpnia 1922 r. (Dz. U. R. P. N° 67 poz. 606).

1 Termin do składania zeznań o majątku przez wszystkie osoby obowiązane do opłacania podatku majątkowego, wyznaczony art. 25 nin. ustawy przesuwa się do dnia 15 lutego 1924 r., zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Skarbu z dnia 26 stycznia 1924 r. w przedmiocie przesunięcia terminu do składania zeznań o majątku oraz terminu do składania spisu płatników przez zarządy gmin z art. 25 i art 27 ustawy z 11 sierpnia 1923 r. o podatku majątkowym. (Dz.U.24.11.98) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 stycznia 1924 r.
2 Termin do składania spisu płatników (art. 24 ustawy) wraz z dołączonemi do nich zeznaniami (art. 25 ustawy) przez zarządy gminne, wyznaczony art. 27 nin. ustawy, przesuwa się, do końca lutego 1924 r., zgodnie z § 2 rozporządzenia Ministra Skarbu z dnia 26 stycznia 1924 r. w przedmiocie przesunięcia terminu do składania zeznań o majątku oraz terminu do składania spisu płatników przez zarządy gmin z art. 25 i art 27 ustawy z 11 sierpnia 1923 r. o podatku majątkowym. (Dz.U.24.11.98) zmieniającego nin. ustawę z dniem 30 stycznia 1924 r.
3 Normę kar za zwłokę w wysokości 5% w stosunku dziennym stosuje się również do zaległości z tytułu zaliczek na podatek majątkowy, określonych w ostatniej części nin. art., zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 24 października 1923 r. w przedmiocie podwyższenia kar za zwłokę (Dz.U.23.112.891) zmieniającej nin. ustawę z dniem 8 listopada 1923 r.