Rozdział 9 - HANDEL WEWNĘTRZNY - Pięcioletni rozwój gospodarki narodowej na lata 1961-1965.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1961.11.58

Akt utracił moc

Wersja od: 2 marca 1961 r.

IX.

HANDEL WEWNĘTRZNY

1. Dla wykonania planowych założeń w zakresie wzrostu ogólnego funduszu spożycia wynikających ze wzrostu dochodów ludności oraz wzrostu liczby mieszkańców Polski należy zapewnić na zaopatrzenie sprzedaży detalicznej zwiększone dostawy towarów, których wartość w 1965 r. (w cenach detalicznych z lipca 1960 r.) powinna osiągnąć 328.070 mln zł, co stanowi wzrost o 41,0% w porównaniu z 1960 r.

Przewiduje się, że w 1965 r. udział artykułów nieżywnościowych w ogólnej wartości towarów przeznaczonych na zaopatrzenie sprzedaży detalicznej zwiększy się z 55,2% w 1960 r. do 57,1% w r. 1965 (według cen z 1 lipca 1960 r.).

W dziedzinie artykułów nieżywnościowych, których dostawy do detalu powinny w okresie przyszłego 5-lecia wzrosnąć o 45,8%, należy zapewnić szybszy wzrost artykułów trwałego użytku oraz artykułów niekonsumpcyjnych.

W dziedzinie artykułów żywnościowych należy rozszerzyć asortyment oraz zastępować artykuły o mniejszej wartości artykułami o większej wartości konsumpcyjnej.

2. Przewiduje się w 1965 r. w porównaniu z 1960 r. następujący ilościowy wzrost sprzedaży detalicznej podstawowych artykułów:

	Jednostka miary	1965	% 1965 ---- 1960
Mąka pszenna rynkowa	tys. ton	352,0	99,1
Kasza jęczmienna	tys. ton	126,0	100,8
Mięso i przetwory	tys. ton	998,0	156,4
Tłuszcze zwierzęce	tys. ton	186,0	149,8
Masło śmietankowe	tys. ton	89,7	144,7
Tłuszcze roślinne	tys. ton	132,5	153,0
w tym: margaryna	tys. ton	107,9	159,9
Jaja	mln szt.	1.700,0	166,7
Mleko spożywcze	mln l	1.070,0	145,1
Cukier	tys. ton	770,0	123,1
Tkaniny wełniane i wełnopodobne	mln mb	73,0	123,6
Tkaniny bawełniane i bawełnopodobne	mln. mb	478,0	122,9
Tkaniny jedwabne	mln. mb	126,8	130,1
Obuwie skórzane	mln par	46,5	131,0
Obuwie gumowe	mln par	21,3	110,9
Motocykle i skutery	tys. szt.	161,0	105,0
Motorowery	tys. szt.	112,0	329,4
Rowery (bez dziecięcych)	tys. szt.	650,0	94,3
Odbiorniki radiowe	tys. szt.	620,0	103,3
Odbiorniki telewizyjne	tys. szt.	400,0	197,5
Pralki elektryczne	tys. szt.	525,0	101,1
Lodówki domowe	tys. szt.	185,0	347,1
Meble	mln zł	6.450,0	137,2
Tarcica z surowca iglastego	tys. m^3	850,0	89,6
Cement	tys. ton	2.955,0	176,9
Materiały ścienne	mln j. ceram.	3.480,0	244,7
Wapno budowlane	tys. ton	870,0	161,7
Węgiel kamienny (bez opału na cele administracyjne)	mln ton	16,4	110,0

3. Zaleca się Radzie Ministrów rozpatrzenie w toku realizacji planu możliwości zwiększenia zaopatrzenia rynku w artykuły trwałego użytku, a w szczególności meble i lodówki.

4. Należy dążyć do dostosowania poziomu i struktury zapasów w handlu do istotnych potrzeb rynku, przy równoczesnym skróceniu okresu rotacji towarów.

5. Wartość sprzedaży detalicznej powinna osiągnąć w 1965 r. 319.260 mln zł (według cen detalicznych z 1 lipca 1960 r.), co oznacza jej zwiększenie o 39,2% w porównaniu z 1960 r.

