Część 1 - POSTANOWIENIA ZASADNICZE. - Podatek majątkowy.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1923.94.746

Akt utracił moc

Wersja od: 6 grudnia 1930 r.

CZĘŚĆ  I.

POSTANOWIENIA ZASADNICZE.

Art.  1. 

Na cele związane z naprawą Skarbu Rzeczypospolitej będzie pobrany w ciągu lat trzech od roku 192.4 aż do końca roku 1926 w sześciu ratach półrocznych jednorazowy podatek majątkowy w ogólnej sumie, równającej się wartości, jednego miljarda franków złotych.

Osoby, podlegające podatkowi.

Art.  2. 

Podatek majątkowy opłacają:

1) osoby fizyczne, mające na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej miejsce zamieszkania, lub przebywające na tym obszarze dłużej niż rok - od wartości całego ich majątku;

2) osoby fizyczne, bez względu na ich miejsce zamieszkania lub pobytu, od wartości:

a) nieruchomości, położonych na obszarze Rzeczypospolitej, jak również wierzytelności, zahipotekowanych na takich nieruchomościach,

b) kapitału zakładowego i obrotowego, służącego do prowadzenia gospodarstwa rolnego lub leśnego, górnictwa, przedsiębiorstwa przemysłowego albo handlowego na obszarze Rzeczypospolitej;

3) spadki wakujące (nieobjęte) na zasadach, określonych w ustępach 1) wzgl. 2);

4) osoby prawne:

a) mające siedzibę na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej-od wartości całego ich majątku,

b) inne - od wartości tej części ich majątku, która się znajduje w granicch Rzeczypospolitej.

Do podlegającego opodatkowaniu majątku osób, wymienionych w ustępach 1) i 3) nie wlicza się wartości nieruchomości, znajdujących się poza obszarem Rzeczypospolitej, oraz wartości kapitałów zakładowych i obrotowych, służących poza obszarem Rzeczypospolitej do prowadzenia gospodarstwa rolnego lub leśnego, górnictwa, przedsiębiorstwa przemysłowego lub handlowego, o ile te przedmioty majątkowe pociągnięto do podatku tego samego rodzaju w kraju, w którym się znajdują, a odnośne państwo postępuje według zasad wzajemności co do takich samych przedmiotów majątkowych, znajdujących się w Polsce. Jednakże, jeżeli obciążenie podatkiem majątkowym zagranicznym jest mniejsze, aniżeli przewidziane niniejszą ustawą, to zwolnienie od podatku majątkowego, ustanowione w tej części, może mieć miejsce tylko do wysokości podatku zagranicznego.

Podlega jednak podatkowi majątek obywateli polskich (osób fizycznych i prawnych oraz spadków wakujących i nieobjętych), nabyty lub ulokowany zagranicą po roku 1918, bez wzglądu na obłożenie go analogicznym podatkiem zagranicznym.

Zwolnienia.

I.

Zwolnienia podmiotowe.

Art.  3. 

Od podatku majątkowego wolni są:

1) Państwo, Związki samorządne i przymusowe związki prawa publicznego ~ od całego ich majątku,

2) spółdzielnia mieszkaniowe dla budowy nowych domów, oraz zasilane przez Skarb Państwa spółdzielnie spożywcze, należące do związków rewizyjnych,

3) związki zawodowa robotnicze i urzędnicze, o ile się nie trudnią tranzakcjami handlowemi,

4) osoby, których cały majątek nie przenosi wartości 3.000 franków złotych,

5) właściciele obszarów leśnych na przestrzeniach, obłożonych daniną lasową w myśl ustawy z dnia 6 lipca 1923 r. (Dz. U. R. P. № 87, poz. 676) --odnośnie do wartości całego drzewostanu na tych przestrzeniach (z wyłączeniem wartości gruntów leśnych), oraz właściciele masy drzewnej, obłożonej powyższą daniną - odnośnie do wartości całej tej masy.

II.

Zwolnienia przedmiotowo.

