Rozdział 3 - Instrumenty sterowania działalnością inwestycyjną. - Narodowy plan społeczno-gospodarczy na lata 1986-1990.
Dz.U.1986.45.224
Akt utracił mocRozdział 3 15
Instrumenty sterowania działalnością inwestycyjną.
Instrumenty sterowania działalnością inwestycyjną.
1) inwestycje centralne - ustalony wykaz inwestycji centralnych w II części ma charakter wiążący dla ministrów i wojewodów nadzorujących inwestorów; rozpoczęcie realizacji inwestycji zamieszczonej w wykazie może nastąpić po włączeniu jej do centralnego planu rocznego, z jednoczesnym określeniem wartości kosztorysowej, terminów realizacji, efektów oraz źródeł jej finansowania,
2) inwestycje jednostek budżetowych ministerstw - decyzje o rozpoczęciu realizacji poszczególnych inwestycji podejmują właściwi ministrowie w ramach nakładów określonych dla poszczególnych ministerstw,
3) inwestycje władz terenowych - nakłady inwestycyjne określone dla poszczególnych województw stanowią podstawę do ustalenia wielkości dotacji budżetowej przy uwzględnieniu przewidywanych rozmiarów środków własnych. Ustalone w budżecie środki na finansowanie inwestycji w poszczególnych województwach mają charakter wiążący. W ramach tych środków, powiększonych o udział innych jednostek oraz wygospodarowane przez poszczególne województwa środki własne - decyzje o realizacji poszczególnych inwestycji podejmują właściwe rady narodowe lub z ich upoważnienia terenowe organy administracji państwowej o właściwości ogólnej,
4) inwestycje przedsiębiorstw podejmowane są na podstawie samodzielnych decyzji przedsiębiorstw w ramach dysponowanych przez nie środków własnych, uzupełnionych ewentualnie kredytem bankowym, lub też środkami z funduszów scentralizowanych oraz udziałami w realizacji inwestycji wspólnych. Mogą być one - na podstawie odrębnych, indywidualnych decyzji - wspomagane w wyjątkowych przypadkach dotacją z budżetu państwa, zwłaszcza w zakresie zadań objętych programem zmian strukturalnych oraz związanych z racjonalizacją zużycia paliw, energii, surowców i materiałów,
5) inwestycje z funduszów społecznych i specjalnych - są realizowane na podstawie decyzji jednostek inwestujących, w rozmiarach wynikających z posiadanych środków finansowych, wspomagane - w przypadkach określonych odrębnymi przepisami - uzupełniająco dotacją budżetową.
2. Przyjmuje się, że w latach 1986-1990 rozpoczynanie inwestycji o wartości kosztorysowej powyżej 500 mln zł według cen 1984 r., finansowanych w całości lub w części z udziałem dotacji budżetowej lub podejmowanych przez przedsiębiorstwa korzystające z dotacji budżetowej do działalności eksploatacyjnej, wymaga zgody Ministra Finansów. Nie dotyczy to przewidzianych do realizacji w okresie do 1990 r. inwestycji ciepłowniczych w energetyce zawodowej, które ustalone zostały imiennie. Normatywna wartość kosztorysowa tych inwestycji będzie waloryzowana w centralnych planach rocznych, stosownie do przewidywanego wzrostu cen.
3. 1) W celu niedopuszczenia do dalszego rozszerzenia frontu inwestycyjnego oraz koncentracji środków finansowych i rzeczowych na przyspieszenie tempa realizacji inwestycji już rozpoczętych, a zwłaszcza mających warunki do ich szybkiego zakończenia, wprowadza się zakaz rozpoczynania przez jednostki gospodarki uspołecznionej w latach 1989 i 1990 nowych zadań polegających na budowie budynków zakwalifikowanych do grupy 1 "Budynki" klasyfikacji rodzajowej środków trwałych Głównego Urzędu Statystycznego.
2) Zakaz, o którym mowa w pkt 1, nie dotyczy inwestycji bezpośrednio związanych z:
1) rolnictwem i gospodarką żywnościową oraz działalnością jednostek na rzecz kompleksu żywnościowego,
2) budownictwem mieszkaniowym wraz z towarzyszącą infrastrukturą techniczną i społeczną oraz rozwojem produkcji materiałów i wyrobów dla tego budownictwa,
3) ochroną środowiska naturalnego, w tym także z produkcją urządzeń i aparatury oraz wykonawstwem robót na potrzeby ochrony środowiska,
4) rozwojem opłacalnego eksportu,
5) działalnością jednostek gospodarczych z udziałem kapitału zagranicznego,
6) poprawą bezpieczeństwa i higieny pracy w dostosowaniu do wymagań określonych w decyzjach Państwowej Inspekcji Pracy, Państwowej Inspekcji Sanitarnej lub innych organów nadzoru i kontroli warunków pracy,
7) poprawą usług i obsługi ludności,
8) kulturą fizyczną oraz rentowną działalnością turystyczną,
9) potrzebami bezpieczeństwa Państwa i porządku publicznego, a także
10) inwestycji centralnych, inwestycji objętych zamówieniami rządowymi oraz innych inwestycji imiennie przewidzianych do rozpoczęcia w latach 1989 i 1990 w centralnych planach rocznych.