Z wartości ogólnej sprzedaży detalicznej przypada na sprzedaż (w mln zł):

	1965	% 1965 ---- 1960
w detalu	285.870	138,8
w tym:
w detalu spółdzielczych organizacji handlowych	147.998	141,4
w zakładach gastronomicznych	21.200	150,9
w tym: w zakładach gastronomicznych
spółdzielczych organizacji handlowych	9.555	151,1
bezpośrednio dla konsumentów indywidualnych z hurtu, zbytu, zakładów produkcyjnych i punktów usługowych	12.190	131,4

6. W celu usprawnienia sprzedaży detalicznej i poprawy obsługi konsumentów powinien nastąpić dalszy wzrost ilości uspołecznionych sklepów detalicznych, a mianowicie o około 17,8 tys., a zakładów gastronomicznych o ok. 1,5 tys. Należy przyspieszyć rozwój nowych form sprzedaży, a w szczególności zwiększyć ilość sklepów samoobsługowych i preselekcyjnych, przy jednoczesnym rozszerzeniu sprzedaży towarów paczkowanych i porcjowanych. Przewiduje się, że w handlu miejskim sieć sklepów samoobsługowych w roku 1965 wyniesie około 30% liczby sklepów spożywczych ogółem, a sieć sklepów preselekcyjnych około ²/₃ liczby sklepów przemysłowych ogółem. Wydatnie powinna wzrosnąć liczba sklepów specjalizujących się w sprzedaży konfekcji i obuwia (w tym domów mody) w związku z rozszerzaniem ilości asortymentów, wzorów i rozmiarów produkcji.

Należy dążyć do rozwoju usług w handlu typu remontów, napraw gwarancyjnych, poradnictwa, dostaw towarów do domu, kompletacji dostaw i innych usług dla ludności, tak aby organizacje handlowe osiągnęły w 1965 r. 1 mld zł wartości usług. W zakresie przemysłu gastronomicznego należy zwiększyć dwa i półkrotnie ilość dużych barów szybkiej obsługi (powyżej 70 miejsc konsumpcyjnych).

7. W latach 1961-1965 przewiduje się następujące zmiany w poziomie spożycia przez 1 mieszkańca ważniejszych artykułów konsumpcyjnych żywnościowych i nieżywnościowych:

	Jednostka miary	1960 r.	% 1965 r.
Zboża w przeliczeniu na przetwory	kg	144,4	135,0
Mięso i tłuszcze zwierzęce	kg	45,0	54,1
w tym:
tłuszcze wieprzowe		7,7	9,2
Mleko i przetwory (bez masła)	kg	211,9	240,9
Jaja	szt.	143,9	166,4
Masło (100% tłuszczu)	kg	4,5	5,2
Cukier	kg	28,3	35,0
Tkaniny bawełniane	mb	18,46	20,33
Tkaniny wełniane	mb	2,18	2,48
Wyroby dziewiarskie	kg przędzy	0,662	1,073
Obuwie skórzane	para	1,32	1,53
Mydło do prania	kg	2,62	2,94

Równocześnie w latach 1961-1965 powinien nastąpić dalszy wzrost stanu posiadania przez ludność artykułów trwałego użytku. Przewiduje się, że na 1000 mieszkańców przypadać będą następujące ilości ważniejszych artykułów:

(w sztukach)

	1960 r.	1965 r.
Motocykle i skutery ogółem	25,4	44,8
Motorowery	3,9	15,7
Rowery (bez dziecięcych)	128,5	194,6
Odbiorniki radiowe	136,0	189,4
Odbiorniki telewizyjne	15,4	63,8
Pralki elektryczne	47,3	124,7
Lodówki elektryczne	4,8	20,1

X.