Przy określaniu wartości majątku nie będą brane pod uwagą:

a) biblioteki, zbiory naukowe bez względu na ich wartość, meble, odzież, sprzęty domowe, do osobistego użytku płatników oraz ich rodzin (art. 6 cz. 1) do wysokości 5.000 franków złotych,

b) ziemia, nadane żołnierzom na zasadzie ustawy z dnia 17 grudnia 1920 r. (Dz. U. R. P. z r. 1921 № 4, poz. 13), oraz gospodarstwa osadników na kresach wschodnich, nabyte na zasadach ustawy o reformie rolnej do wysokości 20 ha nabytej ziemi, dotąd w całości niezabudowana, o ile płatnik nie posiada innego -majątku nieruchomego,

c) polskie pożyczki państwowe,

d) majątki lub ich części, które służą bezpośrednio celom kultu religijnego, naukowym, oświatowym, kulturalnym, dobroczynnym i sanitarnym, lub których dochody obracane są wyłącznie na powyższe cele,

e) nowowznoszone budowle w miastach, określone w art. 1 ustawy z dnia 22 września 1922 r. o ulgach dla nowowznoszonych budowli (Dz. U. R. P. № 88, poz. 786),

f) gospodarstwa rolne na terenie ziem wschodnich, które nie przekraczają obszaru 15 ha, a których zabudowania zostały zniszczone przez wojną i których właściciele w dniu 1 lipca 1923 r. nie posiadali budynku mieszkalnego i conajmniej jednego zabudowania gospodarczego.

Art.  4. 

Uwierzytelnieni przy Rządzie Rzeczypospolitej Polskiej przedstawiciele obcych państw oraz przydani im urzędnicy i inne osoby, pozostające w stosunku służbowym względem rzeczonych przedstawicielstw - o ile są cudzoziemcami, jak również osoby, którym na zasadzie układów międzypaństwowych przysługuje prawo do zwolnienia od podatku majątkowego - opłacają ten podatek tylko od majątków, wymienionych w ustępie 2 lit. a) i b) artykułu 2 niniejszej ustawy.

Przedmiot opodatkowania.

Art.  5. 

Przedmiotem podatku majątkowego Jest wszelki majątek nieruchomy i ruchomy osoby opodatkowanej (art. 2) po potrąceniu długów i ciężarów, które majątek ten zmniejszają, według stanu w dniu 1 lipca 1923 r.

W razie opodatkowania części majątku (art. 2 i art. 3 lit. d) potrąca się tylko te długi i ciężary, które obciążają opodatkowaną część majątku i pozostają w związku z jej nabyciem lub ulepszeniem.

Art.  6. 

Przy wymiarze podatku majątkowego dolicza się, do majątku głowy rodziny majątek jej małżonka i niewłasnowolnych krewnych zstępnych, o ile prowadzą wspólne gospodarstwo z głową rodziny.

Akcji i udziałów krajowych towarzystw i spółek, w tej liczbie również i Udziałów spółek firmowych i firmowo-komandytowych (jawnych spółek handlowych) nie dolicza się do majątku osób, będących posiadaczami takich akcji i udziałów.

Ustalenie wartości majątku.

Art.  7. 

W ogólności wartość przedmiotów majątkowych oblicza się wedle ich przeciętnej wartości obiegowej, jaką posiadały w dniu 1 lipca 1923 r. Wartość tę wyraża się w markach polskich i przelicza, na franki złota według kursu: jeden frank złoty równa się dwadzieścia tysięcy marek.

W sposób, wskazany w części pierwszej niniejszego artykułu, określa się również wartość długów i ciężarów, zmniejszających majątek.

Art.  8. 

Wymieniony w art. 1 podatek majątkowy w sumie, równającej się wartości jednego miljarda franków złotych, pobierze się w kwotach:

1. 500 miljonów franków złotych od posiadłości gruntowych, będących pod uprawą rolną i leśną, od których nie są wykupywane świadectwa przemysłowe w myśl ustawy z dnia 14 maja 1923 r. (Dz. U R. P. № 50, poz. 412).

2. 375 miljonów franków złotych od przedsiębiorstw przemysłowych i handlowych, które według przepisów ustawy z dnia 14 maja 1923 r. w przedmiocie państwowego podatku przemysłowego (Dz. U. R. P. № 58, poz. 412) są lub powinnyby być zaklasowane do przedsiębiorstw przemysłowych 1 do V kategorji włącznie świadectw przemysłowych lub do przedsiębiorstw handlowych I i II kategorji świadectw przemysłowych.

3. 125 miljonów franków złotych od wszystkich innych kategorji majątku, podlegającego podatkowi majątkowemu.

Wartość przedmiotów majątkowych obliczy się W szczególności w sposób następujący:

a) Przeciętną wartość posiadłości gruntowych. poza obrębem miast w granicach z 1 lipca 1923 r. bez budynków i inwentarzy, obliczy się« na podstawie ustalonych przez Ministra Skarbu w porozumieniu z Ministrem Rolnictwa i Dóbr Państwowych cen jednostkowych dla każdej klasy dobroci gruntów w poszczególnych okręgach, na które całe Państwo pod względem wartości gruntów zostanie podzielone, wartość zaś budynków, jako też inwentarza żywego i martwego obliczyć się w stosunku procentowym do wartości gruntów, a mianowicie: wartość inwentarza w stosunku 10% wartości gruntów wartość budynków - w takiejże wysokości.