3) Powyższe rodzaje inwestycji, wyłączone spod zakazu ich rozpoczynania, nie mogą obejmować budynków przeznaczonych na cele administracyjne i rekreacyjno-wypoczynkowe (domy i ośrodki wczasowe, sanatoria).
4) Jednostki gospodarcze, które rozpoczną inwestycje objęte zakazem, zobowiązane będą do wpłacenia do budżetu państwa równowartości 30% wartości kosztorysowej tych inwestycji.
4. W celu stworzenia odpowiednich podstaw do zapewnienia racjonalnej reprodukcji majątku trwałego ustala się, że:
1) w 1989 r. jednostki gospodarki uspołecznionej dokonają zwiększenia odpisów amortyzacyjnych o II ratę wynikającą z przeszacowania wartości środków trwałych według stanu na dzień 1 stycznia 1988 r. do poziomu cen obowiązujących w 1986 r.; państwowe przedsiębiorstwa przemysłowe rozliczające się z budżetem centralnym będą przekazywały część odpisów amortyzacyjnych - w wysokości określonej przez Radę Ministrów - na Fundusz Zmian Strukturalnych w Przemyśle, państwowe przedsiębiorstwa budowlane zaś - na Fundusz Rozwoju Budownictwa Mieszkaniowego,
2) w 1990 r. przeprowadzona będzie aktualizacja wyceny środków trwałych i na tej podstawie nastąpi dalsze urealnienie odpisów amortyzacyjnych,
3) podjęte zostaną prace nad przygotowaniem systemowych zasad przyspieszonej amortyzacji wybranych rodzajów środków trwałych, które ulegają szybkiemu moralnemu zużyciu.
5-9. (skreślone).
10. W gospodarce majątkiem trwałym w jednostkach gospodarczych zostanie rozszerzony zakres stosowania państwowych normatywów eksploatacyjnych oraz zakres atestacji maszyn i urządzeń, jako warunek dopuszczenia do obrotu i użytkowania.
11. W celu stosowania energo- i materiałooszczędnych rozwiązań na etapie projektowania inwestycji, zostaną zweryfikowane normatywy urbanistyczne oraz informacyjne wskaźniki efektywnych rozwiązań dla potrzeb programowania i projektowania oraz wprowadzone zasady okresowej ich aktualizacji.
12. Porządkowanie i dyscyplinowanie wykonawstwa budowlanego będzie się odbywać poprzez:
1) ograniczanie przez banki wysokości kredytów obrotowych dla przedsiębiorstw nie wykonujących terminowo obiektów stosownie do umów zawartych z inwestorami,
2) egzekwowanie obowiązku stosowania kar umownych w stosunku do poszczególnych uczestników procesu inwestycyjnego za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązań,
3) wdrażanie w stosunkach umownych między uczestnikami procesu inwestycyjnego wzorcowych cykli realizacji inwestycji.
13. W celu przeciwdziałania nieuzasadnionemu wzrostowi kosztów inwestycji, ustalane będą maksymalne wskaźniki wzrostu cen na poszczególne rodzaje robót budowlano-montażowych.
14. W celu zapewnienia terminowego oddawania do użytku ważnych i pilnych z gospodarczego i społecznego punktu widzenia inwestycji, utrzymuje się system zamówień rządowych na realizację wybranych inwestycji. Dotyczyć to będzie w szczególności inwestycji związanych z powiększeniem zdolności eksportowych gospodarki, objętych programem przedsięwzięć stymulujących zmiany strukturalne oraz oszczędność paliw, energii, surowców i materiałów, a także ochrony środowiska, zwłaszcza w aglomeracjach katowickiej i krakowskiej. W miarę kończenia inwestycji rozpoczętych Rada Ministrów w centralnych planach rocznych będzie wprowadzała do zamówień rządowych nowe inwestycje z zachowaniem zasady nierozszerzania ich udziału w całości nakładów inwestycyjnych w stosunku do roku poprzedniego.
15. Z tytułu realizacji inwestycji podejmowanych w dziedzinach: rolnictwa, gospodarki żywnościowej, budownictwa mieszkaniowego, wraz ze związaną z nim infrastrukturą techniczną i społeczną, produkcji materiałów i wyrobów dla budownictwa mieszkaniowego, rozwoju telefonizacji wsi, ochrony środowiska naturalnego, rozwoju opłacalnego eksportu, poprawy bezpieczeństwa i higieny pracy, jak również realizacji przedsięwzięć inwestycyjnych objętych zamówieniami rządowymi z zakresu nauki i techniki, stosowane będą ulgi w podatku dochodowym. Przedsięwzięcia inwestycyjne objęte zamówieniami rządowymi z zakresu nauki i techniki wspomagane będą środkami centralnych funduszy na rozwój nauki i techniki.
16. (skreślony).
17. Winien zostać uruchomiony system bieżącej analizy procesów inwestycyjnych, przede wszystkim skali poniesionych nakładów w stosunku do upływu czasu i osiągniętych efektów.