HANDEL ZAGRANICZNY

1. W celu zaopatrzenia gospodarki narodowej w niezbędne towary importowane oraz zapewnienia zbytu dla szeregu krajowych towarów przemysłowych i produktów rolnych podstawowym zadaniem handlu zagranicznego w latach 1961-1965 jest wydatne rozszerzenie obrotów towarowych i usługowych. Zadanie to należy zrealizować przy równoczesnym osiągnięciu poprawy sytuacji płatniczej w kraju. W szczególności obroty towarowe powinny w 1965 r. przekroczyć poziom osiągnięty w 1960 r. o 40,3% i wynieść 15.825 mln zł dew. (w cenach 1961 r.), przy czym eksport powinien wzrastać szybciej niż import. W związku z tym w 1965 r. należy osiągnąć wartość eksportu w wysokości 8.219 mln zł dew., co oznacza wzrost o 55% w porównaniu z 1960 r.

2. Poważne zwiększenie eksportu należy osiągnąć w zakresie wywozu maszyn, urządzeń i środków transportu - o 108,8% oraz artykułów konsumpcyjnych pochodzenia przemysłowego - o 77,4%. W związku z tym udział eksportu maszynowego powinien wzrosnąć z 28% w 1960 r. do 37,7% w 1965 r. Udział eksportu artykułów konsumpcyjnych przemysłowych powinien wzrosnąć do 11,7% w 1965 r.

Równocześnie należy poważnie rozszerzać eksport artykułów rolno-spożywczych powiększając ich wywóz o 55,5%. Wzrostowi eksportu artykułów rolno-spożywczych powinna towarzyszyć zmiana jego struktury odpowiadająca możliwościom lokacyjnym.

3. Import powinien wynieść w 1965 r. - 7.606 mln zł dew., co oznacza wzrost o 27,2% w porównaniu z 1960 r., przy czym przywóz maszyn, urządzeń i środków transportu wzrośnie o 43,1%, surowców i materiałów do produkcji o 25,9%, a przywóz artykułów konsumpcyjnych przemysłowych o 47,7%.

Należy osiągnąć zmniejszenie udziału artykułów rolno-spożywczych w ogólnej wartości importu z 16% w 1960 r. do 12,3% w 1965 r. W 1965 r. powinno się uzyskać nadwyżkę eksportu artykułów rolno-spożywczych nad ich przywozem w wysokości około 540 mln zł dew.

4. W latach 1961-1965 powinno nastąpić dalsze znaczne rozszerzenie obrotów towarowych z krajami socjalistycznymi. Wymiana towarowa z tymi krajami ulegać powinna stałemu wzbogaceniu w ramach współpracy gospodarczej, opierającej się na specjalizacji i kooperacji produkcji. Należy również dążyć do rozszerzenia obrotów z krajami kapitalistycznymi. Szczególną uwagę należy zwrócić na rozwijanie handlu z krajami gospodarczo nie rozwiniętymi, w których należy zaopatrywać się w szereg niezbędnych dla naszej gospodarki surowców, eksportując w zamian maszyny i inne wyroby przemysłowe.

5. W zakresie obrotów usługowych należy osiągnąć poważne zwiększenie dodatniego salda w tej dziedzinie, głównie dzięki znacznemu zwiększeniu wpływów związanych z rozwojem usług floty handlowej oraz wzrostem tranzytowych przewozów lądowych.

6. Wykonanie zadań w zakresie handlu zagranicznego wymagać będzie:

- rozszerzenia i wzbogacenia asortymentu towarów przeznaczonych na eksport, w szczególności w zakresie produkcji eksportowej przemysłu maszynowego, chemicznego, lekkiego, drobnej wytwórczości, spółdzielczości i przemysłu rolno-spożywczego;

- polepszenia jakości i estetyki towarów eksportowanych i dostosowania ich do wymagań odbiorców zagranicznych;

- potanienia produkcji eksportowej i zmiany struktury towarów eksportowych w celu uzyskania wyższej opłacalności dewizowej;

- usprawnienia działalności eksportowej, między innymi poprzez rozszerzanie akwizycji oraz wychodzenie na nowe rynki zbytu;

- usprawnienia działalności importowej, między innymi poprzez stałe dążenie do osiągnięcia najkorzystniejszych źródeł i warunków zakupu;

- zwiększenia oszczędności surowców importowanych oraz oszczędności tych krajowych surowców i półfabrykatów, które można korzystnie wyeksportować; ponadto należy dążyć do zastępowania w przypadkach ekonomicznie opłacalnych surowców importowanych w możliwie szerokim zakresie produkcją krajową;

- dołożenia starań w kierunku zwiększenia wpływów za usługi poprzez najbardziej opłacalne wykorzystywanie zdolności przewozowych floty handlowej, dalsze usprawnienie działalności portów, rozwój świadczonych usług tranzytowych, turystyki itd.;

- pogłębienia badań w zakresie efektywności handlu zagranicznego i wyciągnięcia z tych badań konkretnych wniosków dla polityki w dziedzinie handlu zagranicznego.