Jeżeli wskutek wojny nastąpiło zniszczenie co-najmniej 20% majątku, natenczas szacunek obniży się o procent zniszczenia.

b) Przeciętną wartość majątku przedsiębiorstw przemysłowych i handlowych, prowadzących prawidłowe księgi handlowe, obliczy się na podstawie tych ksiąg bez potrącenia wartości kapitału zakładowego (akcyjnego) i zapasowego (rezerwowego), przyczem: 1) bilansowa wartość majątku w nieruchomościach i maszynach, urządzeniach technicznych, narzędziach i innych środkach produkcji, jako tej środkach komunikacyjnych i przewozowych oraz w urządzeniach biurowych - ulegnie przewalutowaniu w zależności od czasu ich nabycia drogą pomnożenia pierwotnych cen nabycia przez współczynniki, które ustali Minister Skarbu; 2) wartość papierów procentowych oraz walut zagranicznych, jako też. należności w tych walutach-obliczy się według przeciętnego kursu, względnie szacunku giełdowego za czerwiec 1923 r., a wartość remanentu towarów-według cen obiegowych na 1 lipca 1923 r.

c) Minister Skarbu ustali normy szacunkowe i dla innych kategorji majątku, podlegającego podatkowi majątkowemu.

Wysokość podatku.

Art.  9. 

Podatek majątkowy wymierza się we frankach złotych podług następującej skali:

Stopień majątku	Wartość majątku w frankach złotych:		Stopa procent.
	ponad:	do
1	3.000	4.500	1,2
2	4.500	6.000	1,4
3	6.000	7.500	1,6
4	7.500	10.000	1,8
5	10.000	12.500	2
6	12.500	15.000	2,2
7	15.000	25.000	2,4
3	25.000	35.000	2,6
9	35.000	45.000	2,8
10	45.000	60.000	3
11	60.000	75.000	3,2
12	75.000	90.000	3,4
13	90.000	120.000	3,6
14	120.000	150.000	3,8
15	150.000	180.000	4
16	160.000	240.000	4,25
17	240.000	300.000	4,5
18	300.000	360.000	4,75
19	360.000	480.000	5
20	480.000	600.000	5,25
21	600.000	800.000	5,5
22	800.000	1.000.000	5,75
23	1.000.000	1.500.000	6
24	1.500.000	2.000.000	6,5
25	2.000.000	3.000.000	7
26	3.000.000	4.000.000	7,5
27	4.000.000	6.000.000	8
28	6.000.000	8.000.000	8,5
29	8.000.000	10.000.000	9
30	10.000.000	12.000.000	10
31	12.000.000	14.000.000	11
32	14.000.000	16,000.000	12
33	16.000.000		13

Podatek, przypadający według powyższej skali, rozkłada się na 6 równych rat półrocznych.

W razie gdy po dokonaniu szacunku (art. 7 i 8) okaże się, że wymierzony w całem. Państwie podług skali niniejszego artykułu podatek majątkowy nie dosięgnie sumy, oznaczonej dla każdej kategorji w art. 8- wówczas podwyższy się, wymierzony każdemu płatnikowi podatek v/ każdej kategorii majątku, poczynając od 5 stopnia majątku, o taki procent, jaki będzie niezbędny dla osiągnięcia wspomnianej sumy w każdej kategorji, z uwzględnieniem 10% na ewentualne obniżki, orzeczone w toku instancji, jak również na odpisy na skutek ulg oraz z tytułu nieściągalności.

Według tych samych zasad obniży się podatek w razie przekroczenia kontyngentu.

Podatek majątkowy jest wolny od wszelkich dodatków na rzecz związków samorządnych.

Miejsce opodatkowania

Art.  10. 

Wymiar podatku majątkowego dokonywa się w tym okręgu wymiarowym (art. 12 - 13), w którym płatnik ma siedzibę, względnie miejsce zamieszkania, albo w braku tegoż - miejsce pobytu w dniu 1 lipca 1923 r.

Płatnikowi, posiadającemu więcej niż jedno miejsce zamieszkania, względnie pobytu, jako też płatnikowi, mającemu siedzibę lub zamieszkującemu po za obszarem Rzeczypospolitej, wymierza się podatek w tym okręgu, w którym się znajduje prze-ważna część majątku płatnika.