XI.

ZATRUDNIENIE, WYDAJNOŚĆ PRACY I PŁACE

1. W latach 1961-1965 należy dążyć do dalszego podnoszenia wydajności pracy przez szerokie wprowadzanie postępu technicznego, powszechne stosowanie naukowych metod organizacji pracy, szerokie wprowadzanie technicznie uzasadnionych norm pracy, usprawnienie kooperacji oraz podwyższanie kwalifikacji załóg. Równolegle należy zapewnić odpowiednią liczbę miejsc pracy i nauki dla dorastającej młodzieży.

2. Należy zapewnić odpowiednią liczbę miejsc pracy i nauki dla dorastającej młodzieży zarówno przez zwiększenie liczby miejsc nauki w szkołach, jak też przez masowe wyuczanie młodzieży zawodu w zakładach pracy.

3. Przyrost produkcji w gospodarce uspołecznionej powinien być osiągnięty w przeważającej mierze dzięki wzrostowi wydajności pracy. W szczególności w przemyśle wzrost wydajności pracy powinien pokryć około 84%, a w przedsiębiorstwach budowlano-montażowych około 83% założonego wzrostu wartości produkcji w latach 1961-1965. Wydajność pracy na 1 pracownika ogółem (bez uczniów) w 1965 r. powinna wzrosnąć w przemyśle o co najmniej 40%, a w przedsiębiorstwach budowlano-montażowych o około 32% w stosunku do 1960 r.

4. Przewiduje się, że liczba zatrudnionych w gospodarce uspołecznionej (bez uczniów i zatrudnionych w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych) wzrośnie o 753 tys. osób, czyli o 10,7% w 1965 r. w stosunku do 1960 r., i osiągnie średni stan w wysokości 7.762 tys. osób. W poszczególnych działach gospodarki wzrost ten wyniesie:

w przemyśle	253 tys. osób, czyli 8,6%
w budownictwie	61 tys. osób, czyli 7,8%
w transporcie i łączności	77 tys. osób, czyli 11,8%
w obrocie towarowym	120 tys. osób, czyli 16,8%
w gospodarce komunalnej	57 tys. osób, czyli 28,2%
w oświacie, nauce i kulturze	104 tys. osób, czyli 22,5%
w ochronie zdrowia, opiece społecznej i kulturze fizycznej	64 tys. osób, czyli 20,5%

5. Liczba uczniów w 1965 r. w gospodarce uspołecznionej osiągnie poziom 231 tys. osób, w tym w przemyśle 128 tys. osób, co oznacza wzrost ogółem o około 165 tys., a w przemyśle o 81 tys. osób w porównaniu z 1960 r.

6. Zatrudnienie pracowników z wyższym wykształceniem w gospodarce narodowej wzrośnie o około 94 tys. osób w 1965 r. w porównaniu z 1958 r., a ze średnim wykształceniem zawodowym o około 264 tys. osób.

Oznacza to, że w przeliczeniu na 1.000 ludności liczba pracowników z wyższym wykształceniem wzrośnie z 8,3 w roku 1958 do 10,4 osób w 1965 r., a ze średnim wykształceniem odpowiednio z 15,2 do 21,9 osób.

W przeliczeniu na 1.000 zatrudnionych liczba pracowników z wyższym wykształceniem wzrośnie z 37,8 osób w 1958 r. do 43,3 osób w 1965 r., a ze średnim z 69,4 do 91,1 osób.

7. Zakłada się, że płace realne zatrudnionych w gospodarce uspołecznionej powinny wzrosnąć o około 23% w 1965 r. w porównaniu z 1960 r. Wzrostowi płac powinno towarzyszyć porządkowanie systemów i proporcji płac uwzględniających bodźce podnoszenia kwalifikacji i wzrostu wydajności pracy. Należy przy tym uwzględnić potrzebę podnoszenia najniższych zarobków.

8. Zaleca się radom prowadzenie stałych prac nad analizą bilansu siły roboczej, a w szczególności młodzieży i kobiet, oraz stworzenie warunków gospodarczych dla zapewnienia racjonalnego wykorzystania istniejącej siły roboczej, zwiększenia zatrudnienia kobiet w okręgach deficytowych w siłę roboczą oraz na terenach, w których występują nadwyżki kobiet poszukujących pracy.

XII.

URZĄDZENIA SOCJALNE I KULTURALNE

1. W zakresie opieki nad dzieckiem należy zapewnić:

- objęcie w roku 1965 co najmniej 17,2% dzieci (w wieku 3-6 lat) wychowaniem przedszkolnym, w tym 26,4% dzieci w mieście i 9,9% dzieci na wsi;

- rozbudowanie sieci szkół specjalnych oraz specjalnych zakładów wychowawczych dla dzieci upośledzonych.

2. W szkolnictwie ogólnokształcącym należy zapewnić:

- zwiększenie liczby uczniów w szkołach podstawowych z 4.827,4 tys. w roku 1960 do 5.300 tys. w roku 1965, co stanowi wzrost o 9,8%, przy jednoczesnym zmniejszeniu ilości uczniów przypadających na 1 izbę lekcyjną z 41,5 w roku 1960 do 38,8 w roku 1965;

- zwiększenie liczby izb lekcyjnych w szkołach podstawowych z 116,4 tys. izb w 1960 r. do 136,6 tys. izb w 1965 r., co stanowi wzrost o 17,4%;

- zwiększenie liczby uczniów w klasie VIII liceów ogólnokształcących z 107,0 tys. w roku 1960 do 145,0 tys. w roku 1965, co stanowi wzrost o 35,5%;

- warunki umożliwiające reformę szkolnictwa oraz zapewniające ukończenie 7 klas co najmniej przez 80% dzieci wstępujących do szkoły podstawowej.

3. W szkolnictwie zawodowym należy zapewnić:

- zwiększenie liczby uczniów w I klasie szkół zawodowych wszelkich typów dla młodzieży nie pracującej do 372 tys. w 1965 r., co oznacza wzrost o 47,9% w porównaniu z 1960 r.;

- maksymalne wykorzystanie izb lekcyjnych we wszystkich typach szkół;

- poważne zwiększenie liczby nauczycieli pełnozatrudnionych;

- wykorzystanie w szkolnictwie wysoko kwalifikowanych fachowców z przemysłu, budownictwa, rolnictwa, komunikacji itp.;

- wyposażenie szkół w odpowiedni sprzęt techniczny i właściwe pomoce naukowe;

- zwiększenie liczby miejsc w internatach przy szkołach zawodowych z 156,3 tys. w roku 1960 do 187,0 tys. miejsc w roku 1965, co stanowi wzrost o 19,6%.

4. W zakresie szkolnictwa wyższego należy zapewnić:

- wzrost liczby studentów na I roku studiów dziennych ogółem w latach 1961-1965 do 30,7 tys. wobec 26,8 tys. studentów w roku 1960, co stanowi wzrost o 14,6%;

- przygotowanie odpowiedniej ilości wysoko kwalifikowanej kadry naukowej dla prac naukowo-badawczych i dydaktycznych, w szczególności w naukach ścisłych, technicznych, ekonomicznych, medycznych i pedagogicznych;

- wyposażenie szkół, pracowni naukowych i laboratoriów w nowoczesne pomoce naukowe oraz wzorcowy sprzęt produkcyjny i badawczy;

- rozszerzenie na uniwersytetach studiów w dziedzinie nauk ścisłych przy jednoczesnym rozwijaniu specjalizacji w kierunkach techniczno-produkcyjnych;

- zwiększenie liczby miejsc w domach studentów do 53,2 tys. miejsc, wobec 45,9 tys. miejsc w 1960 r., co stanowi wzrost o 15,9%.

5. Po wprowadzeniu w latach 1961-1965 reformy szkolnictwa upoważnia się Radę Ministrów do wprowadzenia odpowiednich zmian w ustaleniach niniejszego planu.

6. W zakresie kultury należy zapewnić:

- rozbudowę sieci urządzeń służących do upowszechnienia kultury przy jednoczesnej poprawie poziomu ich pracy;

- oddanie do użytku nowych budynków Teatru Wielkiego Opery i Baletu w Warszawie, Teatru Narodowego w Łodzi oraz Teatru w Gdańsku, pierwszego etapu budowy Centralnego Ośrodka Radio-Telewizyjnego, przy czym należy zapewnić racjonalną i oszczędną eksploatację tych placówek;

- nakłady książek w 1965 r. w wysokości 97,7 mln egzemplarzy, co oznacza wzrost o 3,1% w porównaniu z 1960 r., gazet 1.699,8 mln egzemplarzy, co oznacza wzrost o 14,6% i czasopism 554,9 mln egzemplarzy, co oznacza wzrost o 12,6%;

- produkcję 30 fabularnych filmów długometrażowych, co oznacza wzrost o 50% w porównaniu z 1960 r.

7. W zakresie służby zdrowia należy zapewnić:

- zwiększenie liczby łóżek w szpitalach w 1965 roku do 161,6 tys., co oznacza wzrost o 20,0% w porównaniu z rokiem 1960, a liczby łóżek w zakładach psychiatrycznych do 34,3 tys., co oznacza wzrost o 5,8%, i liczby łóżek w sanatoriach przeciwgruźliczych do 25,9 tys., co oznacza wzrost o 8,8%. Przewiduje się, że wskaźnik liczby łóżek szpitalnych (bez łóżek w szpitalach psychiatrycznych) na 10 tys. ludności wzrośnie z 45,0 w 1960 r. do około 50,4 w 1965 r.;

- zwiększenie ogólnej liczby przychodni do 4.563 w r. 1965, co oznacza wzrost o 13,3% w porównaniu z 1960 r., w tym przy zakładach pracy do 2.495, co oznacza wzrost o 15,5%;

- zwiększenie liczby miejsc w żłobkach stałych do 58,7 tys. miejsc, co oznacza wzrost o 14,9% w porównania z 1960 r.;

- usprawnienie organizacji pracy zakładów służby zdrowia;

- rozszerzenie działalności profilaktycznej, między innymi przez rozwinięcie szerszej zapobiegawczej działalności przemysłowej służby zdrowia;

- zwiększenie liczby pracowników z wyższym i średnim wykształceniem medycznym;

- bardziej prawidłowe rozmieszczenie kadr służby zdrowia w terenie;

- lepsze wyposażenie techniczne zakładów lecznictwa zapobiegawczego działającego przy zakładach produkcyjnych.

8. W zakresie pomocy społecznej należy zapewnić:

- zwiększenie liczby miejsc w instytucjach pomocy społecznej zamkniętej do 43,9 tys. miejsc w roku 1965, co oznacza wzrost o 21,6% w porównaniu z rokiem 1960;

- zabezpieczenie odpowiedniego zaspokojenia potrzeb w zakresie pomocy społecznej otwartej, należy ponadto dążyć do pobudzenia organizacji społecznych do aktywniejszej działalności na tym odcinku.

9. W zakresie wychowania fizycznego, sportu i turystyki należy w ramach przyznanego limitu zapewnić:

- dalszą rozbudowę sieci urządzeń służących do upowszechnienia kultury fizycznej przez budowę sal gimnastycznych, boisk i pływalni;

- objęcie większej liczby młodzieży oraz ludzi pracy w mieście i na wsi działalnością organizacji wychowania fizycznego, sportu i turystyki;

- zwiększenie liczby miejsc noclegowych w obiektach stałych o ponad 9 tys., w tym zwiększenie liczby miejsc w hotelach "Orbisu" o około 1.670,0, co stanowi wzrost o około 67% w stosunku do przewidywanego wykonania 1960 r.;

- zwiększenie sprzedaży usług turystycznych P.B.P. "Orbis" o ca 100 mln zł, tj. o 35%;

- zwiększenie sprzedaży sprzętu sportowego i turystycznego o 38%, tj. o około 80 mln zł.

XIII.

GOSPODARKA MIESZKANIOWA I KOMUNALNA

1. W budownictwie mieszkaniowym typu miejskiego zakłada się oddanie do użytku w latach 1961-1965 - 1.800 tys. izb, tj. około 30.770 tys. m² powierzchni użytkowej, co stanowi wzrost o około 50% w porównaniu do okresu 1956-1960, oraz 950 tys. izb w budownictwie typu wiejskiego, co stanowi wzrost o 66,6% w porównaniu do okresu 1956-1960.

2. Zakłada się, że liczba izb oddanych do użytku z państwowego budownictwa mieszkaniowego typu miejskiego wyniesie ogółem 1.109 tys., tj. 17.923 tys. m² powierzchni użytkowej, co stanowi wzrost o 36,2% w porównaniu do okresu 1956-1960, w tym z budownictwa rad narodowych przewiduje się uzyskanie 712 tys. izb, to jest 11.532 tys. m² powierzchni użytkowej, co stanowi wzrost o 48,6%, i z budownictwa zakładów pracy 397 tys. izb, tj. 6.391 tys. m² powierzchni użytkowej, co stanowi wzrost o 48,7%.

3. Zakłada się, że liczba izb typu miejskiego oddanych do użytku z budownictwa mieszkaniowego ludności wyniesie ogółem 691 tys. izb, tj. około 12.846 tys. m² powierzchni użytkowej, co stanowi wzrost o 77,4% w porównaniu do okresu 1956-1960, w tym z budownictwa realizowanego z pomocą kredytową Państwa 562 tys. izb, tj. około 10.208 tys. m² powierzchni użytkowej, co stanowi wzrost o 116,1%, i z budownictwa niekredytowego 129 tys. izb, tj. około 2.638 tys. m² powierzchni użytkowej, co stanowi 99,6% budownictwa w okresie 1956-1960.

4. Zakłada się, że planowane na lata 1961-1965 rozmiary budownictwa mieszkaniowego typu miejskiego spowodują polepszenie wskaźnika sytuacji mieszkaniowej w miastach i osiedlach średnio z 1,72 osób na 1 izbę w 1960 r. do 1,61 w 1965 r.

5. Dla wykonania planowanej ilości izb oddawanych do użytku z miejskiego budownictwa mieszkaniowego ludności przewiduje się środki kredytowe na ten cel w rozmiarach 20.229 mln zł. Zakłada się, że z kwoty tej orientacyjnie przypadnie na budownictwo spółdzielcze 14.668 mln zł i na budownictwo indywidualne 5.428 mln zł.

6. W ramach budownictwa typu wiejskiego należy oddać do użytku w latach 1961-1965 w budownictwie chłopskim 892 tys. izb, co stanowi wzrost o 104,3% w porównaniu z okresem 1956-1960.

7. Zakłada się, że wysokość nakładów na kapitalne remonty budynków mieszkalnych realizowane przez rady narodowe wyniesie 15.970 mln zł, co stanowi 142,5% w porównaniu do okresu 1956-1960.

8. Należy zapewnić budowę oraz rozbudowę tych urządzeń komunalnych, które warunkują prawidłowy rozwój budownictwa mieszkaniowego oraz spełniają istotne funkcje w zakresie usług na rzecz ludności. Należą do nich - urządzenia wodociągowe, kanalizacyjne i komunikacyjne (komunikacja miejska).

Należy zapewnić w pierwszej kolejności rozwój urządzeń komunalnych w tych miastach i osiedlach, w których przewidziany jest największy wzrost budownictwa mieszkaniowego, a następnie w tych miejscowościach, gdzie istnieją zaległości w wyposażeniu w urządzenia komunalne. Zakłada się, że gospodarka komunalna otrzyma w latach 1961-1965 kwotę około 24,5 mld zł. Środki te należy wykorzystać w pierwszej kolejności na budowę urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych.

9. Należy podnieść poziom usług świadczonych przez miejskie przedsiębiorstwa komunikacyjne oraz przedsiębiorstwa oczyszczania miast. Dla realizacji tego zadania przewiduje się następujące dostawy taboru:

tramwajów	790 szt. - w tym 470 sztuk tramwajów szybkobieżnych,
trolejbusów	200 szt.,
autobusów	3.050 szt.,
taboru transportowego około	5.700 szt.,
samochodów specjalnych dla celów oczyszczania miast	2.385 szt.

10. Należy poprawić zaopatrzenie wsi w wodę w drodze odbudowy i adaptacji istniejących oraz w drodze budowy nowych urządzeń wodociągowych, a przede wszystkim studziennych.

Na ten cel przewiduje się około 500 mln zł jako uzupełnienie środków własnych ludności. Rady narodowe powinny zapewnić najbardziej efektywne wykorzystanie tej kwoty.

XIV.

KOSZTY WŁASNE

1. Obniżka kosztów własnych produkcji w całym przemyśle socjalistycznym powinna osiągnąć w 1965 r - 7,2% w porównaniu z rokiem 1960, przy czym udział procentowy kosztów własnych w wartości produkcji towarowej według cen fabrycznych powinien wynieść 83,6% wobec 90,1% w 1960 r.

Udział procentowy kosztów własnych w wartości produkcji towarowej według cen zbytu powinien wynieść w 1965 r. 77,8% wobec 82,9% w roku 1960.

2. Zakłada się, że w pozostałych działach gospodarki narodowej udział procentowy kosztów w wartości produkcji, usług i obrotów oraz obniżka kosztów kształtować się będą następująco:

	1960 r. przewidywane wykonanie	1965 r. plan	% obniżki
w transporcie i łączności	81,8	75,7	-7,5
w budownictwie	95,8	88,8	-7,3
w obrocie towarowym
- detal	7,63	7,07	-7,3
- zakłady gastronomiczne	23,49	20,33	-13,5

3. Przy opracowaniu planów rocznych oraz w trakcie ich realizacji należy dążyć do osiągnięcia dodatkowej obniżki kosztów własnych w drodze wykorzystania rezerw w kosztach materiałowych. Dodatkowa obniżka z tego tytułu powinna wynieść co najmniej 2% w skali gospodarki narodowej.

Obniżka kosztów materiałowych po uwzględnieniu zadań dodatkowych wzrośnie w szczególności w przemyśle z 4,0% do 6,0% oraz w transporcie i łączności z 7,7% do 9,7%.

Dla zapewnienia realizacji tych zadań należy położyć szczególny nacisk na oszczędność materiałów, między innymi w drodze powszechnego normowania zużycia materiałowego, systematycznego zaostrzania tych norm i kontroli ich wykonawstwa, szerszego wprowadzania i opanowywania materiałowo-oszczędnych konstrukcji wyrobów, nowych procesów technologicznych, zmniejszania strat w przerobie, magazynowaniu, transporcie i braków oraz przez szersze stosowanie materiałów zastępczych.

4. W toku realizacji planu należy dążyć do zmniejszenia nadmiernych dysproporcji w kosztach jednostkowych tych samych wyrobów wytwarzanych przez różne zakłady. W tym celu wyniki przedsiębiorstw przodujących powinny być przekazywane przez zjednoczenia przedsiębiorstwom o niskiej sprawności ekonomicznej.

5. Realizując wytyczne w sprawie specjalizacji produkcji w przemyśle należy koncentrować produkcję przede wszystkim w tych zakładach, w których koszty jednostkowe danego wyrobu są najniższe.

6. Wobec występowania częstego jeszcze zjawiska wyższego kształtowania się kosztów własnych produkcji w nowych zakładach przemysłowych niż w zakładach starych, należy stworzyć odpowiednie warunki dla ich obniżenia. W tym celu należy przedsięwziąć środki zmierzające między innymi do kompleksowego oddawania obiektów do eksploatacji, skrócenia okresu rozruchu oraz szybszego opanowywania procesów technologicznych i organizacji produkcji w tych zakładach.

7. Należy zwrócić szczególną uwagę na kształtowanie się kosztów jednostkowych wyrobów nowo wprowadzanych do produkcji, które w miarę zwiększania się wielkości produkcji i opanowywania procesu produkcyjnego powinny maleć.